Zakończenie

Podbicie Grecji przez Rzymian i ustanowienie rzymskiej prowincji Macedonii, a póź­niej wchłonięcie ostatniego państwa hellenistycznego - Egiptu - wcale nie oznaczało końca sztuki greckiej. Grecja straciła wprawdzie swoje znaczenie polityczne, stając się małą czę­ścią wielkiego Imperium Romanum, ale nie straciła znaczenia kulturalnego. Nadal pozosta­wała świątynią sentymentalnych pielgrzymek kulturalnych, ulubionym miejscem zamiesz­kiwania pięknoduchów, odwiedzanym przez uczonych i filozofów - właśnie z okresu rzym­skiego (II w. n.e.) pochodzi dokładny opis Hellady pozostawiony przez Pauzaniasza, który służył XIX-wiecznym uczonym jako swoisty przewodnik ułatwiający identyfikację budow­li w Atenach, Delfach czy Olimpii - miejscem łupionym, ale i przyozdabianym przez cesa­rzy. Artyści greccy działali nie tylko w starej Grecji, ale także - o czym była już mowa - na terenie Italii, gdzie pracowali głównie na zamówienie Rzymian, oraz w dawnych królestwach hellenistycznych. Osiągnięcia sztuki greckiej oddziaływały także bardzo silnie na twórczość miejscowych artystów na terenie całego imperium rzymskiego, zarówno na Wschodzie, jak i na Zachodzie. Pierwiastek grecki pozostał bardzo silny i niezwykle inspirujący aż do koń­ca starożytności.

W czasach rzymskich na terenie całej Grecji budowano liczne nowe budowle, odnawia­no stare, dedykowano pomniki w sanktuariach; warsztaty artystyczne, szczególnie rzeźbiar­skie, pracowały nadal, tworząc dzieła nie tylko dla odbiorców w Grecji, ale również na eks­port. Zabytkom okresu rzymskiego w Grecji badacze nie poświęcali zbyt dużo uwagi, w ostatnim jednak okresie to zaniedbywane przez lata pole badawcze cieszy się coraz więk­szym powodzeniem (por. bibliografia).

Spośród dawnych ośrodków dzięki swej znakomitej przeszłości dużą rolę odgrywały Ateny jako - jakbyśmy to dziś określili - ośrodek uniwersytecki. Podobnie jak to czynili w okresie hellenistycznym władcy monarchii, w czasach rzymskich bogaci Rzymianie i ce­sarze fundowali różnorodne obiekty dla różnych sanktuariów i miast oraz przebudowywali i odnawiali stare budowle. Szczególnie dobrze zjawisko to można zaobserwować właśnie w Atenach. Na Akropolis zbudowano monopteros joński Romy i Augusta, dedykowany w rok po przyznaniu cesarzowi tytułu Augusta, a na Agorze, w jej centralnej części, wznie­siono w czasach Agryppy, zięcia Augusta, odeon. Na wschód od Agory greckiej powstała później tzw. agora rzymska obudowana portykami. Przylegał do niej okazały budynek bi­blioteki Hadriana. Cesarz ten jako znany filhellen i miłośnik sztuki greckiej bardzo przy­służył się Atenom, m.in. kazał dokończyć budowę Olimpiejonu, zbudował łuk znany jako Brama Hadriana (u wylotu ulicy Trójnogów z opisanym wyżej pomnikiem Lizykratesa) i akwedukt. Z prywatnych fundatorów, dobroczyńców Aten, wspomnieć należy Herodesa Attykusa, który w II w. n.e. wzniósł odeon na południowym stoku Akropolis. Zachowała się znaczna część tej budowli, która także dziś służy mieszkańcom Aten i turystom licznie

452

ZAKOŃCZENIE

odwiedzającym Grecję jako miejsce letnich przedstawień teatralnych (w tym również od­grywanie sztuk antycznych) i muzycznych.

Z nowych ośrodków, które zyskały duży prestiż, wymienić trzeba odbudowany w 44 p.n.e. Korynt, który stal się stolicą prowincji Achaji (utworzonej w 26 p.n.e.). Miasto zosta­ło odbudowane dużym nakładem środków: jego sercem było forum; wzniesiono liczne świą­tynie i inne budowle, z których dobrym przykładem rzymskiego monumentalizmu w archi­tekturze jest oprawa architektoniczna wspomnianej uprzednio studni Pejrene. Przebudo­wano i powiększono nie tylko sam ujęcie wody, ale także otoczono wysokim murem przyle­gający do niego dziedziniec, całość dekorując licznymi rzeźbami, w tym także rodziny ce­sarskiej, umieszczonymi w niszach.

Przy wznoszeniu obiektów architektury w Grecji czasów rzymskich wykorzystywano tradycyjne greckie formy wypracowane w poprzednich stuleciach i nowe materiały budow­lane. Rzymski wynalazek techniczny - beton - umożliwiał szerokie zastosowanie łuków, sklepień i kopuł, a wykorzystywanie cegły nadawało budowlom specyficznie rzymskiego charakteru, choć za dekorację służyły elementy greckich porządków architektonicznych. Nie tylko w Atenach i w Koryncie, ale w całej Grecji, np. w Delfach, Olimpii, Sparcie, na wyspach jak Kreta, w Azji Mniejszej itd., wznoszono typowe dla architektury rzymskiej rodzaje budowli, jak łaźnie, akwedukty, łuki triumfalne, bazyliki itp. Nie ma jednak wśród nich arcydzieł na miarę wspaniałych budowli z wcześniejszych epok, Grecja bowiem - wpa­trzona w ideał własnej kultury klasycznej - żyła głównie z „zapasów" nagromadzonego pięk­na.

W okresie rzymskim kwitła też w Grecji twórczość rzeźbiarska. Powstawały liczne por­trety nie tylko rodziny cesarskiej, ale też portrety prywatne i inne. O aktywności artystycz­nej rzeźbiarskich warsztatów ateńskich świadczą liczne znaleziska z Agory, np. personifika­cje Iliady i Odysei, posągi Trytonów z Gimnazjonu, szczególnie zaś piękna głowa Trytona uważana za kopię głowy Posejdona z zachodniego przyczółka Partenonu. Warsztaty te w późniejszych czasach (II-III w. n.e.) produkowały marmurowe sarkofagi, które znalazły odbiorców za granicami dawnej Grecji. Te zdobione reliefami sarkofagi wyróżniają się spo­śród innych sarkofagów rzymskich kształtem, dekoracją i techniką opracowania oraz wyso­kim poziomem artystycznym. Wysyłano je nad Morze Czarne, do Azji, Syrii i Cyrenajki oraz na Zachód do Hiszpanii, Galii i Italii. Świadczą dobitnie o trwałości tradycji rzeźbiar­skich w Atenach. Żywotność greckiej tradycji widoczna jest w tworzeniu wypracowanych kopii i przetworzeń wcześniejszych typów. Przykładu dostarcza Eleuzis, gdzie znajdujemy np. kariatydy wzorowane na modelach z V w. p.n.e., ale wykonane na sposób rzymski. W Eleuzis spotykamy również bramę wejściową do sanktuarium, będącą dokładną kopią centralnej części Propylejów ateńskich, jednak przyczółek rzymskiej budowli ozdobiono portretem cesarza. Widzimy tu więc świetne połączenie stylu greckiego i gustów rzymskich. Znakomitym przykładem takiego spojenia elementów greckich i rzymskich jest monument Filopapposa, pomnik grobowy, jaki Ateńczycy wystawili w latach 114-116 n.e. księciu Kom-mageny, który lata wygnania spędził w Atenach. Pomnik znajduje się na Wzgórzu Muz, na południowy zachód od Akropolis. W jego skład wchodziła komora grobowa wybudowana z marmuru pentelickiego na wysokim cokole z porosu, obłożonym płytami marmurowymi z Hymetu. Główna fasada zwrócona na północ ku Akropolis jest wgłębiona półkoliście i bogato dekorowana. Składała się z trzech części, z których jedna nie zachowała się. W części najniższej znajduje się płaskorzeźba ukazująca Filopapposa jako konsula (który to urząd pełnił w 109 n.e.) na wozie; jest ona rzymska w wymowie i temacie, choć sposób wykonania znajduje analogie w ateńskich rzeźbach tego okresu. W wyższej partii monu-

ZAKOŃCZENIE

453

mentu znajdowały się trzy nisze, oddzielone przez korynckie pilastry, w których stały posą­gi. W niszy środkowej umieszczono posąg siedzącego, częściowo odzianego Filopapposa w tradycyjnej pozie dawnych posągów bóstw czy filozofów. Na prawo od niego widać posąg króla Antiochosa (syna Antiochosa, dziada Filopapposa) w greckim chitonie i himationie. Postać z jego lewej strony uległa zniszczeniu. Inskrypcje na pomniku wymieniały wszystkie tytuły i zaszczyty Filopapposa; jedna wykonana była w języku greckim, druga w łacińskim. Opisany pomnik jest wspaniałą mieszanką tradycji greckich i rzymskich, która charaktery­zuje sztukę Grecji w okresie rzymskim. W tym czasie zhellenizowani Rzymianie i zromani-zowani Grecy stanowili już jedność.

Kultura grecko-rzymska legła u podstaw cywilizacji zachodniej Europy. Wpływ Gre­ków, powolne, lecz stałe przenikanie do kultury światowej ich sztuki, nauki, doświadczeń, języka, norm obyczajowych, a w pewnej mierze również religii, zachodziły również w cza­sach późniejszych niż antyk. W zakresie sztuki wiele koncepcji, idei i form artystycznych wynalezionych przez Greków przetrwało do czasów współczesnych. Liczne motywy w dzie­dzinie rzeźby i malarstwa, np. Trzy Gracje, powstałe w okresie hellenistycznym, przewijały się przez sztukę rzymską i okres renesansu do czasów późniejszych. W dziedzinie architek­tury znakomity przykład stanowi świątynia dorycka, a właściwie elementy porządku doryc-kiego, które znajdujemy w wielu budowlach (np. tzw. Tezejon w Wiedniu czy germańska Walhalla koło Ratyzbony). Kolumny doryckie jeszcze dziś spotyka się nie tylko w architek­turze europejskiej, ale nawet na terenach tak odległych, jak np. Afganistan, wchodzących dawniej w skład państw hellenistycznych. Przykłady można by mnożyć niemal w nieskoń­czoność, ale nie jest to celem tej książki; temu zagadnieniu należałoby poświęcić osobną monografię. Chciałam jedynie podkreślić, jak żywa jest tradycja grecka w dziedzinie sztuki, choć może na co dzień w zabieganej i toczącej się w niezwykłym tempie rzeczywistości „globalnej wioski" nie zawsze to sobie uświadamiamy.

Tablica chronologiczna

1150-1050 1050-900

Wieki ciemne 1150-900 p.n.e.

Okres submykeński (wieki ciemne - wczesny okres) Okres protogeometryczny (wieki ciemne - późny okres)

Okres geometryczny 900-720/700 p.n.e.

Attyka	900-700	Korynt	875-720
Wczesny Środkowy Późny faza I	900-850 850-760 760-700 760-735	Wczesny Środkowy Późny	875-825 825-750 750-720
faza II	735-700

720/710-620/600 p.n.e.

Okres archaiczny 720/700-480 p.n.e.

Wczesny okres archaiczny - okres orientalizujący

Attyka

Okres protoattycki Wczesny Środkowy Późny

Okres przejściowy Okres archaiczny

710-600 710-675 675-650 650-600

630-620 620/600-480 p.n.e.

Korynt

Okres protokoryncki 720-620
Wczesny 720-690
Środkowy 690-650
Późny 650-630

Okres klasyczny 480-400 p.n.e.

Wczesny 480-450

Dojrzały 450-400

Późny okres klasyczny 400-323 p.n.e.

Okres hellenistyczny 323-30 p.n.e.

Wskazówki bibliograficzne

(w porządku chronologicznym)

Uwaga: w bibliografii uwzględniono przede wszystkim nowsze pozycje z lat 80. i 90. Ponadto ze względu na szczupłość miejsca jakie autorka miała do dyspozycji niektóre publikacje występujące w przypisach nie zostały powtórzone w bibliografii, dlatego czytelnicy proszeni są o uważną lekturę przypisów. Zasto­sowano skróty według konwencji przyjętej w American Journal of Archaeology i Archaologische Biblio-graphie.

Historia i historia kultury

Boardman, J., Griffin, J. Murray, O., The Oxford History ofthe Classical World, Oxford/New York 1988.

Cambridge Ancient History, nowa edycja: tom 3-7, Cambridge 1982-1994

Ciechanowski, J., W cieniu Minotaura, Warszawa 1996.

Hammond, N., G. L,, Dzieje Grecji, przeł. A. Świderkówna, Warszawa 1973 i dalsze wydania.

Jurewicz, O., Winniczuk L., Starożytni Grecy i Rzymianie w życiu prywatnym i państwowym, Warszawa

1974. Kultura materialna starożytnej Grecji. Zarys, pod red. K. Majewskiego, t I-III, WrocJaw/Warszawa/Kra-

ków 1975-1978.

Kumaniecki, K., Historia kultury starożytnej Grecji i Rzymu, Warszawa 1972. Kumaniecki, K., Michałowski, K., Winniczuk, L., Epoka Peryklesa, Warszawa 1979 Leveque, R, Świat grecki, Warszawa 1973. Vademecum historyka starożytnej Grecji i Rzymu, t. I, II, III, pod red. E. Wipszyckiej, Warszawa 1979-

1999.

