rząd: Salicales - wierzbowce
Salicaceae - wierzbowate
- wyłącznie zdrewniałe drzewa i krzewy w klimacie umiarkowanym
- liście skrętoległe, niepodzielone, z przylistkami, opadające na zimę
- kwiaty drobne, wsparte przysadkami, jednopłciowe, rozmieszczone dwupiennie w kotkach
- okwiat zredukowany do kubkowatej okrywy, lub miodników
- pręciki 2-5 lub liczne
- 1 górny słupek
- owoc - torebka, nasiona z puchem
Populus nigra - topola czarna
- drzewo do 30m z wąską koroną
- kora brunatna, głęboko spękana, pień z naroślami
- liście rombowa te, lub trójkątne, karbowano-piłkowane, nagie, ogonek liściowy spłaszczony, bez gruczołów
- kwiaty wcześniejsze od liści
- kotki zwisłe
- przysadki kwiatowe wcinane
- okwiat - kubkowata okrywa
- pręciki liczne
Salix alba - wierzba biała
- drzewo do 30m z szeroką koroną
- pędy żółtawe jasnobrązowe
- liście lancetowate, gruczołowato piłkowane, jedwabiście owłosione (początkowo obustronnie, potem tylko spodem)
- kwiaty równoczesne z liśćmi
- przysadki kwiatowe całobrzegie
- 1-2- miodniki
- 2 pręciki
rząd: Fagales - bukowce
- dzrewa i krzewy, lasotwórcze
- liście skrętoległe, niepodzielone, z odpadającymi przylistkami
- kwiaty drobne, jednopłciowe, umieszczone jednopiennie w wierzchotkowych kwiatostanach
- często tworzą się w końcu sezonu wegetacyjnego i rozwijają wczesną wiosną przed rozwojem liści
- okwiat pojedynczy, niepozorny lub brak
- 2-40 pręcików
- 1 dolny słupek
- owoc - orzech
Betulaceae - brzozowate
- drzewa i krzewy
- kwiaty umieszczone w kątach łuskowatych podkwiatków i podsadek
- kwiaty męskie w kotkowatych kwiatostanach, 4 listki okwiatu lub brak, 2 lub 4 pręciki
- kwiaty żeńskie w kwiatostanach główkowatych, kotkowatych lub szyszko podobnych, 4 listki okwiatu, lub brak
- owoc - oskrzydlony orzeszek, lub orzech
Alnus glutoinosa - olsza czarna
- drzewo do 30m, strzeliste
- korowina ciemna, spękana, młode gałązki i pąki lepkie
- liście jajowate, wcięte na szczycie, karbowano-ząbkowane
- kwiaty wcześniejsze od liści
- kwiaty w kotkach zebranych w luźne grona
- okwiat 4-dzielny
- kotki żeńskie, szyszko podobne, drewniejące w kątach łusek po 2 kwiaty bez okwiatu
- owoc - oskrzydlony orzeszek
Betula pendula - brzoza brodawkowata
- drzewo do 20m, pionierskie
- korowina biała lub ciemna, łuszcząca się
- cienkie zwisające gałązki z gruczołami
- liście romowate lub trójkątne, podwójnie piłkowane
- kwiaty równoczesne z liśćmi
- kotki po 1-3 na szczytach pędów
- okwiat 4-dzielny, 2 pręciki
- kotki żeńskie walcowate, wyprostowane, owocujące - zwisłe i rozsypujące się
- orzeszek oskrzydlony
Corylus avellana - leszczyna pospolita
- krzew do 7m
- liście jajowate podwójnie ząbkowane
- męskie kwiaty w kotkach zebranych w luźne grona
- 4 pręciki
- żeńskie kwiaty po 2 zamknięte w pąku pędowym
- owoc - orzech w liściastej okrywie
Fagaceae - bukowate
- drzewa
- kwiaty męskie w kotkowatych lub kulistych kwiatostanach, 4-8 listków okwiatu
- liczne pręciki
- kwiaty żeńskie po 1-3 otoczone miseczkowatą osią kwiatostanu - kupulą 6 listków okwiatu
- owoc - orzech
Fagus sylvatica - buk zwyczajny
- drzewo wysokopienne, do 40m
- korowina gładka
- liście jajowate, orzęsione
- kwiatostany:
* męskie - główkowate, okwiat z 4-8 listków, pręcików 4-16
* żeńskie - po 2-4 w 4-dzielnej miseczce w wyrostkami
- owoc 3-kanciasty orzech, po 2-4 w owocostanie
Quercus robur - dąb szypułkowy
- drzewo do 40m
- korowina spękana
- liście odwrotnie jajowate zatokowo-wrębne
- kwiatostany męskie kotkowate, wydłużone
- żeńskie długoszy pułkowe, 2-5 kwiatowe
- 1 kwiat w miseczce z łuseczkami
- szypuła kwiatostanu dłuższa od ogonka liściowego
- owoc - gładki orzech
Castane sativa - kasztan jadalny
- drzewo do 30m
- liście lancetowate, piłkowane z połyskiem
- kwiatostany obupłciowe, kłosokształtne, wzniesione
- kwiaty męskie liczne
- kwiaty żeńskie po 2-3 u postawy kwiatostanu
- owoc - gładki orzech w kolczastej 4-dzielnej miseczce
rząd: Junglandales - orzechowce
Junglandaceae - orzechowate
- drzewa i krzewy
- liście złożone nieparzysto pierzasto, bez przylistków
- kwiaty drobne, jednopłciowe, rozmieszczone jednopiennie w kotkach, kwiaty żeńskie czasem skuione po kilka
- okwiat pojedynczy, niepozorny łuskowaty
- pręcików 8-40
- 1 dolny słupek
- owoc - pestkowec, rzadziej oskrzydlony orzech
Junglans regia - orzech włoski
- drzewo do 20m
- korowina szara
- liście nagie nieparzysto pierzaste, 2-6 par listków całobrzegich
- kwiatostany męskie kotkowate, w kątach liści
- kwiatostany żeńskie 1-3- kwiatowe, szczytowe
- owoc - pestkowiec, endokarpium bruzdowane
Carya sp. - orzesznik
- drzewa do 60m
- liście nieparzysto pierzaste
- kwiatostany męskie kotkowate, w kątach liści
- kwiatostany żeńskie 2-10 kwiatowe, szczytowe
- owoc - pestkowiec, często z gładkim endokarpium
rząd: Piperales - pieprzowce
Piperaceae - pieprzowate
- głównie zielne, lub zdrewniałe pnącza
- liście skrętoległe, całobrzegie, podzielone lub nie
- kwiaty promieniste, drobne w groniastych kwiatostanach, zwykle bez okwiatu, jedno lub obupłciowe
