Zastaw nr 1

1. Współuczestnictwo formalne i materialne

2. Odrzucenie a oddalenie przez sądy adm

3. Sprawa sądowoadministracyjna

Zestaw nr 1

1. Współuczestnictwo formalne i materialne:

1).materialne - wielość stron w post. adm. - z wielością stron w post adm. mamy do czynienia wówczas, gdy w postępowaniu adm. jest rozstrzygana sprawa adm. tożsama pod względem przedmiotowym, której rozstrzygniecie ukształtuje sytuację wielu podmiotów.

Strony występujące w danej sprawie mogą mieć interesy:

- sprzeczne, (trzy spółki występują o wydanie jednej koncesji)

- zgodne (wniosek wspólników spółki o koncesje)

Przy wielości stron zapada jedna decyzja względem wszystkich. Wniesienie odwołania skutkuje względem pozostałych stron, które tego nie zrobiły.

2). formalne (art. 62 kpa) - jest to wielość spraw adm. formalnie łącznie prowadzonych w jednym postępowaniu. Sprawy te łączy tylko tożsamość zewnętrzna, czyli że są to pod względem materialnoprawnym sprawy adm. jednego rodzaju. Dopuszczalność rozpatrzenia kilku spraw adm.:

a) identycznego stanu faktycznego - przez którą należy rozumieć istnienie w rzeczywistości w różnych sprawach takiego samego stanu faktycznego (np. własności wielu odrębnych nieruchomości wywłaszczanych na cele budowy autostrady);

b) identycznej podstawy prawnej - gdy podstawą powstania danych stosunków materialnoprawnych jest taka sama norma prawna;

c) właściwość jednego organu adm. publicznej - w tym przypadku chodzi o właściwość zarówno rzeczową jak i miejscową. Postępowanie, w którym łącznie rozpatrywanych jest kilka spraw adm., kończy się wydaniem w każdej sprawie odrębnych decyzji. Zaskarżenie decyzji wydanej w określonej sprawie nie powoduje skutku prawnego zaskarżenia innych decyzji, pomimo, że sprawy te były łącznie prowadzone.

2. Odrzucenie a oddalenie przez sądy administracyjne

- odrzucenie skargi- dot. postępowania przed WSA (art. 58- prawo o post. przed sądami adm.)

Sąd odrzuca skargę:

1) jeżeli sprawa nie należy do właściwości sądu administracyjnego;

2) wniesioną po upływie terminu do jej wniesienia;

3) gdy nie uzupełniono w wyznaczonym terminie braków formalnych skargi;

4) jeżeli sprawa objęta skargą pomiędzy tymi samymi stronami jest w toku lub została już prawomocnie osądzona;

5) jeżeli jedna ze stron nie ma zdolności sądowej albo jeżeli skarżący nie ma zdolności procesowej, a nie działa za niego przedstawiciel ustawowy albo jeżeli w składzie organów jednostki organizacyjnej będącej stroną skarżącą zachodzą braki uniemożliwiające jej działanie;

6) jeżeli z innych przyczyn wniesienie skargi jest niedopuszczalne.

§ 2. Z powodu braku zdolności sądowej jednej ze stron albo zdolności procesowej skarżącego i niedziałania przedstawiciela ustawowego lub braku w składzie organów jednostki organizacyjnej będącej skarżącym, uniemożliwiającego jego działanie, sąd odrzuci skargę dopiero wówczas, gdy brak nie zostanie uzupełniony.

§ 3. Sąd odrzuca skargę postanowieniem. Odrzucenie skargi może nastąpić na posiedzeniu niejawnym.

§ 4. Sąd nie może odrzucić skargi z powodu, o którym mowa w § 1 pkt 1, jeżeli w tej sprawie sąd powszechny uznał się za niewłaściwy.

Sąd odrzuca skargę postanowieniem, może to zrobić na posiedzeniu niejawnym.

- oddalenie skargi- dot. post. przed NSA (art. 184)

NSA oddala skargę kasacyjną, jeżeli nie ma ona usprawiedliwionych podstaw albo jeżeli zaskarżone orzeczenie mimo błędnego uzasadnienia odpowiada prawu.

3. Sprawa sądowoadministracyjna

Elementem konst. sprawy s-a jest kontrolo­wanie przez sąd adm. działalności adm. publicznej. Kontrola ta obejmuje orzekanie w sprawach skarg na: (art. 3)

1) decyzje administracyjne;

2) postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie, a także na postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty;

3) postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie;

4) inne niż określone w pkt 1-3 akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa;

5) akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej;

6) akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, inne niż określone w pkt 5, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej;

7) akty nadzoru nad działalnością organów jednostek samorządu terytorialnego;

8) bezczynność organów w przypadkach określonych w pkt 1-4.

Ponadto sądy adm. Rozstrzygają spory o właściwość miedzy organami jednostek samorządu terytorialnego i między sko, oraz spory kompetencyjne miedzy organami tych jednostek a organami adm. rządowej. (art4)

Sądy adm. nie są właściwe w sprawach (art. 5)

1) wynikających z nadrzędności i podległości organizacyjnej w stosunkach między organami administracji publicznej;

2) wynikających z podległości służbowej między przełożonymi i podwładnymi;

3) odmowy mianowania na stanowiska lub powołania do pełnienia funkcji w organach administracji publicznej, chyba że obowiązek mianowania lub powołania wynika z przepisów prawa,

4) wiz wydawanych przez konsulów.

Przed­miotem postępowania s-a przed woj. sądami ad­m. jest sprawa s-a, a zatem rozpoznanie i roz­strzygnięcie skargi na działanie lub bezczynność organu wykonującego adm. publiczną. W tym zakresie występuje tożsamość przedmiotu post. przed woj. sądami adm. i NSA, a jedynym elementem różniącym jest to, że NSA dokonuje tej kontroli pośrednio przez rozpoznanie i rozstrzygnięcie skargi kasacyjnej.

Zestaw nr 2

1. Prawo pomocy.

2. Postepowanie rozpoznawcze w postępowaniu administracyjnym i sądowoadm.

3. Postanowienia. Rodzaje postanowień.

• Zestaw nr 2

1. Prawo pomocy- może być przyznane stronie na jej wniosek złożony przed wszczęciem post. lub w toku post. Prawo pomocy nie przysługuje stronie w razie oczywistej bezzasadności jej skargi.

Zakres prawa pomocy obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego. Ustanowienie np. adwokata, stanowi uprawnienie strony do udzielenia pełnomocnictwa wyznaczonemu adwokatowi, bez ponoszenia przez nią wynagrodzenia i wydatków ad­wokata.

Zakres przyznania prawa pomocy - może być przyznane: w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego. w zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata... Częściowe zwolnienie od opłat lub wydatków może polegać na zwolnieniu od określonej ich części pieniężnej.

Przesłanki przyznania p. społecznej. Osobie fizycznej przy­znanie prawa p. p. następuje:

*w zakresie całkowitym, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania

*w zakresie częściowym, gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.

Osobie prawnej może być przyznane:

*w zakresie całkowitym, jeżeli wykaże, że nie ma żadnych środków na poniesienie jakichkolwiek kosztów postępowania;

*w zakresie częściowym, jeżeli wykaże, że nie ma dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania.

Tryb udzielenia p. p. może być przyznane stronie na jej wniosek. Wniosek powinien zawierać oświadczenie strony obejmujące dane o stanie majątkowym i dochodach, jeżeli wniosek składa os. fizyczna, dane o stanie rodzinnym oraz oświadczenie o niezatrudnieniu. Wniosek składa się na urzędowym formularzu, wg. ustalonego wzoru. Jeżeli oświadczenie budzi wątpliwości, strona jest zobowiązana złożyć w określonym terminie, dodatkowe oświadczenie. Wniosek nie spełniający określonych wymogów pozostawia się bez rozpoznania. Rozpoznanie wniosku należy do woj. sądu adm., w którym sprawa ma się toczyć. Czynności w zakresie post. o przyznanie prawa pomocy mogą wyko­nywać refer. sądowi, wydając zarządzenia oraz post. Od wydanego zarządzenia o pozo­stawieniu wniosku bez rozpoznania o przyznaniu lub odmowie przyznania p. p. służy sprzeciw w ter­minie 7 dni od dnia doręczenia zarządzenia lub post. Sprzeciw wniesiony przez adwokata wymaga uzasadnienia. Jeżeli nie wniesiono sprzeciwu albo wniesiony sprzeciw został prawomocnie odrzucony, zarządzenie i postanowienie ma skutki prawomocnego orzeczenia sądowego.

Cofnięcie prawa pomocy może być cofnięte w całości lub w części, jeżeli okoliczności, na podstawie których je przyznano, nie istniały lub przestały istnieć. O cofnięciu orzeka właściwy woj. sąd adm. na posiedzeniu niejawnym.

Wygaśnięcie p. p. Przyznanie p. p. wygasa ze śmiercią strony, która je uzyskała.

2.Postępowanie rozpoznawcze-

jest podstawowym stadium postępowania s-a. W stadium tym sąd rozpoznaje sprawę sądowoadm. Sąd może zarządzić połączenie kilku oddzielnych spraw toczących się przed nim w celu łącznego rozpoznania lub także rozstrzygnięcia, jeżeli mogły być objęte jedną skargą lub jeżeli pozostają one ze sobą w związku.

Granice postępowania rozpoznawczego- wyznacza zakres działania lub bezczynności organu adm. publicznej. W zakresie skarg na decyzje granice postępowania wyznacza rozstrzygnięcie sprawy indywidualnej decyzją. Sąd bowiem bada zgodność decyzji z prawem. Niedopuszczalne będzie podejmowanie czynności rozpoznawczych przez sąd jeżeli uprawnienia lub obowiązki nie zostały przez organ adm. publicznej w pełnym zakresie autorytatywnie skonkretyzowane. Termin uzupełnienia co do rozstrzygnięcia- 14 dni od doręczenia lub ogłoszenia decyzji. Nie można ze skutkiem prawnym wnieść środka zaskarżenia zarówno w drodze adm. jak i w drodze sądowej. Wg art. 134 § 1 ustawy Poppsa „Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną".

Sąd rozpoznaje na podstawie akt sprawy, a wyjątek dopuszczalny jest tylko, gdy organ wykonujący adm. publiczną nie przesłał akt sprawy. W takim przypadku na żądanie skarżącego sąd rozpoznaje sprawę na podstawie nadesłanego odpisu skargi, gdy stan faktyczny i prawny przedstawiony w skardze nie budzi uzasadnionych wątpliwości.

Rozpoznanie skargi na podstawie stanu faktycznego, istniejącego w dniu podjęcia aktu lub czynności, nie oznacza, że nie powinien on brać pod uwagę nowych faktów lub nowych dowodów. W zakresie decyzji i postanowienia stanowi to podstawę do uchylenia ich przez sąd. Wadliwe ustalenie stanu fak­tycznego stanowi podstawę do oceny niezgodności z prawem pozostałych aktów podlegających zaskarżeniu do sądu.

Sąd rozpoznaje na podstawie akt sprawy, czyli na podstawie stanu faktycznego istniejącego w dniu podjęcia zaskarżonego działania lub bezczynności. Sąd zatem nie uwzględnia okoliczności faktycznych, które powstały po podjęciu działania. Prowadzi to do ograniczenia post. prowadzonego przez sąd. Sąd może jednak z urzędu lub na wniosek strony przeprowadzić dowody uzupełniające z dokumentów, jeżeli jest to niezbędne do wyjaśnienia istotnych wątpliwości i nie spowoduje przedłużenia post. w sprawie. Przy ustaleniu stanu faktycznego sąd adm. jest związany prawomocnym wyrokiem skazującym co do popełnienia przestępstwa.

Sąd kontroluje zgodność z prawem działania lub bezczynności, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Sąd dokonuje oceny zgodności z prawem działania lub bezczynności organu wykonującego adm. publiczną. Sąd jednak obowiązany jest uwzględnić wyrok Trybunału Konstytucyjnego o niezgodności ustawy lub innego aktu normatywnego z Konstytucją, ustawą, umową międzynarodową. „Sędziowie w sprawowaniu swojego urzędu są niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji oraz ustawom".

Forma postępowania rozpoznawczego Podstawową forma postępowania rozpoznawczego jest rozprawa. Wynika to m. in. z konstytucyjnej zasady jawności oraz rozwiązań przyjętych w ustawie poppsa, które jako zasadę przyjmują że posiedzenia sądowe są jawne. Postępowanie rozpoznawcze jest przeprowadzone w trybie zwykłym, a zatem na rozprawie, ale jest też dopuszczalne przeprowadzenie rozpoznania w trybie uproszczonym- jeżeli: (art. 119 poppsa)

1) decyzja lub postanowienie są dotknięte wadą nieważności, o której mowa w art. 156 § 1 Kodeksu postępowania administracyjnego lub w innych przepisach albo wydane zostały z naruszeniem prawa dającym podstawę do wznowienia postępowania;

2) strona zgłosi wniosek o skierowanie sprawy do rozpoznania w trybie uproszczonym, a żadna z pozostałych stron w terminie czternastu dni od zawiadomienia o złożeniu wniosku nie zażąda przeprowadzenia rozprawy.

Rozpoznanie w trybie uproszczonym nie jest formą obligatoryjną, jej zastosowanie powinno wynikać ze względów przyspieszenia sprawy. W trybie uproszczonym sąd rozpoznaje sprawę na posiedzeniu niejawnym w składzie jednego sędziego. Na posiedzeniu niejawnym mogą uczestniczyć tylko osoby wezwane.

3.Postanowienia

Postanowienia są jednostronnymi aktami stosowania prawa, ale nie są jednorodną grupą aktów, z przepisów zawartych w kpa wynika ich zróżnicowanie ze względu na przedmiot oraz zaskarżalność.

Postanowienia możemy podzielić na:

a) ściśle procesowe (stanowią o czynnościach postępowania oraz prawach i obowiązkach stron, a także uczestników postępowania. Postanowienia te są od razu wykonalne).

b) procesowe, wpływające na dalszy bieg postępowania ( wywierają skutki właściwe postanowieniom ściśle procesowym oraz skutki szczególne określone w przepisach kpa i op.).

c) odnoszące się co do istoty sprawy lub wywierające skutek materialnoprawny (skutki tych postanowień są zindywidualizowane, bo inny wywiera postanowienie wydane przez organ współdziałający, a inny postanowienie o zatwierdzeniu ugody).

d) postanowienia wydawane poza ramami postępowania ogólnego

Do postanowień odnoszących się co do istoty sprawy można zaliczyć postanowienia wydawane przy współdziałaniu org. adm. publ. Organ współdziałający, wyrażając opinię lub zgodę, czyni to w formie postanowienia, które albo może wpływać, albo wpływa stanowczo na treść decyzji wydanej w sprawie.. Jest to władczy i jednostronny wyraz woli organu współdziałającego. Na istotę sprawy ma wpływ postanowienie o zatwierdzeniu ugody. Podkreśla to merytoryczny charakter postanowienia, który władczo i jednostronnie rozstrzyga o prawnym bycie ugody.

Postanowienie procesowe może mieć wpływ na poszczególne czynności procesowe albo na stosowanie określonych instytucji procesowych, a to już wpływa na bieg postępowania.

Art. 124. kpa- § 1. Postanowienie powinno zawierać: oznaczenie organu administracji publicznej, datę jego wydania, oznaczenie strony lub stron albo innych osób biorących udział w postępowaniu, powołanie podstawy prawnej, rozstrzygnięcie, pouczenie, czy i w jakim trybie służy na nie zażalenie lub skarga do sądu administracyjnego oraz podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osoby upoważnionej do jego wydania.

§ 2. Postanowienie powinno zawierać uzasadnienie faktyczne i prawne, jeżeli służy na nie zażalenie lub skarga do sądu administracyjnego oraz gdy wydane zostało na skutek zażalenia na postanowienie.

Każdy kto bierze udział w czynnościach procesowych, do kogo one się odnoszą, kto im asystuje lub pozostaje z nimi w jakimś związku, może stać się adresatem postanowienia, a niekiedy również może skorzystać ze środka jego zaskarżenia.

Postanowienia ogłasza się w zasadzie ustnie, a na piśmie doręcza się tylko te postanowienia, które mogą być zaskarżone na drodze administracyjnej lub sądowej.

Zestaw nr 3

1. Nieważność decyzji a wzruszalność decyzji i ich skutki w postępowaniu administracyjnym

2. Uprawnienia samokontroli organu administracji publicznej w postępowaniu sadowoadministracyjnym,

3. Skarga do sadu administracyjnego a środki zaskarżenia w postępowaniu administracyjnym

• Zestaw nr 3

1. Nieważność decyzji a wzruszalność decyzji i ich skutki w postępowaniu administracyjnym

Decyzja administracyjna jest prawidłowa, jeżeli łącznie spełnia dwie przesłanki: zgodna jest z normami materialnego prawa administracyjnego; została wydana zgodnie z normami procesowego prawa administracyjnego. Decyzja naruszająca normy materialne lub procesowe jest wadliwa. Akt administracyjny jest wtedy prawidłowy:

a)jeśli został prawidłowo, tj. zgodnie z prawdą, ustalony stan faktyczny danego stosunku b)jeśli została prawidłowo, tj. zgodnie z zasadami prawidłowej wykładni, wybrana norma prawna,

c)jeśli z obu przesłanek została prawidłowo wyprowadzona konkluzja (sentencja aktu administracyjnego).

Decyzja administracyjna korzysta z atrybutu domniemania prawidłowości, co oznacza, że ma ona moc obowiązującą dopóty, dopóki nie zostanie we właściwym trybie wyeliminowana z obrotu prawnego. Dotyczy to wszystkich rodzajów decyzji wadliwych.

Teoria wadliwości decyzji administracyjnej musi pogodzić ze sobą wymagania interesu ogólnego (zbiorowego, społecznego) oraz interesu jednostkowego (indywidualnego), musi również godzić ze sobą wymagania stawiane przez zasadę praworządności i przez zasadę trwałości decyzji administracyjnej. Określony ciężar gatunkowy wad powoduje zastosowanie określonych sankcji w zakresie skutków prawnych decyzji w postaci sankcji wzruszalności decyzji, albo też sankcji nieważności decyzji. Koncepcja nieważności decyzji opiera się na założeniu, że decyzje nieważne nie wywołują skutku prawnego od momentu wydania, są aktami pozornymi, nieistniejącymi, niemającymi mocy prawnej. Założenie koncepcji wzruszalności decyzji jest inne, bo uznaje się, że decyzje wzruszane wywołują skutki prawne, mają moc obowiązującą do czasy ich usunięcia z obrotu prawnego. Decyzja administracyjna jest czynnością prawną, a czynność prawna polega na oświadczeniu woli składanym w celu wywołania określonych skutków prawnych. Jeśli przyjmiemy, że do istotnych elementów czynności prawnej należy wywołanie skutków prawnych, to w razie gdy ten element nie wystąpi, będziemy mogli powiedzieć, że czynność prawna nie istnieje, a zatem decyzja nieważna, nie będąca zdolną do wywołania skutku prawnego, jest aktem pozornym. Jeżeli natomiast uznamy, że czynność prawna jest wyłącznie środkiem służącym do osiągnięcia określonego skutku prawnego, umiejscawiając ten skutek poza samym pojęciem czynności prawnej, to nie będziemy mogli twierdzić, że brak skutku prawnego powoduje nieistnienie czynności prawnej, a w konsekwencji nie będziemy mogli uznać decyzji nieważnej za akt pozorny. Skoro więc elementem konstytutywnym czynności prawnej jest oświadczenie woli, a jej celem jest wywołanie skutku prawnego umiejscowionego poza pojęciem czynności prawnej, to decyzja nieważna nie może być aktem pozornym czy tym bardziej aktem nie istniejącym. Taka decyzja istnieje, bo istnieje tzw. zewnętrzny stan faktyczny czynności prawnej, jednakże ze względu na wady, jakimi decyzja jest obarczona, nie będzie ona zdolna do wywołania skutku prawnego. Akt pozorny nie wchodzi do obrotu prawnego, nie ma cechy prawomocności, nikt tym aktem nie będzie związany, ani też nie będzie potrzeby eliminowania go z obrotu prawnego przy zastosowaniu trybu określonego przepisami prawa.

Konstrukcja nieważności z mocy samego prawa może być zastosowana jedynie wtedy, gdy ustawodawca taki wyjątek od obowiązywania domniemania prawidłowości decyzji wyraźnie ustanowi w przepisie prawnym. Wyeliminowanie nieważnej decyzji z obrotu prawnego może nastąpić tylko przez wydanie decyzji, która stwierdza nieważność innej decyzji. Dotyczy to również decyzji zawierającej wadę powodującą jej nieważność z mocy odrębnych przepisów prawa. Koncepcja decyzji wzruszalnych opiera się na założeniu, że decyzje wzruszalne wywołują skutki prawne, mają moc obowiązującą do czasu ich usunięcia z obrotu prawnego. Różnice między decyzjami nieważnymi a decyzjami wzruszalnymi sprowadzają się do płaszczyzny skutków prawnych. Wchodząc do obrotu prawnego, decyzja wywołuje określone skutki prawne. Decyzje nieważne to będą takie, których skutki prawne nie są uznane przez prawo. Decyzje wzruszalne zaś będą to decyzje, których skutki prawne są przez prawo uznane, ale które są pozbawione zdolności do wywołania skutków prawnych w przyszłości. W kpa przyjęto koncepcję, że niedopuszczalne jest stwierdzenie nieważności decyzji w razie, gdy wywołała ona nieodwracalne skutki prawne. Uznanie niektórych skutków prawnych decyzji nieważnej jest uzasadnione tym, że prawo nie może zupełnie ignorować rzeczywistości i nie pozostaje to w sprzeczności z generalną koncepcją, której założeniem jest nieuznawanie skutków prawnych decyzji dotkniętej nieważnością. Możemy wyróżnić dwa rodzaje wadliwości decyzji administracyjnej: wadliwość materialnoprawna (powoduje sankcję skutkującą nieważnością decyzji) i wadliwość procesowoprawna (powoduje sankcję skutkującą wzruszalnością decyzji w trybie wznowienia postępowania). Od tej reguły są w kpa i op przewidziane wyjątki

Art. 156 kpa: § 1. Organ administracji publicznej stwierdza nieważność decyzji, która:

1) wydana została z naruszeniem przepisów o właściwości,

2) wydana została bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa,

3) dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną,

4) została skierowana do osoby nie będącej stroną w sprawie,

5) była niewykonalna w dniu jej wydania i jej niewykonalność ma charakter trwały,

6) w razie jej wykonania wywołałaby czyn zagrożony karą,

7) zawiera wadę powodującą jej nieważność z mocy prawa.

§ 2. Nie stwierdza się nieważności decyzji z przyczyn wymienionych w § 1 pkt 1, 3, 4 i 7, jeżeli od dnia jej doręczenia lub ogłoszenia upłynęło dziesięć lat, a także gdy decyzja wywołała nieodwracalne skutki prawne.

2. Uprawnienia samokontroli organu administracji publicznej w postępowaniu sadowoadministracyjnym. Organ, którego bezczynność lub działanie zaskarżono, może w zakresie swojej właściwości uwzględnić skargę w całości od dnia rozpoczęcia rozprawy. Przesłanką dopuszczalności jest uwzględnienie skargi w całości, co oznacza uwzględnienie zarzutów i wniosków skargi oraz powołanej podstawy prawnej. Inną przesłanką ograniczającą dopuszczalność samokontroli jest związanie organu przepisami o właściwości, co powoduje, że jeśli tylko na podstawie przepisów prawa jest właściwy do weryfikacji decyzji, może uwzględnić skargę. Rozwiązanie to usuwa wątpliwości interpretacyjne co do podstaw weryfikacji aktu w trybie uwzględnienia skargi. Uwzględnienie skargi w całości jest podstawą do umorzenia postępowania s-a.

3. Skarga do sadu administracyjnego a środki zaskarżenia w postępowaniu administracyjnym.

Środki zaskarżenia są to instytucje procesowe, za pomocą których uprawnione podmioty mogą zadąć weryfikacji rozstrzygnięć administracyjnych w celu ich kasacji lub reformacji. Do cech charakterystycznych środków zaskarżenia należy zaliczyć oparcie ich konstrukcji prawnej na zasadzie skargowości oraz to, że ich celem bezpośrednim jest doprowadzenie do kasacji lub reformacji rozstrzygnięcia administracyjnego. Środki zaskarżenia w post. adm. to: odwołanie, wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, zażalenie.

Przesłanką dopuszczalności skargi na akty podjęte w post. adm. jest wyczerpanie środków zaskarżenia, ale pod warunkiem, że służyły one w postepowaniu przed organem właściwym w sprawie, chyba że skargę wnosi prokurator lub RPO.

Gdy przepisy prawa procesowego regulują środki zaskarżenia od decyzji, postanowienia, bezczynności w post. adm. - przesłanką dopuszczalności skargi jest wyczerpanie środków zaskarżenia. Przez wyczerpanie środków zaskarżenia należy rozumieć sytuację, w której stronie nie przysługuje żaden środek zaskarżenia - zażalenie, odwołanie lub wniosek o ponowne rozparzenie sprawy. Gdy przepisy prawa procesowego nie przyznają prawa do zaskarżenia w post. adm. - skarga do sądu adm. służy bez konieczności podjęcia obrony przed organem wykopującym adm. publiczną. Nie ma podstaw do stosowania w tym zakresie środka - wezwania do usunięcia naruszenia prawa. Wezwanie do usunięcia naruszenia prawa dotyczy innych niż decyzje czy postanowienie aktów. Wyczerpanie środków zaskarżenia nie jest przesłanką obowiązującą, gdy skargę do sądu adm. wnosi prokurator lub RPO.

Zestaw nr 4

1. Moc środków zaskarżenia w postępowaniu administracyjnym

2. Zakaz reformationis in peius w post administracyjnym i sądowoadministracyjnym

3. Strony postępowania sądowoadministracyjnego.

• Zestaw nr 4

1. Moc środków zaskarżenia w post adm. .

Klasyfikacja środków zaskarżenia:

I Kryterium przesunięcia kompetencji na organ wyższego stopnia:

1. środki bezwzględnie dewolutywne - czyli takie środki, które zawsze przesuwają sprawę do wyższej instancji np. żądanie stwierdzenia nieważności decyzji i postanowień,

2. środki względnie dewolutywne - czyli takie, które przesuwają sprawę do wyższej instancji w razie nieuwzględniania ich przez organ I instancji np. odwołanie,

3. środki niedewolutywne - takie, które nie przesuwają sprawy do wyższej instancji np. wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy.

II Kryterium rodzaju zaskarżonego rozstrzygnięcia:

1.środki zwyczajne - służą od rozstrzygnięć nieostatecznych,

2.środki nadzwyczajne - służą od rozstrzygnięć ostatecznych.

III Kryterium mocy prawnej wniesionego środka zaskarżenia (wykonalność):

1. środki bezwzględnie suspensywne - takie, które z mocy prawa wstrzymują wykonanie zaskarżonego rozstrzygnięcia np. odwołanie, wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy,

2. środki względnie suspensywne - takie, które wstrzymanie wykonania decyzji pozostawiają ocenie organów np. zażalenie, żądanie wznowienia postępowania, żądanie stwierdzenia nieważności decyzji. IV Kryterium możliwości wnoszenia danego środka samodzielnie:

1. środki samoistne - wszystkie środki zaskarżenia z jednym wyjątkiem,

2. środki niesamoistne - są to środki, które można wnosić tylko z innymi środkami zaskarżenia np. zażalenie na postanowienie niezaskarżalne można wnieść tylko z odwołaniem od decyzji.

Odwołanie- jest instytucją procesową tworzącą możliwość prawną uprawnionym podmiotom zaskarżenia decyzji administracyjnej, co powoduje ponowne rozpatrzenie i rozstrzygnięcie sprawy indywidualnej merytorycznie w trybie postępowania administracyjnego. Moc prawna odwołania- dla konstrukcji środka zaskarżenia istotne znaczenie ma uregulowanie mocy odwołania. K.p.a. przyjmuje w art. 130 § l regułę, że przed upływem terminu do wniesienia odwołania decyzja nie podlega wykonaniu, zaś o dalszym bycie wykonalności decyzji przesądza moc prawna odwołania. K.p.a. przyznaje odwołaniu moc środka zaskarżenia bezwzględnie suspensywnego: „Wniesienie odwołania w terminie wstrzymuje wykonanie decyzji" (art. 130 § 2 k.p.a.). Bezwzględna suspensywność odwołania nie obejmuje przypadków, gdy decyzji nadano rygor natychmiastowej wykonalności lub gdy decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu z mocy ustawy. W takich sytuacjach organ odwoławczy, jeżeli uzna to za uzasadnione, może wstrzymać natychmiastowe wykonanie decyzji (art. 135 k.p.a.)

Wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy- jest środkiem zaskarżenia opartym na konstrukcji niedewolutywności. Strona niezadowolona z decyzji ministra może zwrócić się do tego organu z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy i wniosek ten stanowi podstawę ponownego postępowania w tej samej sprawie. Wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy jest środkiem zaskarżenia, który służy również od decyzji wydanej w I instancji przez samorządowe kolegium odwoławcze. Do wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące odwołań od decyzji. Z rozwiązania o zastosowaniu odpowiednich przepisów dotyczących odwołania wynika, że będą miały zastosowanie wprost przepisy dotyczące mocy wniosku.

Zażalenie- jest środkiem zaskarżenia, który służy tylko na postanowienia co do których k.p.a. przewiduje w przepisach szczególnych ich zaskarżalność w drodze zażalenia. Postanowienia, co do których k.p.a. nie przewidziało dopuszczalności wniesienia zażalenia, mogą być zaskarżone tylko łącznie z odwołaniem. W takim razie zażalenie jest środkiem zaskarżenia niesamoistnym. Zażalenie wnosi się w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia stronie. Regułą jest że postanowienia od których służy zażalenie są doręczane na piśmie. Moc prawna. Zażalenie jest środkiem zaskarżenia względnie suspensywnym. Wniesienie zażalenia nie wstrzymuje wykonania zaskarżonego postanowienia, ale organ administracji publicznej, który wydał postanowieni, może wstrzymać jego wykonanie, gdy uzna to za uzasadnione.

Do środków zaskarżenia zaliczamy:

1. odwołanie - jednorodna konstrukcja,

2. zażalenie - jednorodna konstrukcja,

3. wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy - jednorodna konstrukcja,

4. żądanie wznowienia postępowania - charakter mieszany,

5. żądanie stwierdzenia nieważności decyzji - charakter mieszany,

6. sprzeciw - jednorodna konstrukcja.

2. Zakaz reformationis in peius w post adm. i sądowoadm .

Istota zakazu reformationis in peius polega na tym, że organ odwoławczy nie może zmienić rozstrzygnięcia zawartego w decyzji organu I instancji na niekorzyść odwołującej się strony.

W post. adm. według art. 139 kpa organ odwoławczy nie może rozstrzygać sprawy indywidualnej na niekorzyść odwołującej się strony, chyba że zaskarżona decyzja rażąco narusza prawo lub rażąco narusza interes społeczny. Występują zatem dwie przesłanki odstąpienia od zakazu reformationis in peius-

- w przypadku gdy decyzja rażąco narusza prawo (przez rażące naruszenie prawa należy rozumieć tylko kwalifikowane przypadki naruszenia prawa np. fałszywe dowody, decyzja wydana w wyniku przestępstwa, decyzja wydana przez organ wyłączony, strona bez własnej winy nie brała udziału w postępowaniu, wyjdą na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności, brak uzgodnienia kwestii wstępnej itd. - dopuszczalność zatem odstąpienia od tego zakazu należy ocenić pozytywnie. Wyznaczenie granic zakazu reformationis in peius w ten sposób oznacza, że naruszenie prawa, które nie ma charakteru rażącego, ulega sankcji w przypadku, gdy strona odwołująca się nabyła prawo na podstawie decyzji organu I instancji. Dopuszczalność reformacji decyzji organu I instancji zostaje wobec tego uzależniona od przesłanki, której treścią jest ochrona praw nabytych strony odwołującej się od decyzji. Naruszenie w decyzji odwoławczej tej przesłanki przez organ odwoławczy należy zakwalifikować jako rażące naruszenie prawa. Zgodnie z art.139 kpa - organ odwoławczy nie może wydać decyzji na niekorzyść strony odwołującej się - niedopuszczalne jest zastosowanie wykładni rozszerzającej do przesłanek odstąpienia od zakazu reformationis in peius.) , albo-

- rażąco narusza interes społeczny (dopuszczalność reformationis in peius możliwość reformacji decyzji I instancji w przypadku naruszenia prawa, którego nie kwalifikuje się jako rażącego oraz z powodu wadliwych decyzji pod względem celowości, jeżeli oba te elementy mieszczą się w przesłance rażącego naruszenia interesu społecznego. Pojęcie rażącego naruszenia interesu społecznego należy do pojęć nieostrych i z tego względu organ ma szeroką swobodę interpretacji przepisu i będzie mógł dokonać reformacji decyzji organu I instancji na niekorzyść strony odwołującej się z uwagi na każdy rodzaj wadliwości tej decyzji)

W post. sądowa. . Z postępowaniem rozpoznawczym i orzekaniem sądu wiąże się istotna dla oceny skargi kwestia związania sądu administracyjnego zakazem reformationis in peius. Ustawa o NSA w art. 51 ustanawiała zakaz refor­mationis in peius, stanowiąc: Sąd nie może jednak wydać orzeczenia na niekorzyść skarżącego, chyba że stwierdzi naruszenie prawa skutkujące stwier­dzeniem nieważności zaskarżonego aktu". Takie też rozwiązanie przyjmuje zaś w art. 134 § 2 ustawy — Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi: „Sąd nie może wydać orzeczenia na niekorzyść skarżącego, chyba że stwierdzi naruszenie prawa skutkujące stwier­dzeniem nieważności zaskarżonego aktu lub czynności".

3. Strony post. s-a.

Postępowanie sądowoadministracyjne jest post. kontradyktoryjnym, a zatem występują w nim dwie strony:

- skarżący- podmiot legitymowany do złożenia skargi do sądu administracyjnego, oraz

- organ wykonujący administrację publiczną, którego bezczynność lub działanie jest przedmiotem skargi.

. Zdolność sądową mają:

1) osoby fiz. i osoby pr.;

2) państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobo­wości prawnej oraz organizacje społeczne nieposiadające os. prawnej;

3) inne, niewymienione jednostki organizacyjne nieposiadające osobo­wości prawnej,

4) organizacje społeczne, choćby nie posiadały osobowości prawnej, w zakresie ich statutowej działalności w sprawach dotyczących interesów prawnych innych osób.

Zdolność procesowa to zdolność do podejmowania ze skutkiem prawnym czynności proce­sowych w post. s-a. Mają:

1) osoby fiz. posiadające pełną zdolność do czynności prawnych. Osoba fiz. ograniczona w zdolności do czynności prawnych ma zdolność do czynności w post. s-a w sprawach wynikających z czynności prawnych, które może dokonywać samodzielnie.

