1.Cel ćwiczenia .

Celem ćwiczenia jest poznanie zasady budowy i działania kompensatora oraz możliwości pomiaru tym przyrządem .

2.Spis użytych przyrządów .

Kompensator prądu stałego Typu RFT 0145 ; nr E5-T-IV-a 29a.

Miliamperomierz magnetoelektryczny , prądu stałego , klasy 0.5; nr E5-In-VI-1031.

Rezystor wzorcowy -100 Ω , 0.1 A ; nr 22/B-VI-b-118f.

Ogniwa wzorcowe Westona :

• Typ. RFT 0119 nr 15018/56.

• nasycone OH-62 nr 0142/79.

Galwanometr elektromagnetyczny C₁=4,9 -:- 17,2 10^-9 [A/dz] nr JE1-PN-7/1-1230.

Zasilacz P317 nr I12-7/1-4663.

Rezystory nastawne:

• nr I12-PN-7/1-28c,

• nr I12-PN-7/1-337.

3.Przebieg ćwiczenia .

Przy wykonaniu ćwiczenia korzystaliśmy z trzech następujących układów:

a) układ do pomiaru siły elektromotorycznej ogniwa Westona

b) układ do pomiaru natężenia prądu

c) układ do pomiaru rezystancji

4. Wyniki pomiarów.

a) pomiar siły elektromotorycznej ogniwa Westona

E_nt=1.01865 V , t =301 K , α=7dz , ΔU_x=0.1 mV.

Lp.	Ento	Ex	Uwagi
	[V]	[V]
1	1.01832	1.034
2	1.01832	1.0344	Ip≠ const
3	1.01832	1.0327
Eśr	1.01832	1.0337

Wyznaczenie przyrostu δU_x , przy którym zmiana odchylenia galwanometru staje się dostrzegalna.

Zmiana wartości napięcia o δU_x= 0.0143mV powoduje dostrzegalną zmianę na podziałce galwanometru .

Wyznaczenie błędu pomiaru.

Czułość układu.

b) pomiar natężenia prądu

E_nto=1.01832 V , t =301 K , R_w=100Ω

Lp.	αA	IA	Ux	Ix
	[dz]	[mA]	[V]	[mA]
1	75	7.5	0.762	7.62
2	75	7.5	0.756	7.56
3	75	7.5	0.757	7.57
śr	75	7.5	0.7583	7.583

Natężenie prądu wyznaczone za pomocą kompensatora:

Wyznaczenie przyrostu δU_x , przy którym zmiana odchylenia galwanometru staje się dostrzegalna.

Czułość układu

c) pomiar rezystancji .

E_nto=1.01832 V, t = 301 K , R_w=100Ω.

Pomiar opornika wzorcowego Rw₂:

U_X = 302.1[mV]

I_A = 3[mA]

Rw₂ = U_X/I_A = 302.1/3 = 100.7Ω

Pomiar rezystancji mierzonej R_X:

U_X =61[mV]

I_A = 3[mA]

R_X = U_X/I_A =61/3 = 20.33Ω

Wartość znamionowej rezystancji wewnętrznej miliamperomierza:

R_X = 20Ω

5. Uwagi i wnioski.

W przeprowadzonym ćwiczeniu badaliśmy przydatność kompensatora prądu stałego do pomiaru różnych wielkości elektrycznych: napięcia, natężenia prądu oraz rezystancji. Zaletą kompensatorów jest pomiar wielkości mierzonej bez poboru mocy z badanego układu. Zasadniczą rolą kompensatora jest pomiar napięcia( siły elektromotorycznej) . Pomiar pozostałych wielkości elektrycznych wykonujemy przy pomocy dodatkowych urządzeń przyłączonych do kompensatora. Błędy , które wynikły w czasie pomiarów mogły być spowodowane niedokładnością przyrządów dodatkowo przyłączonych do kompensatora np. dołączonego rezystora wzorcowego służącego do pomiaru prądu. Inną przyczyną mogącą wpłynąć na powstawanie błędu pomiaru jest miała dokładność odczytu wskazania galwanometru. Każda wibracja stołu pomiarowego powodowała zmianę wskazania miernika .

2

---