PRELEKCJA 13
Zakażenia przenoszone drogą płciową - STI (sexually transmitted infections)
Najczęstsze czynniki etiologiczne STI:
- T. vaginalis
- Chlamydia trachomatis
- Rzeżączka
- Kiła
Czynniki ryzyka STI:
- młody wiek
- częsta zmiana partnerów
- przygodne kontakty seksualne
- istniejące stany zapalne układu moczowo-płciowego
- partner z NGU lub rzeżączką
- rodzaj stosowanej antykoncepcji
- nałogi: narkomania, alkohol
- status socjoekonomiczny
Czynniki etiologiczne STI:
a) Bakterie:
- Treponema pallidum - kiła
- Neisseria gonorrhoeae - rzeżączka
b) Wirusy:
- HPV - kłykciny kończyste, choroba Bowena, rak szyjki macicy, rak sromu, rak prącia
- HSV 2 - pierwotna i nawracająca opryszczka narządów płciowych (urethritis, cervicitis)
c) Pierwotniaki:
- Trichomonas vaginalis - rzęsistkowica
- Entamoeba histolytica - enterocolitis, głównie u homoseksualistów
d) ektopasożyty:
- wesz łonowa
- świerzbowiec ludzki
HPV - wirus brodawczaka ludzkiego, posiada 40 genotypów, wykazuje tropizm do warstwy rozrodczej błony śluzowej w układzie płciowym
Badanie pacjenta pod kątem STI:
a) wywiad epidemiologiczny
b) badanie przedmiotowe:
- wydzielina/upławy
- zmiany pęcherzykowe
- wysypka (ręce, stopy)
- brodawki
- obrzęki stawów
Wydzielina:
- serowata - najprawdopodobniej drożdżak
- pienista - najprawdopodobniej rzęsistek
Rzeżączka:
- Neisseria gonorrhoeae - gonokok: G(-) dwoinka
- zakażenie umiejscawia się na błonach śluzowych pokrytych nabłonkiem walcowatym - szyjki macicy, cewki moczowej, odbytnicy, gardła
- bakterie mogą dostawać się do krwi i wywoływać rozsiane zakażenia przebiegające z gorączką, krwotocznymi zmianami skórnymi oraz ropnym zapaleniem stawów
Drogi zakażenia:
1) głównie - droga płciowa
2) zakażenie spojówek oka u noworodków
3) u małych dzieci - przez pośredni kontakt z wydzieliną zakaźną znajdującą się na zakażonych przedmiotach takich jak rękawiczki, gąbki
4) rzeżączkowe zapalenie spojówek u dorosłych
I. Rzeżączka u mężczyzn:
a) zapalenie cewki moczowej :
- rozpoznanie różnicowe: NGU. PGU, zapalenie spowodowane przez HPV, uraz mechaniczny, stosowanie środków chemicznych oraz wenerofobia
- obraz kliniczny: początkowo zajęta jest przednie część cewki moczowej, występuje: pieczenie podczas mikcji, piekący ból, wydzielina śluzowo-ropna przechodząca w ropną
II. U kobiet:
a) postaci kliniczne:
- zapalenie szyjki macicy
- zapalenie cewki moczowej
- zapalenie odbytu
- zapalenie gardła
- zapalenie cewki i zapalenie odbytu może być spowodowane przez ściekającą wydzielinę
- zespół Fitza-Hugh Curtisa: zapalenie torebki i przestrzeni podtorebkowej wątroby (występuje głównie u kobiet)
III. powikłania:
a) mężczyźni:
- zapalenie gruczołu krokowego
- zapalenie najądrzy
- zapalenie pęcherzyków nasiennych
b) kobiety:
- zapalenie jajowodów, które może doprowadzić do niepłodności
- zapalenie gruczołów Bartholina
c) u obu płci:
- rozsiane zakażenie rzeżączkowe i posocznica
- zespół stawowo-skórny,
IV. Rzeżączka u dzieci:
- zapalenie pochwy i sromu u dziewcząt
- rzeżączka u chłopców
W rzeżączkowym zapaleniu spojówek stosowano zabieg Crede'go:
- polega on na dospojówkowym podaniu 1% roztworu azotanu srebra bezpośrednio po urodzeniu
Diagnostyka mikrobiologiczna rzeżączki:
a) materiałem do badań są wymazy (na 2 h przed pobraniem nie oddawać moczu!):
- u kobiet - z kanału szyjki macicy, cewki moczowej, odbytu
- u mężczyzn - wymazy z cewki moczowej, odbytu
- u dziewczynek - materiał z przedsionka pochwy
Algorytm diagnostyczny - próbka materiału:
1. Z części próbki wykonuje się preparat bezpośredni barwiony metodą Grama z tym że:
- preparat bezpośredni z wymazu z cewki ma znaczenie tylko w przypadku ostrej fazy rzeżączki i ma wartość diagnostyczną tylko u mężczyzn!!!!!!
