WYKŁAD 5 KREW

1 osocze 55 % objętości

2 elementy morfotyczne 45 % objętości :

- erytrocyty E

- retikulocyty

- leukocyty :

* granulocyty - obojętno, kwaso, zasadochłonne

* monocyty

* limfocyty

- płytki krwi i trombocyty

Stosunek ilościowy między erytrocytami a osoczem: podawany w % objętości erytrocytów w 100 ml krwi = HEMATOKRTY (HT śr 40-50 % )

HT= [erytrocyty (mm) / cały słupek (mm)] * 100 %

Średnio w 1 mm³ krwi :

5 mln erytrocytów

4000- 8000 leukocytów

- granulocyty >3500

- limfocyty 2500

- monocyty 430

250 000 trombocyty

0,5-1,5% wszystkich erytrocytów = retikulocyty- młodociane formy formy erytrocytów , zawierają resztki ER i zanikającą zdolność syntezy Hb

Funkcje krwi

1 transportowa - O₂ z płuc

- składniki odżywcze do tkanek

- witaminy i sole mineralne

2 oczyszczającą - zbędne metabolity do płuc nerek skóry przewodu pokarmowego

- pośrednie produkty przemiany komórkowej

3 scalającą - regulacja hormonalna

4 termoregulacja

Osocze skład

1. 91-92 % H₂O

2. 8-9 % ciała stałe

- białka 60-80 g/l osocza

- związki mineralne - Na ⁺ 135-145 mEq/l

K⁺ 3,5-55 mEq/l

Mg ²⁺ 1,5-2,5 mEq/l ; Cl -95-106

P 3-5 mg %

żelazo 70-150mg %

- witaminy, hormony, enzymy, kw tłuszczowe, tłuszcze obojętne, cholesterol, mocznik, glukoza = 70100 mg %, aminokwasy, pośrednie produkty przemiany materii

Funkcja osocza transportowa -( 70% CO₂ w postaci HCO₃ , w związkach z białkami i fizycznie rozpuszczone )

-uczestniczy w reakcjach obronnych

- uczestniczy w procesie krzepnięcia

- uczestniczy w tworzeniu stałego środowiska wewnętrznego = HOMEOSTAZA

HOMEOSTAZA

1 izotonia = stałe P_OSM ≈ 290 mol/l H₂O (wszystkie płyny ustrojowe są izoosmonalne)

2 izojonia = stałe stężenie jonów (elektroobojętność płynów ustrojowych)

3 izohydria = stałe [H⁺], pH pH = 7,4 ± 0,04

4 izowolemia = stała objętość przestrzeni wodnych

Białka osocza 200g = 60-80 g/l osocza

1. albuminy 55 %

- wytwarzane w wątrobie

- odpowiadają za Ponk

- uczestniczy w transporcie kw tłuszczowe , barwniki żółciowe i CO₂

2. fibrynogen 6 %

- wytwarzany w wątrobie

- uczestniczy w procesie krzepnięcia

3. globuliny 40 %

- 3 podfrakcje α(α ₁α 2) β γ

- α β - funkcja transportowa ceruloplazmina - Cu , transferyna - Fe, hormony sterydowe, cholesterol, barwniki, mikroelementy

β - izoaglutininy

- osoczowe czynniki krzepnięcia

- enzymy ( proteolityczne, fosfataza , esteraza, cholinazoa )

γ - przeciwciała = IMMUNOGLOBULINY wytwarzane w plazmocytach

IgA IgG IgD IgE IgM

ERYTROCYTY

- okrągła , bezjądrzasta

- ø 7,5 µmm ( średnica maczynia włosowatego 6 µmm )

- gruboś µmm

- dwuwklęsła - duża powierzchnia w stosunku do objętości

- duża podatność odkształcenia

1 mm³ 4,5 -6 ml erytrocyty 0,5-1,5% retikulocyty

- żyją 120 dni sel 2,4 mln erytrocytów wytwarzane

- nie zużywają O₂ energia z beztlenowej przemiany glukozy

- 80% masy erytrocytu stanow Hb ( hemoglobina )