2) osoby pr.;

3) państwowe i samorządowe jednostki org. nieposiadające osobo­wości pr. oraz organizacje społ. nieposiadające os. prawnej;

4) inne jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej,

5) organizacje społ., choćby nie posiadały os. prawnej, w za­kresie ich statutowej działalności w sprawach dotyczących interesów pr. innych osób.

Zestaw nr 5

1. Decyzja a postanowienie w postep. adm.

2. Moc prawna skargi do sądu administracyjnego.

3. Skarga na akty prawa miejscowego.

• Zestaw nr 5

1.Decyzja a postanowienie w postep. adm.

Decyzja administracyjna a postanowienie - różnice te występują w czterech płaszczyznach:

1.podstawa prawna :w decyzji - co do zasady był to przepis prawa materialnego, wyjątkowo zaś przepis prawa procesowego, a w postanowieniu - co do zasady jest przepis prawa procesowego, wyjątkowo zaś przepis prawa materialnego

2. przedmiot: w decyzji - co do zasady jest to rozstr5zygnięcie istoty sprawy (o prawach i obowiązkach), wyjątkowo nie, a w postanowieniu - co do zasady nie rozstrzyga istoty sprawy (o prawach i obowiązkach), a wyjątkowo tylko może

3. krąg adresatów: w decyzji - adresatem decyzji jest strona, rzadziej podmiot na prawach strony a w postanowieniu - krąg adresatów jest szerszy: strony, podmioty na prawach, inne podmioty postępowania i uczestnicy postępowania (biegli, świadkowie, osoby trzecie) .

4 .możliwość zaskarżenia: w decyzji - od każdej decyzji nieostatecznej przysługuje odwołanie (są wyłączenia) w terminie 14 dni od momentu doręczenia a w postanowieniu - na postanowienie przysługuje zażalenie w terminie 7 dni od daty doręczenia; ale zażalenie przysługuje tylko wtedy, gdy kodeks tak stanowi.

2. Moc prawna skargi do sądu administracyjnego

Skarga do sądu adm. nie jest środkiem bezwzględnie suspensywnym. Wniesienie skargi nie wstrzymuje wykonania aktu lub czynności. Skarga ma natomiast moc środka względnie suspensywnego. Ustawa Poppsa szczegółowo reguluje wstrzymanie wykona­nia aktu lub czynności, przyznając w tym zakresie właściwość organowi, a następ­nie po przekazaniu skargi sądowi

- w razie wniesienia skargi na decyzje lub postanowienie - organ, który wydał decyzję lub postanowienie, może wstrzymać z urzędu lub na wniosek skarżącego ich wykonanie w całości lub w części, chyba że zachodzą przesłanki, od których w postępowaniu adm. uzależnione jest nadanie decyzji lub postanowieniu rygoru natychmiastowej wykonalności, albo gdy ustawa szczególna wyłącza wstrzymanie ich wykonania;

- w razie wniesienia skargi na inny akt lub czynność z zakresu adm. publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa - właściwy organ może z urzędu lub na wniosek skarżącego wstrzymać wykonanie aktu lub czynności w całości lub części;

- na uchwałę organów j. s. t. i ich związków oraz na akty terenowych organów administracji rządowej- właściwy organ może z urzędu lub na wniosek skarżącego wstrzymać wykonanie uchwały lub aktu w całości lub części, z wyjątkiem przepisów prawa miejscowego, które weszły w życie.

Odmowa wstrzymania wykonania aktu lub czynności przez organ nie pozbawia skarżącego prawa do złożenia wniosku do sądu- sąd może na wniosek skarżącego wydać postanowienie o wstrzymaniu wykonania w całości lub części aktu lub czynności, jeżeli zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. Na postanowienie o wstrzymaniu służy zażalenie do NSA.

3. Przyznanie prawa skargi na akty prawa miejscowego

Sąd administracyjny jest właściwy do rozpoznawania i rozstrzygania skarg na akty prawa miejscowego terenowych organów adm. rządowej. Przyznanie prawa skargi na akty prawa miejscowego gwarantuje jednostce system ochrony interesu prawnego — zarówno gdy następuje jego autorytatywna konkretyzacja w formie aktu administracyjnego, jak i gdy interesu prawnego jednostki dotyczy przepis prawa miejscowego. Prawo skargi do sądu adm. na akty prawa miejscowego tworzy wraz z skargą konstytucyjną do Trybunału Konstytucyjnego pełny system kontroli sądowej prawotwórczej działal­ności administracji publicznej. Przesłanką dopuszczalności skargi do sądu administracyjnego na akty prawa miejscowego jest wezwanie organu do usunięcia naruszenia prawa. Przesłanka ta nie obowiązuje jeżeli skargę wnosi prokurator lub RPO oraz w zakresie skarg organu nadzoru na uchwały lub zarządzenia organów jednostek samorządu terytorialnego

Zestaw nr 6

1. Legitymacja do złożenia skargi ze względu na ochronę interesu prawnego

2. Instytucja odwołalności decyzji a odwołanie w postępowaniu adm.

3. Orzeczenia sądów administracyjnych

1.Legitymacja do złożenia skargi ze względu na ochronie interesu prawnego.

Uprawnionym do wniesienia skargi jest każdy, kto ma w tym interes prawny. O tym, czy jednostka ma w danej sprawie chroniony interes prawny, przesądza przepis prawa. Mogą to być przepisy zawarte w ustawach materialnoprawnych, procesowych, ale też i ustrojowych. Sąd będzie musiał ustalić wystąpienie związku pomiędzy przepisem prawa a zaskarżonym działaniem lub bezczynnością organu wykonującego adm. publiczną. Związek ten musi być bezpośredni w tym znaczeniu, że zaskarżone działanie lub bezczynność kształtuje uprawnienia lub obowiązki wno­szącego skargę. Ustalenie tego związku wymaga zazwyczaj rozpoznania skargi Na konstrukcji ochrony interesu prawnego oparta jest legitymacja wspólnot samorządowych do zaskarżenia rozstrzygnięć nadzorczych. Na podstawie ustaw samorządowych i ustaw odrębnych legitymację do złożenia skargi mają:

- woj., którego interes prawny, uprawnienie albo kompetencja zostały naruszone,

- powiat lub związek powiatów, którego interes prawny, uprawnienie albo kompetencja zostały naruszone,

- gmina lub związek międzygminny, których interes prawny, uprawnienie albo kompetencja zostały naruszone.

Skarżący skutecznie może złożyć skargę, gdy ma zdolność sądową i zdolność procesową. Do szczególnego rozwiązania w zakresie legitymacji do złożenia skargi do sądu należy rozwiązanie przyznające legitymację do złożenia skargi RPO, któremu przysługuje skarga dla ochrony praw i wolności człowieka i obywatela. Legitymacja RPO powiązana jest zatem z ochro­ną interesu prawnego, choć nie jest to interes własny Rzecznika, a jednostki, której prawa i wolności zostały naruszone działaniem lub bezczynnością organu wykonu­jącego adm. publiczną.

Ostatnim stadium postępowania przed sądami administracyjnymi jest podjęcie orzeczenia rozstrzygającego sprawę sądowoadm. W tym stadium do­chodzi do udzielenia lub odmowy ochrony prawnej interesowi prawnemu strony skarżącej lub innemu interesowi reprezentowanemu przez stronę skarżącą. Orzeczenia sądu administracyjnego są podejmowane w różnych stadiach postępowania w zależności od tego, co jest przedmiotem ich rozstrzygnięcia, a zatem będą to orzeczenia dotyczące:

l) toku postępowania, np. postanowienie o odrzuceniu skargi, postanowienia o zawieszeniu postępowania, postanowienia o umorzeniu postępowania;

2) kwestii wpadkowych, np. postanowienie o wstrzy­maniu wykonania zaskarżonego aktu, postanowienie o udzieleniu pomocy prawnej, postanowienia o przywróceniu terminu;

3) rozstrzygnięcia sprawy s-a.

2. Instytucja odwołalności decyzji a odwołanie w postępowaniu administracyjnym.

Odwołalność decyzji jest to prawna możliwość kasacji lub reformacji decyzji lub postanowienia z urzędu przez organ, który wydał ta decyzję. Cecha charakterystyczna - zasada oficjalności oraz cel, któremu służy - wyeliminowanie wadliwych decyzji z obrotu prawnego przez ich kasację lub reformację.

W systemie rozstrzygnięć w drodze administracyjnej można wyróżnić konstrukcje:

- czyste (jednorodne)- odwołanie, wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, zażalenie, sprzeciw, a gdy chodzi o zaskarżenie na drodze sądowej- skarga do sądu adm.

- o charakterze mieszanym- wznowienie postępowania, stwierdzenie nieważności decyzji, uchylenie decyzji.

Instytucja odwołania Odwołanie jest instytucją procesową tworzącą możliwość prawną określonym, uprawnionym podmiotom zaskarżenia decyzji adm. Prawu temu odpowiada obowiązek kompetentnych organów ponownego rozpatrzenia i rozstrzygnięcia sprawy indywidualnej merytorycznie w trybie post. adm. Odwołanie należy do podstawowych środków zaskarżenia.

Prawo odwołania jest jednym z podstawowych praw zagwarantowanych w konstytucji, jedynie od decyzji wydanych przez ministra lub samorządowe kolegium odwoławcze odwołanie nie służy (tutaj jedynie wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy).

Postępowanie odwoławcze nie może być wszczęte z urzędu. Legitymację do wniesienia odwołania ma podmiot, który twierdzi, że decyzja organu I instancji dotyczy jego interesu prawnego lub obowiązku prawnego, oraz podmiot, który twierdzi że nie ma w sprawie obowiązku prawnego ani interesu prawnego, a decyzja została do niego skierowana. Prawo to może realizować jednostka mająca zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych. Legitymacje do wniesienia odwołania mają również: organizacja społeczna w ramach swojej statutowej działalności, prokurator, RPO- jeżeli brali udział w postępowaniu w I instancji. Zasada rozporządzalności- strona może cofnąć odwołanie przed wydaniem decyzji przez organ odwoławczy ze skutkiem prawnym tylko wtedy, gdy nie doprowadzi to do utrzymania w mocy decyzji naruszającej prawo lub interes społeczny.

Wymagania formalne. Z odwołania powinno wynikać, że strona nie jest zadowolona z decyzji, poza ty odwołanie powinno odpowiadać ogólnym wymaganiom stawianym podaniom.

Moc prawna. Kpa Art. 130. § 1. Przed upływem terminu do wniesienia odwołania decyzja nie ulega wykonaniu.

§ 2. Wniesienie odwołania w terminie wstrzymuje wykonanie decyzji.

§ 3. Przepisów § 1 i 2 nie stosuje się w przypadkach, gdy:

1) decyzji został nadany rygor natychmiastowej wykonalności (art. 108),

2) decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu z mocy ustawy.

§ 4. Ponadto decyzja podlega wykonaniu przed upływem terminu do wniesienia odwołania, gdy jest zgodna z żądaniem wszystkich stron.

Art. 135. Organ odwoławczy może w uzasadnionych przypadkach wstrzymać natychmiastowe wykonanie decyzji.

3. Orzeczenia sądów administracyjnych.

Ostatnim stadium postępowania przed sądami administracyjnymi jest podjęcie orzeczenia rozstrzygającego sprawę sądowoadm. W tym stadium do¬chodzi do udzielenia lub odmowy ochrony prawnej interesowi prawnemu strony skarżącej lub innemu interesowi reprezentowanemu przez stronę skarżącą. Orzeczenia sądu administracyjnego są podejmowane w różnych stadiach postępowania w zależności od tego, co jest przedmiotem ich rozstrzygnięcia, a zatem będą to orzeczenia dotyczące: l) toku postępowania, np. postanowienie o odrzuceniu skargi, postanowienia o zawieszeniu postępowania, postanowienia o umorzeniu postępowania; 2) kwestii wpadkowych, np. postanowienie o wstrzymaniu wykonania zaskarżonego aktu, postanowienie o udzieleniu pomocy prawnej, postanowienia o przywróceniu terminu; 3) rozstrzygnięcia sprawy s-a.

Zestaw nr 7

1. Umorzenie a zawieszenie postepowania administracyjnego

2. Zakres rzeczowy sprawy administracyjnej

3. Cel i charakter postepowania mediacyjnego

1. Umorzenie a zawieszenie postępowania administracyjnego.

W literaturze dzieli się przyczyny zawieszenia post. adm. na

- OBLIDATORYJNE- Art. 97. § 1. Organ administracji publicznej zawiesza postępowanie:

1) w razie śmierci strony lub jednej ze stron, jeżeli wezwanie spadkobierców zmarłej strony do udziału w postępowaniu nie jest możliwe i nie zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 30 § 5, a postępowanie nie podlega umorzeniu jako bezprzedmiotowe (art. 105),

2) w razie śmierci przedstawiciela ustawowego strony,

3) w razie utraty przez stronę lub przez jej ustawowego przedstawiciela zdolności do czynności prawnych,

4) gdy rozpatrzenie sprawy i wydanie decyzji zależy od uprzedniego rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd.

§ 2. Gdy ustąpiły przyczyny uzasadniające zawieszenie postępowania, organ administracji publicznej podejmie postępowanie z urzędu lub na żądanie strony.

- FAKULTATYWNE- Art. 98. § 1. Organ administracji publicznej może zawiesić postępowanie, jeżeli wystąpi o to strona, na której żądanie postępowanie zostało wszczęte, a nie sprzeciwiają się temu inne strony oraz nie zagraża to interesowi społecznemu.

§ 2. Jeżeli w okresie trzech lat od daty zawieszenia postępowania żadna ze stron nie zwróci się o podjęcie postępowania, żądanie wszczęcia postępowania uważa się za wycofane.

Zawieszenie postępowania następuje postanowieniem, na które służy zażalenie. Ostatecznie postanowienie może być zaskarżone do sądu administracyjnego. Zawieszenie postępowania nie oznacza bezczynności organu adm. publ. w sprawie, a jedynie ograniczenie jego działania do kontroli stanu sprawy, ponieważ od wydania postanowienia o zawieszeniu postępowania organ ma w postępowaniu administracyjnym ogólnym następujące obowiązki:

- podjęcie czynności zmierzających do usunięcia przeszkody w prowadzeniu postępowania;

- podjęcie niezbędnych czynności w zawieszonym postępowaniu w celu zapobieżenia niebezpieczeństwu dla życia lub zdrowia ludzkiego, czy poważnej szkodzie dl interesu społecznego;

- wszczęcie z urzędu czynności zawieszonego postępowania po ustaniu przeszkody w jego prowadzeniu- chyba że wcześniej z takim wnioskiem wystąpi strona;

- respektowanie tego, że w czasie zawieszenia postępowania jest wstrzymany bieg terminów kodeksowych.

. Umorzenie postępowania art.105 Art.105par1 mówi, że organ obligatoryjnie umarza postęp., jeżeli stało się one bezprzedmiotowe. Postępowanie będzie bezprzedmiotowe wtedy, gdy:

1. strona występuje o rozstrzygniecie co do samego prawa, co do zasady, gdy przepis pozwala tylko na przyznanie konkretnie oznaczonego uprawnienia,

2. sprawa ma charakter cywilny,

3. nie istnieje w znaczeniu prawnym przedmiot rozstrzygnięcia.

Wyróżniamy:

1) bezprzedmiotowość podmiotową - jest to taka sytuacja, gdy istnieją braki, co do organu- np. w sprawie orzekał organ niewłaściwy, albo, co do strony - postępowanie toczyło się w stosunku do osoby, która zmarła w toku postępowania, a przedmiotem postęp. były uprawnienia o charakterze osobistym.

2) bezprzedmiotowość przedmiotową - zachodzi wówczas, gdy okaże się, że dana sprawa nie jest indywidualną sprawą adm. np. organ wszczął postępowanie w sprawie cywilnej, organ wszczął postęp. w odniesieniu do sprawy, która nie jest rozstrzygana w drodze decyzji adm. albo organ wszczął postęp. gdzie obowiązek wynika wprost z przepisów prawa. Decyzja o umorzeniu postęp. wywiera skutek przede wszystkim procesowy tzn. kończy postęp. w danej instancji. Oznacza ona, że nie możliwe jest orzekanie, co do istoty sprawy. Nie można skonkretyzować stosunku adm-pr. Art.105par2 przewiduje fakultatywne umorzenie postęp. (na wniosek). Ten rodzaj umorzenia oparty jest o dyspozycyjność strony przy spełnieniu trzech przesłanek:

1) z żądaniem umorzenia postęp. występuje strona na żądanie której postęp. zostało wszczęte,

2) inne strony nie sprzeciwiają się temu,

3) umorzenie postęp. nie jest sprzeczne z interesem społecznym.

2. Zakres rzeczowy sprawy sądowoadministracyjnej:

Na podstawie art. 184 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i art. l ustawy — Prawo o ustroju sądów administracyjnych został określony przedmiot postępowania sądowoadministracyjnego w ustawie z 30 sierpnia 2002 r. — Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Przedmiotem postępowania sądowoadministracyjnego są sprawy sądowoadministracyjne. Według art. l ustawy — Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi: „Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi normuje postępowanie w sprawach z zakresu kontroli działalności administracji publicznej oraz w innych sprawach, do których jego przepisy stosuje się z mocy ustaw szczególnych (sprawy sądowoadministracyjne)". Według art. 3: „Sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie [§ 1]. Kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawie skarg na: 1) decyzje administracyjne, 2) postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie, a także na postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty, 3) postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie, 4) inne niż określone w pkt. 1-3 akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa, 5) akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej, 6) akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, inne niż określone w pkt. 5, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej, 7) akty nadzoru nad działalnością organów jednostek samorządu terytorialnego, 8) bezczynność organów w przypadkach określonych w pkt. 1-4 [§ 2]. Sądy administracyjne orzekają także w sprawach, w których przepisy ustaw szczególnych przewidują sądową kontrolę i stosują środki określone w tych przepisach [§ 3]". Zgodnie z art. 4: „Sądy administracyjne rozstrzygają spory o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego i między samorządowymi kolegiami odwoławczymi, o ile odrębna ustawa nie stanowi inaczej, oraz spory kompetencyjne między organami tych jednostek a organami administracji rządowej". Artykuł 5 zawiera enumerację negatywną spraw wyłączonych spod właściwości sądów administracyjnych, stanowiąc: „Sądy administracyjne nie są właściwe w sprawach: 1) wynikających z nadrzędności i podległości organizacyjnej w stosunkach między organami administracji publicznej, 2) wynikających z pod ległości służbowej między przełożonymi i podwładnymi, 3) odmowy mianowania na stanowiska lub powołania do pełnienia funkcji w organach administracji publicznej, chyba że obowiązek mianowania lub powołania wynika z przepisów prawa". Artykuł 58 § l pkt l stanowi o odrzuceniu skargi, jeżeli sprawa nie należy do właściwości sądu administracyjnego. Przy określeniu przedmiotu postępowania sądowoadministracyjnego w związku z art. 58 §1 pkt l ustawy — Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi należy dokonać wykładni w związku z art. 177 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, który stanowi: „Sądy powszechne sprawują wymiar sprawiedliwości we wszystkich sprawach z wyjątkiem spraw ustawowo zastrzeżonych dla właściwości innych sądów". Sprawa sądowoadministracyjna to rozpoznanie i rozstrzygnięcie przez sąd administracyjny skargi na zgodność z prawem działania lub bezczynności organów wykonujących administrację publiczną, z wyłączeniem przewidzianym w art. 5 i art. 58 § l pkt l ustawy — Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Elementem konstytutywnym sprawy sądowoadministracyjnej jest kontrola przez sąd administracyjny działalności administracji publicznej. Element ten różni sprawę sądowoadministracyjna od sprawy administracyjnej. Cechą właściwą dla sprawy administracyjnej jest jej merytoryczne rozstrzygnięcie przez dokonanie autorytatywnej konkretyzacji normy prawa materialnego w zakresie uprawnień lub obowiązków jednostki. Sąd administracyjny stosuje środki przewidziane ustawą. Istota tych środków sprowadza się jednak, z zastrzeżeniem wyjątków, wyłącznie do zniesienia działania lub bezczynności niezgodnej z prawem, a nie do merytorycznego rozstrzygnięcia w tym zakresie (zob. na ten temat wyroki sądu administracyjnego). Określając przedmiot postępowania sądowoadministracyjnego, należy wprowadzić rozgraniczenie w zakresie postępowania przed wojewódzkimi sądami administracyjnymi i postępowania przed Naczelnym Sądem Administracyjnym. Przedmiotem postępowania sądowoadministracyjnego przed wojewódzkimi sądami administracyjnymi jest sprawa sądowoadministracyjne, a zatem rozpoznanie i rozstrzygnięcie skargi na działanie lub bezczynność organu wykonującego administrację publiczną. W tym zakresie występuje tożsamość przedmiotu postępowania przed wojewódzkimi sądami administracyjnymi i Naczelnym Sądem Administracyjnym, a jedynym elementem różniącym jest to, że NSA dokonuje tej kontroli pośrednio —przez rozpoznanie i rozstrzygnięcie , skargi kasacyjnej. Przedmiotem postępowania przed Naczelnym Sądem Administracyjnym jest ponadto rozpoznawanie i rozstrzyganie sporów o właściwość oraz innych spraw przekazanych na mocy innych ustaw. NSA jest właściwy do prowadzenia postępowania pomocniczego — postępowania w sprawkach uchwał mających na celu wyjaśnienie przepisów prawnych, których stosowanie wywołało rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych i podejmowanie uchwał zawierających rozstrzygnięcie zagadnień prawnych budzących poważne wątpliwości w konkretnej sprawie sądowoadministracyjnej.

Ad.3 : Szczególnym etapem postępowania sądowego po ustaleniu dopuszczalności skargi i spełnieniu wymagań formalnych jest postępowanie mediacyjne. Post. mediacyjne prowadzone jest na wniosek stron, a także bez wniosku stron, przed wyznaczeniem rozprawy. Celem post. mediacyjnego jest wyjaśnienie i rozważenie okoliczności faktycznych i prawnych sprawy oraz przyjęcie przez strony ustaleń co do sposobu jej załatwienia w granicach obowiązującego prawa. Z tego rozwiązania wynika, że w post. mediacyjnym strony nie są związane granicami skargi co do zarzutów i wniosków skargi oraz powołaną podstawą prawną w skardze. Granice dopuszczalnych ustaleń wyznaczają obowiązujące przepisy prawa. Rozwiązanie to zatem w sposób istotny różni się od wyznaczonych granic samokontroli organu w związku ze złożoną skargą. W tym bowiem przypadku dopuszczalność zmiany zaskarżonego działania uzależniona jest od uwzględnienia skargi w całości. Z istoty postępowania mediacyjnego wynika, że odbywa się ono z udziałem stron, a także podmiotów na prawach strony i dopuszczonego uczestnika postępowania. Postępowanie mediacyjne prowadzi sędzia lub wyznaczony przez przewodniczącego referendarz sądowy. Z posiedzenia mediacyjnego sporządza się protokół, w którym zamieszcza się stanowiska stron, a w szczególności dokonane przez strony ustalenia co do sposobu załatwienia sprawy. Protokół podpisuje prowadzący postępowanie mediacyjne oraz strony. Wynik postępowania mediacyjnego ma znaczenie dla następnych stadiów postępowania sądowego. Jeżeli bowiem strony dokonają ustaleń w postępowaniu mediacyjnym, organ uchyla lub zmienia zaskarżony akt albo wykonuje lub podejmuje inną czynność stosownie do okoliczności sprawy w zakresie swojej właściwości i kompetencji. Na akt wydany na podstawie ustaleń postępowania mediacyjnego mogą strony lub podmiot, któremu przyznana jest legitymacja do złożenia skargi, wnieść skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego w ter minie trzydziestu dni od dnia doręczenia aktu albo wykonania lub podjęcia czynności. Skargę sąd rozpoznaje łącznie ze skargą wniesioną w sprawie na akt lub czynność, w której przeprowadzono postępowanie mediacyjne. Jeżeli skarga na akt lub czynność, wydane lub podjęte na podstawie ustaleń postępowania mediacyjnego, nie została wniesiona albo skarga ta została oddalona, sąd umarza postępowanie w sprawie, w której prowadzono postępowanie mediacyjne. Wynikiem postępowania mediacyjnego jest też brak dokonania ustaleń. W takim przypadku rozpoznanie sprawy s-a następuje na rozprawie.

Zestaw nr 8

1. Fikcja doręczenia i doręczenie zastępcze w postep.adm

2. Postępowanie uproszczone (rozpoznanie skargi w trybie uproszczonym postepowania sadowoadm)

3. Odtworzenie aktów w postępowania sądowoadministracyjnego (postepowanie w sprawie aktow zaginionych i zniszczonych)

1. Fikcja doręczenia i doręczenie zastępcze w postępowaniu administracyjnym

Doręczenie zastępcze stosuje się je do osób fizycznych. Art. 43 „ W przypadku nieobecności adresata pismo doręcza się, za pokwitowaniem, dorosłemu domownikowi, sąsiadowi lub dozorcy domu, jeżeli osoby te podjęły się oddania pisma adresatowi. O tym doręczeniu zawiadamia się adresata, umieszczając zawiadomienie w oddawczej skrzynce pocztowej lub drzwiach mieszkania.”

Fikcja doręczenia art.44 Jeżeli nie można doręczyć pisma w sposób właściwy lub zastępczy to zawiadamia się adresata, że: - poczta przechowuje pismo przez okres 7 dni w swojej placówce, - pismo składa się w urzędzie właściwej gminy na okres 7 dni Adresat jest o tym powiadamiany informacją pozostawioną w skrzynce na korespondencję, a gdy nie jest to możliwe, w drzwiach mieszkania, w miejscu pracy. Po tym upływie pismo uważa się za doręczone. - jeżeli adresat odmawia przyjęcia pisma przesłanego mu przez pocztę lub inny organ to pismo zwraca się nadawcy i uznaje się, że pismo doręczone zostało w dniu odmowy jego przyjęcia” art.47par1i2, Art. 46par2 „ Jeżeli odbierający pismo uchyla się od potwierdzenia doręczenia lub nie może tego uczynić, doręczający sam stwierdza datę doręczenia oraz wskazuje osobę, która odebrała pismo i przyczynę braku jej podpisu”. Art. 49 Jeżeli przepisy szczególne pozwalają na powiadomienie stron o decyzjach lub czynnościach procesowych przez rozplakatowanie obwieszczeń, przez publiczne ogłoszenie przyjęte zwyczajowo, to doręczenie uznaje się z mocy prawa za dokonane po upływie 14 dni od ogłoszenia wiadomości.

2. Postępowanie uproszczone ( rozpoznanie skargi w trybie uproszczonym postępowania sądowoadministracyjnego)

Postępowanie rozpoznawcze jest przeprowadzane w trybie zwykłym, a zatem na rozprawie, ale też jest dopuszczalne przeprowadzenie rozpoznania w trybie uproszczonym. Zgodnie z art. 119 ustawy — Poppsa postępowanie uproszczone jest dopuszczalne, jeżeli:

1) decyzja lub postanowienie są dotknięte wadą nieważności, o której mowa w art. 156 * 1 k.p.a., lub w innych przepisach albo wydane zostały z naruszeniem prawa dającym podstawę do wznowienia postępowania;

2) strona zgłosi wniosek o skierowanie sprawy do rozpoznania w trybie uproszczonym, a żadna z pozostałych stron w terminie czternastu dni od zawiadomienia o złożeniu wniosku nie zażąda przeprowadzenia rozprawy;

3) organ nie przekazał sądowi skargi mimo wymierzenia grzywny, gdy skarżący złożył żądanie rozpoznania sprawy na podstawie nadesłanego odpisu skargi, gdy stan faktyczny i prawny przedstawiony w skardze nie budzi uzasadnionych wątpliwości.

Rozpoznanie w trybie uproszczonym może być zastosowane, co oznacza, że forma ta nie jest obligatoryjna, a jej zastosowanie wynikać winno ze względów przyspieszenia załatwienia sprawy. W trybie uproszczonym sąd rozpoznaje sprawę na posiedzeniu niejawnym w składzie jednego sędziego. Na posiedzeniu niejawnym mogą uczestniczyć tylko osoby wezwane.

3. Odtworzenie aktów w postępowaniu sadowoadministracyjnym (postępowanie w sprawie aktów zaginionych i zniszczonych).

Do postępowania pomocniczego zaliczymy postępowanie w sprawie zaginięcia lub zniszczenia akt i postępowanie w sprawie podejmowania uchwał.

Odtworzeniu ulegają akta zaginione lub zniszczone w całości lub w części. W sprawie prawomocnie zakończonej odtworzeniu podlega orzeczenie kończące postępowanie w sprawie oraz ta część akt, która jest niezbędna do ustalenia jego treści i do wznowienia postępowania. Do odtworzenia akt sprawy będącej w toku właściwy jest sąd, w którym ostatnio toczyła się sprawa. Jeżeli właściwy był NSA, sad ten przekaże odtworzenie akt sądowi I instancji, chyba, ze chodzi o odtworzenie tylko akt tego sądu. Post. w razie zaginięcia lub zniszczenia akt w sprawie prawomocnie zakończonej przeprowadza sąd , w którym sprawa toczyła się w pierwszej instancji.

Wszczęcie postępowania. Sąd wszczyna postępowanie z urzędu lub na wniosek strony. Sąd wszczyna postępowanie tylko na wniosek strony, gdy zaginięcie lub zniszczenie akt nastąpiło wskutek siły wyższej.

Postępowanie rozpoznawcze. Przewodniczący wzywa osoby, organy adm. publicznej wskazane we wniosku oraz znane sądowi urzędowo do złożenia w określonym terminie poświadczonych urzędowo odpisów dokumentów będących w ich posiadaniu albo do oświadczenia że ich nie mają. Po doręczeniu poświadczonych urzędowo odpisów dołącza się je do akt, a odpis zarządzenia o tym doręcza się stronom.

W razie gdy odtworzenia akt nie da się przeprowadzić w trybie powyższym, przewodniczący wzywa strony do złożenia dokładnych oświadczeń co do treści zaginionych lub zniszczonych pism oraz dowodów na zawarte w nich twierdzenia. Sąd z urzędu przeprowadza dochodzenie.

Orzeczenie. Sąd orzeka postanowieniem, w jaki sposób i w jakim zakresie zaginione akta mogą być odtworzone lub że odtworzenie akt jest niemożliwe. Na postanowienie służy zażalenie.

Zestaw nr 9

1. Organy wewnętrzne sądów administracyjnych i ich kompetencje.

2. Niedopuszczalność skargi - przedmiotowa i podmiotowa

3. Pozycja prawna organizacji społecznej w postępowaniu administarcyjnym i sadowoadministracyjnym

1.Oragny wewnętrzne sądów adm. i ich kompetencje:

Organami WSA są: prezes sądu, zgromadzenie ogólne, oraz kolegium wojewódzkiego sądu adm. Skład sędziowski WSA to: prezes sadu wiceprezes lub wiceprezesi, sędziowie.

Prezes WSA kieruje sądem i reprezentuje go na zewnątrz, pełni czynności adm. sądowej i inne czynności przewidziane w ustawie. W zakresie adm. sądowej jest organem podległym Prezesowi NSA. Prezesa WSA zastępuje wiceprezes sądu lub wyznaczony sędzia. Prezesa sądu i wiceprezesa sądu w wojewódzkim sądzie adm. powołuje i odwołuje Prezes NSA, po zasięgnięciu opinii zgromadzenia ogólnego tego sądu i Kolegium NSA. Prezes NSA, prezes WSA oraz inne osoby powołane do kierowania i nadzoru nad działalnością administracyjną mają prawo wglądu w czynności WSA., mogą być obecni na rozprawie toczącej się z wyłączeniem jawności, mogą żądać wyjaśnień oraz usunięcia uchybień. Prezes NSA oraz prezes WSA mogą uchylać zarządzenia adm. niezgodne z prawem.

Zgromadzenie ogólne składa się z sędziów WSA. Przewodniczącym zgromadzenia ogólnego jest prezes WSA, który zwołuje zgromadzenie ogólne co najmniej raz w roku. Zgromadzenie ogólne: 1)  rozpatruje informację prezesa WSA o rocznej działalności sądu,

2)  przedstawia Krajowej Radzie Sądownictwa kandydatów na stanowiska sędziów WSA,

3)  wyraża opinię w sprawie powołania lub odwołania prezesa WSA oraz opinię w sprawie powołania lub odwołania wiceprezesa WSA,

4)  ustala skład liczbowy kolegium sądu oraz wybiera jego członków i dokonuje zmian w jego składzie,

5)  wybiera spośród członków zgromadzenia ogólnego dwóch przedstawicieli, którzy uczestniczą w Zgromadzeniu Ogólnym Sędziów NSA wybierającym członków Krajowej Rady Sądownictwa, 6)  zgłasza kandydatów na członków KRS,

7)  rozpatruje i opiniuje inne sprawy przedłożone przez prezesa WSA lub zgłoszone przez członków zgromadzenia ogólnego.

Kolegium sądu:

1)  ustala podział czynności w sądzie i określa szczegółowe zasady przydziału spraw poszczególnym sędziom,

2)  przedstawia zgromadzeniu ogólnemu opinię o kandydatach na stanowiska sędziów,

3)  rozpatruje sprawy przedstawiane zgromadzeniu ogólnemu,

4)  rozpatruje inne sprawy przedstawione przez prezesa sądu lub z własnej inicjatywy.

Kadencja kolegium sądu trwa 3 lata. Przewodniczącym kolegium sądu jest prezes sądu. Prezes NSA może, za zgodą kolegium sądu, powierzyć asesorowi sądowemu pełnienie czynności sędziowskich w tym sądzie na czas określony, nieprzekraczający 5 lat.

Organami NSA są: Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego, Zgromadzenie Ogólne Sędziów NSA, Kolegium NSA. W skład sędziowski NSA wchodzą: Prezes NSA, wiceprezesi oraz sędziowie.

Prezes NSA: Art. 34. § 1. Na czele Naczelnego Sądu Administracyjnego stoi Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego, który kieruje jego pracami i reprezentuje na zewnątrz.

§ 2. Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego pełni czynności przewidziane w niniejszej ustawie i w odrębnych przepisach, a także wykonuje czynności administracji sądowej w stosunku do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Art. 35. § 1. Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego ma prawo wglądu w czynności Naczelnego Sądu Administracyjnego, może być obecny na rozprawie toczącej się z wyłączeniem jawności, może żądać wyjaśnień i usunięcia uchybień. W przypadku stwierdzenia uchybienia w zakresie sprawności postępowania sądowego, Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego może zwrócić na nie uwagę i żądać usunięcia skutków uchybienia.

§ 2. Czynności, o których mowa w § 1, nie mogą wkraczać w dziedzinę, w której sędziowie są niezawiśli.

