KWAS AZOTOWY(V), BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ


1. IDENTYFIKACJA SUBSTANCJI

Nazwa produktu: Kwas azotowy(V) 65%

Wzór chemiczny: HNO3 + H2O

Producent:

Dostawca:

Użytkownik:

Telefon awaryjny: (042) 631 47 24 (informacja toksykologiczna w Polsce)

2. SKŁAD I INFORMACJA O SKŁADNIKACH

Składniki stwarzające zagrożenie:

Nazwa chemiczna

% wag.

Nr CAS

Nr EINECS

Symbol ostrzegawczy

Symbole zagrożenia (R)

kwas azotowy(V) 65%

65

7697-37-2

231-714-2

C

35

3. IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ

Substancja niebezpieczna w myśl dyrektywy 1999/45/EEG.

Zagrożenie pożarowe: Ciecz żrąca, utleniająca i toksyczna, niepalna. W kontakcie z wieloma substancjami może wywołać pożar. W ogniu wydzielają się żrące i toksyczne gazy.

Zagrożenie toksykologiczne: Kwas azotowy(V) 65% w kontakcie z żywą tkanką działa żrąco, powodując uszkodzenie skóry i błon śluzowych oczu, dróg oddechowych, układu pokarmowego.

Zagrożenie ekotoksykologiczne: Kwas azotowy(V) 65% uszkadza wszelkie formy życia. Pary działają żrąco.

4. PIERWSZA POMOC

Uwaga: W pierwszej kolejności należy wyprowadzić poszkodowaną osobę ze skażonego kwasem azotowym(V) 65% środowiska na świeże powietrze.

Zatrucie inhalacyjne:

1.

Poszkodowaną osobę należy jak najszybciej usunąć ze środowiska skażonego kwasem azotowym(V) 65% i przenieść na świeże powietrze. Zdjąć skażoną odzież, okryć i zapewnić jej bezwzględny spokój (groźba obrzęku płuc). Należy utrzymywać drożność dróg oddechowych (głowę leżącego skręcić nieco w lewo), potem wygarnąć śluz z jamy ustnej lub gardła, kontrolować, czy nie zapada się język. Skontaktować się z centrum ratunkowym.

2.

Jak najszybciej zapewnić pomoc lekarską.

Uwaga: W przypadku zastosowania metody „usta-usta” istnieje realne zagrożenie życia ratującego.

Zatrucie doustne:

1.

Przy zatruciu doustnym osobie przytomnej należy natychmiast podać do wypicia duże ilości wody i mechanicznie prowokować wymioty. Czynność tę powtarzać kilkakrotnie. Następnie podawać białka z 2-3 jaj kurzych roztrzepane z jak najmniejszą ilością wody lub mleka. Nie podawać sody (ponieważ wytwarzający się ditlenek węgla rozciąga ścianki żołądka, co grozi jego perforacją), nie płukać żołądka, nie powodować wymiotów. W razie rozległych oparzeń jamy ustnej nie wywoływać wymiotów, a żołądek płukać przez zgłębnik.

Zasadą jest jak najszybsze podanie poszkodowanej osobie wody, a następnie mleka lub wody z roztrzepanym białkiem z kurzych jaj. Osoby niefachowe nie powinny podejmować działań leczniczych, jeżeli poszkodowany jest nieprzytomny.

2.

Do chwili odtransportowania do szpitala choremu zapewnić spokój, leżenie i ciepło.

Skażenie oczu:

1.

Przemyć oparzone kwasem azotowym(V) 65% oczy dużą ilością bieżącej wody, następnie roztworem 3% kwaśnego węglanu sodu, a dla złagodzenia bólu wpuścić 2-3 krople oleju rycynowego. Oczy osłonić gazą.

2.

Poszkodowanemu podawać leki przeciwbólowe. Zapewnić pomoc okulisty.

Skażenie skóry:

1.

W przypadku oparzenia skóry należy zmyć ją obficie wodą, przemyć 3% roztworem kwaśnego węglanu sodowego, a na oparzenia nałożyć opatrunek z gazy z maścią borną lub zwilżony 3% roztworem taniny.

2.

Zapewnić pomoc lekarską.

5. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU POŻARU

Szczególne zagrożenia:

Kwas azotowy(V) 65% jest substancją niepalną, silnie utleniającą. Zbiorniki narażone na działanie ognia lub wysokiej temperatury mogą ulec rozerwaniu. W ogniu wydzielają się toksyczne gazy.