- 1-10 pręcików
- 1 lub kilka słupków
- owoc - pestkowiec z suchą owocnią
Piper nigrum - pieprz czarny
- krzewy pnące, tropikalne
- liście całobrzegie, owalne, mięsiste
- kwiaty drobne w groniastych kwiatostanach
- brak okwiatu
- 2 pręciki, 1 słupek
- owoc - pestkowiec czerwony
rząd Urticales - pokrzywowce
- zielne, drzewa, krzewy
- liście szorstkie, naprzeciwległe lub skretoległe, niepodzielone lub podzielone, z przylistkami, lub bez
- kwiaty drobne w kwiatostanach, obupłciowe lub jednopłciowe
- okwiat niepozorny, pojedynczy, 4-listkowy lub brak
- 1-5 precików 1 górny słupek
- owoc - orzeszek, lub pestkowiec
Urticaceae - pokrzywowate
- zielne, roczne lub byliny
- liście naprzeciwległe lub skrętoległe z przylistkami
- jedno lub dwupienne
- kwiaty obupłciowe lub jednopłciowe ze szczątkami drugiej płci
- okwiat 4-5 listkowy
- 4 pręciki
- owoc - orzeszek
Urtica dioica - pokrzywa zwyczajna
- bylina kłączowa, ruderalna
- łodyga do 1,5m 4-graniasta
- liście naprzeciwległe jajowatopodługowate, ząbkowane
- owłosione - włoski arzące
- dwupienna
Urtica urens - pokrzywa żegawka
- roczna, ruderalna
- łodyga do 50cm, 4-graniasta
- liście naprzeciwległe jajowatoromboidalne, ząbkowane
- owłosione - włoski parzące
- jednopienna
Moraceae - morwowate
- drzewa i krzewy z sokiem mlecznym, również epifity z korzeniami podporowymi
- liście skrętoległe bez przylistków
- jedno lub dwupienne
- kwiaty jednopłciowe w kłosowatych lub mięsistych kwiatostanach
- okwiat 4-listkowy
- 4 pręciki
- owoc - orzeszki w mięsistych owocostanach
Morus alba - morwa biała
- drzewo do 20m
- liście szeroko jajowate, niepodzielone lub klapowane, piłkowane
- jednopienna
- kwiaty:
* żeńskie w kotkach krótkich
* męskie w kotkach długich i zwisłych
owoce - liczne niełupki w zmięśniałych okwiatach, w owocostanie
Ficus carica - figowiec pospolity
- drzewo do 10m
- liście dłoniastoklapowane
- dwupienna
- kwiaty robne, ukryte w zmięśniałej osi kwiatostanu
- owoce - mięsiste niełupki w mięsistym owocostanie
Cannabaceae - konopiowate
- zielne - roczne lub byliny, czasem pnącza pokryte włoskami wydzielniczymi
- liście pozornie naprzeciwległe z przylistkami
- dwupienne
- kwiaty drobe:
* męskie w gęstych wierzchotkach
* żeńskie czasem w kwiatostanach szyszkowatych
- okwiat 5-listkowy lub brak
- 5 pręcików
- owoc - orzeszek
Cannabis sativa - konopie siewne
- roczna
- łodyga rozgałęziona do 2m, szorstko owłosiona
- liście dłoniasto sieczne, ząbkowane, szorstko owłosione i ogruczolone
- dwupienna (palimy tylko żeńskie)
- kwiaty męskie w wiechach
- żeńskie bez okwiatu, gęsto po 2 w kątach liści
Humulus lupulus - chmiel zwyczajny
- bylina kłączowa, pnąca
- łodyga do 8m, kanciasta, zadzierzysto owłosiona
- liście 3-5 klapowe, ząbkowane; górne często niepodzielone
- dwupienna
- kwiaty męskie w wierzchotkach w kątach liści - żeńskie bez okwiatu w szyszko podobnych kotkowatych kwiatostanach, przysadki ogruczolone
rząd: Santalales - sandałowce
- drzewa, krzewy lub zielne, często pasożyty lub półpasożyty
- liście naprzeciwległe lub skretoległe, niepodzielone, bez przylistków, często zimozielone
- kwiaty drobne, obu lub jednopłciowe, rozmieszczone dwupiennie w kwiatostanach
- okiat pojedynczy, niepozorny, 4-6- listkowy
- 1 do wielu pręcików
- 1 dolny lub górny słupek
- owoc - jagoda lub pestkowiec
Loranthaceae - gązewnikowate
- krzewy lub krzewinki półpasożytnicze, na piach lub gałęziach drzew
- pędy rozgałęzione, pseudodychotomiczne, asymilujące
- liście naprzeciwległe, zimozielone, skórzaste
- kwiaty skupione w kątach liści, okwiat 4-listkowy, 4-pręciki, 1 dolny słupek
- owoc - pestkowiec
Viscum album - jemioła pospolita
- półpasożytniczy krzew
- na krzewach oraz gałęziach i pniach drzew liściastych i szpilkowych
- pędy kruche
- liście siedzące, odwrotnie jajowate, podługowate, całobrzegie, skórzaste
- kwiaty po kilka w kątach lisia
- owoc - białawy pestkowiec w rozwidleniu pędów
rząd: Polygonales - rdestowce
Polygonaceae - rdestowate
- zielne - jednoroczne lub byliny, wyjątkowo zdrewniałe
- liście skrętoległe, niepodzielone, z przylistkami zrośniętymi w pochwę - tzw. Gatkę
- kwiaty promieniste, drobne w gęstych kwiatostanach, obupłciowe lub jednopłciowe, rozmieszczone jednopiennie lub dwupiennie
- okwiat pojedynczy - 5-6 listków okwiatu w 2 jednakowych okółkach
- 6-9 pręcików
- 1 górny słupek
- owoc - orzeszek, często zrośnięty z listkami wewnętrznego okółka
Polygonum aviculare - rdest ptasi
- roczna, ruderalna, piaski i żwirowiska
- łodyga rozesłana lub wzniesiona do 50cm
- liście eliptyczne lub równowąskie
- kwiaty po kilka w skrętkach, w kątach liściokształtnych podsadek
- okwiat białawo lub czerwonawo zielony, 5- listkowy
- 8 pręcików
- owoc - 3-kanciasty orzeszek
Polygonum bistorta - rdest wężownik
- bylina z grubym kłączem, łąki i torfowiska
- łodyga nierozgałęziona do 1m
- liście odziomkowe - podługojajowate pofałdowane; łodygowe - lancetowate
- kłosowaty szczytowy kwiatostan
- okwiat różowy, 5-listkowy
- pręcików 8
