Przewodnik do cwiczen-Prawo miedzynarodowe publiczne ADMINISTRACJA , Administracja - studia, III semestr, Prawo międzynarodowe publiczne


WYDZIAŁ PRAWA I ADMINISTRACJI

UNIWERSYTET OPOLSKI

Przewodnik do ćwiczeń

PRAWO MIĘDZYNARODOWE PUBLICZNE

Opracowała:

dr Joanna Ryszka

Opole, wrzesień 2010 r.

Prawo międzynarodowe publiczne

(10 godz.)

1. Podmioty prawa międzynarodowego - uznanie w prawie międzynarodowym

2. Umowa międzynarodowa jako źródło prawa międzynarodowego

3. Terytorium i ludność - wybrane zagadnienia

4. Prawo dyplomatyczne i konsularne

5. Międzynarodowe prawo morza

6. Kolokwium - trzy pytania otwarte

LITERATURA PODSTAWOWA:

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:

DOKUMENTY:

1. Podmioty prawa międzynarodowego - uznanie w prawie międzynarodowym

    1. Pojęcie podmiotu prawa międzynarodowego

    1. Atrybuty podmiotowości międzynarodowej

ius tractatuum

prawo zawierania umów międzynarodowych, pośrednio - prawo uczestniczenia w organizacjach międzynarodowych

ius legationis

prawo legacji - utrzymywania stosunków dyplomatycznych: prawo przyjmowania (legacja bierna) i wysyłania (legacja czynna) przedstawicieli dyplomatycznych

ius standi

prawo występowania z roszczeniami międzynarodowymi oraz obowiązek ponoszenia odpowiedzialności międzynarodowej

    1. Rodzaje podmiotów prawa międzynarodowego

    1. Pojęcie uznania w prawie międzynarodowym

    1. Przedmiot uznania w prawie międzynarodowym

uznanie państwa

- istniejącą organizację terytorialną uważa się za państwo ze wszystkimi konsekwencjami

uznanie rządu

- doktryna Tobara

- doktryna Estrady

uznanie za stronę wojującą

- powstanie i wojna domowa na terytorium danego państwa

    1. Rodzaje uznania

I

uznanie deklaratywne

istnienie tego co się uznaje, nie zależy od aktu uznania; uznanie nie tworzy nowej sytuacji prawnej lub nowego podmiotu prawa międzynarodowego

uznanie konstytutywne

tworzy nową sytuację prawną lub nowy podmiot prawa międzynarodowego, który bez aktu uznania nie istniałby

II

uznanie wyraźne

państwo oświadcza, że uznaje nowe państwo, nowy rząd, powstańców lub stronę wojującą

uznanie domniemane

wyraża się w określonym postępowaniu państwa uznającego, np. nawiązanie stosunków dyplomatycznych lub konsularnych

III

uznanie de iure

uważane za pełne i ostatecznie udzielone; stosowane gdy uznawany podmiot spełnia wszelkie warunki niezbędne do jego uznania

uznanie de facto

uważane za niepełne, może być w każdej chwili cofnięte; uznający ma interes w nawiązaniu z stosunków

2. UMOWA MIĘDZYNARODOWA JAKO ŹródłO prawa międzynarodowego

2.1. Pojęcie i budowa umowy międzynarodowej

2.2. Rodzaje umów międzynarodowych

A. Kryterium: procedura zawarcia

umowy zawarte w trybie prostym

rokowania kończą się wyrażeniem zgody państw na związanie się umową (z reguły przez podpisanie)

umowy zawarte w trybie złożonym

zgoda państ na związanie się umową wyrażana jest przez ratyfikację lub zatwierdzenie

B. Kryterium: organ występujący w imieniu państwa

umowy państwowe

- podpisywane są w imieniu Prezydenta RP;

- są to umowy o zasadniczym znaczeniu: traktaty pokojowe,
układy o przyjaźni i
dobrym sąsiedztwie, umowy normujące problematykę zastrzeżona dla regulacji ustawowej, umowy o obrocie prawnym z zagranicą;

- podlegają ratyfikacji przez Prezydenta RP

umowy rządowe

- podpisywane są w imieniu Rady Ministrów;

- są to umowy, które nie spełniają warunków zaliczenia do umów państwowych a także, gdy ich przedmiot objęty jest właściwością dwóch lub większej liczby ministrów;

- podlegają ratyfikacji przez Prezydenta RP, gdy posiadają zasadnicze znaczenie dla państwa a także gdy wyraźnie przewidują lub dopuszczają ratyfikację, a okoliczności ją uzasadniają; w pozostałych przypadkach podlegają zatwierdzeniu przez RM

umowy resortowe

- są podpisywane przez właściwego ministra;

- są to umowy, których przedmiot należy do właściwości jednego ministra;

- są zatwierdzane przez RM lub Prezesa RM

C. Kryterium: podmiot zawierający umowę

umowy zawarte między państwami

(art. 6 KWPT)

umowy zawarte między państwami a innymi podmiotami prawa międzynarodowego

(art. 3 KWPT)

umowy zawarte między innymi niż państwa podmiotami prawa międzynarodowego

(art. 3 KWPT)

D. Kryterium: okres obowiązywania

umowy terminowe

umowy bezterminowe

E. Kryterium: forma zawarcia

umowy pisemne

umowy ustne

F. Kryterium: liczba stron

umowy dwustronne

(bilateralne)

umowy wielostronne

(multilateralne)

G. Kryterium: sposób przystępowania

umowy otwarte

przewidują możliwość przystąpienia państw trzecich

umowy zamknięte

mają ograniczoną liczbę stron i nie przewidują możliwości przystępowania do nich państw trzecich (zazwyczaj umowy dwustronne)

umowy otwarte bezwarunkowo

może do nich przystąpić w każdym czasie każde państwo mocą jednostronnego aktu przystąpienia

umowy otwarte warunkowo

przewidują możliwość przystąpienia tylko tych państw trzecich, które spełniają określone warunki, co oceniają strony umowy

H. Kryterium: treść umowy

umowy polityczne

umowy gospodarcze

umowy administracyjne

I. Kryterium: układ praw i obowiązków między stronami

umowy równoprawne

umowy nierównoprawne

2.3. Procedura zawierania umów międzynarodowych

2.4. Obowiązywanie i stosowanie umowy międzynarodowej

2.4.1. Zakres czasowy (wejście w życie, tymczasowe stosowanie, przyczyny wygaśnięcia i nieważności umowy międzynarodowej)