Art. 36. § 1. Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego może wystąpić o podjęcie przez Naczelny Sąd Administracyjny uchwały wyjaśniającej przepisy prawne, których stosowanie wywołało rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych.

§ 2. W sprawach, o których mowa w § 1, stosuje się odpowiednio przepisy o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Zgromadzenie ogóle: Art. 46. § 1. Zgromadzenie Ogólne Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego tworzą sędziowie Naczelnego Sądu Administracyjnego. Przewodniczącym Zgromadzenia Ogólnego jest Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego.

§ 2. Zgromadzenie Ogólne Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego:

1) rozpatruje informację Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego o rocznej działalności Naczelnego Sądu Administracyjnego,

2) przedstawia Krajowej Radzie Sądownictwa kandydatów na stanowiska sędziów,

3) wybiera kandydatów na stanowisko Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego,

4) wyraża zgodę w sprawie powołania i odwołania wiceprezesów Naczelnego Sądu Administracyjnego,

5) ustala skład liczbowy Kolegium Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz wybiera jego członków i dokonuje zmian w jego składzie,

6) rozpatruje i opiniuje inne sprawy przedłożone przez Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego lub zgłoszone przez członków Zgromadzenia Ogólnego Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego.

§ 3. Zgromadzenie Ogólne Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego wspólnie z przedstawicielami zgromadzeń ogólnych wybiera, spośród kandydatów zgłoszonych przez zgromadzenia ogólne i sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego, dwóch członków Krajowej Rady Sądownictwa.

§ 4. Zgromadzenie Ogólne Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego zwołuje Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego co najmniej raz w roku.

§ 5. Do podjęcia uchwał Zgromadzenia Ogólnego Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego wymagana jest obecność co najmniej połowy liczby jego członków. Uchwały zapadają bezwzględną większością głosów.

Kolegium NSA: Art. 47. § 1. Kolegium Naczelnego Sądu Administracyjnego:

1) ustala podział czynności w Naczelnym Sądzie Administracyjnym i określa szczegółowe zasady przydziału spraw poszczególnym sędziom,

2) przedstawia Zgromadzeniu Ogólnemu Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego opinię o kandydatach na stanowiska sędziów,

3) wyraża zgodę w sprawie tworzenia i znoszenia wydziałów oraz powołania i odwołania przewodniczących wydziałów, Szefa Kancelarii Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego i dyrektora Biura Orzecznictwa,

4) rozpatruje sprawy przedstawiane Zgromadzeniu Ogólnemu Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego,

5) rozpatruje i opiniuje inne sprawy przedłożone przez Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego lub z własnej inicjatywy.

2. Niedopuszczalność skargi- przedmiotowa i podmiotowa.

Przyczyny niedopuszczalności skargi możemy podzielić na przyczyny przed­miotowe i przyczyny podmiotowe. Niedopuszczalność skargi z przyczyn przedmiotowych będzie miała miejsce, gdy

1) sprawa będąca przedmiotem skargi nie należy do właściwości sądu admini­stracyjnego.

2) skarga została złożona w sprawach, w których sąd administracyjny nie jest właściwy

3) skarga została złożona na akt nieistniejący (np. decyzję niedoręczoną lub nieogłoszoną);

4) skarga została wniesiona bez wyczerpania środków zaskarżenia lub gdy przedmiotem zaskarżenia jest akt podjęty poza postępowaniem administracyjnym, bez wezwania do usunięcia naruszenia prawa; 5) gdy skarga dotyczy sprawy pomiędzy tymi samymi stronami, która jest w toku lub już została prawomocnie osądzona.

Z przyczyn podmiotowych skarga będzie niedopuszczalna:

1) gdy została złożona przez podmiot niemający legitymacji do złożenia skargi,

2) jeżeli jedna ze stron nie ma zdolności sądowej, albo jeżeli skarżący nie ma zdolności procesowej, a nie działa przez przedstawiciela albo jeżeli w składzie organów jednostki organizacyjnej będącej stroną skarżącą zachodzą braki unie­możliwiające jej działanie.

3. Pozycja prawna organizacji społecznej w postępowaniu administracyjnym i sadowoadministracyjnym.

Organizacje społeczne- rozumie się przez to organizacje zawodowe, samorządowe, spółdzielcze i inne organizacje społeczne. Żeby organizacja mogła działać w postęp. musi spełniać dwa warunki: musi być to uzasadnione celami statutowymi organizacji, musi istnieć potrzeba obiektywna ochrony interesu społecznego. Organizacja społ. ma następujące prawa procesowe:

art31par1: żądania wszczęcia postępowania, dopuszczenia jej do udziału w postępowaniu, jeżeli jest to uzasadnione celami statutowymi i gdy przemawia za tym interes społeczny. Organizacja może żądać wszczęcia postępowania tylko tam gdzie przepisy prawa materialnego przewidują wszczęcie postępowania z urzędu.

Art. 31par2 Organizacja może żądać dopuszczenia do udziału w post., w tym zakresie organ adm. pub. uznając to żądanie za uzasadnione wydaje postanowienie o wszczęciu post. z urzędu. Na postanowienie odmowne organizacja może wnieść zażalenie, a następnie skargę do sądu adm.

Art. 31par5 Organizacja społ. może wydać swój pogląd w sprawie, wyrażony w formie uchwały lub oświadczenia jej organu statutowego nie będąc podmiotem na prawach strony.

Organizacja społeczna, w post. sądowoadm. w zakresie swojej działalności statutowej, może brać udział w postępowaniu sądowoadm. w przypadkach określonych w ustawie. Zgodnie z rozwiązaniami przyjętymi w ustawie -Prawo o po­stępowaniu przed sądami administracyjnymi organizacja społeczna może być:

1) stroną postępowania sądowoadministracyjnego (art. 25 § 2 i § 4),

2) uczestnikiem postępowania. Organizacja społeczna może uczestniczyć w postępowaniu w za­kresie jej statutowej działalności w sprawach dotyczących interesów prawnych innych osób.

Sąd dopuszcza organizację społeczną w formie postanowienia. Na postanowienie o odmowie dopuszczenia do udziału w sprawie przysługuje zażale­nie.

Zestaw nr 10

1. Orzekanie w sprawach indywidualnych w postępowaniu adm.

2. Kontrola adm. przez sady adm. i kontrola adm. przez sady powszechne

3. Wymogi formalne skargi

1. Orzekanie w sprawach indywidualnych w postępowaniu administracyjnym

1. K.p.a. nie reguluje zasad orzekania w sprawach będących przedmiotem post. Można je ustalić na postawie wielu przepisów zawartych w k.p.a., rozsianych w różnych miejscach. Podstawowe znaczenie maja zasady ogólne. Orzecznictwo to jest poddane zasadom systemowym, utrwalonych w Konstytucji. Zasady te kształtują materialną treść orzeczenia organu adm., ale również wpływają na zakres i treść czynności procesowych podejmowanych przez organy adm. publ. Decyzja podejmowana przez organ adm. publ. jest aktem adm. zewnętrznym, a podstawą prawną takiego aktu mogą być tylko przepisy prawne powszechnie obowiązujące. Podstawa prawna orzecznictwa adm. jest w swej konstrukcji złożona, bo obejmuje przepisy ustaw o charakterze materialnym oraz tejże rangi przepisy procesowe, akty wykonawcze wydane na podstawie delegacji ustawowej. Organ adm. publicznej nie jest związany granicami żądania wnoszonego przez stronę. Tak samo nie wiąże go zakres czynności postępowania ustalony przy jego wszczęciu z urzędu, albowiem w obowiązku dochodzenia do prawdy obiektywnej i działania na podstawie prawa, jak też przestrzegania z urzędu swej właściwości, organ ten musi rozpoznać całą sprawę i rozstrzygnąć ją co do istoty. Ma on obowiązek do usuwania przeszkód na drodze do rozstrzygnięcia sprawy. Zakres i kształt czynności postępowania, a w wyniku tego również rozstrzygnięcia sprawy, tworzy organ adm. i on ponosi odpowiedzialność za prawidłowość czynności procesowych oraz orzeczniczych. Wiele założeń i zasad orzecznictwa adm. wynika z kryteriów i przesłanek weryfikacji decyzji w trybie zwykłym oraz w trybach nadzwyczajnych. Przesłanki kasacji decyzji z przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania organowi I instancji a contrario stanowią dyrektywę orzecznictwa adm. w I instancji. Przesłanki wznowienia post. lub stwierdzenia nieważności wskazują poważne błędy, których trzeba unikać w orzecznictwie. Zasady orzecznictwa nie zawsze są sformułowane wprost i trzeba doszukiwać się ich w różnych przepisach. Interpretacja tych przepisów przez sąd adm. zapewnia pogląd na prawidłowość orzecznictwa organów adm. publicznej.

2. Kontrola adm. przez sądy administracyjne i kontrola adm. przez sądy powszechne.

Sądowa kontrola sprawowana przez sądy powszechne i szczególne. Kontrola sprawowana przez sąd adm. nie jest konkurencyjna wobec kontroli sprawowanej przez sąd powszechny, te nie mogą się wzajemnie zastąpić w kontroli adm. publicznej. Każdy z nich spełnia w tej kontroli inną rolę, ma odmienne zadania, a skutki kontroli również nie są ze sobą w pełni zamienne. Istnieje jedno wspólne założenie kontroli sprawowanej przez sąd adm. i sąd powszechny, -sąd nie działa z urzędu, a czyni to dopiero na żądanie uprawnionego podmiotu zgłoszone w przepisanej formie.

Sąd adm. jest w zasadzie sądem kasacyjnym, orzekającym o zgodności albo niezgodności z prawem aktu lub czynności organu adm. W razie stwierdzenia niezgodności z pr. zaskarżonego aktu lub czynności sąd ten albo akt uchyla, albo stwierdza jego nieważność lub niezgodność z prawem. W orzeczeniu swym zawiera ocenę prawną kontrolowanego aktu oraz wytyczne co do stosowania prawa w danej sprawie indywidualnej lub też stwierdza bezskuteczność zaskarżonej czynności. Z tą chwilą rola sądu adm. kończy się, a sprawa powraca do organów adm. publ. Sąd adm. jest właściwy do rozpatrywania skarg na działanie lub bezczynność organu adm. z powodu ich niezgodności z prawem. Sąd ten jest powołany do określenia zachowania jako zgodne albo jako niezgodne z prawem.

Sąd powszechny kontrolujący adm. publ. jest sądem cywilnym. Jest powołany do sprawowania kontroli decyzji adm. jedynie w przypadku wyraźnego umocowania przepisem ustawowym. Odróżnić trzeba 2 sytuacje: sąd z moc wyraźnego przepisu ustawowego jest powołany do rozstrzygania sprawy, w której wydano już wcześniej decyzję adm. (czasowa niedopuszczalność drogi sądowej); sąd z mocy ustawy jest powołany do rozpoznania skargi lub innego środka zaskarżenia decyzji adm. (sąd powszechny jako organ odwoławczy). Sądy powszechne, orzekając w niektórych sprawach rozpatrywanych najpierw przez organy adm. publicznej, w zasadzie przejmują zawsze sprawę do pełnego merytorycznego rozpoznania w zwykłej procedurze sądowej i kończą tę sprawę orzeczeniem rozstrzygającym o żądaniu strony. Sytuację, w której sąd powszechny jest organem odwoławczym, można rozpatrzyć: *jeżeli sąd działa jako organ odwoławczy to tym samym dokonuje kontroli decyzji pod względem merytorycznym. Wniesienie odwołania zamyka drogę do możliwości wszczęcia trybów nadzwyczajnych. w sytuacji, gdy sąd powszechny działa jako organ odwoławczy kontrola sądowa decyzji adm. jest wykonywana w pełnym zakresie, ponieważ sąd wyposażony jest w kompetencje reformacyjno-kasacyjne. Sąd Najwyższy w kontroli adm. publ. w sprawach indywidualnych. SN nie jest ani sądem powszechnym, ani szczególnym. W strukturze sądownictwa zajmuje miejsce odrębne jako naczelny organ sądowy, zgodnie z art. 183 ust. I Konstytucji RP. Obecnie SN ma wpływ na kontrolę adm. publ. pośrednio poprzez kształtowanie linii orzeczniczej.

3. Wymagania formalne skargi:

Treść skargi. Skarga powinna czynić zadość wymaganiom pisma w post. sądowym, a ponadto zawierać

1):wskazanie zaskarżonej decyzji, postanowienia, innego aktu lub czynności,

2) oznaczenie organu, którego działania lub bezczynności skarga dotyczy,

3) określenie naruszenia prawa. Jeżeli jest kilku skarżących tę samą decyzję, po­stanowienie, inny akt lub czynność albo bezczynność organu wykonującego: admin. publiczną, skarga może być wniesiona w jednym piśmie.

Forma Skarga jest pismem procesowym skarżącego, może być składana wyłącznie w formie pisemnej.

Termin do wniesienia skargi - wnosi się w terminie 30 dni od dnia doręczenia skarżącemu decyzji. Skargę na innego rodzaju akty lub czynności wnosi się w terminie 30 dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie 60 dni od dnia wniesienia wezwania o usunięcia naruszenia prawa. Prokurator lub RPO mogą wnieść skargę w terminie 6 miesięcy od dnia doręczenia stronie rozstrzygnięcia w sprawie indywidual­nej, a w pozostałych przypadkach w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie aktu. Termin do zaskarżenia rozstrzygnięcia nadzorczego przez wspólnoty samorządowe regulują ustawy samorządowe, termin 30 dni od dnia ich doręczenia. Do obliczania terminu stosuje się przepisy pr. cyw., ale z jednym zasadniczym odstępstwem - jeżeli ostatni dzień terminu przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, za ostatni dzień terminu uważa się następny dzień po dniu lub dniach wolnych od pracy. Uchybienie ustawowego terminu do złożenia skargi powoduje bezskuteczność skargi. Od negatywnych skutków uchybienia terminu strona skarżąca może złożyć wniosek o przywrócenie terminu.

Tryb wnoszenia skarg. Skargę wnosi się za pośrednic­twem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi. Organ nie jest właściwy do podjęcia czynności sprawdzających dopuszczalność skargi, legitymację skarżącego czy spełnienie wymagań formalnych. Organ obowiązany jest przekazać skargę sądowi wraz z aktami sprawy i odpowiedzią na skargę w terminie 30 dni od dnia jej wniesienia.

Uiszczenie wpisu od skargi. Od skargi pobiera się wpis- dział kosztów sądowych

Zestaw nr 11

1. skarga na niewykonanie wyroku WSA

2. sankcja nieważności w post adm. i sądowoadministracyjnym.

3. formy postępowania rozpoznawczego

ad.1 : Szczególnym rodzajem skarg do sądu administracyjnego jest skarga na niewykonanie wyroku. W razie niewykonania wyroku uwzględniającego skargę ma bezczynność oraz w razie bezczynności organu po wyroku uchylający, lub stwierdzającym nieważność aktu lub czynności strona po uprzednim wezwaniu właściwego organu do wykonania wyroku lub załatwienia sprawy, może wnieść skargę w tym przedmiocie, żądając wymierzenia temu organowi grzywny. . Ten rodzaj skargi przysługuje na działanie lub bezczynność organów wykonujących adm. publiczną, jej przedmiotem jest naruszenie prawa, przesłanka dopuszczalności jest pisemne wezwanie właściwego organu do wykonania wyroku lub załatwienia sprawy.

Ad. 2 : stwierdzenie nieważności decyzji (postanowienia) - ta instytucja jest instytucją procesową tworzącą możliwość prawną eliminacji z obrotu prawnego decyzji dotkniętych przede wszystkim wadami materialno-prawnymi pod względem podmiotowym i przedmiotowym. Postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji wszczyna się na żądanie strony lub z urzędu. W trybie postępowania w sprawie nieważności może być wyeliminowane z obrotu prawnego postanowienie od którego służy zażalenie. Przesłanki stwierdzenia nieważności decyzji - pozytywna, stanowi ją wystąpienie jednej z wyliczonych podstaw, negatywnych, z których jedną stanowi termin a drugą spowodowanie przez decyzję nieodwracalnych skutków prawnych. Stwierdzeni nieważności może dotyczyć zarówno decyzji ostatecznych jak i decyzji nieostatecznych. Gdy strona złoży skargę na decyzję nieostateczną, to kwalifikuje się ją jako odwołanie, a w razie wniesienia przez stronę skargi na decyzję ostateczną uważa się ją w zależności od treści za żądanie wniesienia postępowania, stwierdzenia nieważności decyzji, albo tez jej zmiany lub uchylenia z urzędu. Podstawy stwierdzenia nieważności decyzji - wyróżniamy 6 wad wyliczonych w kpa: *decyzja została wydana z naruszeniem przepisów o właściwości,

*decyzje wydano bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa: np. wykraczające poza sferę stosunków administracyjnoprawnych, wydane na podstawie przepisów prawnych pozaustawowych, -lub wydane w sprawach gdzie stan prawny kształtowany jest z mocy samego prawa, czy też wydane w sprawach w których z mocy przepisów prawa materialnego czynności powinny być dokonane w formie innej niż decyzja, Rażące naruszenie prawa materialnego będzie zachodzić będzie wówczas, gdy organ administracji wbrew brzmieniu przepisu nałoży na stronę obowiązek, przyzna uprawnienie bądź odmówi jej przyznania.

*nieważna jest decyzja gdy dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inna decyzją ostateczną, *decyzja została skierowana do osoby nie będącej stroną w sprawie,

*decyzja była niewykonalna w dniu jej wydania i jej niewykonalność ma charakter trwały,

*dec. jest wadliwa jeżeli w razie jej wykonania wywołałby czyn zagrożony karą.

Ad.3 : Postępowanie rozpoznawcze jest podstawowym stadium postępowania s-a. W stadium tym sąd rozpoznaje sprawę sądowoadm .Podstawową formą postępowania rozpoznawczego jest rozprawa. Wynika to z zasady jawności oraz rozwiązań przyjętych w ustawie które jako zasadę przyjmują, że posiedzenia sądowe są jawne, oraz z takich rozwiązań, jak to, że sąd wydaje wyrok po zamknięciu rozprawy, z przepisów o otwarciu na nowo rozprawy ,wydania wyroku przez sędziów, przed którymi odbyła się rozprawa. Postępowanie rozpoznawcze jest przeprowadzane w trybie zwykłym, a zatem na rozprawie, ale też jest dopuszczalne przeprowadzenie rozpoznania w trybie uproszczonym. Postępowanie uproszczone jest dopuszczalne, jeżeli:

*decyzja lub postanowienie są dotknięte wadą nieważności, albo wydane zostały z naruszeniem prawa dającym podstawę do wznowienia postępowania;

*strona zgłosi wniosek o skierowanie sprawy do rozpoznania w trybie uproszczonym,
a żadna z pozostałych stron w terminie czternastu dni od zawiado­mienia o złożeniu wniosku nie zażąda przeprowadzenia rozprawy;

*organ nie przekazał sądowi skargi mimo wymierzenia grzywny, gdy skar­żący złożył żądanie rozpoznania sprawy na podstawie nadesłanego odpisu skargi, gdy stan faktyczny i prawny przedstawiony w skardze nie budzi uzasadnionych wątpliwości.

Rozpoznanie w trybie uproszczonym może być zastosowane, co oznacza, że forma ta nie jest obligatoryjna, a jej zastosowanie wynikać winno ze względów przyspieszenia załatwienia sprawy. W trybie uproszczonym sąd rozpoznaje sprawę na posiedzeniu niejawnym w składzie jednego sędziego. Na posiedzeniu niejawnym mogą uczestniczyć tylko osoby wezwane.

Zestaw nr 12

1. Podmiotowe i przedmiotowe przesłanki dopuszczalności odwołania

2. Zażalenie w post sądowodadministracyjnym

3. Postępowanie sądowoadministracyjne w sprawie skargi na akty nadzoru nad działalnością samorządu

1. PODMIOTOWE I PRZEDMIOTOWE PRZESŁANKI DOPUSZCZALNOŚCI ODWOŁANIA- powinno być chyba NIEDOPUSZCZALNOŚCI, tak to opracowałam, tak jest w podręczniku!!!

Niedopuszczalność odwołania może wynikać z przyczyn o charakterze przedmiotowym, jak i również podmiotowym. Niedopuszczalność odwołania z przyczyn przedmiotowych obejmuje przypadki braku przedmiotu zaskarżenia oraz przypadki wyłączenia przez przepisy prawne możliwości zaskarżenia decyzji w toku instancji. Odwołanie przysługuje od decyzji. Odwołanie jest zatem niedopuszczalne, jeżeli decyzja nie została wydana albo gdy czynność organu administracji publicznej nie jest decyzją administracyjną, a stanowi np. czynność materialno- techniczną.

Postępowanie administracyjne jest oparte na zasadzie dwuinstancyjności, której trścia jest dopuszczalność dwukrotnego rozpoznania i rozstrzygnięcia tej samej sprawy indywidualnej. Wyczerpanie tej możliwości powoduje niedopuszczalność odwołania. Od zasady dwuinstancyjności przepisy prawa wprowadzają wyjątki na rzecz postępowania jednoinstancyjnego. Decyzje wydane w postępowaniu jednoinstancyjnym nie podlegają zaskarżeniu w toku instancji (co nie znaczy, że mogą być weryfikowane w innym trybie np. sądowym).

Niedopuszczalność odwołania z przyczyn podmiotowych obejmuje sytuacje wniesienia odwołania przez jednostkę nie mającą legitymacji do wniesienia tego środka zaskarżenia albo też wniesienia odwołania przez stronę nie mającą zdolności do czynności prawnych. Pierwsza sytuacja obejmuje przypadki, gdy odwołanie wniosła osoba trzecia albo podmiot na prawach strony, który nie brał udziału w postępowaniu przed organem I instancji. W razie gdy odwołanie wniosła jednostka, która twierdzi, ze decyzja zaskarżona dotyczy jej interesu prawnego lub obowiązku, organ odwoławczy jest obowiązany rozpoznać jej odwołanie. Jeżeli w wyniku rozpatrzenia odwołania organ stwierdzi, że ta jednostka nie ma w danej sprawie indywidualnej interesu prawnego lub obowiązku, to wydaje on wówczas decyzję o umorzeniu postępowania odwoławczego na podstawie art. 138 ust. 1 pkt. 3 k.p.a.

Jeżeli chodzi o drugą sytuację niedopuszczalności odwołania z przyczyn podmiotowych, to wiąże się ona z tym że strona może z prawnym skutkiem realizować prawo do odwołania, gdy ma zdolność do czynności prawnych. Gdy odwołanie wniesie strona, która utraciła zdolność do czynności prawnych, to ta jej czynność nie może wywołać skutku prawnego

2. Zażalenie w post. sądowoadm.

Zażalenie jest środkiem odwoławczym od orzeczeń wojewódzkich sądów administracyjnych. Nie jest wyłącznym środkiem odwoławczym od postanowień, albowiem jeżeli chodzi o postanowienia kończące postępowanie przed WSA, to od tych postanowień służy skarga kasacyjna. Prawo zażalenia do NSA służy od postanowień wojewódzkiego sądu administracyjnego w przypadkach przewidzianych w ustawie- Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (np. na postanowienie o przywrócenie terminu albo o odmowie jego przywrócenia służy zażalenie, na postanowienie o odmowie dopuszczenia do udziału w sprawie przysługuje zażalenie, na postanowienie o cofnięciu pomocy prawnej) Ponadto zażalenie służy na postanowienia, których przedmiotem jest:

- przekazanie sprawy innemu sądowi administracyjnemu;

- wstrzymanie lub odmowa wstrzymania wykonania decyzji, postanowienia, innego aktu lub czynności, o których stanowi art. 61 ustawy;

- zawieszenie postępowania i odmowa podjęcia zawieszonego postępowania;

- odmowa sporządzenia uzasadnienia wyroku;

- sprostowanie lub wykładnia orzeczenia albo ich odmowa;

- oddalenie wniosku o wyłączenie sędziego;

- odrzucenie skargi kasacyjnej;

- odrzucenie zażalenia;

- zwrot kosztów postępowania, jeżeli strona nie wnosi skargi kasacyjnej;

- ukaranie grzywną (art. 55 ust1)

Legitymacja do złożenia zażalenia. Zażalenie służy stronom postępowania, uczestnikom postępowania oraz osobom, organizacji społecznej, których sąd nie dopuścił do udziału w postępowaniu, prokuratorowi, Rzecznikowi Praw Obywatelskich.

Przy zażaleniu nie obowiązuje przymus zastępstwa- z wyjątkiem, gdy przedmiotem zażalenia jest odrzucenie skargi kasacyjnej.

Warunki formalne zażalenia. Treść i forma powinny czynić zadość wymaganiom pisma procesowego oraz zawierać wskazanie zaskarżonego postanowienia i wnioski o jego zmianę lub uchylenie, jak również zwięzłe uzasadnienie zażalenia.

Termin. Zażalenie wnosi się w terminie siedmiu dni od doręczenia postanowienia.

Wpis. Warunkiem formalnym zażalenia jest uiszczenie wpisu.

Postępowanie zażaleniowe. Zażalenie wnosi się do WSA, który przedstawia akta sprawy wraz z zażaleniem NSA po doręczeniu zażalenia pozostałym stronom. Odpowiedź na zażalenie może być wniesiona wprost do Naczelnego Sądu Administracyjnego w terminie siedmiu dni od dnia doręczenia zażalenia.

WSA jest właściwy do ponownego rozpoznania w zakresie rozstrzygniętym postanowieniem, gdy spełnione są przesłanki określone w art. 195 ust. 2 ustawy- prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, który stanowi: „Jeżeli zażalenie zarzuca nieważność postępowania lub jest oczywiście uzasadnione, wojewódzki sąd administracyjny, który wydał zaskarżone postanowienie, może na posiedzeniu niejawnym, nie przesyłając akt Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu, uchylić zaskarżone postanowienie i w miarę potrzeby sprawę rozpoznać na nowo. Od ponownie wydanego postanowienia przysługują środki odwoławcze na zasadach ogólnych”.

dozWSA może wstrzymać wykonanie zaskarżonego postanowienia do czasu rozstrzygnięcia zażalenia. Postanowienie może zapaść na posiedzeniu niejawnym.

Postępowanie przed NSA. NSA rozpoznaje zażalenie na posiedzeniu niejawnym. Do postępowania toczącego się na skutek zażalenia stosuje się odpowiednio przepisy o skardze kasacyjnej.

Zażalenie na zarządzenie przewodniczącego. Przepisy o zażaleniu stosuje się do zarządzenia przewodniczącego, jeżeli ustawa przewiduje wniesienie zażalenia (np. zażalenie na zarządzenie przewodniczącego w sprawie kosztów, jeżeli strona nie składa środka odwoławczego co do sprawy).

Ad. 3 : Ustawy samorządowe i ustawa o administracji rządowej województwie wyznaczają zakres rozstrzygnięć nadzorczych podlegających skarżeniu do sądu administracyjnego. Według art. 86 ust. l ustawy o samorządzie województwa sąd administracyjny jest właściwy do rozpoznawania skarg rozstrzygnięcia nadzorcze dotyczące województwa. Ustawa stanowi o właściwości sądu do zaskarżalności aktów nadzoru, co oznacza nie tylko prawo askarżalności rozstrzygnięć nadzorczych przewidzia­nych w ustawach samorządowych, ale i innych aktów nadzoru przewidzianych w przepisach ustaw. Prawo do zaskarżenia przez wspólnoty samorządowe aktów nadzoru do Sądu administracyjnego nie jest obwarowane przesłanką wezwania do usunięcia naruszenia prawa. Przesłankę tę wyłączają odpowiednie arytkuły ustaw samorządowycha. Nie dotyczy to zaskarżenia do sądu administracyjnego uchyleni przez wojewodę uchwały i wydania w to miejsce zarządzenia. Przesłanką dopuszczalności skargi jest wezwanie do usunięcia naruszenia prawa.

• Zestaw nr 13

4. instytucje nadzoru i odwołanie w postępowaniu administracyjnym.

5. wezwanie do usunięcia naruszeń w postepowaniu sądowoadm.

6. Orzeczenie NSA w sprawie skargi kasacyjnej

Ad.1 : środki nadzoru są to instytucje procesowe, za pomocą których organy powołane do sprawowania nadzoru uruchamiają z urzędu postepoania weryfikacyjne, służące wyeliminowaniu z obrotu prawnego decyzji prze ich kasacje lub reformacje. Ich cechami charakterystycznymi są : oparcie ich konstrukcji prawnej na zasadzie oficjalności oraz ich cel, który stanowi wyeliminowanie decyzji z obrotu prawnego. Odwołalność decyzji jest to prawna możliwość kasacji lub zmiany decyzji z urzędu przez organ, który decyzje wydał. Odwołanie słuzy wyeliminowaniu secyzji z obrotu prawnego. Jednorodną konstrukcję środków zaskarżenia rozstrzygnięć mają w kpa następujące instytucje procesowe: odwołanie, wniosek o ponowne rozpoznanie sprawy, zażalenie, sprzeciw, a w postępowaniu podatkowym: odwołanie i zażalenie; gdy chodzi o zaskarżenie na drodze sądowej- skarga do NSA.

mieszany charakter mają: instytucja wznowienia postępowania i instytucja stwierdzenia nieważności decyzji. Zawierają one bowiem w swej konstrukcji prawnej zarówno elementy charakterystyczne dla środków zaskarżenia, jak również elementy typowe dla środków nadzoru i odwołalności decyzji.

Odwołanie jest to instytucja procesowa tworząca możliwość prawną określonym, uprawnionym podmiotom zaskarżenia decyzji administracyjnej. Jest to środek zaskarżenia uruchamiający tok postępowania odwoławczego przed organami administracyjnymi, jak również jest to środek uruchamiający postępowanie przed sądami powszechnymi.Prawu temu odpowiada obowiązek kompetentnych organów ponownego rozpatrzenia i rozstrzygnięcia sprawy indywidualnej merytorycznie w trybie postępowania administracyjnego.

Konstrukcja prawna odwołania jest oparta na względnej dewolutywności, bowiem kompetencja do rozpoznawania i rozstrzygania sprawy w toku postępowania odwoławczego przechodzi na organ odwoławczy tylko wtedy, gdy organ I instancji nie znalazł podstaw do weryfikacji decyzji we własnym zakresie. W związku z tą konstrukcją odwołania możemy postępowanie odwoławcze podzielić na: postępowanie odwoławcze przed organem I instancji (samokontrola) i postępowanie odwoławcze przed organem II instancji.

Ad.2 :

W postępowaniu wstępnym, po otrzymaniu skargi na akt lub czynność (bezczynność) organu wykonującego administrację publiczną i skompletowaniu akt, przewodniczący wydziału bada skargę. W razie gdy skarga jest dotknięta brakami, które można usunąć, np. brak podpisu skarżącego, brak pełnomocnictwa, nieuiszczenie wpisu, wzywa stronę skarżącą do ich usunięcia w terminie. Bada zdolność sądową i procesową stron i w razie stwierdzenia braku kieruje sprawę na posiedzenie niejawne. Bada dopuszczalność skargi i w razie ustalenia wstępnego jej niedopuszczalności kieruje sprawę na posiedzenie niejawne. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi reguluje dopuszczalność uzupełnienia braków zdolności sądowej. Jeżeli braki daje się uzupełnić sąd wyznacza odpowiedni termin.. W razie gdy braki nie zostały uzupełnione, sąd zniesie postępowanie w zakresie jakim jest ono dotknięte brakami, i w miarę potrzeby wyda odpowiednie postanowienie. . Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi reguluje również dopuszczalność podjęcia czynności w postępowaniu w razie braków w zakresie zdolności procesowej. Jeżeli braki te dają się uzupełnić, sad wyznaczy odpowiedni termin. Sąd może dopuścić tymczasowo do czynności stronę mniemającą zdolności procesowej, z zastrzeżeniem, że przed upływem wyznaczonego terminu braki będą uzupełnione. Jeżeli braki nie zostaną uzupełnione w wyznaczonym terminie, albo nie da się ich uzupełnić, sąd zniesie postępowanie w zakresie jakim jest ono dotknięte brakami, i w miarę potrzeby wyda odpowiednie postanowienie. Sąd z urzędu bada zdolność sądową skarżącego oraz zdolność procesową stron. Jeżeli braki w tym zakresie nie zostaną uzupełnione, wydaje postanowienie o odrzuceniu skargi

Ad. 3 :

Orzeczenia NSA ma kompetencje kasacyjne. Dopusz­czalna jest kompetencja merytoryczna rozpoznania skargi, ale tylko wyjątkowo-jeżeli nie ma naruszeń przepisów postępowania które mogłyby mieć istotny wpływ na wynik sprawy a zachodzi jedynie naruszenie prawa materialnego NSA może uchylić zaskarżone orzeczenie i rozpoznać skargę W tym przypadku sąd orzeka na podstawie stanu faktycznego przyjętego w zaskarżonym wyroku. NSA po rozpoznaniu skargi kasacyjnej wydaje: *wyrok oddalający skargę kasacyjną, jeżeli nie ma usprawiedliwionych podstaw albo jeżeli zaskarżone orzeczenie mimo błędnego uzasadnienia odpowia­da prawu;

*wyrok uwzględniający skargę kasacyjną. W razie uwzględnienia skargi sąd uchyla zaskarżone orzeczenie w całości lub części i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania sądowi, który wydał orzeczenie, a gdyby sąd ten nie mógł rozpoznać jej w innym składzie - innemu sądowi. W razie przekazania sprawy do ponownego rozpoznania sąd rozpoznaje ją w innym składzie. Sąd, któremu sprawa została przekazana, związany jest wykładnią prawa dokonaną w tej sprawie przez NSA. Wykładnia dokonana w sprawie przez NSA wiąże też strony, które nie mogą oprzeć skargi kasacyjnej od orzeczenia wydanego w wyniku ponownego rozpoznania sprawy przez woje­wódzki sąd administracyjny na podstawach sprzecznych z tą wykładnią;

• NSA może tez wydać wyrok merytoryczno-reformacyjny.: Jeżeli nie ma naruszeń przepi­sów postępowania, które mogły mieć istotny wpływ na wynik sprawy, a zachodzi jedynie naruszenie prawa materialnego, NSA może uchylić zaskarżone orzeczenie i rozpoznać skargę. W tym przypadku Sąd orzeka na podstawie stanu faktycznego przyjętego w zaskarżonym wyroku. Dopuszczalność wydania wyroku merytoryczno-reformacyjnego w tym znaczeniu, że zmienia zaskarżony wyrok WSA, który jest ograniczony przesłanką pozytywną - ustalenia jedynie naruszenia prawa materialnego oraz przesłanką negatywną - ustalenia braku naruszeń przepisów postępowania, które mogły mieć istotny wpływ na wynik sprawy. W razie spełnienia przesłanki pozytywnej i negatywnej NSA może przejąć kompetencje WSA, rozpoznając skargę do sądu adm. Należy to jednak do oceny NSA - może on uchylić zaskarżone orzeczenie i rozpoznać skargę. Jeżeli skarga ulegała odrzuceniu albo istniały podstawy do umorzenia postępowania przed WSA, NSA postanowieniem uchyla wydane w sprawie orzeczenie oraz odrzuca skargę lub umarza postępowanie". Ustawa ustanawia formę orzeczenia NSA - postanowienie, które jest podejmowane; niezależnie od formy orzeczenia WSA. Struktura wyroku i postanowienia NSA jest taka jak WSA - z tą różnicą, że NSA uzasadnia z urzędu wyroki i postanowienia w terminie 30 dni.