- zawierają w zrębie 1. antygeny grupowe

2. anhydrazę węglanową, która 300x przyspiesza reakcje CO₂+H₂O↔H₂CO₃

- zawierają dużo K⁺ mało Na ⁺

- błona komórkowa ma ujemny ładunek ( odpychaja się = nie aglutynują )

Efekt sigma forma przepływ krwi przez naczynia włosowate

- kształt fasoli wykrzywiane

Funkcje Erytrocytów

1 transport O₂

2 uczestniczy w transporcie CO₂ - dzięki Hb

3 buforowanie krwi

Hb

-12-16g / 100ml krwi

-96% białko globina + 4% hem = barwnik krwi

1 cząstka Hb = 4 łańcuchy polipeptydowe ( δ α β γ) + 4 cząstki hemu

Rodzaje Hb

1HbA =2 α + 2 β 98 %

2 HbA₂ = 2 α + 2 δ 2 %

3 HbF ( płodowa) = 2 α + 2 γ > powinowactwo do O₂ zanika do 6 miesiąca życia

4 karbaminohemoglobina = połączenie Hb z CO₂

5 karboksyhemoglobina = połaczenie Hb z CO

6 methemoglobina Hb utleniona , Fe²⁺Fe ³⁺

7 oksyhemoglobina Hb utlenowana forma transportu O₂

* 1 cząstka Hb 4 cząstki hemu 4 cząstki O₂ ( 8 atomów )

* 1 cząstka Hb + O₂ między Fe²⁺ grupy hemowej a 1 z reszt histydyny z pętli peptydowej

Powinowactwo Hb do tlenu

↑= ułatwione wiązanie O₂ , gdy w płucach :

a ↑ p O₂

b ↓ p Co₂

c ↑ pH , ↓ [H⁺]

d ↓ temperatury

krzywa dysocjacji oksyhemoglobiny obrazuje steżenie wysycenia Hb tlenem (saturacja) od ciśnienia parcjalnego we krwi ( mmHg)

a -krew tętnicza

PaO₂ (cisnienie ) 95 mmHg

HbO = 97 %

v krew żylna

PvCO₂ = 40 mmHg

HbO= 75%

Przesunięcie w prawo ↓ powinowactwo Hb do O₂ i ↓wiązania O₂

Przesunięcie w lewo ↑ powinowactwo Hb do O₂ i ↑ wiązania O₂

GRUPY KRWI

2 układy grupowe * w zakresie grup głównych AB0

* w zakresie czynnika Rh

AB0

Zróżnicowane są :

- krwinki: 2 ag grupowe o odmiennej swoistości aglutynogeny

- surowica :2 rodzaje przeciwciał grupowych i zoaglutyminy

Na podstawie zawartości ag (antygen) grupowych w krwinkach wyróżnia się 6 zasadniczych grup krwi

Grupy krwi aglutynogeny izoaglutyminy

A1	A1	anty B(β)
A2	A2	anty B(β)
B	B	anty A(α)
0	--	anty A anty B
A1B	A1 , B
A2B	A2 , B

10 g reguła Landstainera

W surowicy nie występują izoaglutyminy dla cech grupowych (A i B ) zawartych we własnych krwinkach , zawsze zaś stwierdza się izoaglutyinimy dla cech grupowych nieobecnych we własnych krwinkach

Czynnik Rh

85% Rh (+) - krwinki zawierają czynik (ag) Rh

15 % Rh(-) krwinki nie zawierają czynika (ag) Rh

Czynnik Rh tworzą go czynniki antygenowe CDE determinowane przez 3 pary genów allelicznych : Cc Dd Ee

Fizjologicznie brak przeciwciał anty Rh pojawiają się we krwi , gdy osobnikowi Rh(-) przetoczymy krew Rh(+)

HEMOSTAZA

Zespół mechanizmów zapewniających:

1. płynność krwi krążącej

2. zdolność tamowania wypływów krwi z naczynia

* 3 etapy :