Winniczuk, L., Ludzie, zwyczaje i obyczaje starożytnej Grecji i Rzymu, Warszawa 1983. Wipszycka, E., Bravo, B., Historia starożytnych Greków, t. I: Do końca wojen perskich, Warszawa 1988, t.

III: Okres hellenistyczny, Warszawa 1992. Wolski, J., Historia powszechna: Starożytność, Warszawa 1965 i kolejne wyd.

Mitologia, religia

Burn, L., Mity greckie, przei. R. A. Sucharski, Warszawa 1999.

Graves, R., Mity greckie, przeł. H. Krzeczkowski, Warszawa 1974 (i dalsze wyd.).

Oświęcimski S., Zeus daje tylko znak, Apollo wieszczy osobis'cie. Starożytne wróżbiarstwo greckie, Wrocław/

Warszawa/Kraków 1989.

Parandowski, J., Mitologia, wyd. 14, Warszawa 1972 (i dalsze wyd.). Pietrzykowski, M., Mitologia starożytnej Grecji, Warszawa 1979.

Encyklopedie, leksykony, słowniki

A Lexicon of Greek Personal Names, I. TheAegean Islands, Cyprus, Cyrenaica, Oxford 1987.

Daremberg, Ch., Saglio, E. M., Dictionnaire des antiąuites grecąues et romaines, t. I-V, Paris 1919.

DerKleine Pauly, t. I-V, Stuttgart/Munchen 1964-1975.

Der Neue Pauly. Enzyklopaedie derAntike, (red.) H. Cancik, H. Schneider, Stuttgart 1996.

Enciclopedia dell'arte antica classica et orientale, t. I-YII, Roma 1958-1973, Suppl. 1970, 1973, 1974/1975,

1985 -Atlantę delie formę ceramiche; cztery tomy uzupełnień 1994; indeksy - 1984. Encyklopedia historyczna świata, t. II: Starożytność, cz. I, oprać nauk. K. M. Ciałowicz, J. A. Ostrowski,

Kraków 2000.

Encyklopedia sztuki starożytnej: Europa-Azja-Afryka-Ameryka, Warszawa 1998. Hackett, A. M. (red.), Lexicon ofthe Greek and Roman Cities and Place Names in Antiąuity: ca. 1500 B. C.

- ca. A. D. 500,1 Amsterdam 1992, II Amsterdam 1993.

456

WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE

Grimal, E, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Wrocław/Warszawa/Lublin 1987, przekład zbiór, pod

red. J. Łanowskiego.

Lexicon Iconographicum Mythologiae Classicae, I-YIII, Zurich-Miinchen 1981-1997. Lexikon derAntike, Leipzig 1971, 1977. Mata encyklopedia kultury antycznej, A-Z, Warszawa 1983. Ostrowski, J. A., Slownik artystów starożytności, Katowice 1994. Oxford Classical Dictionary, London 1949 (i kolejne wyd.). Paulys Realencyclopddie der klassischen Altertumswissenschafi, Stuttgart 1894-. Rachet, G., Slownik cywilizacji greckiej, przei. i uzup. E. Papuci-Władyka, Katowice 1998. Roscher, W. H., Ausfuhrliches Lexicon der griechischen und rómischen Mythologie, t. I-VI oraz Suplementy,

Leipzig/Berlin/Hildesheim 1884-1937.

Slownik kultury antycznej. Grecja. Rzym,pod red. L. Winniczuk, wyd. 4, Warszawa 1986. Slownik pisarzy antycznych, pod red. A. Swiderkówny, Warszawa 1982.

Slownik terminologiczny sztuk pięknych. Wydanie nowe, pod red. K. Kubalskiej-Sulkiewicz i in., Warszawa 1996. The Pńnceton Encyclopedia of Classical Sites, Princeton, N. Jersey 1976. Twardecki, A., Maly slownik sztuki starożytnej Grecji i Rzymu, Warszawa 1998.

Komputerowe bazy danych

Archiwum Beazleya w Oksfordzie (www. beazley. ox. ac. uk) - baza danych ateńskiej ceramiki czarno-i czerwonofigurowej.

Dyabola (www. dyabola. de)- baza danych, bibliografia archeologiczna i katalog tematyczny Deutsches Archaologiscb.es Institut w Rzymie.

Perseusz II (www. perseus. tufts. edu) - baza danych sztuki okresu archaicznego i klasycznego publiko­wana przez Yale University Press.

Autorzy antyczni i poglądy na sztukę

Herodot, Dzieje, przel. i oprać. S. Hammer, Warszawa 1954.

Overbeck, J., Die antiken Schriftquellen der bildenden Ktinste bei den Griechen, Leipzig 1868.

Pauzaniasz, Wędrówki po Helladzie, 1.1: Na olimpijskiej bieżni i w boju. Z Pauzaniasza Wędrówki po Hella­dzie, księgi V, VI, IV, przeł. i oprać. J. Niemirska-Pliszczyńska, Wrocław 1968; t. II: W świątyni i w micie. Z Pauzaniasza Wędrówki po Helladzie, księgi I, II, III i VII, przel., wstęp J. Niemirska-Pliszczyńska, koment. B. Filarska, Wrocław 1973; t. III: U stóp boga Apollina. Z Pauzaniasza Wę­drówki po Helladzie, księgi VIII, IX, X, przeł. J. Niemirska-Pliszczyńska i H. Podbielski, oprać. H. Podbielski, Wrocław 1989.

Pliniusz Starszy, Historia naturalna, wybór, przekł. i koment. I. i T. Zawadzcy, Wrocław 1961.

Pollitt, J. J., The Ancient View of Greek Art, New Haven 1974.

Pollitt, J. J., The Art ofGreece: Sources and Documents, Cambridge 1990.

Reinach, A., Receuil Milliet. Textes grecs et latins relatifs a l'histoire de la peinture ancienne, Paris 1921.

Tukidydes, Wojna peloponeska, przeł., przedmowa i przypisy K. Kumaniecki, wyd. 3, Warszawa 1988.

Witruwiusz, O architekturze ksiąg dziesięć, przeł. K. Kumaniecki, wstęp P. Biegański, Warszawa 1956.

SZTUKA I ARCHEOLOGIA GRECJI - WSZYSTKIE OKRESY

Podręczniki, monografie o ogólnym charakterze

Bernhard, M. L., Archeologia Grecji, Kraków 1977.

Bernhard, M. L., Historia starożytnej sztuki greckiej, t. I: Sztuka grecka archaiczna, Warszawa 1989; t. II: Sztuka grecka V wieku p. n. e., Warszawa 1970, 1975, 1991; t. III: Sztuka grecka IV wieku p. n. e., Warszawa 1974, 1992; t. IV: Sztuka hellenistyczna, Warszawa 1980, 1993.

Bernhard, M. L., Sztuka grecka, Warszawa 1981.

Bianchi Bandinelli, R., Storicita delFarte classica, Firenze 1950.

Biers, R. W, The Archaeology ofGreece, Cornell 1996.

Boardman, J., Dórig, J., Fuchs, W, Hirmer, M., Łan grec, Paryż 1966.

Boardman, J., Sztuka grecka, przeł. M. BurHajewicz, Warszawa 1999.

Casson, L., Greccy zdobywcy (Skarby świata), przeł. W. Melech, Warszawa 1998.

Charbonneaux, J., Martin, R., Villard, F., Grece archaigue, Paris 1968; Grece classigue, Paris 1969; Grece helle'nistique, Paris 1970.

457

WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE

Cook, R. M., Greek Art. : Its Development, Character and Influence, 2 wyd., London/New York 1976 (re­print 1984).

Demargne, E, Aegean Art. The Origins of Greek Art, London 1964.

Grecja. Ludzie, mysi, sztuka, Warszawa 1997.

Hampe, R., Simon, E., The Birth of Greek Art, Oxford/New York 1981.

Holtzmann, R., La Grece, Paris 1989.

Kokkorou-Alevra, G., / techni tis archaias Elladas, syntomi istoria (1050-50p. Ch.), Athina 1990 (2 wyd. 1994).

Lengauer, W., Starożytna Grecja okresu archaicznego i klasycznego, Warszawa 1999.

Lewartowski, K., Ulanowska A., Archeologia egejska, Warszawa 1999.

Martin, T. R., Starożytna Grecja, Warszawa 1998.

MichaJowski, K., Jak Grecy tworzyli sztukę, Warszawa 1970 (i kolejne wyd.).

Papaioannou, K., Bousąuet, J., Łan grec, Paris 1993.

Papuci-Władyka, E., Grecji starożytnej sztuka, [w:] BRITANNICA. Edycja Polska, tom 14, Gl-Gr, Poz­nań 2000, s. 301-320.

Pedley, J. G., Greek Art and Archeology, Englewood Cliffs 1993.

Richter, G. M. A., Handbook of Greek Art, London 1987 (wyd. 9).

Robertson, M.., History of Greek Art, t. I-II, Cambridge 1975.

Robertson, M., Shorter History of Greek Ań , Cambridge 1981.

Rutkowski, B., Sztuka minojska i mykeńska, [w:] Sztuka świata, t. 2, Warszawa 1990, s. 7-34.

Schefold, K., Die Griechen und ihre Nachbarn, Propyldenkunstgeschichte I, Berlin 1967.

Sparkes, B. A., Greek Art, Oxford 1991.

Sztetytło, Z., Archeologia starożytnej Grecji, Warszawa 1975.

Sztetyłło, Z., Sztuka grecka, [w:] Sztuka świata, t. 2, Warszawa 1990, s. 35-183.

The Oxford History ofClassicalArt, (red.) J. Boardman, Oxford 1993.

W dawnych Atenach, pr. zbiór., Wroclaw/Warszawa/Kraków 1971.

Woodford, S., Ań Introduction to Greek Art, Ithaca New York 1986.

Monografie, akta kongresów, księgi pamiątkowe

Akten des XIII. Internationalen Kongresses fur klassische Archdologie, Berlin 1988, Mainz 1990.

Ancient Greek Art and Iconography, (red.) W. G. Moon, Madison 1983.

Archaeolgy in theAge ofthe Internet, (BAAR International Series) 1999, akta konferencji z 1997 r.

Archeologia Śródziemnomorska w Uniwersytecie Jagiellońskim 1897-1997. Materialy sympozjum naukowego Kraków, 21-23 października 1997, pod red. J. Śliwy, Kraków 1998.

Berard, C. (red.),La citedes images. Religion etsocieteen Grece antiąue, Lausanne, Paris 1984 (wyd. angiel­skie: A City of Images, Princeton 1988).

Berthold, M., Historia teatru, Warszawa 1980.

Carpenter, T. H., Art and Myth in Ancient Greece, London/New York 1991.

Etienne, R., Le Dinahet, M. T. (red.), L'espace sacrificiel dans les civilisations mediterraneens de l'antiquite, Actes du Colloąue, Lyon 1988, Paris 1991.

Greek Offerings: Essays on Greek Art in Honour ofjohn Boardman (Oxbow Monograph 89), Oxford 1997.

Jagiellonian University. Centenary of Mediterranean Archaeology 1897-1997, International Sympo-sium, Cracow, October 1997, (red.) J. Śliwa, Cracow 1999.

Les cwilisations du bassin mediterraneen, Hommages a J. Śliwa, (red.). K. M. Cialowicz, J. A. Ostrowski, Kraków 2000.

Munus Amicitiae. Studia archeologiczne poświęcone pamięci Olgi Hirsch-Dyczek, Kraków 1994.

Nicoll, A., Dzieje teatru, Warszawa 1959.

Romer, J. i E., Siedem cudów świata. Historia nowoczesnej wyobraźni, przel. W. Melech, Warszawa 1997.

Roztropowicz, J., Morze w kulturze starożytnych Greków i Rzymian, Opole 1995.

Ruhfel, H., Daj Kind in der griechischen Kunst, Mainz 1984.

Schefold, K., Myth and Legend in Early Greek Ań, London 1966.

Shapiro, H. A., Myth intoAn, London/New York 1994.

Shapiro, H. A., Personifications in Greek Art, Zurich 1993.

Studia Archaeologica. Liber amicorum lanussio A. Ostrowski ab amicis et discipulis oblatus, (red.) E. Papuci--Wladyka, J. Śliwa, Kraków 2001 (w druku).

The eye of Greece. Studies in theArt ofAthens. For Martin Robertson, (red.) D. Kurtz, B. Sparkes, Cambridge 1982.

Webster, T. B. L., Trendall, A. D., Illustrations of Greek Drama, London 1971.

458

WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE

Architektura i urbanistyka

Andersen, W. J., Speirs, R. R, Dinsmoor, W. B., The Architecture ofAncient Greece, London 1978.

Bernhard, M. L., Korynt iArgolida, Warszawa 1987.

Bernhard, M. L., Olimpia, Warszawa 1979.

Berve, H., Gruben, G., Temples et sanctuaires grecs, Paris 1965.

Berve, H., Gruben, G., Hirmer, M., Greek Temples, Theatres and Shrines, London 1963.

Betancourt, Ph., TheAeolic Style in Architecture, Princeton, New Jersey 1977.

Bieber, M., The History ofthe Greek and Roman Theatre, Princeton 1939 i dalsze wyd. 1939, 1941,1961.

