WPROWADZENIE DO PRAWA HANDLOWEGO

CECHY OBROTU HANDLOWEGO:

1. co najmniej jeden z uczestników jest zobowiązany - bo prowadzi w sposób trwały i profesjonalny działalność gospodarczą, z której wynikają świadczone przez niego dobra i usługi

2. cywilistyczny charakter prawa handlowego - prawo handlowe zaliczane jest do prawa prywatnego regulującego stosunki cywilnoprawne (stosunki o char. majątkowym i niemajątkowym między osobami fizycznymi i prawnymi, na zasadzie równości stron)

- jest „komercyjną nadbudową prawa cywilnego”

3. masowość (koncentracja produkcji, handlu i usług), seryjność + szablonowość i typowość czynności handlowych

- szerokie zastosowanie wzorów umów i ogólnych warunków umów (zastępują tradycyjne techniki zawierania umów i określania wzajemnych praw i obowiązków)

- wzrost znaczenia zwyczajów i praktyk handlowych

4. pewność i bezpieczeństwo obrotu - wyrazami i gwarantami są:

1. teoria praw nabytych (+ zasada prawa międzyczasowego) - ustawy nowe gwarantują prawa nabyte pod rządami ustaw starych

2. system rejestracji przedsiębiorców + jego jawność

3. ochrona dobrej wiary osób trzecich

5. wolność obrotu (wolność gospodarcza) - ustawa o swobodzie działalności gospodarczej, Konstytucja (art. 20 i 22) - więc jest to zasada ustrojowa

+ swoboda umów (art. 353¹ k.c.)

6. internacjonalizacja obrotu

OBRÓT GOSPODARCZY - wymiana dóbr i usług (odbywająca się za pośrednictwem pieniądza) oraz towarzyszące jej stosunki prawne między jej uczestnikami

• odbywa się pomiędzy podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą bądź między nimi a innymi osobami (ale min. 1 podmiot prowadzi dział.gosp.)

• odbywa się za pomocą umów (daje to formalną równość podmiotów, ekonomiczną niekoniecznie)

- brak stosunku nadrzędności (jak w stos. administracyjnoprawnych)

- brak uprawnienia jednego podmiotu do kształtowania sytuacji prawnej II podmiotu

PRAWO HANDLOWE - zespół norm, które regulują organizację (ustrój) przedsiębiorców oraz stosunki zobowiązaniowe powstające pomiędzy nimi a innymi podmiotami w obrocie gospodarczym krajowym i międzynarodowym

Źródła prawa handlowego

a) kodeks cywilny

b) kodeks spółek handlowych

c) inne ustawy, m.in. ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji z 1996 roku, prawo spółdzielcze z 1982, prawo bankowe z 1997, ustawa o NBP...

d) ogólne warunki i wzory umów + regulaminy

e) umowy

f) zwyczaj - powszechnie stosowana w danym okresie, danym środowisku i w danych stosunkach społecznych praktyka pewnego zachowania się

g) umowy międzynarodowe

PODEJMOWANIE i PROWADZENIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

ZASADY podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej:

1. wolność gospodarcza - może podlegać ograniczeniom tylko w przypadkach przewidzianych w ustawie

 ustawa o swobodzie dz.g. - przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców w KRS albo do Ewidencji Działalności Gospodarczej + może być wymagane uzyskanie koncesji, zezwolenia, licencji lub wpisu do rejestru działalności regulowanej

2. wolność i równość podmiotów obrotu

3. wykonywanie dział. gosp. na zasadach uczciwej konkurencji

4. poszanowanie dobrych obyczajów

5. poszanowanie słusznych interesów konsumenta

USTAWA o SWOBODZIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ (02.07.2004)

• działalność gospodarczą na podstawie usdg mogą podejmować i wykonywać nie tylko, podmioty, których celem statutowym jest jej prowadzenie, ale też te, dla których jest ona środkiem realizacji celów statutowych

• jest ona lex generalis, a rozwiązania merytoryczne są w ustawach szczegółowych

• DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA (art. 2 usdg) - zarobkowa (zamiar osiągnięcia zysku), wykonywana w sposób ciągły (stały zamiar wykonywania) i zorganizowany (określona forma organizacyjno-prawna), działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa + zw. z kopalinami ze złóż oraz działalność zawodowa (również wolne zawody)

# przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców w KRS albo do Ewidencji Działalności Gospodarczej (+ może być wymagane uzyskanie koncesji, zezwolenia, licencji lub wpisu do rejestru działalności regulowanej)

# spółka kapitałowa w organizacji może ją podjąć przed zarejestrowaniem, po podpisaniu umowy spółki (jest wtedy ułomną osobą prawną)

# wg art. 37 kc - jednostka organizacyjna uzyskuje osobowość prawną z chwilą jej wpisu do właściwego rejestru (chyba że przepisy szczególne .....)

a) Ewidencja Działalności Gospodarczej (usdg w tym względzie będzie obowiązywać dopiero od 01.01.2007, do tego czasu ustawa - Prawo działalności gospodarczej)

• tu wpisywane osoby fizyczne oraz wolne zawody (po uzyskaniu wpisu na listę samorządu zawodowego)

• EDG prowadzą gminy jako zadanie zlecone z zakresu adm.rządowej; organ ewidencyjny: wójt, burmistrz, prezydent miasta

• wpis na wniosek

• EDG jest jawna

b) Krajowy Rejestr Sądowy - ustawa o KRS z 20.08.1997

• składa się z: rejestru przedsiębiorców; rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz z publicznych zakładów opieki zdrowotnej; rejestru dłużników niewypłacalnych

• prowadzą sądy rejonowe

• jawny

• zasady zupełności (podmiot obowiązany do dokonania wpisu w KRS nie może powoływać się wobec osób trzecich w dobrej wierze na dane, których nie ma w rejestrze) i prawdziwości ujawnionych danych

c) rejestry pozasądowe: działalności regulowanej, dla przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych .....

CZYNNOŚCI HANDLOWE czynności przedsiębiorcy dokonywane

w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej

(mogą być nie tylko czynnościami prawnymi, ale także innymi działaniami przedsiębiorcy, które do niego się odnoszą i w sferze jego działalności gospodarczej wywołują określone skutki prawne)

Czynności handlowe w ujęciu kodeksu cywilnego: sprzedaż na raty, umowa leasingu, umowa agencyjna, umowa komisu, umowa przewozu, umowa spedycji, umowa ubezpieczenia, umowa składu, umowa dostawy, umowa kontraktacji, umowa o roboty budowlane, umowa rachunku bankowego

Czynności handlowe spoza kodeksu cywilnego: umowa kredytu, umowa licencyjna, umowa o rozpowszechnianie utworów, umowa sprzedaży konsumenckiej

Systematyka:

1. prowadzące do przeniesienia własności

2. regulujące korzystanie i używanie rzeczy / praw

3. inwestycyjne

4. regulujące przewóz rzeczy i związane z nim usługi

5. regulujące pośrednictwo hamdlowe

6. i inne

PRZEDSIĘBIORCA

# art. 43¹-43¹⁰ kc: przedsiębiorca to osoba fizyczna, osoba prawna i ułomna osoba prawna, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową

 działa pod firmą, którą ujawnia się we właściwym rejestrze (chyba że przepisy szczególne mówią inaczej)

- firma powinna się odróżniać od innych i nie może wprowadzać w błąd

- firmą osoby fizycznej jest jej imię i nazwisko + ewentualnie coś

- firmą osoby prawnej jest jej nazwa; zawiera określenie formy prawnej, może zawierać imię i nazwisko / pseudonim (za zgodą danej osoby)

- zmiana firmy wymaga ujawnienia w rejestrze

- w razie przekształcenia osoby prawnej można zachować dotychczasową firmę z wyjątkiem określenia formy prawnej

- firma nie może być zbyta, ale można upoważnić innego przedsiębiorcę do używania naszej firmy, jeśli nie wprowadza to w błąd

- w przypadku ZAGROŻENIA NARUSZENIA prawa do firmy przez cudze bezprawne działanie, przedsiębiorca może żądać zaniechania tego działania, a w razie DOKONANEGO NARUSZENIA - usunięcia skutków, złożenia stosownych oświadczeń, naprawienia szkody na zasadach ogólnych lub wydania uzyskanej korzyści

# art. 4 usdg - przedsiębiorca to osoba fizyczna (obywatele RP i cudzoziemcy z pełną zdolnością do cz.pr.), osoba prawna i ułomna osoba prawna, wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą + wspólnicy spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gosp. (sama s.c. przedsiębiorcą nie jest)

# jeśli przedsiębiorcą jest osoba prawna, to (art. 35 kc), powstanie, ustrój i ustanie regulują właściwe przepisy + statut, jeśli natomiast przedsiębiorcą jest osoba fizyczna - zdolność prawną i do czynności prawnych reguluje kodeks cywilny (art. 8 - 32) + konieczne spełnienie wymagań przewidzianych w innych aktach prawnych

# osoba fizyczna (art. 8-32 kc) jako przedsiębiorca powinna prowadzić działalność gospodarczą we własnym imieniu + jej działalność podlega wpisowi do EDG

# osobą prawną (art. 33 kc) jest Skarb Państwa oraz każda jednostka organizacyjna, której osobowość prawną przyznają przepisy szczególne + ich działalność wymaga wpisu do KRS

# ułomne osoby prawne: spółka jawna, partnerska, komandytowa i komandytowo-akcyjna

PRZEDSIĘBIORSTWO (art. 55¹ kc, znaczenie przedmiotowe) - zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej

 obejmuje w szczególności: firmę, własność nieruchomości i ruchomości, prawa z umów najmu i dzierżawy, koncesje, licencje, zezwolenia, prawa własności przemysłowej i prawa autorskie, tajemnice, księgi i dokumenty

PROKURA (art. 109¹ kc) - szczególny rodzaj pełnomocnictwa, które może być udzielone wyłącznie przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do KRS, wyłącznie osobie fizycznej o pełnej zdolności do cz.pr. (1 lub kilku łącznie lub oddzielnie)

• obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa

- ale do zbycia przedsiębiorstwa + rozporządzania nieruchomościami wymagane jest pełnomocnictwo szczególne

• udzielana na piśmie pod rygorem nieważności + zgłoszenie do KRS (wygaśnięcia/odwołania też)

• można ją ograniczyć do zakresu spraw oddziału przedsiębiorstwa (prokura oddziałowa)

• może być odwołana w każdym czasie, a wygasa wskutek wykreślenia przedsiębiorcy z KRS, ogłoszenia upadłości, otwarcia likwidacji, przekształcenia przedsiębiorcy, śmierci prokurenta

ZAGADNIENIA OGÓLNE PRAWA SPÓŁEK

Kryterium rozróżnienia spółek handlowych i spółek cywilnych: opiera się na strukturze przepisów normujących dany rodzaj spółki funkcjonowanie spółek cywilnych - art. 860-875 k.c., a spółek handlowych KSH i ustawy szczególne

KSH reguluje spółki osobowe (jawna, partnerska, komandytowa i komandytowo-akcyjna) i kapitałowe (S.A. i zoo). Podział na spółki osobowe i kapitałowe opiera się na kryterium ich substratu i działalności:

a) substrat osobowy (wspólnicy) SPÓŁKI OSOBOWE: osobista majątkowa odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki i osobiste prowadzenie spraw spółki

brak osobowości prawnej

b) substrat rzeczowy (kapitał) SPÓŁKI KAPITAŁOWE: posiadają osobowość prawną i za swoje zobowiązania odpowiadają własnym majątkiem, z wyłączeniem osobistej odpowiedzialności wspólników

wspólnicy na ogół są odsunięci od bezpośredniego prowadzenia spraw spółki (robi to zarząd) i od bezpośredniej kontroli jej działalności (to robi rada nadzorcza lub komisja rewizyjna)

wspólników reprezentuje zgromadzenie wspólników / walne zgromadzenie

SPÓŁKI JEDNOOSOBOWE - dopuszczalne, mimo że z gospodarczego punktu widzenia spółka to zrzeszenie kilku osób mających na celu wspólne prowadzenie przedsiębiorstwa zarobkowego lub osiągnięcie wspólnego celu gospodarczego w inny sposób

• jednoosobowa sp. zoo - art. 151 §1 ksh; jednoosobowa S.A. - art. 301 §1 ksh)

SPÓŁKI OSOBOWE

• spółka osobowa może we własnym imieniu nabywać prawa (w tym prawa rzeczowe), zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana

• zmiana umowy spółki wymaga zgody wszystkich wspólników (chyba że umowa stanowi inaczej)

• ogół praw i obowiązków wspólnika może być przeniesiony na inną osobę tylko gdy umowa spółki tak stanowi i po uzyskaniu pisemnej zgody pozostałych wspólników (chyba że umowa stanowi inaczej)

1) SPÓŁKA CYWILNA (SPÓŁKA PRAWA CYWILNEGO)

• powstaje w drodze umowy - art. 860 §1 kc: przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów

• spółka cywilna jest prano-organizacyjną formą współdziałania gospodarczego osób

• tylko dla celów gospodarczych

• umowa stwierdzona pismem (forma dla celów dowodowych)

• nie ma zdolności prawnej, dlatego działalność gospodarczą prowadzą wspólnicy

• nie jest przedsiębiorcą

• wspólnicy mogą wnieść do spółki wkłady lub zobowiązać się do osiągnięcia wspólnego celu gosp. przez działanie w inny oznaczony w umowie sposób

• wkłady: własność i inne prawa rzeczowe, świadczenie usług

• wkłady wspólników i dochody spółki są majątkiem wspólnym wspólników - współwłasność łączna (prawo niepodzielnej ręki)

• za zobowiązania spółki wspólnicy są odpowiedzialni solidarnie

• każdy wspólnik jest uprawniony i zobowiązany do prowadzenia spółki wewnątrz i na zewnątrz

• w umowie wspólnicy mogą postanowić inaczej

• jeśli czynność przekracza zakres zwykłego zarządu - uchwała wszystkich wspólników

• każdy wspólnik może bez uprzedniej uchwały wykonać czynność nagłą, której zaniechanie mogłoby narazić spółkę na niepowetowane straty

• jeśli spółka ma cel zarobkowy - wspólnicy partycypują w zyskach i stratach

• możliwe jest wyłączenie wspólnika od udziału w stratach, ale nie w zyskach

• udział w zyskach i stratach równy (chyba że umowa stanowi inaczej)

• rozwiązanie za porozumieniem wszystkich wspólników w każdym czasie + z ważnych powodów na mocy orzeczenia sądu + w przypadku ogłoszenia upadłości wspólnika

• wspólnik może ze spółki wystąpić:

• przez wypowiedzenie swojego udziału na 3 m-ce przed upływem roku obrotowego (z ważnych powodów bez zachowania terminu)

• przez wypowiedzenie udziału ze strony wierzyciela osobistego wspólnika

• 2) SPÓŁKI HANDLOWE

A/ SPÓŁKA JAWNA (art. 22 - 85) spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inną spółką handlową; każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczeń całym swoim majątkiem, solidarnie z pozostałymi wspólnikami i spółką

• art. 31 - subsydiarna odpowiedzialność wspólnika: wierzyciel spółki może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika w przypadku, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna (ius cogens)

• powództwo przeciwko wspólnikowi można wnieść zanim egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna

• odpowiedzialność subsydiarna nie dot. zobowiązań powstałych przed wpisem do rejsetru

• osoba przystępująca do spółki odpowiada za zobowiązania spółki powstałe przed dniem jej przystąpienia (ius cogens)

• kto zawiera umowę spółki jawnej z jednoosobowym przedsiębiorcą, który wnosi do spółki przedsiębiorstwo - odpowiada również za zobowiązania powstałe przy prowadzeniu tego przedsiębiorstwa przed utworzeniem spółki (ius cogens)

• wspólnik pozwany z tytułu odpowiedzialności za zobowiązania spółki może przedstawić wierzycielowi zarzuty przysługujące spółce wobec wierzyciela

• sp. jawna jest podtypem / odmianą spółki cywilnej; powstaje z chwilą wpisu do rejestru + umowa na piśmie

• spółka jawna może powstać również z przekształcenia spółki cywilnej (art. 26 §4); wymaga to wpisu do rejestru

• MAJĄTEK sp. j. - wszelkie mienie wniesione jako wkład lub nabyte przez spółkę w czasie jej istnienia

• wkłady wspólników uważa się za równe (w razie wątpliwości)

• wkład może polegać na przeniesieniu lub obciążeniu własności rzeczy / innych praw, bądź na dokonaniu innych świadczeń na rzecz spółki

• udział kapitałowy wspólnika odpowiada wartości rzeczywiście wniesionego wkładu

• wspólnik może żądać corocznie odsetek (5%) od swego udziału kapitałowego (nawet gdy spółka poniosła stratę)

• zmniejszenie udziału kapitałowego wymaga zgody pozostałych wspólników

• REPREZENTOWANIE spółki - każdy wspólnik ma prawo reprezentować spółkę; dot. to wszelkich czynności sądowych i pozasądowych

• każdy wspólnik może bez uprzedniej uchwały wspólników prowadzić sprawy nieprzekraczające zakresu zwykłych czynności spółki, ale jeśli któryś wspólnik się sprzeciwi - to uchwała jest konieczna

• w sprawach przekraczających zakres zwykłych czynności - zgoda wszystkich wspólników

• wspólnik mający prawo prowadzenia spraw spółki może bez uchwały wspólników wykonać czynność nagłą, której zaniechanie mogłoby wyrządzić spółce poważną szkodę

• prowadzenie spraw spółki może być powierzone 1 lub kilku wspólnikom - na mocy umowy spółki bądź późniejszej uchwały wspólników

• jeśli powierzono kilku - uchwałę wszystkich wspólników zastępuje uchwała tych wspólników, którym powierzono prowadzenie spraw spółki

• umowa spółki może przewidywać, że wspólnik jest pozbawiony prawa reprezentowania spółki (tylko z ważnych powodów na mocy prawomocnego orzeczenia sądu) albo reprezentację łączną z innymi wspólnikami lub prokurentem

• nie można powierzyć prowadzenia spraw spółki osobom trzecim z wyłączeniem wspólników

• nieważne jest umowne ograniczenie prawa wspólnika do osobistego zasięgania informacji o stanie majątku i interesów spółki oraz umowne ograniczenie prawa do osobistego przeglądania ksiąg i dokumentów spółki

• dłużnik spółki nie może przedstawić spółce do potrącenia wierzytelności, jaka mu służy wobec wspólnika

• PROKURA (art. 41) - jej ustanowienie wymaga zgody wszystkich wspólników upoważnionych do prowadzenia spraw spółki; odwołać ją może każdy z nich samodzielnie

• PRAWA i OBOWIĄZKI WSPÓLNIKA prowadzącego sprawy spółki (art. 45) - ocenia się w stosunku ze spółką wg przepisów o zleceniu, a gdy wspólnik działa w imieniu spółki bez umocowania bądź przekraczając swe uprawnienia - wg przepisów o prowadzeniu cudzych spraw bez zlecenia

• wspólnik może żądać podziału i wypłaty zysku z końcem roku obrotowego; jeśli wskutek poniesionej przez spółkę straty udział kapitałowy wspólnika został uszczuplony - zysk przeznacza się w pierwszej kolejności na uzupełnienie udziału wspólnika

• wspólnik może żądać corocznie odsetek (5%) od swego udziału kapitałowego (nawet gdy spółka poniosła stratę)

• wspólnik obowiązany jest powstrzymać się od działalności sprzecznej z interesami spółki i bez zgody spółki nie może zajmować się interesami konkurencyjnymi

• każdy wspólnik ma prawo żądać wydania spółce korzyści osiągniętych przez wspólnika naruszającego zakaz konkurencji lub naprawienia wyrządzonej szkody (termin przedawnienia - 6 m-cy od dowiedzeniu się o naruszeniu zakazu)

• ROZWIĄZANIE SPÓŁKI - powody:

1. przewidziane w umowie spółki

jeśli mimo przyczyn rozwiązania przewidzianych w umowie spółka prowadzi działalność za zgodą wszystkich wspólników - uważa się ją za przedłużoną na czas nieoznaczony

2. jednomyślna uchwała wszystkich wspólników

3. ogłoszenie upadłości spółki

4. śmierć lub upadłość wspólnika

jeśli umowa spółki stanowi, że dziedziczą wszyscy spadkobiercy - powinni oni wskazać jedną osobę (ius cogens)

5. wypowiedzenie umowy spółki przez wspólnika lub wierzyciela wspólnika

jeśli spółka na czas nieoznaczony - wspólnik może wypowiedzieć umowę spółki na 6 m-cy przed końcem roku obrotowego

wartość udziału kapitałowego oznacza się na podstawie osobnego bilansu, uwzględniającego wartość zbywczą majątku spółki

6. prawomocne orzeczenie sądu

rozwiązania możę żądąc każdy wspólnik z ważnych powodów, ale jak ważny powód leży tylko po stronie 1 wspólnika to pozostali mogą żądać wyłączenia (ius cogens)

• pomimo śmierci / ogłoszenia upadłości / wypowiedzenia umowy - spółka trwa nadal pomiędzy pozostałymi wspólnikami jeśli tak stanowi umowa spółki lub tak postanowią ci pozostali wspólnicy

• w czasie trwania spółki wierzyciel wspólnika może uzyskać zajęcie tylko tych praw służących wspólników z tytułu udziału w spółce, którymi wspólnikowi wolno rozporządzać

• LIKWIDACJA następuje, gdy wystąpi któraś z w/w przyczyn; nie jest obligatoryjna - wspólnicy mogą uzgodnić inny sposób zakończenia działalności spółki

• celem zakończenie bieżących interesów spółki, ściągnięcie wierzytelności, zaspokojenie wierzycieli, zwrot wkładów i podział pozostałego majątku między wspólników

B/ SPÓŁKA PARTNERSKA (art. 86-101) spółka osobowa, utworzona przez wspólników (partnerów będacych osobami fizycznymi) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą

• może być zawiązana w celu wykonywania więcej niż 1 zawodu (chyba że przepisy szcególne stanowią inaczej)

• umowa w formie aktu notarialnego

• partner nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania spółki powstałe w związku z wykonywaniem przez pozostałych partnerów wolnego zawodu, ani za zobowiązania spółki będące następstwem działań / zaniechań pracowników spółki

• umowa może przewidywać, że 1 lub kilku wspólników godzą się na ponoszenie odpowiedzialności tak jak wspólnik spółki jawnej (bez ograniczeń całym swoim majątkiem)

• prowadzenie spraw spółki i jej reprezentacja należy do poszczególnych partnerów (umowa spółki może stanowić inaczej)

• pozbawienie partnera prawa reprezentowania tylko z ważnych powodów uchwałą wspólników (3/4 głosów przy 2/3 wspólników)

• prowadzenie spraw spółki i jej reprezentowanie można powierzyć zarządowi

• do zarządu - przepisy o sp. zoo

• rozwiązanie - przyczyny

1. przewidziane w umowie spółki

2. jednomyślna uchwała wszystkich wspólników

3. ogłoszenie upadłości spółki

4. utrata przez wszystkich partnerów prawa wykonywania wolnego zawodu

5. prawomocne orzeczenie sądu

ponadto stosuje się art. 64-66 dot. sp. jawnej odnośnie śmierci / upadłości partnera i wypowiedzenia umowy spółki przez wspólnika / wierzyciela wspólnika

w przypadku, gdy w spółce pozostaje 1 partner lub tylko 1 ma prawo wykonywania wolnego zawodu - spółka ulega rozwiązaniu z upływem roku od dnia zaistnienia tego zdarzenia

gdy partner utracił prawo wykonywania wolnego zawodu, powinien wystąpić ze spółki najpóźniej z końcem roku obrotowego

• w sprawach nieuregulowanych stosuje się przepisy o sp. jawnej

C/ SPÓŁKA KOMANDYTOWA (art. 102 - 124) sp. osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli co najmniej 1 wspólnik odpowiada bez ograniczeń (KOMPLEMENTARIUSZ), a odpowiedzialność co najmniej 1 jest ograniczona (KOMANDYTARIUSZ)

• firma spółki zawiera nazwisko 1 lub kilku komplementariuszy; nazwisko komandytariusza nie może być w firmie - jeśli zostanie zamieszczone, to ten komandytariusz odpowiada jak komplementariusz

• w sprawach nieuregulowanych stosuje się przepisy o sp. jawnej

• powstanie - z chwilą wpisu do rejestru; umowa w formie aktu notarialnego

• osoby, które działały w imieniu spółki po jej zawiązaniu a przed jej wpisem do rejestru - odpowiadają solidarnie

• wkłady:

• jeśli komplementariuszem jest sp. zoo lub s.a. a komandytariuszem jest wspólnik tej spółki, wkłądu komandytariusza nie mogą stanowić jego udziały w sp. zoo/s.a.