Rumex acetosa - szczaw zwyczajny
- bylina kłączowa, łąki
- łodyga prosta, wzniesiona do 1m
- liście podługowato eliptyczne, strzałkowate, klapy skierowane w dół
- DWUPIENNA
- szczytowy wiechowaty kwiatostan
- okwiat 6-listkowy zielonawo czerwonawy
- 6 pręcików
- owoc - 3-kanciasty orzeszek zrośnięty z wewn. listkami okwiatu
Rheum palmatum - rzewień dłoniasty
- bylina
- łodyga rozgałęziona, do 2m
- liście odziomkowe, dłoniasto klapowane
- szczytowy wiechowy kwiatostan
- okwiat 6-listkowy, zielonkawy
- 9 pręcików
Fagopyrum esculentum - gryka zwyczajna
- roczna
- łodyga do 60cm, czerwono nabiegła
- liście strzałkowato sercowate
- wiechowy kwiatostan
- okwiat 5-listkowy, białoróżowy
- 8 pręcików
- owoc - 3-kanciasty orzeszek
rząd: Caryophyllales - goździkowce
- zielne, rzadko krzewy lub drzewa, głównie w gorącym klimacie, suche siedliska
- liście naprzeciwlegle lub skrętoległe, blaszkowate lub jako ciernie, z przylistkami lub bez.
- kwiaty duże lub niepozorne, promieniste, pojedynczo lub w kwiatostanach, obupłciowe lub jednopłciowe
- okwiat złożony z 5 działek kielicha i 5 płatków korony, lub okwiat pojedynczy.
- od 5 do wielu pręcików w 1 lub kilku okółkach
- 1 słupek górny z 1 szyjką
- owoc - torebka, niełupka, rzadko jagoda
Caryophyllaceae - goździkowate
- jednoroczne lub byliny, rzadko krzewy
- liście naprzeciwległe, o wąskiej blaszce, z przylistkami lub bez
- kwiaty promieniste, duże lub niepozorne, obupłciowe lub wyjątkowo jednopłciowe, pojedyncze lub w kwiatostanach
- kielich 5-działkowy, czasem zrosły
- korona 5-płatkowa, często z paznokciem
- 5-10 pręcików z miodnikami u podstawy
- 1 górny słupek z 3-5 szyjkami
- owoc - torebka pękająca ząbkami lub niełupka
Dianthus sp. - goździk
- ściśle chroniona, bylina kłączowa, murawy, łąki, skraje lasu
- łodyga do 50cm, rozgałęziona
- liście dolne w różyczce, liście zrosłe z nasadami, lancetowate lub równowąskie
- kwiaty w luźnych lub główkowatych kwiatostanach
- kielich zrosło działkowy
- korona barwna (białe, różowa, purpurowa), płatki z panokciem
- 10 pręcików
- owoc - torebka
Saponaria officinalis - mydlnica lekarska
- bylina kłączowa, brzegi rzek
- łodyga rozgałęziona, do 80cm
- liście jajowato lancetowate
- kwiaty w wierzchotkach
- kielich zrosło działkowy, wacowaty
- korona biała lub różowa, płatki z oskrzydlonym paznokciem
- 10 pręcików
- owoc - torebka
Agrostemma githago - kąkol polny
- roczna, w uprawach zbóż
- łodyga do 1 m, rozgałęziona
- liście równowąsko-lancetowate
- kwiaty pojedyncze
- kielich zrosłodziałkowy, długoowłosiony
- korona purpurowoliliowa, płatki z paznokciem
- 10 pręcików
- owoc - torebka
Herniaria gabra - połonicznik nagi
- roczna, dwuletnia, przydroża, ciepłe piaszczyste murawy
- łodyga leżąca
- liście drobne z przylistkami, eliptyczne
- kwiaty drobne w zbitych kwiatostanach w kątach liści
- kielich wolnodziałkowy
- korona żółtozielona
- 5 pręcików
- owoc - niełupka
Chenopodiaceae - komosowate
- jednoroczne, byliny, krzewy, często na skrajnie suchych Siedlikach
- liście skrętoległe bez przylistków, często mięsiste, lub zredukowane - łuskowate
- kwiaty promieniste, niepozorne w kwiatostanach wiechowych, obupłciowe lub jednopłciowe - jednopienne lub dwupienne
- okwiat pojedynczy - 5 lub mniej listków okwiatu, lub brak
- 5 pręcików z miodnikami u podstawy
- 1 górny słupek z 2 szyjkami
- owoc - jednonasienne niełupki (orzeszki) lub torebki
Chenopodium album - komosa biała
- roczna, w uprawach i ruderalna
- łodyga do 1 m bruzdowana, rozgałęziona
- liście mączysto owłosione, rombowate - ząbkowane, lancetowate - całobrzegie
- kwiaty w gęstych, groniastych kwiatostanach złożonych z kłębików
- okwiat drobny, zielony
- owoc - orzeszek
Chenopodium ambrosioides - komosa piźmowa
- roczna z Ameryki tropikalnej, uprawiana, ruderalna
- łodyga do 80 cm, rozgałęziona
- liście lancetowate, całobrzegie lub ząbkowane, gruczołowato owłosione
Spinacia oleracea - szpinak ważywny
- roczna, hodowana
- łodyga do 80 cm
- liście dolne jajowato-okrągławe w różyczce, łodygowe -trójkątne
- dwupienna
- kwiaty męskie w szczytowych, kłosokształtnych kwiatostanach
- żeńskie w kłębikach w kątach liści
- owoc - orzeszek kolczasty - obrośnięty okwiatem
Beta vulgaris - burak zwyczajny
- roczna lub bylina
- uprawiane są roczne z bulwiastym korzeniem: burak ćwikłowy, pastewny, cukrowy oraz liściowy (boćwina)
- łodyga w drugim roku - do 120 cm wysoka, rozgałęziona, czerwono nabiegła
- liście dolne jajowate, łodygowe - lancetowate
- kwiaty w szczytowej wiesze
- owoc - orzeszki po kilka obrośnięte okwiatem
rząd Ranunculales - jaskrowce
- rośliny zielne, rzadziej krzewy (drzewa)
- liście skrętoległe, blaszka podzielona lub niepodzielona, całobrzegie lub zabkowane
- kwiaty duże, promieniste, obupłciowe, pojedynczo, lub w kwiatostanach
- spiralnie ułożone listki okwiatu na wydłużonym dnie kwiatowym
- liczne spiralnie ułożone pręciki
- zwykle liczne słupki górne, spiralnie ułożone, tworzące słupkowie
- owoc - mieszek, niełupka lub jagoda.