• Zestaw nr 14

1. Własciwosc rzeczowa NSA

2. Zasada udziału stron w post admin

3. Prawomocnosc orzeczen a wznowienie i uniewaznienie post adm

ad.1 :Właściwość Naczelnego Sądu Administracyjnego. Naczelny Sąd Administracyjny: 1) rozpoznaje środki odwoławcze od orzeczeń wojewódzkich sądów administracyjnych, stosownie do przepisów ustawy; 2) podejmuje uchwały mające na celu wyjaśnienie przepisów prawnych, których stosowanie wywołało rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych; 3) podejmuje uchwały zawierające rozstrzygnięcie zagadnień prawnych budzących poważne wątpliwości w konkretnej sprawie sądowoadministracyjnej; 4) rozstrzyga spory o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego i między samorządowymi kolegiami odwoławczymi, o ile odrębna ustawa nie stanowi inaczej, oraz spory kompetencyjne między organami tych jednostek a organami administracji rządo­wej; 5) rozpoznaje inne sprawy należące do właściwości Naczelnego Sądu Administracyjnego na mocy odrębnych ustaw.

2. Zasada udziału stron przestrzegana w postępowaniu administracyjnym jest bardzo istotnym czynnikiem ustalenia prawdy obiektywnej i wydania słusznej decyzji. Zasada czynnego udziału stron w postępowaniu - stanowi o obowiązku organu adm. publ. zapewnienia stronie możliwości udziału we wszystkich czynnościach poszczególnych stadiów postępowania, a stronie przyznaje takie uprawnienie, z którego może ona korzystać według swojej woli. Strony od wszczęcia postęp. maja prawo do czynnego udziału w sprawie we wszystkich czynnościach związanych z jej wyjaśnieniem, a przed wydaniem decyzji musza mieć zapewnioną możliwość zapoznania się w wyznaczonym przez organ terminie. Organ ma obowiązek zawiadamiania strony o czynnościach w których może ona brać udział i w których musi brać udział dla ich ważności i skuteczności procesowej.

3. Wznowienie postępowania Podstawową instytucją obalania prawomocnych orzeczeń NSA i WSA jest instytucja wzno­wienia post. Dopuszczalne jest wznowienie postępowania zarówno, gdy postępowanie zostało zakończone wyro­kiem, jak również, gdy zostało zakończone prawomocnym postanowieniem. Niedopuszczalne jest dalsze wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym orzeczeniem wydanym na skutek skargi o wznowie­nie postępowania. Po upływie 5 lat od uprawomocnienia się orzeczenia nie można żądać wznowienia po­stępowania. Postępowanie to może być wszczęte na żądanie, nigdy z urzędu. Legitymację do złożenia skargi o wznowienie postępowania mają strony oraz uczestnik na prawach strony, uczestnicy dopuszczeni przez sąd do udziału w postępowaniu, prokurator oraz RPO. Można żądać wznowienia postępowania

z przyczyn nieważności : *jeżeli w składzie sądu uczestniczyła osoba nieuprawniona albo jeżeli orzekał sędzia wyłączony z mocy ustawy, a strona przed uprawomocnieniem się orzeczenia nie mogła domagać się jego wyłączenia;

*jeżeli strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej albo nie była należycie reprezentowana lub jeżeli wskutek naruszenia przepisów prawa była pozbawiona możności działania;

przyczyn restytucyjnych:

*orzeczenie zostało oparte na dokumencie podrobionym lub przerobionym albo na skazującym wyroku karnym, następnie uchylonym;

*orzeczenie zostało uzyskane za pomocą przestępstwa,

*w razie późniejszego wykrycia takich okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy

*w razie późniejszego wykrycia prawomocnego orzeczenia dotyczącego tej samej sprawy.

Przedmiotem wniosku o unieważnienie prawomocnego orzeczenia sądu ad­m. może być zarówno orzeczenie WSA, jak i NSA. Dopuszczalność złożenia wniosku o unieważnienie jest ograniczona:

*rodzajem naruszenia prawa w orzeczeniu sądu,

*gdy złożenie skargi kasacyjnej jest niedopuszczalne.

Zestaw nr 15

1. Weryfikacje decyzji i postanowień w postępowaniu adm;

2. Wyroki w sprawie decyzji i postanowien WSA

3. Srodki zaskarzenia na postanowienia wydane w postepowaniu egzekucyjnym w administracji na drodze sadowoadministracyjnej

ad. 1: Weryfikacja decyzji i postanowień na drodze administracyjnej następuje w toku instancji oraz w nadzwyczajnych trybach postępowania administracyjnego, z tym że w zakresie weryfikacji w toku instancji przyjmuje się zasadę ogólną dwuinstancyjności, której istota sprowadza się do prawa strony do dwukrotnego rozpatrzenia i rozstrzygnięcia sprawy w postępowaniu administracyjnym. Elementami składowymi tego systemu są: a) środki zaskarżenia, są to instytucje procesowe za pomocą których uprawnione podmioty mogą żądać weryfikacji rozstrzygnięć administracyjnych w celu ich kasacji lub reformacji.; b) środki nadzoru, są to instytucje procesowe, za pomocą których organy powołane do sprawowania nadzoru uruchamiają z urzędu postępowanie weryfikacyjne, służące wyeliminowaniu z obrotu prawnego decyzji przez ich kasację lub reformację. Cechami charakterystycznymi środków nadzoru są: oparcie ich konstrukcji na zasadzie oficjalności oraz ich cel, który stanowi wyeliminowanie decyzji z obrotu prawnego; c) odwołalność decyzji. jest to prawna możliwość kasacji lub reformacji decyzji z urzędu przez organ, który decyzję wydal. Cechami charakterystycznymi instytucji odwołalności są: jej oparcie na zasadzie oficjalności oraz cel, któremu służy. wyeliminowanie decyzji z obrotu prawnego. System weryfikacji rozstrzygnięć w drodze administracyjnej nie został zbudowany z instytucji procesowych jednolitego charakteru. Można w nim wyróżnić konstrukcje: czyste bo mają wyłącznie cechy środka zaskarżenia albo środka nadzoru oraz konstrukcje mieszane. Jednorodną konstrukcję środków zaskarżenia rozstrzygnięć mają w k.p.a. następujące instytucje procesowe: odwołanie, wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, zażalenie, sprzeciw. Charakter mieszany ma instytucja wznowienia postępowania oraz instytucja stwierdzenia nieważności decyzji. Wspólną cechą instytucji procesowych składających się na system weryfikacji decyzji jest ich cel, który stanowi wyeliminowanie z obrotu prawnego wadliwych decyzji przez ich kasację lub reformację. Różnica pomiędzy nimi sprowadza się natomiast do oparcia poszczególnych instytucji procesowych na zasadzie skargowości bądź na zasadzie oficjalności z tym, że cześć tych instytucji ma w tym zakresie charakter mieszany.

2.WSA, uwzględniając skargę, może wydać:— po pierwsze, wyrok o uchyleniu decyzji (postanowienia) w całości lub części, jeżeli w wyniku rozpoznania sprawy ustalił, że decyzja została wydana: a) z naruszeniem prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy. Dopuszczalność uchylenia na tej podstawie jest ograniczona przesłanką określoną pozytywnie — „naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy".

b) z naruszeniem prawa dającym podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego. Sąd będzie obowiązany uchylić decyzję (postanowienia), jeżeli stwierdzi istnienie jednej z przesłanek wznowienia — i to niezależnie od tego, czy naruszenie przepisów prawa procesowego miało wpływ na decyzję, o ile nie wystąpią przesłanki negatywne określone w ustawie) z naruszeniem innych przepisów postępowania, jeżeli mogło mieć ono istotny wpływ na wynik sprawy. — po drugie, ustalając, że decyzja (postanowienie) jest dotknięta jedną z wad po trzecie, sąd wydaje wyrok stwierdzający niezgodność z prawem decyzji lub postanowienia. Do sądu administracyjnego służy skarga na postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie, albo kończące postępowanie, a także na postanowienia roz­strzygające sprawę co do istoty. Do sądu administracyjnego podlegają zaskarżeniu następujące postano­wienia wydane w postępowaniu administracyjnym. Jeśli chodzi o postanowienia kończące postępowanie to do takich postanowień zaliczymy postanowienie o niedopuszczalności odwołania, o uchybieniu terminu do wniesie­nia odwołania oraz postanowienie o odmowie przywrócenia terminu do złożenia odwołania .Postanowienia te kończą postępowanie odwoławcze.

3. UWAGA TU MOŻE BYĆ ZONK! TO MOŻE NIE BYĆ TO PYTANIE! W postępowaniu egzekucyjnym podlegają zaskarżeniu do NSA postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażale­nie. Ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, tak jak k.p.a., przyj­muje rozwiązanie, że na postanowienie służy zażalenie, gdy ustawa tak stanowi. Tylko wówczas, gdy postanowienie wydane w postępowaniu egzekucyjnym lub zabezpieczającym jest zaskarżalne na drodze administracyjnej, sąd administracyjny jest właściwy do jego kontroli. Zakres skargi do sądu administracyjnego i tryb rozpoznania reguluje ustawa — Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Zestaw 16

1. Współdziałanie adm

2. Pozycja prawna organu w post sądowoadministracyjnym i adm

3. Nieważność post sądowoadministracyjnym i jego skutki

AD. 1 : Współdziałanie będzie występować wtedy gdy w jakiejś sprawie ma miejsce przecinanie się zakresów działania dwóch lub kilku podmiotów. Obowiązek współdziałania jest realizowany z urzędu przez organ powołany do wydania decyzji w sprawie zawisłej, który powinien wykonać dwie czynności procesowe: -zwrócić się do organu współdziałającego o zajęcie stanowiska, -powiadomić strony o tej czynności. Na skutek pierwszej z tych czynności następuje wszczęcie procesowych czynności przez inny organ adm., który ma wyrazić opinię lub dokonać uzgodnienia projektu rozstrzygnięcia w sprawie. Czynności współdziałania muszą być podejmowane albo w początkowym, albo w końcowym stadium postępowania sprawy zawisłej. Jeżeli ma być wyrażona opinia przez inny organ, którą organ wydający decyzję nie jest związany to współdziałanie może być podjęte w początkowym stadium postęp., a gdy chodzi o uzgodnienie projektu decyzji to może to nastąpić w stadium końcowym postępowania. Strona ma prawo czynnego udziału w postęp. podjętym przez organ współdziałający. Organ współdziałający ma obowiązek zająć stanowisko niezwłocznie, a jeżeli nie jest to możliwe, to powinien je wyrazić w terminie 2 tygodni od daty doręczenia mu żądania albo też powinien dokonać tego w terminie dłuższym. W przypadku niedotrzymania terminu przez organ współdziałający trzeba stronę powiadomić o przyczynie zwłoki, wyznaczyć nowy termin wydania postanowienia. Stronie służy zażalenie na nieterminowość działania organu współdziałającego albo ponaglenie. Postanowienie wydane przez organ współdziałający strona może zaskarżyć w drodze zażalenia skierowanego do organu wyższego stopnia nad organem współdziałającym.

Ad. 2 : :

W post. adm.

Kompetencja ogólna to zdolność prawna do prowadzenia postępowania administracyjnego. Zdolność taka posiadają organy administracji publicznej oraz inne organy państwowe i inne podmioty gdy są one powołane z mocy prawa lub a podstawie porozumień do załatwienia określonych spraw.

Kompetencje taka mają : organy administracji rządowej (ministrowie, Prezes RM, wiceprezesi RM, przewodniczący komitetów, kierownicy centralnych urzędów administracyjnych), terenowe organy administracji rządowej (wojewodowie na podstawie domniemania kompetencji, kierownicy zespolonych służb, inspekcji i straży, organy administracji niezespolonej), organy jednostek samorządu terytorialnego (organy gminy, powiatu, województwa, związków międzygminnych, związków , wójt, burmistrz (p.m.)starosta, marszałek wojejwództwa, oraz kierownicy służb, inspekcji i straży oraz sko), inne organy państwowe (np. prezydent, przewodniczący Krajowej Rady), inne podmioty (np. rada adwokacka).

Kompetencja szczególna: wyznaczają ją 2 instytucje, właściwość oraz wyłączenie ze sprawy.

Właściwość to zdolność prawna organu do rozpoznania i rozstrzygnięcia określonego rodzaju spraw w postępowaniu administracyjnym.

W. ustawowa- stanowi o w. rzeczowej i miejscowe

W. rzeczowa- zdolność prawna organu do rozpoznania i załatwienia sprawy z danej kategorii. Wyznaczana przepisami ustrojowymi, zmieniana porozumieniami ustrojowymi.

W. miejscowa- zdolność prawna organu do rozpoznania i załatwienia sprawy z danej kategorii na obszarze określonej jednostki podziału kraju. Właściwość miejscowa ustalana jest według miejsca zamieszkani, pobytu, ostatniego miejsca zamieszkani, w sprawach dot. Nieruchomość- według jej położenia (ew. jej większej części). Jeśli nie ma możliwości ustalenia j.w.- w. miejscową jest miejsce zdarzenia.

W. instancyjna- jest to zdolność organu wyższego stopnia do przeprowadzenia weryfikacji decyzji w drodze administracyjnej. (na podstawie prawa procesowo wyróżniamy).

w. delegacyjna.- możliwość przekazania rozpoznania i rozstrzygnięcia danej sprawy albo czynności procesowej w określonej sprawie, będącej przedmiotem postępowania, jednemu org. adm. publ. przez drugi organ.

W post. sądowoadm.

Organ adm. publ. jest stroną w post. sądowoadm., jest organem, którego działalność lub bezczynność jest przedmiotem skargi

Ad. 3:

Można żądać wznowienia postępowania z powodu nieważności: 1)  jeżeli w składzie sądu uczestniczyła osoba nieuprawniona albo jeżeli orzekał sędzia wyłączony z mocy ustawy, a strona przed uprawomocnieniem się orzeczenia nie mogła domagać się wyłączenia; 2)  jeżeli strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej albo nie była należycie reprezentowana lub jeżeli wskutek naruszenia przepisów prawa była pozbawiona możności działania; nie można jednak żądać wznowienia, jeżeli przed uprawomocnieniem się orzeczenia niemożność działania ustała lub brak reprezentacji był podniesiony w drodze zarzutu albo strona potwierdziła dokonane czynności procesowe. . NSA rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze jednak z urzędu pod rozwagę nieważność postępowania. Strony mogą przytaczać nowe uzasadnienie podstaw kasacyjnych. Nieważność postępowania zachodzi 1)  jeżeli droga sądowa była niedopuszczalna; 2)  jeżeli strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej, organu powołanego do jej reprezentowania lub przedstawiciela ustawowego, albo gdy pełnomocnik strony nie był należycie umocowany; 3)  jeżeli w tej samej sprawie toczy się postępowanie wcześniej wszczęte przed sądem administracyjnym albo jeżeli sprawa taka została już prawomocnie osądzona; 4)  jeżeli skład sądu orzekającego był sprzeczny z przepisami prawa albo jeżeli w rozpoznaniu sprawy brał udział sędzia wyłączony z mocy ustawy 5)  jeżeli strona została pozbawiona możności obrony swych praw; 6)  jeżeli wojewódzki sąd administracyjny orzekł w sprawie, w której jest właściwy

• Zestaw nr 17

1. Zasady postepowania dowodowego

2. Zdolnosc sadowa i procesowa w postepowaniu sadowoadministracyjnym

3. Skarga na bezczynnosc i jej skutki

ad. 1 Post. dowodowe w post. adm. Opiera się na zasadach: 1. zasada oficjalności zbierania dowodów Organ ma obowiązek z urzędu wszechstronnego ustalenia stanu faktycznego w sprawie, co oznacza, że organ z urzędu decyduje, które dowody są potrzebne do wyjaśnienia sprawy. Jest obowiązany w sposób wyczerpujący zebrać i rozpatrzyć cały materiał dowodowy. W tym celu organ wydaje postanowienia dowodowe, które mogą być w każdym czasie uzupełniane, uchylane lub zmieniane przez organ. Nie wymagają dowodu fakty znane organowi z urzędu oraz fakty notoryczne 2. zasada zupełności oznacza, że organ ma obowiązek rozpatrzyć cały materiał dowodowy. Nie może pominąć żadnego dowodu, ale może odmówić wiarygodności. 3. zasada bezpośredniości oznacza, że tylko organ orzekający w sprawie prowadzi postęp. dowodowe. Wyjątek to pomoc prawna. 4. zasada otwartego systemu dowodów, jako dowód należy dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. W szczególności dowodem mogą być dokumenty, zeznania świadków, opinie biegłych oraz oględziny. wyliczenie to nie jest zamknięte. Czyli dowodami mogą być też inne dowody nienazwane. 5. zasada równej mocy środków dowodowych - kodeks nie wprowadza ograniczeń ani pierwszeństwa w ustalaniu stanu faktycznego za pomocą określonych środków dowodowych. 6. zasada czynnego udziału strony w postępowaniu. strona ma prawo domagać się przeprowadzenia dowodu , ma prawo do wypowiedzenia się, co do przeprowadzonych dowodów oraz do każdego dowodu z osobna oraz przysługuje jej tzw. prawo ostatniego słowa, tzn., że organ ma obowiązek na piśmie zwrócić się do strony, aby w określonym czasie wypowiedziała się, co do całego materiału dowodowego7. zasada swobodnej oceny dowodów- oznacza, ze organ zgodnie z zasadą zupełności dowodów ma obowiązek odnieść się do każdego dowodu w sprawie, ale niektórym dowodom organ może odmówić wiarygodności w sprawie. Ocena całokształtu materiału dowodowego i przyznanie pewnym dowodom wiarygodności powinno opierać się o zasady logiki.

Ad. 2 : Zdolność sądową mają zgodnie z ustawą: 1)Osoby fizyczne i osoby prawne; 2)Państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej oraz organizacje społeczne nie posiadające osobowości prawnej,3)Inne, nie wymienione wyżej, jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, jeżeli przepisy prawa dopuszczają możliwość nałożenia na te jednostki obowiązków lub przyznania uprawnień lub skierowania do nich nakazów i zakazów, a także stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa 4)Organizacje społeczne, choćby nie miały osobowości prawnej, w zakresie ich statutowej działalności w sprawach dotyczących interesów prawnych innych osób. Zdolność procesowa w postępowaniu s-a - zdolność procesowa to zdolność do podejmowania ze skutkiem prawnym czynności procesowych w postęp. s-a pomiędzy zdolnością procesową a sądową występuje ścisły związek ,bowiem kto nie ma zdolności sądowej nie posiada również zdolności procesowej. Sąd bada ja z urzędu. Mają ja: 1)osoby fizyczne posiadające pełną zdolność do czynności pr. Osoba z ograniczoną zdolnością do czynności prawnych ma zdolność do czynności w post. s-a. W sprawach wynikających z czynności prawnych, które może dokonywać samodzielnie. 2)Osoby prawne; 3)Państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej oraz organizacje społeczne nie posiadające osobowości prawnej 4)Inne jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej ,jeżeli przepisy prawa dopuszczają możliwość nałożenia na te jednostki obowiązków lub przyznania uprawnienia lub skierowania do nich nakazów i zakazów, a także stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa; 5)Organizacje społeczne choćby nie miały osobowości prawnej w zakresie i działalności statutowej w sprawach dotyczących interesów prawnych innych osób.

Ad.3: do sądu administracyjnego służy skarga na bezczynność organów w przypadkach określanych w pkt. 1-4czyli: 1)decyzje administracyjne, 2)postanowienia wydawane w postępowaniu administracyjnym na które służy zażalenie albo kończące postępowanie a także na postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty, 3)postanowienia wydawane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym ,na które służy zażalenie, 4)inne niż określone powyżej akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień i obowiązków wynikających z przepisów prawa. Sąd administracyjny jest właściwy do rozpoznawania i rozstrzygania w sprawie skarg na bezczynność organu wykonują­cego administrację publiczną w takich granicach, w jakich służy skarga na decyzje administracyjne, postanowienia wydawane w postępowaniu administracyjnym oraz egzekucyjnym i zabezpieczającym, akty i czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące przyznania, stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa. Przesłanką dopuszczalności skargi na bezczynność organów jest wyczerpanie środków zaskarżenia, jeżeli służyły one skarżącemu w postępowaniu przed or­ganem właściwym w sprawie. W razie zatem skargi na niewydanie decyzji w ustawowo określonym terminie służy w postępowaniu administracyjnym zażale­nie, a w postępowaniu podatkowym ponaglenie. W przypadku bezczynności w zakresie wydania innego aktu lub niepodjęcia czynności z zakresu administracji publicznej przesłanką dopuszczalno­ści skargi jest wezwanie do usunięcia naruszenia prawa. Przesłanka ta nie obowiązuje, gdy skargę wnosi prokurator lub RPO.

Zestaw nr 18

7. Uzyskanie statusu strony w postępowaniu administracyjnym.

8. gwarancje skuteczności orzeczeń sądów administracyjnych.

9. wznowienie postępowania sądowoadm.

Ad.1 : Są dwie normy. Pierwsza norma mówi, że stroną będzie podmiot, którego „interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie". Druga zaś, że stroną będzie podmiot, który „żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek". W pierwszym przypadku istnieje podstawa prawna do wezwania do udziału w postępowaniu podmiotu będącego w nim stroną, a w przypadku drugim, w dacie żądania wniesionego do organu adm. pub. następuje wszczęcie postępowania. Stosowanie tych dwóch norm prawnych następuje w sytuacjach, w których wystąpić powinny odmienne przesłanki: a) w przypadku pierwszej normy odnoszącej się do ustalenia kręgu stron postępowania wszczynanego z urzędu : *prawo materialne ustanawia określony organ administracji publicznej jako właściwy w sprawie; * sprawa w której organ ten jest właściwy, może być załatwiona tylko przez wydanie decyzji; * istnieją podmioty, mające w ocenie organu administracji publicznej interes prawny lub obowiązek, którego będzie dotyczyć postępowanie w sprawie indywidualnej. b) w przypadku zaś drugiej normy przesłanki te będą następujące: *istnieje podmiot uznający się za legitymowany do występowania w postępowaniu przed organem adm. pub.; * jest to podmiot mający, zgodnie z własną oceną stanu faktycznego oraz stanu prawnego sprawy interes prawny lub obowiązek o którym można rozstrzygnąć decyzją; * podmiot ten dokonuje czynności procesowej przez wniesienie żądania wszczęcia postępowania w jego indywidualnej sprawie. Zdolność administracyjnoprawna (legitymacja) - to oznaczenie prawnej możliwości występowania jako strona w postępowaniu. Stroną może być: a) każdy podmiot posiadający zdolność prawną, a więc osoba fizyczna i osoba prawna; b) jednostka organizacyjna państwowa, samorządowa lub społeczna i to niezależnie od tego, czy posiada osobowość prawną, czy też nie; c) organ administracji rządowej; d) gmina, powiat lub województwo, ale konieczne będzie oddzielenie od siebie sytuacji w których sprawują one orzecznictwo administracyjne, oraz tych w których są one stronami postępowania prowadzonego przez inny organ administracyjny.

Ad.2: Dla zapewnienia skuteczności orzecznictwa sądów administracyjnych ustawa - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi przyjmuje następujące gwarancje: 1.)wprowadza skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego na niewykonanie wyroku uwzględniającego skargę na bezczynność oraz na bezczynność organu po wyroku uchylającym lub stwierdzającym nieważność aktu lub czynności. Strona po uprzednim pisemnym wezwaniu właściwego organu do wykonania wyroku lub załatwienia skargi może wnieść w tym przedmiocie skargę, żądając wymierzenia temu organowi grzywny. Grzywnę wymierza się do wysokości 10 - go przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gosp. narodowej w roku poprzednim, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie odrębnych przepisów. Wykonanie wyroku lub załatwienie sprawy po wniesieniu skargi nie stanowi podstawy do umorzenia postępowania lub oddalenia skargi. 2.) instytucją która ma gwarantować skuteczność orzecznictwa sądów administracyjnych jest możliwość podjęcia orzeczenia merytorycznego. W razie nie wykonania wyroku uwzględniającego skargę na bezczynność oraz w razie bezczynności organu po wyroku uchylającym lub stwierdzającym nieważność aktu lub czynności po uprzednim pisemnym wezwaniu właściwego organu do wykonania wyroku lub załatwienia sprawy, strona może wnieść skargę w tym przedmiocie, żądając wymierzenia temu organowi grzywny. Sąd w tym przypadku oprócz orzeczenia o grzywnie, może ponadto orzec o istnieniu lub nieistnieniu uprawnienia lub obowiązku jeżeli pozwala na to charakter sprawy oraz niebudzące uzasadnionych wątpliwości okoliczności jej stanu faktycznego i prawnego, 3.) gwarancją jest przyznanie roszczenia o odszkodowanie. Osobie, która poniosła szkodę wskutek niewykonania orzeczenia sądu, służy roszczenie o odszkodowanie na zasadach określonych w k.c. Odszkodowanie przysługuje od organu, który nie wykonał orzeczenia sądu. Jeżeli organ w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia wniosku o odszkodowanie nie wypłacił odszkodowania, uprawniony podmiot może wnieść powództwo do sądu powszechnego.

Ad. 3: Wznowienie jest podstawową instytucją obalenia prawomocnych orzeczeń NSA i WSA, tworzącą możliwość prawną ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy zakończonej prawomocnym orzeczeniem. Po upływie lat 5 od uprawomocnienia się orzeczenia nie można żądać wznowienia postępowania z wyjątkiem przypadku gdy strona była pozbawiona możliwości działania lub nie była należycie reprezentowana. Postępowanie to może być wszczęte na żądanie, nigdy z urzędu. Legitymację do złożenia skargi o wznowienie postępowania mają strony oraz uczestnik na prawach strony, uczestnicy dopuszczenia przez sąd do udziału w postępowaniu. Legitymację do żądania wznowienia postępowania ma prokurator oraz Rzecznik Praw Obywatelskich. Prokurator. Przyczynami żądania wznowienia są: przyczyna nieważności(np. jeżeli strona nie miała zdolności sądowej) oraz przyczyna restytucyjna (orzeczenie zostało uzyskane za pomocą przestępstwa). Skarga o wznowieniu postępowania powinna spełniać warunki pisma procesowego. Termin do wniesienia skargi o w.p. przed sądami adm. jest 3 - miesięczny. Termin ten liczy się od dnia w którym strona dowiedziała się o podstawie wznowienia , a gdy podstawą jest pozbawienie możliwości działania lub brak należytej reprezentacji - od dnia w którym o orzeczeniu dowiedziała się strona, jej organ lub jej przedstawiciel ustawowy. Skarga ma moc względnie suspensywną. Postępowanie w sprawie skargi o w.p. sądowo.adm. Do w.p. z przyczyn nieważności właściwy jest sąd, który wydał zaskarżone orzeczenie, a jeżeli zaskarżono orzeczenie obu instancji NSA. W postępowaniu w sprawie wznowienia również można wyróżnić 3 stadia: - wstępne. Sąd na posiedzeniu niejawnym bada, czy skarga została wniesiona w terminie oraz czy opiera się na ustawowej przyczynie wznowienia; - rozpoznania. Skarga o wznowienie postępowania podlega rozpoznaniu na rozprawie, Postępowanie rozpoznawcze prowadzone jest na rozprawie w składzie 3 sędziów; - wydanie orzeczenia. Orzeczenia te możemy podzielić na: wyroki uwzględniające skargę (sąd może zmienić wówczas zaskarżony wyrok lub uchylić wyrok i w zależności od ustaleń skargę do sadu administracyjnego odrzuca lub umarza postępowanie) oraz - wyroki nieuwzgledniające skargi o wznowienie postępowania. Wyrok o oddaleniu podejmuje sąd gdy po rozpoznaniu skargi o wznowienie stwierdził jej niezaradność. Postępowanie może również zakończyć się podjęciem postanowienia o odrzuceniu skargi w razie gdy sąd połączy badanie dopuszczalności skargi o wznowienie postępowania z rozpoznaniem sprawy i w tej fazie stwierdził niedopuszczalność skargi. Od orzeczeń wojewódzkiego sądu administracyjnego służy skarga kasacyjna.

Zestaw nr 19

11. chrarkter prawny wznowienia postępowania adm.

12. orzeczenia WSA z zakresu samorządu terytorialnego

13. przesłanki dopuszczalności skargi w postępowaniu sądowoadm.

Ad. 1 : w.p. jest instytucją procesową stwarzającą prawną możliwość ponownego rozpatrzenia i rozstrzygnięcia sprawy adm.. zakończonej decyzją ostateczną, jeżeli postanowienie w którym ona zapadła było dotknięte kwalifikowaną wadliwością procesową. Wznowienie postępowania następuje z urzędu, czyli w tym wypadku możemy mówić o odwołalności decyzji w znaczeniu wcześniej przyjętym, bo organem właściwym do wznowienia postępowania jest organ, który wydał decyzję w ostatniej instancji, lub też wznowienie to następuje na żądanie strony, czyli będzie to wtedy środek zaskarżenia. Wyjątkowo została dopuszczona dewolucja kompetencji, czyli w takim wypadku, gdy wznowienie postępowania następuje z urzędu i to z inicjatywy organu wyższego stopnia, możemy mówić o wznowieniu postępowania jako o środku nadzoru. K.p.a. i o.p. opierają dopuszczalność wznowienia postępowania na 2 przesłankach: * rozstrzygnięcie sprawy decyzją ostateczną, * wystąpienie jednej z wyliczonych podstaw prawnych wznowienia postępowania. Wznawia się postępowanie jeżeli: a) dowody na podstawie których ustalono istotne dla sprawy okoliczności faktyczne okazały się fałszywe, b) jest wydanie decyzji w wyniku przestępstwa, wydanie decyzji przez pracownika lub organ adm. państwowej podlegających wyłączeniu, c) strona bez własnej winy nie brała udziału w postępowania, d) ujawnienie istotnych dla sprawy okoliczności faktycznych lub nowych dowodów, e) wydanie decyzji bez uzyskania wymaganego prawem stanowiska innego organu, f) zagadnienie wstępne zostało rozstrzygnięte przez właściwy organ lub sąd odmiennie od oceny przy wydaniu decyzji, g) decyzja została wydana w oparciu o inną decyzję lub orzeczenie sądu, które następnie zostało uchylone lub zmienione, h) można żądać wznowienia postępowania w przypadku, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z konstytucją, umową międzynarodową lub ustawą, na podstawie którego została wydana decyzja.

Ad.2 : Orzeczeniami WSA są wyroki i postanowienia. W przypadku samorządu terytorialnego mamy do czynienia z rozstrzygnięciem w formie wyroku, chyba że ustawa stanowi inaczej. Wyroki w sprawach skarg na uchwałę lub zarządzenie organów jednostek samorządu terytorialnego albo związku jednostki samorządu terytorialnego oraz przepisy prawa miejscowego organów administracji rządowej. Sąd uwzględniając skargę na uchwałę lub akt stwierdza nieważność tej uchwały lub aktu w całości lub w części albo stwierdza, że zostały wydane z naruszeniem prawa jeżeli przepis szczególny wyłącza stwierdzenie ich nieważności. Według ustaw samorządowych uchwały lub zarządzenia organu samorządu terytorialnego sprzeczne z prawem są nieważne. Ustawy samorządowe, jak i ustawa - Poppsa nie określają rodzajów naruszeń prawa, które są podstawą stwierdzenia nieważności. Oznacza to pozostawienie oceny stopnia naruszenia prawa sądowi. Ustawy samorządowe wprowadzają przesłankę negatywną stwierdzenia nieważności uchwal lub zarządzeń organów samorządu terytorialnego - przesłankę przedawnienia. Jeżeli nie stwierdzono nieważności uchwały lub zarządzenia z powodu przedawnienia, sąd orzeka o ich niezgodności z prawem. Uchwała lub zarządzenie tracą moc prawną z dniem orzeczenia o ich niezgodności z prawem. Sąd uwzględniając skargę na przepis prawa miejscowego organu administracji rządowej, stwierdza jego nieważność w całości lub w części. Ustawa o administracji rządowej w województwie nie określa rodzajów wad przepisu prawa miejscowego, a ustawa - Poppsa pozostawia sądowi ocenę.

Ad. 3: Ustawa o NSA przyjmuje 2 przesłanki dopuszczalności skargi: -wyczerpanie środków obrony na drodze przed organem wykonującym adm. publiczną, -pierwszeństwo drogi administracyjnej, nie można wnieść skargi do sądu jeżeli toczy się post. w celu zmiany, uchylenia lub stwierdzenia nieważności aktu albo innej czynności. Ustawa o postepowaniu ustanawia jedną przesłankę dopuszczalności skargi: wyczerpanie środków obrony przed organem wykonującym adm. publiczną. Przesłanką dopuszczalności skargi na akty podjęte w post. adm. jest wyczerpanie środków zaskarżenia. Skargę można wnieść po wyczerpaniu środków zaskarżenia, jeżeli służyły one skarżącemu w postępowaniu przed organem właściwym w sprawie, chyba że skargę wnosi prokurator lub RPO. yczerpanie środków zaskarżenia nie jest przesłanką obowiązującą, gdy skargę wnosi prokurator lub RPO. Przesłanki dopuszczalności skargi na akty w zakresie nieobjętym drogą postępowania adm. W przypadku zaskarżenia aktów lub czynności z zakresu adm. publicznej dotyczących uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa skargę można wnieść po uprzednim wezwaniu na piśmie właściwego organu - w terminie 14 dni od dnia w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o wydaniu aktu lub podjęciu innej czynności - do usunięcia naruszenia prawa. Pierwszeństwo obrony na drodze adm. jako przesłanka dopuszczalności skargi. Weryfikacja na drodze adm. ma pierwszeństwo, jeżeli postępowanie adm. zostało wszczęte przed złożeniem skargi. Nie powoduje jednak odrzucenia skargi, jedynie zawieszenie postępowania s-a. Jeżeli jako pierwsze zostało wszczęte postępowanie s-a ma ono pierwszeństwo, a postępowanie adm. wówczas podlega umorzeniu, gdy jest to post. w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji lub wznowienia postępowania. Ocena prawna wyrażona w wyroku sądu adm. jest bowiem dla organu adm. publicznej wiążąca.