Bommelaer, J. E, Laroche, D., Guide de Delphes: Le site, Paris 1991.

Biising, H., Die griechische Halbsaule, Wiesbaden 1970.

Coulton, J. J., Greek Architects at Work. Problems ofStructure and Design, London 1977.

Coulton, J. J., The Architectural Developement ofthe Greek Stoa, Oxford 1976.

Dinsmoor, W. B., The Architecture ofAncient Greece, London/Chicago 1952.

Fouilles de Delphes, tomy w części II: Architecture, Paris 1915.

Ginouves, R., Martin, R., Dictionnaire methodiąue de l'architecture grecgue et romaine, Paris 1985.

Ginouves, R., Balanautike. Recherches sur le bain dans l'anitiquite'grecque, Paris 1962.

Gruben, G., Die Tempel der Griechen, Miinchen 1980 (l wyd. 1966).

Guide de Delphes: Le Musee, Paris 1991.

Hoepfner, W, Zimmer, G. (red.), Die griechische Polis: Architektur und Politik, Tiibingen 1993.

Hoepfner, W., Heilmayer, D. (red.), Licht und Architektur, Tiibingen 1990.

Hoffmann, A., Schwandner, E. L., Hoepfner, W., Brandts, G., Bautechnik der Antike. Diskussion żur

archdologischen Baufoesenung, Bd 5, Mainz 1991.

Hópfner, W., Schwander, L.-E., Haus und Stadt im Klassischen Griechenland, Miinchen 1986. Izenour, G. G.,Roofed Greek Theatres ofClassicalAntiąuity, New Haven/London/Yale 1992. Lawrence, A. W, Greek Architecture (red.), R. A. Tomlinson, Harmondsworth 1996. Martienssen, R. D., The Idea ofSpace in Greek Architecture, 2 wyd., Johannesburg 1964. Martin, R., L'urbanisme dans la Grece antigue, Paris 1956. Martin, R., Manuel d'architecture grecąue. I: Materiaux et techniąues, Paris 1965. Mastrapas, A. N., Elliniki Architektoniki. Apo tousproimous istorikous chronous mechri ti romaiokratia, Athi-

na 1994.

Michaiowski, K., Akropol, Warszawa 1965. Michałowski, K., Delfy, Warszawa 1959. Michaiowski, K., Delfy, Warszawa 1977.

Mierzwiński, M., Typologia podpór figuralnych w architekturze antycznej, Archeologia 31, 1980, s. 19-46. Miller, S. G., The Prytaneion. Its Function and Architectural Form, Berkeley 1978. Miiller-Wiener, W., Griechisches Bauwessen in der Antike, Miinchen 1988. Parnicki-Pudelko, S., Agora. Geneza i rozwój rynku greckiego, Wrocław/Warszawa/Kraków 1957. Parnicki-Pudelko, S., Architektura starożytnej Grecji, Warszawa 1975(wyd. 2 1985). Parnicki-Pudełko, S., Budownictwo starożytnej Grecji. Grecja w okresie od archaicznego do rzymskiego, Wro-

claw/Warszawa/Kraków 1962. Robertson, D. S.,Handbook of Greek and Roman Architecture, Cambridge 1929 (nowsze wyd. pod tytułem

Greek and Roman Architecture, 1969 i 1974). Seiler, E, Die griechische Tholos. Untersuchungen żur Entwicklung, Typologie undFunktion kultmassiger Rund-

bauten, Mainz 1986.

Simon, E., Das antike Theater, Heidelberg 1972.

Stierlin, H., Architektura świata: Grecja od Myken do Partenonu, przeł. B. Kozak, Warszawa 1998. Thiingen von, S., Die freistechende griechische Exedra, Mainz 1994. Tólle-Kastenbein, R., Antike Wasserkultur, Munchen 1990.

Tólle-Kastenbein, R., Żur Genesis und Entwicklung des Dipteros, AM 109, 1994, s. 41-76. Tomlinson, R. A., Greek and Roman Architecture, London 1995 Tomlinson, R. A., Greek Architecture, Bristol 1989. Travlos, J. N., Pictorial Dictionary ofAncient Athens, London 1971. Ulatowski, K., Historia architektury starożytnej Grecji, Poznań 1961. Ward-Perkins, J. B., Cities ofAncient Greece and Italy, New York 1974.

Wąsowicz, O., Zagospodarowanie przestrzenne antycznych miast greckich, Wrocław/Warszawa/Kraków 1982. Winter, F. E., Greek Fortifications, Toronto/Buffalo 1971.

459

WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE

Winter, N., Greek Architectural Terrracottas, Oxford 1993. Wujewski, T., Symbolika architektury greckiej, Poznań 1995. Wycherley, R. E., How the Greeks built Cities, London 1962.

Yavis, C. G., Greek Altars. Origins and typology including Minoan-Mycenaean offertory apparatus, Saint Louis 1949.

Rzeźba

Adam, S., The Techniąue of Greek Sculpture, London 1960.

Alscher, L., Griechische Plastik, MV, Berlin 1954-1961.

Ashmole, B., Architect and Sculpture in Ancient Greece, London/New York 1972.

Berger, E., Miiller-Huber, Br., Thommen, L., Der Entwufdes Kunstlers. Bildhauerkanon in derAntike und

Neuzeit, Basel 1992.

Bliimel, C., Griechische Bildhauer an derArbeit, Berlin 1940. Bliimel, C., Griechische Bildhauerarbeit, Jdl Ergh. 11, Berlin 1940. Bugh Glenn, R., The Horsmen ofAthens, Princeton N. J. 1988. Bulas, K., Chronologia attyckich stel nagrobnych epoki archaicznej, Kraków 1935. Carpenter, R., Greek Sculpture, Chicago 1960.

Casson, St., The Technic ofEarly Greek Archaic Greek Sculpture, Oxford 1933. Dworakowska, A., Quarries in Ancient Greece, Wroclaw/Warszawa/Kraków 1975. Fittschen, KL, Griechische Portrats, Darmstadt 1988. Hausman, U., Griechische Weihreliefs, Berlin 1960.

Hirsch-Dyczek, O., Les representations des enfants sur les steles funeraires attiąues, Kraków 1983. Houser, C., Finn, D., Greek Monumental Bronze Sculpture, 1983. Knell, H., Mythos und Polis. Bauprogramme griechischer Bauskulptur, Darmstadt 1990. Kozloff, A. P, Mitten, D. G. (red.), The Gods Delight: the Human Figurę in Classical Bronze, Cleveland 1989. Kyrieleis H. (red.~),Archaische und klassische griechische Plastik, 2 tomy, Mainz 1986. Lippold, G., Die griechische Plastik. Handbuch de Archdologie III, l, Miinchen 1950. Lullies, R., Hirmer, M., Greek Sculpture, London 1960. Morrow, K. D., Greek Footwear and the Dating of Sculpture, Madison 1985. Ostrowski, J. A., Personifications ofRmers in Greek and Roman Art, Kraków 1991. Palagia, O., Coulson W. (red.), Sculpture from Arcadia and Laconia, Oxford 1993. Picard, Ch., Manuel d' archeeologie grecąue, La sculpture, t. 1-4, Paryż 1935-1963. Richter, G. M. A., Portraits ofthe Greeks, London 1965, 1972 (por. niżej Richter, Smith). Richter, G. M. A., The Sculpture and Sculptors ofthe Greeks, New Haven 1957 (4 wyd. 1970). Richter, G. M. A., Three Critical Periods in Greek Sculpture, Oxford 1951. Richter, G. M. A., Smith R. R. R., Theportraits ofthe Greeks, revised and abbreviated by R. R. R. Smith,

Ithaca 1984. Ridgway, B. S., Prayen in Stone: Greek Architectural Sculpture ca. 600-100 B. C. E. (Sather Classical Lec-

tures 63), Berkley 1999. Ridgway, B. S., Roman Copies of Greek Sculpture: The Problem of Originals (Jerome Lectures, 15^lh ser.),

Ann Arbor 1984.

Rolley, C., Les bronzes grecs, Paris 1983 (wersja ang. Greek Bronzes, London 1986). Schmaltz, B. (red.), IDEAŁ. Konturen des gńechischen Menschenbildes, Kieł 1994. Schmaltz, B., Griechische Grabreliefs, Darmstadt 1983. Spivey, N., Understanding Greek Sculpture, London 1996. Stewart, A., Greek Sculpture: An Exploration, vol. 1-2, New Haven 1990.

Malarstwo, ceramika, mozaiki

Arias, P. E., Hirmer, M., Shefton, B. B., A History of Greek Vase Painting, London 1962.

Beazley, J. D., Greek Yases in Poland, Oxford 1928.

Beazley, J. D., Potter and Painter in Ancient Athens, London 1949.

Bernhard, M. L., Greckie malarstwo wazowe, Wroclaw/Warszawa/Kraków 1966.

Bianchi Bandinelli, R.,Lapittura antica, Roma 1980.

Bloesch, H., Formen attischer Schalen, Bale 1940.

Bruneau, Ph., La mosaiąue antiąue, Paris 1987.

Bruno, V, Form and Color in Greek Painting, London 1977.

460

WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE

Buschor, E., Griechische Vasen, Munchen 1940 (2 wyd. 1969).

Bulas, K., Krzemionka grecka, Lwów 1933.

Cook, R. M., Greek Painted Pottery, London 1960,1972.

Corpus Vasorum Antiąuorum (CVA), 1919 - międzynarodowe wydawnictwo publikujące wazy greckie i pokrewne znajdujące się we wszystkich muzeach i zbiorach na świecie.

Fantar, M. H. (red.), La Mosaiąue en Tunesie, Paris 1994.

Folsom, R. F., Handbook of Greek Pottery, London 1967.

Frank, S.,AttischeKelchkratere: eine Untersuchungzum Zusammenspielvon Gefdsform undBemalung, Frank­furt am Main/Bern/Paris 1990.

Gericke, H., Gefdssdarstellungen auf gńechischen Vasen, Berlin 1970.

Gorbunowa, K. S., Pieriedolskaja, A. A., Mastiera gńećeskich raspisnych vaz, Leningrad 1961.

Jacostahl, E, Omamente gńechischer Vasen, Berlin 1927.

Johnson, B., Ling, R., Smith, D. J. (red.), Fifth International Colloąuium on Ancient Mosaics, part 1,1994.

Noble, J. V., The Techniąue ofAttic Pottery, New York 1965 ( 2 wyd. London 1988).

Nowicka, M., Le portrait dans la peinture antiąue, Varsovie 1993.

Nowicka, M., Malarstwo antyczne. Zarys, Wrocław 1985.

Nowicka, M., Z dziejów malarstwa greckiego i rzymskiego, Warszawa 1988.

Pfuhl, E., Malerei und Zeichnung der Griechen, t. 1-3, Munchen 1923.

Rasmussen, T., Spivey, N. (red.), Looking at Greek Yases, Cambridge 1991.

Richter, G. M. A., Milne, M. J., Shapes and Names ofAthenian Vases, New York 1935.

Robertson, M., Greek Painting, Geneva 1959.

Rumpf, A., Malerei und Zeichnung der Klassischen Antike, Munchen 1953.

Scheibler, L, Griechische Topferkunst. Herstellung, Handel und Gebrauch der antiken Tongefdsse, Munchen 1983.

Simon, E., Hirmer, M. A., Die gńechischen Vasen, Munchen 1976.

Sparkes, B. A., Greek Pottery. Ań Introduction, Manchester 1991.

Tiverios, M..,Elliniki techni: archaia angia, Athina 1996.

VI Coloquio International sobre Mosaico Antiąuo, Palencia-Merida, Octobre 1990, Guadalahara 1994.

Yillard, F, Les vases grecs, Paryż 1953.

Webster, T. B. L., Potter and Patron in Ancient Athens, London 1972.

SZTUKA ZACHODNIEJ GRECJI, CYPRU I PROWINCJONALNA

Opracowania ogólne

Ancient Greek Cities on the Northwest Coast ofthe Black Sea, (red.) T. L. Samojlova, Kiev 2001.

Antićnyje Gosudarstwa Sieviernogo pńćernomorja, Moskwa 1984.

Boardman, J., Greek Sculpture: the Łatę Classical Sculpture and Sculpture in Colonies and Overseas, London 1995, part II: The Western Greeks, s. 143-188.

Boardman, J., The Greeks Overseas, London/New York 1980.

Boardman, The Diffusion of Classical Art in Antiąuity, Princeton/London 1994.

Cypr w badaniach polskich. Materialy z Sesji Naukowej zorganizowanej przez Centrum Archeologii Śródziem­nomorskiej UW im. Prof. K. Michatowskiego, Warszawa, 24-25 luty 1995, pod red. W. A. Daszewskie-go, H. Meyzy, Warszawa 1998.

Langlotz, E., Dei Kunst der Westgńechen in Sizilien und Unteritalien, Munchen 1963.

Langlotz, E., Hirmer, M., The Art of Magna Graecia, London 1965.

Młynarczyk, J., Sztuka Cypru, [w:] Sztuka świata, t. 11, Warszawa 2000, s. 107-141.

Młynarczyk, J., Sztuka Cypru, Warszawa 1983.

Piotrovsky, B. I i in., Scyihian Ań., Leningrad/London 1987.

Sarnowski, T, Sztuka Traków, [w:] Sztuka świata, t. 11, Warszawa 2000, s. 215-240.

Scholl, T, Zin'ko, V.,Archaeological Map ofNymphaion (Crimea), Warsaw 1999.