Berberidaceae - berberysowate:
- rośliny zielne I krzewy
- liście blaszkowe na krótkopędach, na długopędach ciernie.
- kwiaty promieniste pojedynczo lub w gronach 6-9 listków okwiatu, w 2-3 okółkach z miodnikami u nasady wewnętrznego okółka
- 4-18 pręcików, 1 górny słupek
Berberis vulgaris - berberys zwyczajny
- niski krzew
- 3-dzielne ciernie na długopędach
- po kilka niepodzielonych ząbkowanych liści na krótkopędach
- kwiaty w gronach
- 9 żółtych listków okwiatu
- 6 precików
- owoc - czerwona jagoda
Podophyllum pelta tum - stopowiec tarczowaty
- bylina kłączowa
- liście odziomkowe długoogonkowe, dłoniastodzielne
- kwiaty pojedyncze
- 6 białych listków okwiatu
- 12 pręcików
- owoc - jagoda
Nymphaeaceae - grzybieniowate
- byliny wodne o grubych kłączach
- liście pływające długoogonkowe, duże, niepodzielone, całobrzegie oraz podwodne
- kwiaty pojedyncze, duże, na długich szypułkach, kielich i korona słabo zróżnicowane, spiralnie ułożone, mogą stopniowo przechodzić w liczne pręciki
- 1 dolny lub górny słupek
- owoc - niełupki obrośnięte dnem kwiatowym, torebka
Nelumbo nucifera - lotos orzechodajny
- skrobionośne jadalne kłącze
- liście tarczowate nadwodne
- kwiaty stoją nad powierzchnią wody
- okwiat z licznych listków, różowy
- liczne słupki dolne
- owoce - niełupki
Nuphar lutea - grążel żółty
- w wodach stojących i pływających, częściowo chroniony.
- liście skórzaste, jajowato sercowate, podwodne - krótkoogonkowe, pływające - długoogonkowe.
- na brzegach blaszki nerwy się NIE łączą.
- kwiaty stoją nad powierzchną wody
- 5 jajowatych, żółtych działek kielicha
- do 13 wąskich listków miodnikowych korony
- słupek górny
- owoc - torebka gładka
Nymphaea alba - grzybienie białe
- w przejrzystych wodach stojący, częściowo chroniony
- liście okrągławojajowate, nerwy łączą się na brzegach blaszki
- kwiaty pływające po powierzchni wody
- 4-5 zielonych działek kielicha
- liczne białe płatki korony, pręciki zrośnięte z zalążnią, słupek dolny.
- „torebka” pokryta bliznami
Ranunculaceae - jaskrowate
- zielne, rzadko krzewy i pnącza, wilgotne siedliska
- liście często o podzielonej blaszce
- kwiaty promieniste lub grzbieciste, często duże, pojedynczo lub w kwiatostanach, kielich i korona zazwyczaj zróżnicowane, w okółkach, często listki miodnikowe, liczne pręciki i spiralnie ułożone słupki górne
- owoc - mieszek, niełupka, jagoda
Aconitum firmum - tojad mocny
- ściśle chroniony
- bylina do 1,5m
- liście dłoniastosieczne
- kwiaty w szczytowym gronie
- okwiat grzbiecisty, ciemnoniebieski
Adonis vernalis - miłek wiosenny
- ściśle chroniony
- bylina kłączowa, pędy do 40cm
- liście odziomkowe, łuskowate, brunatne; liście górne pierzastosieczne
- 5 zielonych działek kielicha
- 10-20 żółtych płatków korony
- liczne niełupki w główkowatym owocostanie
Consolida regalis - ostróżeczka polna
- roczna
- łodyga do 50cm, rozgałęziona
- liście pierzastosieczne
- kwiaty w gronach
- okwiat grzbiecisty, zwykle niebieski
- 5 działek kielicha, górna z ostrogą
- korona - 1 listek miodnikowy z ostrogą w górnej działce
- 1 słupek
- owoc - mieszek
Hepatica nobilis - przylaszczka pospolita
- ściśle chroniona
- bylina kłączowa
- liście odziomkowe, 3-klapowe, skórzaste, zimotrwale- łodyga z pojedynczymi kwiatami
- okwiat 6-10 listkowy, niebieskofioletowy
- pod okwiatem 3-listkowy okółek (kielich pozorny)
- liczne niełupki w owocostanie
Hydrastis sp - gorzknik
- bylina kłączowa
- liście dłoniasto dzielne, ząbkowane
- łodygi ulistnione z pojedynczymi drobnymi kwiatami
- okwiat 3-listkowy
- liczne mięsiste niełupki w owocostanie
Nigella sativa - czarnuszka siewna
- roślina roczna
- łodyga wysoka do 40cm, rozgałęziona
- liście pierzastosieczne
- kwiaty pojedyncze
- kielich 5-działkowy, biały z niebieskim żyłkowaniem
- korona 5-8 listków miodnikowych dwuwargowych z wyrostkiem
- owoce - 5-10 zrosłych mieszków
N. damascene - czarnuszka damasceńska
- roczna
- liście pierzastosieczne
- kwiaty pojedyncze
- kielich 5-działkowy, jasnoniebieski, większy niż u N. sativa
- kwiat ujęty w pierzastosieczne podsadki
- owoce - 5-10 zrosłych mieszków
Pulsatilla vulgaris - sasanka zwyczajna
- ściśle chroniona
- bylina kłączowa do 20cm, silnie owłosiona
