RACHUNKOWOŚĆ FINANSOWA
EGZAMIN PIĄTEK - NAJPIERW ZAJĘCIA O 17:00 I PO NICH OK. 18:00 ZACZYNAMY EGZAMIN - TEST
I Charakterystyka operacji gospodarczych.
1. Operacja gospodarcza - to taki fakt, zdarzenie, które wywołuje zmiany w składnikach majątkowych i / lub źródłach finansowania, a także powodują powstanie przychodów i / lub ponoszenie kosztów.
2. Rodzaje operacji gospodarczych :
a) w zależności od rodzaju rodzaju księgowania wyróżnia się:
- bilansowe, które wywołują zmiany w składnikach aktywów i / lub pasywów
- wynikowe powodują powstanie przychodów i / lub kosztów. Pozwalają stwierdzić czy przedsiębiorstwo prowadzi działalność działalność sposób efektywny czyli czy wykazuje zysk czy ponosi stratę.
b) ze względu na kierunek realizowanych operacji gosp. Wyróżnia się:
- wewnętrzne operacje, dotyczące wszelkich zdarzeń gospodarczych zachodzących wewnątrz przedsiębiorstwa np. wypłacono pracownikowi zaliczkę na zakup materiałów, wydano materiały do zużycia.
- zewnętrzne operacje, to wszelkie zdarzenia gospodarcze w wyniku realizowanych transakcji z innymi podmiotami gospodarczymi np. zakupiono towary u dostawcy zapłata nastąpi w terminie późniejszym, otrzymano kredyt w banku, który przelano na rachunek bankowy.
W praktyce operacja gospodarcza jest księgowana ( dekretowana) na podstawie dokumentu księgowego zgodnie z treścią zawartą w tym dokumencie.
Na podstawie przykładów wskaż które są operacją gospodarczą :
- wypłacono wynagrodzenie pracownikom - TAK
- wysłano ofertę handlową do odbiorcy - NIE
- przeprowadzono rozmowę kwalifikacyjną z 9 kandydatami - NIE
- spłacono ratę kredytu - TAK
- dokonano oceny sytuacji ekonomicznej przedsiębiorstwa - NIE
- powołano komisję inwentaryzacyjną - Nie
- na podstawie przeprowadzonej inwentaryzacji stwierdzono niedobór towarów - TAK
Charakterystyka operacji bilansowych
W ramach analizy bilansu wyróżnia się następujące typy operacji gospodarczych:
- operacja aktywna- wywołuje tylko zmiany po stronie aktywów, nie powodując zmiany sumy bilansowej.
Przykład Spółdzielnia „XYZ” - Zakupiono materiały z gotówkę 5 000 zł.
BILANS
AKTYWA |
SUMA |
Aktywa po zmianie operacji gospodarczej |
PASYWA |
SUMA |
I Aktywa trwałe |
400 000 |
400 000 |
I Kapitał własny |
450 000 |
1. Maszyny |
250 000 |
250 000 |
1. Fundusz udziałowy |
350 000 |
2. Urządzenia |
150 000 |
150 000 |
2. Fundusz zasobowy |
100 000 |
II Aktywa obrotowe |
100 000 |
100 000 |
II Zobowiązania i rezerwy |
50 000 |
1. Zapasy materiałów |
60 000 |
+ 5 000 = 65 000 |
1. Kredyt bankowy |
50 000 |
2. Kasa |
40 000 |
- 5 000 = 35 000 |
_______________ |
______________ |
Suma aktywów |
500 000 |
500 000 |
Suma pasywów |
500 000 |
Przykłady operacji aktywnych :
Sprzedano odbiorcy towary, zapłata nastąpi w terminie późniejszym.
Odbiorca spłacił do kasy część należności.
Zakupiono maszynę - przelew bankowy (rachunek bankowy).
- operacja pasywna - wywołuje tylko i wyłącznie zmiany po stronie pasywów nie powodując zmiany ogólnej sumy bilansowej.
Przykład - Przeznaczono część zysku na zwiększenie kapitału zapasowego.
BILANS spółki akcyjnej
AKTYWA |
SUMA |
PASYWA |
SUMA |
Pasywa po zmianie operacji gospodarczej |
I Aktywa trwałe |
700 000 |
I Kapitał własny |
600 000 |
600 000 |
1. Budynki |
200 000 |
1. Kapitał akcyjny |
500 000 |
500 000 |
2. Samochody |
500 000 |
2. Kapitał zapasowy |
80 000 |
+ 10 000 = 90 000 |
--------------------- |
---------------------- |
3. Zysk |
20 000 |
- 10 000= 10 000 |
II Aktywa obrotowe |
100 000 |
II Zobowiązania i rezerwy |
200 000 |
200 000 |
1. Należności od odbiorcy |
60 000 |
1. Kapitał bankowy |
200 000 |
200 000 |
2. Kasa |
40 000 |
_______________ |
______________ |
----------------- |
Suma aktywów |
800 000 |
Suma pasywów |
800 000 |
800 000 |
Przykłady operacji pasywnych :
Zaciągnięto kredyt w banku w cele spłaty zobowiązań.