Sztetyłło, Z., Hellenowie i „barbarzyńcy", [w:] Sztuka świata, t. 11, Warszawa 2000, s. 175-213.

The Western Greeks, Milano 1996 (XIV Wystawa w Palazzo Grazi.

Venedikov, L, Gerassimoy, T. ThracianAn Treasures, Sofia 1975.

Inne gałęzie sztuki i zagadnienia pokrewne

Boardman, J., Greek Gems and Finger Rings, London/New York 1980. Burnett, A., Coins, London 1991.

461

WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE

Calinescu, A., TheAnofAncientJewekry, Bloomington, Ind. 1994.

Cook, B. E, Greek Inscńptions, London 1990.

Grose, D. E., Early Ancient Glass: Core-Formed, Rod-Formed and Cast Yessels and Objects front the Łatę

Bronze to the Early Roman Empire, Toledo/New York 1989.

Higgins, R. A., Greek and Roman Jewelry, London/New York 1961 (2 wyd., Berkeley/Los Angeles 1980). Higgins, R. A., Greek Terracottas, London 1963

Kurtz, D. C., Boardman, J., Greek Burial Customs, London/Ithaca 1971. Richter, G. M. A., Perspectwe in Greek and Roman Ań, London 1970. Richter, G. M. A., The Engraved Gems ofthe Greeks and Etruscans, London 1968. Richter, G. M. A., The Fumiture ofthe Greeks, Etruscans and Romans, London 1966. Snodgrass, A. M., The Arms andArmour ofthe Greeks, London 1982. Strong, E., Greek and Roman Gold and Silver Piąte, London/Ithaca 1966. Webb, W.,Archaic Greek Faience, Warminster 1978. Williams, D., Ogden J., Greek Gold, New York 1994.

BIBLIOGRAFIA SZCZEGÓŁOWA - SZTUKA GRECKA W POSZCZEGÓLNYCH OKRESACH

Wieki ciemne i okres protogeometryczny

Boardman, J., Early Greek Vase painting, 17^th-6^th centuńes B. C., London 1998.

Coldstream, J. N., Greek Geometrie Pottery, London/New York 1968.

Desborough, V. R. d'A., Protogeometric Pottery, Oxford 1952.

Desborough, V. R. d'A., The Greek Dark Ages, New York 1972.

Hurwitt, J. M., The Art and Culture of Early Greece, 1100-480 B. C., Ithaca/New York 1985.

Kraiker, W., Kiibler, K., Die Nekropole des 12. bis 10. Jh., Kerameikos I, Berlin 1939.

Mazarakis Ainian A., From Ruler's Dwellings to Temples: Architecture, Religion and Society in Early Iron

Agę Greece (1100-700 B. C.), (SIMA CXXI) Jonsered 1997. Schweitzer, B., Die geometńsche Kunst Griechenlands, Koln 1969. Snodgrass, A. M., The Dark Agę of Greece, Edinburgh 1971

Okres geometryczny

Benson, J. L., Horse, Bird and Mań: the Origins of Greek Painting, Amherst 1970. Boardman, J., Early Greek Vase Painting, ll^lh-6^lh centuńes B. C. London, 1998. Boardman, J., Pre-Classical Styk and Cwilization, Harmondsworth/Baltimore 1967. Bournia-Simantoni, E., Archaiologia ton proimon ellinikon chronon, oi aiones tis diamorfosis (1050-600

p. Ch.), Athina 1997.

Coldstream, J. N., Geometrie Greece, New York 1977. Coldstream, J. N., Greek Geometrie Pottery. A Survey ofTen Local Styks and their Chronology, London/New

York 1968.

Drerup, H., Gńechische Baukunst in geometrischer Zeit, Archaeologia Homerica II, Gótingen 1969. Gruben, G., Lambrinoudakis, V, Das neuntdeckte Heiligtum von Iria aufNaxos, AA 1987, s. 1-99. Heilmayer, W.-D., Fruhe olympische Bronzefiguren. Die Tiervotive, Ol. Forsch XII, Berlin 1979. Heilmayer, W.-D., Fruhe olympische Tonfiguren, Berlin 1972. Hermann, H.-V, Werskstdtten geometrischer Bronzeplastik, Jdl 79, 1964, 17-71. Himmelmann-Wildschutz, N., Bemerkungen żur geometrischen Plastik, Berlin 1964. Maas, M., Die geometrischen Dreifusse von Olympia, Ol. Forsch X, Berlin 1978. Popham, M. R., Sackett, L. H., Themelis P. G. (red.), Lefkandi I, London 1980. Schweitzer, B., Greek Geometrie Art, London 1971.

OKRES ARCHAICZNY

Podręczniki, monografie

Akurgal. E., The Binh of Greek Ań, London 1968, sztuka wschodnia VIII i VII w. p. n. e.

Boardman J., Herakles, Peisestratos and Sons, RA 70, 1972, 57-72.

Bournia-Simantoni, E., Archaiologia ton proimon ellinikon chronon, oi aiones tis diamorfosis (1050-600

p. Ch.), Athina 1997.

Cook, R. M., The Francis-Vickers Chronology, JHS 109, 1989, s. 164-170. Demargne, P., La naisssance de l'an grec, Paris 1964.

464

WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE

OKRES KLASYCZNY

Opracowania ogólne

Pollitt, J. ].,Art. and Experience in Classical Greece, Cambridge 1972.

Shapiro, A. H., Myth into Ań: Poet and Painter in Classical Greece, London/New York 1994.

Architektura

Boersma, J. S.,Athenian Building Policy from 561/0 to 405/4 B. C., Croningen 1970. Carpenter, R., The Architects ofthe Parthenon, Harmonsdworth 1970. Hellerstein, H. von, Roux, G., Le tempie de Bassae, Strasbourg 1976. Michałowski, K., Akropol, Warszawa 1983. Mooker, G. T. W. (red.), Panhenos und Parthenon, Oxford 1963.

Parthenon-Kongress Basel, Referate und Berichte 4. bis 8. April 1982, (red.) E. Berger., Mainz 1984. Stevens, G. P., Platon, J. M., The Erechteion, Cambridge Mass. 1927. Thompson Homer A., Wycherley, R. E., The Agora ofAthens, Princeton, New Jersey 1972. 1ravlos,].,PictorialDictionaryofAncientAthens, London 1971.

Winter, N. A. (red.), Greek Architectural Terracottas ofthe Classical and Hellenistic Periods (Symposium Dec. 12-15, 1991), Hesperia Suppl. 27, 1994.

Rzeźba

Arias, P. E.,Mirone, Firenze 1940.

Arias, P. E.,Polideto, Firenze 1964.

Arnold, D., Die PolykUtennachfolge, Berlin 1969.

Ashmole, B., Yalouris, N., Olympia: The Sculptures ofthe Tempie ofZeus, London 1967.

Barbanera, M., Gueniero diAgrigento, Roma 1995.

Becatti, G., Probierni Fidiaci, Milano 1951.

Beck, H., Boi, B. (red.), Polykletforschungen, Berlin 1993.

Boardman, J., Finn, D., The Parthenon and its Sculptures, London 1985.

Boardman, J., Greek Sculpture: The Classical Period, London 1985.

Borbein, A., Phidias-Fragen, Beitrdge żur Ikonographie und Hermeneunk, Festschnft fur N. Himmelmann,

Bonnjahrb. 47, Mainz 1989, s. 99-107. Brahms, T., Archaismus: Untersuchungen żur Funktion und Bedeutung archaistischer Kunst in der Klassik und

im Hellenismus, Frankfurt 1994.

Brommer, F., Die Sculpturen der Parthenon-Giebel, 2 tomy, Mainz 1963. Brommer, F., Der Parthenonfhes, 2 tomy, Mainz 1977. Brommer, F., Die Metopen des Parthenon, 2 tomy, Mainz 1967. Brommer, E, The Sculptures ofthe Panhenon, 1979. Buschor, Phidias des Mensch, Miinchen 1948.

Busignani, A. B., Die Heroen von Riace, Statuen aus dem Meer, Frankfurt am Main/Berlin/Wien 1982. Carpenter, R., The Sculpture ofthe Nike Tempie Parapet, Cambridge Mass. 1927. Clairmont, Chr., Classical Anie Tombstones, I-VI oraz tom z tablicami, Kilchberg 1993. Connely, J. B., Parthenon and Parthenoi: A Mythological Interpretation ofthe Panhenon Frieze, AJA 100,

1996, 53-80. Despinis, G., Epitymvia Stili apo to Pono Rafti: Apokatastasi kai Scholia, Egnatia 3, 1991-1992 [Thessalo-

niki 1994], s. 1-23.

Dórig, J., The Olympia Master and his collaborators, Leiden 1987. Hermann, H.-V., Die Olympia-Skulpturen, Darmstadt 1987. Jenkins, I., The Panhenon Frieze, London 1994. Kanon. Festschnft E. Berger, Antk. Beihft. 15, Basel 1988. Koch, L, Weibliche Sitzstatuen der Klassik und des Hellenismus und ihre Rezeption in der rómischen Kaiserzeit,

Charybdis, Schriften żur Archaologie 4, Munster/Hamburg 1994. Kreikenbom, D., Bildwerke nach Polyklet, Berlin 1990. Langlotz, E.,Alkamenes-Probleme, Berlin 1952. Langlotz, E., Phidiasprobleme, Frankfurt am Main 1947. Lapatin, K. D. S., Pheidias EAEGANTOYPrOZ, AJA 101, 1997, s. 663-682. Leipen, N.,Athena Panhenos. A Reconstruction, Ontario 1971.

465

WSKAZÓWKI' BIBLIOGRAFICZNE

Meyer, M., Żur „sinnenden,, Athena, Beitrdge żur Ikonographie und Hermeneutik, Festschńft fur N. Himmel-

mann, Bonnjahrb. 47, Mainz 1989, s. 161-168. Palagia, O., The Pediments ofParthenon, Leiden/New York/Koln 1993. Parthenon- Kongress Basel 1982, (red.) E. Berger, Mainz 1984. Polyklet. Der Bildhauer der griechischen Plastik, Ausstellung im Liebighaus, Museum alter Plastik, Frankfurt

am Main 10. 10. 1990-20.1. 1991, Mainz 1990.

Ridgway, B. S., Fifth Century Styks in Greek Sculpture, Princeton 1981. Ridgway, B. S., The Severe Style in Greek Sculpture, Princeton 1970. Robertson, M., Frantz, A., The Parthenon Frieze, London 1975. Romeo, L, „Sull'Afrodite dei giardini" di Alkamene, Xenia II, 1993, s. 33-44. Schmaltz, B., Zu den ephesischen Amazonen, AA 1995, s. 335-343. Stahler, Kl., Zum sog. Marathon-Anathem in Delphi, AM 106, 1991, s. 191-199. Waidauer, L, Krauskopf, L, Urkonige in Athen und Eleusis, Neues żur „Kekrops-Gruppe,, des Parthenongie-

bels,]dll07,1992,s. 1-16. Weber, M., Żur Uberlieferung der Goldelfenbeinstatue des Phidias im Parthenon, Jdl 108, 1993, s. 83-122.

Malarstwo i ceramika

Arias, P., Hirmer, M., Schefton, B. B., A History of Greek Vase Painting, London 1961.

Beazley, J. D.,Attic Red-Figure Vase-painters (wyd. 2), Oxford 1963.

Beazley, J. D., Greek Vases in Poland, Oxford 1928.

Beazley, J. D., Paralipomena, Additions to Attic Black-Figure Vase-Painters and to Attic Red-Figure Vase-

painters, Oxford 1971.

Beazley, J. D., The Kleophrades Painter, Mainz 1974.

Boardman, J., Athenian Red Figurę Vases: The Classical Period, London 1989.

Builtron-Oliver, D., Douris: A Master-painter of Athenian Red-Figure Vases, Kerameus 9, Mainz 1995. Burn, L., Glynn, R., Beazley, J. D., Addenda, Additional References to ABVandARV2 and Paralipomena,

Oxford 1989.

Greek Vases: Lectures by}. D. Beazley, (red.) D. C. Kurtz, Oxford 1989. Kurtz, D. C., Beazley, J. D., The Berlin Painter, Oxford 1983. Kurtz, D. C., The Athenian White Lekythoi. Patterns andPainters, London 1975. Oakley, J. H., The Achilles Painter, Mainz 1997. Oakley, J. H., The Phiale Painter, Kerameus 8, Mainz 1990. Paul-Zinserling, V., Der jfena-Maler und sein Kreis, Mainz 1994. Richter, G. M. A.., Attic Red-figured Vases, New Haven 1958. Robertson, M., Greek Painting, Geneva 1959.

Robertson, M., The Art of Vase-Painńng in Classical Athens, Cambridge 1992. Webster, T. B. L., Potter and Patron in Classical Athens, London 1972.

PÓŹNY OKRES KLASYCZNY

Architektura

Bammer, A., Die Architektur des jungeren Artemision von Ephesos, Wiesbaden 1972.

Buford, Greek Tempie Builders at Epidauros, Liverpool 1969.

Des Courtils, J., Moretti, J. C. (red.), Les grands ateliers d'architecture dam les monde egeen du IVe siecle av.

