ZAKŁAD MIĘSNY xxxxxxxxx Sp.J. xxxxxxxxxxxx

Kolejny numer karty:

Nazwa zakładu pracy

KARTA ANALIZY RYZYKA ZAWODOWEGO

narażenie na czynniki biologiczne - pracownicy pionu produkcji

Autor: inż. Waldemar KRUPA	Stanowisko pracy: Wszystkie stanowiska w kontakcie z mięsem surowym	Data: 05.11.2007 r.
Metoda oceny ryzyka zawodowego: czynniki szkodliwe dla zdrowia - wg PN-N-18002. Przyjęty akceptowalny poziom ryzyka - PN-N-18002- kategoria 3 - średnie.

INFORMACJE O STANOWISKU PRACY

Opis stanowiska pracy: Na stanowiskach pracy, pracownicy mają bezpośredni kontakt z mięsem surowym i mogącymi występować w tym mięsie czynnikami biologicznymi. Mięso wieprzowe, wołowe i drobiowe, przetwarzane jest na elementy do sprzedaży oraz rozdrabniane w celu wytworzenia wędlin. W celu utrzymania właściwego stanu higienicznosanitarnego w zakładzie został opracowany i wdrożony odpowiedni „Plan Sanitarny” w ramach HACCP (wyd. 2 z dnia 27.09.2004 r.), w skład którego wchodzą m.in.: procedury - określające tryb postępowania zapewniającego utrzymanie wymaganego standardu sanitarnohigienicznego zakładu, osiąganego w procesach mycia i dezynfekcji wszystkich powierzchni produkcji, magazynowych, socjalnych, ciągów komunikacyjnych i transportowych, maszyn, urządzeń, narzędzi, pojemników itp. a także mycia i dezynfekcji rak, odzieży i obuwia ochronnego (gumowego). W celu zapobiegania przedostawaniu się zanieczyszczeń z zewnątrz do strefy produkcji, przewidziano odpowiednie dla każdej pory roku czynności. Sprzątanie terenu wokół zakładu odbywa się ręcznie tradycyjnymi metodami. Instrukcje szczegółowe określające dokładnie czynności i sposoby mycia i dezynfekcji poszczególnych pomieszczeń, maszyn i narzędzi, drobnego sprzętu używanego w toku produkcji a także instrukcje BHP, dotyczące użytkowania i magazynowania środków do mycia i dezynfekcji rąk oraz podstawowych zasad higieny osobistej personelu. Wszystkie ww. instrukcje stanowią część „Planu Utrzymania Higieny”. Do przestrzegania instrukcji zobowiązani zostali wszyscy pracownicy firmy oraz odwiedzający zakład goście, przebywający w strefie produkcji. Wymienione wyżej przedsięwzięcia w znacznym stopniu redukują prawdopodobieństwo wystąpienia czynnika biologicznego i jego działania na pracownika. Procedury weterynaryjne i ich przestrzeganie redukuje poziom zagrożenia czynnikami biologicznymi do małoprawdopodobnego we wszystkich możliwych przypadkach. Pracownicy przeszkoleni są z zasad oddziaływania występujących podczas pracy czynników biologicznych na organizm człowieka. Wyposażono pracowników w środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze a także specjalistyczną gumowaną odzież ochronną. Pracownicy zapoznani są z instrukcjami bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczących wykonywanego procesu pracy oraz zasad bezpiecznego obsługiwania urządzeń, maszyn i narzędzi stosowanych w procesie pracy, wynikającymi ze stosowanego w zakładzie systemu bezpieczeństwa żywności HACCP. Zapewniono pierwszą pomoc przedlekarską poprzez możliwość skorzystania z wyposażonych w środki opatrunkowe apteczki pierwszej pomocy z godnie z Rozp. MP i PS w sprawie ogólnych przepisów bhp.
