WPROWADZENIE DO FINANSÓW

1.1. Powstanie firmy w pigułce

R-EK ZYSKÓW I STRAT

SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW

BILANS

Wszystkie te operacje są różne, ale mają wyraz pieniężny. Gromadzenie, wydatkowanie pieniędzy w przedsiębiorstwie określane jest zarządzaniem finansami przedsiębiorstw.

1. Elementy wejścia: praca, kapitał, ziemia+ przedsiębiorczość (3 klasyczne czynniki produkcji); ludzie + kapitał +przedsiębiorczość (ujęcie nowoczesne)

2. Elementy wyjścia: przychody, koszty, zysk, informacja

3. Do oceny firmy wykorzystujemy: bilans, r-ek zysków i strat, sprawozdanie z przepływów środków pieniężnych

1.2. Grupy interesu firmie

Właściciele = dawcy kapitału (akcjonariusze, udziałowcy)- wysoka stopa zwrotu z kapitału własnego, dochody realizują poprzez dywidendy lub wzrost cen akcji

Management = kierownictwo zatrudniane przez właścicieli -wysoka stopa zwrotu ze sprzedaży - wynagrodzenie; zakup akcji (opcje menedżerskie)/udziałów - po wykonaniu jakiś zadań, np., odpowiednia stopa zwrotu z kap. własnego lub określony udział w rynku

Pracownicy= dawcy pracy - płynność finansowa, rotacja zobowiązań -wysokie płace

Dostawcy = materiałów, towarów, usług, energii - płynność finansowa, rotacja zobowiązań, wysokie ceny, krótkie termin płatności

Odbiorcy = klienci - płynność finansowa, rotacja należności, niskie ceny, długie terminy płatności

Pożyczkodawcy = banki, firmy leasingowe - maksymalna marża przy minimalnym ryzyku umożliwiająca satysfakcjonującą stopę zwrotu z zaangażowanych (pożyczonych) kapitałów

W przedsiębiorstwach występują różne grupy interesu, które dążą do odmiennych celów. W praktyce wynajęte kierownictwo, wynajęte przez właściciela firmy, prowadzi działalność w sposób kompromisowy, godząc cele różnych grup interesu.

1.3. Typy decyzji w przedsiębiorstwie

Decyzje inwestycyjne - o alokacji kapitału (zakup: rzeczowych aktywów trwałych, finansowych aktywów trwałych, inwestycjach w papiery wartościowe)

Decyzje operacyjne - o poziomie kosztów i bieżącej polityce zarządzania finansami (program sprzedaży, produkcji, zakup aktywów obrotowych, ustalenie BEP, ustalenie zasad kredytowania odbiorców)

Decyzje finansowe - o wyborze źródeł finansowania (pozyskanie dodatkowych kapitałów własnych z emisji akcji, udziałów, dopłat do kapitału) oraz o zaciąganiu kredytów, pożyczek i zobowiązań

Decyzje dywidendowe - o podziale wyniku finansowego i reinwestycji zysku w firmie

Każda podjęta decyzja ma swój wymiar finansowy i może być wyrażona ekwiwalentem wpływów i wydatków pieniężnych.

Zadaniem kierownictwa firmy jest osiągnięcie celu właściciela

- maksymalizacja wartości firmy.

1.4. Istota zarządzania finansami przedsiębiorstwa

pozyskiwanie źródeł finansowania (kapitałów własnych i obcych)

lokowanie kapitałów w składnikach aktywów (trwałych i obrotowych)

w celu

maksymalizowania korzyści właścicieli

poprzez

maksymalizowanie zyskowności kapitałów własnych i optymalizowanie nadwyżki finansowej

przy przestrzeganiu rozsądnego ryzyka finansowego

1.5. Założenie firmy w Polsce

Od 31 marca 2009 r. wszystkie formalności można załatwić w jednym okienku, składając zintegrowany wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej.

Znowelizowane przepisy ustawy swobodzie prowadzenia działalności gospodarczej, które weszły w życie 31 marca 2009 r., wprowadziły znaczne uproszczenia dla osób zakładających działalność gospodarczą. Umożliwiły one bowiem rejestrację firmy w jednym miejscu - w siedzibie urzędu gminy lub w KRS, w zależności od formy prowadzonej działalności.