- liście pierzasto sieczne, niezimotrwale
- kwiat pojedynczy wzniesiony 3-liściowy okółek pod kwiatem liści pociętych na wąskie łatki
- okwiat fioletowy, 6-listkowy, pręciki zewnętrzne w postaci miodników
- owoc - owłosiona niełupka z długą owłosioną szyjką słupka
Ranunculus acris - jaskier ostry
- bylina kłączowa do 80cm, łąki zarośla
- łodyga rozgałęziona
- liście - dłoniastodzielne odcinki klapowane, górne siedzące o odcinkach równowąskich
- 5 działek kielicha przylegających do płatków
- 5 żółtych płatków korony
- liczne niełupki w owocostanie
Trollius europaeus - pełnik europejski
- ściśle chroniony
- bylina kłączowa
- liście dłoniastodzielne, ząbkowane
- kwiaty pojedyncze, kuliste
- 10-15 okrągłych działek kielicha
- korona z licznych równowąskich listków miodnikowych
- owoce - liczne mieszki
rząd Aristolochiales - kokornakowce
Aristolochiaceae - kokornakowate
- zielne, lub zdrewniałe pnącza, głównie w klimacie gorącym i wilgotnym, żadziej umiarkowanym
- liście zimozielone, lub opadające na zimę, duże, skrętolegle, niepodzielone, całobrzegie
- kwiaty pojedynczo, lub w kątach liści, promieniste lub grzbieciste, rurkowe
- występują kwiaty pułapkowe - okwiat pojedynczy, zrosły, obupłciowe
- 1 słupek dolny
- 6-12 precików
- owoc - torebka wielonasienna
Aristolochia sipho - kokornak wielkolistny
- pnącze zdrewniałe
- duże, sercowate liście
- kwiaty na długich szypułkach
- okwiat rurkowaty, grzbiecisty, zielonkawy
- 6 pręcików zrosłych ze słupkiem
Asarum europaeum - kopytnik pospolity
- bylina kłączowa, częściowo chroniona, w lasach liściastych
- liście po 2-3, nerkowate, mięsiste, zimotrwałe
- kwiaty na krótkich szypułkach, przyziemne
- okwiat brązowo czerwony, promienisty, 3-dzielny
- 12 pręcików
rząd: Guttiferales - soczne
- głównie tropikalne i subtropikalne
- drzewa, krzewy i zdrewniałe pnącza, rzadziej zielne
- liście skrętoległe, rzadziej naprzeciwległe lub okółkowe, niepodzielone, bez przylistków
- kwiaty najczęściej okazałe, promieniste, obupłciowe
- okwiat złożony zwykle 5 działek kielicha, 5-10 płatków korony
- liczne pręciki, często skupione w pęczki
- 1 górny słupek
- owoc -torebka (lub pestkowiec)
Hypericaceae - dziurawcowate |
Theaceae - herbatowate |
również w klimacie umiarkowanym krzewy lub zielne |
subtropikalne i tropikalne drzewa i krzewy wiecznie zielone |
liście naprzeciwległe, przeświecające kropkowane |
liście skrętolegle
|
kielich 5-dzialkowy korona 5-platkowa |
kielich 5-dzialkowy korona 5-10-platkowa |
pręciki liczne w 3-5 paczkach 1 górny słupek |
pręciki liczne w 5 paczkach 1 górny słupek |
owoc - torebka |
owoc - torebka (lub pestkowiec) |
Hypericum |
Thea |
Hypericaceae
Hypericum perforatum - dziurawiec zwyczajny
- bylina kłączowa, suche murawy, zarośla
- łodyga do 1 m rozgałęziona, obła z 2 listewkami
- liście jajowate, ciemno ogruczolone
- kwiaty w baldachogronach
- korona żółta
- pręciki w 3 pęczkach
- owoc- torebka
Theaceae
Thea sinensis - herbata chińska
- krzew lub drzewo do 10 m z Chin
- liście jajowate, ząbkowane
- kwiaty pojedyncze lub po kilka z kątów liści
- korona biała
- owoc - torebka
rząd Magnoliales - magnoliowe
- drzewa lub krzewy. głównie w ciepłym i wilgotnym klimacie
- liście skrętoległe, duże niepodzielone, całobrzegie z przylistkami lub bez
- kwiaty promieniste, pojedynczo lub w kwiatostanach, jedno lub obupłciowe
- na wydłużonym dnie kwiatowym są spiralnie ułożone listki okwiatu
- 6-9 lub wiele pręcików, czasem liściopodobne
- 1 lub liczne słupki (często niecałkowicie zamknięte), górne, tworzące słupkowie
- owoc - mieszek, pestkowiec, jagoda
Lauraceae - wawrzynowate
- liście zimotrwałe, skórzaste, bez przylistków
- kwiaty drobne, obupłciowe w kwiatostanach
- 4-6- listków okwiatu
- 10-15 pręcików
- 1 słupek
- owoc - jagoda lub pestkowiec
Cinnamomum sp. - cynamonowiec
- wysokie drzewa, Indie i Chiny
- liście naprzeciwległe
- okwiat żółtawy, kwiaty drobne w groniastych kwiatostanach
- owoc - granatowy pestkowiec, aromatyczny u C. camphora, C. aromaticum
- aromatyczna kora u C. zylanicum
Laurus nobilis - wawrzyn szlachetny
- drzewo do 10m lub krzew
- liście aromatyczne
- kwiaty drobne zebrane po kilka
- funkcjonalnie jednopłciowe
- dwupienne