• KOMPLEMENTARIUSZ - odpowiada bez ograniczeń całym swoim majątkiem, solidarnie z innymi komplementariuszami; jego pozycja zbliżona do wspólnika spółki jawnej

• reprezentują spółkę

• KOMANDYTARIUSZ - odpowiada za zobowiązania spółki wobec jej wierzycieli do wysokości SUMY KOMANDYTOWEJ

• komandytariusz jest wolny w granicach wartości wniesionego wkładu

• obniżenie sumy komandytowej nie ma skutku prawnego wobec wierzycieli, któryvh wierzytelności powstały przed wpisaniem obiżenia do rejestru

• kto przystępuje do spółki jako komandytariusz, odpowiada też za zobowiązania spółki istniejące w chwili wpisania go do rejestru

• w przypadku zawarcia umowy spółki komandytowej z przedsiębiorcą, komandytariusz odpowiada też za zobowiązania powstałe przy prowadzeniu przedsiębiorstwa istniejące w chwili wpisu spółki do rejestru

• jeśli umowa spółki dopuszcza przyjęcie nowego komplementariusza - może się nim stać komandytariusz lub przystąpić osoba trzecia

• może reprezentować spółkę tylko jako pełnomocnik

• jeśli dokona czynności prawnej nie ujawniając swego pełnomocnictwa bądź z jego przekroczeniem, odpowiada za jej skutki wobec osób trzecich bez ograniczeń

• komandytariusz jest w spółce ograniczony:

• ma prawo żądać odpisu sprwozdania finansowego, ale jego kontrola dot. tylko rzetelności, a nie meritum

• tylko z ważnych powodów sąd może zarządzić udostępnienie komandytariuszowi dokumentów spółki i udzielenia mu wyjaśnień

• nie ma prawa ani obowiązku prowadzenia spraw spółki

• umowa spółki może mu takie prawo przyznać

• jego zgoda wymagana w sprawach przekraczających zakres zwykłych czynności spółki (chyba że umowa spółki ...)

• tego, który nie ma prawa prowadzenia spraw spółki, nie dotyczy zakaz konkurencji

• śmierć komandytariusza nie stanowi przyczyny rozwiązania spółki

• spadkobiercy powinni wskazać 1 osobe do wykonywania ich praw

• podział udziału między spadkobierców jest skuteczny wobec spółki tylko za zgodą pozostałych wspólników

D/ SPÓŁKA KOMANDYTOWO-AKCYJNA (art. 125 - 150) sp. osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej 1 wspólnik odpowiada bez ograniczeń (KOMPLEMENTARIUSZ), a co najmniej 1 jest AKCJONARIUSZEM

• w zakresie stosunku prawnego komplementariuszy między sobą, wobec akcjonariuszy i wobec osób trzecich oraz wkładów - stosuje się przepisy o spółce jawnejs

• kapitał zakładowy - min. 50.000,00

• aktem założycielskim spółki komandytowo-akcyjnej jest statut; wymóg aktu notarialnego; podpisy co najmniej wszystkich komplementariuszy

• osoby, które działały w imieniu spółki po zawiązaniu, ale przed wpisem do rejestru, odpowiadają solidarnie

• AKCJONARIUSZ

• nie odpowiada za zobowiązania spółki

• może reprezentować spółkę jedynie jako pełnomocnik

• KOMPLEMENTARIUSZE:

• reprezentują spółkę - mają prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki

• poza sprawami zastrzeżonymi dla rady nadzorczej

• RADA NADZORCZA - obowiązek przy > 25 akcjonariuszy, przy mniejszej liczbie fakultatywna

• komplementariusz i jego pracownicy nie mogą być jej członkami

• sprawuje stały nadzór nad działalnością spółki

• spółkę, w której nie ustanowiono rady nadzorczej, reprezentuje pełnomocnik powołany uchwałą walnego zgromadzenia

• WALNE ZGROMADZENIE - zwyczajne lub nadzwyczajne; prawo uczestnictwa mają akcjonariusze i komplementariusze

• akcja - daje prawo do 1 głosu

• w stos. do akcji nabytych przez nie-komplementariuszy statut może stanowić inaczej

• ROZWIĄZANIE i LIKWIDACJA - przepisy o S.A.

• likwidatorami są komplementariusze mający prawo reprezentowania spółki

• wypowiedzenie umowy spółki przez komplementariusza i jego wystąpienie ze spółki możliwe tylko gdy statut tak stanowi

• akcjonariusz nie ma prawa wypowiedzenia umowy spółki

SPÓŁKI KAPITAŁOWE

Spółka w organizacji - sp. z o.o. w organizacji powstaje z chwilą zawarcia umowy spółki (art. 161 ksh), a S.A. w organizacji - z chwilą zawiązania (art. 323 §1); z chwilą wpisu do rejestru staje się sp. z o.o. lub S.A.

• sp z o.o. w organizacji reprezentuje zarząd lub pełnomocnik (powołany jednomyślną uchwałą wspólników), a S.A. w organizacji - do chwili ustanowienia zarządu wszyscy założyciele łącznie lub pełnomocnik (powołany jednomyślną uchwałą założycieli)

- a jednoosobową sp. z o.o. - jedyny wspólnik

• może we własnym imieniu nabywać prawa (dot. też prawa własności), zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywane (art. 11 ksh)

• jest to ułomna osoba prawna (z art. 33¹ kc)

• stosuje się odpowiednio przepisy o danym rodzaju spółki (już nie w organizacji)

• firma powinna zawierać “w organizacji”

• za ich zobowiązania odpowiadają solidarnie spółka + osoby, które działały w jej imieniu + wspólnik/akcjonariusz do wysokości niewniesionego wkładu na pokrycie udziałów/akcji

- odpowiedzialność osób działających w imieniu spółki ustaje wobec spółki z chwilą zatwierdzenia czynności przez zgromadzenie wspólników (sp. z o.o.)

• jeśli nie zgłosi się jej do rejestru w stosownym terminie albo sąd odmówi rejestracji (postanowieniem) - spółka podlega likwidacji (art. 170 i 326 ksh, po uprawomocnieniu się postanowienia)

• rozporządzenie udziałem / akcją przed wpisem spółki do rejestru (lub przed zarejestrowaniem podwyższenia kapitału) jest nieważne

Wkład do spółki (art. 14 ksh) - przedmiotem wkładu nie może być prawo niezbywalne lub świadczenie pracy/usług

• jeśli wniesiony wkład niepieniężny ma wady, to wspólnik/akcjonariusz obowiązany do wyrównania różnicy (między wartością przyjętą w umowie/statucie a zbywczą wartością wkładu) + umowa/statut mogą przewidywać inne uprawnienia spółki

• za wkład uważa się wierzytelność wspólnika/akcjonariusza z tytułu pożyczki udzielonej spółce, w przypadku ogłoszenia upadłości spółki w ciągu 2 lat od zawarcia umowy pożyczki

• wspólnik/akcjonariusz nie może potrącać swoich wierzytelności względem spółki z wierzytelności spółki względem niego z tytułu wkłady na udziały/akcje

Wymóg zgody zgromadzenia wspólników/walnego zgromadzenia (art. 15 ksh) do zawarcia przez spółkę umowy kredytu, pożyczki, poręczenia itp. z członkiem zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej, prokurentem, likwidatorem (bądź na rzecz którejkolwiek z tych osób) a dokonanie przez spółkę czynności prawnej bez wymaganej zgody zgromadzenia wspólników/walnego zgromadzenia = nieważność cz. pr. (art. 17 ksh)

- taka zgoda może być wyrażona przed lub po dokonaniu czynności prawnej (max. 2 m-ce po i ma moc wsteczną)

- jeśli taką umowę zawiera spółka zależna z w/w osobami ze spółki dominującej - zgoda rady nadzorczej spółki zależnej (a jak jej nie ma to zgoda zgromadzenia wspólników / walnego zgromadzenia spółki dominującej

# członkiem zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej lub likwidatorem - osoba fizyczna z pełną zdolnością do cz.pr

# złożenie podpisu przez wszystkich członków zarządu - tylko gdy tak stanowi ustawa

# równość wspólników / akcjonariuszy - jednakowe traktowanie w takich samych okolicznościach

# spółka może zostać rozwiązana przez sąd rejestrowy, po uprzednim wezwaniu do uzupełnienia braków, gdy (art. 21 ksh):

• nie zawarto umowy spółki

• przedmiot działalności sprzeczny z prawem

• umowa spółki nie zawiera postanowień dot. firmy, przedmiotu działalności, kapitału zakładowego lub wkładów

• wszyscy zawierający umowę nie mieli zdolności do cz.pr

chyba że od dnia jej wpisu do rejestru upłynęło 5 lat

na wniosek osoby z interesem prawnym lub z urzędu

orzeczenie o rozwiązaniu nie wpływa na ważność cz.pr. już dokonanych przez zarejestrowaną spółkę

1) SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ (art. 151 - 300 ksh)

# POWSTANIE

• sp. z o.o. jest spółką kapitałową, posiada osobowość prawną; mówi się, że to forma pośrednia między spółką czysto kapitałową (S.A.) a spółką osobową

 jej cechy osobowe: kontrola indywidualna spółki przysługująca wspólnikom, prawo żądania wyłączenia wspólnika

 elementy kapitałowe: obowiązek wniesienia wkładów, brak odpowiedzialności wspólników za zobowiązania spółki, odpowiedzialność spółki za zobowiązania całym majątkiem, działanie przez organy + zasada, że zmiana wspólników nie wpływa na stosunek spółki

• sp. z o.o. jest przedsiębiorcą i stanowi połączenia kapitału, a nie osób

• brak ustawowej definicji, ale: spółka handlowa o strukturze korporacyjne z własną osobowiściąprawną, mająca podzielonu na udziały własny kapitał zakładowy i odpowiadająca za zobowiązania wyłacznie swoim majatkiem

• do powstania konieczne: (art. 163 ksh)

a) zawarcie umowy spółki (akt notarialny)

b) wniesienie wkładów na pokrycie całego kapitału zakładowego + ewentualnej nadwyżki (gdy objęcie udziałów za cenę > nominalna)

c) powołanie zarządu + rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej jeśli wymaga tego ustawa

d) wpis do rejestru

• utworzenie - przez 1 lub kilka osób, w każdym dopuszczalnym prawnie celu

• nie może jej zawiązać wyłącznie inna jednoosobowa sp.z o.o. (ale później już taka sp. zoo może być jedynym wspólnikiem - ograniczenie dot. tylko etapu zawiązywania) ani spółki cywilne (ale przy s.c. mogą być jej wspólnicy, wykorzystując majątek s.c. na pokrycie wkładu w sp. zoo  orzecznictwo dopuszcz objęcie udziałów w sp. zoo na zasadzie współwłasności łącznej wskutek wniesienia aportu w postaci przedsiębiorstwa s.c. przez jej wyłącznych wspólników

• osoba fizyczna nie posiadająca zdolności do czynności prawnych musi być reprezentowana przez przedstawiciela ustwowego

• w spółce jednoosobowej jedyny wspólnik wykonuje wszystkie uprawnienia zgromadzenia wspólników (art. 156 ksh)

oświadczenia woli jedynego wspólnika zawsze w formie pisemnej (no chyba że wymóg aktu not.)

• umowa spółki (art. 157 ksh) ma część obligatoryjną [firma i siedziba, pkd, wysokość kapitału i wartość + ilość udziałów, ile udziałów może mieć wspólnik, czas trwania spółki (jeśli jest oznaczony)] i część fakultatywną [postanowienia wynikające z woli wspólników]

- w formie aktu notarialnego

- przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcie wspólnego celu przez wniesienie wkładów + ewentualnie przez inne współdziałanie (art. 2 ksh)

• wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki (art. 151 §4 ksh) ale tu pewne ograniczenia:

1. za zobowiązania spółki w organizacji odpowiadają wspólnicy do wartości niewniesionego wkładu - art. 13 ksh

2. w związku ze znacznym zawyżeniem wartości aportów - art. 175 §1

3. w przypadku zbycia udziału za niespełnone świadczenia należne spółce ze zbytego udziału - art. 186 §1

4. za nieprawne wypłaty - art. 198

• sp. z o.o. z siedzibą za granicą mogą w RP tworzyć oddziały lub przedstawicielstwa na warunkach ustaw szczególnych

• jeśli wspólnik ma mieć szczególne korzyści lub obowiązki - musi to być określone w umowie pod rygorem bezskuteczności

• rejestrowanie spółki:

- zawiązanie spółki zgłasza do sądu rejestrowego zarząd (+ wszelkie zmiany też)

- sąd nie może odmówić wpisania spółki do rejestru z powodu drobnych uchybień, które nie naruszają żadnych interesów, a ich usunięcie byłoby niewspółmiernie kosztowne

- gdy brak usuwalny - sąd wyznacza spółce termin usunięcia pod rygorem odmowy wpisu

- treść zgłoszenia - art. 166 ksh

- do zgłoszenia dołącza się umowę spółki, oświadczenie członków zarządu o wniesieniu wkładów + ew. dowody ustanowienia organów (jak nie ma w umowie spółki), listę wspólników z wyszczególnieniem udziałów, notarialne wzory podpisów członków zarządu

- rozwiązanie umowy spółki jeśli zawiązanie spółki nie zostało zgłoszone przez 6 m-cy albo postanowienie sądu o odmowie rejestracji stało się prawomocne

a jeśli spółka w organizacji nie może niezwłocznie zwrócić wniesionych wkładów lub pokryć wierzytelności osób trzecich  zarząd dokona LIKWIDACJI (jak nie ma zarządu to zgromadzenie wspólników lub sąd ustanawia likwidatora)

@ likwidator 1 raz ogłasza o otwarciu likwidacji wzywając wierzycieli do zgłoszenia wierzytelności w ciągu 1 m-ca

@ spółka w organizacji ulega rozwiązaniu z dniem zatwierdzenia sprawozdania likwidacyjnego przez zgromadzenie wspólników

• po zarejestrowaniu spółki zarząd ma 2 tygodnie na złożenie umowy spółki w urzędzie skarbowym

# KAPITAŁ ZAKŁADOWY

(dzieli się na udziały o równej lub nierównej wartości nominalnej)

• umowa spółki stanowi, czy wspólnik może mieć 1 czy więcej udziałów (jeśli >1 to udziały powinny być równe i niepodzielne)

• min. wysokość kapitału zakładowego = 50.000 zł, min. wartość nominalna udziału = 50 zł

(jeśli udział obejmowany po wartości wyższej - nadwyżkę przelewa się do kapitału zapasowego; po wartości niższej nie można)

• jeśli udziały mają być pokryte wkładem niepieniężnym (aportem) - umowa spółki powinna szczegółowo określać przedmiot wkładu

• kapitał zakładowy to pierwotny majątek spółki, dający podstawę zabezpieczenia praw wierzycieli i rękojmię spłaty długów

- no bo wspólnicy sp. z o.o. nie odpowiadają osobiście

• nie może być swobodnie zmieniany - zasady oznaczenia, całkowitej wpłaty i stałości kapitału

• wysokość k.z. musi być ściśle oznaczona w umowie spółki

• cały k.z. powinien być przez wspólników objęty i wpłacony przed powstaniem spółki w formie gotówkowej lub aportem

• UDZIAŁ - ogół praw i obowiązków wspólnika, wynikający ze stosunku spółki

- wartość nominalna nie musi być równa wartości rzeczywistej

- może być dzielony (ale nadal min. wartość to 50 zł) - art. 180 - 187 ksh

- zbycie i zastawienie udziału może być uzależnione od pisemnej zgody zarządu spółki (w umowie spółki) - w razie odmowy sąd rejestrowy i tak może zezwolić z ważnych powodów, a spółka może przedstawić innego nabywcę

- umowa spółki może ograniczać lub wyłączać wstąpienie w miejsce zmarłego wspólnika jego spadkobierców (art. 183 ksh) i określić warunki spłaty spadkobierców niewstępujących do spółki

@ jeśli wspólnik miał 1 udział, może on zostać podzielony między spadkobierców (chyba że umowa spółki to wyłącza / ogranicza) ale min. na części po 50 zł

- przy zbyciu udziału nabywca i zbywca odpowiadają solidarnie wobec spółki za niespełnione świadczenia

- o przejściu udziału i ustanowieniu zastawu lub użytkowania udziału zawiadamia się spółkę

- zbycie i zastawienie udziału - poświadczenie podpisów (art. 180 ksh)

- przypadający wspólnikom zysk (bo mają prawo do dywidendy) dzieli się w stosunku do posiadanych udziałów (chyba że inaczej stanowi akt założycielski)

- umorzenie udziału - likwidacja praw i obowiązków wspólnika; dobrowolne (za zgodą wspólnika) lub przymusowe (tryb i przesłanki określa umowa spółki)

wymagana zgoda / uchwała zgromadzenia wspólników (chyba że umowa spółki wiąże umorzenie ze ziszczeniem się konkretnego zdarzenia, wtedy taka uchwała niekonieczna, ale zarząd musi podjąć uchwałę o obniżeniu kapitału zakładowego chyba że umorzenie następuje z czystego zysku)

umorzenie udziału może nastąpić kosztem obniżenia kapitału zakładowego (umorzenie / amortyzacja właściwa) albo z czystego zysku (umorzenie / amortyzacja niewłaściwa)

- własne udziały - spółka nie może obejmować, nabywać ani przyjmować w zastaw własnych udziałów

 wyjątki:

1. nabycie w drodze egzekucji na zaspokojenie roszczeń spółki (gdy nie można zaspokoić ich z innego majątku wspólnika)

2. nabycie w celu umorzenia udziałów

@ jeśli tak nabyte udziały nie zostaną w ciągu 1 roku zbyte, to umorzenie wg przepisów dot. obniżenia kapitału zakładowego

- zarząd zobowiązny jest do prowadzenia księgi udziałów (art. 188 ksh) - ma do niej wgląd każdy wspólnik

- udziały uprzywilejowane powinny być określone w umowie;

 uprzywilejowanie może dot. m. in.: prawa głosu (może dot. tylko udziałów o równej wartości nominalnej + nie może przyznać więcej niż 3 głosy na 1 udział), prawa do dywidendy (dywidenda uprzywilejowana nie może przekraczać o więcej niż ½ dywidendy nieuprzywilejowanej), sposobu uczestniczenia w podziale majątku w przypadku likwidacji

- na każdy udział o równej wartości nominalnej przypada 1 głos, a przy udziałach o nierównych udziałach - 1 głos na każde 10 zł (chyba że umowa spółki stanowi inaczej) art. 242 ksh

- współuprawnieni z udziałów wykonują swojej prawa w spółce przez wspólnego przedstawiciela i ponoszą odpowiedzialność solidarną za świadczenia związane z udziałem

# PRAWA i OBOWIĄZKI WSPÓLNIKÓW

• równe prawa i obowiązki (chyba że ustawa / umowa spółki stanowi inaczej)

• w czasie trwania spółki nie wolno zwracać wspólnikom wkładów (chyba ze umowa spółki / przepisy …)

• wspólnik nie może pobierać odsetek od wniesionego wkładu ani od przysługujących mu udziałów

PRAWA

OBOWIĄZKI

1. typu korporacyjnego: prawo uczestnictwa i głosu na zgromadzeniu wspólników, zaskarżania uchwał, kontroli  mogą mieć uprzywilejowane udziały (umowa spółki może uzależnić to od dodatkowych świadczeń na rzecz spółki) 2. majątkowe: a) prawo do udziału w zysku bilansowym - dywidendy (art. 191 ksh; w tym przeznaczonym do podziału uchwałą zgromadzenia wspólników) - uprawnieni ci wspólnicy, którzy mieli udziały w dniu powzięcia uchwały o podziale zysku - wspólnik, który otrzymał wypłat wbrew przepisom prawa / postanowieniom umowy spółki, zobowiązany jest do jej zwrotu (odpowiedzialność solidarna członków organów spółki odpowiedzialnych za taką wypłatę) - bezpodstawne wzbogacenie - jak nie da się uzyskać zwrotu ani od wspólnika ani od członków - odpowiadają wspólnicy w stosunku do swoich udziałów (i tak dalej - jak od jakiegoś wspólnika się nie da ściągnąć, to kwota ta się rozkłada na pozostałych) b) prawo uczestnictwa w podziale zlikwidowanego majątku spółki c) wynagrodzenie za świadczenia niepieniężne na rzecz spółki (nawet gdy spółka nie ma zysku; nie może być wyższe niż stawki przyjęte w obrocie) d) prawo zwrotu wpłat na udział w razie redukcji kaptału zakł., umorzenia udziałów kosztem obniżenia kapitału, nabycia przez spółkę własnych udziałów oraz przekształcenia w S.A. 3. indywidualne (wykonywane samoistnie przez każdego wspólnika), wspólne (wykonywane w formie uchwał wspólników), mniejszości (wykonywane przez wspólników posiadających co najmniej 1/10 kapitału - lub mniej jeśli tak mówi umowa spółki)

a) pokrycie udziału w gotówce lub aportem + wyrównanie wartości wkładów - gdy wartość wkładów do spółki została zawyżona (solidarna odpowiedzialność wspólnika i członków zarządu jeśli o tym wiedzieli) b) świadczenia niepieniężne - ich rodzaj i zakres oznaczony w umowie spółki - w przypadku obowiązku takich świadczeń zbycie udziałów tylko za zgodą spółki c) dopłaty - umowa spółki może wspólników do tego zobowiązać (równomiernie do udziałów; wysokość i terminy oznaczane są w miarę potrzeby uchwałą wspólników) - dopłaty mogą być zwracane wspólnikom, jeśli nie są wymagane na pokrycie strat d) inne, np. sprawowanie zarządu, nadzotu, udział w zgromadzeniu wspólników (jeśli tak mówi umowa spółki)

# ORGANY SPÓŁKI

1) ZARZĄD (art. 201-211 ksh) - organ wykonawczy spółki

# Obowiązki: prowadzi sprawy spółki i reprezentuje ją

# Skład: 1 lub więcej członków (wspólnicy lub osoby z zewnątrz)

• powoływani i odwoływani uchwałą wspólników (chyba że umowa spółki … - np. powoływanie przez radę nadzorczą lub w drodze nominacji)

• mandat członka wygasa z dniem zatwierdzenia sprawozdania finansowego za rok obrotowy przez zgromadzenie wspólników (chyba że umowa spółki …) + wskutek śmierci, rezygnacji (przepisy o zleceniu) lub odwołania (zawsze - chyba że umowa spółki mówi, że tylko z ważnych powodów; uchwałą zgromadzenia wspólników)  a po ludzku: kadencja trwa 1 rok (chyba że umowa spółki …)

# Reprezentowanie spółki:

• prawo do reprezentowania dot. wszystkich czynności śadowych i pozasaowych spółki

• prawa członka zarządu do reprzentowania spółki nie można ograniczyć ze skutkiem wobec osób trzecich

• przy zarządzie wieloosobowym sposób reprezentowania określa umowa spółki  jak nie, to wymagane współdziałanie 2 członków zarządu lub 1 członka zarządu i prokurenta (nie uchybia to przepisom o prokurze)

• każdy członek zarządu może prowadzić sprawy z zakresu zwykłych czynności spółki bez uprzedniej uchwały zarządu, chyba że inny członek zarządu zgłosi sprzeciw

• członek zarządu powinien wstrzymać się od rozstrzygania spraw, jeśli sprzeczność interesów (jego, jego bliskich)

# uchwały zarządu mogą być powzięte jeśli wszyscy członkowie zarządu zostali prawidłowo powiadomieni; zapadają bezwzględną większością głosów (umowa spółki może przewidywać, że w przypadku remisu decyduje głos prezesa zarządu)

# zgoda wszystkich członków wymagana dla powołania prokurenta; odwołać prokurę może każdy członek zarządu

# w umowie spółka-członek zarządu oraz w sporach między nimi - spółkę reprezentuje rada nadzorcza lub pełnomocnick (powołany uchwałą wspólników)

# akt notarialny wymagany dla czynności prawnych między spółką a jedynym wspólnikiem

# członek zarządu nie może prowadzić działalności konkurencyjnej (chyba że zgoda spółki)

# członkowie zarządu (i likwidatorzy) odpowiadają solidarnie za zobowiązania spółki, jeśli egzekucja przeciw niej okaże się bezskuteczna - chyba że nie zawinili (art. 299 §1 ksh)

2) NADZÓR - RADA NADZORCZA i KOMISJA REWIZYJNA (art. 212-226)

# prawo kontroli służy każdemu wspólnikowi - może w każdej chwili przeglądać księgi i dokumenty spółki, sporządzać bilans, żądać wyjaśnień od zarządu

• zarząd może odmówić wyjaśnień i udostępnienia dokumentów jeśli istnieje uzasadniona obawa, że wspólnik wykorzysta je w celach sprzecznych z interesem spółki; wspólnik może żądać rozstrzygnięcia sprawy uchwałą wspólników lub złożyć wniosek do sądu rjestrowego o zobowiązanie zarządu do udzielenia wyjaśnień lub udostępnienie dokumentów

# umowa spółki może ustanowić radę nadzorczą lub / i komisję rewizyjną; w spólkach > 25 wspólników i > 500.000 zł powinna być rada lub komisja

• w takim przypadku umowa spółki może wyłączyć lub ograniczyć indywidualną kontrolę wspólników

• członkiem rady / komisji nie może być członek zarządu, prokurent, likwidator, kierownik oddziału lub zakładu, główny księgowy, radca prawny, adwokat

# rada nadzorcza: co najmniej 3 czlonków powoływanych i odwoływanych uchwałą wspólników (umowa może przewidywać inny sposób powołania i odwołania)

• kadencja - 1 rok (chyba że umowa...)