2. Drugą część przeznacza się na hodowlę:
- na selektywnym podłożu Roiron (z kolistyną, wankomycyną i nystatyną) w warunkach CO2, w temperaturze nie więcej niż 37 0C
- na podłożu Thayera-Martina, na którym przeprowadza się test na oksydazę (Neisseria jest oksydazo-dodatnia)
3. Przy pobraniu materiału z gardła dodatkowo wykonuje się test biochemiczny w celu stwierdzenia czy znaleziona bakteria należy do gatunku N. gonorrhoeae czy N. meningitidis !!
Leczenie Rzeżączki:
cefalosporyny III generacji
Neisseria - charakterystyka:
- ziarenkowce Gram(-) o średnicy 0,6-1 um
- kształtu nerkowatego, często obserwowane jako dwoinki
- mają otoczki i są urzęsione
- tlenowe, oksydazododatnie w przeciwieństwie do większości innych ziarenkowców
- jest wrażliwa na wysychanie i musi być niezwłocznie wysiana na płytkę ze świerzym podłożem!
- podłoża: agar czekoladowy (gdy Neisseria jest dominującym gatunkiem w materiale) i agar Thayera-Martina (gdy próbka jest zanieczyszczona inną florą)
- skomplikowane wymagania odżywcze: najlepiej rosną na agarze czekoladowym wzbogaconym skrobią, pod zwiększonym ciśnieniem CO2
KIŁA
Kiła:
- choroba w której występują kolejne stadia kliniczne poprzedzielane wieloletnimi okresami bezobjawowego utajenia
Kiła wczesna:
-> jest to inaczej kiła I i II okresu, trwa do 2 lat
- objawowa
- bezobjawowa
Kiła późna:
-> inaczej kiła III okresu
- rozwija się po >2 latach od zarażenia
- atakuje wewnętrzne narządy
Kiła wrodzona:
- w przypadku zakażenia dziecka przez chorą matkę
Etiologia kiły:
→ Treponema pallidum subspecies pallidum - charakterystyka:
- bakteria nie barwi się metodą Grama - oglądamy materiał w ciemnym polu
- bakteria nie rośnie na sztucznych podłożach
Drogi zakażenia:
1. kontakt płciowy - największa zakaźność w kile wczesnej
2. zakażenie od chorej matki w życiu płodowym - kiła wrodzona; tu również największe prawdopodobieństwo zakażenia występuje w kile wczesnej
Okresy kiły:
Kiła I okresu:
- inkubacja trwa ok. 3 tygodni
- powstaje wrzód pierwotny (ulcus durum - wrzód twardy) w miejscu wniknięcia krętków
- cechy owrzodzenia pierwotnego: niebolesne, dno jest twarde, sączy się z niego wydzielina
- w wydzielinie z wrzodu zawarta jest duża ilość krętków
Kiła II okresu:
- 9-10 tyg. po zmianie pierwotnej pojawia się osutka
- osutka plamista, plamisto-pęcherzykowa lub plamisto-grudkowa, potem wrzodziejąca
- osutka nie pozostawia po sobie blizn, ale może pozostawić przebarwienia