- okwiat żółtozielony
- owoc - granatowa jagoda
Magnoliaceae - magnoliowate
- liście zimotrwałe lub opadające, przylistki błoniaste, odpadające
- kwiaty pojedyncze, duże, obupłciowe
- 6-9 listków okwiatu
- liczne pręciki i słupki
- owoce - liczne mieszki zebrane w owocostany szyszkowate lub gwiazdkowate
Illicium verum - badian, anyż gwiazdkowaty
- niskie drzewo w klimacie tropikalnym
- liście skórzaste
- kwiaty pojedyncze
- okwiat żółty
- owoc - mieszki w gwiazdkowatym owocostanie
Myristicaceae - muszkatułowcowate
- liście zimotrwałe bez przylistków
- kwiaty drobne jednopłciowe w kwiatostanach
- okwiat pojedynczy
- liczne pręciki, 1 słupek
owoc - pestkowiec 1 nasienie z osnówką
Myristica fragrans - muszkatułowiec korzenny
- drzewo do 20m
- dwupienne
- kwiaty drobne w luźnych kwiatostanach
- okwiat 3-listkowy, żółtawy
- owoc - pestkowiec
- nasienie - gałka z osnówką
rząd Rhoeadales (Papaverales) - makowce
- rośliny zielne jednoroczne lub byliny, żadko krzewy
- liście złożone skrętoległe o blaszce podzielonej lub nie, bez przylistków
- kwiaty zwykle duże, promieniste lub grzbieciste, pojedynczo, lub w kwiatostanach, obupłciowe
- 2 okółki listków okwiatu, 2 lub 4 działki kielicha (często szybko opadają) i 4 płatki korony
- od 2 do wielu pręcików w kilku okółkach
- 1 słupek górny z 1 szyjką
- owoc - torebka lub niełupka
Cruciferae (Brassicaceae) - krzyżowe
- zielne jednoroczne I byliny, żadziej krzewy
- liście o blaszce całej lub podzielonej
- kwiaty promieniste, najczęściej w kwiatostanach
- kielich i korona w dwóch okółkach. 4 działki kielicha i 4 płatki korony nakrzyżegłe
- 6 pręcików, 4-silnych z miodnikami w nasadzie
- 1 górny słupek z 1 szyjką
- owoc - torebka z przegroda zwana łuszczyną (łuszczynką), pękającą klapami
Alliaria officinalis - czosnaczek pospolity
- dwuletnia
- łodyga do 1m, rozgałęziona
- liście dolne nerkowate, górne sercowate, karbowane
- kwiaty promieniste w szczytowych gronach
- korona biała
- owoc o łuszczyna kanciasta 3-nerwowa
Armoracia lapathifolia - chrzan pospolity
- bylina korzeniowa
- łodyga do 1m, rozgałęziona
- liście odziomkowe, jajowate, karbowane
- liście łodygowe - pierzasto wcinane oraz lancetowate piłkowane
- kwiaty w wiechach szczytowych
- korona białe
- owoc - kulista łuszczynka
Brassica oleracea - kapusta
- roczna - kalafior, brokuł
- dwuletnia - k. głowiasta, czerwona, włoska, pastewna, jarmuż, kalarepa, brukselka
- liście : odziomkowe niepodzielone w różyczce, łodygowe - pierzastosieczne
- kwiaty w luźnych lub zmięśniałych baldachogronach
- korona żółta
- owoc - kanciasta łuszczyna
Capsella bursa-pastoris - tasznik pospolity
- roczna lub dwuletnia
- łodyga do 0,5m, rozgałęziona
- liście odziomkowe w różyczce całobrzegie, ząbkowane lub pierzastodzielne
- kwiaty drobne w gronach
- korona biała
- owoc - trójkątnie sercowata łuszczynka
Erysimum cheiranthoidesb - pszonak drobnokwiatowy
- roczna lub dwuletnia
- łodyga do o,5m
- liście lancetowate całobrzegie lub ząbkowane
- kwiaty drobne w gronach
- korona żółta
- owoc - łuszczyna 4-kanciasta
- owoc - łuszczyna przewęzista
Raphanus sativus - rzodkiew zwyczajna
- roczna lub dwuletnia
- korzeń wrzecionowaty lub bulwiasty u rzodkiewki i rzodkiewki czarnej
- łodyga do 1m, rozgałęziona
- liście odziomkowe, lirowate w różyczce; górne niepodzielone
- kwiaty w gronach
- korona biała lub liliowe
Sinapis alba - gorczyca biała
- roczna
- łodyga rozgałęziona do 0,5m
- liście pierzastodzielne, ząbkowane
- kwiaty w gronach
- korona żółta
- owoc - łuszczyna z zagiętym dzióbkiem
Thlaspi arvense - tobołki polne
- roczna lub dwuletnia
- łodyga do 0,5m, rozgałęziona
- liście odziomkowe w różyczce całobrzegie; łodygowe - zatokowo ząbkowane
- kwiaty drobne w gronach
- korona biała
- owoc - spłaszczona, szeroko oskrzydlona łuszczynka
Papaveraceae - makowate
- zielne jednoroczne lub byliny z sokiem mlecznym
- liście często o podzielonej blaszce
- kwiaty promieniste lub grzbieciste, często duże, pojedynczo lub w kwiatostanach
- kielich i korona w dwóch okółkach: 2 działki kielicha odpadające, 4 płatki korony
- od 2 do wielu pręcików
- 1 górny słupek z 1 szyjką i tarczowatym znamieniem
- owoc - niełupka, torebka pękająca otworami lub klapami.