Obecnie jeden zintegrowany wniosek zawiera wszystkie informacje potrzebne dla czterech instytucji zaangażowanych w proces rejestracji firmy:

• gminy,

• urzędu statystycznego,

• urzędu skarbowego,

• ZUS.

Wniosek jest jednocześnie:

• wnioskiem o wpis do ewidencji działalności gospodarczej (urząd gminy),

• wnioskiem o wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej i nadanie numeru REGON (urząd statystyczny),

• zgłoszeniem identyfikacyjnym albo aktualizacyjnym NIP (urząd skarbowy),

• zgłoszeniem płatnika składek ubezpieczeń społecznych albo jego zmiany lub zgłoszeniem oświadczenia o kontynuowaniu ubezpieczenia społecznego rolników (ZUS lub KRUS).

Wniosek powinien zawierać:

• oznaczenie przedsiębiorcy (czyli proponowana nazwa firmy) oraz jego numer ewidencyjny PESEL (jeśli go ma),

• oznaczenie miejsca zamieszkania i adresu przedsiębiorcy, a jeżeli stale wykonuje on działalność poza miejscem zamieszkania - również wskazanie miejsca wykonywania tej działalności,

• nasze dane kontaktowe, w tym adres poczty elektronicznej,

• określenie przedmiotu wykonywanej działalności gospodarczej zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności (PKD),

• wskazanie daty rozpoczęcia działalności gospodarczej.

Wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej jest zwolniony z opłaty, natomiast rejestracja do podatku VAT to koszt w wysokości 170 zł.

1.6. Opodatkowanie przedsiębiorców

Na wybór formy opodatkowania przedsiębiorca ma czas:

• do 20.01 roku podatkowego lub

• do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu - jeżeli podatnik rozpoczyna prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej w trakcie roku podatkowego.

• o wyborze tym powiadamia pisemnie naczelnika urzędu skarbowego

OPODATKOWANIE NA ZASADACH OGÓLNYCH

- Książka przychodów i rozchodów:

W wypadku opodatkowania na zasadach ogólnych, a więc według progresywnej skali podatkowej (18%; 32%) lub opodatkowania według jednolitej 19% stawki podatku podatnicy są zobowiązani wpłacać zaliczki na podatek dochodowy w ciągu roku podatkowego.

Po zakończeniu roku podatkowego należy złożyć do urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w terminie do 30.04 roku następnego.

Osoby opłacające podatek według progresywnej skali podatkowej oraz według 19% stawki podatku mają obowiązek prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów lub ksiąg rachunkowych. Podstawę opodatkowania stanowi przychód po pomniejszeniu o koszty jego uzyskania.

OPODATKOWANIE NA ZASADACH UPROSZCZONYCH

- Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych:

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jako formę opodatkowania mogą wybrać przedsiębiorcy, którzy w roku poprzedzającym rok podatkowy uzyskali z prowadzonej działalności gospodarczej przychody w wysokości nie przekraczającej 150 000 euro.

Podstawę opodatkowania stanowi przychód bez pomniejszania o koszty jego uzyskania.

Stawki ryczałtu są zróżnicowane w zależności od rodzaju przychodów i wynoszą:

• 20% - od przychodów osiąganych z działalności w zakresie wolnych zawodów,
  a także przychodów z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze - od nadwyżki ponad kwotę stanowiącą równowartość 4000 euro

• 17% - od przychodów ze świadczenia niektórych usług niematerialnych, m.in. wynajmu samochodów osobowych, hoteli, pośrednictwa w handlu hurtowym,

• 8,5% - od przychodów m.in. z działalności usługowej, w tym od przychodów z działalności gastronomicznej w zakresie sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%; od przychodów z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze - do kwoty stanowiącej równowartość 4000 euro

• 5,5% - od przychodów z działalności wytwórczej i budowlanej,

• 3% - od przychodów m.in. z działalności usługowej w zakresie handlu oraz z działalności gastronomicznej, z wyjątkiem przychodów ze sprzedaży napojów o zawartości powyżej 1,5% alkoholu.

Podatnicy korzystający z tej formy opodatkowania są zobowiązani do prowadzenia ewidencji przychodów. W ciągu roku podatkowego, co miesiąc, należy obliczać kwotę podatku i dokonywać jej wpłaty na rachunek urzędu skarbowego. Podatnik może wybrać opłacanie podatku kwartalnie.