- na głowie - łysienie plackowate, w okolicach płciowych, odbytu, pachwinach, pachach powstają lepieże płaskie (condylomata)
- zmiany skórne są zakaźne
- dodatkowo występuje zapalenie błony śluzowej jamy ustnej, gardła i dróg oddechowych oraz uogólnione powiększenie węzłów chłonnych
- okres drugi trwa do 3 lat
Kiła III okresu:
- powstają kilaki (gumma)
- kiła sercowo-naczyniowa (mesoaortitis luetica)
- kiła układu kostnego (kości płaskie, kości długie)
- zmiany w OUN (zajęcie OUN może zdarzyć się w każdym okresie kiły) - porażenie postępujące i wiąd rdzenia (tabes dorsalis)
Kiła wrodzona:
płód ulega zakażeniu po 16 tyg. ciąży
a) kiła wrodzona wczesna płodowa:
rozwija się jeśli matka po upływie 16 tyg. ciąży była w I okresie lub na początku II okresu kiły
płód niezdolny do życia (zmiany w wątrobie, płucach, ropnie Dubois w grasicy), uszkodzenie chrząstki pośredniej, pęcherzyca
b) kiła wrodzona wczesna niemowląt:
rozwija się gdy matka po 16 tyg. ciąży była w późniejszej fazie II okresu kiły
płód zdolny do życia, stwierdza się u niego:
sapkę kiłową (nieżyt błony śluzowej nosa)
rozległe nacieki kilakowe w skórze (w kącikach ust powstają blizny Parrota)
wysypka na dłoniach i podeszwach
obrzmienie węzłów chłonnych i śledziony
uszkodzenie chrząstek pośrednich
porażenie rzekome kończyn - porażenie Parrota
c) kiła wrodzona późna:
rozwija się, gdy po 16. tyg. ciąży matka była w okresie kiły drugorzędowej schyłkowej
choroba ujawnia się w 14-15 r.ż. (dziecko rodzi się pozornie zdrowe):
występuje triada Hutchinsona:
- śródmiąższowe zapalenie rogówki
- głuchota
- zęby Hutchinsona (zmienione siekacze)
oprócz tego występuje szablowata kość piszczelowa i kilaki
Diagnostyka kiły:
Diagnostyka zależy od okresu choroby:
a) w kile wczesnej seronegatywnej - wykrycie krętka bladego w bezpośrednim preparacie z wymazów z dna wrzodu twardego i obejrzenie go w ciemnym polu
b) odczyny serologiczne wykrywające przeciwciała (w kile seropozytywnej) mają znaczenie:
- w rozpoznaniu i monitorowaniu leczenia
- w ocenie skuteczności leczenia (ilościowy VDRL!! Zmiana!!)
Ocena leczenia (test VDRL) powinna być przeprowadzana co miesiąc przez pierwsze 3 miesiące, następnie po 6 i 12 miesiacach.
- 4-krotny spadek miana przeciwciał (o 2 rozcieńczenia) jest równoznaczny z sukcesem terapeutycznym!!
ODCZYNY SEROLOGICZNA W DIAGNOSTYCE KIŁY:
1. odczyny (testy) nieswoiste (=klasycze, niekrętkowe):
Odczyny nieswoiste stosowane są głównie jako testy przesiewowe!