Zestaw nr 20

1. Samokontrola org. adm. w I instancji

2. Umorzenie post. w post. sadowoadm.

3. Dopuszczalność skargi kasacyjnej do NSA

ad. 1 : Samokontrola - możliwość dokonania przez organ I instancji samokontroli w kpa opiera się na dwóch podstawowych kryteriach. Pierwsze jest to kryterium o charakterze formalnym -chodzi o wniesienie odwołania przez wszystkie strony danego postępowania; drugie kryterium ma charakter merytoryczny -istota jego polega na tym, ze stanowisko organu musi się pokryć ze stanowiskiem stron. Aby więc organ I instancji mógł wykonać swoje uprawnienie do samokontroli, musi przede wszystkim ustalić, czy odwołanie wniosły wszystkie strony, którym decyzja została doręczona lub ogłoszona. Jeżeli organ I instancji ustali, że w danej sprawie oprócz stron którym doręczył decyzję, interes prawny mają również inne osoby, a zatem są one stronami w danej sprawie, obowiązany jest zawiadomić je o złożeniu odwołania. Organ ten może wykonać prawo do samokontroli tylko wtedy, gdy również i te strony wyrażą zgodę na uchylenie lub zmianę decyzji zgodnie z żądaniem zawartym w odwołaniu Jeżeli w trybie samokontroli organ I instancji uzna, że odwołanie nie zasługuje w całości na uwzględnienie wówczas w terminie 7 dni przekazuje akta sprawy wraz z odwołaniem do organu odwoławczego.

Ad 2. Umorzenie postępowa­nia s-a ma miejsce, gdy wystąpią zdarzenia prawne, które ze względu na ich trwałe, a nie przejściowe, skutki prawne powodują, że postępowanie nie może dalej toczyć się w celu rozstrzygnięcia sprawy s-a. Sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania: 1)jeżeli skarżący skutecznie cofnął skargę; 2)w razie śmierci strony, jeżeli przedmiot postępowania odnosi się wyłącznie do praw i obowiązków ściśle związanych z osobą zmarłą, chyba że udział w sprawie zgłasza osoba, której interesu prawnego dotyczy wynik tego po­stępowania; 3)gdy postępowanie z innych przyczyn stało się bezprzedmiotowe (np. gdy organ, uwzględniając w całości skargę, uchylił zaskarżony akt czy w wyniku postępowania mediacyjnego organ uchylił zaskarżony akt). Postanowienie o umorzeniu postęp. może zapaść na posiedzeniu nie­jawnym. Na postanowienie o umorzeniu postęp. służy skarga kasacyjna.

Ad. 3 :

Skar­gę kasacyjną wnosi się w trybie pośrednim, a mianowicie do wojewódzkiego sądu administracyjnego, który wydał zaskarżony wyrok lub postanowienie. WSA na posiedzeniu niejawnym bada wniesioną skargę kasacyjną, a mianowicie bada: a) zachowanie terminu do wniesienia skargi; b) dopuszczalność skargi jest wyznaczona przesłankami przedmiotowymi i podmiotowymi. Nie jest dopuszczalna skarga kasacyjna np. od wyroku, który wydał sąd powszechny, od wyroku nieistniejącego, od postanowienia, które zaskarżalne jest zażaleniem. Z przyczyn podmiotowych, jeżeli skargę wniosła osoba nie mająca prawa do złożenia skargi kasacyjnej lub jeżeli skarga nie została sporządzona przez adwokata, radcę prawnego oraz w oznaczonym zakresie doradcę podatkowego lub rzecznika patentowego, chyba że przymus ten nie obowiązuje. Ponadto, skarga jest niedopuszczalna, jeżeli nie czyni zadość wymaganiom materialnym.  Skarga kasacyjna powinna czynić zadość wymaganiom przepisanym dla pisma w postępowaniu sądowym oraz zawierać oznaczenie zaskarżonego orzeczenia ze wskazaniem czy jest ono zaskarżone w całości, czy w części, przytoczenie podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienie, wniosek o uchylenie lub zmianę orzeczenia z oznaczeniem zakresu żądanego uchylenia lub zmiany. WSA nie jest właściwy do rozpoznania merytorycznej zasadności skargi kasacyjnej; c) zachowanie wymagań formalnych co do treści skargi. Jeżeli skarga zawiera braki, sąd wzywa do ich usunięcia w wyznaczonym terminie. W razie gdy wojewódzki sąd administracyjny stwierdzi, że skargę kasacyjną wniesiono po upływie ustawowego terminu, że skarga kasacyjna jest niedopusz­czalna lub jeżeli nie usunięto braków w wyznaczonym terminie, skargę odrzuci. Na postanowienie wojewódzkiego sądu o odrzuceniu skargi służy do NSA zażalenie. NSA na posiedzeniu niejawnym odrzuci skargę kasacyjną, jeżeli ulegała ona odrzuceniu przez wojewódzki sąd administracyjny, albo zwróci ją temu sądowi w celu usunięcia dostrzeżonych braków. NSA postąpi zatem w zależności od tego, jakich uchybień dopuścił się WSA. Jeżeli skarga kasacyjna została złożona z uchybieniem ustawowego terminu lub jest niedopuszczalna, a wojewódzki sąd w tym zakresie uczynił ustalenia nieprawidłowe, to wówczas NSA podejmuje postanowienie o odrzuceniu skargi. W razie gdy wojewódzki sąd administracyjny nie wezwał do usunięcia braków skargi kasacyjnej, przekaże ją temu sądowi w celu podjęcia czynności usunięcia tych braków oraz wyprowadzenia konsekwencji, gdy braki te nie zostaną usunięte w wyznaczonym terminie.

Zestaw nr 21

1. Postępowanie odwoławcze przed organem II instancji w postepowaniu administracyjnym.

2. Funkcje (funkcja ochronna) prawa o postępowniu sądowoadministracyjnym.

3. Granice rozporządzalności prawem skargi do sądu administracyjnego.

Ad. 1 :

.Postępowanie odwoławcze przed organem II instancji można podzielić na trzy stadia: 1. wstępne - w postęp. wstępnym organ odwoławczy bada czy odwołanie jest dopuszczalne i czy został zachowany termin. Wyróżniamy niedopuszczalność przedmiotową i podmiotową. Do przyczyn niedopuszczalności przedm. -w sprawie w ogóle nie zapadła decyzja adm. Przepisy prawa nie przewidują załatwienia sprawy adm. w drodze decyzji. Postęp. jest jednoinstancyjne. Niedopuszczalność podm. to brak przedstawiciela ustawowego w odniesieniu do osoby nieposiadającej zdolności do czynności prawnej, wniesienie odwołania przez podmiot na prawach strony, który nie brał udziału w postęp.przed org. I instancji. Jeżeli organ stwierdzi, że postępowanie odwoławcze jest dopuszczalne to przechodzi do badania terminu. Jeżeli jest niedopuszczalne wydaje ostateczne postanowienie o niedopuszczeniu odwołania. Jeżeli zachowany został termin przechodzi do stadium postępowania rozpoznawczego, jeżeli nie i strona nie wniosła o jego przywrócenie organ odwoławczy wydaje postanowienie o uchybieniu terminu. 2. Stadium postępowania rozpoznawczego - organ odwoł. w postęp. rozpozna. dokonuje oceny materiału dowodowego zebranego przez organ I instancji. Granice postep. rozpozna. wyznaczają zasady prawdy obiekt.,zasady praworządności,zasada dwuinstancyjności. W zależności od oceny zebranego materiału dowodowego organ odwoławczy może uznać, że: 1. postep. dowodowe było przeprowadzone prawidłowo, 2. organ I instancji w ogóle nie prowadził postępowania dowodowego w całości albo w znacznej części. W takim wypadku przekazuje sprawe do ponownego rozpatrzenia 3. postęp. dowodowe wymaga uzupełnienia. -. 3. Stadium podjęcia decyzji Organ odwoł. co do \zasady orzeka merytorycznie w sprawie tzn. orzeka co do istoty sprawy. Rodzaje decyzji merytor.: 1. Organ odwoł. utrzymuje w mocy decyzje organu I instancji. Organ wydaje taką decyzje, jeżeli zgadza się merytor. ze stanowiskiem organu I instancji. 2. Organ odwoł. uchyla decyzję organu I instancji w całości lub w części i w tym zakresie orzeka co do istoty sprawy. Organ odwoł. wydaje tego typu decyzję jeżeli nie zgadza się merytorycznie ze stanowiskiem organu I instancji. Poza decyzjami merytorycznymi organ odwoł. posiada również kompetencje kasacyjne.

Ad. 2 :

Funkcje prawa o postępowaniu sądowoadministracyjnym można podzielić na 3 podstawowe funkcje - ochronną, porządkującą i instrumentalną.

Funkcja ochronna przejawia się w ochronie interesu prywatnego oraz ochronie interesu społecznego. Funkcja ochronna interesu prywatnego przejawia się dwojako:

3. prawo reguluje sytuacje prawną strony, a zatem określa jej prawa i obowiązki. Uregulowane przez prawo o postępowaniu sytuacji prawnej strony uniezależnia ją w zakresie podejmowania obrony swych interesów od dobrej lub złej woli organu prowadzącego postępowania.

4. Nałożenie na organy administracji publicznej obowiązku uwzględnienia interesu indywidualnego z urzędu. Strona w postępowaniu administracyjnym w związku z obowiązywaniem prawdy obiektywnej, która na organ administracyjna nie na strony, nakłada obowiązek ustalenia stanu faktycznego, gdy zostanie wezwana do udziału w podejmowanych czynnościach. Organ z urzędu zobowiązany jest chronić interesy strony.

Funkcja ochronna interesu społecznego przejawia się w się w wielu sytuacjach procesowych., takich jak nałożenie na organy administracji publicznej obowiązku uwzględniania interesu społecznego, wprowadzenie instytucji udziału w postępowaniu administracyjnym organizacji społecznej na prawach strony, ograniczenie praw jednostki ze względu na interes społeczny, dopuszczalność eliminowania z obrotu prawnego decyzji prawidłowych bądź dotkniętych wadą niekwalifikowaną ze względu na interes społeczny.

(TU PYTASZ MNIE CZY DYKTOWAC DALEJ TO PYTANIE, JEŚLI CISZA DYKTUJESZ JEŚLI KASZLNE TO LECIMY DALEJ)

Funkcja porządkująca- reguluje CIAG CZYNNOŚCI PROCESOWYCH ORGANÓW ORZEKAJĄCYHC I INNYCH PODMIOTÓW POSTĘPOWANIA PODEJMOWANEGO W CELU ROZPOZNANIA I ROZSTRZYGNIĘCIA sprawy będącej przedmiotem procesu. Prawo to nakładając obowiązek podjęcia określonych czynności procesowych, wyznaczając kolejność tych czynności ,a istotne znaczenie nie tylko dla uporządkowania działalności organów administracji publicznej lub sądowych, ale także dla zagwarantowania jednolitości działania organów orzekających i to niezależnie od rodzaju sprawy będącej przedmiotem postępowania.

Funkcja instrumentalna- kształtuje proces tak aby stał się sprawnym narzędziem działania organów orzekających w osiągnięciu celu procesu. Prawo o postępowaniu służy nie tylko uporządkowaniu całego ciągu czynności procesowych ale również kształtuje ono ten ciąg czynności włsnie instrumentalnie jako celowe i skuteczne narzędzie, bo dopiero wtedy staje się możliwe osiągnięcie celu procesu.

3. Granice rozporządzalności prawem skargi do sądu administracyjnego 

• Ustawa Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnym dopuszcza - jako zasadę - rozporządzalność prawem skargi przez skarżącego, równocześnie jednak nie dopuszcza jej jednak w pełnym zakresie gdyż w przypadku oceny sądu, iż czynność procesowa cofnięcia skargi zmierza do obejścia prawa lub spowodowałaby utrzymaniecy aktu lub czynności dotkniętych wadą nieważności ma on obowiązniedopuszczalności takiej czynności procesowej

Ad.3 :

Ustawa Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnym dopuszcza - jako zasadę - rozporządzalność prawem skargi przez skarżącego, równocześnie jednak nie dopuszcza jej jednak w pełnym zakresie gdyż w przypadku oceny sądu, iż czynność procesowa cofnięcia skargi zmierza do obejścia prawa lub spowodowałaby utrzymanie w mocy aktu lub czynności dotkniętych wadą nieważności ma on obowiązek uznania niedopuszczalności takiej czynności procesowej

Wniosek w przedmiocie cofnięcia skargi nie może być rozpoznany do czasu uiszczenia wpisu od skargi bowiem . sąd nie podejmie żadnej czynności na skutek pisma, od którego nie została uiszczona opłata

Skargę może cofnąć jedynie skarżący w związku z czym pomimo tego, że w postępowaniu sądowoadministracyjnym uczestniczą z mocy prawa lub mogą uczestniczyć na podstawie postanowienia sądu podmioty (uczestnicy)na prawach strony, którzy mają wszystkie prawa strony, nie mogą oni z uwagi na fakt, iż sami nie wnieśli skargi cofnąć jej ze skutkiem prawnym. Dotyczy to również prokuratora oraz Rzecznika Praw Obywatelskich jak również organizacji społecznej. Chyba, że podmioty te same wniosły skargę

Skargę można cofnąć do chwili ogłoszenia wyroku, gdyż z tą chwilą sąd jest związany wyrokiem i nie można go zmienić ani uchylić

W sytuacji skutecznego cofnięcia skargi sąd umarza postępowanie sądowoadministracyjne postanowieniem na które służy stronie skarga kasacyjna

Jeżeli skarga została cofnięta przed wysłaniem jej odpisu organowi, którego działania lub bezczynności dotyczy stronie przysługuje prawo zwrotu całości uiszczonego wpisu

Zwrot połowy uiszczonego wpisu następuje w przypadku skutecznego cofnięcia pisma przed rozpoczęciem posiedzenia, na które sprawa została skierowana

Zestaw nr 22

14. Formy zakończenia postępowania odwoławczego w postępowaniu administracyjnym

15. Legitymacja do złożenia skargi oparta na ochronie interesu publicznego i społecznego.

3. Unieważnienie prawomocnego orzeczenia.

1. Formami zakończenia postępowania odwoławczego w I instancji (tzw. samokontroli) są: jeżeli organ ustala, że żądani strony jest uzasadnione w całości lub w części , zmiana lub uchylenie własnej decyzji. Jeżeli organ stwierdzi, że odwołanie jest nieuzasadnione sprawę rozpatruje organ II instancji (organ odwoławczy). Rozstrzygnięcia organu odwoławczego dzielimy na: 1) Rozstrzygnięcie merytoryczne organu odwoławczego, które może być następujące: * zgodne z rozstrzygnięciem organu I instancji, -*niezgodnie z rozstrzygnięciem organu I instancji, Organ odwoławczy uchyla zaskarżoną decyzję w całości albo w części i w tym zakresie orzeka co do istoty sprawy. 2) Decyzje kasacyjne, które z kolei dzielimy na: a) decyzję kasacyjną typowa, czyli kończącą rozpatrzenie sprawy, organ odwoławczy uchyla decyzję organu I instancji, nie rozstrzygając sprawy pod względem merytorycznym (co do jej istoty), dopuszczalność wydania decyzji tego typu przez organ odwoławczy będzie ograniczona do przypadków, gdy brak było podstaw prawnych do merytorycznego rozpoznania danej sprawy; b) decyzje kasacyjna powodująca przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji, może być zastosowana wtedy gdy organ odwoławczy stwierdzi istnienie podstaw do merytorycznego rozstrzygnięcia danej sprawy indywidualnej. Należy wyróżnić 2 rodzaje tego typu decyzji kasacyjnych: * decyzja kasacyjna połączona z przekazaniem sprawy indywidualnej do ponownego rozpoznania i rozpatrzenia organowi I instancji, gdy postępowanie w I instancji zostało przeprowadzone z rażącym naruszeniem, norm prawa procesowego; * decyzja kasacyjna wprowadzona ze względu na rozwiązania ustrojowe w celu ochrony kompetencji organów jednostek samorządu terytorialnego, w sprawach należących do właściwości organów jednostek samorządu terytorialnego organ odwoławczy uprawniony jest do wydania decyzji uchylającej i rozstrzygającej sprawę co do istoty jedynie w przypadku, gdy przepisy prawa nie pozostawiają sposobu jej rozstrzygnięcia w uznaniu organu samorządowego. Postępowanie odwoławcze może zakończyć się decyzją o umorzeniu postępowania odwoławczego gdy postępowanie to stało się bezprzedmiotowe, a zatem gdy przedmiotem zaskarżenia nie była decyzja nieostateczna, a inna czynność lub decyzja ostateczna, w razie gdy osoba wnosząca odwołanie nie ma w sprawie interesu prawnego, w razie śmierci strony, gdy sprawa administracyjna ma charakter ściśle związany ze stroną i nie przechodzą prawa na następców prawnych, gdy cofnięcie odwołania przez stronę uznano za skuteczne przez organ odwoławczy, gdy brak właściwości organu odwoławczego do rozpoznania Odwołania. Decyzja o umorzeniu postępowania odwoławczego powoduje że zaskarżona decyzja organu I instancji już jako ostateczne rozstrzygnięcie sprawy pozostaje w obrocie prawnym.

2.. W oparciu o ochronę interesu publicznego legitymację do złożenia skargi do sądu administracyjnego ma:- prokurator. Prokurator wnosi skargę ze względu na potrzebę ochrony obiektywnego porządku prawnego, z tego względu w skardze powinien wywieść naruszenie prawa; - organ nadzoru: na uchwalę organu województwa, na uchwałę organu powiatu, na uchwalę lub zarządzenie organu gminy, związku, porozumienia międzygminnego. Legitymacja do złożenia skargi przysługuje organowi nadzoru po upływie 30 dni od dnia doręczenia uchwały lub zarządzenia w trybie określonym ustawami samorządowymi; - organ nadzoru nad samorządem zawodowym; - na prawomocne orzeczenie Urzędu Patentowego, kończące postępowanie w sprawie, a rażąco naruszające prawo Prezes Urzędu Patentowego, Prokurator Generalny RP oraz Rzecznik Praw Obywatelskich mogą wnieść skargę do sądu administracyjnego w terminie 6 miesięcy od dnia doręczenia stronie orzeczenia. Legitymację do złożenia skargi wywiedzioną z racji ochrony interesu społecznego mają podmioty, których udział w ochronie interesu społecznego jest określony wprost w przepisach prawa. Podmiotami tymi są: 1)organizacje społeczna. Organizacja społeczna może w postępowaniu sądowym występować, broniąc: * własnego interesu prawnego oraz w zakresie jej statutowej działalności; * w sprawach dotyczących interesów prawnych innych osób, jeżeli brata udział w postępowaniu administracyjnym. Istnieją dwie przesłanki ograniczające legitymację organizacji społecznej do złożenia skargi jeżeli występuje w obronie nie swojego interesu: ** ograniczenia udziału w postępowaniu administracyjnym. Organizacja społeczna ma legitymację do złożenia skargi na decyzje administracyjne, postanowienia, ponieważ tylko ta akty podejmowane są w postępowaniu administracyjnym w którym ma przyznane prawo do udziału organizacja społeczna; ** jeżeli organizacja społeczna została dopuszczona w formie postanowienia do udziału w postępowaniu, ma legitymację do złożenia skargi. 2)podmiot, którego legitymacje można wywieść z ochrony interesu społecznego, którym jest inicjator referendum lokalnego. Obywatel, ich grupa, organizacja polityczna lub społeczna na uchwałę organu stanowiącego samorządu terytorialnego odrzucającego wniosek w sprawie przeprowadzenia referendum, jak i na niedotrzymanie ustawowego terminu oraz na postanowienie wojewódzkiego komisarza wyborczego odrzucające wniosek o przeprowadzenie referendum, jak i niedotrzymanie ustawowego terminu. 3) redaktor naczelny, zgodnie z klasycznymi środkami masowego przekazu (prasa, radio, telewizja) maja sprawować kontrolę społeczną i z tego względu legitymację redaktora naczelnego można zaliczyć do opartej na przesłankach, ochrony interesu społecznego.

3. Unieważnienie prawomocnego orzeczenia. NSA unieważnia prawomocne orzeczenie sądu administracyjnego wydane w sprawie, które ze względu na osobę lub przedmiot nie podlega orzecznictwu sądu administracyjnego w chwili orzekania i odrzuca skargę, jeżeli orzeczenia to nie może być wzruszone w trybie przewidzianym w ustawie. Sąd orzeka na wniosek Prezesa NSA. Do rozpoznania wniosku stosuje się odpowiednio przepisy o rozpoznaniu skargi kasacyjnej. Jest to rozwiązanie przyznające NSA kompetencję do sprawowania nadzoru nad orzecznictwem wojewódzkich sądów administracyjnych. NSA sprawuje nadzór nad działalnością wojewódzkich sądów administracyjnych w zakresie orzekania w trybie określonym ustawami, a w szczególności rozpoznaje środki odwoławcze od orzeczeń tych sądów i podejmuje uchwały wyjaśniające zagadnienia prawne oraz rozpoznaje inne sprawy należące do właściwości NSA na mocy innych ustaw. Przedmiotem wniosku o unieważnienie prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego może być zarówno orzeczenie wojewódzkiego sądu administracyjnego jak i NSA. Dopuszczalność złożenia wniosku o unieważnienie prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego jest ograniczona: - rodzajem naruszenia prawa w orzeczeniu sądu, a mianowicie jeżeli sąd administracyjny orzekł w sprawie która ze względu na osobę lub przedmiot nie podlega orzecznictwu sądu administracyjnego w chwili orzekania, - jeżeli orzeczenie to nie może być wzruszone w trybie przewidzianym ustawą, a zatem gdy złożenie skargi kasacyjnej jest niedopuszczalne.

Zestaw nr 23

16. Normatywne i doktrynalne pojecie organ administracji publicznej

17. Skarga na decyzje adm

18. Prokurator i RPO w postępowaniu administracyjnym i sadowoadministcyjnym

Ad.1 :UJĘCIE NORMATYWNE DOTYCZY: 1. organów administracji rządowej: a) ministrów - Prezes RM, wiceprezesi RM, ministrowie b) terenowe organy administracji rządowej: - wojewodowie - działający pod zwierzchnictwem wojewody kierownicy zespolonych służb, inspekcji i straży - organy adm. niezespolonej 2. organów jednostek samorządu terytorialnego (stanowiące i wykonawcze) 3. innych powołanych z mocy prawa organów państwowych (Prezydent RP, Przewodniczący KRRiTV) 4. innych podmiotów, które na podstawie ustaw lub porozumień zostały powołane do załatwienia spraw indywidualnych w drodze decyzji UJĘCIE DOKTRYNALNE: Organ w ujęciu doktrynalnym musi posiadać 4 podstawowe cechy, które musza wystąpić łącznie: 1) wyodrębnienie organizacyjne podmiotu - najczęściej drogą ustawy, porozumienia, uchwały, zlecenia 2) posiadanie chociaż jednej kompetencji z zakresu prawa publicznego (wynika to z ustawy, porozumienia, uchwały, zlecenia) 3) podmiot musi działać w imieniu państwa 4) możliwość stosowania środków przymusu, aby istniało władztwo administracyjne

Ad.2 : Decyzja to forma rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej. Aby akt organu administracji publicznej został zaliczony do kategorii decyzji administracyjnych musi to być władcze i jednostronne rozstrzygnięcie o prawach lub obowiązkach indywidualnych jednostki`. prawo o post. przed sądami adm. zaskarżenie decyzji może ograniczyć się do zakwestionowania uzasadnienia decyzji. Decyzja administracyjna w postępowaniu adm. i podat. jest formą rozstrzygnięcia sprawy adm.. Zaskarżeniu do sądu administracyjnego podlegają decyzje administracyjne. Dla określenia właściwości sądu administracyjnego nie ma znaczenia prawnego treść rozstrzygnięcia przyjętego w decyzji administracyjnej, a zatem stwierdzenie, czy jest to decyzja nakazująca, kształtująca, ustalająca, czy jest to decyzja kon­stytutywna, czy deklaratoryjna. Jedyne znaczenie prawne ma podział na akty zewnętrzne i wewnętrzne. Akty wewnętrzne nie podlegają zaskarżeniu. NSA kontroluje treść rozstrzyg­nięcia pod względem przestrzegania zasad ogólnych k.p.a. i prawidłowego za­stosowania przepisów prawa materialnego i procesowego. Zaskarżeniu do sądu administracyjnego podlegają decyzje ostateczne. Przesłan­ką dopuszczalności zaskarżenia decyzji ostatecznej jest wyczerpanie środków zaskarżenia, jeżeli służyły one skarżącemu w postępowaniu przed organem właś­ciwym w sprawie. Przez wyczerpanie środków zaskarżenia należy rozumieć wykorzystanie w sprawie prawa odwołania, wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy. Niewykorzystanie prawa odwołania (wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy) powoduje niedopuszczalność skargi

Ad.3 : Instytucję tę powołano w celu rozbudowania systemu gwarancji prawnych przestrzegania praw i wolności obywatelskich określonych w konstytucji i innych przepisach prawnych. Podobnie jak prokurator może RPO : - żądać wszczęcia postępowania ale tylko wtedy gdy zachodzi konieczność ochrony praw i wolności człowieka i obywatela, - uczestniczyć w postępowaniu adm. na prawach przysługujących prokuratorowi, - wnosić skargi do sądu adm, rzecznika obowiązuje zasada subsydiarności czyli podejmuje on działania, gdy osoba, której prawa zostały naruszone, wykorzystała uprzednio wszystkie dostępne środki ochrony prawnej. Podmioty na prawach strony w post. sądowoadm. Ustawa - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi przyznaje prokuratorowi, RPO, organizacji społ. prawo do udziału w postępowaniu sądowoadm.. Udział prokuratora i RPO w postępowaniu sądowym jest uzasadniony wystąpieniem przesłanek: ochrony praworządności, ochrony praw człowieka i obywatela. Przesłanki te są niezależne, co wynika z przyjętej konstrukcji prawnej tych przesłanek, a mianowicie, „jeżeli według ich oceny wymaga tego ochrona praworządności lub praw człowieka i obywatela" Prokurator oraz RPO w postępowaniu sądowoadm. mają prawo: a)wziąć udział w każdym toczącym się postępowaniu; b)wnieść skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego na działanie lub bezczynność organu wykonującego administrację publiczną; c)wnieść skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego; d)wnieść zażalenie do Naczelnego Sądu Administracyjnego; e)wnieść skargę o wznowienie postępowania sądowoadm. f)Prokuratorowi i Rzecznikowi Praw Obywatelskich przysługują prawa strony w postępowaniu sądowoadm.

Zestaw: 24

1. Wadliwość decyzji adm.

2. Sprawa adm. i sprawa sądowoadm.

3. Przedmiot i podstawy skargi kasacyjnej.

Ad.1 :

Możemy wyróżnić 2 rodzaje wadliwości decyzji adm.: w. materialnoprawna (powoduje sankcję skutkującą nieważnością decyzji) i w. procesowoprawna (wzruszalnością decyzji w trybie wznowienia postępowania. Prawidłowa decyzja jest zgodna z normami materialnego prawa admin. oraz została wydana zgodnie z normami procesowego prawa admin. Decyzja, która narusza te normy jest wadliwa. Teoria wadliwości decyzji adm. musi pogodzić ze sobą wymagania interesu ogólnego oraz indywidualnego. Najmniejsza wada decyzji nie może powodować wycofania jej z obrotu prawnego. Gradacja wad decyzji - w zależności od rodzaju wady decyzji, stosuje się określone sankcje w zakresie skutków prawnych decyzji w postaci wzruszalności decyzji, albo sankcji nieważności decyzji. Nieważność decyzji opiera się na założeniu, że decyzje nieważne nie wywołują skutku prawnego od momentu wydania, są aktami pozornymi, nieistniejącymi, nie mają mocy prawnej. Koncepcja wzruszalności decyzji jest inna, bo uznaje się, że decyzje wzruszane wywołują skutki prawne, mają moc obowiązującą do czasu usunięcia ich z obrotu prawnego. Z momentem wejścia do obrotu prawnego decyzja wywołuje skutki prawne. Decyzja adm. korzysta z atrybutu domniemania prawidłowości, co oznacza, że ma ona moc obowiązującą dopóty, dopóki nie zostanie we właściwym trybie wyeliminowana z obrotu prawnego. Dotyczy to wszystkich rodzajów decyzji wadliwych. Istnieje wyjątek, jeżeli ustawodawca wyraźnie to ustanowi w przepisie prawnym. Wyeliminowanie decyzji może nastąpić tylko przez wydanie decyzji, która stwierdzi nieważność innej decyzji. Przesłanki niedopuszczalności stwierdzenia nieważności decyzji - jeżeli nie zostanie wszczęte postęp. w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji z braku stosownego wniosku lub zaniechania wszczęcia postępowania z urzędu to decyzja obarczona wadami pozostanie w obrocie prawnym. Akt pozorny nie wchodzi do obrotu prawnego, a więc nie może wywoływać skutku prawnego. Jeżeli ustawodawca przyjmuje, że jest niedopuszczalne stwierdzenie nieważności decyzji adm. w razie gdy wywoła ona nieodwracalne skutki prawne, oznacza to, że taka decyzja nie jest aktem pozornym. Za podstawę wyróżnienia wśród wadliwych decyzji: nieważnych, czy wzruszanych należy przyjąć jako kryterium zdolność do wywoływania skutków prawnych uznanych przez prawo. Decyzje nieważne to takie których skutki prawne nie są uznane przez prawo. Wzruszane decyzje to takie których skutki prawne są przez prawo uznane, ale są pozbawione zdolności do wywoływania skutków prawnych w przyszłości

Ad.2 :

Sprawa sądowoadministracyjna to rozpoznanie i rozstrzygnięcie przez sąd administracyjny skargi na zgodność z prawem działania lub bezczynności organów wykonujących adm. publ.. Elementem konstytutywnym sprawy sądowoadm. jest kontrola przez sąd adm. działalności administracji publ.Element ten różni sprawę sądowoadm. od sprawy adm.. Cechą właściwą dla sprawy administracyjnej jest jej merytoryczne rozstrzygnięcie przez dokonanie autorytatywnej konkretyzacji normy prawa materialnego w zakresie uprawnień lub obowiązków jednostki. Sąd administracyjny stosuje środki przewidziane ustawą. Istota tych środków sprowadza się jednak, z zastrzeżeniem wyjątków, wyłącznie do zniesienia działania lub bezczynności niezgodnej z prawem, a nie do merytorycz­nego rozstrzygnięcia w tym zakresie.Sądy adm. sprawują kontrolę działalności admini­stracji publicznej i stosują środki określone w ustawie. Kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawie skarg na: 1) decyzje adm., 2) postan. wydane w postępowaniu adm., na które służy zażalenie albo kończące postępowanie, a także na postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty, 3) postanowienia wydane w postępowaniu egzek. i zabezp., na które służy zażalenie, 4) inne niż określone w pkt. 1-3 akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa, 5) akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej, 6) akty organów jednostek samo­rządu terytorialnego i ich związków, inne niż określone w pkt. 5, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publ., 7) akty nadzoru nad działalnością organów jednostek sam. teryt., 8) bezczynność organów w przypadkach określonych w pkt. 1[§ 2]. Sądy adm. orzekają także w spra­wach, w których przepisy ustaw szczególnych przewidują sądową kontrolę i stosują środki określone w tych przepisach [§ 3].Sądy administracyjne nie są właściwe w sprawach: 1) wynikających z nadrzędności i podległości organizacyjnej w stosunkach między organami administracji publicznej, 2) wynikających z podległości służbowej między przełożonymi i podwładnymi, 3) odmowy mianowania a stanowiska lub powołania do pełnienia funkcji w organach administracji publicznej, chyba że obowiązek mianowania lub powołania wynika z przepisów prawa.Przed­miotem postępowania sądowoadm. przed WSA jest sprawa sądowoadm., a zatem rozpoznanie i roz­strzygnięcie skargi na działanie lub bezczynność organu wykonującego administra­cje

Ad. 3 : Skarga kasacyjna jest instytucją procesową, która stwarza możliwość prawną legitymowanym podmiotom żądania weryfikacji orzeczenia WSA przez NSA. Z istoty modelu kasacyj­nego wynika, że NSA ma wyłącznie kompetencje kasacyjne — uchylenia zaskarżonego orzeczenia. Od tej reguły dopuszczalny jest wyjątek. NSA bowiem, jeżeli stwierdzi, że w po­stępowaniu przed WSA nie naruszono przepisów postępowania, które mogły mieć istotny wpływ na wynik sprawy, a zachodzi jedynie naruszenie prawa materialnego, może uchylić zaskarżone orzeczenie i rozpoznać skargę. Przedmiot zaskarżenia i podstawy skargi kasacyjnej. Przedmiotem zaskar­żenia tym środkiem odwoławczym są wyroki oraz postanowienia kończące po­stępowanie w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Skarga kasacyjna służy od wyroków WSA. Przepisy ustawy — POPSA nie wprowadza­ją ograniczenia prawa skargi kasacyjnej ze względu na rodzaj wyroku lub jego treść. Skarga kasacyjna służy od postanowień, ale tylko kończących postępowanie w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Generalną regułą jest, że od każdego postanowienia kończącego postępowa­nie w sprawie służy skarga kasacyjna (od postanowienia o odrzuceniu skargi postanowienia o umorzeniu postępowania). Przepisy szczególne mogą stanowić inaczej. Tak np. od postanowienia o odrzuceniu skargi kasacyjnej służy zażalenie .Podstawy skargi kasacyjnej 1) naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie; 2) naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy". Pierwsza podstawa kasacji: naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie związana jest z kontrolą zgodności z prawem zaskarżonego działania lub bezczynności organu wykonującego admini­strację publiczną. Podstawą skargi kasacyjnej będzie w zakresie decyzji, innych aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej zarówno ciężkie kwalifiko­wane naruszenie przepisów prawa procesowego, jak i naruszenie przepisu prawa materialnego przez wadliwą wykładnię

Zestaw nr 25

1. Decyzja administracyjna- istota, pojęcie, struktura, skutki, przedmiot, istnienie

2. Uczestnicy i podmioty postępowania na prawach strony

3. Sankcja wzruszalności w postępowaniu administracyjnym a w postępowaniu sądowoadminitra

ad.1 :

DECYZJA ADMINISTRACYJNA jest to władcze rozstrzygnięcie postępowania administracyjnego Decyzja albo kończy sprawę przez rozstrzygnięcie jej co do istoty, ustalając wynik postępowania, którym będzie określenie konsekwencji prawnych stanu faktycznego, stwierdzenie lub ukształtowanie prawnej pozycji strony albo też kończy sprawę w danej instancji przez umorzenie bezprzedmiotowego postępowania. Postanowienie procesowe może mieć wpływ na poszczególne czynności procesowe albo na stosowanie określonych instytucji procesowych. Niektóre postanowienia wpływają na bieg postępowania hamująco np. odmowa przywrócenia terminu do wniesienia odwołania dla decyzji przepis prawa procesowego będzie tylko elementem dopełniającym podstawę prawną, a głównym będzie przepis prawa materialnego. Decyzja może być kierowana tylko do stron postęp., naruszenie tego wymagania powoduje jej nieważność. Forma decyzji. Decyzja administracyjna może występować pod różnymi nazwami np. zezwolenia, pozwolenia, zgody, koncesji. Niezachowanie wymagań formalnych nie pozbawia rozstrzygnięcia sprawy charakteru decyzji, jeżeli jest w nim co najmniej oznaczenie organu administracji państwowej wydającego akt, wskazanie adresata aktu, rozstrzygnięcie o istocie sprawy oraz podpis osoby reprezentującej organ administracji i chociaż będzie to decyzja wadliwa pod względem formy to może wywołać skutki materialnoprawne i być poddana kontroli sądu administracyjnego. Elementy które powinna zawierać decyzja: oznaczenie organu administracji publicznej, datę wydania, oznaczenie strony lub stron, powołanie podstawy prawnej, rozstrzygnięcie, uzasadnienie faktyczne i prawne, pouczenie, czy i w jakim trybie służy od niej odwołanie, podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osoby upoważnionej do wydania decyzji, a ponadto powinna ona zawierać pouczenie co do formy

2.UCZESTNICY i PODMIOTY POSTEPOWNAIA NA PRAWACH STRONY działają obok i niezależnie od strony. Posiadają tylko prawa procesowe. KPA wymienia: Organizacja społeczna -, które muszą spełniać dwa warunki: a)musi być to uzasadnione celami statutowymi organizacji i b)musi istnieć potrzeba obiektywna ochrony interesu społecznego. Org społ. ma następujące prawa procesowe: 1.żądania wszczęcia postępowania, 2.dopuszczenia jej do udziału w postępowaniu, jeżeli jest to uzasadnione celami statutowymi i gdy przemawia za tym interes społeczny.. Prokurator stoi na straży praworządności. Przysługuje mu: - prawo zwrócenia się do właściwego urzędu o wszczęcie postępowania w celu usunięcia stanu niezgodnego z prawem, - prawo udziału w każdym stadium postępowania, - prawo do wniesienia nadzwyczajnych środków zaskarżenia, prawo wniesienia sprzeciwu od decyzji ostatecznej, jeżeli przepisy kodeksu lub szczególne przewidują wznowienie postęp., stwierdzenie nieważności decyzji albo jej uchylenie lub zmianę. Realizując te zadania prokurator wykonuje kontrolę, Uczestniczy w postep. adm. ale nie bierze udziału w samym wydawaniu rozstrzygnięć adm. Kontrola prokur.doty badania legalności. RPO- Instytucję tę powołano w celu rozbudowania systemu gwarancji prawnych przestrzegania praw i wolności obywatelskich.Ma Podobne zadania jak prokurator -, Podmioty na prawach strony w post. sądowoadm. Ustaw przyznaje prokuratorowi, RPO, organizacji spolprawo do udziału w postępowaniu sądowoadministracyjnym. Udział prokuratora i RPO w postępowaniu sądowym jest uzasadniony: ochroną raworządności, ochronąpraw człowieka i obywatela. Przesłanki te są niezależne, Prokurator oraz RPO w postępowaniu sądowoadm. mają prawo: a)wziąć udział w każdym toczącym się postępowaniu; b)wnieść skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego na działanie lub bezczynność organu wykonującego administrację publiczną; c)wnieść skargę kasacyjną do NSA o; d)wnieść zażalenie do NSA; e)wnieść skargę o wznowienie postępowania sądowoadm. f)Prokuratorowi i RPOprzysługują, prawa strony w postępowaniu sądowoadm. Organizacja społeczna, w zakresie swojej działalności statutowej, może brać udział w postępowaniu sądowoadm. Org.społ.może być: 1) stroną postępowania sądowoadm. 2) uczestnikiem postępowania. Org.społ.może uczestniczyć w postępowaniu w zakresie jej statutowej działalności w sprawach dotyczących interesów prawnych innych osób. Sąd dopuszcza organizację społeczną w formie postanowienia. W postępowaniu sądowoadm oprócz stron z mocy prawa uczestni­czą na prawach strony osoby, które brały udział w postęp.adm anie wniosły skargi, jeżeli wynik postęp.sad dotyczy ich interesu prawnego.

