Politechnika Wrocławska
Instytut Fizyki
Sprawozdanie z ćwiczenia nr 81
WYZNACZANIE PROMIENI KRZYWIZNY SOCZEWKI ZA POMOCĄ
PIERŚCIENI NEWTONA.
OPRACOWALI:
Antczak Tomasz
Baran Krzysztof
Bednarczyk Michał
SPRAWDZAJĄCY:
dr inż. Agnieszka Popiołek-MasajadaZestaw przyrządów użytych w ćwiczeniu
Mikroskop
Płytki szklane płasko-równoległe
Soczewki płasko wypukłe
Filtry interferencyjne
Oświetlacz mikroskopowy z zasilaczem
Cel ćwiczenia:
Celem jest zapoznanie się ze zjawiskiem interferencji światła, występującym w klinie optycznym oraz zastosowanie tego zjawiska do celów pomiarowych.
Opis ćwiczenia:
Po oczyszczeniu soczewki i płytki płasko - równoległej oraz odpowiednim ustawieniu ich na stoliku mikroskopu, włączone zostało oświetlenie. Po ustawieniu na mikroskopie barwnego obrazu prążków interferencyjnych i założeniu na oświetlacz filtra interferencyjnego przystąpiliśmy do pomiarów. W celu zmierzenia średnicy wybranego prążka naprowadzaliśmy pionowe ramię krzyżyka okularu na jego lewą i prawą stronę. W obu położeniach odczytywaliśmy wskazania al i ap czujnika zegarowego. Wyniki pomiarów są przedstawione w tabeli.
Wyniki pomiarów
Filtr IF 575
| Numer prążka | al [mm] | ∆ al. [mm] | ap [mm] | ∆ ap [mm] | 
| k = 3 | 0,00 | 0,01 | 2,87 | 0,01 | 
| 
 | 0,00 | 
 | 2,83 | 
 | 
| 
 | 0,00 | 
 | 2,82 | 
 | 
| 
 | -2,44 | 
 | 0,40 | 
 | 
| 
 | 0,22 | 
 | 2,90 | 
 | 
| 
 | 0,00 | 
 | 2,89 | 
 | 
| k = 6 | 0 | 0,01 | 3,72 | 0,01 | 
| 
 | 0 | 
 | 3,89 | 
 | 
| 
 | 0 | 
 | 3,70 | 
 | 
| 
 | 0 | 
 | 3,76 | 
 | 
| 
 | 0 | 
 | 3,70 | 
 | 
| 
 | 0 | 
 | 3,78 | 
 | 
| k = 9 | 0 | 0,01 | 4,65 | 0,01 | 
| 
 | 0 | 
 | 4,57 | 
 | 
| 
 | 0 | 
 | 4,54 | 
 | 
| 
 | 0 | 
 | 4,57 | 
 | 
| 
 | 0 | 
 | 4,56 | 
 | 
| 
 | 0 | 
 | 4,58 | 
 | 
Tabele obliczeń
(Filtr IF 575)
| k | λ [nm] | al [mm] | al śr [mm] | Δ al [mm] | ap [mm] | ap śr [mm] | Δ ap [mm] | r [mm] | Δ r [mm] | R [mm] | Δ R [mm] | Δ R / R [mm] | 
| 3 | 575 | 0,0000 | 0,0443 | 0,0401 | 0,2870 | 0,2318 | 0,0054 | 0,1381 | 0,0228 | 11,0533 | 1,8224 | 0,16 | 
| 
 | 
 | 0,0000 | 
 | 
 | 0,2830 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
| 
 | 
 | 0,0000 | 
 | 
 | 0,2820 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
| 
 | 
 | 0,2440 | 
 | 
 | -0,0400 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
| 
 | 
 | 0,0220 | 
 | 
 | 0,2900 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
| 
 | 
 | 0,0000 | 
 | 
 | 0,2890 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
| 6 | 
 | 0,0000 | 0,0000 | 0,0000 | 0,3720 | 0,3758 | 0,0029 | 0,1879 | 0,0015 | 10,2356 | 0,1606 | 0,02 | 
| 
 | 
 | 0,0000 | 
 | 
 | 0,3890 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
| 
 | 
 | 0,0000 | 
 | 
 | 0,3700 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
| 
 | 
 | 0,0000 | 
 | 
 | 0,3760 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
| 
 | 
 | 0,0000 | 
 | 
 | 0,3700 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
| 
 | 
 | 0,0000 | 
 | 
 | 0,3780 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
| 9 | 
 | 0,0000 | 0,0000 | 0,0000 | 0,4650 | 0,4578 | 0,0015 | 0,2289 | 0,0008 | 10,1262 | 0,0680 | 0,01 | 
| 
 | 
 | 0,0000 | 
 | 
 | 0,4570 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
| 
 | 
 | 0,0000 | 
 | 
 | 0,4540 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
| 
 | 
 | 0,0000 | 
 | 
 | 0,4570 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
| 
 | 
 | 0,0000 | 
 | 
 | 0,4560 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
| 
 | 
 | 0,0000 | 
 | 
 | 0,4580 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
| 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | 
 | R= | 10,4717 | 
 | 
 | 
Wzory
Promień k - tego pierścienia wyznaczyłem ze wzoru:

Promień krzywizny badanej soczewki wyznaczyłem ze wzoru:

Błąd obliczenia promienia:

Wnioski
W doświadczeniu wyznaczaliśmy promień krzywizny R. Wyznaczenie promienia krzywizny soczewki nie stanowi dużego problemu. Wystarczający jest zestaw złożony z mikroskopu oraz ze źródła światła o znanej długości fali. Na błąd pomiaru promienia największy wpływ miała niedokładność ustawienia pionowego ramienia krzyżyka na brzegu pierścienia. W pomiarze pierwszego badanego pierścienia błąd pomiarowy jest znaczny, jego wartość jest dużo większa w stosunku do pozostałych pierścieni.