• sprawuje stały nadzór nad działalnością spółki

• obowiązki: ocena sprawozdań w zakresie zgodności z księgami i dokumentami + ze stanem faktycznym; ocena wniosków zarządu dot. podziału zysku / pokrycia straty; składanie zgromadzeniu wspólników corocznego sprawozdania z wyników tych ocen

• może badać wszystkie dokumenty spółki, żądać sprawozdań i wyjaśnień od zarządu i pracowników, dokonywać rewizji stanu majatku spółki

• prawo nadzoru może wykonywać każdy członek rady samodzielnie (chyba że umowa...)

• umowa spółki może rozszerzyć uprawnienia rady - w szczególności stanowić, że zarząd ma obowiązek uzyskać zgodę rady przed dokonaniem określonych czynności + przekazać radzie prawo zawieszania w czynnościach

• uchwały podejmuje przy quorum 50% (chyba że umowa...)

# komisja rewizyjna: co najmniej 3 czlonków powoływanych i odwoływanych uchwałą wspólników (umowa może przewidywać inny sposób powołania i odwołania)

• obowiązki: jak rada nadzorcza

• gdy nie ma rady, umowa spółki może rozszerzyć kompetencje komisji

# na żądanie wspólników reprezentujących 1/10 kapitału sąd rejestrowy może wyznaczyć do badania sprawozdań finansowych wyznaczyć uprawniony podmiot - biegłego rewidenta

• członkowie organów spółki muszą mu udzielać wyjaśnień, udostępnić dokumenty

• składa sprawozdanie sądowi rejestrowemu, a ten wysyła odpis żądającym zbadania

3) ZGROMADZENIE WSPÓLNIKÓW (art. 227-254 ksh)

# na nim podejmowane uchwały wspólników - główna funkcja

 bez odbycia zgromadzenia wspólników uchwały mogą być podjęte, jeśli wszyscy wspólnicy wyrażą pisemną zgodę na postanowienia, które mają być powzięte bądź na głosowanie pisemne

# uchwała wymagana m. in. do: (+ do tego, co wymienione w umowie spółki)

1. rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania zarządu z działalności spółki, sprawozdań finansowych, udzielenie absolutorium

2. postanowienia dot. roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej przy zawiązaniu spółki lub sprawowaniu zarządu/nadzoru

3. zbycie / wydzierżawienie przedsiębiorstwa (jego części) lub ustanowienie na nim ograniczonego prawa rzeczowego

4. nabycie i zbycie nieruchomości i prawa użytkowania wieczystego

5. zwrot dopłat

6. zawaricie umowy, o której mowa w art. 7 ksh - między spółką dominującą a spółką zależną o zarządzanie lub przekazywanie zysku

7. zawarcia umowy o nabycie nieruchomości / udziału w nieruchomości / środków trwałych (art. 229)

- za cenę > ¼ kapitału zakładowego (ale min. 50.000,00 zł) + przed upływem 2 lat od zarejestrowania spółki

- chyba że taka umowa była przewidziana w umowie spółki

8. rozporządzanie prawem lub zaciągnięcie zobowiązania o wartości > 2x kapitał (art. 230, chyba że umowa mówi inaczej)

# zwyczajne zgromadzenie wspólników:

• w terminie 6 m-cy po upływie roku obrotowego

• przedmiot: rozp. i zatw. sprawozdania zarządu z działalności spółki + sprawozdania finansowego, uchwała o podziale zysku lub pokryciu straty, udzielenie absolutorium

# nadzwyczajne zgromadzenie wspólników:

• zwoływane w przypadkach określonych prawem lub w umowie spółki + gdy organy / osoby uprawnione do jego zwołania uznają to za wskazane

• gdy bilans wykaże stratę > suma kapitału zapasowego i rezerwowych + ½ kapitału zakładowego (zarząd musi zwołać nzw w celu podjęcia uchwały co do dalszego istnienia spółki - art. 233 ksh)

• zwołania nzw mogą też żądać wspólnicy reprezentujący min. 1/10 kapitału zakładowego

# zgromadzenia wspólników ogólnie:

• odbywają się w siedzibie spółki (jeśli umowa spółki nie wskazuje innego miejsca w RP)

• mogą się odbywać gdzie indziej (w RP) - gdy pisemna zgoda wszystkich wspólników

• zwoływane przez zarząd

• rada nadzorcza i komisja rewizyjna mogą zwołać zwyczajne zgromadzenie wspólników, jeśli zarząd nie zrobi tego w terminie, a nadzwyczajne - jeśli uznają to za wskazane a zarząd go nie zwoła w ciągu 2 tygodni od zgłoszenia żądania przez radę/komisjęs

• zwołania nzw mogą też żądać wspólnicy reprezentujący min. 1/10 kapitału zakładowego

• mogą oni też żądać umieszczenia czegoś w porządku obrad najbliższego zgromadzenia (żądanie zgłaszane zarządowi na 1 m-c przed zgromadzeniem)

• jeśli w terminie 2 tygodni od przedstawienia zarządowi żądania nzw nie zostanie zwołane - sąd rejestrowy może upoważnić tych wspólników do zwołania nzw (po uprzednim wezwaniu zarządu do złożenia oświadczenia) (art. 238 ksh)

• umowa spólki może przyznać to uprawnienie także innym osobom

• zwołanie formalne - art. 238 ksh: listami poleconymi, pocztą kurierską, pocztą elektroniczną (zgoda pisemna), na 2 tygodnie przed terminem

• zwołanie nieformalne / brak formalnego zwołania - art. 240 ksh: można podjąć uchwały, jeśli reprezentowany jest cały kapitał zakładowy i nikt nie zgłosił sprzeciwu co do odbycia zgromadzenia lub wniesienia poszczególnych spraw do porządku obrad

• w sprawach nie objętych porządkiem obrad nie można powziąć uchwały, chyba że reprezentowany jest cały kapitał zakładowy i nikt nie zgłosił sprzeciwu

• zgromadzenie jest ważne bez względu na liczbę reprezentowanych udziałów - chyba że przepisy / umowa stanowi inaczej

• wspólnicy mogą uczestniczyć w zgromadzeniu wspólników i wykonywać prawo głosu przez pełnomocników (może to ograniczać ustawa lub umowa)

• pełnomocnictwo na piśmie pod rygorem nieważności + dołączone do protokołu

• pełnomocnikiem nie może być członek zarząd ani pracownik spółki

• UWAGA: wyłączenie z głosowania (art. 244 ksh) - wspólnik nie może (ani osobiście ani przez pełnomocnika, ani jako pełnomocnik innego wspólnika) głosować przy uchwale dot. jego odpowiedzialności wobec spółki

• zasada ogólna: uchwały zapadają bezwzględną większością głosów (chyba że przepisy/umowa....)

• 2/3 głosów dla: zmiany umowy spółki, rozwiązania spółki (ale przy sytuacji z art. 233 ksh wystarczy bezwzględna większość), zbycia przedsiębiorstwa lub jego części

• 3/4 głosów dla: uchwały dot. istotnej zmiany przedmiotu działalności

• uchwała dot. zmiany umowy spółki, zwiększająca świadczenia wspólników lub zmniejszająca ich prawa wymaga zgody wszystkich wspólników, których dotyczy

• czasem kodeks wymaga obecności posiadaczy określonego mininum kapitału (art. 577 - przekształcenie spółki - obecność ½ kapitału)

• zasada ogólna: głosowanie jawne

• tajne przy: wyborach, odwoływaniu członków organów i likwidatorów, pociągnięciu ich do odpowiedzialności, w sprawach osobowych + na żądanie choćby 1 wspólnika

• uchwały zgromadzenia wspólników powinny być wpisane do księgi protokołów i podpisane przez obecnych lub przynajmniej przez przewodniczącego i osobę sporządzającą protokół (przy protokole notarialnym zarząd wnosi do księgi wypis)

• w protokole: stwierdzenie prawidłowości zwołania zgromadzenia i jego zdolności do podejmowania uchwał, wymienienie uhwał, liczba głosów za/p[zeciw, zgłoszone sprzeciwy + dołącza się listę obecności z podpisami

• zaskarżanie uchwał sprzecznych z umową spółki / dobrymi obyczajami / godzących w interesy spółki lub mających na celu pokrzywdzenie wspólnika - w drodze powództwa o uchylenie uchwały (wniesione w terminie 1 m-ca od dnia otrzymania widaomości o uchwale, max. 6 m-cy od jej powzięcia) art. 249 i nast.ksh

• zaskarżenie nie wstrzymuje postępowania rejestrowego, ale sąd rejestrowy może zawiesić postępowanie

• prawo do wytoczenia powództwa mają:

• zarząd, rada nadzorcza, komisja rewizyjna (i ich poczczególni członkowie),

• wspólnik:

- który głosował przeciw uchwale + zażądał zaprotokołowania sprzeciwu;

- bezzasadnie niedopuszczony do udziału w zgromadzeniu;

- który był nieobecny - w przypadku wadliwego zwołania lub dot. uchwały nieobjętej porządkiem obrad;

- w przypadku głosowania pisemnego - temu, którego pominięto lub który nie zgodził się na głosowanie pisemne + temu, który głosował przeciwko i w ciągu 2 tygodni od otrzymania wiadomości o uchwale zgłosił sprzeciw

• wymienione osoby / organy mogą też wytoczyć przeciwko spółce powództwo o stwierdzenie nieważnosci uchwały sprzecznej z ustawą (w terminie 6 m-cy od dowiedzenia się, max w ciągu 3 lat od powzięcia uchwały)

• spółkę reprezentuje zarząd, chyba że spółka (uchwałą) wyznaczy pełnomocnika; jeśli zarząd nie może działać za spółkę i nie ma pełnomocnika - sąd rozstrzygający powództwo wyznacza kuratora spółki

• uchylenie uchwały (prawomocnym wyrokiem) nie ma skutku wobec osób trzecich działających w dobrej wierze

# RACHUNKOWOŚĆ SPÓŁKI

• za należyte prowadzenie księgowości spółki odpowiada zarząd, który ma obowiązek sporządzić i złożyć organom nadzorczym bilans, rachunek zysków i strat oraz dokładne sprawozdanie z działakniści spółki za ubiegły rok; potem te dokumenty zatwierdza zgromadzenie wspólników, a po zatwierdzeniu powinny być złożone w sądzie rejestrowym

• patrz art. 233 ksh o stratach + przepisy szczególne

# ZMIANA UMOWY SPÓŁKI (art. 255-265 ksh)

# wymaga uchwały wspólników i wpisu do rejestru + protokołu notarialnego

# kapitał zakładowy - podwyższenie

• stanowi zmianę umowy spółki, chyba że następuje na mocy dotychczasowych postanowień umowy spółki przewidujących max. wartość i termin podwyższenia

• przez podwyższenie wartości nominalnej dotychczasowych udziałów lub przez ustanowienie nowych udziałów

• dotychczasowi wspólnicy mają prawo pierwszeństwa do objęcia nowych udziałów w stosunku do posiadanych udziałów (chyba, że umowa spółki lub uchwała o podwyższeniu kapitału stanowi inaczej)

• należy to prawo wykonać w terminie 1 m-ca od wezwania przez zarząd do jego wykonania

• oświadczenie o objęciu nowych udziałów:

• jeśli podwyższenie na podstawie dotychczasowych postanowień umowy spółki - konieczne w formie pisemnej pod rygorem nieważności

• oświadczenie dotychczasowych wspólników o objęciu nowych udziałów lub o objęciu podwyższenia wartości istniejących udziałów - akt notarialny (nie dot udziałów własnych spółki)

• oświadczenie nowego wspólnika o objęciu udziałów i prystąpieniu do spółki - akt notarialny

• jeśli kapitał zakładowy podwyższony z kapitału zapasowego lub rezerwowego (czyli ze środków spółki) - nowe udziały przysługują wspólnikom w stosunku do ich dotychczasowych udziałów i nie wymagają objęcia (art 260) - to samo przy podwyższeniu wartości istniejących udziałów

• podwyższenie kapitału zgłasza się do sądu rejestrowego i następuje z chwilą wpisania do rejestru

# kapitał zakładowy - obniżenie

• w trybie art. 199 (przez umorzenie udziałów) wymaga uchwały zarządu i wpisu do rejestru

• uchwała powinna określać wysokość i sposób obniżenia

• zarząd niezwłocznie ogłasza obniżenie kapitału i wzywa wierzycieli do wniesienia sprzeciwu (w terminie 3 m-cy od ogłoszenia), jeśli nie zgadzają się na obniżenie - nie stosuje się, jeśli mimo obniżenia nie zwraza cię wspólnikom dokonanych wpłat

• wierzyciele, którzy terminowo zgłoszą sprzeciw, powinni być przez spółkę zaspokojeni lub zabezpieczeni

• do zgłoszenia należy dołączyć m. in. dowody należytego wezwania wierzycieli i oświadczenie wszystkich członków zarządu o tym, że wierzyciele, który zgłosili sprzeciw, zostali zaspokojeni lub zabezpieczeni

# WYŁĄCZENIE WSPÓLNIKA (art. 266-269 ksh)

• sąd może orzec - z ważnych przyczyn dot. danego wspólnika, na żądanie wszystkich pozostałych wspólników (jeśli ich udziały > ½ kapitału zakładowego)

• umowa spółki może takie prawo przyznać mniejszej liczbie wspólników, jeżeli ich udiały > ½ kapitału zakładowego  wtedy powinni być pozwani wszyscy inni wspólnicy

• udziały wyłączonego wspólnika muszą być prejęte przez wspólników lub osoby trzecie - cęnę ustala sąd na podstawie rzeczywistej wartości z dnia wręczenia pozwu

• sąd wyznacza termin zapłacenia wyłączonemu wspólnikowi ceny przejęcia wraz z odsetkami - jeśli w tym terminie kwota nie zostanie zapłacona / zdeponowana w sądzie  orzeczenie o wyłączeniu staje się BEZSKUTECZNE (a wspólnik może żądać od pozywających naprawienia szkody)

• sąd może wspólnika zawiesić - dla zabezpieczenia powództwa

• po uprawomocnieniu się wyroku wspólnika uważa się za wyłączonego od dnia doręczenia mu pozwu, ale nie wpływa to na ważność czynności późniejszych, w których brał on udział

# ROZWIĄZANIE i LIKWIDACJA SPÓŁKI (art. 270-290)

# przyczyny:

1. przewidziane w umowie spółki

2. uchwała wspólników o rozwiązaniu spółki albo przeniesieniu siedziby spółki za granicę (w formie protokołu notarialnego)

3. ogłoszenie upadłości

4. inne przewidziane prawem

# rozwiązanie przez sąd

1. z przyczyn z art. 21: nie zawarto umowy spółki, przedmiot działalności sprzeczny z prawem, w umowie brak istotnych postanowień, brak zdolności do cz. pr. wspólników

- jeśli w/w braki nie zostaną usunięte w terminie wynaczonym przez sąd rejestrowy, śad ten może, po wezwaniu zarządu spółki do złożenia oświadczenia, wydać postanowienie o rozwiązaniu spółki

- jeśli braki te nie mogą być usunięte - sąd musi orzec o rozwiązaniu spółki

- ale nie jeśli od momentu wpisu spółki do rejestru minęło 5 lat

- na wniosek osoby mającej interes prawny lub z urzędu

2. na żądanie wspólnika lub członka organu spółki - gdy osiągnięcie celu spółki stało się niemożliwe lub z innych ważnych przyczyn

3. na żądanie organów państwowych (oznaczonych w przepisach szczególnych) - jeżli działalność spółki narusza prawo i zagraża interesowi publicznemu

# rozwiązanie następuje po przeprowadzeniu likwidacji, z chwilą wykreślenia z rejestru

• do dnia złożenia wniosku o wykreślenie z rejestru jednomyślna uchwała wspólników o dalszym istnieniu spółki może zapobiec jej rozwiązaniu - chyba że rozwiązania zażądał członek organu lub organ państwowy

# likwidacja:

• otwarcie likwidacji - z dniem uprawomocnienia się orzeczenia o rozwiązaniu / powzięcia przez wspólników uchwały lub zaistnienia innej przyczyny rozwiązania

• do firmy spółki dodaje się „w likwidacji”

• w czasie likwidacji:

• spółka zachowuje osobowość prawną i stouje się do niej przepisy o organach i wspólnikach (chyba że przepisy lub co innego wynika z celu likwidacji)

• nie można wypłacać wspólnikom zysków ani dokonywać podziału majątku spółki przez spłaceniem wszystkich zobowiązań

• dopłaty mogą być uchwalane tylko za zgodą wszystkich wspólników

• likwidatorzy: członkowie zarządu (chyba, że umowa spółki lub uchwała stanowi inaczej)

• mogą być odwołani uchwałą wspólników (chyba, że umowa spółki stanowi inaczej), a ci ustanowieni przez sąd - tylko przez sąd (np. na wniosek osób mających w tym interes prawny)

• powinni ogłosić rozwiązanie spółki i otwarciu likwidacji i wezwać wierzycieli do zgłaszania wierzytelności w terminie 3 m-cy od tego ogłoszenia)

• stosuje się do nich przepisy o członkach zarządu (z wyjątkami)

• sporządzają bilans otwarcia likwidacji, który składają zgromadzeniu wspólników do zatwierdzenia + po upływie każdego roku obrotowego składają zgromadzeniu wsp. sprawozdanie z działalności i sprawozdanie finansowe + sprawozdanie likwidacyjne do sadu rejestrowego (zaatwierdzone przez zgromadzenie wspólników)

• obowiązki (czynności likwidacyjne):

• zakończenie bieżących interesów spółki

• ściągnięcie wierzytelności i wypełnienie zobowiązań (sumy potrzebne do zaspokojenia wierzytelności niewymagalnych itp. - do depozytu sądowego art. 285)

• upłynnienie majątku

• mogą wszynać nowe interesy tylko gdy to potrzebne do ukończenia spraw w toku

• nieruchomości mogą być zbywane w drodze publicznej licytacji, a z wolnej ręki tylko na mocy i na warunkach uchwały wspólników

• w stosunkach wewnętrznych muszą stosować się do uchwał wspólników - ci ustanowieni przez sąd tylko do uchwał jednomyślnych

• prawa: prowadzenia spraw i reprezentowania spółki

• czynności podjęte przez likwidatorów wobec osób trzecich w dobrej wierze uważa się a czynności likwidacyjne

• do sądu rejestrowego zgłasza się: otwarcie likwidacji i jej ewentualne uchylenie, nazwiska likwidatorów itp…; prawo i obowiązek dokonania zgłoszenia ma każdy likwidator

• otwarcie likwidacji powoduje wygaśnięcie prokury + w okresie likwidacji prokura ni może być ustanowiona

• podział majątku międy wspólników po upływie 6 m-cy od ogłoszenia o otwarciu likwidacji i wezwaniu wierzycieli

• dzieli się w stosunku do ich udziałów (chyba, że umowa spółki stanowi inaczej)

• jeśli po podziale majątku zgłoszą się nowi wierzyciele, to wspólnicy, którzy dostali majątek z podziału w dobrej wierze nie są zobowiązani do ich zaspokojenia

• w przypadku UPADŁOŚCI SPÓŁKI - rozwiązanie po zakończeniu postępowania upadłościowego, z chwilą wykreślenia z tejstru (wniosek o wykreślenie składa syndyk)

• spółka nie ulega rozwiązaniu, jeśli postępowanie kończy się układem lub zostaje uchylone / umorzone

• o rowiązaniu spółki likwidator / syndyk zawiadamia właściwy urząd skarbowy

# ODPOWIEDZIALNOŚĆ CYWILNOPRAWNA (art. 291-300 ksh)

1. członkowie zarządu ponoszą odpowiedzialność solidarną ze spółką wobec wierzycieli jeśli podali fałszywe dane (te z art. 167 §2 i art. 262 §2; umyslnie lub przez niedbalstwo)

2. członkowie organów + likwidatorzy odpowiadają wobec spółki za szkodę wyrządzoną działaniem / zaniechaniem zawinionym i sprzecznym z prawem / umową spółki

3. każdy, kto bierze udział w tworzeniu spółki i wyrządził zawinioną szkodę spółce naruszając prawo - obowiązany do jej naprawienia (jak kilka osób to solidarnie)

 roszczenie spółki o naprawienie szkody przedawnia się z upływem 3 lat od dnia, w którym spółka dowiedziała się o szkodzie i osobie zobowiązanje do jej naprawienia (max 10 lat)

 jeśli spółka nie wystąpi z rosczeniem w ciągu 1 roku, to może to zrobić każdy wspólnik

# w/w odpowiedzialność cywilna nie narusza praw wspólników i osób trzecich do dochodzenia szkody na zasadach ogólnych (art. 471 i n. kc)

2) SPÓŁKA AKCYJNA (art. 301-490 ksh)

• S.A. to typowa spółka kapitałowa

# POWSTANIE (art. 301-327)

• CEL SPÓŁKI: każdy cel prawnie dozwolony (nie wynika to bezpośrednio z przepisów ksh, ale nie ma tam też ograniczenia do celów wyłącznie gospodarczych)

• ZAWIĄZANIE SPÓŁKI:

# następuje z chwilą objęcia wszystkich akcji, a jeśli statut określa minimalną / maksymalną wartość kapitału zakładowego - z chwilą objęcia akcji o wartości co najmniej ¼ kapitału minimalnego z chwilą zawiązania powstaje S.A. w organizacji

spółka w organizacji nie może wydawać dokumentów na okaziciela, świadectw tymczasowych, dokumentów imiennych ani na zlecenie

sp. w organizacji jest reprezentowana przez wszystkich założycieli łącznie lub przez pełnomocnika (ustanowionego jednomyślną uchwałą założycieli) - do chwili ustanowienia zarządu

odpowiedzialność w/w osób wobec spółki ustaje z chwilą zatwierdzenia ich czynności przez walne zgromadzenie

# zawiązać może 1 lub kilka osób, ale nie jednoosobowa sp. zoo

• konieczne jest wyrażenie zgody przez założycieli, podpisanie statutu (w formie aktu notarialnego) i objęcie akcji, wniesienie wkładów, ustanowienie zarządu i rady nadzorczej, wpis do rejestru

• kodeks handlowy nie przewidywał możliwości zawiązania s.a. przez 1 osobę

• 1-osobowa sp. zoo nie może zawiązać s.a. ale może być jej jedynym akcjonariuszem (podobnie jak przy sp. zoo)

• zarząd zgłasza zawiązanie S.A. do sądu rejestrowego (art. 316 - 321)

- do takiego zgłoszenia należy dołączyć zezwolenie lub dowód zatwierdzenia statutu przez właściwy organ władzy publicznej, jeśli są one wymagane przez przepsiy szczególne; wg niektórych wymóg ten dotyczy też koncesji

• jeśli w ciągu 6 m-cy od daty sporządzenia statutu spółka nie została zgłoszona do zarejestrowania lub jeśli uprawomocniło się postanowienie sądu o odmowie zarejestrowania - zarząd powinien zawiadomić o tym osoby mające interes prawny + zarządzić zwrot wkładów (jak nie ma zarządu - założyciele)

jeśli spółka w organizaji nie jest w stanie niezwłocznie dokonać takiego zwrotu - zarząd dokonuje likwidacji (jak nie ma zarządu - walne zgromadzenie lub sąd rejestrowy ustanawia likwidatora)

- likwidatorzy 1-krotnie ogłaszają o likwidacji i wzywają wierzycieli do zgłoszenia się w ciągu 1 m-ca

# akcjonariusze są zobowiązani tylko do świadczeń określonych w statucie i nie odpowidają za zobowiązania spółki

# wyraźne rozróżnienie między założycielami s.a. i akcjonariuszami - założyciel nie musi być akcjonariuszem

# sposoby zawiązania S.A.:

1. przez samych założycieli

2. łącznie z osobami trzecimi (założenie łączne lub jednoczesne) zgoda na zawiązanie s.a i brzmienie statutu + na objęcie akcji powinna być wyrażona w 1 lub kilku aktach notarialnych

3. w drodze publicznej subskrypcji (założenie skucesywne)

• KAPITAŁ ZAKLADOWY dzieli się na akcje o równej wartości nominalnej (wart. nomin. musi być równa)

• z każdą akcją związane są prawa i obowiązki akcjonariuszy,

• na prawa udziałowe związane z akcją wystawiane są papiery wartościowe (art. 328); do momentu pełnej wpłaty nie mogą być wydawane dokumenty akcji na okaziciela - wydawane są imienne świadectwa tymczasowe (art. 335)

• liczba wystawionych dokumentów akcji nie musi odpowiadać liczbie akcji, na jaką dzieli się kapitał zakładowy - bo akcje mogą być wydawane w odcinkach zbiorowych (art. 333)

• minimalny kapitał - 50.000 zł

• minimalna wartość nominalna 1 akcji - 1 grosz

• statut może określać minimalną lub maksymalną wysokość kapitału zakładowego

• AKCJE:

• muszą mieć równą wartość nominalną i są niepodzielne

• dla swej ważności musi zawierać określoną treść (art 328)

• nie mogą być obejmowane poniżej wartości nominalnej ale mogą po wartości wyższej (jak powyżej - nadwyżka powinna być uiszczona w całości przed zarejestrowaniem spółki)