Po zakończeniu roku podatkowego należy złożyć w urzędzie skarbowym zeznanie o wysokości uzyskanego przychodu (PIT-28), wysokości dokonanych odliczeń i należnego ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych - w terminie do 31 stycznia następnego roku.

-karta podatkowa

Z karty podatkowej mogą korzystać tylko podatnicy wykonujący określone zawody. Dotyczy to głównie przedsiębiorców prowadzących drobną działalność handlową, usługową lub gastronomiczną samodzielnie lub w formie spółki cywilnej oraz zatrudniających niewielu pracowników.

Wysokość podatku dochodowego w formie karty podatkowej jest ustalana w drodze decyzji naczelnika urzędu skarbowego odrębnie za każdy rok podatkowy.

Stawki karty podatkowej są określone kwotowo, a ich wysokość jest uzależniona od:

• rodzaju i zakresu prowadzonej działalności,

• liczby zatrudnionych pracowników,

• liczby mieszkańców miejscowości, w której jest prowadzona działalność gospodarcza.

Podatnik dokonuje wpłaty tego podatku na rachunek urzędu skarbowego co miesiąc - do 7 dnia każdego miesiąca za miesiąc ubiegły, a za grudzień - do 28 grudnia roku podatkowego.

Podatnicy opodatkowani w formie karty podatkowej są zwolnieni od obowiązku prowadzenia ksiąg podatkowych, składania zeznań oraz wpłacania zaliczek na podatek dochodowy

1.7. Opodatkowanie przedsiębiorców a forma prawna

Formy (sposoby) opodatkowania:

zasady uproszczone:

1. karta podatkowa

2. ryczałt

zasady ogólne:

3. książka przychodów i rozchodów (podatek progresywny 18%, 32% lub liniowy)

4. pełna księgowość

Formy prawne prowadzenia działalności gospodarczej:

- osoba fizyczna, spółka cywilna (1,2,3,4)

- jawna, partnerska, (2,3,4)

- komandytowa, komandytowo-akcyjna (4)

- spółka z o.o., spółka akcyjna (4)

1.8. Formy prawne prowadzenia działalności gospodarczej

Indywidualna działalność gospodarcza

To wygodna forma prowadzenia działalności dla osób lubiących działać na własny rachunek.  Rozmiar działalności nie jest w żaden sposób ograniczony, łatwo ją rozszerzyć lub zlikwidować.

 

Zalety:

• brak uciążliwych formalności przy zakładaniu

• utworzenie jednoosobowego przedsiębiorstwa nie wiąże się ze spełnieniem jakichkolwiek wymagań kapitałowych (minimalna wielkość kapitału) i w sensie prawnym - poza nielicznymi dziedzinami wymagającymi uzyskania koncesji, zezwoleń itp. - wystarcza zgłoszenie faktu utworzenia przedsiębiorstwa do tzw. ewidencji działalności gospodarczej

• w największym stopniu umożliwia samodzielne działanie i zarządzanie

• jasny podział praw i obowiązków, który sam sobie ustalasz

• łatwość wprowadzania zmian związanych np. z profilem działalności

• łatwość dokonywania zmian w kapitale firmy

• możliwe wszystkie formy opodatkowania w zależności od działalności

• nieskomplikowany sposób likwidacji

Wady:

• odpowiedzialność całym majątkiem osobistym za zobowiązania firmy

• trudność w pozyskaniu kapitału na rynku kapitałowym lub poprzez przyjęcie nowego wspólnika

• konieczność opłacania zryczałtowanych składek ZUS bez względu na dochody

• konieczność poświęcenia dużej ilości czasu na rozwój firmy (często praca po godzinach, brak urlopu)

Odpowiedzialność za zobowiązania:

• cały majątek osobisty, również wspólny majątek małżonków.

Możliwe formy opodatkowania:

• karta podatkowa

• ryczałt od przychodów ewidencjonowanych,

• zasady ogólne - podatkowa księga przychodów i rozchodów,

• zasady ogólne - księgowość pełna.

Podstawa prawna:

• Ustawa  z dnia 19 listopada 1999 r. - prawo działalności gospodarczej

• Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej

• Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. - przepisy wprowadzające ustawę o Krajowym Rejestrze Sądowym

• Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym.

