Pieczęć nagłówkowa pracodawcy

OCENA RYZYKA ZAWODOWEGO NA STANOWISKU

SPRZEDAWCA

Wymagania ogólne dla pomieszczenia, stanowiska pracy i pracownika

Pomieszczenie pracy

Wysokość

1. Pomieszczenie do pracy, w którym nie występują czynniki uciążliwe lub szkodliwe, jeżeli przebywają w nich nie więcej niż 4 osoby - 2,5m, jeżeli przebywają w nich więcej niż 4 osoby - 3,0m.

2. Pomieszczenia do pracy, w których występują czynniki uciążliwe lub szkodliwe dla zdrowia - 3,3m.

3. Kioski uliczne, kioski w halach dworcowych, wystawowych, handlowych, jeżeli nie występują czynniki szkodliwe dla zdrowia - 2,2m.

Podłoga - równa, nieśliska, niepyląca i bez progów pomiędzy pomieszczeniami;

Kubatura - minimum 13m³ wolnej objętości pomieszczenia na jednego pracownika;

Powierzchnia robocza - minimum 2m² wolnej powierzchni podłogi (niezajętej przez urządzenia techniczne, sprzęt itp.) na jednego pracownika.

Ściany i sufit - w zależności od branży powinny być pokryte tynkami, tapetami, boazerią lub innymi wykładzinami w wykonaniu co najmniej trudno zapalnym.

Rozmieszczenie regałów, szaf, lad - takie, aby przejścia między nimi wynosiły (w części, gdzie pracują sprzedawcy) 75cm - w wypadku jednego pracownika, 100cm - w wypadku ruchu dwukierunkowego. W celu zapewnienia swobodnego ruchu nabywców należy zachować minimalne odległości 5m między stołami sprzedażowymi ustawionymi równolegle, a 3m między stołem pojedynczym i przeciwległą ścianą.

Drogi transportowe - w magazynie sklepowym powinny być zachowane szerokości:

b = a + 30 cm - dla ruchu pieszego jednokierunkowego,

b = 2a + 60 cm - dla ruchu pieszego dwukierunkowego,

gdzie: a - szerokość ładunku niesionego przez pieszego,

b - szerokość drogi transportowej nie może być mniejsza niż 120cm.

przy czym: a - szerokość środka transportu (wózka),

b - szerokość drogi transportowej.

Oświetlenie - naturalne, dzienne, najlepiej górne, za pomocą świetlików; w wypadku oświetlenia bocznego (okna) powinien być zachowany stosunek wielkości powierzchni okien w świetle ościeżnic do powierzchni podłogi jak 1 : 8 (to znaczy 1m² okna na 8m² podłogi) w pomieszczeniu przeznaczonym na pobyt ludzi. W innym pomieszczeniu, w którym oświetlenie naturalne jest wymagane ze względu na przeznaczenie - co najmniej 1 : 12.

Oświetlenie sztuczne (elektryczne) - w zależności od rodzaju pomieszczenia:

1. Sale sprzedaży: w całym pomieszczeniu - 200lx, stoły i lady sprzedaży - 300lx, wystawiony towar (gabloty, wystawy wewnętrzne) - 500lx.

2. Wystawy uliczne: przy ulicach - od 300lx do 750lx.

3. Małe sklepy w miastach i wsiach: pomieszczenie sprzedaży - 100lx, stoły i lady sprzedaży oraz półki i wystawy - 200lx, wystawy uliczne - 200lx.

4. Magazyny i składy towarów jednorodnych lub dużych - 20lx, towarów różnych, w których zachodzi konieczność poszukiwania - 50lx, automatyczne magazyny z wysokimi regałami: przejścia - 20lx, stanowiska obsługi - 100lx.

Wentylacja - naturalna lub mechaniczna albo obie łącznie w zależności od potrzeb (w większych sklepach zalecana jest klimatyzacja);

Temperatura - w zależności od rodzaju prac (ciężkości) pomieszczenie sklepu powinno mieć temperaturę w granicach 16-20°C, magazyn 10-18°C w zależności od potrzeb.

Stanowisko pracy

Stanowisko pracy to przestrzeń pracy wraz z wyposażeniem w środki i przedmioty pracy, w której pracownik lub zespół pracowników wykonuje pracę.

Racjonalna organizacja stanowiska roboczego powinna zapewnić bezpieczne i łatwe wykonywanie pracy w wyniku stosowania odpowiedniej ochrony przed czynnikami niebezpiecznymi (urazowymi), szkodliwymi i uciążliwymi (hałas, wibracja, zapylenie, oświetlenie, mikroklimat, duże i zbędne obciążenie pracownika).

Dla sprzedawcy podstawowym miejscem pracy, w zależności od wielkości placówki handlu detalicznego, będzie sklep z jednym lub wieloma stanowiskami sprzedażnymi, zlokalizowany w obiekcie budowlanym. Przeważnie sklep składa się z: lokalu sklepowego, w którym się znajdują podstawowe stanowiska pracy sprzedawców,

zaplecza, w którego skład w zależności od wielkości mogą wchodzić:

- pomieszczenie przeznaczone do przyjmowania towarów,

- magazyn, chłodnie, magazyn opakowań,

- pokój socjalny (miejsce wypoczynku), szatnia, pomieszczenie sanitarne.