J. C., Paris 1993.

Gerkan, A. von, Muller-Wiener, W., Das Theatervon Epidauros, Stuttgart 1961. Hammond, N. G. L., The Royal Tombs at Vergina, BSA 86, 1991, s. 69-82. Roux, G., Larchitecture de l'Argolide aux IVe et Ule siecles avantJ.-C., Paris 1961. W. Hoepfner, Zum Maussoleion von Halikarnassos, AA 1996, s. 95-114.

Rzeźba

Boardman J., Greek Sculpture: the Łatę Classical Period and Sculpture in Colonies and Ouerseas, London

1995.

Calcani, G., Cavalieri di bronzo. La turnia diAlessandro opera di Lisippo, Roma 1989. Corso, A., Prassitele. Fonti epigrafiche e litterarie. Vita e operę. Kenia Quaderni 10, 1988-1990, Roma 1991.

466

WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE

Havelock, C. M., The Aphrodite of Knidos and her Succesors: A Historical Review of the Female Nudę in

Greek Art, Ann Arbor 1995.

Moreno, P. (red.), Lisippo. Lane e la fortuna, Roma 1995 (katalog wystawy). Moreno, E, Vita e arte di Lisippo, Milano 1987. Moser von Filseck, K., Kairos und Eros, Zwei Wege su einem Neuverstdndnis griechischer Bildwerke, Bonn

1990.

Palagia, O. Euphranor, Leiden 1980. Posch, W., Die Tonoi des Timotheos, AA 1991, s. 69-73. Ridgway, B. S., Fourth-Century Styles in Greek Sculpture, Madison 1997. Schlórb, B., Timotheos, Jdl, Erganzungsheft 22, Berlin 1965. Sjóqvist, E., Lisippus, Cincinnati 1966. Stewart, A., Skopas ofParos, 1977. Todisco, L., Scultura Greca del IV Secolo. Maestri e scuole di statuaria trą classicita ed ellenismo, Milano

1993. Yalouris, N., Die Skulpturen des Asklepiostempels in Epidauros, AntPl 21, 1992.

Malarstwo

Boardman, ].,Athenian Red Figurę Vases: The Classical Period, London 1989.

Curti, E, La ceramiąue de Gnathia du Musee d'Art et d'Histoire de Geneve, Geneve 1998.

Green, J. R., Gnathia Pottery in the Akademisches Kunstmuseum Bonn, Mainz 1976.

Metzger, H., Les representations dans la ceramiąue attiąue du IVe siecle av. J. C., Paris 1951.

Schauenburg, K., Zu einigen ikonographischen Besonderheiten in der unteritalischen Vasenmalerei, Jdl 109,

1994. s. 115-141.

Schefold, K., Kertscher Vasen, Berlin 1930.

Schefold, K., Untersuchungen zu den Kertscher Vasen, Berlin 1934.

Trendall, A. D., Cambitoglou, A., The Red Figured Yases ofApulia, I-II, Oxford 1978, 1982 oraz suple­menty.

Trendall, A. D., Paestian Pottery, London 1936.

Trendall, A. D., Red Figurę Yases of South Italy and Sicily, A Handbook, London 1989.

Trendall, A. D., The Red- figured Yases of Lucania, Campania and Sicily, I-II, Oxford 1967. Suppl. I, London 1970. Suppl. II and III, London 1973-1983.

Valavanis, P. A., Panathinaikoi Amphoreis apo tin Eretria, Symvoli stin Attiki Aggeiographia tou 4ou ai., Athina 1991.

OKRES HELLENISTYCZNY

Opracowania ogólne

Alessandria e U mondo ellenistico-romano, Alessandria 23-27 Novembre 1992,1 Centenario del Museo Greco-Romano, (Atti del II Congresso Internazionale Italo-Egiziano), Roma 1995.

Berthold, R. M., Rhodes in the Hellenistic Agę, Ithaca/London 1984.

Drougou, S. et al., Yergina. The Great Tumulus, Archaeological Guide, Thessaloniki 1994.

Ginouves, R. (red.), Macedonia: Front Philip II to the Roman Conąuest, Princeton 1994.

Green, P. (red.), Hellenistic History and Culture, Berkeley/Los Angeles/ Oxford 1993.

Green, R, Aleksander Wielki, przel. A. Konarek, Warszawa 1978.

Hamma, K. (red.), Alexandria and Alexandrianism (Papers Delwered at a Symposium by the J. Paul Getty Museum and the Getty Center for the History ofArt and the Humanities and Held at the Museum April 22-25, 1993), Malibu 1996.

Hammond, N. G. L., Starożytna Macedonia. Początki, instytucje, dzieje, przeł. A. S. Chankowski, Warsza­wa 1999.

Havelock, C. M., Sztuka hellenistyczna, przel. E. Suskiewicz, Warszawa 1972.

Onians, J., Art and Thought in the Hellenistic Agę. The Greek World Yiew 350-50 B. C., London 1979.

Pollitt, J. ].,Art in the Hellenistic Agę, Cambridge 1986, tłum. na język grecki A. Gazi, Ateny 1994.

S. I. Rotroff, Building a Hellenistic Chronology, [w:] J. P. Uhlenbock, The Coroplast's Art: Greek Terracottas ofthe Hellenistic World, New York 1990, s. 22-30.

Studies in Hellenistic Cwilization, Aarhus.

Swiderkówna, A., Hellada królów, Warszawa 1967.

467

WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE

Świderkówna, A., Hellenika. Wizerunek epoki od Aleksandra do Augusta, Warszawa 1974. Świderkówna, A., Siedem Kleopatr, wyd. 2, Warszawa 1987.

Architektura

Andronikos, M., Vergina. The Royal Tombs, Athens 1984.

Callaghan, P. J., On the Datę ofthe GreatAhar of Pergamon, BICS 28, 1981, s. 115-121.

Erskine, A., The Hellenistic Stoa. Political Thought andAction, London 1990.

Fedak, J., Monumental Tombs ofthe Hellenistic Agę, (Phoenix suppl. 27), Toronto 1990.

Hoepfner, W, Brands, G., Basileia: Die Palaste der hellenistischen Kónige, Internationales Symposion in

Berlin, Dec. 16-20, 1992, Mainz 1996.

Hoepfner, W, Bauliche Details aus Pergamonaltar, AA 1991, s. 189-202. Hoepfner, W, Schwandner, E. L. (red.), Hermogenes und die hochhellenistische Architektur, (Kolloąuium

Berlin, July 28-29, 1988), Mainz 1990.

Hoepfner, W, Zu den grossen Altaren von Magnesia und Pergamon, AA 1989, s. 01-634. Lauter, H., Die Architektur des Hellenismus, Darmstadt 1986.

Lehman, K., Lehman, P., Samothrace 7, The Rotonda ofArsinoe, Princeton N. J. 1992. Miller, St. G., The Tomb ofLyson and Kallikles, a Painted Macedonian Tomb, Mainz 1993. Nowicka, M., La mahoń prwee dans 1'Egypte ptolemaiąue, Wrocław 1969.

Radt, W, Pergamon. Geschichte und Baute. Fundę und Erforschung einer antiken Metropole, Koln 1988. Rumscheid, Fr., Untersuchungen żur khinasiatischen Bauornament des Hellenismus, Mainz 1994. Steele, J., Hellenistic Architecture in Asia Minor, London 1992.

Rzeźba

Albertson, F. C., Pliny and the Yatican Laocoon, RM 100, 1993,s. 133-140.

Andreae, B. (red.), Phyromachosprobleme, Mainz 1990.

Andreae, R.,AuftraggeberundBedeutungderDirke-Gruppe, RM 100, 1993, s. 102-131.

Andreae, B., Fixpunkte hellenistischer Chronologie, [w:] Beitrage żur Ikonographie und Hermeneutik, Fest-

schriftfiir N. Himmelmann, Bonnjahrb. 47, Mainz 1989, s. 237-244. Bieber, M., The Sculpture ofthe Hellenistic Agę, New York 1961.

Conticello, B., Andreae, E., Die Skulpturen von Sperlonga, Antike Plastik XIV, Berlin 1974. Despinis, G., et al., Catalogue of Sculpture in the Archaeological Museum of Thessaloniki I, Thessaloniki

1997. Fortsch, R., Archaologischer Kommentar zu den Villenbriefen desjungeren Plinius. Beitrage żur Erschliessung

hellenistischer und kaiserzeitlichen Skulptur und Architektur, 13, 1992. Fuchs, W, Die Skulptur der Griechen, 1983.

Gąssowska, B., Polycharmos z Rodos jako twórca pomnika „Afrodyty A nadyomene ", Warszawa 1971. Greyfus, R., Schraudolf, E. (red.), Pergamon: The Telephos Friezefrom the GreatAhar, vol. l San Francisco

1996, vol. 2 San Francisco 1997. Grummond, N. T. de, Ridgway, B. S. (red.), From Pergamon to Sperlonga: Sculpture and Context, Califor-

nia (w druku). Hafner, G., Die Laokoon-Gruppe. Ein gordischer Knoten, Mainz Abt. der Geistes - und Sozialwiss. Klasse, 5,

1992.

Hellenkemper Salies, G. i in.,Das Wrack: der antike Schiffsfund von Mahdia, Koln 1994. Hintzen-Bohlen, B., Herrscherreprdsentation im Hellenismus, Wien/Kóln/Weimar 1992. Hoff Von den, Philosophenportrdts des Friih - und Hochhellenismus, Miinchen 1994. Hóghammar, K., Sculpture and Society. A Study of the connection between the freestanding sculpture and

society on Kos in the Hellenistic andAugustean periods, Upsala 1993. Kahler, H., Der grosse Fries von Pergamon, Berlin 1948. Klein, W, Vom antiken Rokoko, Wien 1921. Knell, H., Die Nike non Samothrake: Typus, Form, Bedeutung und Wirkungsgeschichte einer rhodischen Sie-

ges-Anathems im Kabirenheiligtum von Samothrake, Darmstadt 1995. Lambrinoudakis, W, Neues żur Ikonographie der Dirke, [w:] Beitrage żur Ikonographie und Hermeneutik,

Festschrift fur N. Himmelmann, Bonnjahrb. 47, Mainz 1989, s. 341-350. Lewerentz, A., Stehende manliche Gewandstatuetten im Hellenismus. Ein Beitrag żur Stilgeschichte und Iko-

nologie hellenistischer Plastik, Hamburg 1993. Michalowski, K., Les portraits hellenistiąues et romaines, EAD XIII, Paris 1932.

468

WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE

Moreno, R, Scultura ellenistica, 2 tomy, Roma 1994.

Palagia, O., Coulson W. (red.), Regional Schools in Hellenistic Sculpture, Oxford 1998.

Pasąuier, B., La Venus de Milo et les Aphrodites du Loume, Paris 1985.

Pochmarski, E., Dionysische Gruppen. Ósterreichisches Archaologisches Institut in Wien, Sonderschriften

XIX, 1990.

Queyrel, Fr., Une nouvelle image du Laocoon, Hommages a J. Marcade', REA 95, 1993, s. 301-315. Ridgway, B. S., Hellenistic Sculpture I: The Styks of ca. 331-200 B. C., Madison 1990 Ridgway, B. S., Hellenistic Sculpture II: The Styks of ca. 200-100 B. C., Madison 2000 Schmidt, St., Hellenistische Grabreliefs: typologische und chronologische Beobachtungen, Kóln/Wien 1991. Schmidt-Dounas, E.,ZurDatierungderMetopendesAthena-TempelsvonIlion,lslMitt4l, 1991, s. 363-415. Simon, E., Der Laginafries und der Hekatenhymnos in Hesiods Theogonie, AA 1993, s. 277-284. Smith, R. R. R., Hellenistic Royal Portraits, Oxford 1988. Smith, R. R. R., Hellenistic Sculpture, London 1991.

Staatliche Museen zu Berlin, die Antikensammlung: Altes Museum - Pergamonmuseum, Mainz 1998. Stewart, A.,Attica. Studies inAthenian Sculpture ofthe Hellenistic Agę, London 1979. Stewart, A., Faces of Power: Alexander's Image and Hellenistic Politics, Berkeley/Los Angeles/Oxford 1993. Themelis, E, Damophon von Messene sein Werk im Lichte der Neuen Ausgrabungen, AntK 36,1993, s. 24-41. Trummer, R., Zwei Kolossalkópfe aus Aigeira, AntPl 22, 1993, s. 141-152. Wenning, f.., Die Galatheranatheme Attalos I, Berlin 1978. Zagdoun, A.-M., La sculpture archaisante dam l'art helle'nistique et dans l'art romain du Haut-Empire, Paris 1989.

Malarstwo monumentalne i wazowe

Leroux, G., Lagynos: recherches sur la ceramiąue et l'art ornamental hellenistiąues, Paris 1913.

A'Sinantisi gia tin ellinistiki keramiki, Dekemvrios 1986, loannina 1989.

Andreae, B., Das Alexandermosaik aus Pompei, Recklighausen 1977.

B"Epistimoniki Sinantisi gia tin ellinistiki keramiki. Chronologika provlimata tis ellinistikis keramikis, Prakti-ka, Rodos 22-25 Martiou 1989, Athina 1990.

Bibliografia ellinistikis keramikis, 1980-1995, A'Ellas-Kypros, Thessaloniki 1998 (kolejne tomy w przygo­towaniu).

Ceramiąues hellenistiąue et romaines I, (red.) P. Leveque, J.-P. Morel, Paris 1980.

