Fizyka
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii.
Fizyka (z gr. phýsis - przyroda) jest nauką o przyrodzie w najszerszym znaczeniu tego słowa. Fizycy badają właściwości i przemiany materii i energii, które są opisywane jako zjawiska fizyczne. Do opisu materii i zjawisk fizycznych fizycy używają wielkości fizycznych, opisują sposób wyrażenia wielkości fizycznych za pomocą pojęć matematycznych (liczba, wektor, tensor itp.), tworzą teorie fizyki, które są zwykle wyrażane jako matematyczne związki między wielkościami fizycznymi.
Dobrze sprecyzowane i powszechnie przyjęte teorie są przedstawiane jako prawa fizyczne prawa fizyki, chociaż jak wszystkie naukowe teorie są w zasadzie tymczasowe (obowiązują tylko w pewnym zakresie).
Fizyka jest ściśle związana z innymi naukami przyrodniczymi, szczególnie z chemią jako nauką o cząsteczkach i związkach chemicznych, które masowo występują w naszym otoczeniu. Chemicy przyjmują teorie fizyki dotyczące cząsteczek i związków chemicznych (np. mechanika kwantowa, termodynamika), tworzą teorie dotyczące ich dziedziny badań. Fizyka zajmuje szczególne miejsce w naukach przyrodniczych zajmując się wyjaśnianiem podstawowych zależności obowiązujących w przyrodzie.
W fizyce funkcjonuje wiele podziałów fizyki na działy, za główny uważa się podział odpowiadający głównym teoriom fizyki (patrz niżej), inny podział odpowiada stosowanym metodom, narzędziom badawczym fizyka teoretyczna, fizyka doświadczalna. Bardziej szczegółowe (mniej ważne) teorie lub przedmiot badań wyznaczają podział fizyki na działy szczegółowe fizyki.
Zastosowanie pojęć i metod badawczych fizyki w innych naukach powoduje powstanie sytuacji, w której możemy mówić, że zajmujemy się fizyką, ale w zastosowaniu do wybranego przedmiotu badań, który jest tradycyjnie przydzielony do innej dziedziny nauki. W ten sposób wyodrębniają się interdyscyplinarne dziedziny nauki np. geofizyka, chemia fizyczna i biofizyka. W podobny sposób tworzą się interdyscyplinarne działy fizyki np. fizyka matematyczna lub optyka cienkich warstw.
Spis treści |
Główne teorie
chromodynamika kwantowa - elektrodynamika klasyczna - elektrodynamika kwantowa - klasyczna teoria pola - termodynamika - kinetyczno-molekularna teoria gazów - kwantowa teoria pola - mechanika klasyczna - mechanika kwantowa - mechanika statystyczna - model standardowy - ogólna teoria względności - szczególna teoria względności
Działy szczegółowe fizyki
Główne pojęcia
antymateria - czas - czasoprzestrzeń - elektryczność - energia - entropia - fala - funkcja falowa - gaz doskonały - magnetyzm - masa - materia - moment pędu - oscylator harmoniczny - pole - promieniowanie elektromagnetyczne - przestrzeń - pęd - siła - spin - tarcie - temperatura
Ważne prawa
prawo Faradaya - prawo Ohma - prawa Newtona - zasada minimum energii potencjalnej - zasada nieoznaczoności - zasada odpowiedniości - zasada równoważności - zasada wzajemności - zasada względności - prawa zachowania (zasady zachowania)
Ważne równania
równanie gazu doskonałego(Clapeyrona) - równanie Bernoulliego - równania Hamiltona - równania Maxwella - równanie Schroedingera
atom - bozon - bozon Z - bozon W - elektron - fermion - foton - gluon - grawiton - hiperon - kaon - kwark - mezon - mion - neutron - neutrino - pion - proton - taon
Działy interdyscyplinarne i pokrewne
astronomia - astrofizyka - biofizyka - chemia fizyczna - fizyka medyczna - fizyka matematyczna - geofizyka - informatyka kwantowa - kosmologia
Dziedziny stosowane
aparatura naukowo badawcza - badania materiałowe - elektronika - nowe technologie - zasady działania maszyn i urzadzeń - mechanika komputerowa
Metody badawcze
instrument pomiarowy - metoda naukowa - metody eksperymentalne fizyki - paradygmat - pomiar - prawdopodobieństwo - statystyka - wielkość fizyczna
Tablice
czystość substancji - jednostki pochodne układu SI - przedrostki SI - stałe fizyczne - jednostki podstawowe SI - zamiana jednostek
Historia
Zobacz też
Bibliografia (linki zewnętrzne)