3

administracyjne

Koncepcja decyzji wzruszalnych opiera się na założeniu, że decyzje wzruszalne wywołują skutki prawne, mają moc obowiązującą do czasu ich usunięcia z obrotu prawnego. Różnice między decyzjami nieważnymi a decyzjami wzruszalnymi sprowadzają się do płaszczyzny skutków prawnych. Wchodząc do obrotu prawnego, decyzja wywołuje określone skutki prawne. Decyzje nieważne to będą takie, których skutki prawne nie są uznane przez prawo. Decyzje wzruszalne zaś będą to decyzje, których skutki prawne są przez prawo uznane, ale które są pozbawione zdolności do wywołania skutków prawnych w przyszłości.

sądowoadministracyjne

Według ustwu o postępowaniu przed sądami....................... można żądać wznowienia postępowania, które zostało zakończone prawomocnym orzeczeniem.:1) jeżeli w składzie sądu uczestniczyła osoba nieuprawniona albo jeżeli orzekał sędzia wyłączony z mocy ustawy,;2) jeżeli strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej albo nie była należycie reprezentowana lub jeżeli wskutek naruszenia przepisów prawa była pozbawiona możności działania;. Można żądać wznowienia postępowania również w przypadku, gdy TK orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, umową międzynarodową lub z ustawą, na podstawie którego zostało wydane orzeczenie. Można żądać wznowienia na tej podstawie, że:1) orzeczenie zostało oparte na dokumencie podrobionym lub przerobionym albo na skazującym wyroku karnym, następnie uchylonym;2) orzeczenie zostało uzyskane za pomocą przestępstwa.3) w razie późniejszego wykrycia takich okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu. 4)w razie późniejszego wykrycia prawomocnego orzeczenia dotyczącego tej samej sprawy. W tym przypadku przedmiotem rozpoznania przez sąd jest nie tylko zaskarżone orzeczenie, lecz są również z urzędu inne prawomocne orzeczenia dotyczące tej samej sprawy. Z powodu przestępstwa można żądać wznowienia jedynie wówczas, gdy czyn został ustalony prawomocnym wyrokiem skazującym, chyba że postępowanie karne nie może być wszczęte lub że zostało umorzone z innych przyczyn niż brak dowodów. Do wznowienia postępowania z przyczyn nieważności właściwy jest sąd, który wydał zaskarżone orzeczenie, a jeżeli zaskarżono orzeczenia sądów obu instancji, właściwy jest NSA.

Zestaw nr 26

1. Instytucja umorzenia post adm a stwierdzenie nieważności decyzji

2. Zakres rozpoznawania skarg przez wojewódzki sąd administracyjny UWAGA!!@!! LUB NSA

3. Prawomocność orzeczeń sądowoadministracyjnych

ad.1 :

Umorzenie postępowania następuje w dwóch sytuacjach przewidzianych w kpa:

- z powodu bezprzedmiotowości postępowania stwierdzonej przez organ (umorzenie jest obligatoryjne)- przesłanką jest bezprzedmiotowość postępowania z każdej przyczyny powodującej brak jednego z elementów materialnego stosunku prawnego w odniesieniu do jego strefy podmiotowej lub przedmiotowej.

- z powodu wycofania żądania wszczęcia postępowania przez stronę (umorzenie jest fakultatywne)

Podstawy stwierdzenia nieważności decyzji: 6 wad wyliczonych w kpa, a w post. podatkowym 7 wad: *decyzja została wydana z naruszeniem przepisów o właściwości, * decyzje wydano bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa: -wykraczające poza sferę stosunków adm.-pr., wydane na podstawie przepisów prawnych pozaustawowych, - wydane w sprawach gdzie stan prawny kształtowany jest z mocy samego prawa, - wydane w sprawach w których z mocy przepisów prawa materialnego czynności powinny być dokonane w formie innej niż decyzja, Rażące naruszenie prawa materialnego będzie zachodzić będzie wówczas, gdy organ administracji wbrew brzmieniu przepisu nałoży na stronę obowiązek, przyzna uprawnienie bądź odmówi jej przyznania. * nieważna jest decyzja gdy dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inna decyzją ostateczną, *decyzja została skierowana do osoby nie będącej stroną w sprawie, *decyzja była niewykonalna w dniu jej wydania i jej niewykonalność ma charakter trwały, *dec. jest wadliwa jeżeli w razie jej wykonania wywołałby czyn zagrożony karą.

Ad. 2 :

Rozpoznanie skargi przez WSA na podstawie stanu faktycznego, istniejącego w dniu podjęcia aktu lub czynności, nie oznacza, że nie powinien on brać pod uwagę nowych faktów lub nowych dowodów, które istniały w dniu podjęcia aktu lub czynności, a nie były znane organowi. W zakresie decyzji i postanowienia stanowi to podstawę do uchylenia ich przez sąd Wadliwe ustalenie stanu faktycznego stanowi podstawę do oceny niezgodności z prawem pozostałych aktów lub czynności podlegających zaskarżeniu do sądu.Sąd rozpoznaje zatem na podstawie akt sprawy, co oznacza, że sąd rozpoznaje sprawę na podstawie stanu faktycznego istniejącego w dniu podjęcia zaskarżonego działania lub bezczynności. Sąd zatem nie uwzględnia okoliczności faktycznych, które powstały po podjęciu działania. Prowadzi to do ograniczenia postępowania prowadzo­nego przez sąd. Sąd może jednak z urzędu lub na wniosek strony przeprowadzić dowody uzupełniające z dokumentów, jeżeli jest to niezbędne do wyjaśnienia istotnych wątpliwości i nie spowoduje nadmiernego przedłużenia postępowania w sprawie, fakty powszechnie znane sąd bierze pod uwagę nawet bez powołania się na nie przez strony. Do przeprowadzanego uzupełniającego postępowania dowodowego stosuje się odpowiednio przepisy k.p.c. Przy ustaleniu stanu faktycznego sąd administracyjny jest związany prawomocnym wyrokiem skazującym co do popełnienia przestępstwa. Sąd kontroluje zgodność z prawem działania lub bezczynności, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej Tak jak przy ustaleniu stanu faktycznego, tak i wymaga rozważenia stan prawny, na którego podstawie sąd dokonuje oceny zgodności z prawem działania lub bezczynności organu wykonującego administrację publiczną. Miarodajny jest stan prawny obowiązujący w dniu podjęcia zaskarżonego działania lub bezczynno­ści. Sąd jednak jest obowiązany uwzględnić wyrok Trybunału Konstytucyjnego o niezgodności ustawy lub innego aktu normatywnego z Konstytucją, ustawą, umową międzynarodową. Istotne wątpliwości wywołuje dopuszczalność odmowy przez Sąd administracyjny zastosowania ustawy ze względu na niezgodność z Konstytucją.

NSA Granice rozpoznania- NSA rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej. Art. 183 § 1 ustawy Poppsa przyjmuje zatem zasadę, że o zakresie kontroli orzeczenia wsa przesądza wola wnoszącego skargę kasacyjną, co ma istotne znaczenie dla określenia funkcji skargi kasacyjnej dla ochrony praw jednostki. Według art. 183 § 2 ustawy - Popasa - Nieważność postępowania zachodzi: 1) jeżeli droga sądowa była niedopuszczalna; 2) jeżeli strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej, organu powołanego do jej reprezentowania lub przedstawiciela ustawowego, albo gdy pełnomocnik strony nie był należycie umocowany; 3) jeżeli w tej sprawie toczy się postępowanie wcześniej wszczęte przed SA albo jeżeli sprawa taka została już prawomocnie osądzona; 4) jeżeli skład sądu orzekającego był sprzeczny z przepisami prawa albo jeżeli w rozpo­znaniu sprawy brał udział sędzia wyłączony z mocy ustawy; 5) jeżeli strona została pozbawiona możliwości obrony swych praw; 6) jeżeli WSA orzekł w sprawie, w której właściwy jest NSA".

Ad. 3 :

W doktrynie wyróżnia się prawomocność formalną i prawomocność materialną. „Prawomocność formalna polega na niemożności zmiany rozstrzygnięcia zawartego w orzeczeniu sądowym za pomocą zwykłych środków odwoławczych, czyli na niezaskarżalności orzeczenia sądowego drogą tych środków. Orzeczenie (wyrok, postanowienie) sądu staje się prawomocne, jeżeli nie służy co do niego środek zaskarżenia. Jeżeli zaskarżono tylko część orzeczenia, staje się ono prawomocne w części pozostałej z upływem terminu, chyba że Naczelny Sąd Administracyjny może z urzędu rozpoznać sprawę także w części. Postanowienie, na które nie służy środek zaskarżenia, nie staje się prawomocne, jeżeli podlega rozpoznaniu przez Naczelny Sąd Administracyjny, gdy Sąd ten rozpoznaje sprawę, w której je wydano. Prawomocność materialna ma dotyczyć skutków rozstrzygnięcia ze względu na jego treść, zawartą w orzeczeniu sądowym". Prawomocność materialna to : „Orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy i inne organy państwowe, a w przypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby". Prawomocność orzeczenia stwierdza na wniosek strony oraz z urzędu, gdy po uprawomocnieniu się orzeczenia sądu pierwszej instancji akta administracyjne sprawy zwraca się organowi administracji publicznej, załączając odpis orzeczenia ze stwierdzeniem jego prawomocności. Prawomocność stwierdza wojewódzki sąd administracyjny na posiedzeniu niejawnym, a dopóki akta sprawy znajdują się w Naczelnym Sądzie Administracyjnym — ten Sąd. Wyrok prawomocny ma powagę rzeczy osądzonej tylko co do tego, co w związku ze skargą stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia Zakres powagi rzeczy osądzonej wyznacza moc prawomocności materialnej dla dopuszczalności podjęcia weryfikacji działania lub bezczynności organów wykonujących administrację publiczną na drodze sądowej i na drodze administracyjnej

Zestaw nr 27

1. Źródła i charakter prawny zasad ogólnych postępowania administracyjnego

2. Postępowanie wstępne przed wojewódzkim sadem administracyjnym

3. Środki odwoławcze od orzeczeń wojewódzkich sądów administracyjnych

ad.1 : zasady ogólne postępowania administracyjnego wyodrębniono w projekcie kpa i znalazły się w tekście pierwotnym kodeksu wraz z przepisami o zakresie mocy obowiązującej. Przy nowelizacji w 1980 r. zamieszczono je w osobnym rozdziale . określa się je jako te wyjęte przed nawias, wspólne dla całego postępowania administracyjnego. Według NSA są to zasady niosące w sobie treści o charakterze ogólnym, ale o pełnej mocy normatywnej. Zasady ogólne są częścią przepisów regulujących procedurę administracyjną i są dla organu administracji wiążące na równi z innymi przepisami procedury. W postępowaniu administracyjnym obowiązują zasady wywodzące się z przepisów Konstytucji RP oraz ratyfikowanej prze Polskę Europejskiej konwencji praw człowieka i podstawowych wolności.

Z konstytucji RP wywodzi się zasada demokratycznego państwa prawnego, z której to wywodzą się dwie zasady: prawa do procesu w którym jednostka może bronić swojego interesu prawnego w toku prawnie uregulowanej procedury, a także prawa do sądu zapewniającego zarówno niezależna i nie zawisłą kontrolę działania jak i bezczynności administracji publicznej. Innymi zasadami będą: zasada praworządności, proporcjonalności, równości wobec prawa, prawo do sprawiedliwego , jawnego i szybkiego procesu, prawo do ochrony dóbr osobistych, prawo do wnoszenia petycji, skarg i wniosków, zasada dwuinstancyjności.

Z Europejskiej konwencji wywodzą się prawa: procesu przed organem administracyjnym, załatwienia sprawy w szybkim tempie, uzyskania szybkiej informacji prawnej, realnych możliwości obrony swoich praw i interesów, czynnego udziału w postępowaniu osobistego lub przez pełnomocnika.

ad.2 : Przewodniczący wydziału lub wyznaczony sędzia zarządza skompletowanie akt niezbędnych do rozpoznania sprawy. W pierwszej fazie wstępnej skompletowanie akt jest niezbędne do ustalenia dopuszczalności podjęcia postępowania w sprawie. Po otrzymaniu skargi na akt lub czynność (bezczynność) organu wykonującego administrację publiczną i skompletowaniu akt przewodniczący bada skargę. W ra­zie gdy skarga jest dotknięta brakami, które można usunąć, np. brak podpisu skarżącego, brak pełnomocnictwa, nieuiszczenie wpisu, wzywa stronę skarżącą do ich usunięcia w terminie. Bada zdolność sądową i procesową stron i w razie stwierdzenia braku kieruje sprawę na posiedzenie niejawne. Bada dopuszczalność skargi i w razie ustalenia wstępnego jej niedopuszczalności kiereje sprawę na posiedzenie niejawne.Na posiedzeniu niejawnym sąd bada (po pierwsze) niedopuszczalność skargi. Przyczyny niedopuszczalności skargi możemy podzielić na przyczyny przed-miotowei podmiotowe. Niedopuszczalność skargi z przyczyn przedmiotowych będzie miała miejsce, gdy1) sprawa będąca przedmiotem skargi nie należy do właściwości sądu admini-stacyjnego. Wymiar sprawiedliwości sprawują Sąd Najwyższy, sądy powszechne, sądy administracyjne oraz sądy wojskowe. Według art. 177 Konstytucji RP sądy powszechne sprawują wymiar sprawiedliwości we wszystkich sprawach z wyjąt kiem spraw ustawami zastrzeżonych co do właściwości innych sądów. 2) skarga została złożona w sprawacłi, w których sąd administracyjny nie jest właściwy (np. w sprawie wynikającej z nadrzędności i podległości w stosunkacli między organami administracji publicznej 3) skarga została złożona na akt nieistniejący (np. decyzję niedoręczoną lub nieogłoszoną);4) skarga została wniesiona bez wyczerpania środków zaskarżenia lub gdy przedmiotem zaskarżenia jest akt podjęty poza postępowaniem adininistracyjnym, bez wezwania do usunięcia naruszenia prawa;5) gdy skarga dotyczy sprawy pomiędzy tymi samymi stronami, która jest w toku lub już została prawomocnie osądzona.Z przyczyn podmiotowych skarga będzie niedopuszczalna:1) gdy została złożona przez podmiot niemający legitymacji do złożenia skargi, 2) jeżeli jedna ze stron nie ma zdolności sądowej, albo jeżeli skarżący nie ma zdolności procesowej, a nie działa przez przedstawiciela albo jeżeli w składzie organów jednostki organizacyjnej będącej stroną skarżącą zachodzą braki unie­możliwiające jej działanie. Na posiedzeniu niejawnym sąd bada (po dnrgie) zachowanie terminu do wniesienia skargi. Uchybienie terminu, jeżeli nie został przywrócony, powoduje odrzucenie skargi; oraz (po trzecie) czy uzupełniono w wyznaczonym terminie braki formalne skargi

ad.3 : Skarga kasacyjna jest instytucją procesową, która stwarza możliwość prawną legitymowanym podmiotom żądania weryfikacji orzeczenia WSA przez NSA. Z istoty modelu kasacyj­nego wynika, że NSA ma wyłącznie kompetencje kasacyjne — uchylenia zaskarżonego orzeczenia. Od tej reguły dopuszczalny jest wyjątek. NSA bowiem, jeżeli stwierdzi, że w po­stępowaniu przed WSA nie naruszono przepisów postępowania, które mogły mieć istotny wpływ na wynik sprawy, a zachodzi jedynie naruszenie prawa materialnego, może uchylić zaskarżone orzeczenie i rozpoznać skargę. Przedmiot zaskarżenia i podstawy skargi kasacyjnej. Przedmiotem zaskar­żenia tym środkiem odwoławczym są wyroki oraz postanowienia kończące po­stępowanie w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Skarga kasacyjna służy od wyroków WSA. Przepisy ustawy — POPSA nie wprowadza­ją ograniczenia prawa skargi kasacyjnej ze względu na rodzaj wyroku lub jego treść. Skarga kasacyjna służy od postanowień, ale tylko kończących postępowanie w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Generalną regułą jest, że od każdego postanowienia kończącego postępowa­nie w sprawie służy skarga kasacyjna (od postanowienia o odrzuceniu skargi postanowienia o umorzeniu postępowania). Przepisy szczególne mogą stanowić inaczej. Tak np. od postanowienia o odrzuceniu skargi kasacyjnej służy zażalenie .Podstawy skargi kasacyjnej 1) naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie; 2) naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy". Pierwsza podstawa kasacji: naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie związana jest z kontrolą zgodności z prawem zaskarżonego działania lub bezczynności organu wykonującego admini­strację publiczną. Podstawą skargi kasacyjnej będzie w zakresie decyzji, innych aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej zarówno ciężkie kwalifiko­wane naruszenie przepisów prawa procesowego, jak i naruszenie przepisu prawa materialnego przez wadliwą wykładnię

Drugim środkiem odwoławczym jest zażalenie. Nie jest wyłącznym środkiem odwoławczym od postanowień, albowiem jeżeli chodzi o postanowienia kończące postępowanie przed wojewódzkim sądem administracyjnym, to od tych postano­wień służy skarga kasacyjna. Prawo zażalenia do NSA służy od postanowień WSAw przypadkach przewidzianych w ustawie — Prawo o postępowaniu przed sądami administracyj­nymi W myśl art. 194 ustawy — POPPSAi zażalenie służy na postanowienia, których przedmiotem jest:1) przekazanie sprawy innemu sądowi administracyjnemu;2) wstrzymanie lub odmowa wstrzymania wykonania decyzji, postanowienia, innego aktu lub czynności, o których stanowi art. 61 ustawy;3) zawieszenie postępowania i odmowa podjęcia zawieszonego postępowania;4) odmowa sporządzenia uzasadnienia wyroku;5) sprostowanie lub wykładnia orzeczenia albo ich odmowa;6)) oddalenie wniosku o wyłączenie sędziego;7) odrzucenie skargi kasacyjnej;8) odrzucenie zażalenia;9) zwrot kosztów postępowania, jeżeli strona nie wnosi skargi kasacyjnej; 10) ukaranie grzywną

Zestaw nr 28

1 - zagadnienie prejudycjalne w post. administracyjnym

2 - skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego na postanowienia

3 - skarga kasacyjna tryb wniesienia i rozpatrywanie przez NSA

ad.1 :zagadnienie wstępne (prejudycjalne) to zagadnienie materialnoprawne, otwarte i samoistne, należące do właściwości innego organu lub sądu, zagadnienie, od rozstrzygnięcia którego zależy wynik sprawy głównej.Pod pojęciem „zagadnienia wstępnego” należy rozumieć sytuacje, w których wydanie orzeczenia merytorycznego w sprawie będącej przedmiotem postępowania przed właściwym organem, uwarunkowane jest uprzednim rozstrzygnięciem wstępnego zagadnienia prawnego, którego ocena ze względu na jego przedmiot należy do kompetencji innego organu państwowego (sądu) niż ten, przed którym toczy się postępowanie w głównej sprawie. Możemy tez powiedzieć że , dotyczy sytuacji kiedy rozstrzygnięcie merytoryczne sprawy będącej przedmiotem postępowania uzależnione jest od wcześniejszego zagadnienia materialnoprawnego, które z istoty swej należy do kompetencji innego organu administracyjnego lub sądu i nie było wcześniej prawomocnie przesądzone .

Zawieszenie postępowania sądowoadministarcyjnego może nastąpić w sytuacji, w której występuje zagadnienie prejudycjalne pozostające w bezpośrednim związku z rozpoznawaną sprawą, a sąd nie jest władny samodzielnie tego zagadnienia rozstrzygnąć

ad.2 : Do sądu administracyjnego służy skarga na postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie, albo kończące postępowanie, a także na postanowienia roz­strzygające sprawę co do istoty:1. Postanowienia, na które służy zażalenie. Dopuszczalność zaskarżenia do sądu administracyjnego obwarowana jest zatem przesłanką zaskarżalności postanowienia na drodze administracyjnej. KPA nie przyjmuje, tak jak jest to w przypadku decyzji, zasady dwuinstancyj­ności w zakresie postanowień. Na postanowienie służy zażalenie tylko, gdy k.p.a., tak stanowi Na tej podstawie zaskarżalne są postanowienia kończące postępowanie zażaleniowe.2. Postanowienia kończące postępowanie. Do takich postanowień zaliczymy postanowienie o niedopuszczalności odwołania, o uchybieniu terminu do wniesie­nia odwołania oraz postanowienie o odmowie przywrócenia terminu do złożenia odwołania Postanowienia te kończą postępowanie odwoławcze.3. Postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty. Do takiego rodzaju postanowień należy postanowienie o zatwierdzeniu lub odmowie zatwierdzenia umowy. Postanowienie to jest jednak zaskarżalne na drodze administracyjnej, służy bowiem od niego zażalenie, a zatem już z tego względu jest zaskarżalne do sądu administracyjnego. Postanowienia, na które nie służy zażalenie, dotyczą głównie kwestii dowodowych, prawidłowość zaś postępowania dowodowego jest jedną z istotnych przesłanek kontroli zgodności z prawem decyzji administracyjnej. Zaskarżeniu do sądu administracyjnego podlegają postanowienia ostateczne, przesłanką dopuszczalności zaskarżenia ostatecznego postanowienia jest wyczerpanie środków zaskarżenia, jeżeli służyły one skarżącemu w postępowaniu przed organem właściwym w sprawie. Przez wyczerpanie środków zaskarżenia należy rozumieć wykorzystanie w sprawie prawa zażalenia.

Ad.3 : Skarga kasacyjna jest instytucją procesową, która stwarza możliwość prawną legitymowanym podmiotom żądania weryfikacji orzeczenia wojewódzkiego sądu administracyjnego przez NSA. Przedmiot zaskarżenia i podstawy skargi kasacyjnej. Przedmiotem zaskar­żenia tym środkiem odwoławczym są wyroki oraz postanowienia kończące po­stępowanie w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Skarga kasacyjna służy od wyroków WSA. Skarga kasacyjna służy od postanowień, ale tylko kończących postępowanie w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Przepisy szczególne mogą stanowić inaczej. Podst. skargi kasacyjnej 1) naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie; 2) naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Legity. do złożenia skargi kasacyjnej ma: 1) strona. 2) prokurator — niezależnie od tego, czy brał udział w postępowaniu, jeżeli według jego oceny wymaga tego ochrona praworządności lub praw człowieka i obywatela 3) RPO — niezależnie od tego, czy brał udział w postępowaniu, jeżeli według jego oceny wymaga tego ochrona praworządności lub praw człowieka i obywatela. Skargę kasacyjną wnosi się do WSA, który wydał zaskarżone orzeczenie. Postępowanie rozpoznawcze przed NSA Przedmiotem posta rozpozna. jest kontrola stosowania prawa w orzeczeniach WSA. NSA kontroluje wyrok lub postanowienie określone w skardze kasacyjnej. Na wniosek strony NSA rozpoznaje również te postanowie­nia WSA, które nie podlegają zaskarżeniu w drodze zażalenia, a miały wpływ na rozstrzygnięcie sprawy. Granice rozpoznania- NSA rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej. Art. 183 § 1 ustawy Poppsa przyjmuje zatem zasadę, że o zakresie kontroli orzeczenia wsa przesądza wola wnoszącego skargę kasacyjną, co ma istotne znaczenie dla określenia funkcji skargi kasacyjnej dla ochrony praw jednostki. Według art. 183 § 2 ustawy - Popasa - Nieważność postępowania zachodzi: 1) jeżeli droga sądowa była niedopuszczalna; 2) jeżeli strona nie miała zdolności sądowej lub procesowej, organu powołanego do jej reprezentowania lub przedstawiciela ustawowego, albo gdy pełnomocnik strony nie był należycie umocowany; 3) jeżeli w tej sprawie toczy się postępowanie wcześniej wszczęte przed SA albo jeżeli sprawa taka została już prawomocnie osądzona; 4) jeżeli skład sądu orzekającego był sprzeczny z przepisami prawa albo jeżeli w rozpo­znaniu sprawy brał udział sędzia wyłączony z mocy ustawy; 5) jeżeli strona została pozbawiona możliwości obrony swych praw; 6) jeżeli WSA orzekł w sprawie, w której właściwy jest NSA".

zestaw nr 29

19. pojęcie prawdy obiektywnej postępowaniu administracyjnym i jej realizacja przez organy.

20. rola sądownictwa administracyjnego i charakter orzecznictwa.

21. środki odwoławcze od postanowień s. administracyjnych

ad.1 :

Z pojęcia prawdy obiektywnej wywodzi się bezpośrednio Zasada prawdy obiektywnej jest to zasada stanowiąca o odcięciu się od poglądu o dopuszczalności orzekania na podstawie prawdy formalnej (sądowej), uzyskanej reglamentowanymi co do ich mocy środkami dowodowymi. Zasadzie tej przyznaje się rolę naczelną w ukształtowaniu czynności postępowania, zakresu środków dowodowych i okreś­leniu obowiązków dowodowych związanych z wyjaśnieniem stanu faktycznego i prawnego sprawy. Organ administracji publicznej ma wiele, wykonywanych z urzędu, obo­wiązków służących wyjaśnieniu sprawy, a strony są uprawnione do podejmowania takich czynności, lecz nie mają obowiązku dostarczania dowodów — ciężar dowodu co do istotnych okoliczności sprawy w zasadzie spoczywa na organie prowadzącym postępowanie; wyjątki muszą mieć podstawę ustawową. W konsek­wencji to organ wyznacza zakres postępowania dowodowego, ocenia legalność dowodów, przeprowadza dowody z urzędu, poucza strony o ich uprawnieniach w toku postępowania dowodowego. Przepisy postępowania nie stanowią o żadnych ograniczeniach dowodowych poza jednym, wynikającym z zasady praworządnoś­ci — sprzeczności dowodu z prawem, nie przyznają żadnemu z dowodów wyjątkowej mocy prawnej ani też nie wyłączają możliwości przeprowadzania dowodów przeciwnych. Prawda obiektywna, do której wykrycia zmierza się w postępowaniu, ma służyć prawidłowemu załatwieniu sprawy, a wobec tego musi odnosić się do wszystkich faktów i okoliczności o znaczeniu prawnym i nie może prowadzić do wnikania ani w te kwestie, które nie są związane z samą sprawą, ani też w sfery chronionych dóbr osobistych jednostki.

Ad.2 :

Sąd administracyjny sprawuje kontrolę administracji pub. Sąd administracyjny jest w zasadzie sądem kasacyjnym, orzekającym o zgodności albo niezgodności z prawem aktu lub czynności organu administracyjnego. W razie stwierdzenia niezgodności z prawem zaskarżonego aktu (decyzji, po stanowienia) lub czynności sąd ten albo akt uchyla, albo stwierdza jego nieważność lub niezgodność z prawem. W orzeczeniu swym zawiera ocenę prawną kontrolowanego aktu oraz wytyczne co do stosowania prawa w danej sprawie indywidualnej lub też stwierdza bezskuteczność zaskarżonej czynności. Z tą chwilą rola sądu administracyjnego kończy się, a sprawa powraca do organów administracji publicznej, które albo wykonują akt utrzymany w mocy, albo też po obaleniu aktu podejmują działania zmierzające do ponownego rozstrzygnięcia sprawy. Stosownie do przepisów ustawy o NSA oraz Prawa o ustroju sądów administracyjnych i Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi sąd administracyjny jest właściwy do rozpatrywania skarg na działanie lub bezczynność organu adm. z powodu ich niezgodności z prawem. Sąd ten jest powołany do formułowania w swoich orzeczeniach zwrotów stosunkowych, czyli wypowiedzi kwalifikujących określone zachowania jako zgodne albo jako niezgodne z prawem Do ocen zgodności czy niezgodności tych zachowań z prawem jest konieczna znajomość dwóch norm prawnych, a mianowicie „normy odniesienia” oraz „normy dopełnienia”. Pierwsza z nich wynika z przepisów nakazujących, dozwalających lub zakazujących, odnoszących się do określonego zachowania. Normę drugą tworzy się z treści przepisów, ustanawiających na rzecz organu administracji rozumianą szeroko kompetencję do określonego zachowania urzędowego (są to przepisy ustanawiające m. i. właściwość, prawną formę działania, tryb postępowania, umocowujące konkretne osoby do działania w charakterze organu administracyjnego). Według rozwiązania przyjętego w ustawie POPPSA orzeczenia sądu dzielą się na wyroki oraz na postanowienia.

Ad.3 :

Dwuinstancyjność jest jedną z podstawowych zasad konstytucyjnych kształtujących porządek prawny w państwie. Pierwszym środkiem odwoławczym jest skarga kasacyjna, która jest instytucją procesową , która stwarza możliwość prawną legitymowanym podmiotom żądania weryfikacji zaskarżonego orzeczenia WSA przez NSA. Skarga kasacyjna służy na postanowienia kończące postępowanie w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Ustalając zatem przedmiot zaskarżenia w przypadku postanowień, można wskazać, że jest on ograniczony. podstą skargi kasacyjnej jest 1) naruszeniu prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie; 2) naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Legitymację do złożenia skargi kasacyjnej ma: strona, prokurator, RPO. NSA po rozpoznaniu skargi wydaje: wyrok oddalający skargę kasacyjną; wyrok uwzględniający skargę kasacyjną; wyrok merytoryczno-reformacyjny. Drugim środkiem odwoławczym od postanowień sądów adm. jest zażalenie. Prawo zażalenia do NSA służy od postanowień WSA w przypadkach przewidzianych w ustawie POPPSA Np. na postanowienie o przywróceniu terminu albo o odmowie jego przywrócenia służy zażalenie. Zażalenie służy na postanowienia, których przedmiotem jest: - przekazanie sprawy innemu sądowi administracyjnemu, - wstrzymanie lub odmowa wstrzymania wydania decyzji, postanowienia, innego aktu lub czynności, - zawieszenie postępowania i odmowa podjęcia zawieszonego postępowania, - odmowa sporządzenia uzasadnienia wyroku,- sprostowanie lub wykładnia orzeczenia albo ich odmowa,- oddalenie wniosku o wyłączenie sędziego, - odrzucenie skargi kasacyjnej,- odrzucenie zażalenia,- zwrot kosztów postępowania, jeżeli strona nie wnosi skargi kasacyjnej,- ukaranie grzywną. Zażalenie służy stronom postępowania, uczestnikom postępowania oraz osobom, organizacji społecznej, których sąd nie dopuścił do udziału w postępowaniu, prokuratorowi. Rzecznikowi Praw Obywatelskich. Jeżeli zażalenie zarzuca nieważność postępowania lub jest oczywiście uzasadnione, wojewódzki sąd administracyjny, który wydał zaskarżone postanowienie, może na posiedzeniu niejawnym nie przedstawiając akt NSA uchylić zaskarżone postanowienie i w miarę potrzeby sprawę rozpoznać na nowo. WSA może wstrzymać wykonanie zaskarżonego postanowienia do czasu rozstrzygnięcia zażalenia. Postanowienie może zapaść na posiedzeniu niejawnym. NSA rozpoznaje zażalenie na posiedzeniu niejawnym. Do postępowania toczącego na skutek zażalenia stosuje się odpowiednio przepisy o skardze kasacyjnej.