Środki gaśnicze:

Odpowiednie do gaszenia pożaru obiektu lub substancji znajdujących się w sąsiedztwie cystern z kwasem azotowym(V) 65%. W miarę możliwości nie używać do gaszenia wody.

6. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU NIEZAMIERZONEGO UWOLNIENIA DO ŚRODOWISKA

Zalecenia ogólne:

W przypadku wydostania się większej ilości kwasu azotowego(V) 65% do środowiska, skażony teren należy wyizolować z otoczenia, a poza jego obręb wyprowadzić osoby postronne. W pierwszej kolejności odciąć źródło skażenia środowiska. Wezwać zakładowe lub zewnętrzne ekipy ratownicze.

Środki ochrony osobistej:

Unikać kontaktu z uwalniającą się cieczą. Stosować ubrania ochronne z tkanin kwasoodpornych, rękawice ochronne kwasoodporne, okulary ochronne w szczelnej obudowie z tworzywa sztucznego, ochrony dróg oddechowych. Należy pamiętać o ograniczonym czasie działania ochronnego filtrów cząsteczkowych i gazowych (filtr cząsteczkowy oznaczony kolorem białym i symbolem P2, filtr par kwaśnych oznaczony kolorem żółtym i literą E).

Zalecenia szczegółowe:

Wydzielające się pary rozcieńczać rozproszonym strumieniem wody, starać się odciąć źródło skażenia środowiska (zamknąć dopływ cieczy, uszczelnić uszkodzone opakowanie i umieścić w opakowaniu awaryjnym), miejsce gromadzenia się cieczy obwałować, zebrane duże ilości cieczy odpompować urządzeniami kwasoodpornymi, małe ilości rozlanej cieczy przysypać chłonnym materiałem mineralnym, zebrać, skierować do ewentualnego zagospodarowania lub zniszczenia.

Zabezpieczenie środowiska:

Zabezpieczyć studzienki ściekowe. W przypadku skażenia wód powiadomić odpowiednie władze. Skażony grunt podlega wymianie.

Metody utylizacji:

Na drodze neutralizacji - zgodnie z wymogami prawa polskiego.

7. POSTĘPOWANIE Z SUBSTANCJĄ I JEJ MAGAZYNOWANIE

Zapobieganie zatruciom:

Podczas stosowania acetonu nie jeść, nie pić, unikać kontaktów z acetonem, unikać wdychania par i aerozoli, przestrzegać zasad higieny osobistej, stosować odzież i sprzęt ochrony osobistej, pracować w wentylowanym pomieszczeniu. Przechowywać w zamknięciu, poza zasięgiem dzieci.

Zapobieganie pożarom/wybuchom:

Wyeliminować źródła zapłonu - nie wykonywać prac z otwartym ogniem, nie palić, nie używać narzędzi iskrzących i odzieży z tkanin podatnych na elektryzację, chronić zbiorniki przed nagrzaniem, instalować urządzenia elektryczne w wykonaniu przeciwwybuchowym.

Magazynowanie:

W oryginalnych, właściwie oznakowanych opakowaniach, w magazynie cieczy palnych wyposażonym w instalację wentylacyjną i elektryczną w wykonaniu przeciwwybuchowym, na twardym podłożu, w możliwie niskiej temperaturze. Opakowania napełniać do 90% ich objętości. Na terenie magazynu przestrzegać zakazu palenia, spożywania posiłków, używania otwartego ognia i narzędzi iskrzących. Zasady magazynowania określa norma PN-89/C-81400.

8. KONTROLA NARAŻENIA I ŚRODKI OCHRONY INDYWIDUALNEJ

Rozwiązania techniczne: Wentylacja na stanowiskach pracy i w magazynie. Techniczne środki uniemożliwiające skażenie środowiska, a w szczególności kanalizacji.

Najwyższe dopuszczalne stężenia w środowisku pracy

Nazwa chemiczna

NDS (mg/m3)

NDSCh (mg/m3)

kwas azotowy(V) 65%

5

10

tlenki azotu

5

10

Ochrony osobiste:

Drogi oddechowe:

Maski ochronne z filtrami pyłów i pochłaniaczami par kwaśnych, aparaty oddechowe.

Ręce:

Rękawice ochronne z tworzyw kwasoodpornych.

Oczy:

Okulary ochronne w szczelnej obudowie kwasoodpornej.

Skóra i ciało:

Ubrania ochronne powlekane tworzywem kwasoodpornym. Buty kwasoodporne.