Spółka cywilna

Spółka cywilna zawiązywana jest dla realizacji wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów.
Utworzenie spółki wymaga zawarcia przez wspólników pisemnej umowy oraz rejestracji każdego z nich w ewidencji działalności gospodarczej.

 

Zalety:

• duża swoboda kształtowania postanowień umowy spółki

• proste procedury zakładania i prowadzenia

• prostota złączenia zasobów kilku osób i ich pomysłów

• w przypadku interesu rodzinnego taki rodzaj działalności gospodarczej jest idealny, gdyż poszczególni członkowie mają do siebie zaufanie i wnoszą coś, czego nie posiadają inne jednostki w rodzinie np. majątek czy umiejętności

• zaangażowanie wszystkich wspólników

• możliwe wszystkie formy opodatkowania w zależności od działalności

• dobra forma dla działalności małych rozmiarów - np. w przypadku, gdy dla wszystkich wspólników jest to działalność dodatkowa

• nieskomplikowany sposób likwidacji

Wady:

• odpowiedzialność całym majątkiem osobistym za zobowiązania firmy

• konieczność rejestrowania się każdego wspólnika osobno

Odpowiedzialność za zobowiązania:

• Cały majątek osobisty wspólników, również wspólny majątek małżonków, wierzyciel może dowolnie wskazać wspólnika, który zaspokoi żądania.

Możliwe formy opodatkowania:

• karta podatkowa,

• ryczałt od przychodów ewidencjonowanych,

• zasady ogólne - podatkowa księga przychodów i rozchodów,

• zasady ogólne - księgowość pełna.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. (z póżn. zm.) - kodeks cywilny. W tytule XXXI (Spółka) omówione są zagadnienia związane z kształtowaniem stosunków w spółce cywilnej

• Ustawa  z dnia 19 listopada 1999 r. - prawo działalności gospodarczej

• Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej

• Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r.  - przepisy wprowadzające ustawę o Krajowym Rejestrze Sądowym

• Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym

Spółka jawna

Spółką jawną jest spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inną spółką handlową. Każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką (Art.22). Spółkę jawną należy zarejestrować we właściwym sądzie rejestrowym.

 

Zalety:

• duża swoboda kształtowania postanowień umowy spółki, możliwość reprezentacji spółki przez każdego wspólnika, ale również możliwość wyłączenia w umowie wspólnika/wspólników z reprezentacji

• możliwość ujawnienia w nazwie firmy nazwiska jednego tylko wspólnika (np. Jan Kowalski i spółka)

• brak określonych wymagań kapitałowych

• stosunkowo niskie koszty rejestracji

Wady:

• odpowiedzialność całym majątkiem osobistym za zobowiązania firmy, jeżeli zobowiązania nie można zaspokoić z majątku firmy;

• osoba przystępująca do spółki odpowiada za zobowiązania spółki powstałe przed dniem jej przystąpienia

Możliwe formy opodatkowania:

• zasady ogólne - podatkowa księga przychodów i rozchodów

• zasady ogólne - księgowość pełna

• ryczałt ewidencjonowany

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 15 września 2000 r. kodeks spółek handlowych

• Tytuł II Dział I zajmuje się uregulowaniami dotyczącymi spółki jawnej

• Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym.

Spółka partnerska

Spółką partnerską jest spółka osobowa, utworzona przez wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą. Spółka może być zawiązana w celu wykonywania więcej niż jednego wolnego zawodu, chyba że odrębna ustawa stanowi inaczej.

Partnerami w spółce mogą być osoby uprawnione do wykonywania wolnych zawodów. Spółka partnerska to spółka osobowa, utworzona przez wspólników (partnerów) w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą.

 

Partnerami w spółce mogą być osoby uprawnione do wykonywania następujących zawodów:

• adwokat

• aptekarz

• architekt

• inżynier budownictwa

• biegły rewident

• broker ubezpieczeniowy

• doradca podatkowy

• makler papierów wartościowych

• doradca inwestycyjny

• księgowy

• lekarz

• lekarz dentysta

• lekarz weterynarii

• notariusz

• pielęgniarka

• położna

• radca prawny

• rzecznik patentowy

• rzeczoznawca majątkowy

• tłumacz przysięgły.

