rząd II
1) def: hapten, epitop, powinowactwo przeciwcial
2) charakterystyka igG
3) receptory toll-podobne
4) selekcja limfocytów B w szpiku
5) opisać konwetrazę C5 drogi alternaytwnej przy aktowności dopelniacza
6) prosze opisac rakcje cytotksycznosci zalzna od ziaren
Ad.6
REAKCJA CYTOTOKSYCZNA
MECHANIZMY CYTOTOKSYCZNOŚCI LIMFOCYTÓW
Mechanizmy cytotoksyczności komórkowej odgrywają główną rolę w odpowiedzi immunologicznej przeciwko patogenom wewnątrzkomórkowym (wirusom, mikoplazmom oraz niektórym bakteriom i pierwotniakom). pierwotniakom mniejszym stopniu mogą również uczestniczyć w niszczeniu komórek nowotworowych komórek przeszczepu allogenicznego oraz, jak się okazało, niektórych wolno żyjących bakterii. Głównymi komórkami zdolnymi do wywierania efektu cytotoksycznego są limfocyty T, komórki NK, komórki K oraz makrofagi granulocyty. Cytotoksyczność makrofagów granulocytów jest zjawiskiem nieswoistym, związanym z wydzielaniem do środowiska niektórych cytotoksycznych cytokin (TNF) lub wolnych rodników i enzymów uszkadzających błony komórkowe. Zdolność do swoistego rozpoznawania i wybiórczego niszczenia komórek docelowych jest natomiast cechą limfocytów.
Limfocyty cytotoksyczne rozpoznają komórki docelowe za pośrednictwem swoistych receptorów. Różne typy limfocytów cytotoksycznych rozpoznają komórki docelowe w inny, typowy dla siebie sposób. Limfocyty Tc z TCRαβ rozpoznają komórki docelowe przez interakcję ze swoistym oligopeptydem prezentowanym przez komórkę docelową w kontekście cząsteczek MHC. TCR może również uczestniczyć w rozpoznaniu i indukcji zniszczenia komórki docelowej przez limfocyty Tc mające TCRγδ. Klasyczne komórki NK rozpoznają komórki docelowe za pośrednictwem receptorów wiążących cząsteczki MHC, przy czym, w zależności od receptora, interakcja komórki NK z komórką docelową może prowadzić do indukcji bądź zahamowania reakcji cytotoksycznej. Komórki K wykorzystują natomiast receptor dla fragmentu Fc IgG (FcγRIII, CD16) rozpoznając komórki docelowe za pośrednictwem swoistego przeciwciała. (Ostatnio sugeruje się, że CD16 może również rozpoznawać niektóre struktury na komórkach docelowych bezpośrednio, beż udziału przeciwciała. Wystąpienie efektu cytotoksycznego może, więc być uwarunkowane swoistą aktywacją różnych szlaków przekazywania sygnału do komórki efektorowej.
Wszystkie wymienione typy limfocytów niszczą komórki docelowe indukując w nich szlaki prowadzące do apoptozy. Sposób indukcji apoptozy w komórkach docelowych może być jednak odmienny. Dwa podstawowe mechanizmy cytotoksyczności komórkowej wykorzystywane przez limfocyty to mechanizm związany z uwolnieniem zawartości cytoplazmatycznych ziaren, określanych jako ziarna cytolityczne, oraz mechanizm związany z aktywacją swoistych cząsteczek nadrodziny TNF obecnych na komórkach docelowych, głównie receptorów Apo-1/Fas (CD95) i receptorów DR4 i DR5 (upraszczając będą nazywane: 1 - mechanizm zależny od ziaren cytolitycznych , 2 - mechanizm zależny od receptorów dla cząsteczek nadrodziny TNF)
Tab.1 Główne czynniki biorące bezpośredni udział w efekcie cytotoksycznym limfocytów
Mechanizm cytotoksyczności |
Czynnik |
Mechanizm działania |
Związany z cytoplazmatycznymi ziarnami cytolitycznymi |
perforyna |
tworzenie porów w błonie komórkowej, indukcja pośrednia apoptozy |
|
granzymy |
proteoliza białek cytoplazmy i białek jądrowych, indukcja apoptozy |
|
enzymy lizosomowe |
-//- |
|