Zestaw nr 30

1. Sytuacja prawna strony w post adm

2. działalność uchwałodawcza NSA

3. Środki odwoławcze od decyzji ostatecznej

ad.1 : stroną będzie podmiot, którego „interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie". stroną będzie podmiot, który „żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek". W pierwszym przypadku istnieje podstawa prawna do wezwania do udziału w postępowaniu podmiotu będącego w nim stroną, a w przypadku drugim, w dacie żądania wniesionego do organu adm. pub. następuje wszczęcie postępowania. Stosowanie tych dwóch norm prawnych następuje w sytuacjach, w których wystąpić powinny odmienne przesłanki: a) w przypadku pierwszej normy odnoszącej się do ustalenia kręgu stron postępowania wszczynanego z urzędu: *prawo materialne ustanawia określony organ administracji publicznej jako właściwy w sprawie; * sprawa w której organ ten jest właściwy, może być załatwiona tylko przez wydanie decyzji; * istnieją podmioty, mające w ocenie organu administracji publicznej interes prawny lub obowiązek, którego będzie dotyczyć postępowanie w sprawie indywidualnej. b) w przypadku zaś drugiej normy przesłanki te będą następujące: *istnieje podmiot uznający się za legitymowany do występowania w postępowaniu przed organem adm. pub.; * jest to podmiot mający, zgodnie z własną oceną stanu faktycznego oraz stanu prawnego sprawy interes prawny lub obowiązek o którym można rozstrzygnąć decyzją; * podmiot ten dokonuje czynności procesowej przez wniesienie żądania wszczęcia postępowania w jego indywidualnej sprawie. Strona musi posiadać zdolność administracyjnoprawną co oznacza , że ma prawną możliwość występowania jako strona w postępowaniu. Stroną może być os. fiz., prawna , jednostka organizacyjna państwowa, samorządowa lub społeczna. Stroną może też być organ administracji rządowej, gmina, powiat, województwo. Zdolność prawna pojawia się w odniesieniu zarówno do osób prawnych jak i fizycznych. Zdolność do czynności prawnych daje stronie zdolność procesową. Zdolność ta może być pełna, ograniczona (dla małoletniego powyżej 13 lat oraz osoba częściowo ubezwłasnowolniona) lub może nie być jej wcale. Strona może udzielać pełnomocnictwa procesowego każdej osobie fizycznej mającej zdolność procesową.

Ad.2 :

Duże znaczenie ma działalność uchwałodawcza NSA prowadzona na podstawie artykułu który mówi że NSA właściwy jest do podejmowania uchwał majacych na celu wyjasnienie przepisów prawnych , których stosowanie wywołało rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych oraz że podejmuje uchwały zawierające rozstrzygnięcie zagadnień prawnych budzących poważne

wątpliwości w konkretnej sprawie sądowoadministracyjnej. Ustawa nadaje NSA

kompetencje do rozstrzygania zagadnień prawnych budzących wątpliwości w konkretno-

indywidualnych sprawach o charakterze wiążącym dla organu składający zapytanie. Uchwały

podjęte na podstawie tego artykułu. - wyjaśnienia prawa, w świetle braku precyzji w brzmieniu

przepisów uznane są przez doktrynę jako mające charakter ogólnie wiążący

ad. 3 : wznowienie postepowania jest instytucją procesową stwarzającą prawną możliwość ponownego rozpatrzenia i rozstrzygnięcia sprawy admin. zakończonej decyzją ostateczną, jeżeli postanowienie w którym ona zapadła było dotknięte kwalifikowaną wadliwością procesową. Instytucja wznowienia postępowania ma charakter mieszany, bo występują w niej elementy charakterystyczne dla środka zaskarżenia decyzji, jej odwołalności oraz w ograniczonym zakresie środka nadzoru. Wznowienie postępowania następuje z urzędu, czyli w tym wypadku możemy mówić o odwołalności decyzji w znaczeniu wcześniej przyjętym, bo organem właściwym do wznowienia postępowania jest organ, który wydał decyzję w ostatniej instancji, lub też wznowienie to następuje na żądanie strony, czyli będzie to wtedy środek zaskarżenia. Wyjątkowo została dopuszczona dewolucja kompetencji, czyli w takim wypadku, gdy wznowienie postępowania następuje z urzędu i to z inicjatywy organu wyższego stopnia, możemy mówić o wznowieniu postępowania jako o środku nadzoru. K.p.a. i o.p. opierają dopuszczalność wznowienia postępowania na 2 przesłankach: * rozstrzygnięcie sprawy decyzją ostateczną, * wystąpienie jednej z wyliczonych podstaw prawnych wznowienia postepownia. Wznawia się postępowanie jeżeli: a) dowody na podstawie których ustalono istotne dla sprawy okoliczności faktyczne okazały się fałszywe, b) jest wydanie decyzji w wyniku przestępstwa, wydanie decyzji przez pracownika lub organ admin. państwowej podlegających wyłączeniu, c) strona bez własnej winy nie brała udziału w postepownia, d) ujawnienie istotnych dla sprawy okoliczności faktycznych lub nowych dowodów, e) wydanie decyzji bez uzyskania wymaganego prawem stanowiska innego organu, f) zagadnienie wstępne zostało rozstrzygnięte przez właściwy organ lub sąd odmiennie od oceny przy wydaniu decyzji, g) decyzja została wydana w oparciu o inną decyzję lub orzeczenie sądu, które następnie zostało uchylone lub zmienione, h) można żądać wznowienia postepownia w przypadku, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z konstytucją, umową międzynarodową lub ustawą, na podstawie którego została wydana decyzja.

Zestaw nr 31

1. koncepcja legitymacji procesowej

2. zasada praworządności

3. skarga na inne akty i czynności

 1. Legitymacja do złożenia skargi Według art. 50 ustawy — POPSA „Uprawnionym do wniesienia skargi jest każdy, kto ma w tym interes prawny, prokurator, RPOoraz organizacja społeczna, w zakresie jej statutowej działalności, w sprawach dotyczących interesów praw­nych innych osób. jeżeli brała udział w postępowaniu administracyjnym. Uprawnionym do wniesienia skargi jest również inny podmiot, któremu ustawy przyznają prawo do wniesienia skargi. Konstrukcja legitymacji do wniesienia skargi nie jest jednolita co do przesłanek materialnych. Dotyczy to zarówno rozwiązań przyjętych w ustawie — POPPSA, jak i w ustawach szczególnych. Klasyfikację w tym zakresie można oprzeć na rodzaju chronionego interesu. Na podstawie tego kryterium można wyróżnić: 1) legitymację do złożenia skargi na podstawie ochrony interesu prawnego (indywidualnego), 2) legitymację opartą na podstawie ochrony interesu publicznego, 3) legitymację opartą na ochronie inte­resu społecznego, 4) legitymację do złożenia skargi, której konstrukcja nie jest oparta na ochronie żadnego z wywiedzionych w przepisach prawa interesów indywidualnych, publicznych, społecznych. Legitymacja do złożenia skargi na podstawie ochrony interesu prawnego. O tym, czy jednostka ma w danej sprawie chroniony interes prawny, przesadza przepis prawa. Mogą to być przepisy zawarte w ustawach materialnopraw., procesowych, ale też i ustrojowych. Podstawę do ustalenia interesu prawnego mogą stanowić też ustawy ustrojowe.. Sąd będzie musiał ustalić wystąpienie związku pomiędzy przepisem prawa a zaskarżonym działaniem lub bezczynnością organu wykonującego admini­strację publiczną. Związek ten musi być bezpośredni w tym znaczeniu, że zaskarżone działanie lub bezczynność kształtuje uprawnienia lub obowiązki wno­szącego skargę. Ustalenie tego związku wymaga zazwyczaj rozpoznania skargi Na konstrukcji ochrony interesu prawnego oparta jest legitymacja wspólnot samorządowych do zaskarżenia rozstrzygnięć nadzorczych. Na podstawie ustaw samorządowych i ustaw odrębnych legitymację do złożenia skargi mają: a) województwo, którego interes prawny, uprawnienie albo kompetencja zostały naruszone,b) powiat lub związek powiatów, którego interes prawny, uprawnienie albo kompetencja zostały naruszone,c) gmina lub związek międzygminny,. Skarżący skutecznie może złożyć skargę, gdy ma zdolność sądową i zdolność procesową.Do szczególnego rozwiązania w zakresie legitymacji do złożenia skargi do sądu należy rozwiązanie przyznające legitymację do złożenia skargi RPO, któremu przysługuje skarga dla ochrony praw i wolności człowieka i obywatela.

ad.2 : ZASADA PRAWORZADNOSCI działania organu adm. pub. i dbałości o praworządne działanie stron i uczestników postęp. Działanie na podstawie prawa oznacza obowiązek stosowania w sprawach indywidualnych przepisów prawa materialnego oraz przepisów po­stęp, prawidłowego ustalania obowiązującego stanu prawnego spraw, po­prawnej wykładni przepisów przy rozstrzyganiu o obowiązkach lub uprawnieniach. Obowiązek zapewnienia zgodności z prawem nie odnosi się wyłącznie do organu adm. publ., lecz również, rozciąga się na sytuację istniejąca, w toku postępowania administracyjnego. Racji uczestniczenia w nim stron oraz takich podmiotów, jak działające na prawach strony, świadków, biegłych, innych uczest­ników czynności procesowych. Organ prowadzący postępowanie ma obowiązek dbania o to, ażeby tylko legalnymi środkami dochodzić do wyjaśnienia sprawy

ad. 3 :

Skarga na inne niż decyzje i postanowienia akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące przyznania, stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa Do aktów stwierdzających albo uznających uprawnienia, poza przypadkami, gdy przepis prawa przewiduje wydanie decyzji administracyjnej, należy zaliczyć zaświad­czenia. Do czynności natomiast z zakresu administracji publicznej należy zaliczyć czynności materialno -techniczne, np. czynności rejestracji. )Czynność rejestracji polega na „stwierdzeniu przez organ administracji państwowej faktów mających znaczenie prawne, przy czym dokonanie tej czynności pozostaje w związku z ciążącym na określonych podmiotach obowiązkiem Do tego rodzaju czynności materialno - technicznych należy zaliczyć wpis danych cudzoziemca do wykazu cudzoziemców, których pobyt na terytorium RP jest niepożądany Czynnością materi - tech. będzie pokrywanie przez wójta, burmistrza (prezydenta miasta) należności miesz­kaniowych żołnierzom uznanym za posiadających na wyłącznym utrzymaniu członków rodziny oraz żołnierzom samotnym w okresie odbywania przez nich czynnej służby wojskowej należności z tytułu np. najmu lokalu mieszkalnego Przesłanką dopuszczalności skargi na inne akty lub czynności z zakresu administracji publicznej jest wezwanie na piśmie właściwego organu _ w terminie czternastu dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o wydaniu aktu lub podjęciu innej czynności — do usunięcia naruszenia prawa Przesłanka dopuszczalności skargi nie obowiązuje, gdy skargę wnosi prokurator lub RPO

Zestaw nr 32

1. kompetencja szczególna i ogólna organu w postępowaniu administracyjnym

2. zawieszenie postępowania sądowoadministracyjnego

3. współuczestnictwo materialne i formalne

Ad.1 : Kompetencja ogólna to zdolność prawna do prowadzenia postępowania administracyjnego. Zdolność taka posiadają organy administracji publicznej oraz inne organy państwowe i inne podmioty gdy są one powołane z mocy prawa lub a podstawie porozumień do załatwienia określonych spraw.

Kompetencje taka mają : organy administracji rządowej (ministrowie, Prezes RM, wiceprezesi RM, przewodniczący komitetów, kierownicy centralnych urzędów administracyjnych), terenowe organy administracji rządowej (wojewodowie na podstawie domniemania kompetencji, kierownicy zespolonych służb, inspekcji i straży, organy administracji niezespolonej), organy jednostek samorządu terytorialnego (organy gminy, powiatu, województwa, związków międzygminnych, związków , wójt, burmistrz (p.m.)starosta, marszałek wojejwództwa, oraz kierownicy służb, inspekcji i straży oraz sko), inne organy państwowe (np. prezydent, przewodniczący Krajowej Rady), inne podmioty (np. rada adwokacka).

Kompetencja szczególna: wyznaczają ją 2 instytucje, właściwość oraz wyłączenie ze sprawy.

Właściwość to zdolność prawna organu do rozpoznania i rozstrzygnięcia określonego rodzaju spraw w postępowaniu administracyjnym.

W. ustawowa- stanowi o w. rzeczowej i miejscowe

W. rzeczowa- zdolność prawna organu do rozpoznania i załatwienia sprawy z danej kategorii. Wyznaczana przepisami ustrojowymi, zmieniana porozumieniami ustrojowymi.

W. miejscowa- zdolność prawna organu do rozpoznania i załatwienia sprawy z danej kategorii na obszarze określonej jednostki podziału kraju. Właściwość miejscowa ustalana jest według miejsca zamieszkani, pobytu, ostatniego miejsca zamieszkani, w sprawach dot. Nieruchomość- według jej położenia (ew. jej większej części). Jeśli nie ma możliwości ustalenia j.w.- w. miejscową jest miejsce zdarzenia.

W. instancyjna- jest to zdolność organu wyższego stopnia do przeprowadzenia weryfikacji decyzji w drodze administracyjnej. (na podstawie prawa procesowo wyróżniamy).

Ad 2: Zawieszenie postępowania następuje z mocy prawa (w razie zaprzestania czynności przez sąd w skutek siły wyższej) lub na podstawie orzeczenia sądu (obligatoryjne i fakultatywne).

Obligatoryjne zawiesza się postępowanie w którym strona lub jej przedstawiciel ustawowy zmarli, utracili zdolność sądową lub procesową (zawieszenie ma skutek od momentu zdarzenia które je spowodowało, nie wstrzymuje to wydania orzeczenia jeżeli nastąpiło po zamknięciu rozprawy)znajdują się w miejscowości pozbawionej w skutek nadzwyczajnych wydarzeń komunikacji z sądem , jeżeli wobec strony toczy się postępowanie upadłościowe a sprawa dotyczy przedmiotu wchodzącego w skład masy upadłościowej (zawieszenie ma skutek od momentu zdarzenia które je spowodowało, nie wstrzymuje to wydania orzeczenia jeżeli nastąpiło po zamknięciu rozprawy), w razie przedstawienia przez sad w tym postępowaniu pytania TK, w razie wniesienia skargi po wszczęciu postępowaniu w celu zmiany, uchylenia, stwierdzenia nieważności aktu lub postanowienia.

Fakultatywnie- jeżeli rozstrzygniecie sprawy zależy od wyniku innego toczącego się postępowania administracyjnego, sądowoadm, sadowego lub przed TK, jeżeli ujawni się czyn który mógłby wpłynąć na rozstrzygniecie sprawysądowoadministracyjnej, jeśli nie można nadać sprawie dalszego biegi z powodu wskazania złego adresu skarżącego, w razie śmierci pełnomocnika, chyba że strona działa osobiście.

Sąd zobowiązany jest podjąć zawieszone postępowanie- w razie śmierci strony- od dnia zgłoszenia się lub wskazani następców prawnych, w razie utraty zdolności sądowej- od dnia ustalenia ogólnego następcy prawnego, w razie braku przedstawiciela ustawowego- do momentu jego ustanowienia, jeśli zawieszenie nastąpiło ze względu zły adres skarżącego lub niedopełnienie przez niego zarządzeń- podjecie następuje na wniosek strony (w ciągu 3 lat).

Spoczywanie procesu to zawieszenie postępowania na zgodny wniosek stron, skuteczność tej czynności zależy od oceny sądu, od jego uznania. Podjecie postepowania w takim przypadku- nie wczesniej niż po upływie 3 miesięcy od dnia zawieszenie , oczywiście na wniosek strony.

Ad.3

Brak jest przepisów regulujących sytuację wielości stron w postępowaniu administracyjnym. Problem jest inny niż przy postępowaniu cywilnym, gdzie występują tylko dwie strony, w postępowaniu administracyjnym nie występuje zasada sporności, celem postępowania nie jest rozstrzygnięcie sprawy przez niezawisły sąd sporu między równorzędnymi podmiotami a władcze i jednostronne działanie organu administracji. Wyróżniamy dwa rodzaje współuczestnictwa: 
Współuczestnictwo materialne - wtedy gdy zachowana jest tożsamość przedmiotowa postępowania, np. postępowanie o wywłaszczenie nieruchomości stanowiącej współwłasność, musi zachodzić jedna podstawa prawna i faktyczna. Organ podejmuje jedną decyzję rozstrzygającą o prawach i obowiązkach wszelkich uczestników. Tak jest na przykład w postępowaniu  koncesyjnym, kiedy o koncesję ubiega się kilka podmiotów. Ważnym pojęciem na gruncie tej teorii jest „tożsamość przedmiotowa sprawy” - jedność faktu i prawa. Współuczestnictwo formalne - wielość spraw administracyjnych połączonych w jednym postępowaniu, łączy je tylko tożsamość formalna wynikająca z jednakowego stanu faktycznego i prawnego, we wszystkich tych sprawach właściwy jest ten sam organ. W wyniku postępowania podejmuje się tyle decyzji ile postępowań zostało połączonych. W praktyce istnieją trudności z rozróżnieniem rodzaju współuczestnictwa.

Zestaw nr 33

1. strony i podmioty na prawach strony w postępowaniu administracyjnym

2. Przymus zastępstwa

3. Prawo skargi do sądu administracyjnego a prawo do odwołania w kpa

Ad.1 Pojecie strony to dwie odrębne normy prawne, które znajdują zastosowanie niezależnie od siebie. Zastosowanie jednej wyłącza zastosowanie drugiej. Ich zastosowanie prowadzi jednak to tego samego celu- rozpoznania i załatwienia sprawy indywidualnej w drodze decyzji. Te dwie normy to: „strona będzie podmiot , którego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie” oraz „ strona będzie podmiot, który żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek”. Pierwsza norma prowadzi do WEZWANIA W POSTEPOWANIU druga do WSZCZĘCIA POSTEPOWANIA. W przypadku pierwszej normy prawnej w kręgu stron postępowania wszczynanego z urzędu znajduje organ administracji publicznej, jako właściwy w sprawie (sprawa załatwiona przez wydanie decyzji) W przypadku drugiej normy: podmiotem uprawnionym jest podmiot legitymowany do występowania w postępowaniu przed organem administracji publicznej(ma interes prawny, wnosi żądanie w jego indywidualnej sprawie).

Strona posiada zdolność administracyjno prawną oraz zdolność procesową. 1)Zdolność administracyjno prawna to prawna możliwość występowania jako strona. Strona może być każdy podmiot posiadający zdolność prawną (os. fiz., pr., jedn. org. państwowa, samorządowa, społeczna bez względu na to czy posiada os. pr., organ adm. rządowej oraz jedn. sam. teryt.).2)Zdolność do czynności prawnej daje zdolność procesową, czyli możliwość samodzielnego i skutecznego działania w postępowaniu. Pełną zdolność do czynności prawnej mają os. pełn., ograniczoną (małoletni pow. lat 13, os. częściowo ubezwł.), brak (małoletni do lat 13, os. ubezwłasnowolnione całkowicie). Osoby prawne działają przez swoje organy statutowe. Strona może udzielić pełnomocnictwa każdej osobie fizycznej która posiada zdolność procesową (nawet ograniczoną). Udziela się pisemnie lub ustnie do protokołu.. w sprawach drobnych istniej domniemanie pełnomocnictwa członkom najbliższej rodziny, przywilej posiadają rady prawni, adwokaci, rzecznicy patentowi- mogą sami uwierzytelnić odpis udzielonego im pełnomocnictwa.

Podmioty na prawach strony- występują obok a nie zamiast strony, są niezależne. Ich udział w postępowaniu jest fakultatywny. Jest to konstrukcja oparta o udział w postępowaniu, które dotyczy interesu prawnego innej osoby. Nie dysponują legitymacją opartą o interes prawny, a jedynie procesową, wynikającą z ich praw i obowiązków zawartych w przepisach powszechnie obowiązujących bądź statutowych.

Mogą być nimi organizacja społeczna (jeśli spełni 2 przesłanki: jej udział jest uzasadniony celami statutowymi, zachodzi potrzeba ochrony interesu społecznego. Organizacjami na prawach strony mogą być organizacje zawodowe, samorządowe, spółdzielcze i inne. Mogą zadąć wszczęcia postępowania w indywidualnej spawie lub mogą być dopuszczone do już toczącego się postępowania, takie dopuszczenie organizacji do toczącego się postępowania następuje w drodze postanowienia organu administracji publicznej. Na postanowienie służy zażalenie a następnie skarga do sądu adm.) prokurator (prawo wszczęcia postep. w celu usunięcia stanu niezgodnego z prawem, może brać udział w każdym stadium postępowania- nawet jeżeli postępowanie w danej sprawie się już toczy- w celu zapewnienia aby rozstrzygnięcia były zgodne z prawem, jeżeli postępowanie zostało zakończone- prokurator może złożyć sprzeciw, jeżeli przepisy kpa lub szczególne dopuszczają wznowienie postępowania, stwierdzenie nieważności decyzji, uchylenie lub zmianę decyzji lub skargę. RPO- jest el. który stanowi podstawę rozbudowywanego systemu gwarancji prawnych przestrzegania praw i wolności człowieka i obywatela. Może żądać wszczęcia , może uczestniczyć w postępowaniu na prawach przysługujących prokuratorowi, może wnosić skargę do sądu adm.

Ad.2: Przymus zastępstwa - obowiązek sporządzenia skargi przez podmioty powołane do pomocy prawnej reprezentacji stron. Skarga kasacyjna może być sporządzona przez adwokata, radcę prawnego, doradcę podatkowego, rzecznika patentowego. Nie obowiązuje on, gdy skargę sporządza sędzia, prokurator, notariusz albo profesor lub dr hab. nauk prawnych, będący stroną, jej przedstawicielem lub pełnomocnikiem, albo, gdy skargę wnosi prokurator lub rzecznik praw obywatelskich. Przymus zastępstwa obowiązuje bezwzględnie z zastrzeżeniem wyjątków. Oznacza to, że jeżeli skarga nie została sporządzona przez adwokata, radcę prawnego lub w zakresie wyznaczonym przez doradcę podatkowego, rzecznika patentowego, podlega odrzuceniu. Uzupełnienie skargi kasacyjnej przez jej podpisanie przez adwokata, radcę prawnego, doradcę podatkowego, rzecznika patentowego może nastąpić tylko w ustawowym terminie do jej wniesienia. Ustanowienie przymusu zastępstwa ogranicza dostęp do skargi kasacyjnej dla osób, które nie mają środków do pokrycia kosztów zastępstwa. To ograniczenie strony dostępu do skargi kasacyjnej może być zniesione, jeżeli stronie zostanie przyznana pomoc prawna, ale w ustawowym terminie do wniesienia skargi. 

Ad. 3

W kpa Podmioty uprawnione do wniesienia odwołania - 1. Strona w rozumieniu art.28KPA jest uprawniona do wniesienia odwołania. W zakresie wniesienia odwołania obowiązuje koncepcja subiektywna. Jeżeli decyzja została skierowana do osoby niebędącej stroną w sprawie to taka osoba również posiada interes prawny w odniesieniu odwołania. 2. Organizacja społ. może wnieść odwołanie tylko wówczas, jeżeli brała udział w postępowaniu przed organem I instancji. 3. Prokurator i RPO - analogicznie jak organizacja społ. Warunki formalne wniesienia odwołania - 1. forma i treść- kpa nie wymaga szczególnej treści i warunków co do odwołania, wystarczy, że strona napisze, że jest niezadowolona z decyzji. 2. termin - jedyny warunek formalny - 14 dni od daty doręczenia lub ogłoszenia decyzji ale przepisy szczególne mogą przewidywać inne terminy. 3. tryb - kpa w art.129 przewiduje tryb pośredni wniesienia odwołania tzn., że odwołanie wnosi się za pośrednictwem organu I instancji. Uprawnionym do wniesienia skargi jest każdy, kto ma w tym interes prawny, prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich oraz organizacja społeczna, w zakresie jej statutowej działalności, w sprawach dotyczących interesów praw­nych innych osób. jeżeli brała udział w postępowaniu administracyjnym. Konstrukcja legitymacji do wniesienia skargi nie jest jednolita co do przesłanek materialnych. Dotyczy to zarówno rozwiązań przyjętych w ustawie — Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, jak i w ustawach szczególnych. Klasyfikację w tym zakresie można oprzeć na rodzaju chronionego interesu. Na podstawie tego kryterium można wyróżnić: 1) legitymację do złożenia skargi na podstawie ochrony interesu prawnego (indywidualnego), 2) legitymację opartą na podstawie ochrony interesu publicznego, 3) legitymację opartą na ochronie inte­resu społecznego, 4) legitymację do złożenia skargi, której konstrukcja nie jest oparta na ochronie żadnego z wywiedzionych w przepisach prawa interesów indywidualnych, publicznych, społecznych.

Różnice: Skarga do wsa różni się od odwołania do II instancji gdyż samo złożenie skargi nie powoduje wstrzymania wykonania decyzji (choć istnieje możliwość złożenia wniosku o wstrzymanie wykonania decyzji, który należy dołączyć do skargi), odwołanie nie ma sprecyzowanej formy (nie jest konieczne wskazanie naruszenie prawa), natomiast pisząc skargę do wsa należy wskazać naruszenie przez organy administracji konkretnych przepisów prawa.

Zestaw nr 34

1. zasada dwiunstancyjnosci w post adm i sa

2. pierwszeństwo obrony na drodze postępowania administracyjnego jako przesłanka dopuszczalności skargi

3. wymogi formalne pism procesowych

1.Zasada dwuinstancyjności postępowania - zasada utrwalona w art. 78 KRP, jej istotą jest zapewnienie stronom prawa do dwukrotnego rozpatrzenia i rozstrzygnięcia sprawy adm., co jest też ważnym elementem gwarancyjnym w stosunku do konstytucyjnej zasady proporcjo­nalności. Zgodnie z tą zasadą strony mają prawo złożenia odwołania od każdej nieostatecznej decyzji adm. do organu adm. wyższego stopnia, a wyjątki mogą być ustanowione tylko w ustawie. Organ odwoławczy nie będzie kontrolował wyłącznie czynności postępowania i rozstrzygnięcia sprawy w I instancji, lecz ma obowiązek ponownego wyjaśnienia sprawy na podstawie już zebranego materiału faktycznego i prawnego, ewentual­nego uzupełnienia jego braków i usunięcia w nim uchybień oraz załatwienia sprawy co do jej istoty.

2. Pierwszeństwo obrony na drodze administracyjnej jako przesłanka dopuszczalności skargi. Ustawa — Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi nie przyjmuje rozwiązania o niedopuszczalności skargi do sądu administracyjnego z powodu tego, że toczy się postępowanie w celu uchylenia, zmiany lub stwierdzenia nieważności aktu albo innej czynności. Dopuszczalność konkurencji weryfikacji aktu (decyzji, postanowienia) na drodze administracyjnej i na drodze sądowej powoduje, że strona skarżąca (lub strony) może równocześnie uruchomić te drogi, składając żądanie o wszczęcie nadzwyczajnego trybu postępowania administracyjnego i skargę do sądu administracyjnego. Według art. 56 - „W razie wniesienia skargi do sądu po wszczęciu postępowania administracyjnego w celu zmiany, uchylenia, stwierdzenia nieważności aktu lub wznowienia postępowania postępowanie sądowe podlega zawieszeniu". Weryfikacja na drodze administracyjnej ma pierwszeństwo, jeżeli postępowanie administracyjne zostało wszczęte przed złożeniem skargi. Nie powoduje jednak odrzucenia skargi, jedynie zawieszenie postępowania sądowoadm. Jeżeli jako pierwsze zostało wszczęte post. sądowoadm., ma ono pierwszeństwo, a postępowanie administracyjne wówczas podlega umorzeniu, gdy jest to postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji lub wznowienia postępowania. Ocena prawna wyrażona w wyroku sądu administracyjnego jest bowiem dla organu administracji publicznej wiążąca. Tryb uchylenia lub zmiany decyzji prawidłowej lub dotkniętej wadą niekwalifikowaną w takim przypadku powinien być zawieszony. Strona skarżąca będzie mogła dokonać wyboru drogi weryfikacji przez cofnięcie skargi lub żądania umorzenia nadzwyczajnego trybu postępowania ze względu na złożenie skargi do sądu adm.

3.WYMOGI FORMALNE PISM PROCESOWYCH Pisma procesowe w postępowaniu sądowym obejmują wnioski i oświadczenia stron oraz wnioski i oświadczenia uczestników postępowania składane w celu wszczęcia postępowania i jego przebiegu. Warunki formalne co do treści i formy pism procesowych. Usuwanie skutków braku pism. Każde pismo procesowe powinno zawierać: 1) oznaczenie sądu, do którego jest skierowane, imię i nazwisko lub nazwę stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników; 2) oznaczenie rodzaju pisma; 3) osnowę wniosku lub oświad­czenia; 4) podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika.Za stronę, która nie może się podpisać, podpisuje pismo osoba przez nią upoważ­niona, 7, wymienieniem przyczyny, ze względu na którą strona sama się nic podpisała; 5) wymienienie załączników. Jeżeli pismo procesowe jest pierwszym pismem w sprawie, powinno ponadto zawierać oznaczenie miejsca zamieszkania, a w razie jego braku — adresu do doręczeń lub siedziby stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników ora?, przedmiotu sprawy, pisma dalsze — sygnaturę akt. Do pisma należy dołączyć pełnomocnictwo, jeżeli pismo wnosi pełnomocnik, który przedtem nie złożył pełnomocnictwa, Strona, która wnosi pismo, powinna do niego dołączyć jego odpisy i odpisy załączników w celu doręczenia ich stronom, a ponadto, jeżeli w sądzie nic złożono załączników w oryginale, po jednym odpisie każdego załącznika do akt sądowych Odpisami mogą być uwierzytelnione fotokopie bądź uwierzytelnione wydruki poczty elektronicznej

Zestaw nr 35

1. pozycja prawna swiadka w postepowaniu administracyjnym,

2. wniosek a skarga w postepowaniu sadowoadministracyjnym,

3. wlasciwosc sygnalizacyjna sadow administracyjnych

ad.1 : Każda osoba fizyczna posiadająca wiadomości o określonych faktach mających znaczenie dla ustalenia stanu faktycznego w sprawie. Ma obowiązek złożenia zeznań ale są dwa wyjątki: przyczyny faktyczne - świadkami nie mogą być osoby nie posiadające zdolności postulacyjnej, przyczyny prawne - osoby obowiązane do zachowania tajemnicy państwowej i służbowej oraz duchowni co do faktów objętych tajemnicą spowiedzi. Świadek ma obowiązek zeznawania, ale może być ograniczony poprzez prawo do odmowy zeznań (przysługuje wyłącznie małżonkowi strony, wstępnym, zstępnym, rodzeństwu strony oraz jej powinowatym pierwszego stopnia) oraz prawo do odmowy odpowiedzi na pytanie, które może nastąpić, jeżeli odpowiedź naraziłaby świadka lub jego bliskich na odpowiedzialność karną, hańbę lub bezpośrednią szkodę majątkową albo spowodować naruszenie obowiązku zachowania prawnie chronionej tajemnicy zawodowej.

Ad.2 : SKARGA A WNIOSEK W POSTĘPOWANIU SĄDOWOADM. Skarga (powództwo) - jest to wniosek o udzielenie określonej co do formy ochrony sądowej roszczeniu formalnemu. Powództwo jest ściśle związane z procesem, inicjuje postępowanie, skarga jest obecna przez cały tok postępowania. Skargę do sądu administracyjnego wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi. Skarga powinna czynić zadość wymaganiom pisma w postępowaniu sądowym, a ponadto zawierać: 1) wskazanie zaskarżonej decyzji, postanowienia, innego aktu lub czynności; 2) oznaczenie organu, którego działania lub bezczynności skarga dotyczy; 3) określenie naruszenia prawa lub interesu prawnego Wniosek - Jeżeli ustawy tak stanowią, postępowanie sądowe wszczyna się na wniosek (np. wniosek o ustanowienie kuratora, przywrócenie uchybionego terminu, wstrzymanie wykoaniania zaskarżonego aktu, wniosek do NSA o unieważneinei prawomocnego orzeczenia sądu). Wniosek składa się bezpośrednio do sądu. Wniosek powinien czynić zadość wymaganiom pisma w postępowaniu sądowym, a ponadto zawierać: a) określenie żądania, b) jego podstawy i uzasadnienie oraz c) oznaczenie stron i organów, a także d) spełniać inne wymagania określone w przepisach szczególnych. Do wniosku stosuje się odpowiednio przepisy o skardze, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej. Skarga - uruchamia postępowanie sądowoadministracyjne i jednocześnie sprawę sądowoadministracyjną, Wniosek - uruchamia postępowanie przed sądem ale nie uruchamia sprawy przed sądem.

Ad.3:

Zgodnie z art.32 ust.1 ustawy o NSA Prezes Sądu lub skład orzekający informuje w formie wystąpienia właściwe organy lub ich organy zwierzchnie o stwierdzonych w toku rozpoznawania spraw istotnych naruszeniach prawa lub okolicznościach mających wpływ na ich powstanie oraz o przypadkach niewykonania orzeczeń sądu. Organ, który otrzymał wystąpienie, obowiązany jest je rozpatrzyć i powiadomić sąd w terminie 30 dni o zajętym stanowisku.