Ceramiąues hellenistiąue et romaines H, (red.) P. Leveque, J.-P. Morel, Paris 1987 (kolejny tom w przygoto­waniu).

D'Epistimoniki Sinantisi gia tin ellinistiki keramiki. 27-30 Martiou 1994, Mitilini 1997.

E'Epistimoniki Sinantisi gia tin ellinistiki keramiki. Chronologika provlimata, klista synola-ergastiria, Prakti-ka, Athina 2000.

Ellinistiki keramiki apo ti Thessalia, Wolos 2000.

G" Epistimoniki Sinantisi gia tin ellinistiki keramiki. Chronologimena synola, ergastiria, 24-27 Septemuriou 1991, Thessaloniki, Athina 1994.

Hayes, J. W., Fine Wares in the Hellenistic World, [w:] T. Rasmusen, N. Spivey (red.), Looking at Greek Vases, Cambridge 1991, s. 269-272.

Hellenistic Potteryfrom Crete, Athina 1997.

Hellenistic Potteryfrom Macedonia, (red.) S. Drougou, Thessaloniki 1991 (tekst grecko-angielski).

Hellenistic Potteryfrom theAegean, Mitilini 1994.

Papuci-Wladyka, E., Ellinistiki keramiki - isagogi, [w:]Archaiognosia 9,1995-96, Athina 1998, s. 353-379, ii. 40-59 - wprowadzenie do ceramiki hellenistycznej.

Papuci-Wladyka, E., Nea Pafos. Studia nad ceramiką hellenistyczną z polskich wykopalisk (1965-1991), Kra­ków 1995.

Papuci-Wladyka, E., Z problematyki badań nad ceramiką hellenistyczną, Munus Amicitiae, Studia archelo-giczne poświęcone pamięci Olgi Hirsch-Dyczek, Kraków 1994, s. 149-158.

Rotroff, S. L, The Athenian Agora XXIX: Hellenistic Pottery. Athenian and Imported Wheelmade Tablemare and Related Material, part I, Princeton, New Jersey 1997.

Rotroff, S. I., The Athenian Agora XXII. Hellenistic Pottery: Athenian and Imported Moldmade Bowls, Prin­ceton 1982.

Thompson, H. A., Two Centuńes of Hellenistic Pottery, Hesperia 3, 1934, s. 311-480, nowe wydanie [w:] A. A. Thompson, D. B. Thompson, Hellenistic Pottery and Terracottas, Princeton, New Jersey 1987 ze wstępem S. I. Rotroff zmieniającym chronologię depozytów z Agory.

469

WSKAZÓWKI BIBLIOGRAFICZNE

Sztuka grecka w czasach rzymskich

Alcock, S., Graecia Capta: The Landscapes of Roman Greece, Cambridge 1993.

Giuliano, A., La cultura anistica delie province delia Grecia in eta romana, StArch 6, Roma 1965, s. 43-92.

Kokkorou-Alevra, G., Drastiriotites ton attikon ergastirion gliptikis tis epochi romaiokratias, [w:] Mouseion.

Księga pamiątkowa O. Tzachou-Alexandri, Athina 2001 (w druku). The Romanization ofAthens. Proceedings ofan International Conference held at Lincoln, Nebrasca (April

1996), (red.) M. C. Hoff, S. I. Rotroff, Oxbow Monograph 94, 1997.

Wykaz ilustracji

Rozdział I

1. Dialekty greckie w I tysiącleciu p.n.e.

2. Basen Morza Śródziemnego.

3. Lefkandi na Eubei, apsydalny budynek- plan, l poi. X w. p.n.e.

4. Centaur z Lefkandi, terakota, koniec X w. p.n.e., Muzeum w Eretrii na Eubei.

5. Naczynia submykeńskie: 1. naczynie strzemionowe, 2. lekyt, 3. mała amfora, 4. czara.

6. Typowe naczynia protogeometryczne: amfora, czara na wysokiej stopce.

Rozdział II

7. Mapa kolonizacji greckiej nad Morzem Czarnym.

8. Zagora na Andros, plan osady geometrycznej, VIII w. p.n.e.

9. Osada i mury Smyrny w drugie fazie, 2 poi. VIII w. p.n.e

10. Dreros (Kreta), świątynia Apollina Delfiniosa (Delfinion), rzut poziomy, wygląd fasady, przekro­je, ok. poi. VIII w. p.n.e.

11. Perachora, terakotowy model budowli, rekonstrukcja; VIII w. pn.e.

12. Termos, plan budowli: A apsydalny megaron z okresu egejskiego; B megaron z X-VIII w. p.n.e.; C świątynia Apollina, ok. 625 p.n.e.

13. Tiryns, megaron pałacu egejskiego i budowla T („świątynia") z VIII w. p.n.e. - plan.

14. Terakotowy model budowli z Argos, VIII w. p.n.e., Ateny, Muzeum Narodowe.

15. Figurka wojownika w hełmie, brąz, warsztat ateński, koniec VIII w. p.n.e., z Akropolis, Ateny, Muzeum Narodowe.

16. Figurka wojownika z Olimpii, brąz, warsztat argiwski, 3 ćw. VIII w. p.n.e., Muzeum w Olimpii.

17. Jeleń atakowany przez psy, grupa brązowa, VIII w. p.n.e., Muzeum w Olimpii.

18. Triada z Delos, Apollo, Leto i Artemida, figurki brązowe w technice sphyrelaton z Dreros, ok. 700 p.n.e., Muzeum w Iraklionie.

19. Bogini z Keramejkosu, kość słoniowa, ok. 750 p.n.e., Ateny, Muzeum Narodowe.

20. Amfora attycka, wczesny okres geometryczny, l pół. IX w. p.n.e.

21. Pyksis z uchwytem w formie konika, środkowy okres geometryczny, warsztat attycki, Ateny, Mu­zeum Keramejkosu.

22. Amfora Malarza z Dipylonu - prothesis, późny okres geometryczny I, ok. 750 p.n.e., Ateny, Mu­zeum Narodowe.

23. Krater Malarza Hirschfelda: przewożenie zmarłego (ekphora), wyścigi wozów, późny okres geo­metryczny I, ok. 750 p.n.e., Ateny, Muzeum Narodowe.

24. Czteronozna podstawa: fryz hoplitów, „heros" (Herakles?) walczący z lwem, koniec VIII w. p.n.e., Ateny, Muzeum Keramejkosu.

25. Skyfos, wyrób Koryntu, późny okres geometryczny, ok. 750-720 p.n.e., Ateny, Muzeum Narodowe.

26. Brązowy geometryczny kocioł trójnożny, rekonstrukcja.

Rozdział III

27. Korynt, teren wokół tzw. Wzgórza Świątynnego w l ćw. VII w. p.n.e., na podstawie Williams, Hesperia 47, 1974, fig. 4.

28. Plan i podstawowe elementy świątyni greckiej (na bazie planu św. Zeusa w Olimpii).

29. Typy świątyń greckich i tolosy: 1. świątynia w antach (templum in antis); 2. świątynia o podwój­nych antach; 3. prostylos; 4. amfiprostylos; 5. peripteros; 6. psudoperipteros; 7. dipteros; 8. i 9. pseudodipteros; 10. peripteros okrągły- tolos; 11. monopteros.

WYKAZ ILUSTRACJI

471

30. Porządek dorycki.

31. Zasada tryglifu.

32. Porządek joński.

33. a. Kapitel eolski z Neandrii w Troadzie; b. kapitel palmowy skarbca Massalii w Delfach.

34. Porządek koryncki i modelowa głowica koryncka z Epidauros.

35. Wczesna świątynia w Koryncie, rekonstrukcja systemu terakotowych dachówek, ok. 680 p.n.e.

36. Świątynia Posejdona na Istmie, plan, ok. 675 p.n.e.

37. Termos, konstrukcja belkowania i dachu świątyni C - Apollina, ok. 625 p.n.e., rekonstrukcja.

38. Samos, temenos Hery z Herajonem II i portykiem, VII w. p.n.e.

39. Milet, fasada świątyni Ateny, koniec VII w. p.n.e., rekonstrukcja.

40. Samos, portyk w okręgu Hery, koniec VII w. p.n.e., rekonstrukcja.

41. Ateny, Agora w końcu V w. p.n.e., plan.

42. Epidauros, teatr, plan, ok. 350 p.n.e. lub później.

43. Eleuzis, telesterion, plan, ok. 440 p.n.e.

44. Olint, plan domu typu pastas, V w. p.n.e.

45. Priene, plan domu prostas, okres hellenistyczny.

46. Olimpia, sanktuarium Zeusa, plan.

47. Delfy, widok ogólny sanktuarium Apollina, fot. J. Śliwa.

48. Delfy, okręg Apollina, plan: 1. świątynia Apollina; 2. teatr; 3. skarbiec Sykiończyków; 4. skarbiec Syfnijczyków; 5. skarbiec Ateńczyków; 6. pomnik maratoński; 7. ekswoto Lizandra; 8. Sfinks Naksyjczyków; 9. portyk Ateńczyków; 10. trójnóg platejski; 11. kwadryga Rodyjczyków; 12. Le-sche Knidyjczyków; 13. ekswoto Kraterosa; 14 skarbiec Koryntu.

49. Delfy, świątynia Apollina i jej mur oporowy (poligonalny) oraz portyk Ateńczyków (478 p.n.e.), fot. J. Śliwa.

50. Figurka brązowa tzw. Apollo Mantiklosa z Teb, brąz, warsztat beocki, l ćw. VII w. p.n.e., Boston, Museum of Fine Arts.

51. Figurka kobieca z Menelajonu w Sparcie („piękna Helena"), brąz, ok. 670 p.n.e., Muzeum w Spar-cie.

52. Kora (Artemida?), dar Nikandry z Naksos dla Delos, marmur, warsztat naksyjski, ok. 660-650 p.n.e., Ateny, Muzeum Narodowe.

53. Perirrhanterium z sanktuarium Posejdona na Istmie, marmur, warsztat lakoński, koniec VII w. p.n.e., Muzeum w Koryncie.

54. Tzw. Dama z Auxerre, wapień, warsztat kreteński, ok. 640-630 p.n.e., dawniej Muzeum w Auxer-re, obecnie Paryż, Luwr.

55. Prinias, świątynia A,ok. 625 p.n.e., rekonstrukcja fasady; rzeźby architektoniczne z wapienia, Muzeum w Iraklionie.

56. Kuros, brązowy posążek z Delf, ok. 630 p.n.e., Muzeum w Delfach.

57. Relief z Myken, sfinks?, wapień, ok. 630 p.n.e., Muzeum Narodowe w Atenach.

58. Oinochoe z Kumę, wczesny okres protokoryncki, ok. 620-590 p.n.e.

59. Ewolucja aryballosu: a/ pękaty, b/ stożkowaty, c/ owoidalny, d/ wąskodeny oraz rozety: protoko-rynckie kropkowe e-f; z okresu przejściowego: kropkowa h, pełna i.

60. Aryballos z głową kobiecą, Malarz z Bostonu, środkowy okres protokoryncki, ok. 650 p.n.e., Pa­ryż, Luwr.

61. Dzban (olpe) Chigi, Malarz Chigi, środkowy/późny okres protokoryncki, ok. 650-640 p.n.e.; Rzym, Villa Giulia (dawniej kolekcja Chigi).

62. Dzban Chigi, wojownicy (por. ii. 61), pierwsze w sztuce greckiej wyobrażenie falangi hoplitów; j. w.

63. Amfora, Malarz Analatosa, wczesny okres protoattycki, ok. 700-690 p.n.e., Paryż, Luwr.

64. Amfora Malarza Polifema, oślepienie cyklopa Polifema, Perseusz i Gorgony, środkowy okres pro­toattycki, ok. 670-660 p.n.e., Muzeum w Eleuzis.

65. Amfora Malarza Nessosa, Herakles i Nessos, Gorgony, późny okres protoattycki, ok. 625-600 p.n.e., Ateny, Muzeum Narodowe.

66. Cykladzki (paryjski?) dzban z Eginy z wylewem w kształcie głowy gryfa,, ok. 650 p.n.e., Londyn, Muzeum Brytyjskie.

67. Amfora „melijska", Apollo przybywający na Delos z kraju Hyperborejczyków, warsztat paryjski, ok. 650 p.n.e., Ateny, Muzeum Narodowe.

472

WYKAZ ILUSTRACJI

68. Krater Aristonothosa z Caere w Etrurii, warsztat sycylijski ?, ok. 650 p.n.e., Rzym, Muzeum Kon­serwatorów.

69. Oinochoe, Milet, styl „dzikiej kozy", środkowa faza, ok. 630 p.n.e., Monachium.

70. Czara, styl „dzikiej kozy", z warsztatów Chios, ok. końca VII w. p.n.e., Wiirzburg, Muzeum Uni­wersytetu.

71. Naczynie figuralne: głowa wojownika w hełmie, warsztat joński, koniec VII/pocz. VI w. p.n.e., Zamek w Gołuchowie, Oddział Muzeum Narodowego w Poznaniu, fot. Z. Ratajczak.