Wyposażenie stanowiska roboczego

Każdy sklep w zależności od wielkości, branży i stosowanej metody obsługi powinien być wyposażony w odpowiednie urządzenia związane z obrotem towarowym. Można rozróżnić: wyposażenie trwałe - dźwig, schody ruchome (np. w domach towarowych), komory chłodnicze, urządzenia wentylacyjne, klimatyzacyjne, ogrzewcze i oświetleniowe - stanowiące trwałą część budynku, wyposażenie ruchome - meble sprzedażowe (lady, gabloty, regały itp.), urządzenia chłodnicze, miernicze, transportowe i sprzęt pomocniczy.

Mechanizacja czynności transportowych, szczególnie w większych magazynach przysklepowych, pozwala eliminować wysiłek związany z dźwiganiem i przenoszeniem ciężarów. Wysiłek ten można zmniejszyć, używając różnych urządzeń transportowych.

Wyposażenie magazynów i sprzęt pomocniczy

Do wyposażenia magazynu należą takie urządzenia do składowania, jak:

- regały różnych typów (stałe, przesuwne, szufladowe itp.),

- stojaki, służące do składowania różnych materiałów, np. kątowników, blach itp.,

- wieszaki - stałe, przenośne do zawieszania np. zwojów drutu, lin itp.,

- palety - stosowane także jako jednostki ładunkowe,

Sprzęt pomocniczy:

- przyrządy pomiarowe (wagi, miary, suwmiarki, mikrometry, termometry itp.),

- inne przyrządy pomocnicze (pokrowce, taśmy, pasy, drabinki itp.),

- narzędzia pomocnicze (młotki, obcęgi, przecinaki itp.).

Pomiary czynników szkodliwych i uciążliwych

O rozpoczęciu, wznowieniu działalności oraz o każdorazowej zmianie technologii pracodawca zawiadamia właściwego inspektora sanitarnego, który określa decyzją rodzaj badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia. Częstotliwość pomiarów jest zależna od wielkości zagrożenia i wynosi:

- co pół roku, jeżeli krotność NDS, NDN jest większa od 1,

- co rok, jeżeli krotność NDS, NDN zawiera się w przedziale między 0,5-1,

- co 2 lata, jeżeli krotność NDS, NDN zawiera się w przedziale 0-0,5.

Przygotowanie zawodowe pracownika

Pracownik powinien posiadać:

- ukończone 18 lat, instruktaż ogólny z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy,

- instruktaż stanowiskowy z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy,

- szkolenie podstawowe z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy,

- wstępne badanie lekarskie i okresowe badanie lekarskie.

Organizacja pracy

Na stanowisku pracy powinny się znajdować instrukcje dotyczące:

- stosowanych w zakładzie procesów technologicznych oraz wykonywania prac związanych z zagrożeniami wypadkowymi lub zagrożeniami zdrowia pracowników;

- obsługi maszyn i innych urządzeń technicznych;

- postępowania z materiałami szkodliwymi dla zdrowia i niebezpiecznymi;

- udzielania pierwszej pomocy;

- zasad postępowania w razie powstania nieprzewidzianych sytuacji powodujących poważne zagrożenia dla pracowników.

Instrukcje powinny określać:

- czynności do wykonania przed rozpoczęciem danej pracy;

- zasady i sposoby bezpiecznego wykonywania danej pracy;

- czynności do wykonania po zakończeniu pracy;

- zasady postępowania w sytuacjach awaryjnych stwarzających zagrożenie dla życia lub zdrowia pracowników.

Identyfikacja zagrożeń na stanowisku pracy sprzedawcy

Do najważniejszych zagrożeń zawodowych na danym stanowisku należą: wypadki, choroby zawodowe, awarie.

Poniżej omówiono podstawowe zagrożenia na stanowisku sprzedawcy.

Czynniki niebezpieczne

- zagrożenia elementami ruchomymi i luźnymi;

- zagrożenia elementami ostrymi i wystającymi;

- ostre elementy narzędzi pomocniczych,

- zły stan techniczny narzędzi pomocniczych,

- wystające ostre elementy regałów, mebli itp.;

- zagrożenia związane z przemieszczaniem się ludzi:

- praca na drabinach,

- szerokość drogi transportowej w magazynie niedostosowana do środków transportu,

- nieprawidłowe odległości między regałami magazynowymi,

- zastawione drogi magazynowe,

- możliwość upadku magazynowanych elementów na pracownika;

- zagrożenia związane z właściwościami fizycznymi materiału:

- ciężar niedostosowany do możliwości pracownika i norm, ostre krawędzie, śliskie powierzchnie itp.;

- zagrożenie porażeniem prądem elektrycznym:

- niesprawna instalacja elektryczna, brak pomiarów ochrony przeciwporażeniowej,

- posługiwanie się uszkodzonym sprzętem elektrycznym itp.;

- zagrożenie poparzeniem.

