Schemat stanowiska pomiarowego
Oznaczenia symboli:
- wysokość wody na początku pomiarów
- wysokość rtęci
,
- wysokość poziomu rtęci poniżej oraz powyżej rury
- strumień przepływu wody
- ciśnienie przepływającej cieczy
- ciśnienie otoczenia
- przyspieszenie ziemskie
- gęstość cieczy manometrycznej (rtęć)
- gęstość wody
- temperatura wody
- ciśnienie wrzenia (parowania) wody w temp. 21oC
Dane, potrzebne do obliczeń:
Wzory wyjściowe i wynikowe
Ciśnienie przepływającej cieczy mogę obliczyć na podstawie wyznaczonego równania manometru:
Ciśnienie dla poziomu, który jest poniżej rury obliczam z zależności:
Dla wysokości powyżej rury wzór wygląda następująco:
Tabela pomiarowa
Kawitacja |
|
|
|
|
|
|
dm3/s |
mm |
mm |
mm |
Pa |
|
0,11 |
125 |
241 |
|
89768 |
|
0,13 |
203 |
166 |
|
80136 |
|
0,14 |
291 |
82 |
|
69262 |
|
0,16 |
388 |
|
14 |
57310 |
|
0,18 |
486 |
|
113 |
45255 |
|
0,19 |
607 |
|
230 |
30319 |
Widzialna |
0,21 |
738 |
|
365 |
14230 |
|
0,23 |
785 |
|
402 |
8345 |
Słyszalna |
0,24 |
782 |
|
401 |
8734 |
|
0,26 |
764 |
|
386 |
10980 |
|
0,28 |
765 |
|
381 |
10798 |
|
0,29 |
762 |
|
381 |
11197 |
|
0,31 |
762 |
|
380 |
11187 |
|
0,33 |
762 |
|
380 |
11187 |
|
0,34 |
760 |
|
379 |
11443 |
Przykładowe obliczenia
Ciśnienie dla poziomu poniżej wysokości rury, przykładowo dla
:
Ciśnienie dla poziomu powyżej wysokości rury, przykładowo dla
:
Wykres
Na wykresie przedstawiłam wyniki doświadczenia z zaznaczeniem ciśnień, przy których można było obserwować kawitację widzialna oraz słyszalną. Wartość ciśnienia wrzenia (parowania) zaznaczyłam dla porównania wyników (najgrubsza linia).
Wnioski
Ciśnienie w przewężeniu spada wraz ze wzrostem strumienia objętości, aż do wystąpienia kawitacji słyszalnej. Wtedy ciśnienie nieznacznie wzrasta i nawet przy dalszym zwiększaniu strumienia objętości nie zmienia się - stabilizuje się.
Kawitacja widzialna wystąpiła przy obniżonym ciśnieniu (ok. 140hPa). Wtedy pojawiły się pierwsze pęcherzyki powietrza za przewężeniem.
Wyraźnie słyszeliśmy kawitację, gdy ciśnienie spadło do ok. 87hPa. Był to głośny szum i szmer. Zjawisko było również lepiej widzialne, ze względu na większą ilość pęcherzyków. Zjawisku akustycznemu towarzyszyły drgania spowodowane kawitacją, które mogłam poczuć dotykając rurki z przewężeniem.
Tablicowa wartość temperatury wrzenia (parowania) wody jest niżej od punktu rozpoczęcia kawitacji wyznaczonego doświadczanie, co może być spowodowane tym, że odczytana wartość z tablic była dla wyższej temperatury (o 0,3oC). Powodem mogą być błędy w pomiarach oraz przybliżone wartości gęstości. Poza tym, dolna granica ciśnienia, jakie możemy osiągnąć w zwężce jest wyższa lub równa ciśnieniu wrzenia.
Niedokładności pomiarów mogą wynikać z trudności w odczytaniu wysokości poziomu cieczy manometrycznej
, ze względu na jej drgania. Także wartość strumienia objętości nie jest idealna, ponieważ ciężko było ją dokładnie ustawić. Zauważyłam, że układ trochę przeciekał, co także może mieć wpływ na wyniki pomiarów.