72. Wóz pogrzebowy z Vari (Attyka), terakota, warsztat attycki, ok. 700 p.n.e., Ateny, Muzeum Narodowe.

73. Sfinks z sanktuarium Hery Limenia w Perachorze, kość słoniowa, 2 poi. VII w. p.n.e., Ateny, Muzeum Narodowe.

74. Korynt, świątynia Apollina, ok. 570-560 p.n.e., plan.

75. Korynt, świątynia Apollina, ok. 570-560 p.n.e., fot. J. Śliwa.

76. Egina, młodsza świątynia Afai, ok. 500-480 p.n.e., rekonstrukcja.

77. Posejdonia (Paestum), świątynia Hery tzw. Bazylika, ok. 530 p.n.e..

78. Samos, okręg Hery, Herajon III Rojkosa i Teodorosa, ok. 570-560 p.n.e., plan.

79. Efez, starsza świątynia Artemidy Chersifrona, ok. 560 p.n.e., rekonstrukcja.

80. Delfy, okręg Apollina, Skarbiec Syfnijczyków, ok. 525 p.n.e., rekonstrukcja fasady.

81. Delfy, okręg Apollina, Skarbiec Ateńczyków, ok. 500-490 p.n.e.

82. Samos, okrąg Hery, Grupa wykonana przez Geneleosa, ok. 560 p.n.e., rekonstrukcja.

83. Siedząca bogini z Tarentu, marmur, warsztat eginecki ?, ok. 480 p.n.e., Berlin.

84. Kora z Berlina, marmur, warsztat attycki, ok. 570-560 p.n.e., Berlin.

85. Hera z Samos, dedykowana przez Cheramyesa, marmur, warsztat samijski, ok. 560 p.n.e., Paryż, Luwr.

86. Kora, marmur, dzieło Antenora, ok. 530-520 p.n.e., Ateny, Muzeum Akropolis.

87. Rysunek ilustrujący rozwój typu kurosa.

88. Kuros z Nowego Jorku, marmur, warsztat attycki, ok. 600-590 p.n.e., znaleziony w Attyce?, Nowy Jork, Metropolitan Museum.

89. Kuros Aristodikos, marmur, warsztat attycki, 510-500 p.n.e., Ateny, Muzeum Narodowe.

90. Blondynek, fragment posągu kurosa, marmur, warsztat attycki, ok. 490-480 p.n.e., Ateny, Muzeum Akropolis.

91. Kleobis i Biton, kurosy z Delf, dzieła Polimedesa ? z Argos, marmur, ok. 580 p.n.e., Muzeum w Delfach.

92. Apollo z Tenei, kuros, marmur, warsztat koryncki, ok. 560-550 p.n.e., Monachium, Gliptoteka.

93. Moschoforos, marmur, warsztat attycki (Fajdimos), ok. 570-560 p.n.e., Ateny, Muzeum Akropolis.

94. Jeździec Rampin, marmur, warsztat attycki (Mistrz Rampin), ok. 550 p.n.e., głowa w Paryżu w Luwrze, pozostała część w Muzeum Akropolis.

95. Sfinks, rzeźba nagrobkowa, marmur, warsztat koryncki ?, ok. 560-550 p.n.e., Muzeum w Koryn-cie, fot. J. Śliwa.

96. Nike, dzieło Archermosa z Chios, znaleziona na Delos, ok. 550 p.n.e., rekonstrukcja.

97. Lwy na Delos, marmur, warsztat naksyjski, 500-490 p.n.e.?, Delos, in situ.

98. Przyczółek świątyni Artemidy na Korfu, ok. 590-580 p.n.e., rekonstrukcja.

99. Przyczółki Starej Świątyni Ateny na Akropolis, ok. 550-540 p.n.e., rekonstrukcja.

100. Atena z przyczółka Gigantomachii ze świątyni Ateny Polias na Akropolis, marmur, Endojos ?, ok. 520 p.n.e., Ateny, Muzeum Akropolis, fot. E. Papuci-Władyka.

101. Przyczółki świątyni Apollina w Delfach, ok. 520-510 p.n.e., rekonstrukcja.

102. Korfu, przyczółek z biesiadującym Dionizosem, wapień, ok. końca VI w. p.n.e., Korfu, Muzeum.

103. Egina, świątynia Afai, (u góry) wojownik z przyczółka zachodniego, ok. 500-490, (u dołu) wojow­nik z przyczółka wschodniego, ok. 490-480 p.n.e., marmur, Monachium, Gliptoteka.

104. Metopa świątyni C w Selinuncie: Herakles z Kekropami, ok. 550-540 p.n.e., Palermo, Muzeum Narodowe.

105. Metopa Skarbca Ateńczyków w Delfach: Herakles i łania cyrenejska, marmur, ok. 500-490 p.n.e., Delfy.

106. PrzyczółekSkarbca Syfnijczyków w Delfach: spór Apollina z Heraklesem o trójnóg, pośrodku Zeus, marmur, ok. 525 p.n.e., Muzeum w Delfach.

107. Fryz Skarbca Syfnijczyków w Delfach, fragment, gigantomachia, marmur, ok. 525 p.n.e., Mu­zeum w Delfach.

WYKAZ ILUSTRACJI

473

108. Rozwój attyckich stel nagrobnych w VI w. p.n.e.

109. Kształty ceramiki korynckiej: l.alabastron; 2. aryballos - a/ kulisty, b/ pierścieniowaty, c/ płasko­denny; 3. olpe; 4. oinochoe: a/ stożkkowata; b/płaskodenna, c/ trójlistna; 5. pyksis: a-b/ cylin­dryczna, c/ kulista, d/ kulista z imadłami, e/ trójnożna, f/ z imadłami w kształcie kobiecych popier­si; 6. amfora: a/ szyjowa, b/ wybrzuszona; 7. krater kolumienkowy; 8. skyfos (kotyle); 9. talerz; 10. czara; 11. butelka; 12. amforyskos; 13. lekyt typu Dejanira; 14. hydria; 15. eksaleiptron (dawniej: koton).

110. Olpe, styl zwierzęcy, wczesny okres koryncki, ok. 600 p.n.e.

111. Amfora, styl narracyjny: Tydeus i Ismena, późny okres koryncki, Malarz Tydeusa, 560-550 p.n.e.

112. Krater kolumienkowy, styl narracyjny, odjazd Amfiaraosa, późny okres koryncki, ok. 550-540 p.n.e., Berlin.

113. Kształty waz attyckich: 1. amfora wybrzuszona; 2. pelike; 3. amfora szyjowa; 4. krater kolumien­kowy; 5. krater wolutowy; 6. krater kielichowy; 7. stamnos, 8. krater dzwonowaty; 9. dinos (de-inos, lebes); 10. hydria; 11. hydria - kalpis; 12. psykter; 13; oinochoe o trójlistnym wylewie; 14. oinochoe o okrągłym wylewie; 15. chous; 16. czara- kyliks; 17. czara z wyodrębnionym wylewem; 18. amfora lutrofora; 19. i 21. skyfos (kotyle); 20. czara bez nóżki; 22. czerpak - kyatos; 23. kanta-ros; 24. lekyt aryballosowy; 25. lekyt; 26-28. pyksis; 29. lekane; 30. aryballos; 31. alabastron; 32. lebes gamikos.

114. Dinos ateński na podstawie, Perseusz i Gorgony, fryzy palmetowo-lotosowe i zwierzęce, Malarz Gorgony, ok. 600-590 p.n.e., Paryż, Luwr.

115. Fragment dinosu ateńskiego, wyścigi wozów, widzowie na trybunach, Sofilos, ok. 580-570 p.n.e., Ateny, Muzeum Narodowe.

116. Krater wolutowy ateński, tzw. waza Frangois, Klitias i Ergotimos, ok. 570 p.n.e., Florencja, Mu­zeum Archeologiczne.

117. Amfora ateńska, fragment malowidła: dwaj jeźdźcy, Lidos.

118. Kyliks ateńskiego Malarza Amasisa, fragment malowidła: powrót Hefajstosa na Olimp, fragment malowidła, ok. 580-570 p.n.e., Kraków, Muzeum Czartoryskich.

119. Ateńska amfora szyjowa, Dionizos i Menady, Malarz Amazisa, ok. 540 p.n.e., Paryż, Luwr.

120. Czara ateńska, walki wojowników, oczy apotropaiczne, wewnątrz Dionizos wiezie do Grecji winną latorośl, Eksekias, ok. 535 p.n.e., Monachium.

121. Ateńska amfora wybrzuszona, Achilles i Ajaks, Eksekias, ok. 530-525 p.n.e., Muzea Watykańskie.

122. Ateńska czara Małego Mistrza, sygnował Tlezon, syn Nearchosa, ok. 540 p.n.e., Warszawa, Mu­zeum Narodowe.

123. Ateńska amfora panatenajska, Atena pomiędzy kolumnami, Malarz Lysipidesa, ok. 520 p.n.e., Warszawa, Muzeum Narodowe.

124. Ateńska kalpis, fragment malowidła: Safona, technika Six, Malarz Safony, ok. 500-490 p.n.e., Warszawa, Muzeum Narodowe.

125. Czara czarnofigurowa lakońska, król Kyrene Arkesilas asystuje przy ważeniu wełny, ok. 560 p.n.e., Paryż, Luwr.

126. Krater czarnofigurowy z pokrywą z grupy tzw. waz chalcydyjskich, jeźdźcy, Rhegion?, Etruria? ok. 535-525 p.n.e., Wiirzburg, Muzeum Uniwersytetu.

127. Hydria czarnofigurowa, Herakles z Cerberem, król Eurysteusz chowa się do pitosu, Caere (Etru­ria), ok. 530-525 p.n.e., Rzym, Muzeum Narodowe.

128. Malowidła z „bilingwicznej" amfory ateńskiej, Herakles ucztujący na Olimpie: u góry w technice czarnofigurowej, u dołu w technice czerwonofigurowej, Malarz Andokidesa, ok. 510 p.n.e., Mona­chium, Zbiory Państwowe.

129. Ateński krater kielichowy sygnowany przez Eufroniosa, fragment malowidła: Herakles walczy z Antajosem, ok. 520 p.n.e., Paryż, Luwr.

130. Krater kielichowy ateński, scena z palestry, Eufronios, ok. 510 p.n.e., Berlin.

131. Amfora wybrzuszona ateńska, uzbrajanie Hektora, Eutymides, ok. 510-500 p.n.e., Monachium, Zbiory Państwowe.

132. Amfora ateńska typu Nikostenesa, Satyr i Menada, Oltos, ok. 525-520 p.n.e., Paryż, Luwr.

133. Malowidło we wnętrzu ateńskiej czary: łucznik scytyjski, Epiktet, ok. 520-510 p.n.e.

134. Fragment malowidła na ateńskiej hydrii, Iliupersis - zdobycie Troi, Malarz Kleofradesa, ok. 480 p.n.e., Neapol. Muzeum Narodowe.

135. Krater dzwonowaty, Ganimedes z kogutem, Ateny, Malarz Berliński, ok. 490-480 p.n.e., Paryż, Luwr.

474

WYKAZ ILUSTRACJI

136. Malowidło we wnętrzu czary ateńskiej, Tezeusz pod opieką Ateny składa wizytę Amfitrycie, One-simos (dawniej zwany Malarzem Panajtiosa), ok. 500-490 p.n.e., Paryż, Luwr.

137. Czara ateńska, fragment malowidła: Iliupersis - zdobycie Troi, Malarz Brygosa, ok. 490 p.n.e., Paryż, Luwr.

138. Czara ateńska, fragment malowidła: lekcja muzyki i recytacja, Duris, ok. 480 p.n.e., Berlin, Staat. Mus.

139. Czara ateńska, scena tańca, sygnowali malarz Makron i garncarz Hieron.

140. Tabliczka wotywna z Pitsa koło Koryntu, scena ofiary, drewno, warsztat koryncki, ok. 540 p.n.e.,
Ateny, Muzeum Narodowe. ,

141. Krater z Vix zestawiony z kraterem z Trebeniszte, brąz, warsztat południowo italski, ok. 530-520 p.n.e., Chatillon-sur-Seine.

142. Monety greckie okresu archaicznego: a/ Eginy z żółwiem, b/ Koryntu z Pegazem.

143. Krym, Chersonez Taurydzki, plan miasta.

Rozdział IV

144. Agrygent (Akragas), świątynia Zeusa Olimpijskiego, po 480 p.n.e., rekonstrukcja naroża.

145. Efeb Kritiosa, marmur, 490-480 p.n.e, Ateny, Muzeum Akropolis.

146. Grupa Tyranobójców, rekonstrukcja grupy Kritiosa i Nesjotesa będącej kopią dzieła Antenora.

147. Posejdon wyłowiony koło przylądka Artemizjon, brąz, ok. 460-450 p.n.e., Ateny, Muzeum Narodowe.

148. Posąg wojownika A z Riace, brąz, ok. 460-450 p.n.e., Reggio, Muzeum Archeologiczne, wg A. Busignani, Die Heroen von Riace, Statuen aus dem Meer, Frankfurt/Berlin/Wien 1982, Pl. IA.

149. Auriga (woźnica) z Delf, brąz, ok. 478 albo 474 p.n.e., Muzeum w Delfach.

150. ffestia Giustiniani, marmurowa kopia rzymska oryginału z ok. 470 p.n.e., Rzym, Yilla Albani.

151. Świątynia Zeusa w Olimpii, ok. 460 p.n.e., rekonstrukcja przyczółka wschodniego, przygotowanie do wyścigu wozów, pośrodku Zeus.

152. Świątynia Zeusa w Olimpii, ok. 460 p.n.e., rekonstrukcja przyczółka zachodniego, centauroma-chia, pośrodku Apollo.