• akcje obejmowane za wkłady niepieniężne powinny być pokryte w całości nie później niż w ciągu roku po zarejestrowaniu spółki, a te za wkłady pieniężne - winny być opłacone przed zarejestrowaniem spółki w ¼ wartości

• akcjonariusz nabywa roszczenie o wydanie dokumentu akcji w terminie 1 m-ca od dnia rejestracji spółki, a zarząd zobowiązany jest wydać te dokumenty w terminie tygodnia od dnia zgłoszenia roszczenia przez akcjonariusza

• akcje jako dokumenty to papiery wartościowe, ale akcje dopuszczone do publicznego obrotu nie mają formy dokumentu - istnieją w formie zapisu na rachunku papierów wartościowych

• typy / rodzaje akcji:

imienne	na okaziciela
- ich przeniesienie wymaga wydania + pisemnego oświadczenia (na akcji lub w osobnym dokumencie)	- ich zbycie nie wymaga żadnych formalności poza wręczeniem nabywcą też ten, kto wszedł w ich posiadanie przypadkowo lub nielegalnie
- mogą być wydawane przed pełną wpłatą kapitału, ale nie przed rejestracją spółki	- nie mogą być wydawane przed pełną wpłatą; na dowód częściowej wpłaty na akcje na okaziciela spółka jest zobowiązana jest wydać imienne świadectwa tymczasowe
- akcje aportowe, uprzywilejowane
Dopuszczalna zamiana akcji imiennych na aocje na okaziciela - i odwrotnie, na żądanie akcjonariusza, chyba że statut lub ustawa mówią inaczej (art 334 §2)

gotówkowe	aportowe
- mogą być pokryte tylko gotówką	- pokryte wkładami niepieniężnymi
- w chwili ich wydania pokrycie kapitału musi wynosić min. ¼
- imienne lub na okaziciela	- muszą być imienne do czasu zatwierdzenia przez walne zgromadzenie sprawozdania finansowego za rok obrotowy - bo przez ten czas akcje te stanowią zabezpieczenie roszczeń z tytułu nieykonania / nienależytego wykonania zobowiązania do wniesienia wkładów niepieniężnych - w/w roszczeniom służy pierwszeństwo przed innymi wierzytelnościami nieuprzywilejowanymi

zwyczajne	uprzywilejowane (o szczególnych uprawnieniach)	użytkowe (świadectwa użytkowe / akcje upośledzone)
(kryterium: rozmiar praw i obowiązków)
- wynikające z nich prawa i obowiązki mają podstawę prawną w ksh, przepisach szczególnych i statucie	- uprzywilejowanie może dot. prawa głosu, prawa do dywidenty, prawa do podziału maątku w przypadku likwidacji spółki - szczegółowe wyróżnienie tych uprzywilejowań powinno być w statucie lub późniejszej uchwale wspólników - statut może przyznawać oznaczonemu akcjonariuszowi uprawnienia osobiste dot. np. prawa powoływamia / odwoływania członków organów lub prawa otrzymywania oznaczonych świadczeń od spółki		- mogą być wydawane w zamian za akcje umożone - nie mają one określonej wartości nominalnej - imienne lub na okaziciela - uczestniczą w dywidendzie jak akcje zwykłe (chyba że co innego wynika ze statutu) - uprawniony ze świadectwa użytkowego nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania związane z umorzoną akcją i nie przysługują mu żadne inne uprawnienia
	Uprzywilejowanie co do głosu nie może przyznać 1 akcji więcej niż 2 głosy - w przypadku zmiany takiej akcji na akcję na okaziciela uprzywilejowanie wygasa
	Uprzywilejowanie w zakresie dywidendy - przyznana dywidenda może być większa od normalnej dywidendy max. o ½ - nie mają pierwszeństwa zaspokojenia - może być wyłączone prawo głosu (akcje nieme)

akcje związane z obowiązkiem powtarzających się świadczeń niepieniężnych (art 356)

- tylko imienne

- spółka zobowiązana jest spełnić wynagrodzenie za takie świadczenia nawet gdy bilans nie wskazuje zysku

- statut może przewidywać odszkodowanie umowne za niewykonanie / nienależyte wykonanie takich świadczeń

- mogą być przynoszone tylko za zgodą spółki

świadectwa założycielskie (art 355)

- nie jest to dokument akcyjny, bo kreuje tylko prawa majatkowe, a nie korporacyjne są to zobowiązania dłużne obciążające czysty zysk spółki

- imienne

- mogą być wydawane założycielom spółki w celu wynagrodzenia usług świadczonych przez nich przy powstaniu spółki

- na max. 10 lat od dnia zarejestrowania spółki + wygasają wraz z likwidacją spółki

- dają założycielom prawo do uczestnictwa w podziale zysku spółki w granicach ustalonych przez statut

warranty subskrypcyjne (art. 453)

- ich emisja może być wykorzystywana przy podwyższeniu kapitału zakładowego

- imienne lub na okaziciela

- uprawniają do zapisu lub objęcia akcji (ale bez prawa poboru)

- szczegóły określa uchwała

• zbycie akcji (art. 337) - akcje są zbywalne

akcje na okaziciela - przez przeniesienie posiadania

akcje imienne - przeniesienie posiadania + pisemne oświadczenie + wpis do księgi akcyjnej (taki wpis to przesłanka zbycia akcji w stos. do spółki; jego brak powoduje zbycie akcji tylko między stronami - wobec spółki akcjonariuszem jest ten, kto jest wpisany do księgi akcyjnej)

zbycie akcji może być ograniczone (w zasadzie ograniczenia dot. akcji imiennych, bo akcje na okaziciela nie podlegają ograniczeniom w tym zakresie - z wyjątkiem umów oraniczających rozporządzanie akcją na okaziciela przez określony czas [max 5 lat])

- ograniczenia mogą wynikać z ustawy, statutu lub umowy stron

- np. statut może przewidywać uzależnienie przeniesienia akcji imiennych od zezwolenia spółki

• umorzenie (amortyzacja) akcji (art 304 §2 pkt 3 i art 359) - akcja może być umorzona tylko gdy statut przewiduje taką możliwość

wymaga obniżenia kapitału zakładowego

- uchwała o obniżeniu i uchawała o umorzeniu powinny zapaść na tym samym walnym zgromadzeniu

ale jest coś takiego jak umożenie / amortyzacja niewłaściwa - bez obniżenia kapitału, bo dokonywane z kwoty, która może być przeznaczona do podziału (art. 348 §1) lub gdy następuje bez jakichkolwiek świadczeń (z wyjątkiem przyznania świadectw użytkowych)

skutek umorzenia - wygaśnięcie praw z akcji

różnice między umorzeniem akcji a umorzeniem udziałów w sp. zoo:

1. statut musi, pod tygorem bezskuteczności wobec osób trzecich, określać warunki i sposób umorzenia akcji -- w sp. zoo nie ma takiego wymogu

2. statut może stanowić, że w zamian za umorzone akcje spółka będzie emitować świadectwa użytkowe - w sp. zoo nie ma czegoś takiego

3. umorzenie akcji nie może być sposobem na wykluczenie niewygodnego akcjonariusza - a w sp. zoo może

umorzenie dobrowolne i przymusowe (tryb i przesłanki tego II określa statut)]

• unieważnienie akcji (art 357 i 358) - prowadzi do pozbawienia mocy prawnej dokumentu akcyjnego

następuje w razie znacznego uszkodzenia dokumentu albo wydania wadliwego/nieważnego dokumentu oraz jeśli akcjonariusz w terminie 1 m-ca nie uiścił zaległej wpłaty, odsetek itp

• nabywanie własnych akcji (art. 366) - S.A. nie może obejmować własnych akcji z wyjątkiem nabycia własnych akcji w celu umożenia (art 360 §2)

objęcie własnych akcji wbrew art. 366 jest jednak ważne, tylko że członek zarządu i osoba, które akcje objęłą odpowiadają solidarnie za pełne wniesienie wkładu (to przy spółkach zależnych)

• wykup akcji (art 417) - po cenie notowanej na rynku regulowanym, a jak akcje nie są na nim notowane - po cenie ustalonej przez biegłego wybranego przez walne zgromadzenie

za pośrednictwem zarządu - zarżad powinien dokonać wykupu na rachunek akcjonariuszy pozostających w spółce w ciągu 1 m-ca

• przymusowy wykup akcji (art 418) - walne może podjąć uchwałę o przymusowym wykupi akcji akcjonariuszy reprezentujących max. 5% kapitału przez max 5 akcjonariuszy posiadających łącznie min. 95% kapitału (a każdy ma min. 5% kapitału)

akcjonariusze mniejszościowi, których akcje nie zostały objęte uchwałą, mogą przedstawić swoje akcje do wykupu i wtedy skuteczność uchwały o przymusowym wykupie zależy od wykupienia również tych akcji

• przymusowy odkup akcji (art. 418¹) - tak jakby odwrócenie przymusowego wykupu akcjonariusze mniejszościowi mogą żądać podjęcia uchwały o przymusowym odkupie ich akcji przez akcjonariuszy reprezentujących min. 95% kapitału

cena odkupu = wartość aktywów netto przypadających na akcję - kwota do podziału

- jeśli akcjonariusze mniejszościowi się na taką cenę nie zgadzają mogą wystąpić do sądu rejestrowego o wyznaczenie biegłego

nie stosuje się do spółek publicznych, w likwidacji lub w upadłości - chyba że uchwała o tym zapadła na 3 m-ce przed ogłoszeniem likwidacji / upadłości

• SPÓŁKA 1-OSOBOWA:

• jedyny akcjonariusz wykonuje wszystkie uprawnienia walnego zgromadzenia

• oświadczenie woli jedynego akcjonariusza - forma pisemna pod rygorem nieważności, a w sprawach przekraczających 7zakres zwykłych czynności spółki - z podpisami notarialnie poświadczonymi, a czasem też akt notarialny

• S.A. z siedzibą za granicą mogą tworzyć oddziały i przedstawicielstwa w RP

# PRAWA i OBOWIĄZKI AKCJONARIUSZY

1) uczestnictwo w spółce - wyłączenie akcjonariusza ze spółki jest niedopuszczalne (a w sp. zoo dopuszczalne); wynika to z zasady nienaruszalności kapitału zakładowego, czego konsekwencją jest to, że podczas trwania spółki nie wolno zwracać akcjonariuszom dokonanych wpłat na akcje, z wyjątkiem przypadków przewidzianych w ksh (np amortyzacja akcji) 2) czynne uczestnictwo w walnym zgromadzeniu + prawo głosu - wiążą się z posiadanymi akcjami - 1 akcja zwykła 1 głos - statut może ograniczyć prawo do głosowania akcjonariuszy mających większą liczbę akcji 3) czynne i bierne prawo wyborcze 4) udział w dywidendzie - podział zysku zawsze wymaga uchwały walnego zgromadzenia (a w sp. zoo nie wymaga) - z podziału, z mocy prawa, wyłączona jest część zysku przeznaczona na fundusz zapasowy lub rezerwowy 5) pobór akcji nowej emisji - wiąże się z podwyższeniem kapitału zakładowego 6) udział w kwocie likwidacyjnej - prawo do zwrotu wpłaconego kapitału w razie likwidacji spółki

1) wpłata kapitału na objęte akcje (art. 329, 330) - a konkretnie wniesienie pełnego wkładu - akcjonariusz nie może z wpłat na poczet akcji potrącać wierzytelności, jakie ma w stosunku do spółki - terminy i wysokość wpłat określa statut - jeśli w ciągu 1 m-ca po upływie terminu płatności akcjonariusz nie uiści zaległej raty, odsetek ... jego akcje mogą być unieważnione (świadectwa tymczasowe też) 2) inne świadczenia wynikające ze statutu: np. periodyczne świadczenia niepieniężne

# ORGANY SPÓŁKI

1) ZARZĄD (art. 368-380) prowadzi sprawy spółki i reprezentuje ją + podejmuje czynności faktyczne i prawne wynikające ze statutu lub ustawy i inne czynności niezbędne do funkcjonowania spółki

• może być 1 lub wieloosobowy, wybierany w sposób przewidziany przez statut, spośród akcjonariuszy lub spoza nich, na max. 5 lat

• mogą być odwołani w każdej chwili

• zarząd jest uprawniony do prowadzenia spraw spółki i jej reprezentowania

• prawo członka zarządu do reprezentowania spółki dot. wszystkich czynności sądowych i pozasądowych

• jeśli zarząd wieloosobowy - sposób reprezentacji określa statut, a jak statut milczy to zasada reprezentacji łącznej (art. 371) + zasada, że wszyscy członkowie są zobowiązani i uprawnieni do wspólnego prowadzenia spraw spółki

• prawa reprezentowania spółki nie można skutecznie ograniczyć wobec osób trzecich, natomiast wobec spółki członkowie zarządu podlegają ograniczeniom ustanowionym w ustawie, statucie, regulaminie zarządu oraz w uchwałach rady nadzorczej i walnego zgromadzenia

• ale ani rada ani walne nie mogą wydawać zarządowi wiążących poleceń dot. prowadzenia spraw spółki

• członek zarządu nie może bez zgody spółki zajmować się interesami konkurencyjnymi ani uczestniczyć w spółce konkurencyjnej (s.c., sp. osobowej, sp. kapitałowej) jako wspólnik

• w umowach między spółką a członkami zarządu (i w sporach z nimi) spółkę reprezentuje rada nadzorcza lub pełnomocnicy (powołani uchwałą walnego zgromadzenia)

2) NADZÓR (art. 381 - 392) RADA NADZORCZA - S.A. musi mieć radę nadzorczą, natomiast zrezygnowano z komisji rewizyjnej

• sprawuje stały nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach:

• bada bilans, rachunek zysków i strat, sprawozdania zarządu i jego wnioski co do podziału zysków i pokrycia strat

• składa walnemu zgromadzeniu coroczne sprawozdanie

• może badać wszystkie dokumenty spółki, żądać od zarządu i pracowników sprawozdań i wyjaśnień oraz dokonywać rewizji stanu majątku spółki

• może z ważnych powodów zawieszać w czynnościach poszczególnych lub wszystkich członków zarządu i delegować członków rady do czasowego wykonywania czynności członków zarządu niemogących sprawować swoich czynności

• rola i funkcje jak w sp. zoo - poniżej różnice:

• skład: co najmniej 3 członków, a w spółkach publicznych 5 członków

• powoływani przez walne zgromadzenie (statut może stanowić inaczej)

• wybór rady nadzorczej grupami - na wniosek akcjonariuszy reprezentujących min. 1/5 kapitału

• wybór dokonany w drodze głosowania oddzielnymi grupami (nawet, jeśli statut przewiduje inny tryb)

• jeśli w skład rady wchodzi osoba powołana przez podmiot określony w odrębniej ustawie - wyborowi podlegają tylko pozostali członkowie rady

• kadencja - max. 5 lat

• rozszerzenie uprawnień rady - statut może te uprawnienia rozszerzyć np. zarząd może być obowiązany uzyskać zgodę rady przed dokonaniem określonych w statucie czynności (jeśli rada nie wyrazi zgodę, zarząd może zwrócić się do walnego zgromadzenia o powzięcie uchwały udzielającej zgodę)

• kolegialne sprawowanie funkcji - rada może delegować swoich członków do samodzielnego pełnienia określonych czynności nadzorczych

• jeśli rada była wybrana w drodze głosowania grupami - każda grupa może delegować 1 ze swoich członków do stałego indywidualnego wykonywania czynności nadzorczych

• podejmowanie wiążących uchwał - uchwały zapadają bezwzględną większością (chyba że statut stanowi inaczej)

• ponadto ustawa o rachunkowości i ustawa o biegłych rewidentach przewidują obowiązkowy nadzór zewnętrzny wykonywany przez biegłych rewidentów w zakresie badania bilansu

3) WALNE ZGROMADZENIE (art. 393 - 429) jego kompetencje określa ksh i statut

• uchwały walnego mogą być powzięte w każdej sprawie, o ile nie należy ona do kompetencji zarządu lub rady nadzorczej

• kompetencje - art. 393

• zwyczajne walne zgromadzenie - powinno się odbyć w terminie 6 m-cy po upływie każdego roku obrotowego; przedmiotem obrat jest:

• rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania zarządu z działalności spółki oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy

• powzięcie uchwały o podziale zysku albo pokryciu straty

• udzielenie członkom organów absolutorium

• zwoływane przez zarząd, a w razie jego opieszałości - przez radę nadzorczą

• nadzwyczajne walne zgromadzenie - zwoływane w wypadkach przewidzianych w ksh i statucie + gdy organy spółki lub uprawnione osoby uznają to za wskazane

• zwoływane przez zarząd; rada nadzorcza może zwołać nwz jeśli uzna to za wskazane, a zarząd nie zwoła zgromadzenia w ciągu 2 tygodni od dnia złożenia żądania

• prawo zwołania nwz mają też akcjonariusze reprezentujący min. 1/10 kapitału (statut może takie uprawnienie przyznać akcjonariuszom z mniejszym kapitałem)

• uprawnienie to dotyczy też możliwości umieszczenia danych spraw w porządku obrad

• jeśli w ciągu 2 tygodni od żądania zwołąnia zarząd nie zwoła nwz - sąd rejestrowy może upoważnić do zwołania nwz akcjonariuszy występujących z żądaniem

• walne zgromadzenie zwołuje się przez ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym co najmniej 3 tygodnie przed terminem zgromadzenia

• w sprawach nieobjętych porządkiem obrad i w sytuacjach nieformalnego zwołania uchwały mogą być ważnie podjęte, jeśli reprezentowany jest cały kapitał zakładowy, a nikt z obecnych nie wnosi sprzeciwu

• uprawnieni z akcji imiennych i świadectw tymczasowych oraz zastawnicy i użytkownicy, którzy mają prawo głosu, mogą uczestniczyć w walnym zgromadzeniu, jeśli zostali wpisani do księgi akcyjnej na min. 1 tydzień przed odbyciem wolnego

• akcjonariusze mogą uczestniczyć w walnym osobiście lub przez pełnomocników

• pełnomocnictwo na piśmie pod rygorem nieważności

• zasadą głosowanie jawne

• tajne w przypadku: wyborów, usunięcia członków organów / likwidatorów, spraw o pociągnięcie ich odpowiedzialności, spraw osobistych

• tajne głosowanie zarządza się, gdy wnosi o to choćby 1 obecny akcjonariusz

• uchwały walnego zgromadzenia powzięte wbrew postanowieniom statutu mogą być zaskarżone o unieważnienie w drodze powództwa sądowego, a uchwały, które zapadły z naruszeniem przepisów bezwzględnie obowiązujących - są podstawą do wniesienia powództwa o stwierdzenie bieważności

# RACHUNKOWOŚĆ SPÓŁKI

• zarząd ma obowiązek sporządzić i przedstawić organom nadzoru bilans za ostatni rok, rachunek zysków i strat + sprawozdanie z działalności spółki

• rok obrachunkowy / obrotowy - rok kalendarzowy (w razie braku odmiennych postanowień statutu)

• kapitał zapasowy - jego utworzenie w S.A. jest obligatoryjne

• tworzony na pokrycie straty - i może być użyty tylko na pokrycie straty wykazanej w sprawozdaniu finansowym

• min. 8% zysku za dany rok obrotowy, dopuki nie osiągnie wysokości 1/3 kapitału zakładowego

• kapitały rezerwowe - statut może je przewidywać, na pokrycie szczególnych strat lub wydatków (np. kapitały na fundusz inwestycyjny, mieszkaniowy, socjalny)

• o użyciu kapitału zapasowego i rezerwowego rozstrzyga walne zgromadzenie

• środki kapitału zapasowego i kapitałów rezerwowych mogą być też użyte na podwyższenie kapitału zakładowego - uchwała o podwyzszeniu kz ze środków spółki może być powzięta, jeśli zatwierdzone sprawozdanie finansowe wykazuje zysk i opinia biegłego rewidenta nie zawiera zastrzeżeń co do sytuacji finansowej spółki (art. 442)

• tak utworzone akcje nie wymagają objęcia

• jeśli strata przewyższa sumę kapitałów zapasowego i rezerwowego oraz 1/3 kapitału zakładowego zarząd musi bezzwłocznie zwołać walne zgromadzenie w celu powzięcia uchwały co do dalczego istnienia spółki (art. 397)

# ZMIANA STATUTU i ZWYKŁE PODWYŻSZENIE KAPITAŁU ZAKŁADOWEGO

• ZMIANA STATUTU (art. 430) - wymaga uchwały walnego zgromadzenia i wpisu do rejestru (wpis ma charakter konstytutywny, od niego zależy ważność uchwały)

• zgłoszenie zmiany (przez zarząd) w ciągu 3 m-cy od powzięcia uchwały

• uchwały o zmianie zapadają kwalifikowaną większością ¾ głosów

• uchwała o zmianie zwiększającej świadczenia akcjonariuszy lub zmniejszająca ich uprawnienia wymaga zgody wszystkich akcjonariuszy, których dotyczy

• jeśli w spółce są akcje o różnych uprawnieniach, uchwały o zmianie statutu mogące naruszyć prawa poszczególnych rodzajów akcji, powinny zapadać w grupach (wg rodzaju akcji)

• wymóg protokołu notarialnego

• ZWYKŁE PODWYŻSZENIE KAPITAŁU ZAKŁADOWEGO

• podwyższenie kapitału zakładowego wymaga zmiany statutu

• sposoby podwyższenia:

1. emisja nowych akcji

@ sposoby objęcia nowych akcji:

1. subskrypcja prywatna złożenie oferty przez spółkę i jej przyjęcie przez oznaczonego adresata przyjęcie oferty na piśmie pod rygorem nieważności

2. subskrypcja zamknięta zaoferowanie akcji wyłącznie akcjonariuszom, którym służy prawo poboru

3. subskrypcja otwarta (art. 440) w drodze ogłoszenia skierowanego do osób, którym nie służy prawo poboru

1. podwyższenie wartości nominalnej istniejących akcji

• podwyższenie kapitału może nastąpić dopiero po całkowitym wpłaceniu min. 9/10 dotychczasowego kapitału zakładowego

• uchwałę o podwyższeniu trzeba zgłosić do sądu rej. w ciągu 6 m-cy od jej powziecia, a w przypadku akcji nowej emisji w ofercie publicznej - od dnia zatwierdzenia prospektu emisyjnego

• w przypadku uchybienia w/w terminowi - zarząd zwraca wkłady osobom, które objęły akcje

• objęcie akcji nie może być uzależnione od warunku lub terminu

• uchwała powinna zawierać m.in. sumę podwyższenia; oznaczenie rodzaju nowych akcji i ew. szczególne uprawnienia, cenę emisyjną lub upoważnienie zarządu / rady do oznaczenia tej ceny, datę od kiedy nowe akcje mają uczestniczyć w dywidendzie, dzień prawa poboru (dzień, wg którego określa się akcjonariuszy, którym przysługuje prawo poboru nowych akcji)

• PRAWO POBORU - prawo pierwszeństwa objęcia nowych akcji w podwyższonym kapitale

• przysługuje akcjonariuszom w stosunku do liczby posiadanych akcji

• ale w interesie spółki walne zgromadzenie może pozbawić akcjonariuszy tego prawa w części lub w całości

• przepisów o prawie poboru nie stosuje się, gdy:

• uchwała o podwyższeniu stanowi, że nowe akcje mają być objęte w całości przez subemitenta instytucję finansową, która będzie je następnie oferować akcjonariuszom

• objęcie akcji przez subemitenta tylko za wkłady pieniężne

• zawarcie umowy z subemitentem wymaga zgody walnego zgromadzenia (na wniosek zarządu zaopiniowany przez radę nadzorczą)

• uchwała o podwyższeniu stanowi, że nowe akcje mają być objęte przez subemitenta, jeśli nie zostaną objęte przez akcjonariuszy z prawem poboru

• SUBSKRYPCJA AKCJI (art. 434-441)

• akcje, co do których akcjonariuszom służy prawo poboru, zarząd powinien zaoferować w drodze ogłoszenia

• termin wykonania prawa poboru - min 3 tygodnie

• zarząd może zrezygnować z ogłoszena, jeśli wszystkie dotychczasowe akcje są imienne - w takim wypadku akcjonariuszy informuje się o treści ogłoszenia listami poleconymi

• termin wykonania prawa poboru - min 2 tygodnie

• drugi przydział akcji - jeśli w I terminie nie dojdzie do pełnego wykonania prawa poboru, zarząd ogłasza drugi termin (co najmniej 2-tygodniowy)

• jeśli liczba zamówień > liczba pozostałych do objęcia akcji przyznaje się w stosunku do akcji posiadanych

• pozostałe, nieobjęte akcje zarząd przydziela wg własnego uznania, po cenie nie niższej niż cena emisyjna

• pobór akcji w ramach oferty publicznej - następuje w 1 terminie (min. 2 tygodnie od udostępnienia prospektu emisyjnego / memorandum informacyjnego)

• ci akcjonariusze, którzy mają prawo poboru, mogą dokonać dodatkowego zapisu na wypadek, gdyby wszyscy akcjonariusze nie wykonali prawa poboru akcje objęte takim dodatkowym zapisem zarząd przydziela proporcjonalnie do zgłoszeń, a akcje nieobjęte wg swego uznania, po cenie nie niższej niż cena emisyjna