Lokalizacja stanowiska pracy: Strefa produkcji na terenie zakładu pracy.
Faza użytkowania: Rozbiór mięsa ręczny i z użyciem maszyn - dla pracowników produkcji. Nadzór nad prawidłową praca maszyn, drobne naprawy, przeglądy konserwacyjne, demontaż i montaż elementów maszyn do mięsa - dla mechanika zakładowego. Nadzór nad procesem produkcji - dla osób kierujących pracownikami.
Granice obiektu: Teren zakładu pracy w miejscach magazynowania i halach produkcyjnych.
Wykonywane czynności oraz sposób i czas ich wykonywania:
Pracownicy pionu produkcji.
1.	Obsługa codzienna maszyn i urządzeń przed rozpoczęciem pracy - oględziny - czas zależny od zakresu wykonywanych czynności.
2.	Rozbiór mięsa maszynowy lub z użyciem narzędzi ręcznych - cała zmiana robocza.
7.	Obsługiwanie maszyn i urządzeń oraz ich mycie po zakończeniu pracy - czas zależny od zakresu czynności.
Mechanik zakładowy - wykonuje czynności w razie awarii nawet kilka razy dziennie.
1.	Przegląd i naprawy maszyn i urządzeń stosowanych w procesie produkcji - w razie awarii - czas zależny od zakresu wykonania czynności.
Stosowane materiały i środki pracy:
Pracownicy pionu produkcji.
1		Maszyny, urządzenia i narzędzia stosowane w procesie produkcji wymienione w poszczególnych kartach oceny ryzyka zawodowego
2		Odzież i obuwie robocze oraz środki ochrony indywidualnej, obuwie i odzież ochronna (gumowane).
Mechanik zakładowy
1		Narzędzia specjalistyczne mechanika
2		Narzędzia ręczne i elektronarzędzia.
3		Odzież i obuwie robocze oraz środki ochrony indywidualnej i odzież ochronna.
Osoby pracujące na stanowisku.
1		Pracownicy pionu produkcji: rozbieracz wykrawacz, pracownik produkcji wędlin i wyrobów podrobowych, wędzarz, peklowacz, magazynier, kierowca samochodu dostawczego, technolog zakładowy, kierownik sklepu, sprzątaczki.
2		Mechanik zakładowy.
3		Sporadycznie (doraźnie w razie specjalnych potrzeb i zadań przekraczających możliwości etatowych pracowników) - wyznaczeni, wyposażeni w odzież ochronną i środki ochrony indywidualnej oraz poinstruowani przez kierownika pracownicy zakładu.
Wymagany poziom wykształcenia, doświadczenia i zdolności użytkownika oraz wymagane uprawnienia.
Przygotowanie zawodowe. Instruktaż dotyczący sposobu wykonania pracy.
Szkolenia z zakresu bhp - wstępne - instruktaż ogólny i stanowiskowy, szkolenie podstawowe, szkolenia okresowe. Szkolenie w zakresie oddziaływania czynników biologicznych na organizm człowieka.
Badania lekarskie w zakresie dotyczącym wszystkich pracowników stwierdzające brak przeciwwskazań do wykonywania pracy na stanowisku pracy. Badania lekarskie związane z bezpieczeństwem żywności.
Inne wymagania dotyczące osób zatrudnionych na stanowisku. kobiety w ciąży, młodociani, osoby niepełnosprawne itp.
młodociani i osoby niepełnosprawne nie są zatrudniane przy wykonywaniu pracy.
Inne osoby narażone na ryzyko.
1		Pracownicy i osoby mogące znajdować się w pobliżu miejsca wykonywanych prac.
Niedogodności i niebezpieczne zdarzenia wykryte w czasie dotychczasowej pracy. wypadki i choroby zawodowe
1		Nie było wypadków przy pracy i niebezpiecznych zdarzeń oraz chorób zawodowych.
2		Nie wystąpiły choroby zawodowe.
Identyfikacja zagrożeń