Inne informacje:

Higiena pracy: Obowiązują przepisy ogólne przemysłowej higieny pracy. Unikać bezpośredniego kontaktu powierzchni ciała i dróg oddechowych z kwasem azotowym(V) 65%. Nie wdychać par i aerozoli. Zanieczyszczone ubranie wymienić. Po pracy dokładnie wymyć powierzchnię ciała. Nie jeść, nie pić podczas pracy. Natychmiast usuwać rozlewiska?.

Metody oceny narażenia w środowisku pracy

Metody oceny narażenia opierają się na laboratoryjnym oznaczaniu zawartości par kwasu azotowego(V) i tlenków azotu w powietrzu.

Polskie Normy Ochronne

PN-86/Z-04050.01 - Ochrona czystości powietrza. Przyrządy i zestawy do pobierania próbek. Postanowienia ogólne.

PN-89/Z-04008.07 - Ochrona czystości powietrza. Pobieranie próbek. Postanowienia ogólne. Zasady pobierania próbek w środowisku pracy i interpretacja wyników.

PN-89/Z-04009.08

Ochrona czystości powietrza. Badanie zawartości azotu i jego związków. Oznaczanie dwutlenku azotu (ditlenku azotu) w powietrzu atmosferycznym (imisja) metodą spektrofotometryczną z pasywnym pobieraniem próbek.

Poprawki 1 BI 5/91 poz. 34. Zmiany 1 BI 9/93 poz. 60.

PN-Z-04009-9:1997

Ochrona czystości powietrza. Badanie zawartości azotu i jego związków. Oznaczanie dwutlenku azotu (ditlenku azotu) w powietrzu atmosferycznym (imisja) z odczynnikiem Saltzmana.

Poprawki 1 BI 5/91 poz. 34. Zmiany 1 BI 9/93 poz. 60.

PN-74/Z-04009.07

Ochrona czystości powietrza. Badania mikrobiologiczne. Badanie zawartości azotu i jego związków. Oznaczanie kwasu azotowego oraz sumy kwasu azotowego i tlenków azotu na stanowiskach pracy metodą kolorymetryczną z kwasem fenolodwusulfonowym (fenolodisulfonowym).

PN-61/Z-04075

Szybka metoda oznaczania zawartości tlenków azotu w powietrzu.

Poprawki 1 BI 6-7/80 poz. 38.

9. WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNE

9.1

Masa cząsteczkowa: 63,01 g/mol

9.2

Postać fizyczna, barwa, zapach: Kwas azotowy(V) 65% jest w warunkach normalnych bezbarwną, ruchliwą cieczą, dymiącą, o specyficznym zapachu. Kwas azotowy(V) 65% w zetknięciu z wilgotnym powietrzem dymi, wydzielając pentatlenek azotu N2O5. Z wilgocią tworzy kwaśną mgłę.

9.3

Temperatura topnienia: -32oC

9.4

Temperatura wrzenia: 122oC

9.5

Gęstość: 1,40 g/cm3 (20oC)

9.6

Gęstość par względem powietrza: 2,18

9.7

Prężność par: 9,4 mbar (20OC)

9.8

Temperatura zapłonu: Substancja niepalna

9.9

Mieszalność z wodą; rozpuszczalność w innych rozpuszczalnikach: Kwas azotowy(V) 65% miesza się z wodą we wszystkich stosunkach, a ponadto rozpuszcza się w eterze. Rozkłada się w alkoholu etylowym.

9.10

Stopień zagrożenia wód: Duży

9.11

Wartość pH (20oC): <1

10. STABILNOŚĆ I REAKTYWNOŚĆ

Reaktywność:

Kwas azotowy(V) 65% jest mocnym kwasem, substancją niepalną. Posiada właściwości utleniające. Pary kwasu azotowego nie tworzą mieszanin wybuchowych z powietrzem. Rozpuszcza większość metali. Z wodą reaguje energicznie z wydzieleniem dużej ilości ciepła.

Stabilność:

W czasie przechowywania kwas azotowy(V) 65% powoli rozkłada się i ciemnieje. Reakcję rozkładu przyspiesza światło i ogrzewanie.

11. INFORMACJE TOKSYKOLOGICZNE

Drogi narażenia człowieka: Wdychanie, spożycie, kontakt ze skórą, kontakt z oczami.