wykorzystują one przeciwciała nie reagujące bezpośrednio z antygenami krętka, ale powstające w odpowiedzi na produkty zniszczenia jakie bakteria wyrządza w komórkach organizmu (skierowane są głównie przeciw kardiolipinie uwalnianej z niszczonych komórek); przeciwciała takie określa się jako reaginy
a) odczyn Wassermanna:
działa na zasadzie odczynu wiązania dopełniacza
stosowany głównie do badań przesiewowych
kardiolipinę (z którą reagują przeciwciała przeciwkiłowe znajdujące się w krwi badanego) pozyskuje się z mięśnia sercowego lub mięśni szkieletowych wołu
obecnie rzadko używany z uwagi na liczne wyniki fałszywie dodatnie (dodatnie wyniki zdarzają się również w malarii i gruźlicy), wynik może też być fałszywie ujemny
wynik dodatni testu bywa nazywany reakcją Bordeta-Wassermanna; udoskonalone modyfikacje odczynu Wassermanna nazywano odczynem Kahna i odczynem Kolmera
b) RPR (określany również jako USR) - świeża surowica niaktywowana:
test przesiewowy
Rapid Plasma Reagin Test
odczyn kłaczkujący (flokulacyjny), antygen RPR zawiera m.in. kardiolipinę, lecytynę
wyniki fałszywie dodatnie występują w boreliozie infekcjach wirusowych (HIV, EBV, WZW, odra), malarii, gruźlicy, chłoniakach, zapaleniu wsierdzia, chorobach tkanki łącznej (SLE)
test jest mniej czuły we wczesnej fazie choroby i w kile trzeciorzędowej, największa czułość w kile II okresu
c) VDRL:
ang. Veneral Disease Research Laboratory
jakościowo - jeśli dodatni - przeprowadzamy odczyn antykrętkowy wykorzystujący frakcje białkowe T. pallidum
VDRLA ilościowy ma znaczenie w kontrolowaniu skuteczności leczenia (schemat powyżej → ocena leczenia)
wyniki fałszywie dodatnie występują w podobnych sytuacjach jak w RPR
w kile pierwszorzędowej i trzeciorzędowej wyniki mogą być fałszywie ujemne!!
2. odczyny (testy) swoiste (=krętkowe):
Stosowane jako odczyny identyfikujące (potwierdzające)!!
- wykrywają przeciwciała skierowane specyficznie przeciwko antygenom krętka
b) FTA-ABS:
odczyn immunofluorescencji pośredniej
odchodzi się od jego stosowania
największa czułość w kile II okresu, mniejsza w kile I i III okresu
dawał fałszywie dodatnie wyniki w przypadku:
- boreliozy
- kolagenozy
- chorób z autoagresji
c) TPHA - ilościowo:
test hemaglutynacji biernej
wykorzystuje krwinki barana opłaszczone antygenami T. pallidum aglutynujące w kontakcie z surowicą osoby chorej na kiłę
ma wartość diagnostyczną (potwierdzającą)!!
d) Captia Syphilis M:
- służy tylko do wykrywania kiły wrodzonej
- odczyn immunoenzymatyczny (EIA)
- nieswoisty bo przeciwciała IgM mogą się utrzymywać nawet do 12-18 miesięcy
e) odczyn Nelsona-Mayera:
- odczyn unieruchomienia krętków
- nie jest już wykonywany
W PRZYPADKU DODATNIEGO WYNIKU TESTU NIESPECYFICZNEGO KOLEJNYM KROKIEM JEST PRZEPROWADZENIE TESTU SPECYFICZNEGO!
Badanie PMR:
- VDRL i TPHA (w celu weryfikacji VDRL) - metodą jakościową i ilościową
- obliczanie indeksów IgG oraz IgM w krwi oraz w płynie mózgowo-rdzeniowym
Leczenie kiły:
penicylina G. Dawka zależy od fazy choroby.