Chelidonium majus - glistnik jaskółcze ziele
- bylina korzeniowa, ruderalna
- łodyga do 1m, rozgałęziona, pomarańczowy lateks
- liście pierzastosieczne, odcinki jajowate, karbowane
- kwiaty w luźnych baldachach
- owoc - torebka podłużna 2-klapowa
Fumaria officinalis - dymnica pospolita
- roczna, ruderalna
- łodyga pokładająca się bez souk mlecznego
- liście pierzastodzielne, odcinki równowąskie
- kwiaty w gronach
- korona różowa, grzbiecista, dwuwargowa, górny płatek z ostrogą
- 2 pręciki
- owoc - niełupka kulista
Papaver somniferum - mak lekarski
- roczna
- łodyga do 1,5m, naga
- liście niepodzielone, sinozielone; dolne klapowane, ząbkowane
- korona biała lub fioletowa, w nasadzie z ciemną plamą
- owoc - kulista torebka
P. rhoeas - mak polny
- roczna
- łodyga do 0,5m, owłosiona
- liście pierzastodzielne, ząbkowane
- kwiaty pojedyncze
- korona czerwona z ciemnymi plamami u nasady
- owoc - naga, jajowata torebka z otworami
rząd Saxifragales - skalnicowce
- drzewa, krzewy lub byliny (często rozetowe lub poduszkowe), także sukulenty
- liście skrętoległe lub naprzeciwległe (okółkowe), bez przylistków, niepodzielone
- kwiaty promieniste, okazałe lub drobne, obupłciowe (rzadko jednopłciowe)
- okwiat podwójny: kielich 5-działkowy, korona 5-płatkowa, czasem zrosła w nasadzie
- pręcików 5-10 lub liczne
- 1 słupek dolny lub górny albo liczne słupki
- owoc - torebka, jagoda lub mieszek
Crassulaceae - gruboszowate
- krzewy lub byliny w klimacie gorącym i suchym
- liście skrętoległe lub naprzeciwległe (okółkowe), nie podzielone, mięsiste
- kwiaty obupłciowe (rzadko jednopłciowe) korona czasem zrosła w nasadzie
- pręcików 5 lub liczne
- słupek górny 1 lub więcej
- owoc - mieszek
Sedum acre - rozchodnik ostry
- bylina darniowa, na suchych murawach, ruderalna
- pędy leżące
- odygi kwiatonośne do 10 cm wys.
- liście skrętoległe, wałeczkowatojajowate
- kwiaty w szczytowych baldachogronach
- korona żółta
- pręcików 10
- słupków 5
- owoc - mieszek
Saxifragaceae - skalnicowate
- krzewy lub byliny w klimacie umiarkowanym chłodnym
- liście skrętoległe lub w różyczce, nie podzielone
- kwiaty obupłciowe
- 5-10 pręcików 1 dolny słupek
- owoc - torebka lub jagoda
Ribes nigrum - porzeczka czarna
- krzew do 2m, w podmokłych lasach częściowo chroniony, hodowany
- liście 3-5-klapowe, plłkowane, ogruczolone
- kwiaty w zwisłych gronach
- płatki korony różowawe, krótsze od działek kielich
- pręcików 5
- owoc - jagoda
Saxifraga granulata - skalnica ziarenkowata
- bylina na łąkach, suchych murawach
- łodyga do 50 cm skrętolegle ulistniona
- liście okrągławonerkowate karbowane
- liście odziomkowe z bulwkowatymi rozmnóżkami w pachwinach
- kwiaty w baldachogronach
- korona biała
- pręcików 10
- owoc - torebka
rząd Rosales - różowce
- kosmopolityczne drzewa, krzewy i krzewinki oraz byliny, rzadko jednoroczne
- liście skrętoległe z przylistkami (czasem odpadającymi) lub bez nich, podzielone lub niepodzielone, często piłkowane
- kwiaty zwykle okazałe, promieniste, obupłciowe (rzadko jednopłciowe)
- okwiat podwójny, kielich 5-działkowy, korona 5-płatkowa, rzadko pojedynczy - 4-krotny
- 10 pręcików lub wielokrotność 10, w okółkach
- 1 słupek dolny lub górny lub liczne słupki na wypukłym, płaskim lub kubkowatym dnie kwiatowym
- mieszek, torebka, niełupka, pestkowiec, owoc zbiorowy lub pozorny
Pomoideae
- liście z przylistkami, podzielone lub nie
- kwiaty obupłciowe
- okwiat podwójny
- 10 pręcików lub liczne
- 1 dolny słupek w mięśniejącym dnie kwi taowym
- owoc szupinkowy (pozorny)
Aronia melanocarpa - aronia czarna
- krzew do 2m wysokości
- liście eliptyczne, piłkowane, nagie
- kwiaty w podbaldachach
- korona biała lub różowa
- owoc pozorny, czarny
Cydonia oblonga - pigwa pospolita
- krzew łub drzewko do 7 m, z Azji, hodowane
- gałązki bez cierni
- liście jajowate, całobrzegie, filcowato owłosione
- kwiaty pojedyncze
- korona biała, bladoróżowa
- owoc pozorny, żółty, gruszkowaty, ściana owocu pergaminowa
Crataegus monogyna - głóg jednoszyjkowy
- krzew lub drzewo do 8 m, na skrajach lasów
- pędy z krótkimi cierniami
- liście skórzaste, klapowane
- kwiaty w baldachogronach, korona biała
- pręciki liczne, słupek z 1 szyjką
owoc pozorny, ciemnoczerwony, ściana owocu gruba, zdrewniała
Malus domestica - jabłoń domowa
- drzewo do 15 m, hodowane
- gałązki bez cierni
- liście jajowatoeliptyczne, piłkowane, spodem kutnerowato owłosione
- kwiaty w baldachogronach
- korona biała, różowa
- szyjki słupka zrosłe
- owoc pozorny, ściana owocu pergaminowa
Pyrus communis - grusza pospolita
- drzewo do 20m
- gałązki cierniste
- liście jajowate, skórzaste, piłkowane, z połyskiem
- kwiaty w baldachogronach
- korona biała
- szyjki słupka wolne
- owoc pozorny, ściana owocu pergaminowa
Sorbus aucuparia - jarząb pospolity
- drzewo do 15 m, lasy, brzegi wód
- liście nieparzystopierzaste, piłkowane
- kwiaty w podbaldachach
- korona biała
- owoc pozorny, czerwony, ściana owocu pergaminowa
Prunoideae - śliwowe
- liście z odpadającymi przylistkami, niepodzielone
- kwiaty obupłciowe
- okwiat podwójny
- pręciki liczne, 1 górny słupek
- owoc - mięsisty pestkowiec
Amygdalus communis - migdał zwyczajny
- drzewo do 10 m, z Azji Mniejszej, hodowane
- liście lancetowate, piłkowane
- kwiaty pojedyncze, wcześniejsze od liści
- korona biała lub różowa
- owoc - spłaszczony, zamszowo owłosiony pestkowiec, mezokarpium włókniste
- odmiany: słodka - sativa i gorzka - amara)
Padus avium - czeremcha pospolita
- krzew lub drzewo do 15 m, nad wodami
- liście jajowatoeliptyczne piłkowane, matowe, z gruczołami u nasady blaszki
- kwiaty w gronach zwisłych
- korona biała
- owoc - błyszczący, czarny pestkowiec
Prunus spinosa - śliwa tarnina
- krzew do 4m na miedzach, skraju lasów
- krótkopędy o ciernistych wierzchołkach
- liście eliptyczne piłkowane
- kwiaty pojedyncze, wcześniejsze od liści
- owoc - kulisty pestkowiec, czarny z woskowym nalotem
Rosoideae - różowe
liście z dużymi przy listkami, zwykle podzielone
kwiaty obupłciowe, rzadko jednopłciowe
okwiat pojedynczy lub podwójny kielich często z kieliszkiem
pręcików (4) 10 lub liczne Słupki 1-2 lub liczne na wypukłym, płaskim lub kubkowatym dnie kwiatowym
owoc - niełupka (orzeszek) lub mięsisty pestkowiec; irzą owoc pozorny lub
Agrimonia eupatoria - rzepik pospolity
- bylina kłączowa
- łodyga prosta, do jednego metra, miękko owłosiona
- liście nieparzystopierzasto przerywane, spodem białawo kutnerowate
- kwiaty w kątach przysadek w szczytowym waskim gronie
- korona żółta
- pręcików 10-20
- słupków 2
- owoc - niełupki obrośnięte hypancjum - kubkowatym dnem.