p40-TIA-1 |
stymulacja degradacji DNA |
|
granulizyna |
uszkadzanie błon komórkowych, indukcja apoptozy |
Związany z receptorami dla cząsteczek nadrodziny TNF |
Apo-1L/FasL (D95L) |
indukcja apoptozy przez Apo-1/Fas |
|
TNF |
indukcja apoptozy przez TNFR1 |
|
LT-α |
-//- |
|
TRAIL |
indukcja apoptozy przez receptory DR4 i DR5 |
inne |
leukoregulina |
uwrażliwianie na działanie innych czynników cytotoksycznych |
|
ATP |
wzrost przepuszczalności błony, indukcja apoptozy |
|
wolne rodniki |
uszkodzenie błony i innych struktur komórkowych |
PRZEBIEG REAKCJI CYTOTOKSYCZNEJ
ETAPY:
W pierwszym etapie limfocyt cytotoksyczny swoiście rozpoznaje i wiąże komórkę docelową. W wyniku tej interakcji dochodzi do aktywacji limfocytu, która prowadzi do przemieszczenia się ziaren w kierunku komórki docelowej, a w następnym etapie do degranulacji i uwolnienia czynników cytotoksycznych („śmiertelny cios”). Po degranulacji limfocyt oddziela się od komórki docelowej i może wiązać następną (recyrkulacja). Pomimo swej złożoności proces zabicia trwa bardzo krótko, w wypadku niektórych komórek efektorowych - zaledwie kilka do kilkunastu minut.
komórka docelowa - rozpoznanie - aktywacja i polaryzacja - degranulacja - apoptoza
(recyrkulacja - cytotoksyczny limfocyt T(CTL))
Przebieg reakcji cytotoksycznej zostanie opisany na przykładzie cytotoksycznych limfocytów.
Komórki CTL po rozpoznaniu (za pomocą TCR) kompleksów MHC I/antygen na komórkach docelowych, łączą się z nimi w wyniku interakcji cząsteczek powierzchniowych, tj.: CD28-B7, LFA-1 - ICAM-1 oraz LFA-2 - LFA-3, które zachodzą w obecności jonów Ca2+ i Mg2+. W kontroli tego połączenia ważną rolę pełnią cząsteczki adhezyjne LFA-1, przejściowo osiągające wysokie powinowactwo do cząsteczek ICAM-1 znajdujących się na powierzchni komórek docelowych. Podczas tego połączenia komórki CTL ulegają aktywacji i polaryzacji, która polega na przemieszczeniu się w nich ziaren cytolitycznych do powierzchni przylegającej do komórki docelowej. W procesie zależnym od Ca2+ zawartość ziaren cytolitycznych jest uwalniana z komórki CTL w kierunku komórki docelowej. Po degranulacji komórka CTL natychmiast odłącza się od komórki docelowej i po krótkim czasie regeneracji ponownie może przystąpić do zwalczania kolejnych komórek. Uwolnione z ziaren cytolitycznych substancje - m.in. perforyna, granzymy, granulizyna - zadają komórce „śmiertelny cios”, nie uszkadzając komórki CTL.
Ad.2 IgG:
- aktywacja ukł. dopełniacza
- neutralizacja toksyn
- udział w immunofagocytozie ( opłaszczają bakterie zanim komórka fagocytująca je wpierdo ) i ADCC
- wytępują w surowicy w najwyższym stężeniu
- występują w 4 podklasach
-przypuszczalnie 50% całkowitej zawartości IgG wyst. pozanaczyniowo
- kontrola syntezy immunoglobulin
- jako jedyna przenika przez łożysko i zapewnia noworodkowi odporność bierną
Immunoglobulina |
Mcząst ( łań. H ) |
Zawartość węglowodanów |
Śr. st. w surowicy g/ l ( % udział ) |
Okres półtrwania ( dni ) |
IgG |
160 kDa ( 55 ) |
2-3 % |
13 ( ~75 ) |
23 |
Ad.4
Początkową- selekcję pozytywną przeżywają tylko komórki, które przeprowadziły prawidłowy proces rearanżacji genów receptora immunoglobulinowego (BCR)- obecność prawidłowych łańcuchów Igα i Igβw łańcuchu ciężkim μ. Selekcja ta jest podobna do selekcji β w limfocytach T. Następnie limfocyty przechodzą proces selekcji negatywnej umożliwiający przetrwanie komórek nie rozpoznających własnych antygenów.