Kodeks spółek handlowych przewiduje również możliwość wykonywania zawodu w spółce partnerskiej dla innych zawodów, jednak pod warunkiem, że rozwiązanie takie zostanie zapisane w odrębnej ustawie.

Zawiązanie spółki partnerskiej następuje poprzez zawarcie umowy w formie aktu notarialnego.
Rejestracja spółki następuje poprzez zgłoszenie do właściwego rejestru sądowego.

 

Zalety:

• ograniczenie odpowiedzialności za zobowiązania powstałe w wykonywaniu działalności przez innych partnerów

• jednoznaczne określenie profilu spółki w nazwie

• brak określonych wymagań kapitałowych

• możliwość ujawnienia w nazwie firmy nazwiska jednego tylko wspólnika (np. Jan Kowalski i partnerzy - księgowi)

Wady:

• spółka działa wyłącznie w zakresie wykonywania zawodu partnerów

• konieczność sporządzenia umowy w postaci aktu notarialnego

Odpowiedzialność za zobowiązania:

• Partner nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania spółki powstałe w związku z wykonywaniem przez pozostałych partnerów wolnego zawodu w spółce, jak również za zobowiązania spółki będące następstwem działań lub zaniechań osób zatrudnionych przez spółkę na podstawie umowy o pracę lub innego stosunku prawnego, które podlegały kierownictwu innego partnera przy świadczeniu usług związanych z przedmiotem działalności spółki. Ale umowa spółki może przewidywać, że jeden albo większa liczba partnerów godzą się na ponoszenie odpowiedzialności tak jak wspólnik spółki jawnej.

Możliwe formy opodatkowania:

• zasady ogólne - podatkowa księga przychodów i rozchodów

• zasady ogólne - księgowość pełna

• ryczałt ewidencjonowany

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych

• Tytuł II Dział II zajmuje się uregulowaniami dotyczącymi spółki partnerskiej. W przypadku spraw nieuregulowanych w tym dziale stosuje się przepisy działu I dotyczącego spółki jawnej.

• Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym.

Spółka komandytowa

Spółką komandytową jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona (Art.102)

Spółka komandytowa pozwala prowadzić działalność w szerokim zakresie i dowolnym rozmiarze dając wspólnikom bardzo dużą swobodę w kształtowaniu odpowiedzialności za sprawy spółki i jej zobowiązania. Nie posiada osobowości prawnej.

Zasadą w takiej spółce jest, że co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona.

Forma działalności spółki komandytowej pozwala na szybkie powiększenie aktywów spółki, ponieważ ograniczona odpowiedzialność komandytariuszy nie wymaga zaangażowania kapitałowego i jest dobrym sposobem inwestowania.

Umowa spółki komandytowej musi zostać sporządzona w formie aktu notarialnego.
Rejestracja spółki następuje poprzez zgłoszenie do właściwego rejestru sądowego. 

 

Zalety:

• ograniczenie odpowiedzialności komandytariusza za zobowiązania do wysokości sumy komandytowej

• komandytariusze mogą działać w imieniu spółki wyłącznie jako pełnomocnicy

• brak określonych wymagań odnośnie sumy komandytowej

Wady:

• konieczność sporządzenia umowy w postaci aktu notarialnego

• rachunkowość może być prowadzona wyłącznie na zasadach ustawy o rachunkowości (księgowość pełna), co jest szczególnie uciążliwe przy małym rozmiarze działalności.

Odpowiedzialność za zobowiązania:

• Komandytariusz odpowiada za zobowiązania spółki wobec jej wierzycieli tylko do wysokości sumy komandytowej, komplementariusz całym swoim majątkiem. Komandytariusz odpowiada jednak całym swoim majątkiem, jeśli jego nazwisko lub firma zostanie ujawnione w firmie (nazwie) spółki komandytowej.

• Komandytariusz odpowiada również za zobowiązania spółki powstałe w wyniku wykonania czynności za spółkę, do których komandytariusz nie był uprawniony (działał bez pełnomocnictwa lub przekroczył jego zakres). Komandytariusz jest wolny od odpowiedzialności w granicach wartości wkładu, wniesionego do spółki, ale w przypadku zwrotu wkładu w całości albo w części odpowiedzialność zostaje przywrócona w wysokości równej wartości dokonanego zwrotu.