- kwiaty z wzniesionymi haczykowatymi szczecinkami
Filipendula ulmaria - wiązówka błotna
- bylina kłączowa, na mokrych łąkach i brzegach wód
- łodyga do 2 m
- liście nieparzystopierzasto-przerywane, piłkowane
- listki jajowate, piłkowane, szczytowy 3-5 klapowy
- kwiaty w szczytowych baldachogronach
- korona biała
- pręciki liczne
- słupków 5-10
- owoc - niełupki śrubowato skręcone
Fragaria vesca - poziomka pospolita
- bylina rozłogowa w lasach i zaroślach
- pęd krótki zakończony rozetą 3-listkowych pikowanych liści
- kwiaty w szczytowych baldachach
- kielich z kieliszkiem, odstający
- korona biała
- owoc - orzeszek na niewypukłym dnie kwiatowym - owoc pozorny
Geum riale - kuklik zwisły
- bylina kłączowa na mokrych łąkach, w zaroślach łodyga do 1 m
- liście dolne lirowato pierzastoprzerywane, karbowano-piłkowane
- liście łodygowe 3-dzielne z drobnymi przylistkami
- kwiaty pojedynczo lub po kilka, zwisłe kielich z kieliszkiem korona bladożółta lub czerwonobrunatna
- owoc - niełupki z wydłużoną, owłosioną haczykowatą szyjką w kulistym owocostanie na trzonku
G. urbanum - kuklik pospolity
- bylina kłączowa w liściastych lasach i zaroślach, ruderalna
- łodyga do 1 m, rozgałęziona
- liście dolne lirowato pierzastoprzerywane
- liście łodygowe 3-5 listkowe Z dużymi przylistkami
- kwiaty pojedynczo na pędzie
- korona żółta
- owoce - niełupki z wydłużoną szyjką
Potentilla anserina - pięciornik gęsi
- bylina kłączowa z rozłogami do 1m, na pastwiskach i łąkach
- pęd krótki, zakończony rozetą nieparzystopierzasto-przerywanych liści z 13-21 piłkowanymi listkami
- kwiaty pojedyncze kielich z kieliszkiem
- korona żółta
- owoc - orzeszek, liczne na wypukłym dnie kwiatowym
Potentilla erecta - pięciornik kurze ziele
- bylina z grubym kłączem
- łodyga wzniesiona do 50 cm, rozgałęziona
- liście 3-listkowe piłkowane z dużymi przylistkami
- kwiaty pojedynczo na pędzie
- kielich z kieliszkiem
- korona żółta, zwykle czteropłatkowa
- owoc - orzeszek
Rosa canina - dzika róża
- krzew do 4 m, na miedzach, skrajach lasów
- gałązki łukowato zwieszone
- liście nieparzystopierzaste, 5-7 listkowe, piłkowane, nagie
- kwiaty pojedyncze lub po kilka na szczytach gałązek
- korona bladoróżowa
- owoc - orzeszek, liczne w podługowatym i zmięśniałym dnie kwiatowym -hypancjum
Rubus idaeus - malina właściwa
- krzew do 3 m, skraje lasów i poręby, hodowana
- wzniesione pędy, obłe pokryte delikatnymi, szczeciniastymi kolcami
- liście nieparzystopierzaste, 3-7 listkowe, spodem białawe piłkowane
- kwiaty w graniastych kwiatostanach
- owoc - zbiorowy, złożony z pestkowców, czerwony, żółty lub białawy
Rubus fruticosus - jeżyna bezkolcowa
- krzew do 1,5 m, skraje lasów, zarośla
- pędy kanciaste łukowato zwieszone, pokryte zakrzywionymi kolcami
- liście dłoniastozłożone 3-5 listkowe, piłkowane
- kwiaty w graniastych kwiatostanach
- korona białoróżowa
- owoc - czarny, błyszczący złożony z pestkowców, odpadający z dnem kwiatowym
Sanguisorba officinalis - krwiściąg lekarski
- bylina kłączowa na wilgotnych łąkach
- łodyga do 1,5 m, rozgałęziona
- liście nieparzystopierzaste, listki liczne, sercowate, piłkowane
- kwiaty w główkowatym, szczytowym kwiatostanie obupłciowe
- okwiat - 4-listkowy kielich ciemnoczerwony
- pręciki 4
- owoc - niełupka w kubkowatym hypancjum