POLITECHNIKA WARSZAWSKA

Wydział Geodezji i Kartografii

Ćwiczenia nr 2

Analiza generalizacji kartograficznej

na mapie topograficznej w skali 1:50 000

na podstawie mapy topograficznej w skali 1:10 000

Anna Kwiatkowska

gr.: 3 B

rok ak.: 2007/08

1. Materiały źródłowe:

Godło: M-33-21-C-d-1 M-33-21-C

Nazwa: Lublin - Oś. Ustronie Lublin

Skala: 1: 10 000 1: 50 000

Układ współrzędnych: „1942” „1992”

Elipsoida: Krasowskiego GRS'80

Odwzorowanie: Gaussa - Krugera Gaussa - Krugera Układ wysokościowy: Kronsztad' 86 Kronsztad' 86

2. Wyznaczenie współrzędnych narożników wybranego obszaru z mapy 1: 10 000:

- lewy górny róg: X = 5706 km

Y = 3504,5 km

- prawy górny róg: X = 5706 km

Y = 3543 km

- lewy dolny róg: X = 5704,5 km

Y = 3504,5 km

- prawy dolny róg: X = 5704,5 km

Y = 3543 km

3. Ocena stopnia generalizacji:

		na podstawie legendy mapy	na podstawie wybranego fragmentu mapy
1)	Osnowa geodezyjna pozioma i pionowa	Na mapie 1:10 000 wyróżniona większa liczba klas osnowy poziomej niż na mapie 1:50 000	Na mapie w skali 1:50 000 zasygnalizowano dwa znaki osnowy geodezyjnej poziomej, na mapie w skali 1:10 000 - trzynaście
2)	Hydrologia	Różnice w oznaczeniach tych samych elementów, np.: nadbrzeża umocnione, mosty na mapie 1:50 000 przedstawione za pomocą prostszego schematu	Na wybranym obszarze znajduje się jeden staw - widoczny na mapach w obu skalach
3)	Roślinność	Na mapie 1: 10 000 występują bardziej zróżnicowane i dokładniejsze oznaczenia szaty roślinnej, np.: roślinność trawiasta podzielona została na zieleń miejska, trawniki, zieleń wokół stawów. Oznaczenia lasów na obu mapach jednakowe	Na mapie w skali 1:10 000 zaznaczono trawniki i zieleń występującą w mieście oraz roślinność trawiastą w okolicy stawu. Zakrzewienia w obu skalach zasygnalizowano w tych samych miejscach. Na obu mapach występują identyczne rozróżnienia rodzajów lasów
4)	Zabudowa	Na mapie 1: 10 000 rozróżnione zostały typy i funkcje budynków, natomiast na mapie 1: 50 000 przedstawione ogólniej - jako zabudowa zwarta lub gęsta, wyodrębnione zostały tylko ważniejsze budynki użyteczności publicznej	Pojedyncze budynki leżące w bliskiej odległości połączono ze sobą, lub zastąpiono symbolem zabudowy zwartej. Ważniejsze budynki użyteczności publicznej zaznaczone są na obu mapach
5)	Urządzenie techniczne i gospodarcze	Na mapie 1: 10 000 wyróżnione zostały trzy typy linii energetycznych, linie telefoniczne, rurociągi. Natomiast na mapie 1:50 000 z urządzeń infrastruktury technicznej wyszczególniony został tylko jeden typ linii energetycznej, pominięto pozostałe media	Na mapie w skali 1:50 000 brak jest częśći linii elektrycznych
6)	Drogi	Typy dróg na obu mapach jednakowe, na mapie 1:50 000 przedstawione za pomocą prostszej formy- najczęściej pojedynczej linii o różnej grubości i kolorze. Na mapie 1: 10 000 w przypadku dróg głównych wyróżnione zostały obie krawędzie	Na obu mapach wszystkie elementy pokrywają się ze sobą
7)	Linie kolejowe	Oznaczenia i typy na obu mapach jednakowe	Brak elementu
8)	Granice administracyjne	Oznaczenia i typy na obu mapach jednakowe	Na obu mapach wszystkie elementy pokrywają się ze sobą
9)	Rzeźba terenu	Nastąpiła zmiana cięcia warstwicowego: na mapie 1:10 000 kolejne warstwice oddalone co 1,25 m, natomiast na mapie 1: 50 000 co 2,5 m	Na mapie w skali 1:50 000 warstwice są rzadsze, nie zaznaczono rowów i skarp niższych od 2 m

.

4. Profil terenu:

Cięcie warstwicowe na mapie w skali:

• 1:10 000 co 1,25 m

• 1:50 000 co 2,5 m

Różnice między profilami wykreślonymi na podstawie dwóch map o różnych skalach wynikają właśnie ze zmiany zasadniczego cięcia warstwicowego. Na mapie w skali 1:50 000 występuje połowę mniej warstwic, więc niektóre elementy uległy uproszczeniu. Rowy, wały oraz skarpy o wysokości poniżej dwóch metrów nie są zaznaczone na mapie w skali 1:50 000 zaś na mapie w skali 1:10 000 zaznaczane były powyżej 1 metra.

Poniżej znajduje się wykres przedstawiający przekroje AB. Wykonano je na podstawie warstwic zawartych na mapach w skali 1:10 000 i 1:50 000.

1:10 000				1:50 000
	Odległość [m]	Wysokość [m]			Odległość	Wysokość
A	0	144,10		A	0	143,3
	50	145,00			50	145,0
	100	146,25			150	147,5
	170	147,50			250	150,0
	220	148,25			350	152,5
	260	150,00			450	155,0
	310	151,25			500	157,5
	360	152,50			625	160,0
	390	153,75			750	162,5
	440	155,00			850	165,0
	460	156,25			900	167,5
	520	157,50			950	167,5
	570	158,75		B	1000	167,0
	620	160,00
	680	161,25
	750	162,50
	800	163,75
	840	165,00
	870	166,25
	900	167,50
	930	168,30
	950	167,50
	1 010	166,25
B	1 200	165,11

Wnioski końcowe:

W kartografii proces zmniejszania szczegółowości mapy podczas prac redakcyjnych związanych ze zmniejszaniem skali mapy nazywa się generalizacją. Celem generalizacji jest dostosowanie mapy do danych potrzeb, zwiększenie jej czytelności.

Polega ona miedz innymi na upraszczaniu rysunku obiektów geograficzny, stosowaniu różnego rodzaju symboli przedstawiających złożone struktury przestrzenne i ich cechy. O generalizacji decyduje, oprócz skali, także przeznaczenie mapy.

Istnieją dwa główne rodzaje generalizacji:

• ilościowa - polegająca na pominięciu mniej istotnych elementów mapy

• jakościowa - polega na uogólnieniu pojęć przedstawianych na mapie

Generalizacja kartograficzna uważana jest za proces subiektywny, wymagający od kartografa dobrej znajomości tematu przedstawionego na mapie.

Na opracowywanych mapach występują oba rodzaje generalizacji:

• ilościowa:

• generalizacja treści - zmniejszenie ilości znaków geodezyjnych, dróg

• generalizacja form - uproszczenie konturów

• jakościowa - polega na uogólnieniu pojęć przedstawianych na mapie

• symbolizacja - zastąpienie pojedynczych budynków symbolem zabudowy zwartej

---