Przeznaczono część zysku na zwiększenie kapitału własnego.
- operacja aktywno-pasywna powodująca zwiększenie ogólnej sumy bilansowej
Jest to taki typ operacji który powoduje w sposób jednoczesny zwiększenie składnika aktywów i pasywów powodując zwiększenie sumy bilansowej o kwotę operacji gospodarczej.
1. Otrzymano kredyt z banku na zakup maszyny produkcyjnej.
AKTYWA |
SUMA |
Aktywa po zmianie operacji gospodarczej |
PASYWA |
SUMA |
Pasywa po zmianie operacji gospodarczej |
I Aktywa trwałe |
500 000 |
600 000 |
I Kapitał własny |
500 000 |
500 000 |
1. Budynki |
200 000 |
200 000 |
1. Fundusz udziałowy |
350 000 |
350 000 |
2. Maszyny i Urządzenia |
300 000 |
+ 100 000= 400 000 |
2. Fundusz zasobowy |
150 000 |
150 000 |
II Aktywa obrotowe |
200 000 |
200 000 |
II Zobowiązania i rezerwy |
200 000 |
300 000 |
1. Zapasy materiałów |
60 000 |
60 000 |
1. Kredyt bankowy |
150 000 |
+ 100 000 = 250 000 |
2. rachunek bankowy |
140 000 |
140 000 |
2. zobowiązania wobec dostawcy |
50 000 |
50 000 |
Suma aktywów |
700 000 |
800 000 |
Suma pasywów |
700 000 |
800 000 |
Przykład operacji aktyw.-pasyw. Zwiększającej sumę bilansową
- zakupiono towary u dostawcy zapłata w terminie późniejszym
- operacja aktywno-pasywna powodująca zmniejszenie ogólnej sumy bilansowej
To taki typ operacji który powoduje jednoczesne zmniejszenie składników akt, i pas powodując tym samym zmniejszenie sumy bilansowej o kwotę operacji gospodarczej
1. Spłacono z rachunku bankowego ratę kredytu 50 000 zł.
AKTYWA |
SUMA |
Aktywa po zmianie operacji gospodarczej |
PASYWA |
SUMA |
Pasywa po zmianie operacji gospodarczej |
I Aktywa trwałe |
500 000 |
600 000 |
I Kapitał własny |
500 000 |
500 000 |
1. Budynki |
200 000 |
200 000 |
1. Fundusz udziałowy |
350 000 |
350 000 |
2. Maszyny i Urządzenia |
300 000 |
300 000 |
2. Fundusz zasobowy |
150 000 |
150 000 |
II Aktywa obrotowe |
200 000 |
150 000 |
II Zobowiązania i rezerwy |
200 000 |
150 000 |
1. Zapasy materiałów |
60 000 |
60 000 |
1. Kredyt bankowy |
150 000 |
- 50 000 = 100 000 |
2. rachunek bankowy |
140 000 |
140 000 - 50 000 = 90 000 |
2. zobowiązania wobec dostawcy |
50 000 |
50 000 |
Suma aktywów |
700 000 |
650 000 |
Suma pasywów |
700 000 |
650 000 |
Przykład operacji aktywno-pasywnej zmniejszającej sumę bilansową :
- spłacono z kasy część zobowiązania wobec dostawcy.
a) A + A- operacja aktywna nie powodująca zmiany sumy bilansowej,
b) P + P- operacja pasywna nie powodująca zmiany sumy bilansowej,
c) A + P + operacja aktywno-pasywna powodująca zwiększenie sumy bilansowej,
d) A - P - operacja aktywno-pasywna powodująca zmniejszenie sumy bilansowej.
II Na podstawie podanych operacji gospodarczych wskaż rodzaj operacji gospodarczej :
Zakupiono za gotówkę materiały u dostawcy
KASA MATERIAŁY
A- A+ aktywna nie powodująca zmiany sumy bilansowej,
2. Zakupiono towary u dostawcy zapłata nastąpi w terminie późniejszym
TOWARY ZOBOWIĄZANIA WOBEC DOSTAWCY
A+ P+
- operacja aktywno-pasywna powodująca zwiększenie sumy bilansowej,
ZASADY FUNKCJONOWANIA KONT KSIĘGOWYCH
Konto księgowe - to urządzenie służące do ewidencji operacji gospodarczych zgodnie z treścią znajdującą się w tym dokumencie.
W rachunkowości konto ma kształt litery T i nosi nazwę konto „ teowe”. Konto księgowe zbudowane jest z następujących elementów:
- nazwa konta
- dwie przeciwstawne strony konta.
Dt / Wn Ct /Ma
|
||
|
Lewa strona konta to Debet / Winien
Prawa strona konta to Kredyt / Ma
Księgowanie operacji gospodarczej nazywa się dekretowaniem przy czym w rachunkowości operację gospodarczą księguje się zgodnie z zasadą podwójnego zapisu:
Operację księguje się na dwóch kontach ( korespondencja kont)
Na dwóch przeciwnych stronach kont.