- reakcja naczyniowa

*uszkodzenie naczynia podrażnienie receptorów czuciowych odruchowe zwęzanie naczynia

* płytki krwi kontakt z uszkodzonym śródbłonkiem i tkankami pozanaczyniowymi odsłonięty kolagen adhezja płytek

* agregacja = HOMEOSTATYCZNY CZOP PŁYTKOWY

- wytwarzanie skrzepów (koagulacja)

* zamiana fibrynogenu na fibrynę pod wpływem trombiny

2 tory wewnątrzpochodny

zewnątrzpochodny; do ich przebiegu niezbędne są

a białkowe , osoczowe czynniki krzepnięcia

b płytkowe czynniki krzepnięcia

c jony Ca²⁺

d uszkodzenie tkanki

- fibrynoliza

*stopniowy proteolityczny rozkład fibryny i fibrynogenu pod wpływem PLAZMINY

ODPORNOŚĆ

Krwinki białe

Leukocyty

Granulocyty 60-80%

• obojętnochłonne 34-71%

• zasadochłonne 0-2%

• kwasochłonne 0-8%

limfocyty 20-50%

• L_T

• L_B

• L_NK

• L_K

Monocyty 2-12 % (makrofagi )

Funkcja - głównie rozpoznawanie unieczynnianie szkodliwych , obcych dla organizmu czynników

Odporność zespół procesów fizjologicznych które zapewniają organizmowi integralność przez :

- rozpoznanie

- integrację wszystkiego co obce

Rodzaje :

1 nieswoista = wrodzona

Przekazuje niezależnie od uprzedniego kontaktu z czynnikami patogenami :

a bariery mechaniczne (powierzchnia skóry , śluzówki )

b jama ustna : ślina pH

c czynniki tkankowe = cytokininy :( linkofiny , leukotreiny , interleukiny ) - nie wiem czy dobre rozczytałem

d interferon przeciwwirusowy

e mechanizm fagocytozy ( monocyty , granulocyty)

f substancje dodatkowe : ukł dopełniacza , epsaniny lizozym - integraf i liza kom inwazyjnych

2 swoista = nabyta : bierna i czynna

Rozwija się w następstwie uprzedniego wprowadzenia antygenu i hapten

Antygen substancja białkowa lub polisacharydowa , która wprowadzona do ustroju wywołuje odpowiedz skierowaną swoiście przeciwko sobie

Ag na 1 lub kilka epitopów = determinant

- są to określone sekwencje aminokwasowi determinujące charakter i cechy antygenu

Hapten to taki antygen , który wywołuje odpowiedz dopiero po połączeniu z białkiem nośnikowym

Przeciwciało = immunoglobulina = globulina odpornościowa globuliny surowicy które powstają w zastępstwie wprowadzenia ag i swoiście z nim reagują ( selektywnie i wybiórczo)

ODPORNOŚĆ NIESWOISTA

1 komórkowa - makro i mikrofagi fagocytoza

2 humoralna - liza

ODPORNOŚĆ SWOISTA

1 komórkowa - L_T cytohimy

- aktywacja L_B do produkcji przeciwciał

- aktywacja fagocytozy

2 humoralna - L_B przeciwciała ag + przeciwciało

- aglutynacja

- neutralizacja

- liza

Odporność naturalna , czynna :

Przechorowanie choroby odporność stała

odporność krótkotrwała

Odporność nabyta , bierna : sztuczna: podanie swoistej odporności anatoksyny-krótkotrwała

naturalna: gotowe IgG przechodzą przez łożysko od matki do dziecka

Immunostymulacja swoiste i nieswoiste oddziaływanie na układ odpornościowy, w konsekwencji nasilenie reakcji immunologicznych humoralnych i komórkowych

Szczepionki pozbawione zjadliwości bakterie , wirusy , anatoksyny

Transport O₂ i CO₂

Skład elektrolityczny osocza

Na⁺ 140 mmol/l [135-145]

K⁺ 4 mmol/l [3,5-5,5]

HCO₃^- 26 mmol/l [24-28]

---