Możliwe formy opodatkowania:

• Zasady ogólne - księgowość pełna

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych

• Tytuł II Dział iII zajmuje się uregulowaniami dotyczącymi spółki komandytowej

• Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym.

Spółka komandytowo-akcyjna

Spółką komandytowo-akcyjną jest spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem (Art.125)

Spółka komandytowo-akcyjna to spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem.

Spółka jest w swojej konstrukcji podobna do spółki komandytowej i wykazuje pewne pokrewieństwa ze spółką akcyjną.

 

W sprawach nieuregulowanych w dziale dot. spółki komandytowo-akcyjnej, do spółki tej stosuje się: 

• w zakresie stosunku prawnego komplementariuszy zarówno między sobą, wobec wszystkich akcjonariuszy, jak i wobec osób trzecich, a także do wkładów tychże wspólników do spółki, z wyłączeniem wkładów na kapitał zakładowy, przepisy dotyczące spółki komandytowej,

• w pozostałych sprawach odpowiednio przepisy dotyczące spółki akcyjnej, a w szczególności przepisy dotyczące kapitału zakładowego, wkładów akcjonariuszy, akcji, rady nadzorczej i walnego zgromadzenia.

Spółka komandytowo-akcyjna przeznaczona jest raczej do wykonywania działalności w więk- szym rozmiarze, przepisy określają minimalny kapitał zakładowy na poziomie minimum 50.000 zł.

Stosunki wewnętrzne w spółce reguluje statut sporządzony w formie aktu notarialnego podpisany przez założycieli spółki tj. co najmniej wszystkich komplementariuszy.

Spółkę komandytowo-akcyjną zgłasza się we właściwym sądzie rejestrowym.

 

Zalety:

• wyłączenie odpowiedzialności akcjonariusza za zobowiązania spółki

• akcjonariusze mogą działać w imieniu spółki wyłącznie jako pełnomocnicy

• możliwość pozyskiwania kapitału poprzez emisję akcji

• komplementariusz nie musi uczestniczyć w pokryciu kapitału zakładowego

Wady:

• wysoki minimalny kapitał zakładowy

• dla komplementariuszy niewątpliwą wadą jest odpowiedzialność za zobowiązania całym swoim majątkiem.

Jednak mają oni decydujący wpływ na poczynania spółki - akcjonariusze bez odpowiednich pełnomocnictw nie mogą wykonywać żadnych czynności w imieniu spółki.

Odpowiedzialność za zobowiązania:

• Akcjonariusz nie odpowiada za zobowiązania spółki wobec jej wierzycieli. Komplementariusz odpowiada całym swoim majątkiem. Akcjonariusz odpowiada jednak całym swoim majątkiem, jeśli jego nazwisko lub firma zostanie ujawnione w firmie (nazwie) spółki komandytowo-akcyjnej.

• Akcjonariusz odpowiada również za zobowiązania spółki powstałe w wyniku wykonania czynności za spółkę, do których nie był uprawniony (działał bez pełnomocnictwa lub przekroczył jego zakres).

Możliwe formy opodatkowania:

• Zasady ogólne - księgowość pełna

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych
  Tytuł II Dział IV zajmuje się uregulowaniami dotyczącymi spółki komandytowo-akcyjnej.

• Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym.

Spółka z o.o.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może być utworzona przez jedną albo więcej osób w każdym celu prawnie dopuszczalnym, chyba że ustawa stanowi inaczej. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością nie może być zawiązana wyłącznie przez inną jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Wspólnicy są zobowiązani jedynie do świadczeń określonych w umowie spółki. Wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki (Art.151)

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością posiada osobowość prawną i jest spółką kapitałową.

W imieniu spółki działa jej zarząd a nie wspólnicy. Wspólnicy zasadniczo nie odpowiadają za zobowiązania spółki.

Minimalna wysokość kapitału zakładowego wynosi 5.000 zł.

Spółka z o.o. jest dobrą formą do prowadzenia działalności zarówno w niewielkim jak i dużym rozmiarze.

Spółka może być jednoosobowa, do spółki w razie potrzeby bez wielkich komplikacji można przyjąć nowego wspólnika, spółka może uzyskiwać koncesje i zezwolenia.

Spółka działa w oparciu o umowę sporządzaną w formie aktu notarialnego.

Spółkę z o.o. zgłasza się we właściwym sądzie rejestrowym.