II. IDENTYFIKACJA I CHARAKTERYSTYKA ZAGROŻEŃ Nr karty:

Czynniki szkodliwe
Czynniki biologiczne Związane z koniecznością wykonywania czynności w narażeniu na działanie zidentyfikowanych poniżej czynników biologicznych.
Lp.	Zagrożenie	Źródło zagrożenia (przyczyna)	Możliwe skutki zagrożenia	Środki ochrony przed zagrożeniami
		Grupa		Droga zakażenia		Przechowywanie akt
	1	Wirusy pryszczycy Picornaviridae Aphtovirus		Bydło, owce, kozy, świnie, dzikie zwierzęta parzystokopytne	Zapalenie układu oddechowego, błon śluzowych, spojówek, wysypka.	Środki ochrony indywidualnej, dezynfekcja, szczepienia pracowników
		Gr. 2 szczepienia		Kropelkowa, bezpośrednia		Nie
	1	Wirusy (Parvovirdae)		Ludzie, zwierzęta	Gorączka z wysypką, anemia, poronienia	Środki ochrony indywidualnej
		Gr. 2 brak szczepień		Kropelkowa		Nie
	1	Wirusy ospy rzekomej bydła (Poxviridae)		Bydło	Zmiany skórne (wysypka, krosty), gorączka	Środki ochrony indywidualnej, dezynfekcja
		Gr. 2 brak szczepień		Bezpośrednia (przez uszkodzoną skórę)		Nie
	2	Gronkowiec złocisty Staphyloococcus aureus		Ludzie, zwierzęta, pył, powietrze, woda	Zakażenia ropne, stany zapalne dróg oddechowych, zatrucia	Przestrzeganie zasad higieny (mycie rąk), środki ochrony indywidualnej
		Gr. 2, brak szczepień		Kropelkowa, bezpośrednia po zranieniu		Nie
	3	Bakterie beztlenowe-laseczka tężca Clostridium tetanie		Przewód pokarmowy	Tężec-działanie toksyczne (neurotoksyny)	Natychmiastowe opatrywanie ran po skaleczeniu, podanie anatoksyny, dezynfekcja, szczepienia
		Gr. 2, szczepienie T		Bezpośrednia po zranieniu		Nie
	4	Fluoribacter bozemanae (legionella)		Woda (zwłaszcza w temp. 20-45˚C ),	Zapalnie płuc, gorączka grypopodobna	Środki ochrony indywidualnej, dezynfekcja
		Gr. 2, brak szczepień		Powietrzno-kropelkowa, bezpośrednia		Nie
	5	Klebsiella pneumonice/ pałeczka zapalenia płuc		Produkty zwierzęce	Nosacizna, gorączka, wrzodziejące grudki na skórze	Środki ochrony indywidualnej, opatrywanie ran, dezynfekcja
		Gr. 2, brak szczepień		Powietrzno-kropelkowa, powietrzno-pyłowa, bezpośrednia		Nie
	5	Maczugowiec rzekomo gruźliczy Corynebacterium pseudotuberculosis		Zwierzęta	Zapalenie węzłów chłonnych, ropne	Środki ochrony indywidualnej, opatrywanie ran, dezynfekcja
		Gr. 2, brak szczepień		Bezpośrednia po zranieniu		Nie
	5	Toksoplazmoza gondi		Zwierzęta	Zapalenie wątroby, węzłów chłonnych, mózgu	Dezynfekcja, sterylizacja, przestrzeganie higieny
		Gr. 2, brak szczepień		Pokarmowa		Nie