Chlamydia trachomatis:
- Gram(-), unieruchomiona, wykazuje tropizm do nabłonka walcowatego
- energozależne pasożyty wewnątrzkomórkowe
- cykl życiowy trwa 24-48 h i składa się z kilku etapów z występowaniem ciałka elementarnego (EB - zakaźna postać zewnątrzkomórkowa) i siatkowatego (RB - replikacyjna postać wewnatrzkomórkowa) oraz ciałka pośredniego (wskutek skupiania się ciałek siatkowatych)
Ziarnica weneryczna pachwin (LGV):
- choroba naczyń i węzłów chłonnych
- spowodowana przez serotypy C. trachomatis: L1, L2, L2a, L3
- zapadalność wg płci: stosunek chorych mężczyzn do kobiet jak 5:1
- występuje głównie w krajach zwrotnikowych i podzwrotnikowych Azji, Ameryki Środkowej i Pd. Afryki
- sporadycznie LGV występuje u marynarzy, żołnierzy, turystów, biznesmenów
Przebieg kliniczny LGV:
- okres inkubacji: średnio 10-14 dni
-> 3 okresy w przebiegu choroby:
1. objaw pierwotny: grudka na narządach płciowych (powstają pęcherzyki ulegające następnie rozpadowi -> powstaje owrzodzenie które goi się bez powstania blizny)
2. jednostronne zapalenie naczyń i węzłów chłonnych (najczęściej pachwinowych), występuje znaczna bolesność, węzły zrastają się,
3. powstają przetoki, zmiany ulegają zniekształceniu:
- przetoki odbytniczo-pęcherzowe
- przetoki odbytniczo-pochwowe
- słoniowacizna narządów płciowych
Leczenie:
- doksycyklina 100 mg p.o. 2x przez 21 dni (chlamydie nie są wrażliwe na beta-laktamy)
Gdy nie można wykonać badania diagnostycznego stwierdzamy chorobę na podstawie objawów klinicznych
Chlamydia trachomatis - szczepy D-K - typy okulogenitalne:
a) u mężczyzn:
- wywołuje NGU oraz PGU (porzeżączkowe zapalenie cewki moczowej)
-> objawy: pieczenie, ból w czasie oddawania moczu w przednim odcinku cewki moczowej
- wydzielina jest śluzowa, może być śluzowo-ropna (objaw "porannej kropli rosy")
- mogą wystąpić powikłania: zapalenie najądrzy, zapalenie gruczołu krokowego, zespół Reitera
-> jednoczesne zakażenie Ch. trachomatis i N. gonorrhoeae rozpoznaje się u leczonych na rzeżączkę, u których po ustąpieniu objawów rzeżączki powstają dolegliwości typowe dla NGU
b) u kobiet:
- zapalenie szyjki macicy (ponad 1/2 przypadków przebiega bezobjawowo)
- zapalenie cewki moczowej
- wydzielina ma charakter śluzowy
-> powikłania:
- zapalenie błony śluzowej macicy
- zapalenie jajowodów, jajników, otrzewnej
-> objawy:
- krwawienia kontaktowe
- przekrwienie i obrzęk błony śluzowej tarczy szyjki macicy
- śluzowo-ropna wydzielina
- zmianom może towarzyszyć nadżerka części pochwowej szyjki macicy krwawiąca przy dotyku
-> w rozmazie: 20 lub więcej leukocytów w polu widzenia w mikroskopie świetlnym przy powiększeniu 1000x
Zakażenie Ch. trachomatis towarzyszy 20-30% przypadków rzeżączki u mężczyzn i aż 30-60% przypadków rzeżączki u kobiet
Niepłodność:
a) męska - nie rozstrzygnięto ostatecznie:
- zapalenie najądrzy może prowadzić do częściowej lub całkowitej niedrożności kanalików nasiennych
- obecność zakażenia w pęcherzykach nasiennych i gruczole krokowym powoduje wzrost produkcji śluzu, zmianę pH, co skutkuje osłabieniem ruchu plemników
- charakter autoimmunologiczny
b) u kobiet:
- przyczyna: mechaniczna - wskutek niedożności jajowodów;
- w patogenezie odgrywa rolę białko szoku termicznego Ch. trachomatis - HP60, podobne do białka ludzkiego