O swojej działalności i sprawach z niej wynikających Prezes Sądu informuje Prezydenta RP i Krajową Radę Sądownictwa. Natomiast o problemach związanych z funkcjonowaniem organów administracji publ. - wiadomych sądowi z rozpatrywanych spraw Prezes Sądu informuje Prezesa RM - art. 14 NSA

Zestaw nr 36

1. Spory o wlasciwosc organow administracji publicznej

2. koszty postepowania sadowoadministracyjnego,

3. wlasciwosc sadow administracyjnych

ad.1 : spory o właściwość są wtedy gdy przecinają się zakresy działania dwóch org.. Mamy spory pozytywne- co najmniej 2 org. uważają się za właściwe i negatywne- żaden org. nie podaje się za właściwy. Wyróżnia się spory o właściwość wewn.-spory w obrębie jednego systemu adm. np. spory pomiędzy org. jednostek samorządu terytorialnego; spory kompetencyjne- (pomiędzy różnymi systemami ustrojowymi w obrębie adm.)  Sporem o właściwość jest sytuacja prawna  w której co do zakresu działania organów państwowych zachodzi rozbierznosc poglądów która powinna być usunięta  na skutek podjętych w tym kierunku środków prawnych. Spór o właściwość ma miejsce w tedy gdy rozbieżność poglądów co do zakresu działania organów państwowych występuje w odniesieniu do rozpatrzenia i roztryzgniecia tej samej sprawy czyli mamy do czynienia z tożsamością sprawy którą zajmują się co najmniej 2 organy. Gdy  w postępowaniu  przed organami chodzi o rozstrzygniecie sprawy miedzy tymi samymi stronami dotyczącej tego samego przedmiotu przy zastosowaniu tej samej podstawy prawnej. podstawową przyczyną sporów o właściwość jest nie doskonałość przepisów prawnych prowadząca do błednej ich wykładni. Spory o własciwośćź tylko w zakresie wątpliwości ustawowej . wyłączona jest możliwość sporów w zakresie właściwości delegacyjnej dzielimy je na  kilka rodzajów 1. kryterium oceny przez same organy i właściwości do rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy co do której spór powstał   wyodrębniamy: spory pozytywne, czyli takie w których conajmnije 2 organy uwazają się  za właściwe do rozpoznania i roztrzygniecia danej sprawy a słuza one zapobieżeniu sytuacji w której danej sprawie toczyły by się 2 postępowania i zapadłyby 2 orzeczenia  Spory negatywne w których organy nie uwazają się za właściwe do rozpoznania oraz do roztrzygnieca danej sprawy i te spory spełniają role gwarancyjną wobec stron , gdyz pozwalaja im uzyskać ochronę prawną sytuacji w której żaden z organów nie uważa się za właściwy  Drugie kryterium rodzaju organów pozostających w sporze wyróżniamy : spory pomiedzy  organami administracji publicznej które można określić jako spory wewnętrzne ,organy pozostające w sporze są bowiem w jednym systemie ustrojowym  administracji , spory pomiędzy organami samorządu terytorialnego a innymi organami administracji publicznej , spory pomiędzy organami admi. Publicznej a sadami powszechnymi- spory zewnętrzne .  

ad. 2 : Koszty sądowe obejmują opłaty sądowe i zwrot wydatków. Opłatami sądowymi są wpis i oplata kancelaryjna W związku z ustaleniem wysokości opłat na stronach postępowania ciążą określone obowiązki. Po pierwsze, -w każdym piśmie wszczynającym postępowanie sądowe w danej instancji należy podać wartość przedmiotu zaskarżenia, jeżeli od tej wartości zależy wysokość opłaty.. Po drugie, obowiązkiem jest uiszczenie opłaty sądowej. Opłatę sądową należy uiścić przy wniesieniu pisma do sądu podlegającego opłacie.płatę sądową uiszcza się gotówką do kasy właściwego sądu administracyjnego lub na rachunek banku właściwego sądu. Spełnienie obowiązku uiszczenia opłaty sądowej powoduje negatywne następstwa dla strony składającej pismo. Sąd nie podejmie żadnej czynności na skutek pisma, od którego nie zostanie uiszczona należna opłata". W cełu wykonania przez stronę tego obowiązku, jeżeli nie uiściła ona opłaty sądowej, przewodniczący wzywa wnoszącego pismo, aby pod rygorem pozostawienia pisma bez rozpoznania uiścił opłatę w terminie siedmiu dni od dnia doręczenia wezwania. Stronie zamieszkałej lub mającej siedzibę za granicą, która nie ma w kraju przedstawiciela, przewodniczący wyznaczy termin do uiszczenia opłaty nie krótszy niż dwa miesiące. Nie wzywa się do uiszczenia opłaty stałej, jeżeli pismo jest wniesione przez adwokata lub radcę prawnego. Nie uiszczenie w terminie opłaty sądowej jest podstawą do podjęcia przez przewodniczącego zarządzenia o pozostawieniu pisma bez rozpoznania, a jeżeli nie uiszczono opłaty od skargi, skargi kasacyjnej, zażalenia oraz skargi o wznowienie postępowania, sąd podejmie postanowienie o odrzuceniu skargi.W razie gdy nie została uiszczona należna oplata sądowa, a strona nie została wezwana do jej uiszczenia, sąd w orzeczeniu kończącym postępowanie w danej instancji nakaże ściągnąć tę opłatę od strony, która była obowiązana ją uiścić albo od innej strony, gdy z orzeczenia tego wynika obowiązek poniesienia kosztów postępowania przez tę stronę. Prawo do żądania kosztów sądowych przedawnia się z upływem trzech lat, licząc od dnia, w którym koszty należało uiścić. Istotną kwestią dla prawa do sądu jest dopuszczalność umorzenia, odroczenia, rozłożenia na raty kosztów sądowych.„Należności z tytułu nie uiszczonych kosztów sądowych ,mogą być umorzone lub zaplata tej należności może być odroczona albo rozłożona na raty, jeżeli jej ściągnięcie byłoby połączone z niewspółmiernymi trudnościami lub groziłoby dłużnikowi zbyt ciężkimi skutkami Wpis, Od pism wszczynających postępowanie przed wojewódzkim sądem administracyjnym i Naczelnym Sądem Administracyjnym pobiera się wpis. Pismami wszczynającymi postępowanie są: skarga, skarga kasacyjna oraz. Skarga wznowienie postępowania. Opłatę kancelaryjną pobiera się za stwierdzenie prawomocności oraz wydawanie odpisów, zaświadczeń wyciągów i innych dokumentów na podstawie akt.
ad.3 : Właściwość rzeczowa i miejscowa wojewódzkich sądów administracyjnych Właściwość rzeczową i miejscową wojewódzkich sądów administracyjnych reguluje ustawa, w myśl której wojewódzkie sądy administracyjne są właściwe  we  wszystkich  sprawach  sądowoadministracyjnych  — z  wyjątkiem spraw, dla których zastrzeżona jest właściwość Naczelnego Sądu Administracyjnego. Wojewódzkie sądy administracyjne są właściwe do rozpoznawania wyżej wymienionych rodzajów skarg. Właściwość miejscową reguluje stanowiąc: „Do rozpoznania sprawy właściwy jest wojewódzki sąd administracyjny, na którego obszarze właściwości ma siedzibę organ administracji publicznej, którego działalność została zaskarżona". Od tej reguły może zostać wprowadzone rozwiązanie szczególne, a mianowicie że przyznaje Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej delegację ustawową, do przekazania w drodze rozporządzenia, wojewódzkiemu sądowi administracyjnemu rozpoznania spraw określonego rodzaju należących do właściwości innego wojewódzkiego sądu administracyjnego, jeżeli wymagają tego względy celowości. Właściwość Naczelnego Sądu Administracyjnego. Naczelny Sąd Administracyjny: 1) rozpoznaje środki odwoławcze od orzeczeń wojewódzkich sądów administracyjnych, stosownie do przepisów ustawy; 2) podejmuje uchwały mające na celu wyjaśnienie przepisów prawnych, których stosowanie wywołało rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych; 3) podejmuje uchwały zawierające rozstrzygnięcie zagadnień prawnych budzących poważne wątpliwości w konkretnej sprawie sądowoadministracyjnej; 4) rozstrzyga spory o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego i między samorządowymi kolegiami odwoławczymi, o ile odrębna ustawa nie stanowi inaczej, oraz spory kompetencyjne między organami tych jednostek a organami administracji rządowej; 5) rozpoznaje inne sprawy należące do właściwości Naczelnego Sądu Administracyjnego na mocy odrębnych ustaw .

Zestaw 37

1. zakres stosowania przepisów kpa

2. postepowanie sadowe o przywrocenie terminu

3. zasady postepowania sadowoadministracyjnego

ad.1 :

KPA REGULUJE POSTĘPOWANIE PRZED: 1) ORGANAMI ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ - w zakresie ich właściwości do rozpatrywania spraw indywidualnych rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnych, 2) POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE MOGĄ TEŻ PROWADZIĆ INNE ORGANY PAŃSTWOWE LUB INNE PODMIOTY - o ile z mocy prawa są powołane i upoważnione do załatwiania spraw indywidualnych i rozstrzygania ich w drodze decyzji administracyjnej (np. samorządy adwokackie, lekarskie), PRZEPISÓW KPA NIE STOSUJE SIĘ DO ): a) spraw karnoskarbowych b) spraw uregulowanych w Ordynacji podatkowej, c) spraw z zakresu kodeksu celnego, d) w sprawach nadrzędności i podległości organizacyjnej w stosunkach między organami państwowymi i państwowymi jednostkami organizacyjnymi, e) w sprawach podległości służbowej pracowników organizacji państwowych i państwowych jedn. Organizacyjnych.

ad.2 : Instytucja ta może być stosowana w przypadku uchybienia terminu przez stronę lub innego uczestnika postęp. albo przez osobę zainteresowaną. Przesłanką jej zastosowania jest to, że uchybienie terminu już samo w sobie wywołuje ujemne skutki dla tych osób, pozbawiając je jakiegoś uprawnienia procesowego czy narażając na negatywne tego skutki. Przesłanki przywrócenia terminu muszą wystąpić łącznie: -brak winy zainteresowanego w uchybieniu terminu, -wniesienie przez zainteresowanego wniosku o przywrócenie terminu, dochowanie terminu do wniesienia wniosku o przywrócenie terminu, -dopełnienie wraz z wnioskiem tej czynności dla której był ustanowiony przywracany termin. Osoba zainteresowana ma uprawdopodobnić brak swojej winy, oraz fakt, że przeszkoda była od niej niezależna i istniała ona przez cały czas. Przywrócenie terminu nie może nastąpić z urzędu. Jest do tego potrzebny bezwzględnie wniosek zainteresowanego, który wnosi się w formie podania. Termin do wniesienia tego wniosku zaczyna biec dopiero od dnia ustania przeszkody i licząc od tego dnia wynosi 7 dni. Terminu do złożenia wniosku o przywrócenie terminu już nie można przywrócić. Przywrócenie terminu następuje w drodze postanowienia wydanego przez organ właściwy w sprawie, w której miała być dokonana czynność. Postanowienie odmowne może być zaskarżone w drodze zażalenia. 

ad.3 : te zasady to:

1. Zasada praworządności działania organu adm. pub. i dbałości o praworządne działanie stron i uczestników postęp.

2) Zasada prawdy obiektywnej to zasada wspólna wszystkim procedurom, stanowiąca o odcięciu się od poglądu o dopuszczalności orzekania na podstawie prawdy formalnej, uzyskanej reglamentowanymi co do ich mocy środkami dowodowymi. Organ adm. publ. ma wiele obowiązków służących wyjaśnieniu sprawy, 3 strony są uprawnione do podejmowania takich czynności, lecz nie mają obowiązku dostarczania dowodów - ciężar dowodu w zasadzie spoczywa na organie prowadzącym postęp

3) zasada uwzględniania interesu społecznego i słusznego interesu obywateli - art. 7 nakazuje organom administracji, aby w toku postępowania miały na względzie interes społeczny i słuszny interes obywateli. Zakazano tu stawiania prymatu celowości działania nad interesami zarówno społecznymi jak i indywidualnie oznaczonymi podmiotami. Interes społeczny nie może być samoistną podstawą działania, nie może być przeciwstawny interesom jednostki.

4) Zasada czynnego  udziału stron  w  postępowaniu - stanowi o obowiązku  organu adm. publ. zapewnienia stronie  możliwości udziału   we   wszystkich   czynnościach   poszczególnych stadiów postępowania, a stronie przyznaje takie uprawnienie, z którego może ona korzystać według swojej woli. 

Zasada pogłębiania zaufania obywateli do organów państwa - wyrażona w art. 18, który nakłada obowiązek na organy administracji publicznej pogłębiania zaufania obywateli do organów publicznych, a także świadomości i kultury prawnej obywateli. Określa stosunki między urzędem a interesantem.

6) Zasada dwuinstancyjności postępowania - zasada utrwalona w art. 78 KRP, jej istotą jest zapewnienie stronom prawa do dwukrotnego rozpatrzenia i rozstrzygnięcia sprawy adm., co jest też ważnym elementem gwarancyjnym w stosunku do konstytucyjnej zasady proporcjonalności. 

7. Zasada trwałości decyzji administracyjnej - jest odnoszona do ostatecznych decyzji adm., decyzje od których nie służy odwołanie w administracyjnym toku instancji.

8) Zasada sądowej kontroli decyzji administracyjnych - wyrażona w art. 16 nadaje możliwość zaskarżenia ostatecznych decyzji do sądu administracyjnego . Sąd administracyjny od 1995 r. jest właściwy w sprawach skarg na decyzje ostateczne   z wyłączeniem pewnych spraw określonych w art. 19 ustawy o NSA .

9 Zasada wpływu wychowawczego na obywateli jest to zasada ogólna związana z kulturą administrowania, a skutki jej obowiązywania są powiązane z. funkcjami prawa o postępowaniu administracyjnym, z kształtowaniem postaw wobec prawa obowiązującego..

10) Zasada przekonywania

11) Zasada udzielania informacji prawnej stronom

12 Zasada ugodowego załatwiania spraw o spornych interesach stron 

13) Zasada szybkości i prostoty

14) Zasada pisemności.

zestaw nr 38:

22. niewazność decyzji i postanowień w postępowaniu administracyjnym.

23. pełnomocnictwo w postępowaniu sądowoadministracyjnym.

24. nadzór NSA nad WSA

1. Postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji (postanowienia) - ta instytucja jest instytucją procesową tworzącą możliwość prawną eliminacji z obrotu prawnego decyzji dotkniętych przede wszystkim wadami materialno-prawnymi pod względem podmiotowym i przedmiotowym. Instytucja ma charakter niejednolity, bo występują w niej zarówno elementy charakterystyczne dla środka zaskarżenia, środka nadzoru, w zakresie ograniczonym odwołalności decyzji. Postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji wszczyna się na żądanie strony (środek zaskarżenia) lub z urzędu (środek nadzoru), a jeżeli decyzja została wydana przez izbę skarbową, to nieważność decyzji stwierdza ten właśnie organ. W trybie postępowania w sprawie nieważności może być wyeliminowane z obrotu prawnego postanowienie od którego służy zażalenie. Przesłanki stwierdzenia nieważności decyzji - pozytywna, stanowi ją wystąpienie jednej z wyliczonych podstaw, negatywnych, z których jedną stanowi termin a drugą spowodowanie przez decyzję nieodwracalnych skutków prawnych. Stwierdzeni nieważności może dotyczyć zarówno decyzji ostatecznych jak i decyzji nieostatecznych. Gdy strona złoży skargę na decyzję nieostateczną, to kwalifikuje się ją jako odwołanie, a w razie wniesienia przez stronę skargi na decyzję ostateczną uważa się ją w zależności od treści za żądanie wniesienia postępowania, stwierdzenia nieważności decyzji, albo tez jej zmiany lub uchylenia z urzędu. Podstawy stwierdzenia nieważności decyzji - wyróżniamy 6 wad wyliczonych w kpa, a w postępowaniu podatkowym 7 wad wyliczonych w op oraz wady określone w przepisach odrębnych:

1.decyzja została wydana z naruszeniem przepisów o właściwości,

2. decyzje wydano bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa:

-wykraczające poza sferę stosunków administracyjnoprawnych, wydane na podstawie przepisów prawnych pozaustawowych,

- wydane w sprawach gdzie stan prawny kształtowany jest z mocy samego prawa,

- wydane w sprawach w których z mocy przepisów prawa materialnego czynności powinny być dokonane w formie innej niż decyzja, Rażące naruszenie prawa materialnego będzie zachodzić będzie wówczas, gdy organ administracji wbrew brzmieniu przepisu nałoży na stronę obowiązek, przyzna uprawnienie bądź odmówi jej przyznania.

3. nieważna jest decyzja gdy dotyczy sprawy już poprzednio rozstrzygniętej inna decyzją ostateczną,

4.decyzja została skierowana do osoby nie będącej stroną w sprawie,

5.decyzja była niewykonalna w dniu jej wydania i jej niewykonalność ma charakter trwały,

6.dec. jest wadliwa jeżeli w razie jej wykonania wywołałby czyn zagrożony karą.

2. Pełnomocnictwo procesowe w post. Sądowo-adm. Strony i ich organy lub przedstawiciele ustawowi mogą działać przed sądem osobiście lub przez pełnomocników. Pełnomocnikiem strony może być adwokat lub radca prawny, a ponadto inny skarżący lub uczestnik postępowania, jak również rodzice, małżonek, rodzeństwa, lub zstępni strony oraz osoby pozostające ze stroną w stosunku przysposobienia, a także inne osoby jeżeli przewidują to przepisy szczególne. Osoba fizyczna może udzielić pełnomocnictwa radcy prawnemu tylko gdy pozostaje z nią w stosunku pracy. Pełnomocnikiem osoby prawnej lub przedsiębiorcy w tym nie posiadającego osobowości prawnej może być również pracownik tej jednostki albo jej organu nadrzędnego. Dotyczy to również państwowych i samorządowych jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej. Zakres podmiotowy pełnomocnictwa to pełnomocnictwo: -ogólne, do prowadzenia spraw przed sądami administracyjnymi, - do prowadzenia poszczególnych spraw, - do niektórych tylko czynności postępowania, np. wniesienia skargi, reprezentacji na rozprawie.Pełnomocnictwo ogólne lub do prowadzenia poszczególnych spraw obejmuje z mocy prawa umocowanie do:wszystkich łączących się ze sprawą czynności w postępowaniu, nie wyłączając skargi o wznowienie postępowania i postępowania wywołanego jej wniesieniem; udzielenia dalszego pełnomocnictwa na zasadach określonych w odrębnych przepisach; cofnięcie skargi w całości lub w części, jeżeli czynności te nie zostały wyłączone w danym postępowaniu, odbiór kasztów postępowania.Strona udziela pełnomocnictwa w formie pisemnej. Dopuszczalne jest udzielenie pełnomocnictwa w formie ustnej, ale tylko na posiedzeniu sądu przez złożenie przez stronę oświadczenia i wpisanie jego do protokołu. Pełnomocnictwo wymaga podpisu mocodawcy, ale w czasie, gdy strona nie może się podpisać, podpisuje je osoba upoważniona, z wymienieniem przyczyny, ze względu na które strona sama się nie podpisała. Warunkiem dopuszczenia do skutecznego dokonania przez pełnomocnika czynności procesowej jest przedstawienie pełnomocnictwa przy pierwszej czynności procesowej przez dołączenie do akt sprawy pełnomocnictwa z podpisem mocodawcy lub wierzytelny odpis pełnomocnictwa. Sąd wyznaczy równocześnie termin w ciągu którego osoba działająca bez pełnomocnictwa powinna je złożyć albo przedstawić zatwierdzenie swojej czynności przez stronę. Jeżeli termin upłynął bezskutecznie, sąd pominie czynności procesowe tej osoby. Czynności procesowe podjęte przez pełnomocnika wywołują skutki wobec mocodawcy. W razie gdy mocodawca staje jednocześnie z pełnomocnikiem, może niezwłocznie prostować lub odwoływać oświadczenia pełnomocnika. Udzielenie pełnomocnictwa jest skuteczne w postępowaniu do czasu jego wypowiedzenia.

3. Nadzór NSA nad WSA. NSA sprawuje nadzór nad działalnością wojewódzkich sądów administracyjnych w zakresie ich orzekania, a w szczególności rozpoznaje środki odwoławcze od orzeczeń tych sądów. NSA sprawuje nadzór nad WSA podejmując uchwały wyjaśniające przepisy prawne, których stosowanie wywołało rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych oraz uchwały zawierające rozstrzygnięcie zagadnień prawnych budzących poważne wątpliwości w konkretnej sprawie sądowo-administracyjnej. Nadzór NSA nad WSA ujawnia się najpełniej w postępowaniu rozpoznawczym NSA. Przedmiotem postępowania rozpoznawczego jest kontrola stosowania prawa w orzeczeniach wojewódzkiego sądu administracyjnego. NSA kontroluje wyrok lub postanowienie (ale tylko kończące postępowanie w sprawie) określone w skardze kasacyjnej. Na wniosek strony NSA rozpoznaje również te postanowienia wojewódzkiego sądu administracyjnego, które nie podlegają zaskarżeniu w drodze zażalenia, a miały wpływ na rozstrzygnięcie sprawy. O zakresie kontroli orzeczenia wojewódzkiego sądu administracyjnego przesądza wola wnoszącego skargę kasacyjną, co ma istotne znaczenie dla określenia funkcji skargi kasacyjnej dla ochrony praw jednostki. Od tej jednak zasady wprowadza ustawa wyjątek, stanowią, że NSA z urzędu bierze pod rozwagę nieważność postępowania.

Zestaw nr 39

1. wywłaszczenie decyzji adm

2. pojęcie wyroku i rodzaje wyroków

3. wyłączenie sędziego w sadzie adm

1.wywlaszczenie decyzji administracyjnej- nadzwyczajny tryb uchylenia lub zmiany decyzji zwany trybem wywłaszczenia praw nabytych na podstawie decyzji - dwi przesłanki muszą wystąpić łącznie: a) dalsze utrzymanie decyzji w obrocie prawnym powoduje stan zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzkiego albo grozi poważnymi szkodami dla gospodarki narodowej lub dal ważnych interesów państwa. b) jeżeli poza uchyleniem zmianą decyzji w trybie nie ma innego sposobu usunięcia zagrożenia o którym była mowa wcześniej. Właściwym do uchylenia decyzji w tym trybie jest minister, a w wyznaczonym zakresie wojewoda. Uchylenie decyzji następuje poprzez wydanie nowej decyzji, która stanowi rozstrzygnięcie sprawy, będącej przedmiotem weryfikowanej decyzji. Dalsza weryfikacja w tym trybie jest zależna od tego, który organ zmienił decyzje. Jeżeli decyzje wydał minister, to stronie służy wniosek o ponowne rozpoznanie sprawy oraz skarga do sądu  adm., a jeżeli wydał ją wojewoda-to właściwe jest tu odwołanie, a następnie skarga do sądu adm. Stronie, która poniosła szkodę wskutek uchylenia decyzji w omawianym trybie, sluzy odszkodowanie za rzeczywiście poniesioną szkodę. Odszkodowanie służy od tego organu, który wzruszył decyzję. Strona może dochodzić odszkodowania trybie adm. 2. Sąd rozstrzyga sprawę wyrokiem wydając go po zamknięciu rozprawy na podstawie akt sprawy, chyba że organ nie wykonał obowiązku, o którym mowa w art. 54 § 2. Wyrok może być wydany na posiedzeniu niejawnym w postępowaniu uproszczonym albo jeżeli ustawa tak stanowi. Sąd może zamkniętą rozprawę otworzyć na nowo. Rozprawa powinna być otwarta na nowo, jeżeli istotne okoliczności ujawniły się dopiero po jej zamknięciu. Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Wyrok może być wydany jedynie przez sędziów, przed którymi odbyła się rozprawa poprzedzająca bezpośrednio wydanie wyroku.  Sąd wydaje wyrok po niejawnej naradzie sędziów. Przebieg narady i głosowanie nad orzeczeniem jest tajne. Narada obejmuje dyskusję, głosowanie nad mającym zapaść orzeczeniem i zasadniczymi powodami rozstrzygnięcia oraz spisanie sentencji wyroku.

2.pojecie wyroku i rodzaje wyr POPSA różnicuje je ze względu na rodzaj skarg i zastosowanie zróżnicowanego rodzaju sankcji w zależności od rodzaju skarg. Wyroki w sprawach skarg na decyzje, lub postanowienie. WSA, uwzględniając skargę, może wydać: l) wyrok o uchyleniu decyzji (postanow.) w całości lub części. zgodnie z tymi przepisami sad uchyli zaskarżoną decyzję (postanow.), jeżeli w wyniku rozpoznania sprawy ustalił, że decyzja została wydana: z naruszeniem prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy Sąd zatem będzie mógł uchylić decyzje, jeżeli stwierdzi istnienie związku przyczynowego pomiędzy treścią decyzji a naruszeniem normy prawa materialnego b)z naruszeniem prawa dającym podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego Sąd będzie obowiązany uchylić decyzję (postanowienia), jeżeli stwierdzi istnienie jednej  z przesłanek wznowienia  —  i  to niezależnie  od tego,  czy naruszenie przepisów prawa procesowego miało wpływ na decyzję, jeżeli nie wystąpią przesłanki negatywne określone w art.  146 k.p.a C) z naruszeniem innych przepisów postępowania, jeżeli mogło mieć ono istotny wpływ na wynik sprawy. Wyroki w sprawie skarg na inne niż decyzje i postanowienia akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa. Sąd, uwzględniając tego rodzaju skargę, uchyla zaskarżony akt albo stwierdza bezskuteczność zaskarżonej czynności. Dopuszcza wyjątek od kasacyjnego charakteru kompetencji judykacyjnej sądu administracyjnego, a mianowicie stanowi, że sąd może w wyroku uznać uprawnienie lub obowiązek wynikające z przepisów prawa. Wyroki w sprawach skarg na bezczynność organów wykonujących adm. publ. Sąd, uwzględniając skargę na bezczynność organu wykonującego administrację publiczną, zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie aktu lub dokonania czynności lub stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa. Wyroki w sprawie skarg na uchwałę lub zarządzenie organów jednostek sam. Teryt. albo związku jednostki sam. Teryt. oraz przepisy prawa miejscowego organów administracji rządowej. „Sąd uwzględniając skargę na uchwałę lub akt, stwierdza nieważność tej uchwały lub aktu w całości lub w części albo stwierdza, że zostały wydane z naruszeniem prawa, jeżeli przepis szczególny wyłącza stwierdzenie ich nieważności". Według ustaw samorządowych uchwały lub zarządzenia organu sam teryt sprzeczne z prawem są nieważne Wyroki w sprawie skarg na akty nadzoru. Sąd, uwzględniając skargę jednostki samorządu terytorialnego na akt nadzoru, uchyla ten akt. Nie jest zatem dopuszczalne zastosowanie sankcji nieważności wobec aktu nadzoru nawet w razie podjęcia go z rażącym naruszeniem prawa. Wyroki w sprawie skarg na inne niż wyinienione wyżej akty lub czynności Sąd, uwzględniając skargę, uchyla lub stwierdza bezskuteczność aktu lub czynności.sądu wiąże się istotna dla oceny skargi kwestia związania sądu administracyjnego zakazem reformationis in Peius

3.Wyłączenie sędziego. 1. Przyczyny wyłączenia z mocy ustawy reguluje sędzia jest wyłączony z mocy samej ustawy w sprawach: 1) w którym jest stroną lub pozostaje z jedną z nich w takim stosunku prawnym, że wynik sprawy oddziałuje na jego prawa lub obowiązki, 2) swojego małżonka, krewnych lub powinowatych, 3) osób związanych z nim z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli, 4) w których był lub jest jeszcze pełnomocnikiem jednej ze stron, 5) w których świadczył usługi prawne na rzecz jednej ze stron lub jakiekolwiek inne usługi związane ze sprawą, 6) w których brał udział w wydaniu zaskarżonego orzeczenia, 7) w których brał udział w rozstrzyganiu sprawy w organach administracji publicznej. Powody wyłączenia trwają także po ustaniu uzasadniającego je małżeństwa, przysposobienia lub kurateli. Podlega wyłączeniu sędzia w postępowaniu objętym skargą o wznowienie postępowania, jeżeli brał udział w wydaniu orzeczenia objętego skargą o wznowienie  2. Wyłączenie sędziego na wniosek. sąd niezależnie od przyczyn wyliczonych w art. 18, wyłączy sędziego na jego żądanie lub na wniosek strony jeżeli między nim a jedną ze stron lub jej przedstawicielem zachodzi stosunek osobisty tego rodzaju, że mógłby wywołać wątpliwości co do bezstronności sędziego. Wniosek o wyłączenie sędziego strona zgłasza na piśmie lub ustnie do protokołu posiedzenia w sądzie, w którym sprawa się toczy. We wniosku należ uprawdopodobnić przyczyny wyłączenia. Wyłączenie innych osób biorących udział w postępowaniu

Zestaw nr 40

1. ustrój wsa

2. skutki złożenia skargi do wsa

3. właściwość organów w postepowaniu administracyjnym

1.ustroj wsa  tworzy się dla jednego województwa lub dla większej liczby województw. Prezydent RP, na wniosek Prezesa NSA, w drodze rozporządzenia, tworzy i znosi WSA. oraz ustala ich siedziby i obszar właściwości, a także może tworzyć, poza siedzibą sądu, i znosić wydziały zamiejscowe tych sądów. WSA. dzieli się na wydziały, które tworzy i znosi Prezes NSA. Wydziałem w wojewódzkim sądzie adm. kieruje prezes lub wiceprezes sądu albo wyznaczony sędzia. W skład WSAwchodzą: prezes sądu, wiceprezes sądu lub wiceprezesi sądu oraz sędziowie. Liczbę sędziów i wiceprezesów sądu w WSA określa Prezes NSA. Organami WSA. są: prezes sądu, zgromadzenie ogólne, oraz kolegium wojewódzkiego sądu adm. Prezes woj. sądu adm. kieruje sądem i reprezentuje go na zewnątrz, pełni czynności adm. sądowej i inne czynności przewidziane w ustawie. W zakresie adm. sądowej jest organem podległym Prezesowi NSA. Prezesa woj. sądu adm. zastępuje wiceprezes sądu lub wyznaczony sędzia. Prezesa sądu i wiceprezesa sądu w wojewódzkim sądzie adm. powołuje i odwołuje Prezes NSA, po zasięgnięciu opinii zgromadzenia ogólnego tego sądu i Kolegium NSA. Jeżeli opinia nie zostanie wydana w terminie 2 miesięcy od przedstawienia kandydata właściwemu zgromadzeniu ogólnemu, Prezes NSA może powołać prezesa wojewódzkiego sądu adm. bez opinii. W przypadku wydania przez zgromadzenie ogólne negatywnej opinii o kandydacie, Prezes NSA może go powołać po uzyskaniu pozytywnej opinii Kolegium NSA. Negatywna opinia Kolegium NSA jest dla Prezesa NSA wiążąca. Jeżeli Kolegium NSA w terminie 30 dni nie wyda opinii, uważa się, że opinia jest pozytywna. Prezes NSA, prezes wojewódzkiego sądu adm. oraz inne osoby powołane do kierowania i nadzoru nad działalnością administracyjną mają prawo wglądu w czynności wojewódzkiego sądu adm., mogą być obecni na rozprawie toczącej się z wyłączeniem jawności, mogą żądać wyjaśnień oraz usunięcia uchybień. Prezes NSA oraz prezes wojewódzkiego sądu adm. mogą uchylać zarządzenia adm. niezgodne z prawem. Prezydent RP określa w drodze rozporządzenia, szczegółowy tryb wykonywania nadzoru nad działalnością administracyjną woj. sądów adm. przez organy i osoby do tego wyznaczone. Prezydent RP ustala, w drodze rozporządzenia, regulamin określający szczegółowo tryb wewnętrznego urzędowania woj. sądów adm.: 1)  wewnętrzną organizację sądów,    
 2.skutki zlozenia skargi do wsa-Samo wniesienie skargi nie powoduje wstrzymania wykonania aktu, jednakże sad na wniosek strony lub z urzędu może wydać postanowienie wstrzymujące to wykonanie. Jeżeli jednak w terminie 30 dni organ nie przesłał sadowi odpowiedzi na skargę i akt sprawy, wstrzymanie następuje z mocy prawa. Sad nie jest związany granicami skargi, co oznacza, ze może orzec również w kwestiach nie podniesionych przez skarżącego. Nie może on jednak orzec na niekorzyść skarżącego, chyba ze stwierdzi takie naruszenie prawa, które powoduje stwierdzenie nieważności decyzji lub postanowienia. Możliwe orzeczenia sadu: 1. Sad odrzuci skargę, jeżeli wniesiono ja po upływie terminu i nie uległ on przywróceniu lub z innych przyczyn skarga jest niedopuszczalna, np. złożył ja podmiot bez uprawnień; NSA nie jest właściwy w sprawie; nie wyczerpano środków odwoławczych; nie uiszczono wpisu; toczy się postępowanie w celu zmiany, uchylenia lub stwierdzenia nieważności decyzji. 2. Sad oddali skargę, jeżeli była ona bezzasadna. 3. Uwzględnienie skargi następuje, jeżeli sad uzna ja za zasadna. Następuję wtedy uchylenie decyzji lub postanowienia w całości lub części. Jeżeli NSA uchyli zaskarżona decyzje i organ ponownie rozpatrując sprawę umorzy postępowanie lub tez sad stwierdzi nieważność aktu, to stronie, która poniosła szkodę, służy odszkodowanie od organu, który wydal decyzje. Odszkodowanie przysługuje również, jeżeli organ nie wykona orzeczenia NSA 

ad. 3: Przez pojęcie właściwości rozumiemy zdolność prawną organu do rozpoznawania i rozstrzygania określonego rodzaju spraw w postępowaniu administracyjnym. Można na takiej podstawie wyróżnić 2 rodzaje właściwości: a) właściwość ustawową , czyli wynikającą wprost z ustawy oraz b) właściwość delegacyjną, czyli wynikającą z delegacji ze wzglądu na przekazanie danej sprawy lub czynności procesowej w sprawie jednemu organowi administracji publicznej prze drugi organ administracji publicznej.

Jeśli chodzi o właściwość ustawową to możemy mówić o właściwości rzeczowej i miejscowej a w oparciu o przepisy prawa procesowego także o właściwości instancyjnej.

W. rzeczowa- zdolność prawna organu do rozpoznania i załatwienia sprawy z danej kategorii. Wyznaczana przepisami ustrojowymi, zmieniana porozumieniami ustrojowymi.

W. miejscowa- zdolność prawna organu do rozpoznania i załatwienia sprawy z danej kategorii na obszarze określonej jednostki podziału kraju. Właściwość miejscowa ustalana jest według miejsca zamieszkani, pobytu, ostatniego miejsca zamieszkani, w sprawach dot. Nieruchomość- według jej położenia (ew. jej większej części). Jeśli nie ma możliwości ustalenia j.w.- w. miejscową jest miejsce zdarzenia.

W. instancyjna- jest to zdolność organu wyższego stopnia do przeprowadzenia weryfikacji decyzji w drodze administracyjnej. (na podstawie prawa procesowo wyróżniamy).

Jeśli chodzi o właściwość delegacyjną to należy powiedzieć, że kpa dopuszcza możliwość przekazania rozpoznania i rozstrzygnięcia danej sprawy albo czynności organowi administracji publicznej przez drugi organ. Jest to możliwość przewidziana w przypadku wyłączenia organu administracji publicznej. W razie wyłączenia organu właściwy do załatwienia sprawy jest organ wyższego stopnia, który może jednak wyznaczyć podległy organ jako właściwy do rozpoznania sprawy. W przypadku gdy organem właściwym do wznowienia postępowania jest organ wyższego stopnia, to organ ten wyznacza organ właściwy do przeprowadzenia co do przyczyn wznowienia oraz co do rozstrzygnięcia istoty sprawy.

1

---