	5	Głoskowiec różycy Erysipelothrix rhusiopathiae		Świnie, bydło, owce	Różyca, najczęściej postać skórna, rzadziej powikłania w postaci zapalenia wsierdzia i stawów	Środki ochrony indywidualnej, bezzwłoczne opatrywanie skaleczeń, dezynfekcja
		Gr. 2, brak szczepień		Bezpośrednia po zranieniu		Nie
	5	Leptospira interrogans		Świnie, bydło	Leptospirozy (gorączka błotna, choroba Weila) i inne	Środki ochrony indywidualnej, dezynfekcja
		Gr. 2, brak szczepień		Przez skórę i błony śluzowe		Nie
	Lp.	Zagrożenie		Źródło zagrożenia (przyczyna)	Możliwe skutki zagrożenia	Środki ochrony przed zagrożeniami
		Grupa		Droga zakażenia		Przechowywanie akt
	5	Pałeczka listeriozy Listeria monocytogenes		Różne zwierzęta	Listerioza mogąca przebiegać pod postacią zapalenia opon mózgu, anginy z posocznicą, zapalenia skóry, spojówek, węzłów chłonnych	Środki ochrony indywidualnej, Dezynfekcja, zwalczanie gryzoni
		Gr. 2, brak szczepień		Bezpośrednia		Nie
	5	Yersinia enterocoliica		Zwierzęta	Zapalenie żołądka, jelit, zatrucia pokarmowe	Zachowanie zasad higieny, opatrywanie ran, środki ochrony indywidualnej, dezynfekcja
		Gr. 2, brak szczepień		Pokarmowo-kropelkowa, bezpośrednia (przez uszkodzoną skórę)		Nie
	5	Paciorkowiec świński Streptococcus suis		Zwierzęta	Zapalenie opon, stawów, płuc, wsierdzia, głuchota	Środki ochrony indywidualnej, Dezynfekcja, opatrywanie ran
		Gr. 2, brak szczepień		Kropelkowa, bezpośrednia po zranieniu przez np. noże		Nie
	5	Grzyby niedoskonałe Aspergillus sp.		Substraty zwierzęce, pył, powietrze	Zatrucia (wątroba, płuca, nerki) Choroby nowotworowe, wytwarza mikrotoksyny	Środki ochrony indywidualnej, redukcja zapylenia, zapobieganie pleśnieniu
		Gr. 2, brak szczepień		Pyłowa, kropelkowa, bezpośrednia		Nie
	5	Bakteria Salmonella choleraesuis var. Arizonae		Mięso zwierzęce surowe	salmonelloza (zapalenie żełądka i jellit, zatrucia pokarmowe)	Ochrony osobiste, Higiena osobista, dezynfekcja, czystość
		Gr. 2, szczepienia		Usta - pokarmowa		Nie
	5	Bakteria choleraesuis Var. Enteritidis		Mięso zwierzęce surowe	salmonelloza (zapalenie żełądka i jellit, zatrucia pokarmowe)	Ochrony osobiste, Higiena osobista, dezynfekcja, czystość
		Gr. 2, szczepienia		Pokaqrmowe, rzadko wdychanie		Nie
	5	Bakteria Salmonella choleraesuis -var. typhimurium, / papłeczka duru mysiego		Mięso zwierzęce surowe	salmonelloza (zapalenie żełądka i jellit, zatrucia pokarmowe)	Ochrony osobiste, Higiena osobista, dezynfekcja, czystość
		Gr. 2, brak szczepień		Pokarmowe, rzadko wdychanie		Nie