• zapis na akcje - sporządzany w formie pisemnej; powinien być złożony spółce w oznaczonym w ogłoszeniu czy prospekcie terminie

• termin zapisywania się na akcje - max. 3 m-ce od dnia otwarcia subskrypcji

• jeśli w terminie całość lub co najmniej minimalna liczba akcji nie została subskrybowana i należycie opłacona - podwyższenie kapitału zakładowego uważa się za niedoszłe do skutku

• w ciągu 2 tygodni od zamknięcia subskrypcji zarząd powinien to ogłosić i wezwać subskrybentó do odbioru wpłaconych kwot

• jeśli chociaż minimalna ilość akcji została subskrybowana i opłacona - zarząd powinien dokonać przydziału akcji zgodnie z ogłoszonymi zasadami

• rodzaje subskrypcji:

• subskrypcja prywatna złożenie oferty przez spółkę i jej przyjęcie przez oznaczonego adresata przyjęcie oferty na piśmie pod rygorem nieważności

• subskrypcja zamknięta zaoferowanie akcji wyłącznie akcjonariuszom, którym służy prawo poboru

• subskrypcja otwarta (art. 440) w drodze ogłoszenia skierowanego do osób, którym nie służy prawo poboru

• PODWYŻSZENIE KAPITAŁU Z. ZE ŚRODKÓW SPÓŁKI (art 442-443) środki kapitału zapasowego i kapitałów rezerwowych mogą być też użyte na podwyższenie kapitału zakładowego - uchwała o podwyzszeniu kz ze środków spółki może być powzięta, jeśli zatwierdzone sprawozdanie finansowe wykazuje zysk i opinia biegłego rewidenta nie zawiera zastrzeżeń co do sytuacji finansowej spółki

• tak utworzone akcje przysługują akcjonariuszom w stosunku do ich udziałów w kz (norma ius cogens)

• jeśli akcjonariuszom miałaby przypaść ułamkowa część akcji, to walne zgromadzneie może postanowić o:

a) emisji i wydaniu im akcji, które nie są pokryte w całości ze środków spółki, pod warunkiem dokonania przez nich dopłaty

b) wypłacie im stosownych kwot za te części ułamkowe

# KAPITAŁ DOCELOWY (art. 444-447)

(podwyższenie kapitału zakładowego w granicach kapitału docelowego)

• statut może upoważnić zarząd, na max. 3 lata, do podwyższenia kapitału zakładowego zarząd może to zrobić przez dokonanie 1 lub kilku podwyższeń

• wysokość kapitału docelowego to max. ¾ kapitału zakładowego z dnia udzielenia upoważnienia

• zarząd może wydać akcje tylko za wkłady pienięźne - chyba że statut zezwala też do objęcia akcji za aporty

• nie ze środków własnych firmy

• zarząd nie może wydawać akcji uprzywilejowanych ani przyznawać osobistych uprawnień, ale upoważnienie może przewidywać emitowanie warrantów subskrypcyjnych

• udzielenie upoważnienia to zmiana statutu; wymóg ¾ obecnych i 50% kapitału (a przy spółce publicznej - 1/3 kz) + umotywowanie + formy aktu notarialnego

# WARUNKOWE PODWYŻSZENIE KAPITAŁU ZAKŁADOWEGO (art. 448-454)

• walne zgromadzenie może uchwalić podwyższenie kapitału zakładowego z zastrzeżeniem, że osoby, którym przyznano prawo do objęcia akcji, wykonają je na warunkach określonych w uchwale

• warunkowe podwyższenie kapitału może mieć na celu:

a) przyznanie prawa do objęcia akcji obligatariuszom obligacji zamiennych lub obligacj z prawem pierwszeństwa

do wnoszonych przez nich wkładów nie stosuje się przepisów dot. wkładów niepieniężnych

b) przyznanie prawa do objęcia akcji pracownikom, członkom organów w zamian za wkłady niepieniężne stanowiące wierzytelności, jakie im przysłuhują z tytułu nabytych uprawnień do udziału w zysku spółki / spółki zależnej

c) przyznanie prawa do objęcia akcji posiadaczom warrantów subskrypcyjnych

• wartość nominalna podwyższenia to max. 2 razy kapitał zakładowy z chwili podjęcia uchwały

• ad. wkłady niepieniężne: sąd rejonowy oddala wniosek o rejestrację podwyższenia kapitału zakładowego, jeśli wartość wkładu jest niższa o 1/5 od ceny emisyjnej akcji obejmowanych za wkłady niepieniężne (badanie przez biegłego rewidenta)

# OBNIŻENIE KAPITAŁU ZAKŁADOWEGO (art. 455 - 458)

• wymaga zmiany statutu

• tryby:

1. zmniejszenie wartości nominalnej akcji

2. połączenie akcji

3. umorzenie części akcji

4. wydzielenie (w przypadku podziału)

• o obniżeniu kapitału zarząd niezwłocznie ogłasza, wzywając wierzycieli spółki do wniesienia sprzeciwu (w terminie 3 m-cy od ogłoszenia)

• ci, którzy sprzeciw zgłosili, powinni być zaspokojeni lub zabezpieczeni

• powyższych przepisów nie stosuje się, jeśli:

a) pomimo obniżenia nie zwraca się akcjonariuszom dokonanych wkładów ani wypłat za umorzone akcje, a równocześnie z jego obniżeniem następuje podwyższenie kapitału zakładowego co najmniej do pierwotnej wysokości w drodze nowej emisji

b) obniżenie ma na cely wyrównanie strat lub przeniesienie kwot do kapitału rezerwowego

c) sytuacje z art. 457 ksh

# ROZWIĄZANIE i LIKWIDACJA SPÓŁKI (art. 459-478)

• podobnie jak sp. zoo

• powody rozwiązania:

1. przewidziane w statucie

2. uchwała walnego o rozwiązaniu lub o przeniesieniu siedziby za granicę

3. ogłoszenie upadłości spółki

4. inne przyczyny przewidziane prawem

• do dnia złożenia wniosku o wykreślenie spółki z rejestru, rozwiązaniu może zapobiec uchwała walnego (ale nie gdy rozwiązanie na mocy prawomocnego orzeczenia sądu)

• po zakończeniu likwidacji i zatwierdzeniu przez walne sprawozdania finansowego na dzień zakończenia likwidacji (sprawozdanie likwidacyjne) - likwidatorzy powinni ogłosić to sprawozdanie i złożyć je sądowi rejestrowemu razem z wnioskiem o wykreślenie

# ODPOWIEDZIALNOŚĆ CYWILNOPRAWNA (art.479 - 490) - podobnie jak w sp. z oo, poniżej różnice to art. 480-482, 484 i 487)

ŁĄCZENIE SPÓŁEK (art. 491-527 ksh)

PRZEPISY OGÓLNE

# taka zmiana sytuacji 2 lub więcej spółek, że w wyniku ich połączenia dochodzi do:

1. przeniesienia całego majątku spółki/spółek rozwiązywanych na inną spółkę

bądź też do

2. utworzenia nowej spółki z majątków spółek dotychczasowych

zawsze zmniejsza się liczba spółek

# Sposoby:

• sp. kapitałowe mogą się łączyć

• między sobą

• ze spółkami osobowymi

sp. osobowa nie może być spółką przejmującą lub nowo zawiązaną

• sp. osobowe mogą się łączyć między sobą tylko poprzez zawiązanie sp. kapitałowej

# nie można łączyć spółek w likwidacji, które rozpoczęły podział majątku ani spółek w upadłości

# Połączenie przez:

1. PRZEJĘCIE przeniesienie całego majątku spółki przejmowanej na spółkę przejmującą w zamian za udziały / akcje

2. ZAWIĄZANIE NOWEJ SPÓŁKI zawiązanie spółki kapitałowej, na którą przechodzi majątek łączących się spółek w zamian za udziały / akcje nowej spółki

spółki kapitałowe nie mączą się łączyć przez zawiązanie spółki osobowej; spółką nowo zawiązaną może być tylko spółka kapitałowa

# Dopłaty: Wspólnicy spółek łączących się poza udziałami / akcjami mogą otrzymać dopłaty w gotówce (max. 10% wartości przyznanych udziałów / akcji; dokonywane z zysku lub kapitału zapasowego); Z drugiej strony spółka przejmująca / nowo zawiązana może uzależnić wydanie swych udziałów / akcji od dokonania dopłat (wartość jak wyżej)

# spółka przejmowana lub spółki łączone w nowozakładaną spółkę zostają rozwiązane bez postępowania likwidacyjnego, (z chwilą wykreslenia z rejestru, które następuje z urzędu)

wykreślenie sp. przejmowanej z rejestru nie przed dniem zarejestrowania podwyższenia kapitału zakładowego sp. przejmującej (jeśli takie ma nastąpić) i przed dniem wpisania połączenia / wpisania nowej spółki

# spółka przejmująca / nowo utworzona z dniem połączenia wstępuje w prawa i obowiązki sp. przejmowanej / łączącej się

przechodzą na nią m.in. zezwolenia, koncesje, ulgi (chyba ze ustawa / decyzja ...), ale nie dotyczy to zezwoleń i koncesji udzielonych spółce będącej instytucją finansową, jeśli organ, który ją wydał, złoży sprzeciw (w terminie 1 m-ca od dnia ogłoszenia planu połączenia)

# do dnia zaspokojenia / zabezpieczenia wierzycieli majątek każdej z łączonych spółek powinien być przez sp. przejmującą / nowo zawiązaną zarządzany oddzielnie

solidarna odpowiedzialność członków oragnów spółek łączonych i sp. przejmującej / nowo zawiązanej

w tym czasie wierzycielom każdej ze spółek służy pierwszeństwo w zaspokojeniu się z majątku swojej dłużniczki przed wierzycielami pozostałych spółek

zabezpieczenia roszczeń mogą żądać wierzyciele, którzy zgłosili je w ciągu 6 m-cy od głoszenia o połączeniu i uprawdopodobnili, że połączenie zagraża ich roszczeniu

ŁĄCZENIE SIĘ SPÓŁEK KAPITAŁOWYCH

# plan połączenia:

• wymaga pisemnego uzgodnienia pomiędzy łączącymi się spółkami

• treść planu - art. 499 ksh: tryb połączena, dane nowej firmy, zasady przydziału udziałów....

• powinien być zgłoszony do sądu rejestrowego razem z wnioskiem o wyznaczenie biegłego (nie dot. łączenia spółek zoo, gdzie wszystkich wspólników <=10, chyba że 1 zgłosi sprzeciw spółce w ciągu 1 m-ca od ogłoszenia planu połączenia)

• powinien być ogłoszony max 6 tygodni przed dniem powzięcia I uchwały w tej sprawie

• należy poddać badaniu przez biegłego (poprawność i rzetelność) - biegłego wyznacza sąd na wniosek spółek i sąd ustala wynagrodzenie

# zarządy łączących się spółek sporządzają sprawozdania z uzasadnieniem połączenia

# zarząd zawiadamia o zamiarze połączenia wspólników (2x, co 2 tygodnie, tak jak o zgromadzeniach)

# wspólnicy mają dostęp do dokumentów takich jak plan połączenia

# łączenie wymaga uchwały zgromadzenia wspolników / walnego zgromadzenia wszystkich łączących się spółek

• większoscią ¾ głosów reprezentujących min. 50% kapitału (chyba że surowsze warunki w umowie/statucie)

• przy spółkach publicznych - 2/3 glosów

• zarząd powinien zgłosić uchwałę do sądu rejestrowego

• po dniu połączenia spółek powództwo o uchylenie takiej uchwały może być wytoczone tylko przeciwko spółce przejmujacej lub nowo zawiązanej

- powództwo może być wytoczone max 1 m-c od dnia powzięcia uchwały

• uchwała nie podlega zaskarżeniu ze wzgl. na zastrzeżenia dot. wyłącznie stosunku wymiany udziałów / akcji

- ale można dochodzić odszkodowania na zasadach ogólnych

• w przypadku uchylenia / stwierdzenia niewazności uchwały sąd rejestrowy z urzędu wykreśla wpisy dokonane w związku z połączeniem

# osoby, które w spółce przejmowanej lub łączącej sie przez stworzenie nowej spółki miały szczególne uprawnienia, mają w spółce połączonej co najmniej równe prawa

• to samo dotyczy posiadaczy papierów wartościowych inne niż akcje

• uprawnienia mogą być zmienione umową między spółką a uprawnionym

# odpowiedzialność:

• za szkody wyrządzone działaniem / zaniechaniem sprzecznym z prawem / postanowieniami umowy lub statutu odpowiadaja wobec wspólników: członkowie organów i likwidatorzy łączących się spółek (chyba że nie ponoszą winy)

• biegły odpowiada wobec łączących się spółek za zawinione szkody (jak kilku - solidarnie)

• przedawnienie roszczeń - 3 lata od ogłoszenia połączenia

# spółka przejmująca nie może objąć własnych udziałów / akcji w zamian za u/a jakie ma w spółce przejmowanej ani za własne u/a spółki przejmowanej

# połączenie może być przeprowadzone BEZ PODWYŻSZENIA KAPITAŁU ZAKŁADOWEGO, jeśli spółka przejmująca ma u/a spółki przejmowanej

# połączenie BEZ POWZIĘCIA UCHWAŁY - w odniesieniu do spółki przejmującej, jeśli posiada ona u/a o łącznej wartości nominalnej min. 90% kapitału spółki przejmowanej (ale nie 100%)

- nie ma zastosowania przy spółkach publicznych

• zwołania zgromadzenia i powzięcia uchwały może w tym wypadku żądać wspólnik spółki przejmującej reprezentujący min. 1/20 kapitału (1 m-c od ogłoszenia planu połączenia)

• wspólnik spółki przejmowanej może żądać wykupienia jego u/a (na zasadach art. 417) (1 m-c od ogłoszenia planu połączenia)

ŁĄCZENIE SIĘ Z UDZIAŁEM SPÓŁEK OSOBOWYCH

# plan połączenia:

• pisemne uzgodnienie

• jego sporządzenie nie jest obowiazkowe przy łączeniu spółek osobowych przez zawiązanie spółki kapitałowej

• powinien być zgłoszony do sądu rejestrowego razem z wnioskiem o wyznaczenie biegłego

• badanie przez biegłego gdy spółka przejmująca / nowo zawiązana jest S.A. lub gdy 1 z łączących się spółek jest spółka komandytowo-akcyjna (w innych przypadkach - gdy zażąda tego wspólnik wniosek do swojej spółki w ciągu 7 dni od powiadomienia go o zamiarze połączenia)s

# zarząd zawiadamia o zamiarze połączenia wspólników (2x, co 2 tygodnie, tak jak o zgromadzeniach)

# wymóg uchwały zgromadzeń spółek kapitałowych (3/4 głosów reprezentujących min 50% kapitału, chyba że umowa spółki przewiduje surowsze warunki) i uchwały wszystkich wspólników spółek osobowych

• gdy łączą się sp. komandytowa lub komandytowo-akcyjna wymóg jednomyślności komplementariuszy + uchwała komandytariuszy / akcjonariuszy (3/4 sumy komandytowej lub kapitału)

• gdy w łączącej się S.A. lub sp. komandytowo-akcyjnej są akcje różnego rodzaju - głosowanie grupami

• wymóg protokołu notarialnego

# odpowiedzialność:

• wspólnicy łączącej się spółki osobowej odpowiadają na dotychczasowy zasadach za zobowiązania tej spółki powstałe przed połączeniem, subsydiarnie wobec wierzycieli spółki, solidarnie ze spółką przejmującą / nowo zawiązaną

• członkowie zarządu, likwidatorzy i biegli - jak przy sp. kapitałowych

PODZIAŁ SPÓŁEK (art. 528-550 ksh)

# tylko spółkę kapitałową

• ale S.A. tylko gdy kapitał zakładowy został pokryty w całości

• nie spółkę w likwidacji, która rozpoczęła podział majątku

• nie spółkę w upadłości

# Sposoby podziału

1. przez PRZEJĘCIE - przeniesienie całego majątku spółki dzielonej na inne spółki za udziały/akcje spółki przejmującej, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej

2. przez ZAWIĄZANIE NOWYCH SPÓŁEK, na które przechodzi cały majątek spółki dzielonej za udziały/akcje nowych spółek

3. przez PRZEJĘCIE i ZAWIĄZANIE NOWEJ SPÓŁKI - przeniesienie całego majątku spółki dzielonej na istniejcą i na nową spółkę

4. przez WYDZIELENIE - przeniesienie części majątku spółki dzielonej na spółkę istnieącą lub nową

# dopłaty (jak przy łączeniu): wspólnicy spółki dzielonej mogą, poza udziałami/akcjami spółek przejmujących / nowo zawiązanych, otrzymać dopłaty w gotówce (max 10% wartości bilansowej / nominalnej przyznanych udziałów/akcji)

- dokonywane z zysku lub kapitału zapasowego (przy spółce przejmującej)

- spółka przejmująca / nowa może też uzależnić przyznanie swoich udziałów/akcji od dokonania dopłat w gotówce

# spółka dzielona zostaje rozwiązana bez post. likwidacyjnego z dniem wykreślenia jej z rejestru (DZIEŃ PODZIAŁU)

inaczej przy wydzieleniu - następuje ono w dniu wpisu nowej spółki do rejestru lub w dniu wpisania w rejestrze podwyższenia kapitału zakładowego spółki istniejącej

# spółki przejmujące lub nowo zawiązane z dniem podziału / wydzielenia wstępują w prawa i obowiązki spółki dzielonej, określone w planie podziału i przechodzą na nie zezwolenia, koncesje i licencje związane z przydzielonymi wg planu składnikami majątku (nie dot. instytucji finansowych, jeśli organ wydający decyzję .... zgłosi sprzeciw)

do nieprzydzielonych składników majątku stos. się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych (udziały proporcjonalne do aktywów przypadających spółkom w planie podziału)

za nieprzydzielone zobowiązania spółki przejmujące / nowe odpowiadają solidarnie

ujawnienie w KW i rejestrach na wniosek spółek przejmujących / nowych

# z dniem podziału wspólnicy spółki dzielonej stają się wspólnikami spółki przejmującej / nowej określonej w planie podziału

# wymóg planu podziału + zawiadomienie wspólników jak przy łączeniu

# podział następuje uchwałą, która powinna być zgłoszona do sądu rejestrowego przez zarządy wszystkich spółek uczestniczących w podziale

# odpowiedzialność jak przy łączeniu

• PRZEKSZTAŁCENIE SPÓŁEK

OGÓLNIE

# spółka jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna, zoo, S.A. może być przekształcona w inną spółkę handlową

również spółka cywilna może być przez wspólników przekształcona w spółkę handlową (stosuje się przepisy o przekształceniu sp. jawnej w inną sp. handlową - gdy nie przekształcamy sp. cywilnej w jawną)

- (art. 26 §4 i art. 626) wspólnik s.c. ma prawo i obowiązek zgłosić spółkę do rejestru, gdy jej przychody netto 2 lata z rzędu >= 400.000 euro z chwilą wpisu do rejestru spółka cywilna przekształca się w spółkę jawną

możliwe wszelkie konfiguracje przekształceń: sp. osobowych w kapitałowe, kapitałowych w osobowe, kapitałowych w inne kapitałowe, osobowych w inne osobowe (a nie np. sp. zoo w inną sp. zoo)

przekształcenie S.A. w sp. zoo - nie jest to sukcesja uniwersalna ani rozwiązanie S.A. i zawiązanie sp. zoo; mamy do czynienia z tym samym podmiotem prawa, zmienia się jedynie typ spółki

# PRZEKSZTAŁCENIE DOKONYWANE JEST UCHWAŁĄ WSPÓLNIKÓW (sp. osobowa) lub UCHWAŁĄ ZGROMADZENIA WSPÓLNIKÓW / WALNEGO ZGROMADZENIA

• aktem notarialnym

• z zachowaniem przepisów art. 571 (sp. osobowa w kapitałową), art. 575 (sp. kapitałowa w osobową), art. 577 (sp. kapitałowa w kapitałową) i art. 581 (sp. osobowa w osobową)

• minimalna treść - art. 563

• wniosek o wpis przekształcenia - wszyscy członkowie zarządu lub wspólnicy mający prawo reprezentacji

• ogłoszenie w Monitorze Sądowym i gospodarczym (jak wszystkich wpisów do rejestru)

# nie można przekształcać sp. w likwidacji, która rozpoczęła podział majątku ani sp. w upadłości

# spółka przekształcana staje się spółką przekształconą z chwilą wpisu do rejestru (dzień przekształcenia)

a spółka przekształcana wykreślana jest z urzędu

# sp. przekształconej przysługują wszystkie prawa sp. przekształcanej (w tym koncesje....), a wspólnicy sp. przekształcanej stają się wspólnikami sp. przekształconej (z dniem przekształcenia)

# jeśli zmiana nazwy (poza zmianą np S.A. na sp. zoo) - obowiązek podawania w nawiasie poprzedniej nazwy z dopiskiem dawniej przez min. 1 rok

# wymagany plan przekształcenia z opinią biegłego rewidenta, uchwała, powołanie członków organów spółki przekształconej, zawarcie umowy / statutu spółki przekształconej, wpis i wykreślenie z rejestru

• plan przekształcenia

przygotowuje go zarząd albo wszyscy wspólnicy prowadzący sprawy spółki (ale wymóg uchwały zarządu)

forma pisemna podrygorem nieważności, a w sp. jednoosobowej - aktem notarialnym

nie jest wymagany przy przekształcaniu spółki jawnej, w której wszyscy wspolnicy prowadzili sprawy spółki, w sp. kapitałową lub osobową

badany przez biegłego rewidenta pod wzgl. poprawności i rzetelności (wyznaczany przez sąd rejestrowy na wniosek spółki; biegły ma 2 m-ce na sporządzenie opinii); opinia nie musi być pozytywna

# obowiązek spółki zawiadomienia wspólników o zamiarze przekształcenia (dwukrotnie, min. co 2 tyg; naa miesiąc przed planowanym dniem powzięzia uchwały; załącza się projekt uchwały)

# spółka wzywa wspólników do złożenia (w ciągu 1 m-ca od powzięcia uchwały o przekształceniu) oświaczeń o uczestnictwie w spółce przekształconej (wspólnicy mogą je też złożyć w dniu powzięcia uchwały) - forma pisemna pod rygorem nieważności

• wspólnikowi, który takiego oświadczenia nie złoży, przysługuje roszczenie o wypłatę kwoty odpowiadającej wartości jego udziałów/akcji w spółce przekształcanej (przedawnienie - 2 lata od dnia przekształcenia)

spółka ma na wypłatę 6 m-cy od zgłoszenia roszczenia

stosuje się odpowiednio do zwrotu wkładu niepieniężnego

# jeśli wspólnik (tylko taki, który nie złożył oświadczenia o uczestnictwie) ma zastrzeżenia co do rzetelności wyceny wartości udziałów/akcji przyjętej w planie przekształcenia - może zażądać ponownej wyceny (max w dniu powzięcia uchwały; potem żądanie jest prawnie nieskuteczne)

spółka ma na to 2 m-ce, potem wspólnik może wnieść powództwo do sądu gospodarczego (nie stanowi ono przeszkody w rejestracji
przeksztaałcenia)

# zaskarżanie uchwały o przekształceniu (uchylenie, stwierdzenie nieważności) - ogólne zasady o zaskarżaniu uchwał sp. kapitałowych (art. 422-429)

• jedyną podstawą zaskarżenia nie może być wątpliwość co do rzetelności wyceny udziałów/akcji

• powództwo o uchylenie / stwierdzenie nieważności - w terminie 3 m-cy od powzięcia uchwały

# solidarna odpowiedzialność osób działających za sp. przekształcaną za szkody spowodowane naruszeniem prawa / statutu w trakcie przekształcenia, chyba że nie ponoszą winy (przedawnienie roszczeń - 3 lata od przekształcenia)

• przesłanki odpowiedzialności: powstanie szkody w związku z przekształceniem; naruszenie prawa / umowy spółki / statutu w trakcie przekształcania

spółka OSOBOWA w spółkę KAPITAŁOWĄ dodatkowe wymagania

# za przekształceniem muszą opowiedzieć się WSZYSCY wspólnicy

przy komandytowej i komandytowo-akcyjnej - wszyscy komplementariusze + komandytariusze/akcjonariusze reprezentujący 2/3 sumy komandytowej lub kapitału zakłądowego (umowa/statut mogą zaostrzyć ten warunek

spółka KAPITAŁOWA w spółkę OSOBOWĄ dodatkowe wymagania

# za przekształceniem muszą opowiedzieć się wspólnicy reprezentujący 2/3 kapitału

# przy sp. komandytowej i komandytowo-akcyjnej wymagana zgoda osób mających być komplementariuszami

spółka KAPITAŁOWA w inną spółkę KAPITAŁOWĄ dodatkowe wymagania

# za przekształceniem muszą opowiedzieć się wspólnicy reprezentujący 1/2 kapitału (wiekszością ¾ głosów)

# sp. przekształcana ma zatwierdzone sprawozdania finansowe za min. 2 ostatnie lata obrotowe

# przekształcana S.A. ma całkowicie pokryty kapitał zakładowy

# kapitał zakładowy sp. przekształcony >= kap. zakł. sp. przekształconej

• akcje (dokumenty akcji) sp. przekształcanej ulegają unieważnieniu z dniem przekształcenia