Księguje się w tej samej kwocie.
Obrót konta - to suma kwot zapisanych po danej stronie konta.
Obrót Dt - to suma kwot zapisanych po stronie Dt inaczej to się nazywa debetowanie konta, zapis w ciężar konta, obciążenie konta.
Obrót Ct - to suma kwot zapisanych po stronie Ct, inaczej jest to nazywane kredytowaniem konta, uznaniem konta, zapisanie na dobro konta.
Saldo początkowe konta- to stan początkowy konta przepisany z bilansu
- konta aktywne - posiadają saldo początkowe Dt
- konta pasywne - posiadają saldo początkowe Ct
Saldo końcowe - ,jest to różnica między obrotem Dt a obrotem Ct ( Dt - Ct)
- saldo końcowe Dt- występuje gdy obrót debetowy jest większy od obrotu kredytowego. Dt > Ct
- saldo końcowe Ct - występuje gdy obrót kredytowy jest większy od obrotu debetowego. Dt < Ct
Konto aktywne posiada saldo końcowe Dt, a konto pasywne saldo końcowe Ct.
ZASADA FUNKCJONOWANIA KONT AKTYWNYCH
Konto aktywne ma saldo początkowe Dt - debetowe. Zwiększenie konta aktywnego księguje się zawsze po stronie Wn - debet, a zmniejszenie po stronie Ct ( Ma)
Wn Konto aktywne Ma
„ +” „ - ”
„+” zwiększenie , „-” zmniejszenie
ZASADA FUNKCJONOWANIA KONT PASYWNYCH
Konto pasywne ma saldo początkowe Ct (Ma) - kredytowe. Zwiększenie konta pasywnego księguje się po stronie Ma/Ct a zmniejszenie po Wn/Dt
Wn Konto pasywne Ma
„-” „+”
Na podstawie funkcjonowania kont aktywnych i pasywnych można wyciągnąć następujące wnioski:
- suma sald początkowych konta aktywnego musi być równa sumie sald początkowych konta pasywnego
- suma sald końcowych konta aktywnego musi być równa sumie sald końcowych konta pasywnego.
PRZYKŁAD KSIĘGOWANIA OPERACJI GOSPODARCZYCH:
Pobrano pieniądze z rachunku bankowego do kasy.1000 zł
Wn R-ek bankowy Ma Wn Kasa Ma
Sp. 100000 1000 (1) Sp. 20000
1000
2. Zakupiono materiały u dostawcy zapłata nastąpi w terminie późniejszym 3000 zł.
Wn Materiały Ma Wn Zobowiązania wobec dostawcy Ma
Sp. 5 000 1 000 Sp.
1) 3 000 3 000
Z rachunku bankowego spłacono ratę kredytu 2 000 zł.
Wn Materiały Ma Wn Kredyt Bankowy Ma
Sp.30000 2000 (1) 1) 2000 2000 Sp.
DZIELENIE KONT KSIĘGOWYCH
Polega na rozszerzeniu zestawu kont tak by w sposób szczegółowy można było zaksięgować wszystkie operacje gospodarcze,
Wyróżnia się:
- podzielność poziomą kont,
- podzielność pionową kont.
W wyniku podzielności poziomej mogą wystąpić 2 sytuacje :
a) konto macierzyste (syntetyczne) przestaje funkcjonować . przykładem może być konto należności, które można podzielić na konto należności od odbiorcy, należności od pracowników, pozostałe należności.
b) konto syntetyczne nadal istnieje natomiast dodatkowo powstają tak zwane konta analityczne.
Na koncie analitycznym, które jest uszczegółowieniem konta syntetycznego obowiązuje zasada zapisu powtarzanego (jednokrotnego). Wówczas na początku księguje się normalnie na dwóch kontach syntetycznych zgodnie z zasada podwójnego zapisu, a następnie dopisuje się te samą na kontach analitycznych, które są uszczegółowieniem konta syntetycznego.
Op. 1. Zakupiono materiały u dostawcy za 1000zł.
klej 100zł
farby 600zł
gwoździe 300zł
Wn Materiały Ma Wn Zobow. wobec dost. Ma Wn Kleje Ma
Sp. 2000 1500 Sp. Sp. 800
1) 1000 1000 (1 1c)300
Wn Farby Ma Wn Gwoździe Ma
Sp.100 Sp. 1000
1b) 600 1c)300
!!!!!!!
Materiały i Zobowiązania wobec dostawcy - konta syntetyczne
Kleje, gwoździe i farby - konta analityczne
Saldo początkowe konta syntetycznego musi być równe sumie sald początkowych kont analitycznych.
Obrót Dt / (Ct) konta syntetycznego musi być równy sumie obrotów Dt (Ct) kont analitycznych.
Saldo końcowe konta syntetycznego jest równe sumie sald końcowych kont analitycznych.
KONIEC
Bartłomiej Karamucki / Zarządzanie sprzedażą i marketing.