Drogi narażenia:

Oczy

tak

Skóra

tak

Spożycie

tak

Wdychanie

tak

Działanie miejscowe (skóra, oczy, błony śluzowe):

Wdychanie: Pary kwasu azotowego(V) 65% wywołują ostre stany zapalne dróg oddechowych, a wysokie stężenie par kwasów oraz tlenków azotu w powietrzu może powodować podrażnienie spojówek oczu oraz błon śluzowych górnych dróg oddechowych, stany zapalne oskrzeli i płuc, a nawet utratę przytomności i uszkodzenie tkanki płuc. Wskutek działania par kwasu azotowego(V) 65% w wysokich stężeniach może powstać bezpośredni ostry obrzęk płuc lub, jako późniejsze następstwo, odoskrzelowe zapalenie płuc. Przy mniejszych stężeniach powstają podrażnienia, które wywołują silne ataki kaszlu i kichania oraz zwiększone wydzielanie śluzu. Już stężenia około 3 mg/m3 powodują podrażnienia i uczucia duszenia. Kwas azotowy(V) 65% znajdujący się w powietrzu w postaci mgły często wywołuje nadżerki na błonie śluzowej nosa.

Kontakt ze skórą: Kwas azotowy(V) 65% powoduje ścinanie substancji białkowej i martwicę skóry, a także głębokie zmiany związane ze zwęglaniem skóry. Rozległość kontaktu decyduje o ciężkości przypadku. Zmiany płytkie i mało rozległe, rzędu 1-2% całkowitej powierzchni ciała, wywołują tylko efekty miejscowe. W stanach zapalnych bardziej rozległych ujawniają się po pewnym czasie wpływy resorpcji produktów rozkładu tkanki skórnej, które są źródłem ogólnego zatrucia organizmu. Dochodzą do tego efekty wyłączenia fizjologicznych funkcji większej powierzchni skóry. W zapaleniach toksycznych rozległość przekraczająca 15% powierzchni ciała stanowi zagrożenie dla życia.

Kontakt z oczami: W przypadku łagodnego kontaktu z kwasem azotowym(V) 65% wystąpi podrażnienie, pieczenie, zaczerwienienie i łzawienie. W kontakcie z gałką oczną mieszaniny polerującej następuje odwodnienie i ścinanie białka nabłonka rogówki i spojówki. Powstała w ten sposób martwica skrzepowa na ogół chroni tkanki przed wnikaniem składników kwasu azotowego 65% w głąb nich.

Spożycie: W przypadku spożycia kwasu azotowego(V) 65% śmierć następuje wskutek przebicia ścian żołądka lub jelit i w wyniku ich perforacji, jak również uszkodzenia innych organów wewnętrznych. Dawka trująca wprowadzona do organizmu człowieka wynosi ok. 3 g, dawka śmiertelna wynosi ok. 7 g.

Skutki zdrowotne narażenia przewlekłego: Osoby zawodowo stykające się (w dłuższym okresie czasu) z kwasem azotowym(V) 65%, mogą skarżyć się na choroby zębów, które stają się łamliwe w następstwie znacznego odwapnienia szkliwa. Może dojść do obumarcia zębów i otwartego zgryzu. Oddziaływanie to dotyczy najpierw miejsc, które przy otwartych ustach nie są osłonięte przez wargi i nie są dostatecznie chronione przez ślinę. Mogą nastąpić zakłócenia w pracy nerek i upośledzenia funkcji kręgosłupa.

Powikłania: Obrzęk krtani, przedziurawienie przełyku i żołądka, zapalenie śródpiersia, zapalenie płuc, krwotoki, zapalenie otrzewnej, mocznica.

Przeliczeniowa doustna dawka śmiertelna: Dawka trująca wprowadzona do organizmu człowieka wynosi ok. 3 g, dawka śmiertelna wynosi ok. 7 g.

Dane toksykologiczne dotyczące niebezpiecznych składników kwasu azotowego 65%:

Kwas azotowy: TDLO (doustnie, szczur) = 5275 mg/kg,

Ditlenek azotu: LC5O (inhalacyjnie, szczur) = 88 ppm/4 godz.

12. INFORMACJE EKOLOGICZNE

Kwas azotowy(V) 65% szybko wchodzi w reakcję ze składnikami środowiska, ulegając stosunkowo szybkiej biodegradacji z wydzieleniem różnych substancji. W kontakcie z wszelkimi formami życia kwas azotowy(V) 65% działa na nie żrąco bądź utleniająco.

Wskaźnik oceny dla ostrej toksyczności wobec ssaków: 3,1.

Stopień zagrożenia dla życia wodnego: Średni.

13. POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI

Metody unieszkodliwiania:

Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628) oraz rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206).

Zawartość opakowania wg:

rodzaju 06 01 05 - kwas azotowy i azotawy.

Sposób likwidacji B4: - na drodze chemicznej - proces zobojętniania.

Opakowania wg:

rodzaju 15 01 02 - opakowania z tworzyw sztucznych,

rodzaju 15 01 07 - opakowania ze szkła.

14. INFORMACJE O TRANSPORCIE

14.1

Numer ONZ:

2031

14.2

Klasa RID/ADR/IMO:

8

14.3

Grupa pakowania:

II

14.4

Numer rozpoznawczy zagrożenia:

80

14.5

Numer indeksowy (EC):

007-004-00-1

14.6

Symbole niebezpieczeństwa (R):

35

14.7

Symbole bezpieczeństwa (S):

1/2-23-26-36/37/39-45

14.8

Nalepka ostrzegawcza wg ADR/RID Nr 8:

0x01 graphic

15. INFORMACJE DOTYCZĄCE PRZEPISÓW PRAWNYCH

Na etykietach należy umieścić następujące informacje:

Symbole ostrzegawcze na opakowaniach jednostkowych:

0x08 graphic

Napis ostrzegawczy na opakowaniach jednostkowych:

„Substancja żrąca.”

Symbole zagrożenia

R 35

Powoduje poważne oparzenia.

Symbole bezpieczeństwa

S 1/2

Przechowywać w zamknięciu i chronić przed dziećmi.

S 23

Nie wdychać pary/rozpylonej cieczy.

S 26

Zanieczyszczone oczy przemyć natychmiast dużą ilością wody i zasięgnąć porady lekarza.

S 36/37/39

Nosić odpowiednią odzież ochronną, odpowiednie rękawice ochronne i okulary lub ochronę twarzy.

S 45

W przypadku awarii lub jeżeli źle się poczujesz, niezwłocznie zasięgnij porady lekarza - jeżeli to możliwe, pokaż etykietę.

16. INNE INFORMACJE

  1. Chemiczne określenie produktu:

Kwas azotowy(V) 65%

16.2 Znaczenie symboli:

Symbol ostrzegawczy na opakowaniach jednostkowych

C

Substancja żrąca.

Numer rozpoznawczy zagrożenia

80

Materiał żrący.

Znaczenie oznaczeń transportowych

Klasa RID/ADR: 8-II

Materiał żrący - niebezpieczny.

Numer ONZ: 2031

Kwas azotowy zawierający do 70% kwasu.

Uwaga: Użytkownik ponosi odpowiedzialność za podjęcie wszelkich kroków mających na celu spełnienie wymogów prawa krajowego. Informacje zawarte w powyższej karcie stanowią opis wymogów bezpieczeństwa użytkowania substancji. Użytkownik ponosi całkowitą odpowiedzialność za określenie przydatności produktu do konkretnych celów. Zawarte w niniejszej karcie dane nie stanowią oceny bezpieczeństwa miejsca pracy użytkownika. Karta charakterystyki nie może być traktowana jako gwarancja właściwości substancji.

* * * * *

Zgodnie z Rozporządzeniem MZ z dnia 3 lipca 2002 r., PN-ISO 11014-1 i Dyrektywą 91/155/EEC

KARTA CHARAKTERYSTYKI NIEBEZPIECZNEJ SUBSTANCJI

Wydanie: I

Data wydania: 10.10.02

Strona/stron 8/8

Nazwa:

KWAS AZOTOWY(V) 65%

Kwas azotowy 65%



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
kwas azotowy(V), BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
kwas borowy, BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
KWAS SULFANILOWY, BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
KWAS FLUOROWODOROWY, BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
KWAS SOLNY, BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
KWAS ASKORBINOWY, BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
KWAS OCTOWY, BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
KWAS MASLOWY, BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
KWAS SALICYLOWY, BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
KWAS SZCZAWIOWY, BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
KWAS ACETYLOSALICYLOWY, BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
kwas aminooctowy, BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
KWAS FOSFOROWY(V), BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
KWAS MROWKOWY, BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
kwas mlekowy, BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
KWAS 2-CHLOROBENZOESOWY, BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
KWAS CHLOROWY(VII), BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
KWAS OCTOWY LODOWATY, BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ
KWAS SIARKOWY(VI), BHP KARTA CHARAKTERYSTYKI SUBSTANCJI NIEBEZPIECZNEJ

więcej podobnych podstron