• wygasają prawa i obowiązki wspólnika, które nie są zgodne z przepisami dot. sp. przekształconej

spółka OSOBOWA w inną spółkę OSOBOWĄ dodatkowe wymagania

# za przekształceniem muszą opowiedzieć się WSZYSCY wspólnicy

• spadkobierca wspólnika spółki jawnej może żądać przekształcenia jej w sp. komandytową, w której będzie komandytariuszem - sp. powinna to uwzględnić, chyba że pozostali wspólnicy podejmą uchwałę o rozwiązaniu spółki

ZGRUPOWANIE SPÓŁEK - HOLDING forma koncentracji kapitału

Struktura, w skład której wchodzi kilka spółek podlegających scentralizowanemu zarządowi

# każda z tych spółeek ma odrębną podmiotowość (w przeciwieństwie do łączenia spółek, które prowadzi do utraty podmiotowości co najmniej spółki przejętej)

# zazwyczaj 1 członek zgromadzenia (spółka-matka, spółka dominująca) ma pozycję wiodącą i tylko on jest w pełni autonomiczny, a autonomia pozostałych członków jest zróżnicowany

# SPÓŁKA DOMINUJĄCA (art. 4 §1 pkt 4 ksh):

dysponuje większością głosów na zgromadzeniu wspólników / walnym zgromadzeniu (bezpośrednio / pośrednio; również jako zastawnik lub użytkownik) bądź w zarządzie innej spółki kapitałowej / osobowej (SPÓŁKI ZALEŻNEJ) lub spółdzielni zależnej (także na podstawie porozumień z innymi osobami)

jest uprawniona do powoływania / odwoływania większości członków zarządu / rady nadzorczej spółki zależnej / spółdzielni zależnej (także na podstawie porozumień z innymi osobami)

członkowie jej zarządu / rady nadzorczej stanowią więcej niż ½ członków zarządu spółki zależnej / spółdzielni zależnej

wywiera decydujący wpływ na działalność spółki zależnej / spółdzielni zależnej, w szczególności na podst. umów z art. 7 ksh (o zarządzanie sp. zależną, o przekazywanie przez sp. zależną zysku)

# SPÓŁKA POWIĄZANA (art. 4 §1 pkt 5) - sp. kapitałowa, w której inna sp. handlowa / spółdzielnia dysponuje co najmniej 20% głosów na zgromadzeniu wspólników / walnym zgromadzeniu (bezpośrednio / pośrednio; jako zastawnik lub użytkownik; na podstawie porozumień z innymi osobami) lub posiada min. 20% udziałów / akcji w innej sp. kapitałowej

ODRĘBNE POSTĘPOWANIE UPADŁOŚCIOWE

postępowanie WSZCZĘTE PO ŚMIERCI NIEWYPŁACALNEGO DŁUŻNIKA

postępowanie upadłościowe wobec BANKÓW

postępowanie upadłościowe wobec ZAKŁADÓW UBEZPIECZEŃ

postępowanie upadłościowe wobec EMITENTÓW OBLIGACJI

DOBRA OSOBISTE PRZEDSIĘBIORCY

# dobra osobiste osób prawnych są specyficzne, ale są nimi na pewno: dobre imię, nietykalność pomieszczeń, tajemnicę korespondencji, tajemnicę przedsiębiorstwa oraz firmę

podstawą ochrony firmy może być w szczególności ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji i KC (wspólnicy sp. cywilnej)

NAZWA służy identyfikacji osoby prawnej i ułomnej osoby prawnej; prawo do nazwy jest prawem podmiotowym bezwzględnym, skutecznym erga omnes

• powstaje z chwilą powstania (z wpisem do rejestru; a przy sp. w organzacji - z chwilą powstania konstrukcji prawnej)

FIRMA służy oznaczeniu przedsiębiorców, a nie prowadzonego przez nich przedsiębiorstwa

• przedsiębiorca działa pod firmą, którą ujawnia się we właściwym rejestrze

zmiana firmy wymaga ujawnienia w rejestrze

• firma jest niezbywalna, ale można upoważnić innego przedsiębiorcę do używania naszej firmy, jeśli nie wprowadza to w błąd

firma nie wchodzi w skład przedsiębiorstwa w znaczeniu przedmiotowym

• firmą osoby prawnej jest jej nazwa; zawiera określenie formy prawnej, może zawierać imię i nazwisko / pseudomim (za zgodą danej osoby)

składa się z korpusu i dodatków (obligatoryjnych i fakultatywnych)

• firmą osoby fizycznej jest jej imię i nazwisko + ewentualnie coś jeszcze

• PRAWO FIRMOWE - zespół norm wynikających z KC i innych przepisów, wiążace się z tworzeniem, używaniem, rozporządzaniem i ochroną prawa do firmy.

1. zasada PRAWDZIWOŚCI (art. 43³ §2 kc) - firma nie może wprowadzać w błąd ma zawierać dane prawdziwe (osoba przedsiębiorcy, przedmiot działalności, miejsce, źródła zaopatrzenia)

2. zasada JEDNOŚCI - można obrać tylko 1 firmę

3. zasada CIĄGŁOŚCI - możliwość korzystania z firmy w dotychczasowym lub uzupełnionym brzmieniu

- np. tylko zmiana oznaczenia formy

- możliwość zachowania w firmie nazwiska byłgo wspólnika za jego pisemną zgodą (a w razie jego śmierci za zgodą jego żony i dzieci)

- gdy jednak zmiana brzmienia firmy - obowiązake umiesczania w nawiasie (dawniej ……..) przez co najmniej 1 rok

4. zasada WYŁĄCZNOŚCI (art. 43³ §1 kc) - każda nowa firma powinna odróżniać się dostatecznie od firm innych przedsiębiorców na tym samym rynku

5. zasada JAWNOŚCI (art. 43² §2 kc) - obowiązek wpisu do rejestru oraz ogólna dostępność do rejestru przedsięborców

6. zasada NIEZBYWALNOŚCI

• firmy pierwotne (brzmienie ustalone w aktach założycielskich) i firmy pochodne (gdy np. w wyniku zmiany nazwiska dochodzi do zmiany treści pierwotnie zarejestrowanej firmy)

• firmy proste (obowiązkowy korpus i obligatoryjne dodatki) i firmy złożone

• firmy osobowe (podstawowym elementem korpusu są nazwiska/nazwy wspólników), firmy rzeczowe, firmy fantazyjne i firmy kombinowane

• OCHRONA: w przypadku ZAGROŻENIA NARUSZENIA prawa do firmy przez cudze bezprawne diałanie, przedsiębiorca może żądać zaniechania tego działania, a w razie DOKONANEGO NARUSZENIA - usunięcia skutków, złożenia stosownych oświadczeń, naprawienia szkody na zasadach ogólnych lub wydania uzyskanej korzyści

OGRANICZENIA PROWADZENIA DZIAŁALNOSCI GOSPODARCZEJ

# wolność (działalności) gospodarczej - art. 20 Konstytucji

OGRANICZENIA PRZEDMIOTOWE

1. OGRANICZENIA z ustawy o SWOBODZIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

• przedsiębiorca wykonuje działalność gospodarczą na zasadach uczciwej konkurencji i poszanowania dobrych obyczajów oraz słusznych interesów konsumentów (art. 17 usdg)

• przedsiębiorca zobowiązany jest spełnić warunki wykonywania działalności gospodarczej określone prawem, w szczególności dot. ochrony przed zagrożeniem życia, zdrowia, środowiska oraz moralności publicznej

• koncesje (dot. kopalin, materiałów wybuchowych i broni, paliwa i energii, ochrony mienia i osób, programów radiowych i TV, przewozów lotniczych) i zezwolenia (gdzie potrzebne - określają przepisy szczególne) + działalność regulowana (specjalny rejestr)

Koncesja decyzja wydawana na podstawie swobodnego uznania organu koncesyjnego na czas oznaczony: 5-50 lat

Zezwolenie wydawane gdy spełnione są wszelkie wymagane prawem warunki (brak uznaniowości) na czas nieokreślony

2. OGRANICZENIA ze względu na CEL prowadzonej działalności jeśli ustawy przewidują dla przedsiębiorcy spełnienie konkretnego celu (gospodarczego, zarobkowego), to warunkiem utworzenia i prawidłowego funkcjonowania jest przewidywanie tego celu w aktach wewnętrznych i jego realizacja

3. OGRANICZENIA ze względu na SKŁAD OSOBOWY czasem ustawowe określenie minimum ilościowego składu założycieli czy uczestników (np. w sp. j. założycieli i uczestników musi być min. 2)

4. OGRANICZENIA ze względu na MINIMUM KAPITAŁOWE

5. OGRANICZENIA ze względu na FORMĘ PRAWNĄ czasem nakaz korzystania z określonej formy prawnej (np. dla banków - S.A., bank państwowy, bank spółdzielczy)

• wyłącznie w formie S.A. występować mogą m.in.: towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, jednostki publicznej radiofonii i telewizji, NFI, giełda i rynek pozagiełdowy, fundusze emerytalne

• wyłącznie w formie sp. zoo mogą występować jednostki badawczo-rozwojowe

OGRANICZENIA PODMIOTOWE najczęściej mają związek z zakazem łączenia określonych funkcji z prowadzeniem działalności gospodarczej lub z pełnieniem funkcji w innych przedsiębiorstwach: zakazy łączenia stanowisk + zakazy działalności konkurencyjnej

1. ZAKAZY z ustawy o PRZEDSIĘBIORSTWACH PAŃSTWOWYCH zakaz posiadania akcji / udziałów w przedsiębiorstwie tworzonym przez dane p.p., zakaz pełnienia w takim przedsiębiorstwie określonych funkcji / piastowania stanowisk (dot. dyrektora, zastępcy, gł. księgowego ….)

• dot. tylko S.A. i sp. zoo + ewentualnie S.K.A.

• naruszenie tych zakazów jest podstawą odwołania ze stanowiska w p.p. lub rozwiązania stosunku pracy

• ZAKAZY z ustawy O OGRANICZENIU PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ PRZEZ OSOBY PEŁNIĄCE FUNKCJE PUBLICZNE

• bycia członkami organów spółek handlowych i spółdzielni (z wyjątkiem spółdzielni mieszkaniowych)

• bycia zatrudnionym lub wykonywać innych funkcji w sp. handlowych

• bycia członkiem zarządu fundacji prowadzących działalność gospodarczą

• posiadania w spółkach handlowych > 10% akcji / udziałów

• prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami, zarządzania taką działalnością, bycia przedstawicielem / pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności

zakazy rozciągają się na rok po zaprzestaniu pełnienia funkcji publicznej

3. ZAKAZY z ustawy O SAMORZĄDZIE GMINNYM zakaz łączenia stanowisk i funkcji dot. radnych, wójtów / burmistrzów / prezydentów miast (itp.)

• ponadto radni nie mogą podejmować dodatkowych zajęć (w tym działalności gospodarczej) ani otrzymywać darowizn mogących podważyć zaufanie wyborców ani powoływać się na swój mandat przy jakiś niezwiązanych z nim działaniach

• ZAKAZY z ustawy O SAMORZĄDZIE POWIATOWYM jak wyżej tylko dot. radnych, ich małżonków, sekretarzy powiatu itp

• ZAKAZY z ustawy O SAMORZĄDZIE WOJEWÓDZTWA:

• radny sejmiku województwa nie może wchodzić w stosunki cywilnoprawne w sprawach majątkowych z województwem lub wojewódzkimi samorządowymi jednostkami organizacyjnymi; nie może prowadzić dział. gosp. z wykorzystaniem mienia województwa

• radni i ich małżonkowie (itp.) nie mogą być członkami władz zarządzających lub kontrolnych ani pełnomocnikami spółek handlowych z udziałem wojewódzkich osób prawnych

• ZAKAZY z ustawy O OCHRONIE KONKURENCJI i KONSUMENTÓW

• ZAKAZY z przepisów regulujących POZYCJĘ SĘDZIÓW dot. podejmowania przez sędziego zajęć wywołujących wątpliwości co do jego niezawisłości i bezstronności

• sędziowie SN i NSA oraz sędziowie sądów powszechnych wojewódzkich sądów administracyjnych nie mogą:

• pozostawać w innym stosunku pracy / służbowym, z wyjątkiem stanowisk dydaktycznych, naukowo-dydaktycznych i naukowych

• być członkami organów spółek handlowych i spółdzielni ani członkami zarządu fundacji prowadzących działalność gospodarczą

• posiadania w spółkach handlowych > 10% akcji / udziałów

• prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami, zarządzania taką działalnością, bycia przedstawicielem / pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności

• sędzia nie może podejmować innego zajęcia, które przeszkadzałoby w pełnieniu jego obowiązków + mogłoby wywołać wątpliwości co do jego niezawisłości i bezstronności

• ZAKAZY dot. PROKURATORÓW, ADWOKATÓW, RADCÓW PRAWNYCH, NOTARIUSZY:

• prokurator nie może zajmować żadnego innego stanowiska z wyjątkiem naukowo-dydaktycznego ani wykonywać zajęć kolidujących z obowiązkami

• ograniczenia dotyczące adwokatów dotyczą też formy wykonywania zawodu + zakaz wykonywania zawodu ze względu na koligacje rodzinne + wyłączenie wykonywania zawodu, jeśli X pozostaje w stosunku pracy

• notariusz może prowadzić tylko 1 kancelarię + nie może podjąć zatrudnienia bez zgody rady izby notarialnej (wyjątkiem praca naukowo-dydaktyczna)

ZASADY REJESTROWANIA PRZEDSIĘBIORCÓW i SKUTKI WPISÓW

KRAJOWY REJESTR SĄDOWY (ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o KRS)

# do 01 stycznia 2001 r (czy wtedy weszła w życie w/w ustawa ????) podmioty były rejestrowane w sposób rozproszony, rejestry były prowadzone w oparciu różne procedury rejestracyjne, inne były skutki wpisów w zależności od podmiotu, rejestry były prowadzone przez różne sądy i ogólnie był bałagan - upożądkowała stan w/w ustawa

# cel ustawy: stworzenie 1 centralnego rejestru, który jest prowadzony przez sąd rejestrowy w systemie centralnym - przez sądy rejonowe (sądy gospodarcze) na danym obszarze (w województwie lub jego części)

- jedna centralna baza danych

- każdy podmiot otrzymuje unikalny w skali kraju nr KRS

# KRS powszechnym, jednolitym i jawnym źródłem informacji

# poza KRS pozostały m.in. następujące rejestry: zastawów (sądy rejonowe), dzienników i czasopism (wydziały cywilne sądów okręgowych), ewidencja partii politycznych (Sąd Okręgowy w Warszawie), rejestr funduszy emerytalnych i rejestr funduszy inwestycyjnych + Ewidencja Działalności Gospodarczej (gminy)

# CENTRALNA INFORMACJA KRS -jednostka wyodrębniona w ramach Ministerstwa Sprawiedliwości; oddziały przy sądach rejestrowych

• zadania:

- utworzenie i eksploatacja połączeń rejestru w systemie informatycznym

- prowadzenie zbioru informacji z rejestru

- udzielanie informacji z rejestru + ich przekazywanie właściwym miejscowo organom samorządu gminnego(o wpisaniu i wykreśleniu)

• a tak przede wszystkim umożliwia dostęp do rejestru - na żądanie wydaje odpisy (tresć wszystkich wpisów od chwili I wpisu; odpis aktualny - treść wpisów aktualnych), wyciągi (aktualna treść wpisów we wskazanych działach) i zaświadczenia (że dany podmiot jest / nie jest wpisany; o wykreśleniu

# STRUKTURA KRS:

1. rejestr przedsiębiorców - wpisowi podlegają: handlowe spółki osobowe i kapitałowe, europejskie zgrupowania interesów gospodarczych, spółki europejskie, spółdzielnie, przedsiębiorstwa państwowe, jednostki badawczo - rozwojowe, towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, oddziały przedsiębiorców zagranicznych, główne zakłady zagranicznych zakładów ubezpieczeń, stowarzyszenia oraz inne organizacje społeczne i zawodowe jeśli podejmują działalność gospodarczą

2. rejestr podmiotów typu non profit - m.in. stowarzyszenia, fundacje, kółka rolnicze, zrzeszenia handlu i usług, związki pracodawców, związki sportowe

celem w/w podmiotów nie jest działalność gospodarcza, ale mogą takową podjąć i wtedy wpis w 1) i w 2) (w obu ma ten sam numer)

3. rejestr dłużników niewypłacalnych - wpisy z urzędu lub na wniosek

z urzędu wpisuje się:

- osoby fizyczne prowadzące dział. gosp, jeśli ogłoszono ich upadłość (ew. gdy wniosek o ogłoszenie upadłości został oddalony z powodu braku majątku na pokrycie kosztów albo umorzono z tego powodu egzekucję)

- wspólników ponoszących odpowiedzialność za zobowiązania spółki całym majątkiem (z wyjatkiem komandytariuszy w sp. k.), jeśli ...........

- dłużników, którzy zostali zobowiązani do wyjawienia majątku w trybie przepisów k.p.c.

- osoby pozbawione przez sąd prawa prowadzenia dział. gosp. na własny rachunek i pełnienia jakiejś funkcji

na wniosek wierzyciela posiadającego tytuł wykonawczy wydany przeciwko osobie fizycznej wpisuje się dłużnika, który w terminie 30 dni od wezwania do spełnienia świadczenia nie zapłacił należności stwierdzonej tytułem wykonawczym

• dłużnik otrzymuje numer, a jak inny wierzyciel złoży wniosek dot. tego samego dłużnika - to dłużnik wpisany pod drugim numerem

# POSTĘPOWANIE REJESTROWE

• dokonanie wpisu w KRS oznacza również wykreślenie wpisu i wzmiankę

• wpis polega na umieszczeniu w systemie informatycznym informacji zawartych w postanowieniu sądu rejestrowego niezwłocznie po jego wydaniu

• wpis jest skuteczny z chwilą zamieszczenia danych w rejestrze

jeśli w jakiejś sprawie skuteczność lub wykonalność jest uzależniona od uprawomocnienia się postanowienia to w KRS zamieszcza się przy wpisie wzmiankę o jego nieprawomocności

• wpis to czynność techniczna wywołująca istotne skutki prawne, której podstawą jest orzecznie sądowe

• rodzaje wpisów:

1. na wniosek i z urzędu co do zasady na wniosek, a z urzędu gdy przepis szczególny tak stanowi (art. 19 ustawy)

2. obligatoryjne (obowiązek wpisu wynika z ustawy) i fakultatywne (zależne od woli zainteresowanego)

3. dopuszczalne lub niedopuszczalne przez przepisy prawa

4. dodatnie (wniesienie danych do rejestru) i ujemne (wykreślenie / zmiana danych)

5. deklaratoryjne (stwierdzające istnienie / powstanie/ ustanie / zmiane stosunku prawnego / prawa) lub konstytutywne (prawotwórcze - wiąże się z nimi powstanie, zmiana lub ustanie stosunku prawnego / prawa)

6. konwalidujące - dokonywane na podstawie wadliwej czynności prawnej, ale nie mogą być wykreślone z KRS po upływie pewnego czasu

• jednakowe zasady post. rejestrowego dla wszystkich podmiotów wpisywanych do KRS

• do post. rejestrowego stosuje się przepisy ustawy o KRS + przepisy KPC o post. nieprocesowym i rejestrowym

• WNIOSEK składa się na urzędowym formularzu, a dokumenty poza formularzem składa się z zachowaniem przepisów o pismach procesowych; jeśli wniosek podlega opłacie to załączamy dowód wpłaty, a jeśli obowiązek ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym - dowód uiszczenia opłaty i tu badanie formularzowe: sąd bada poprawność wypełnienia formularza i opłaty - jak źle to wniosek podlega zwrotowi bez wezwania do uzupełnienia braków

jeśli był to I wniosek o wpis do rejestru, może on być ponownie złożony w terminie 7 dni od daty doręczenia zawiadomienia o zwrocie i jeśli ten II nie ma braków formalnych to wywołuje skutek od daty złożenia I wniosku

do wniosku o wpis obligatoryjny podmiotu do rejestru załącza się notarialne wzory podpisów osób uprawnionych do reprezentacji i ew. prokurenta

wniosek powinien być złożony w ciągu 7 dni od daty zdarzenia uzasadniająacego dokonanie wpisu (art. 22 ustawy) + obowiązek inforrmowania KRS o takich zdarzeniach ciąży na organach administracji rządowej, samorządowej, sądach, bankach, komornikach i notariuszach

• tutaj sąd bada zgodność formy i treści złożonych dokumentów z prawem (badanie o charakterze materialnym), prawdziwość danych (pesel i regon, a innych tylko gdy uzasadnione wątpliwości)

jesli obowiązkowy wniosek lub obowiązkowe dokumenty nie zostały w terminie złożone, to wezwanie do uzupełnienia w terminie 7 dni pod rygorem zastosowania grzywny (<=100.000 zł i może być ponawiana); jeśli nawet grzywna nic nie da to sąd może wykreślić z urzędu wpis niezgodny ze stanem faktycznym lub dokonać wpisu danych zgodnych ze stanem faktycznym (jeśli dokumenty będące podstawą takiego wpisu są w aktach sądowych)

# jeśli obowiązku nie dopełnia spółka osobowa wpisana do rejestru - sąd może z urzędu z ważnych powodów orzec o jej rozwiązaniu i ustanowić likwidatora

# jeśli obowiązków nałożonych przez sąd, mimo grzywien, nie wykonuje spółka kapitałowa - sąd może ustanowić dla niej kuratora na max 1 rok (możliwość przedłużenia na kolejne 6 m-cy)

- ma on doprowadzić do niezwłocznego przeprowadzenia czynności wymaganych do wyboru tych organów spółki, które mają obowiązek dokonać zgłoszenia (zarząd)

- jeśli w ciągu 3 m-cy od powołania kuratora zarządu nie będzie albo nie dokona on zgłoszenia kurator może wystąpić do sądu o rozwiązanie spółki i ustanowienie likwidatora

# SKUTKI WPISÓW i ich OGŁOSZENIA

• rejestr jest jawny (art. 8) - każdy ma prawo dostępu do zawartych w nim danych za pośrednictwem Centralnej Inforkacji KRS wraz z prawem otrzymywania odpisów, wyciągów i zaświadczeń

pełna jawność formalna (art. 10 ust 1) - każdy ma prawo przeglądac akta rejestrowe podmiotów wpisanych do rej. przedsiębiorców (nie musi wykazywać interesu prawnego)

ograniczona jawność formalna (art. 10 ust 2) - do przeglądania akt podmiotów innych niż przedsiębiorcy stosuje się art. 525 KPC, tj. akta w pozostałych 2 rejestrach są dostępne dla tych podmiotów, a dla innych za zgodą przewodniczącego po dostatecznym uprawdopodobnieniu potrzeby

• zasadą jest obowiązek ogłoszenia każdego wpisu (art. 13 ust 1) - w Monitorze Sądowym i Gospodarczym

Obowiązkowi temu nie podlegają: wpis do działu IV rejestru przedsiębiorców; wpis do rejestru non profit z wyjątkiem wpisów dot. ujawnienia informacji zw. ze statusem organizacji pożytku publicznego; wpis w rejestrze dłużników niewypłacalnych

• zasada jawności materialnej KRS (art. 15 i 16) - określenie chwili, od której ujawnione w rejestrze dane zyskują skuteczność wobec osób trzecich

1. ad wpisy podlegające obowiązkowi ogłoszenia uzyskują skuteczność wobec osób trzecich z chwilą zamieszczenia ogłoszenia o wpisie i od dnia zamieszczenia ogłoszenia nikt nie może zasłaniać się nieznajomością ogłoszonych wpisów

- domniemanie znajomości treści wpisu może zostać obalone przez osobe trzecią jedynie odnośnie czynności dokonanych przed upływem 16 dnia od dnia ogłoszenia poprzez udowodnienie, że nie mogłą się o treści wpisu dowiedzieć

- w przypadku rozbieżności między treścią ogłoszenia a treścią wpisu obowiązuje wpis, ale osoba trzecia może powołać się na ogłoszenia zasłaniając się nieznajomością treści wpisu (domniemanie nieznajomości prawdziwej treści wpisu może być obalone przez podmiot wpisany do rejestru przez wykazanie, że osoba ta znała treść wpisu)

- przed terminem zamieszczenia ogłoszenia nikt nie może powoływać się na tresć wpisu, chyba że niezamieszczenie ogłoszenia nie pozbawia skutków prawnych

2. ad wpisy nie podlegające obowiązkowi ogłoszenia uzyskują skuteczność wobec osób trzecich z chwilą zamieszczenia wpisu w rejestrze

- domniemanie może być obalone przez osobę trzecią, która udowodni, że treści wpisu nie mogła poznać