Opracował: ...........................................................

Zatwierdził: ..........................................................

Wartościowanie ryzyka

Szacowanie szkód i prawdopodobieństwa szkód oraz wartościowanie ryzyka wykonano metodą wg PN-N-18002 w skali trójstopniowej.

Ciężkość następstw: mała, średnia, duża.

Prawdopodobieństwo następstw: mało prawdopodobne, prawdopodobne, wysoce prawdopodobne.

Ryzyko zawodowe: małe, średnie, duże.

KARTA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO

Stanowisko: Wszystkie stanowiska związane z kontaktem w procesie produkcji z surowym mięsem Nr karty:

Lp.	Zagrożenie	Ciężkość następstw	Prawdopodobieństwo	Ryzyko	Informacja o dopuszczalności ryzyka
1	Wirusy pryszczycy Picornaviridae Aphtovirus	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe	dopuszczalne
2	Wirusy (Parvovirdae)	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe	dopuszczalne
3	Wirusy ospy rzekomej bydła (Poxviridae)	Mała	Mało prawdopodobne	Małe	dopuszczalne
4	Gronkowiec złocisty Staphyloococcus aureus	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe	dopuszczalne
5	Bakterie beztlenowe-laseczka tężca Clostridium tetanie	Duża	Mało prawdopodobne	Średnie	dopuszczalne
6	Fluoribacter bozemanae (legionella)	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe	dopuszczalne
7	Klebsiella pneumonice/ pałeczka zapalenia płuc	Mała	Mało prawdopodobne	Małe	dopuszczalne
8	Maczugowiec rzekomo gruźliczy Corynebacterium pseudotuberculosis	Mała	Mało prawdopodobne	Małe	dopuszczalne
9	Toksoplazmoza gondi	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe	dopuszczalne
10	Głoskowiec różycy Erysipelothrix rhusiopathiae	Mała	Mało prawdopodobne	Małe	dopuszczalne
11	Leptospira interrogans	Mała	Mało prawdopodobne	Małe	dopuszczalne
12	Pałeczka listeriozy Listeria monocytogenes	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe	dopuszczalne
13	Yersinia enterocoliica	Mała	Mało prawdopodobne	Małe	dopuszczalne
14	Paciorkowiec świński Streptococcus suis	Średnia	Mało prawdopodobne	Małe	dopuszczalne
15	Grzyby niedoskonałe Aspergillus sp.	Mała	Mało prawdopodobne	Małe	dopuszczalne
16	Bakteria Salmonella choleraesuis var. Arizonae	Mała	Mało prawdopodobne	Małe	dopuszczalne
17	Bakteria choleraesuis Var. Enteritidis	Mała	Mało prawdopodobne	Małe	dopuszczalne
18	Bakteria Salmonella choleraesuis -var. typhimurium, / papłeczka duru mysiego	Mała	Mało prawdopodobne	Małe	dopuszczalne

Opracował: ...........................................................

Zatwierdził: ..........................................................

INFORMACJE OGÓLNE DOTYCZĄCE SPOSOBÓW OGRANICZENIA NARAŻENIA NA DZIAŁANIE CZYNNIKÓW BIOLOGICZNYCH.

Organizacyjne środki ochronne:

• Instruowanie pracowników na podstawie instrukcji zakładowych,

• Regularne mycie i czyszczenie powierzchni pomieszczeń produkcyjnych.

• Regularne mycie i czyszczenie stosowanych w procesie produkcji maszyn, urządzeń i narzędzi ręcznych.

• Zanieczyszczone maszyny i urządzenia muszą być czyszczone i dezynfekowane, zanim zostaną zastosowane w innych obszarach jako urządzenia do produkcji.

Ogólne środki higieny:

• Środki konstrukcyjne:

• Łazienka, szatnia, pomieszczenie socjalne,

• Środki organizacyjne:

• mycie rąk przed przerwą i po zakończeniu pracy

• spożywanie posiłków w miejscach, gdzie nie ma ryzyka skażenia czynnikami biologicznymi

• regularne czyszczenie, mycie i dezynfekcja stanowiska pracy zgodnie z obowiązującymi w zakładzie procedurami wynikającymi z systemu HACCP

• środki ochrony indywidualnej odzież i obuwie robocze lub ochronne zgodnie z oceną ryzyka

• Środki higieny ogólnej:

• utrzymanie higieny osobistej - możliwość umycia się w ciepłej wodzie,

• czystość na stanowisku pracy,

• odpowiednie postępowanie z zabrudzoną odzieżą roboczą oraz środkami ochrony indywidualnej(czyszczenie pranie i możliwość suszenia).

• szczególna ostrożność przy jedzeniu, piciu i paleniu tytoniu.

• zapoznanie pracowników z „Planem Sanitarnym” oraz „Planem utrzymania higieny”.

• Środki ochrony indywidualnej

• Odzież ochronna, wodoodporna, zabezpieczająca unikanie bezpośredniego kontaktu ścieków ze skórą.

• Ochrona rak przed zagrożeniami mechanicznymi, ochrona przed mikroorganizmami (szczelna) dla uniknięcia bezpośredniego kontaktu czynników szkodliwych ze skórą.

• Ochrona nóg przed zagrożeniami mechanicznymi, ochrona przed wilgocią dla uniknięcia bezpośredniego kontaktu czynników szkodliwych ze skórą.

• Ochrona dróg oddechowych - odpowiednia wentylacja w zakładzie.

• Sczepienia ochronne:

• Przeciwko durowi brzusznemu i tężcowi.

Opracował: ...........................................................

Zatwierdził: ..........................................................

WYKAZ PRACOWNIKÓW ZAPOZNANYCH Z OCENĄ RYZYKA ZAWODOWEGO

Lp.	Imię i nazwisko pracownika	Data	Podpis	Uwagi

---