- immunologiczna - odczyn aglutynacji biernej pozwala wykryć przeciwciała przeciwplemnikowe
Amplicor - test na Ch. trachomatis i N. gonorrhoeae
Zapalenie narządów miednicy mniejszej - PID:
a) stan zapalny górnego odcinka narządu rodnego:
droga wstępująca z szyjki macicy -> błona śluzowa macicy -> zapalenie jajowodów -> przymacicz -> zapalenie jajników -> ropień jajowodowo-jajnikowy i/lub zapalenie otrzewnej miednicznej
zakażenie może dotyczyć jedynie jajowodów, ale najczęściej obejmuje też jajnik
droga zstępująca - krwiopochodna -> rzadsza
b) w 2/3 przypadków ostrego PID czynnikiem sprawczym jest N. gonorrhoeae, Ch. trachomatis lub oba te drobnoustroje na raz
-> w 1/3 przypadków PID spowodowany jest przez mieszaną florę beztlenową: Prevotella, Peptostreptococcus i względne beztlenowce: E. coli, G. vaginalis, H. influenzae
-> ok. 10% przypadków PID powstaje jako powikłanie po poronieniu, abrazji lub innych zabiegach wewnątrzmacicznych
Leczenie:
- zależy od ciężkości oraz wyniku badań mikrobiologicznych
- najczęściej stosowana jest ofloksacyna z metronidazolem
Diagnostyka:
- wymaz z szyjki macicy
- jeżeli jest to możliwe - pobiera się wymaz bezpośrednio z jajowodów podczas laparoskopii
Zakażenia chlamydialne u niemowląt:
- zapalenie spojówek - 5-14 dni po porodzie
- zapalenie płuc - w 4-11 tygodniu życia noworodkowego
Diagnostyka:
a) Materiał:
- mężczyźni - wymaz z cewki
- kobiety - wymaz z kanału szyjki macicy 5-6 dni przed okresem
- noworodek - wymaz ze spojówek
b) Metody diagnostyczne:
- hodowla na liniach komórkowych McCoy'a
- wykrywanie antygenów Ch. trachomatis (np. immunofluorescencja bezpośrednia)
- wykrywanie DNA Ch. trachomatis
- wykrywanie przeciwciał metodą ELISA
Ziarniniak pachwinowy (Granuloma inguinale):
- wywołuje go Klebsiella granulomatis - Gram(-) pałeczka otoczkująca
- 90% przypadków zmian lokuje się na narządach płciowych
- w 10% - zmiany zlokalizowane są w pachwinach (ale dotyczą tkanki podskórnej a nie węzłów pachwinowych!!!!)
Występowanie:
- w Indiach, na Nowej Gwinei i w Australii
Postaci:
- wrzodziejąca (ziarniste dno)
- przerosła lub brodawkowata
- martwicza (bardzo bolesna)
- stwardniała lub bliznowata
Leczenie:
- doksycyklina 100 mg 2x przez 3 tygodnie
Diagnostyka:
- objawy + wywiad
- barwienie Gram(-)
Wrzód miękki:
- powstaje w wyniku zakażenia Haemophilus ducreyi
Klinika:
- okres inkubacji trwa od 3 dni do 3 tygodniu (średnio 7 dni)
- powstaje bolesna grudka, krosta, owrzodzenie (czasami mnogie) - dno jest pokryte nekrotyczną wydzieliną
- następnie pojawiają się objawy ze strony węzłów chłonnych pachwinowych
- zmiany są tkliwe, łatwo zmieniają kształt, gdy ucisnąć je palcami
Diagnostyka:
- materiał - wydzielina z owrzodzenia
- preparat bezpośredni barwiony metodą Grama - G(-) pałeczka (wygląd "ławicy ryb")
- hodowla przez 7 dni w temperaturze 33-35 C, przy 5% CO2 na agarze z dodatkiem Hb i cielęcej surowicy oraz agar m-H z dodatkiem Hb (preparat)
- identyfikacja przy użyciu krążków X, V (rośnie przy X, nie rośnie przy czynniku V)
Epidemiologia:
- występuje w Afryce, w Azji i w USA
- występuje również u pacjentów zarażonych HIV
- może brać udział w powstawaniu wrzodów mieszanych: [H. ducreyi, T. pallidum], [H. ducreyi, HSV]
Leczenie:
- azytromycyna lub ceftriakson lub ciprofloksacyna
Opryszczka narządów płciowych:
Czynnikiem etiologicznym wirus HSV 2:
- u mężczyzn powoduje on: zapalenie cewki moczowej, zmiany na napletku, żołędzi i na skórze prącia;
- u kobiet powoduje: zapalenie sromu i pochwy, 80% cervicitis herpetica obserwuje się w czasie pierwotnego zakażenia
- u kobiet i homoseksualistów (oraz homoseksualistów udających kobiety:P): zmiany również na pośladkach i w okolicach odbytu
- opryszczka narządów płciowych u kobiet w ciąży stanowi niebezpieczeństwo dla płodu
Diagnostyka:
- replikacja na liniach komórkowych
- wykrywanie przeciwciał: ELISA (glikoproteina G HSV2, HSV1), immunoblotting
Leczenie:
- Acyklovir, Vakacyklovir, Famcyklovir (cyklaza adenylanowa wirusa przekształca prolek w formę aktywną)
Cechy wirusów HSV:
DNA-wirusy o podwójnej nici DNA
posiadają osłonki z błony jądrowej komórki gospodarza
nukleokapsyd o symetrii ikozaedralnej
zdolność do latencji
Ludzki wirus brodawczaka - HPV:
HPV - klinika:
a) typy zakażenia HPV:
- objawowe - powstają brodawki, kłykciny kończyste
- subkliniczne - występują jedynie zmiany cytologicze i histologiczne
- utajone
Typy wirusa:
- niskoonkogenne - HPV 6, 11 -> odpowiedzialne za kłykciny kończyste
- wysokoonkogenne - HPV 16. 18 -> przetrwałe zakażenie jest czynnikiem etiologicznym raka szyjki macicy (prawdopodobnie również raka sromu i prąca)
Drogi zakażenia:
- kontakty płciowe (aż strach tu cokolwiek uprawiać...:P)
- w czasie porodu, w wyniku czego mogą rozwinąć się brodawczaki lub kłykciny krtani
Szczepionki:
a) Silgard - rekombinowana, czteroważna - zawierająca L1 HPV: 16, 18, 6, 11
- schemat szczepienia: 0, 2, 6. miesiąc
b) Cervarix - rekombinowana, zawiera L1 HPV 16 i 18,
- schemat szczpienia: 0, 1, 6. miesiąc
Typy 16 i 18 wirusa HPV odpowiadają za 70% raków szyjki macicy na świecie!!
Za pozostałe 30% przypadków odpowiadają typy: 31, 43, 45.
Mięczak zakaźny:
- związany z zakażeniem wirusem DNA z grupy Poxviridae, wielkość ok. 350 nm
- czas inkubacji - 6 miesięcy
- bardzo zakaźny
- przebieg choroby jest przewlekły
- powstają pęcherzyki perłowego koloru, wypełnione bardzo zakaźną, kaszowatą wydzieliną
- zmiany są zwykle nieliczne i mają pępkowato zagłębiony środek
- mikroskopowo można stwierdzić cytoplazmatyczne wtręty w komórkach warstwy kolczystej
Leczenie:
- krioterapia
- laseroterapia
- podofilina (??)
CMV - cytomegalowirus:
Powoduje:
- zespół mononukleozy
- zapalenie szyjki macicy
- zakażenie płodu i noworodka
W przypadku gdy wystąpią zmiany owrzodziałe na narządach płciowych:
- przeprowadzamy badania w kierunku kiły (preparat, odczyny serologiczne)
- w kierunku HSV (hodowla lub wykrywanie antygenu)
- w uzasadnionych przypadkach - badanie w kierunku H. ducreyi (hodowla)
- badanie na obecność wirusa HIV (owrzodzenia okolic narządów płciowych są czynnikiem ryzyka zakażeń HIV)
Etiologia poszczególnych jednostek klinicznych:
a) cervicitis:
Ch. Trachomatis
N. gonorrhoeae
T. vaginalis
HSV, CMV
U. urealyticum
M. genitalium
b) Urethritis:
N. gonorrhoeae
Ch. trachomatis
U. urealyticum
M. genitalium
c) Upławy:
rzęsistek (Trichomonas vaginalis)
rzeżączka
C. albicans
C. trachomatis
BV - waginoza
HSV, HPV
H. ducreyi
Zapobieganie STI:
- edukacja
- identyfikacja bezobjawowych i objawowych osób zakażonych
- skuteczna diagnostyka i leczenie osób zakażonych
- leczenie partnerów seksualnych
- szczepienia