• zasada dobrej wiary

• domniemanie powszechnej znajomosci danych zamieszczonych w rejestrze i ich prawdziwości (art. 17)

podmiot wpisany do rejestru nie może zasłaniać się wobec osoby trzeciej działającej w dobrej wierze zarzutem nieprawdziwości wpisanych danych, jeśli dane zostały zamieszczone niezgodnie z wnioskiem lub bez wniosku - a podmiot nie wystąpił niezwłocznie o sprostowanie, uzupełnienie lub uzupełnienie wpisu

podmiot obowiązany do złożenia wniosku o wpis nie może powoływać się wobec osób trzecich działających w dobrej wierze na dane, które nie zostały wpisane lub zostały wykreślone z rejestru

EWIDENCJA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

# do 31 grudnia 2006 roku obowiązują w tym temacie przepisy ustawy - Prawo działalności gospodarczej, od 01 stycznia 2007 roku - ustawy o swobodzie działalności gospodarczej

# wpisowi do EDG podlegają osoby fizyczne mające zamiar prowadzenia działalności gospodarczej (+ wspólnicy spółki cywilnej)

# EDG prowadzona jest przez gminy w ramach zadań zleconych przez administrację rządową

# obecnie postępowanie ewidencyjne wszczynane jest przez dokonanie przez przedsiębiorcę zgłoszenia, będzie na wniosek

- musi odpowiadać wymogom formalnym, jeśli tak nie jest to organ ewidencyjny wyznacza termin do usunięcia braków

- jeśli braki nie zostaną uzupełnione - organ wydaje decyzję o odmowie wpisu

# organ odmawia wpisu, gdy:

1. zgłoszenie dot. działalności gosp., do której nie stosuje się przepisów ustawy

2. mimo wezwania nie zostaną usunięte braki formalne

3. prawomocnie orzeczono zakaz wykonywania okreslonej w zgłoszeniu dział.gosp. przez przedsiębiorcę

# wpis jest czynnością techniczną potwierdzoną wydaniem zaświadczenia (w ciągu 14 dni od zgloszenia)

# ewidencja jest jawna - zasada jawności formalnej

# nie ma tu zastosowania zas. jawności materialnej ani domniemanie prawdziwości wpisu - bo organ ewidencyjny nie ma kontroli i nadzoru przedsiębiorcy

# wpis do EDG ma skutek deklaratoryjny - stwierdza istnienie ustawowego prawa do podejmowania dział. gosp.

REJESTR WOLNYCH ZAWODÓW niektóre wolne zawody rejestrowanne są w zupełnie innym systemie niż KRS i EDG

# radcy prawni, adwokaci, notariusze, lekarze - lista radców prawnych (Okręgowa Izba Radców Prawnych), adwokatów (Okręgowa Rada Adwokatów) , kancelarii notarialnych (Minister Sprawiedliwości), lekarzy (organy samorzadu lekarskiego) i inne

CZYNNOŚCI PRZEDSIĘBIORCY

ZARZĄDZANIE (PROWADZENIE SPRAW, KIEROWANIE) pojęcie „zarząd” używane w 2 znaczeniach: jako zarządzanie (proces) lub jako kolegialne ciało powołane do realizacji tego procesu; nas interesuje to I proces polegający na wydawaniu decyzji, opinii, podejmowaniu uchwał, organizowaniu działalności przedsiębiorcy w sposób zgodny z jego przedmiotem działania w celu osiągnięcia najlepszych wyników gospodarczych

• sprawowanie zarządu wiąże się z prawami i obowiązkami określonych podmiotów, polegającymi ma dokonywaniu rozporządzeń i zaciąganiu zobowiązań względem podległych zarządowi przedmiotów majątkowych

• zarząd charakteryzuje:

1. działanie w sferze praw innej osoby

2. działanie w cudzym imieniu

3. upoważnienie do działania powiązane z obowiązkiem tego działania

• proces zarządzania realizowany jest przez jednoosobowe lub wieloosobowe podejmowanie decyzji, często z uwzględnieniem decyzji innych organów osoby prawnej lub spoza niej

• konieczne jest uzyskanie odpowiedniej większości głosów i zapewnienie quorum (przy organach kolegialnych)

• zasada MAJORYZACJI - wola większości decyduje wbrew woli mniejszości, a uchwała podjęta większością głosów na zewnątrz traktowana jest jakby była podjęta jednomyślnie

• w wypadkach przewidzianych w ustawie / statucie / regulaminie głosowanie tajne

REPREZENTACJA

1. sensu largo - dot. występowania we wszelkich stosunkach prawnych

2. sensu stricte - dot. tylko składania (rep. czynna) i przyjmowania (rep. bierna) oświadczeń woli w stosunkach cywilnoprawnych

ZASADY WYSTĘPOWANIA PRZEDSIĘBIORCÓW W OBROCIE

OSOBY FIZYCZNE

# zdolność bycia przedsiębiorcą posiadają osoby fizyczne mające pełną zdolność do czynności prawnych lub będące w tej zdolności ograniczone (odpowiednie przedstawicielstwo - ustawowe lub pełnomocnictwo)

OSOBY PRAWNE

# osoba prawna to jednostka organizacyjna będaca zbiorem podmiotów lub majątku; posiada zdolność prawną od chwili powstania (+ osoby prawne w organizacji)

RODZAJE osób prawnych

typu KORPORACYJNEGO - substratem są członkowie (stowarzyszenia)	typu ZAKŁADOWEGO - substratem jest majątek (fundacja)	MIESZANE
państwowe	prywatne
not for profit	non profit

# osoba prawna działa przez swoje organy (art. 38 kc, teoria organów, w przeciwieństwie do teorii przedstawicielstwa dot. osob fizycznych i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowosci prawnej)

• ORGAN - stały, niezbędny, ustrojowy składnik każdej osoby prawnej, który tworzą osoby fizyczne, objawiający wolę osoby prawnej i umożliwiający działanie tej osobie w ramach jej zdolności prawnej

• nie jest jedynie reprezentantem, ponieważ poza czynnościami prawnymi może dokonywać też czynności faktycznych

• nie jest samoistnym podmiotem prawa

# ponadto osoba prawna może być zastępowana przez pełnomocników, przedstawicieli ustawowych i prokurent

• przedstawiciele ustawowi - kuratorzy - powoływani przez sąd rejonowy:

1. dla uchylenia lub stwierdzenia nieważności uchwały wspólników sp. zoo (art. 253 ksh) i S>A (art. 426) - w sprawach tego dotyczących, w których spółka jest stroną pozwaną, kuratora ustanawia się gdy zarząd nie może jej reprezentować i nie ma pełnomocników

2. dla strony niemającej organu powołanego do jej reprezentowania (art. 69 kpc)

3. gdy osoba prawna wpisana do rejestru przedsiębiorców nie wykonuje obowiązków zw. z wpisami

• inni przedstawiciele ustawowi: likwidatorzy, zarządcy, zarządcy komisaryczni ....

PROKURA (art. 109¹ kc) - szczególny rodzaj pełnomocnictwa, które może być udzielone wyłącznie przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do KRS (i EDG), wyłącznie osobie fizycznej o pełnej zdolności do czynności prawnych (1 lub kilku, łącznie lub oddzielnie)

# zakres umocowania z góry okrślony ustawowo: obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa

JEDNOSTRONNA CZYNNOŚĆ PRAWNA

# pełnomocnictwo a prokura - RÓŻNICE:

	PEŁNOMOCNICTWO	PROKURA
mocodawca	Każdy podmiot prawa	Przedsiębiorca podlegający wpisowi do KRS
zakres umocowania	Wynika z oświadczenia woli mocodawcy	Wynika z ustawy
	Może być ograniczone / rozszerzone, może też być zastępowane jedną formą przez frugą - np. ogólne przez rodzajowe	Nie może być ograniczona ze skutkiem prawnym wobec osób trzecich z wyjątkiem prokury oddziałowej
udzielanie dalszych pełnomocnictw	Możliwe	Nie można udzielić dalszej prokury, ale prokurent może udzieli

# USTANOWIENIE / UDZIELENIE prokury jednostronną czynnością prawną, na piśmie pod rygorem nieważności + zgłoszenie do KRS (wygaśnięcie / odwołanie też)

• z samego faktu udzielenia prokury nie wynika dla prokurenta obowiązek działania - dlatego dobrze gdy prokurenta i przedsiębiorcę łączy jeszcze jakiś inny stosunek prawny (np umowa o pracę, umowa zlecenia) odpowiedzialnosć prokurenta nie wynika ze stosunku prokury, tylko z innego stosunku prawnego

• nawet jeśli wymagana jest forma szczególnado dokonania czynności prawnej, nie jest konieczne jej zastosowanie przy udzielaniu prokury

• ale jest skuteczna od momentu udzielenia, a nie od momentu wpisu - wpis jest obligatoryjny, ale ma charakter deklaratoryjny; do czasu wpisania prokury do rejestru dowód jej udzielenia jest wystarczającym potwierdzeniem tego faktu

• wyjątek - przed sądem trzeba okazać odpis z rejestru albo wniosek o wpis

• obowiązanym do zgłoszenia do rejestru są osoby uprawnione do reprezentowania przedsiębiorcy (dolącza się wzór podpisu prokurenta)

# może być ODWOŁANA w każdym czasie, a WYGASA wskutek wykreślenia przedsiębiorcy z KRS, ogłoszenia upadłości, otwarcia likwidacji, przekształcenia przedsiębiorcy, śmierci prokurenta

• w sp. jawnej - ustanowienie prokury wymaga zgody wszystkich wspólników mających prawo prowadzenia spraw spółki (w stosunkach wewnętrznych), a odwołać może każdy z tych wspólników (art. 41 ksh)

w stosunkach zewnętrznych udzielić prokury może każdy wspolnik mający prawo prowadzenia spraw spółki

• w sp. komandytowej - jw. komplementariusze mający prawo prowadzenia spraw spółki

• w S.K.A - jak w sp.j.

• w sp. partnerskiej - jeśli nie ma zarządu to jak w sp.j., jeśli zarząd jest to jak w sp.zoo

• 
  w sp. zoo i S.A. - powołanie prokurenta wymaga zgody wszystkich członków zarządu (uchwały), odwołać może każdy członek zarządu (art. 208 i art. 371 ksh)

prokurent nie może być członkiem rady nadzorczej i komisji rewizyjnej

otwarcie likwidacji = wygaśnięcie prokury + w czasie likwidacji nie można ustanawiać prokury (art. 284 i art. 470 ksh)

brak w/w zgody - np udzielenie prokury przez 1 członka zarządu czynność skuteczna + odpowiedzialność tego członka zarządu wobec spółki

# nie może udzielić prokury spółka cywilna, sp. w organizacji, przedsiębiorca w likwidacji lub po ogłoszeniu upadłości

• ale można w czasie trwania postępowania układowego - za zgodą nadzorcy wyznaczonego przez sąd

# w prokurze występują 2 stosunki prawne: zewnetrzny (między prokurentem a osobami trzecimi) i wewnętrzny (między przedsiębiorcą a jego prokurentem; brak przepisów - pozostawione woli stron)

# prokury udziela się osobie fizycznej posiadającej pełną zdolność do czynności prawnch

• wyjątek wynika z art. 22 ustawy o narodowych funduszach inwestycyjnych i ich prywatyzacji - możliwość udzielenia prokury osobie prawnej zarządzającej funduszem

• zarówno osobie, z którą przedsiębiorcę wiąże stosunek prawny (np na podst. umowy o pracę, umowy zlecenia), jak i osobie, z która nie ma on żadnego związku prawnego

# ZAKRES PRZEDMIOTOWY: prokura to pełnomocnictwo o ustawowo określonym zakresie umocowania, szerszym od pełnomocnictwa ogólnego. Określenie zakresu umocowania wynikające z art. 109³ kc wydaje się zbyt szerokie wobec innych ograniczeń wynikających z kolejnych przepisów

• upoważnienie do czynności sądowych (zamiast pełnomocnictwa procesowego; np. wnoszenie/cofanie pozwu, ustanawianie pełnomocnictw procesowych, zawieranie ugody w procesie) i pozasadowych (np. zawieranie i rozwiązywanie umów) - prokura dotyczy zwykłych czynności przedsiębiorstwa, ale i czynności przekraczające zakres tych zwykłych czynności

• istotą prokuty jest dokonywanie czynności prawnych - reprezentacja

• (art. 109³ KC) wymóg pełnomocnictwa do poszczególnych czynności do zbycia przedsiębiorstwa, oddania go do czasowego korzystania, do zbywania i obciążania nieruchomosci

udzielenie takiego pełnomocnictwa (osobie, która jest prokurentem) nie oznacza, że osoba ta ma tylko status pelnomocnika - są to działania prokurenta, którego ograniczony ustawowo zakres umocowania został rozszerzony w drodze odrębnego oświadczenia woli, co umożliwia mu wystąpienie w dodatkowym zakresie

• zakres przedmiotowy prokury związany z prowadzeniem przedsiębiorstwa - w ramach prokury nie można dokonywac czynności wiążących się z prywatnymi interesami prokurenta bądź takimi interesami przedsiębiorcy, które nie są związane z prowadzeniem przez niego przedsiębiorstwa

# OGRANICZENIA:

• prokury nie można ograniczyć ze skutkiem prawnym wobec osob trzecich, tj. w stosunkach zewnętrznych i tutaj wszelkie ograniczenia są bezskuteczne

wyjątkiem prokura oddziałowa (art. 109⁵), która nie jest ograniczeniem terytorialnym ani czasowym, a jedynie do zakresu spraw zwiazanych z funkcjonowaniem oddziału

• w stosunkach wewnętrznych można prokurę ograniczyć

• dokonanie czynności prawnej w następstwie ograniczenia prokury nie powoduje nieważności czynności, a ma jedynie skutek wewnętrzny i może powodować odpowiedzialność prokurenta wobec spółki

# prokura ODDZIELNA CZYNNA - polega na dokonywaniu czynności sądowych i pozasądowych przez 1 prokurenta

# prokura ŁĄCZNA - gdy ustanowi się kilku prokurentow i zobowiąże do wspólnego działania

• jeśli czynności dokona 1 prokurent - wadliwość cz.pr = nieważność cz.pr ale możliwość wyznaczenia terminu do dokonania II oświadczenia woli; w przypadku upływu tego terminu czynność nieważna

# czym innym działanie z przekroczeniem granic umocowania (tych z art. 109³ kc) przepisy o rzekomym pełnomocniku (art. 103 kc)

# KOLUZJA - działanie w zmowie dla wyrządzenia szkody jeśli prokurent działa w zmowie z osobą trzecią i np. kupuje za b. wysoką cenę nieruchomość to odszkodowania z art. 415 kc można żądać też od osoby trzeciej

PRZEDSIĘBIORCA JEDNOOSOBOWY

(osoba fizyczba prowadząca we własnym imieniu, w sposób zorganizowany i ciągły działalność gospodarczą i zawodową)

Możliwości samodzielnego działania osoby fizycznej:

• osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą (wpisana do EDG)

• utworzenie jednoosobowej sp. z o.o. (tu przedsiębiorcą oczywiście jest spółka, a nie osoba fizyczna)

• status przedsiębiorcy ma wspólnik spółki cywilnej (w zakresie wykonywanej przez niego działalności gosp.)

# Do jednoosobowego przedsiębiorcy stosuje się przepisy dot. przedsiębiorców w ogóle, jednak z kilku powodów jego sytuacja jest wyjątkowa:

1. zgłoszenie do EDG,

2. posiadanie pełnej zdolności do czynności prawnych lub ewentualnie ograniczonej zdolności do cz.pr i wtedy czynności dokonuje przedstawiciel ustawowy,

3. wpływ małżonka na podejmowane czynności wymóg zgody przy czynnościach rozporzadzających dot. majątku wspólnego

4. nieograniczona odpowiedzialność osobista

Cechy (wg usdg):

1. prowadzenie przedsiębiorstwa w znaczeniu przedmiotowym

2. zarobkowy charakter działalności

3. również działalność zawodowa (wolne zawody)

4. wykonywanie działalności w sposób ciągły i zorganizowany

5. kryterium przedmiotowe: zawodowe występowanie we własnym imieniu = profesjonalne wykonywanie działalności (zw. z określonym poziomem wiedzy i umiejętności)

ROZPOCZĘCIE działalności gospodarczej:

# uzyskanie statusu przedsiębiorcy - poprzez wpis do EDG; wpis ten jest obowiązkiem przedsiębiorcy i stanowi warunkek podjęcia działalności gospodarczej

# jak inni obowiązek uzyskania wymaganych zezwoleń, licencji, koncesji + REGON, NIP i cała reszta

ZAKOŃCZENIE PROWADZENIA działalności gospodarczej:

1. zaprzestanie prowadzenia dział. gosp. + wykreślenie z EDG

2. prawomocne orzeczenie sądu zakazujące osobie fiz. prowadzenia określonej dział. gosp.

3. uchylenie koncesji / zezwolenia

4. upadłość

5. wniesienie przedsiębiorstwa do spółki jako aportu + wykreślenie z EDG

SPÓŁKI HANDLOWE - PRZEPISY OGÓLNE

(część bezpośrednio w kodeksie)

PRZEPISY WSPÓLNE

# podział na spółki zwykłe i szczególne typy spółek (art. 611, mają do nich zastosowanie przepisy szczególne):

- narodowe fundusze inwestycyjne - sp. prowadzące działalność bankową

- sp. prowadzące giełdę albo rynki pozagiełdowe - sp. prowadzące domy maklerskie

- Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A. - sp. prowadzące działalność ubezpieczeniową

- towarzystwa funduszy inwestycyjnych - towarzystwa emerytalne

- sp. publicznej radiofonii i telewizji - sp. powstałe w wyniku komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych

# zacieranie się różnic między spółkami osobowymi i kapitałowymi:

• elementy osobowe w sp. kapitałowych

• elementy kapitałowe w sp. osobowych:

- przyznanie sp. osobowym pełnej podmiotowości prawnej (ale nie osobowości prawnej)

- możliwość zbywania ogółu praw i obowiązków przez wspólników

# STOSUNKI HOLDINGOWE - problematyka dominacji i zależności

• spółka dominująca (art. 4 §1 pkt 4) i spółka zależna

• spółka powiązana - sp. kapitałowa, w której inna spółka handlowa (kapitałowa lub osobowa) albo spółdzielnia ma bezpośrednio / pośrednio min. 20% głosów na zgromadzeniu wspólników / walnym zgromadzeniu, również jako zastawnik lub użytkownik bądź na podstawie porozumienia albo która posiada min. 20% udziałów/ akcji w innej sp. kapitałowej

SPÓŁKI OSOBOWE

# mimo odejścia od koncepcji współwłasności łącznej na rzecz odrębnego majątku spółki od majątku wspólników, sp. osobowe nie mają osobowości prawnej i ma to pewne pozytywne skutki, np. opodatkowani są wspólnicy a nie spółka, i to na korzystniejszych zasadach niż osoby prawne

# mają zdolność prawną - są to jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, którym ustawa przyznaje zdolność prawną

• czyli zdolność do czynności prawnych i zdolność sądową

• może nabywać we własnym imieniu prawa, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywaną (art. 8)

# wyodrębnienie organizacyjne i majątkowe - jest odrębnym od wspólników podmiotem; obok majątku wspólników istnieje odrębna masa majątkowa należąca do spółki

• ale nie niweczy to zasad posiłkowej odpowiedzialności wspólników

SPÓŁKI KAPITAŁOWE

# 3 fazy zw. z tworzeniem spółki

1. spółka przedorganizacyjna - czynności przygotowawcze

2. spółka w organizacji (możliwa też spółka w organizacji w likwidacji - gdy nie dojdzie do zarejestrowania spółki w organizacji)

• sp. zoo w organizacji powstaje w momencie podpisania umowy spółki, S.A. w organizacji - z chwilą objęcia wszystkich akcji

• ma zdolność prawną i do czynności prawnej, zdolność sądową

• nie można rozporządzać udziałami/akcjami

• spółka właściwa

# członkiem organu spółki lub likwidatorem może być osoba fizyczna z pełną zdolnością do czynności prawnych + niekarana za niektóre przest. z KK (art. 18 §1 i §2)

• osoba prawna tylko wyjątkowo (ustawa o narodowych funduszach inwestycyjnych)

• utrata pełnej zdolności do cz. Pr. = utrata prawa bycia członkiem / likwidatorem

• zakaz pełnienia w/w funkcji może też wynikać z orzeczenia sądowego w postępowaniu upadłościowym (art. 373 PrUpadNapr) - sąd upadłościowy może orzec pozbawienie na 3-10 lat prawa pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w sp. handlowej / przedsiębiorstwie państwowym / spółdzielni / fundacji / stowarzyszeniu osoby, która ze swej winy:

1. nie złożyła wniosku o ogłoszenie upadłości w terminie 2 tygodni od dnia powstania podstawy do ogłoszenia upadłości (jeśli była zobowiązana z ustawy)

2. po ogłoszeniu upadłości nie wydała / nie wskazała majątku / dokumentów upadłego (jeśli była zobowiązana z ustawy)

3. po ogłoszeniu upadłości ukrywała, niszczyła lub obciążała majątek wchodzący w skład masy upadłości

4. jako upadły w toku post. upadłościowego nie wykonała innych obowiązków wynikających z ustawy lub orzeczenia sądu / sędziego-komisarza

# gdy wymagana jest zgoda organu spółki, skuteczność czynności prawnych w spółce zależy od źródła, z którego wynika obowiązek uzyskania zgody (art. 17 ksh)

1. gdy obowiązek wynika z ustawy - czynność bez zgody jest nieważna

ale zgoda może być wyrażona już po złożeniu oświadczenia woli (max. 2 m-ce po) = potwierdzenie czynności prawnej spółki z mocą wsteczną od chwili dokonania czynności

2. gdy obowiązek wynika z umowy / statutu spółki - czynność jest ważna, ale odpowiedzialność wewnętrzna

# zawarcie niektórych umów wymaga szczególnego trybu umowa kredytu i poręczenia zawierana z członkiem organu, prokurentem, likwidatorem lub na ich rzecz - zgoda zgromadzenia wspólników / walnego zgromadzenia

# dokumenty podpisują te osoby, które mają spółkę reprezentować; wszyscy członkowie zarządu składają podpisy tylko gdy tak stanowi ustawa

# zasada równego traktowania - takie samo traktowanie w tych samych okolicznościach; decyzjami organów spółki i wspólników nie można doprowadzić do odmiennego podejścia do praw i obowiązków wspólników, jeśli podstawą tej oceny są te same okoliczności

• wyjątek ustawowy - złote weto

# ZŁOTE WETO / ZŁOTA AKCJA (ustawa z 03.06.2005 o szczególnych uprawnieniach Skarbu Państwa …) Skarb Państwa ma prawo do wyrażenia sprzeciwu wobec podjętej przez zarząd uchwały lub innej czynności prawnej, której przedmiotem jest rozporządzenie składnikiem mienia spółki podstawowym z punktu widzenia prowadzonej przez nią działalności

• dot. również uchwał walnego zgromadzenia / zgromadzenia wspólników dot. rozwiązania spółki, przeniesienia siedziby za granicę, zmiany przedmiotu działalności, zbycia / wydzierżawienia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części + obciążenia go ograniczonym prawem rzeczowym

• tylko gdy uzasadnione podejrzenie, że czynność / uchwała narusza porządek / bezpieczeństwo publiczne

• dot. tylko określonych w ustawie spółek kapitałowych, w których SP jest udziałowcem (bezpośrednim lub pośrednim) i które spełniają jeszcze dodatkowe warunki ad przedmiotu działalności

• sprzeciw może dot. czynności faktycznej - gdy spółka zmieni rzeczywiści wykonywany przedmiot działalności

• w celu umożliwienia korzystania z prawa złotego weta minister może ustanowić 1 lub 2 obserwatorów

• sprzeciw wyraża w imieniu SP minister ds. SP w formie decyzji administracyjnej w ciągu 14 dni od daty powzięcia od obserwatora informacji

• SKUTEK WETA zawieszenie skutków czynności prawnej

SPÓŁKA JAWNA - szczegóły

# oparta na bezpośrednim i osobistym zaangażowaniu wspólników w przedsiębiorstwo prowadzone przez spółkę (osobisty udział w działalności spółki)

# CECHY:

- podmiotowość prawna

- wyodrębnienie organizacyjne

- odrębny majątek spółki i odpowiedzialność tym majątkiem za zobowiązania

- występowanie pod własną firmą

# UTWORZENIE SP.J.

1. zawiązanie umową spółki

forma pisemna pod rygorem nieważności, ale gdy wkładem nieruchomość to forma aktu notarialnego pod rygorem nieważności

czas trwania zaznaczany w umowie tylko gdy jest określony

zmiana umowy wymaga zgody wszystkich wspólników, chyba że umowa mówi, że wystarczy większość

2. przekształcenie spółki cywilnej lub innej

przekształcenie s.c. w sp. j. fakultatywne lub obligatoryjne - art. 26 §4

• powstaje z chwilą wpisu do rejestru

• utworzyć sp.j. mogą:

1. osoby fizyczne o pełnej zdolności do czynności prawnych

2. osoby fizyczne o niepełnej zdolności do cz.pr. - ale tu problemy praktyczne, bo taka osoba nie mogłaby samodzielnie wykonywać praw i obowiązków wspólnika i musiałaby albo być reprezentowana przez przedstawiciela ustawowego, albo wymagana byłaby zgoda przedstawiciela ustawowego

3. osoby prawne i inne jednostki organizacyjne mające zdolność prawną- ale odpowiadałyby one całym majątkiem za zobowiązania sp. j.