Czynniki szkodliwe i uciążliwe

czynniki fizyczne: mikroklimat, nieprawidłowe oświetlenie;

czynniki chemiczne: substancje toksyczne (szkodliwe rozpuszczalniki do farb i lakierów - przy magazynowaniu i sprzedaży);

czynniki biologiczne: środki spożywcze (mięso, owoce, herbata itd.), materiały pochodzenia roślinnego i zwierzęcego (skóry, futra, włókna roślinne itd.);

czynniki psychofizyczne: praca w zmiennych warunkach mikroklimatycznych, obciążenie fizyczne (praca stojąca).

Charakterystyka stanowiska pracy sprzedawcy-kasjera.

Sprzedawca pracuje w sklepie, obsługuje przychodzących klientów indywidualnych. Obsługuje kasę fiskalną i prowadzi rozliczenia finansowe z tym związane. Sprzedawca-kasjer odpowiada za pieniądze uzyskane ze sprzedaży. Pracownik zatrudniony na stanowisku sprzedawcy pracuje w trybie jednozmianowym w godzinach od 9⁰⁰ - 17⁰⁰.

Karta informacji o zagrożeniach na stanowisku sprzedawcy-kasjera.

Zagrożenie	Źródło zagrożenia (przyczyna)	Możliwe skutki zagrożenia	Środki ochrony przed zagrożeniami
Obciążenie psychiczne	Możliwość napadu na sklep	Stres, choroby wrzodowe, nerwice, psychozy	Odpowiedni dobór pracownika, dobra organizacja pracy, wypoczynek, szkolenia specjalistyczne
Upadek na tym samym poziomie lub spadnięcie z drabinki	Poruszanie się w ciasnych pomieszczeniach, schodach, wchodzenie i schodzenie z drabiny w celu pobierania z półek towarów lub układanie ich	Złamanie kończyn, zwichnięcie, potłuczenie	Odpowiednie obuwie, zachowanie ostrożności
Uderzenie o nieruchome przedmioty	Przemieszczanie się w ciasnych pomieszczeniach, pomiędzy regałami	Zwichnięcie, potłuczenia	Zachowanie ostrożności
Postrzał	Napad, przetrzymywanie pieniędzy z utargu	Śmierć, kalectwo, zranienia	Używanie ochron indywidualnych, przestrzeganie instrukcji
Pobicie	Napad, przetrzymywanie pieniędzy z utargu	Zranienia, złamania	Przestrzeganie procedur i instrukcji zachowania ostrożności
Poparzenie chemiczne	Napad, oblanie substancjami żrącymi	Uraz oczu, uszkodzenie skóry	Zachowanie środków ostrożności. Przestrzeganie procedur i instrukcji

Karta informacji o ryzyku zawodowym pracownika na stanowisku sprzedawcy .

Zagrożenie	Źródło zagrożenia (przyczyna)		Możliwe skutki zagrożenia		Środki ochrony przed zagrożeniami
Obciążenie psychiczne	S= 3	Ciężkie szkody	P=3	Doraźne wydarzenie zdarzające się raz w roku	W=9	Ryzyko akceptowalne po ocenie
Upadek na tym samym poziomie lub spadnięcie z drabinki	S=2	Lekkie obrażenia	P=3	Doraźne wydarzenie zdarzające się raz w roku	W=6	Ryzyko akceptowalne po ocenie
Uderzenie o nieruchome przedmioty	S=2	Lekkie obrażenia	P=3	Doraźne wydarzenie zdarzające się raz w roku	W=6	Ryzyko akceptowalne po ocenie
Postrzał	S=4	Pojedyńcze wypadki śmiertelne	P=2	Mało prawdopodobne , zdarzające się raz na 20 lat	W=8	Ryzyko akceptowalne po ocenie
Pobicie	S=3	Ciężkie szkody	P=2	Mało prawdopodobne zdarzające się raz na 10 lat	W=6	Ryzyko akceptowalne po ocenie
Poparzenie chemiczne	S=3	Ciężkie szkody	P=2	Mało prawdopodobne zdarzające się raz na 10 lat	W=6	Ryzyko akceptowalne po ocenie

Wartość ryzyka

Szacowanie szkód i prawdopodobieństwa szkód oraz wartościowanie ryzyka wykonany metodą PHA.

W metodzie PHA ryzyko określa się wskaźnikiem W=S x P

gdzie:

S - stopień szkód

P - prawdopodobieństwo szkód

Uwagi:

Ryzyko zawodowe jest ściśle związane ze środowiskiem pracy szacując stopień szkód zagrożenia przyjmuje się możliwie największe skutki. W szacowaniu prawdopodobieństwa skutków należy wziąć pod uwagę jakie miały miejsce w przeszłości zachowania pracownika itp.

1

---