 

Zalety:

• wyłączenie odpowiedzialności wspólnika za zobowiązania spółki

• możliwość pozyskania kapitału poprzez pozyskanie nowego wspólnika

• możliwość pokrycia udziału w kapitale aportem rzeczowym (maszyny, urządzenia)

Wady:

• wysoki minimalny kapitał zakładowy

• kosztowna procedura rejestracyjna

• brak możliwości zawierania umów o pracę z członkami zarządu będącymi jednocześnie wspólnikami bez powołania pełnomocnika lub rady nadzorczej

Odpowiedzialność za zobowiązania:

• Wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki.

• Jeżeli egzekucja przeciwko spółce okazała się bezskuteczna, za jej zobowiązania odpowiadają członkowie zarządu solidarnie całym swoim majątkiem.

• Członek zarządu może się jednak uwolnić od odpowiedzialności  jeżeli wykaże, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie układowe, albo że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcie postępowania układowego nastąpiło nie z jego winy, albo że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewszczęcia postępowania układowego wierzyciel nie poniósł szkody.

Możliwe formy opodatkowania:

• Zasady ogólne - księgowość pełna

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych
  Tytuł III Dział I zajmuje się uregulowaniami dotyczącymi spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

• Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym.

Spółka akcyjna

Zawiązać spółkę akcyjną może jedna albo więcej osób. Spółka akcyjna nie może być zawiązana wyłącznie przez jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Statut spółki akcyjnej powinien być sporządzony w formie aktu notarialnego. Osoby podpisujące statut są założycielami spółki. Akcjonariusze są zobowiązani jedynie do świadczeń określonych w statucie. Akcjonariusze nie odpowiadają za zobowiązania spółki (Art.301)

Spółka akcyjna jest formą działalności przeznaczoną dla prowadzenia średnich i dużych przedsiębiorstw.

Minimalna wysokość kapitału wymaganego do założenia spółki akcyjnej wynosi 50 000 zł. Spółka akcyjna jest spółką kapitałową z założenia kumulującą kapitały wielu osób lub firm.

W jednej spółce akcyjnej mogą być zaangażowane duże kapitały należące do inwestorów wiodących jak i niewielkie kapitały drobnych akcjonariuszy. Spółka akcyjna pozwala realizować przedsięwzięcia przekraczające możliwości finansowe lub organizacyjne jednej osoby lub firmy.

Spółka akcyjna ma osobowość prawną.

 

Zalety:

• łatwość kumulacji kapitału oraz proste metody pozyskiwania kapitałów w trakcie trwania działalności poprzez emisję akcji, obligacji i innych instrumentów finansowych

• brak odpowiedzialności akcjonariuszy za zobowiązania spółki

• łatwe sprawdzenie wiarygodności spółki przez potencjalnych kontrahentów (jawność danych finansowych spółki)

Wady:

• drogi, skomplikowany i czasochłonny proces rejestracji

• duże wymagania formalne dotyczące działalności spółki

• konieczność prowadzenia pełnej księgowości

• konieczność zatrudniania specjalistycznej obsługi prawnej, finansowej i zarządczej

• brak wpływu na działalność spółki przez mniejszych udziałowców

• skomplikowany proces likwidacji

Odpowiedzialność za zobowiązania:

• Akcjonariusze nie odpowiadają za zobowiązania spółki

Możliwe formy opodatkowania:

• podatek od osób prawnych

• księgowość pełna zgodnie z ustawą o rachunkowości

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych
  Tytuł III Dział II Kodeksu Spółek Handlowych zawiera szczegółowe informacje na temat wymagań stawianych spółce akcyjnej i stosunkach wewnątrz i na zewnątrz spółki.

• Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym

15

FIRMA

LUDZIE

(właściciele

udziałowcy

akcjonariusze)

KAPITAŁ

(środki finansowe)

PRZEDSIĘBIO-RCZOŚĆ

(zarządzający/decyzje:

- finansowe (kapitał)

- inwestycyjne (a. trwałe)

- operacyjne (a. obrotowe

- dywidendowe (zysk)

PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY

- produktów

- usług

- towarów

- materiałów

KOSZTY

- operacyjne

- pozostałe

- finansowe

ZYSK (gotówka, należności)

(dywidenda, reinwestycje)

INFORMACJA

---