- wątpliwości ad. wspólnoty mieszkaniowe

# Przedmiotem APORTU może być:

1. własność i inne prawa rzeczowe

- np. prawa majątkowe na dobrach niematerialnych (znaki towarowe)

2. rzeczy i prawa oddane do korzystania i pożytki z nich

3. obciążenie rzeczy lub prawa

4. praca i inne świadczenia

• domniemanie, że rzeczy, które wspólnik zobowiązał się wnieść do spółki, uważa się za przeniesione na spółkę

• wkłady + to co spółka nabędzie = majątek spółki, odrębny od majątków wspólników

• wierzyciel osobisty wspólnika nie może prowadzić egzekucji z majątku wspólnego ani nim rozporządzać

# ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA ZOBOWIĄZANIA (przepisy ius cogens)

• sp.j. może zaciągać zobowiązania jako odrębny podmiot

• za zobowiązania spółki wobec wierzycieli odpowiadają wspólnicy bez ograniczeń całym swoim majątkiem, solidarnie z pozostałymi wspólnikami i ze spółką






ODPOWIEDZIALNOŚĆ BEZPOŚREDNIA, OSOBISTA, SOLIDARNA, SUBSYDIARNA, NIEOGRANICZONA

wierzyciel może żądać zaspokojenie długu bezpośrednio z określonego składnika majątku wspólnika

wspólnik odpowiada całym swoim majątkiem

solidarnie odpowiadają wspólnicy i spółka

wierzyciel może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika wówczas, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna

niemożliwe ograniczenia w stosunkach zewnętrznych

• w przypadku przystąpienia do spółki:

1. istniejącej - nowy wspólnik ponosi odpowiedzialność także za zobowiązania powstałe przed jego przystąpieniem (art. 32 ksh)

2. do działającego przedsiębiorcy jednoosobowego, który wnosi przedsiębiorstwo do sp. jawnej - wspólnik przystępujący odpowiada też za zobowiązania powstałe przy prowadzeniu tego przedsiębiorstwa przed dniem utworzenia spółki

• aby wierzyciel spółki mógł zaspokoić się z majątku wspólnego wspólnika i jego małżonka - warunkiem pisemna zgoda małżonka na dokonanie przez spółkę czynności prawnej, z której powstała konkretna wierzytelność

• wspólnik odpowiada całym majątkiem solidarnie ze spółką i pozostałymi wspólnikami za zaległości podatkowe spółki i wspólników wynikające z działalności spółki (art. 115 Ordynacji Podatkowej)

również były wspólnik - jeśli zaległoś ci powstały gdy był wspólnikiem

jest to odpowiedzialność pierwszorzędna

# ad REPREZENTACJA

• wspólnicy to przedstawiciele ustawowi; poza nimi spółka może być reprezentowana przez prokurentów, pełnomocników, likwidatora, syndyka masy upadłościowej

• zasadą, że wspólnik mający prawo reprezentacji, nie może być prokurentem (ale to sporne)

# UDZIAŁ W ZYSKACH I STRATACH

• jeśli wartość majątku spółki dozna uszczuplenia z powodu strat, zysk należy przeznaczyć na uzupełnienie do pierwotnej wartości

• zasada: równy udział w zyskach i stratach, bez względu na wysokość wkładu

umowa można zwolnić od udziału w stratach, ale nie wszystkich wspólników (chociaż 1 musi w nich uczestniczyć)

można zmienić zas. podziału zysków i strat, np. odnosząc je do wkładów

• udział kapitałowy (art. 50) - odpowiada wartości rzeczywiście wniesionego przez wspólnika wkładu

# obowiązek lojalności - powstrzymywanie się od wszelkiej działalności sprzecznej z interesami spółki (art. 56 - zakaz konkurencji sensu largo)

• zakaz ten nie jest bezwzględny, bo wspólnicy mogą wyrazić zgodę na działalność konkurencyjną

• w przypadku naruszenia zakazu konkurencji każdy wspólnik ma prawo żądać:

1. wydania spółce korzyści, jakie wspólnik łamiący zakaz osiągnął (przedawnienie 6 m-cy od powzięciu wiadomości o złamaniu zakazu)

2. odszkodowania

3. rozwiązania spółki

4. wyłączenia wspólnika

# WYSTĄPIENIE WSPÓLNIKA - zdarzenie prawne powodujące utratę przez wspólnika członkostwa w spółce, ale spółka istnieje dalej

dobrowolne za porozumieniem wspólników lub swobodna decyzja wspólnika jeśli spółkę zawarto na czas nieoznaczony, wspólnik może ją wypowiedzieć na 6 m-cy przed końcem roku obrotowego (art. 61) nie można wypowiedzieć spółki zawartej na czas oznaczony (chociaż to jest sporne), chyba że umowa spółki stanowi inaczej dokonuje się przez zawiadomienie pozostałych wspólników uprawnionych do reprezentowania spółki

przymusowe na podstawie wyroku sądowego (art. 63 §2) sąd może na wniosek pozostałych wspólników (z ważnych powodów) orzec wystąpienie wspólnika ważne powody to np.: trudności we współpracy, naruszenie zakazu konkurencji

• niezbędne są rozliczenia z występującym wspólnikiem (art. 65)

wg wartości bilansowej jego udziału, w gotówce, a rzeczy dane do używania przez wspólnika w naturze zwraca się w naturze

jeśli udział wspólnika występującego okaże się bierny - musi on zapłacić przypadającą na niego część niedoboru

• należy odróżnić takie wystąpienie od wystąpienia wskutek zbycia ogółu praw i obowiązków w spółce (art. 10) - możliwe gdy umowa spółki tak stanowi i za zgodą pozostałych wspólników (chyba że umowa ……)

# ROZWIĄZANIE SPÓŁKI (art. 58 i n.) dot. wszystkich wspólników; w następstwie zaistnienia przyczyn rozwiązania następuje likwidacja spółki lub inna dyspozycja majątkiem spółki związana z zakończeniem jej bytu

Przyczyny rozwiązania

1. przewidziane w umowie spółki

2. jednomyślna uchwała wszystkich wspólników

3. ogłoszenie upadłości spółki

4. śmierć lub upadłość wspólnika (chyba że umowa spółki stanowi, że i tak spółka dalej istnieje lub gdy tak postanowią pozostali wspólnicy)

5. wypowiedzenie (chyba że umowa spółki stanowi, że i tak spółka dalej istnieje lub gdy tak postanowią pozostali wspólnicy)

6. wypowiedzenie spółki przez wierzyciela osobistego wspólnika

7. prawomocne orzeczenie sądu (bo każdy wspólnik z ważnych przyczyn może żądać rozwiązania spółki przez sąd + sąd może rozwiązać spółkę z urzędu gdy mimo grzywny nie wykonuje obowiązków określonych w art. 24 ustawy o KRS)

8. gdy liczba wspólników zmniejszy się do 1 (to wynika z istoty sp. j.)

9. przekształcenie w inną spółkę handlową

# LIKWIDACJA SPÓŁKI czynności zmierzające do ustania bytu spółki, wszczynane w następstwie zaistnienia przyczyny rozwiązania; wiążą się gł. z rozdysponowaniem majątku - w procesie likwidacji lub w sposób przewidziany przez wspólników (np. mogą się umówić na podział majątku w naturze)

• postępowanie likwidacyjne może być w drodze jednomyślnej uchwały przerwane i spółka może być prowadzona dalej (nie w przypadku upadłości, prawomocnego wyroku sądu i wypowiedzenia przez wierzyciela osobistego wspólnika)

• spółka kontynuuje swój byt prawny ze zmienionym celem - którym jest zakończenie interesów, spieniężenie majątku, spłata długów i podział reszty majątków między wspólników; traci byt prawny dopiero z chwilą wykreślenia z rejestru

• LIKWIDATORZY: z mocy prawa są nimi wspólnicy, ale mogą oni jednomyślnie powołać tylko niektórych spośród siebie bądź osoby spoza swojego grona

sąd - z ważnych powodów, na wniosek wspólnika lub innej zainteresowanej osoby - może ustanowić likwidatorami niektórych wspólników lub osoby trzecie

mogą być odwołani jednomyślną uchwałą wspólników, a ci ustanowieni przez sąd - tylko przez sąd

obowiązki: zakończenie bieżących interesów spółki, ściągnięcie wierzytelności, wypłacenie zobowiązań i upłynnienie majątku spółki (nowe przedsięwzięcia tylko gdy to konieczne do osiągnięcia w/w celów) + po zakończeniu likwidacji wniosek o wykreślenie spółki z rejestru

• do rejestru zgłasza się otwarcie likwidacji, likwidatorów, sposób reprezentowania przez nich spółki i dot. tego zmiany

• spółka prowadzona pod dotychczasową nazwą + „w likwidacji”

• w stosunkach zewnętrznych likwidatorzy mają prawo reprezentowania spółki - jeśli jest ich kilku, to muszą łącznie (chyba że wspólnicy / sąd ustalą inne zasady)

• ograniczenie zakresu działania likwidatorów nie wywołuje skutków prawnych wobec osób trzecich

• czynności likwidatorów uważa się za czynności likwidacyjne (wobec osób w dobrej wierze)

• w stosunkach wewnętrznych likwidatorzy są obowiązani stosować się do uchwał wspólników (ci ustanowieni przez sąd - tylko do uchwał jednomyślnych)

• wskutek otwarcia likwidacji wygasa prokura + w czasie likwidacji nie można ustanawiać prokury

• jeśli w toku post. likwidacyjnego okaże się, że zachodzą przesłanki wszczęcia post. upadłościowego zakończenie bytu spółki następuje dopiero po zakończeniu post. upadłościowego

SPÓŁKA PARTNERSKA - szczegóły

# powstała z potrzeby rozdzielenia odpowiedzialności wspólników w stosunkach zewnętrznych - nie ze względu na wnoszony kapitał, lecz z powodu przyjęcia odpowiedzialności za podejmowane czynności

# CECHY:

- podmiotowość - wyodrębnienie - wyodrebnienie - działanie pod

prawna organizacyjne majątkowe własną firmą

# katalog wolnych zawodów - art. 88 ksh

# UTWORZENIE SPÓŁKI PARTNERSKIEJ

1) pierwotne:

a) zawarcie umowy spółki w formie aktu notarialnego (pod rygorem nieważności)

ma określać m.in. jakie wolne zawody będą wykonywane w spółce

b) zgłoszenie wniosku o rejestrację

2) z przekształcenia

# ODPOWIEDZIALNOŚĆ WSPÓLNIKÓW (art. 95) NIEOGRANICZONA, OSOBISTA, SUBSYDIARNA i SOLIDARNA z partnerami i spółką- za zobowiązania powstałe w zw. z:

1. własnym działaniem / zaniechaniem przy wykonywaniu wolnego zawodu

2. za działania/zaniechania osób zatrudnionych przez spółkę, które podlegały jego kierownictwu

3. realizację zadań spółki niezwiązanych bezpśrednio z wykonywaniem wolnego zawodu

4. zobowiązaniami podatkowymi spółki i wspólników

• partner nie odpowiada za działania / zaniechania pozostałych wspólników oraz osób atrudnionych będacych pod kierownictwem innych wspólników

• umowa spółki może to modyfikować, ale nie jest dopuszczalne, by np. wszyscy partnerzy odpowiadali za wselkie zobowiązania bez ograniczeń - bo byłoby o zatraceniem istoty spółki partnerskiej

• powyższe zasady odpowiedzialności można zmodyfikować w stosunkach wewnętrznych, ale będzie to bez znaczenia w stos. zewnętrznych

# REPREZENTACJA 2 mozliwości

wg modelu spółki jawnej + modyfikacje z art. 96: zasada: każdy partner ma prawo reprezentacji samodzielnej (chyba że umowa …) - umowa spółki może wyłaczyć prawo niektórych partnerów do reprezentacji bądź wprowadzić np. reprezentację łączną (partnerzy godzą się podpisując umowę spółki) wyłączenie możliwe też: - poprzez zmianę umowy spółki - za zgodą partnera - bez zgody partnera uchwałą wspólników (3/4 głosów przy 2/3 quorum) - bez zgody partnera przez sąd (z ważnych powodów)

wg modelu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością powierzenie reprezentowania zarządowi nie jest to pełen organ spółki, bo Sp.p. nie posiada osobowości prawnej - działający są jedynie reprezentantami pozostałych wspólników prawo członka zarządu do reprezentowania spółki dotyczy wszystkich czynności sądowych i pozasądowych i nie może być ograniczone ze skutkiem wobec osób trzecich gdy zarząd wieloosobowy to sposób reprezentacji określa umowa spółki, a jak nie to 2 członków łącznie lub 1 członek + prokurent oświadczenia składane spółce (reprezentacja bierna) - mogą być składane wobec 1 członka lub prokurenta ogólnie to stosuje się przepisy o zarządzie sp. zoo (art. 293-300)

# WYSTĄPIENIE WSPÓLNIKA

dobrowolne

obligatoryjne w razie utraty uprawnień partner powinien wystąpić najpóźniej z końcem roku obrotowego przez pisemne oświadczenie jeśli termin upłynie bezskutecznie uważa się, że partner wystąpił w ostatnim tygodniu tego terminu

# ROZWIĄZANIE SPÓŁKI

1. przyczyny przewidziane w umowie spółki

2. jednomyślna uchwała partnerów

3. ogłoszenie upadłości spółki

4. utrata przez wszytskich partnerów prawa wykonywania wolnego zawodu

jeśli pozostanie tylko 1 partner posiadający prawo wykonywania zawodu, spółka ulega rozwiązaniu najpóźniej z upływem roku (przez rok może istnieć jednoosobowa spółka partnerska)

5. prawomocne orzeczenie sądu

• ZASADA: spadkobierca nie wstępuje w miejsce zmarłego partnera - umowa spółki może to dopuścić jeśi spadkobierca uprawniony do wykonywania takiego wolnego zawodu, jaki wykonywał zmarły

# podobieństwo z jednej strony do sp.jawnej, a z II str. do sp. z o.o. (reguły odpowiedzialności komandytariusza) # cechy: - umowa sp. akt notarialny - własna firma - podmiotowość prawna - zawsze 2 rodzaje wspólników # modele: klasyczny(komandytariusz ograniczony do gwarantowania osobistą odpow. z sumy komandytowej i/lub wnosi wkład; ograniczone prawo kontroli + zgoda na czynności przekraczające zwykły zarząd); pośredni (umową/sądownie zmiana niektórych przepisów dyspozyt.; komandytariusz dopuszczony do prowadzenia spraw spółki lub prawo kontroli indywidualnej); dynamiczny (komaandytariusz ma wpływ na spółkę + wnosi wkład >= sumie komandytowej)	WKŁADY komandytariusza i koplementaraiusza i skutki ich wniesienia są różne ad komplementariusz: wkład jak w sp.j.-przeniesienie lub obciążenie własności i innych praw rzeczowych + świadczenia na rzecz spółki ad komandytariusz: # w. dopuszczalne: pienieżne # w. warunkowe(art. 107 §2): świadczenie pracy/usług + wynagrodzenie za usługi świadczone przy powstaniu spółki # w. niedopuszczalne(art. 107 §3): udziały w sp.zoo/S.A. bedącej komplementariuszem # wkłady wniesione (rzeczywiste przysporzenie na rzecz spółki;art. 112 §1, 123 §1-w jego granicach jest zwolnion od odpowiedzialności wobec osób III i proporcjonalnie do niego uczestniczy w zyskach) i umówione (np. wspólnicy odroczyli termin wniesienia; uczestniczy w stratach do jego wysokości - art. 123 §3; ale nie ma wpływu na stos. zewnetrzne, bo komandytariusz odpowiada do wysokości sumy komandytowej) # wkład komandytariusza do wysokości sumy komandytowej, chyba że umowa ... (i tu patrz modele) # wniesione wkłady NIE przekształacają się w kapitał zakładowy podzielony na udziały	ODPOWIEDZIALNOŚĆ komandytariusza: BEZPOŚREDNIA, SUBSYDIARNA, SOLIDARNA, OSOBISTA, OGRANICZONA (do wysokości sumy komandytowej; gdy w ogóle nie jest wniesiony wkład) lub SZCZEGÓLNA/MIESZANA (w granicach różnicy między sumą kap. a wniesionym wkładem odpowiedzialność osobista + odpow. z wkładu gdy wniesiony wkład < suma komandytowa) # gdy wniesiony wkład=suma kom pozycja komandytariusza zbliżona do poz. wspólnika sp. zoo: jest osobiście wolny od odpowiedzialności, ale z ekonomicznego pkt. widzenia ponosi odpow. pośrednią do wysokości wniesionego wkładu (ustaje odp. osobista, bezpośr i solidarna) # gdy wniesiony wkład>suma kom rośnie ryzyko pośrednie zbycie praw i obowiązków - odp. solidarna zbywcy i nabywcy przystąpienie do sk.k jako komandytariusz - ospowiedzialnosć za zobow. powstałe przed przystąpieniem zawarcie umowy sp.k. z przedsiębiorcą - odp. również za zobow. powstałe przy prowadzeniu tego przedsiębiorstwa istniejące w chwili wpisu sp.k. do KRS gdy nazwa komandytariusza w firmie - wobec osób III odpowiada on jak komplementariusz art. 115 - komandyt. może stać się komplementariuszem komandytariusz upoważniony do reprez. sp.k. odpowiada za zobowiązania sp. wynikajace z jego czynności jeśli nie ujawnił kontrahentowi upowaznienia (art. 118 §2) / przekroczył granice umocowania (odp. osobista, nieograniczona)	Spadkobierca może uzyskać status koandytariusza jeśli złoży w ciągu 6 m-cy od dnia, kiedy dowiedział się o otwarciu spadku, oświadczenie o zamiarze pozostania w spółce i uzyskania tego statusu a pozostali wspólnicy się zgodzą (do przyjęcia spadku odpowiada tylko ze spadku, po przyjęciu z całego majatku)
# spółka odpowiada całym majątkiem bez ograniczeń, a wspólnicy ponoszą ryzyko do wartości wniesionych wkładów # czasem osobista, nieograniczona lub ograniczona odpowiedzialność wspólników za zobowiązania / szkodę: art. 13 - zobowiązania sp. w organizacji: bez ograniczeń jeśli działał w jej imieniu, w pozostałych wypadkach do wysokości nieniesionych wkładów zaległości podatkowe dot. sp. w organizacji, jeśli nie powołano zarządu i nie ustanowiono pełnomocnika art. 175, 184 §1, 186 §1, 292 Ponadto są prawa mniejszości (kolektywne i indywidualne) # bezwarunkowe i bezwzględne: przeglądania księgi udziałów (art. 188), indywidualnej kontroli (art. 212), sprzeciwu wobec uchwały nieobjętej porządkiem obrad lub bez formalnego zwołania zgromadzenia (art. 240 w zw. z art. 250 okt 4), żądania głosowania tajnego (art. 247) # warunkowe: żądania od sądu wyznaczenia podmiotu do zbadania sprawozdań finansowych (art. 223), żądania zwołania nadzwyczajnego zgromadzenia + umieszczenia sprawy w porządku obrad (art. 236), ządania rozwiązania spółki (art. 271), wniesienia pozwu o naprawienie szkody wyrządzonej społce (art. 295)	# zawiązanie spółki-z chwilą zawarcia umowy spółki; powstaje sp. zoo w organizacji jest zdolna do nabywania praw i zaciągania zobowiązań, może pozywać i być pozywana, posiada wyodrębnienie organizacyjne i majątkowe+jest przedsiębiorcą mimo braku wpisu do KRS # siedziba - miejsce wykonywania funkcji prowadzenia spraw przez zarząd; można umownie zmienić byleby była w PL (przeniesienie siedziby za granicę powodem jej rozwiązania); adres jest konkretyzacją siedziby # przedmiot działalności ma gł.skutek wewnętrzny bo przekroczenie go nie ma wpływu na ważność czynności prawnych dokonywanych przez spółkę z osobami trzecimi - ale organy skarbowe mogą nie uznać	# jeśli wspólnik może mieć tylko 1 udział to udziały mogą mieć różną wartość nominalną, a jeśli może mieć więcej, to wartość nominalna wszystkich udziałów musi być równa # art. 187 § 2 - wyjątek od zakazu rozszczepiania organizacyjnych praw udziałowych, tj rozdzielania praw przysługujących wspólnikowi na rzecz osob trzecich # art. 182 - umowa sprzedaży udziałów zawarta bez wymaganej zgody spółki jest bezskuteczna względnie wobec spółki i między stronami (możliwość konwalidacji przez późniejsze udzielenie zgody)	# aport - prawo o określonej wartości majątkowej, realne, zbywalne, które może być wydzielone z majątku wspólnika i przeniesione na spółkę w celu pokrycia wartości udziałów w kapitale zakładowym; ma zdolność bilansową - może być umieszczony w bilansie spółki * Aportem mogą być prawa rzeczowe, obligacyjne, na dobrach niematerialnych + przedsiębiorstwo * Nie mogą być m.in.: usługi świadczone przy tworzeniu spółki, części składowe rzeczy, weksle, powtarzające się świadczenia niepieniężne i dopłaty (nie powiększają one kapitału zakładowego), świadczenie pracy i usług * wniesienie wkładu translatywne (istniejącego prawa) lub konstytutywne (ustanowienie prawa na rzecz spółki) * aport pozorny - nie spełnia w chwili wnoszenia kryteriów zdolności aportowej * aport ukryty - wspólnik zobowiązuje się do pokrycia udziałów wkładem pieniężnym, a w rzeczywistości wnosi wkłady niepieniężne * zawyżenie wartości aportu - art. 175, zaniżenie - nie powoduje nieważności umowy i nie ma znaczenia w stos. z osobami trzecimi
# Kompetencje w zakresie prowadzenia spraw uzależnione od wpływu innych organów na dokonywanie czynności; czynność dokonana bez wymaganej zgody jest nieważna (art. 17) # w sferze reprezentacji zarząd ma pełnię kompetencji (wyjątek art. 210 §1 i art. 253 dot. sporów i umów spółki z czł. zarządu i wspólnikami + sprzeciw ministra ds Skarbu Państwa wobec uchwały dot. składnika mienia spółki podstawowym z pkt. widzenia prowadzonej działalności)	# zawarcie przez społkę umowy kredytu, pożyczki itp. z członkiem organu, likwidatorem, prokurentem lub na ich rzecz wymaga zgody zgromadzenia wsp. (art. 15) # członkiem tylko osoba fizyczna mająca pełną zdolność do cz.pr. (art. 18) # dokumenty muszą byc podpisywane przez wszystkich członków tylko gdy ustawa tak stanowi (art. 19)	# skuteczność uchwały powołującej zarząd nie zależy od wpisu do KRS, ale wpis taki jest obligatoryjny (7 dni) i ma charakter deklartoryjny # zarząd może pełnić funkcje odpłatnie lub bezpłatnie # członkowie mogą być powołani na czas oznaczony lub nie # art. 203 - uchwała o odwołaniu podjęta z naruszeniem prawa nie jest nieważna z mocy prawa i jest skuteczna do momentu unieważnienia orzeczeniem sądu gospodarczego	zakaz zajmowania się interesami konkurencyjnymi - zakaz prowadzenia we wlasnym lub cudzym interesie, bezpośrednio lub za pośrednictwem innych osób, działalności tego samego rodzaju, jak działalność spółki wpisana do rejestru (np. jako komisant, agent, prokurent) zakaz działalności konkurencyjnej - uczestniczenie w spółce konkurencyjnej
# członkowie rady i komisji odpowiadają wobec spółki za szkodę wyrządzoną przez działalność sprzeczną z prawem lub umową spółki + muszą dokładać staranności sumiennego kupca i odpowiadają za szkodę wynikłą z braku takiej staranności	# zgromadzenie wspólników - najwyższy organw spółce # wspólnicy mają prawo, ale nie obowiązek udziału w jego pracach + mogą to prawo realizować przez pełnomocników (art. 243) # art. 227 §2 - uchwały wspólników mogą zapadać na zgromadzeniu (`kurenda'-podjęcie uchwały w formie pisemnej;większością głosów, chyba że w umowie wprowadzi się jednomyślność) lub poza zgromadzeniem (jednomyślność;w postaci oświadczeń woli wspólników; wiążące)	cechy zgromadzenia wspólników: - organ uchwałodawczy + część obowiązków z zakresu prowadzenia spraw spółki - nie ma kompetencji do reprezentacji - odbywa sie w siedzibie spółki, chyba że umowa spółki wskazuje inne miejsce - odbywa się w okreslonym czasie wynikającym z zaproszenia - podejmuje uchwały większością głosów, chyba że umowa zastrzega jednomyślność - zasada: podejmuje uchwały bez względu na liczbę uczestników - zasada: odbywa się, jesli wspólnicy zostali prawidłowo zaproszeni; natomiast art. 240 przewiduje, ze może odbywać się bez formalnego zwołania, jeśli reprezentowany jest cały kapitał zakładowy - musi odbywac się co najmniej 1 raz w roku - uchwaly mogą być zaskarżone w trybie powództwa o uchylenie (art. 249) + można żądać stwierdzenia ich niewaznosci (art. 252)

33

---