153. Apollo, zachodni przyczółek świątyni Zeusa w Olimpii, ok. 460 p.n.e., Muzeum w Olimpii.

154. Świątynia Zeusa w Olimpii, ok. 460 p.n.e., metopy: 12 prac Heraklesa, rekonstrukcja.

155. Metopa świątyni Zeusa w Olimpii, Atena, Herakles i Atlas, ok. 460 p.n.e., Muzeum w Olimpii.

156. Dyskobol Lancelotti, marmurowa kopia dzieła Myrona z ok.450 p.n.e., Rzym, Muzeum Narodowe.

157. Grupa Ateny z Marsjaszem, współczesna rekonstrukcja z brązu dzieła Myrona z ok. 450 p.n.e.

158. Tron Ludwiń, relief ukazujący narodziny Afrodyty, ok. 460 p.n.e., Rzym, Muzeum Term.

159. Krater dzwonowaty ateński, Pan ścigający pasterza, Malarz Pana, ok. 470 p.n.e., Boston, Muzeum of Fine Arts.

160. Krater kielichowy, Herakles wśród Argonautów, Malarz Niobidów, ok. 455-450 p.n.e., Paryż, Luwr.

161. Malowidło we wnętrzu czary ateńskiej, amazonomachia: Achilles i Pentezileja, Malarz Pentezile-ji, ok. 455 p.n.e., Monachium, Zbiory Państwowe.

162. Ateny, plan miasta, 1-7 - bramy miejskie.

163. Rekonstrukcja wyglądu Akropolis.

164. Ateny, plan Akropolis.

165. Ateny, Partenon, 447-438 p.n.e., plan.

166. Partenon, widok od północnego zachodu, fot. J. Śliwa.

167. Ateny, Propyleje na Akropolis, 437-431 p.n.e., widok od zachodu, fot. E. Papuci-Władyka.

168. Ateny, Propyleje i świątynia Ateny Nike, plan.

169. Ateny, świątynia Ateny Nike, 425/424 p.n.e., widok od wschodu.

170. Ateny, Erechtejon, 420-406 p.n.e., widok od południowego zachodu, fot. J. Śliwa.

171. Erechtejon, plan.

172. Ateny, Hefajstejon, widok od południowego wschodu, fot. E. Papuci-Władyka.

173. Bassaj, świątynia Apollina Epikuriosa, po 429 p.n.e., plan.

174. Bassaj, świątynia Apollina Epikuriosa, po 429 p.n.e., rekonstrukcja wnętrza celli.

175. Apollo z Kassel, marmurowa kopia brązowego Apollina Parnopios Fidiasza z ok. 460-450 p.n.e., Kassel, Zbiory Państwowe.

176. Atena Lemnia, współczesna rekonstrukcja brązowa oryginału Fidiasza z ok. 440p.n.e.

177. Atena Warwakion, marmurowa rzymska zmniejszona kopia Ateny Partenos Fidiasza z 438 p.n.e., Ateny, Muzeum Narodowe.

475

WYKAZ ILUSTRACJI

178. Zeus Olimpijski, kolosalna rzeźba Fidiasza, ok. 430 p.n.e, rekonstrukcja.

179. Jedna z metop południowych Partenonu, centauromachia, ok. 442 p.n.e.

180. Partenon, fryz, ok. 442-432 p.n.e., rozmieszczenie scen.

181. Partenon, fragment fryzu zachodniego: jeźdźcy, ok. 442-432 p.n.e., Ateny, Muzeum Akropolis.

182. Partenon, fragment fryzu wschodniego: ofiarowanie peplosu, ok. 442-432 p.n.e., Londyn, Mu­zeum Brytyjskie.

183. Partenon, fragment fryzu wschodniego, zgromadzenie bogów: (od lewej) Posejdon, Apollo, Arte­mida, ok. 442-432 p.n.e., Ateny, Muzeum Akropolis.

184. Partenon, przyczółek wschodni, narodziny Ateny, ok. 432 p.n.e., rekonstrukcja Bergera.

185. Partenon, przyczółek wschodni: Leto, Artemis, Afrodyta (dawniej: Leto, Dione, Afrodyta), ok. 432 p.n.e., Londyn, Muzeum Brytyjskie.

186. Partenon, przyczółek zachodni, spór Ateny z Posejdonem o władanie nad Attyką, ok. 432 p.n.e., rekonstrukcja Bergera.

187. Partenon, przyczółek zachodni, heros ateński (dawniej uważany za Ilissos), ok. 432 p.n.e., Lon­dyn, Muzeum Brytyjskie.

188. Ateny, świątynia Ateny Nike, fragment fryzu: walka Greków z Persami, ok. 425 p.n.e., Ateny, Muzeum Akropolis.

189. Nike rozwiązująca sandal, płaskorzeźba z balustrady świątyni Ateny Nike, ok. 409-406 p.n.e., Ate­ny, Muzeum Akropolis.

190. Ganek Kor Erechtejonu, ok. 416 p.n.e., widok współczesny (kory zastąpiono kopiami, oryginały w Muzeum Akropolis), fot. J. Śliwa.

191. Doryforos, marmurowa kopia rzymska brązowego oryginału Polikleta z ok. 440 p.n.e., Neapol, Muzeum Narodowe.

192. Diadumenos, marmurowa kopia rzymska brązowego oryginału Polikleta z ok. 430p.n.e., Ateny, Muzeum Narodowe.

193. Amazonka Kapitolińska, prawdopodobnie kopia oryginalnego dzieła Polikleta z lat. ok. 440-430 p.n.e., Muzea Wtykańskie.

194. Portret Peryklesa, marmurowa kopia rzymska według oryginału Kresilasa z ok. 425p.n.e., Lon­dyn, Muzeum Brytyjskie.

195. Hermes Propylajos, marmurowa kopia dzieła Alkamenesa z ok. 430 p.n.e., Muzeum w Stambule.

196. Nemezis dla Ramnus Agorakritosa, ok. 430 p.n.e., rekonstrukcja Despinisa.

197. Nike Pajoniosa z Olimpii, ok. 420 p.n.e., Muzeum w Olimpii.

198. Afrodyta z Frejus (Venus Genetrix), marmurowa kopia rzymska oryginału Kallimachosa z ok. 410 p.n.e., Paryż, Luwr.

199. Stela Hegeso z Keramejkosu, koniec V w. p.n.e., Ateny, Muzeum Narodowe.

200. Amfora ateńska, Achilles, Malarz Achillesa, ok. 445-440 p.n.e., Muzea Watykańskie.

201. Krater dzwonowaty, kąpiąca się kobieta zaskoczona przez Satyrów, Malarz Dinosu, ok. 420-410 p.n.e., zbiór Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, fot. J. Śliwa.

202. Krater kolumienkowy (brak stopki), Dioskurowie, Malarz Nauzykaji (Grupa NH), ok. 450 p.n.e., zbiór Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, fot. J. Śliwa.

203. Epinetron, przygotowania do zaślubin, Ateny, Malarz z Eretrii, ok. 420 p.n.e., Ateny, Muzeum Narodowe.

204. Lekyt białogruntowany, dwie kobiety, Ateny, Malarz Achillesa, ok. 445 p.n.e., zbiór Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, fot. J. Śliwa.

205. Hydria ateńska, u góry: porwanie Leukippidek, u dołu: Herakles w ogrodzie Hesperyd, Malarz Mejdiasa, ok. 410 p.n.e., Londyn, Muzeum Brytyjskie.

206. Krater wolutowy, przygotowania do dramatu satyrowego, Ateny, Malarz Pronomosa, ok. 410-400 p.n.e., Neapol, Muzeum Archeologiczne.

Rozdział V

207. Priene, rekonstrukcja wyglądu miasta.

208. Tegea, świątynia Ateny Alea, ok. pół. IV w. p.n.e., rekonstrukcja południowej ściany celli.

209. Efez, młodsza świątynia Artemidy, w Efezie, ok. poi. IV w. p.n.e., plan.

210. Priene, świątynia Ateny Polias, ok. 340 p.n.e., plan.

211. Delfy, okręg Ateny Pronaja (Marmaria), Tolos, pocz. IV w. p.n.e., fot. J. Śliwa.

212. Epidauros, okręg Asklepiosa, Tolos, ok. 360-340 p.n.e., przekrój (rekonstrukcja) i plan.

476

WYKAZ ILUSTRACJI

213. Ateny, Pomnik Lizykratesa, ok. 334 p.n.e., fot. E. Papuci-WJadyka.

214. Epidauros, teatr, ok. poi. IV w. p.n.e. lub później, widok od wschodu.

215. Pomnik Nereid w Ksantos,ok. 380 p.n.e., rekonstrukcja fasady.

216. Mauzoleum w Halikarnasie, ok. poi. IV w. p.n.e., rekonstrukcja, wg Boardman, Greek Sculptwe, The Łatę Classical Period, ii. 17.1.

217. Wergina (Ajgaj), Wielki Tumulus, Grób II (Filipa II), 336 p.n.e., wg Andronikos, Vergina, ii. 55.

218. Epidauros, świątynia Asklepiosa, ok. 370 p.n.e., przyczółek zachodni (u góry) i wschodni (u dołu), rekonstrukcja Yalourisa.

219. Tegea, świątynia Ateny Alea, głowa Achillesa z przyczółka zachodniego, ok. pół. IV w. p.n.e. Ate­ny, Muzeum Narodowe.

220. Halikarnas, Mauzoleum, fryz Amazonomachii, ok. pół. IV w. p.n.e., Leochares?, Londyn, Mu­zeum Brytyjskie.

221. Mauzoleum, posąg karyjskiego władcy, Mauzolos ?, ok. pół. IV w. p.n.e., Londyn, Muzeum Bry­tyjskie.

222. Efez, Artemizjon, płaskorzeźbiony bęben kolumny, Skopas ?, ok. pół. IV w. p.n.e., Londyn, Mu­zeum Brytyjskie.

223. Eirene z Plutosem, marmurowa kopia rzymska według brązowego oryginału Kefizodotosa z ok. 370 p.n.e., Monachium, Gliptoteka.

224. Hermes z małym Dionizosem, marmurowa kopia z okresu hellenistycznego według oryginału Praksytelesa z lat ok. 340-330 p.n.e., Muzeum w Olimpii.

225. Afrodyta Knidyjska, marmurowa kopia rzymska według oryginału Praksytelesa z ok. 350 p.n.e., Muzea Watykańskie.

226. Satyr Odpoczywający, marmurowakopia rzymska według oryginału Praksytelesa z ok. 360 p.n.e.

227. Mauzoleum w Halikarnasie, fryz z Amazonomachią, Skopas ?, ok. pół. IV w. p.n.e., Londyn, Mu­zeum Brytyjskie.

228. Apoksjomenos, marmurowa kopia rzymska według brązowego oryginału Lizypa, z ok. 330 p.n.e., Muzea Watykańskie.

229. Afrodyta z Kapui, kopia rzymska prawdopodobnie według oryginału Lizypa z ok. 330-320 p.n.e., Neapol, Muzeum Narodowe.

230. Herakles Farnese, kopia rzymska Glykona według oryginału Lizypa z ok. 325 p.n.e., Neapol, Mu­zeum Narodowe.

231. Herakles Epitrapezios, rzymska wersja oryginału Lizypa z ok. 332 p.n.e., Londyn, Muzeum Brytyj­skie.

232. Hermes odpoczywający, rzymska wersja oryginału Lizypa z końca IV w. p.n.e., brąz, Neapol, Mu­zeum Narodowe.

233. Aleksander z włócznią, figurka brązowa oddająca oryginał Lizypa z ok. 330p.n.e., Paryż, Luwr.

234. Portret Aleksandra Wielkiego, ok. 160 p.n.e., Muzeum w Istambule.

235. Mozaika z Domu Fauna w Pompejach, II w. p.n.e., bitwa Aleksandra z Dariuszem; Aleksander na koniu z lewej strony. Neapol, Muzeum Narodowe.

236. Platon, marmurowa kopia rzymska prawdopodobnie według oryginału Silaniona z ok. 370 p.n.e.

237. Leda e labędziem, kopia rzymska dzieła Timoteosa, ok. 370 p.n.e.,Rzym, Muzeum Kapitelu.

238. Apollo Belwederski, kopia rzymska dzieła Leocharesa, ok. 330-320 p.n.e., Muzea Watykańskie.

239. Niobe z córeczką, kopia rzymska oryginału greckiego z ok. 340 p.n.e., Florencja, Ufizzi.

240. Sarkofag Flaczek, ok. 360 p.n.e., Istambuł, Muzeum Archeologiczne.

241. Stela znad Ilissosu, zmarły ze sługą i swym ojcem, Ateny, ok. 330 p.n.e., Ateny, Muzeum Narodowe.

242. Andromeda uwolniona przez Perseusza, malowidło ścienne z Domu Dioskurów w Pompejach wzoro­wane na obrazie Nikiasza, Neapol, Muzeum Narodowe.

243. Porwanie Persefony przez Hadesa, malowidło z Grobu Persefony (Grób I pod Wielkim Tumulusem) w Werginie, ok. 340-330 p.n.e., Wergina, wg Andronicos, Yergina..., ii. 49.

244. Polowanie, malowidło z Grobu Filipa (Grób II pod Wielkim Tumulusem) w Werginie, ok. 336 p.n.e., przerys, Wergina, wg Andronicos, Yergina..., ii. 49.

245. Bellerofont i Chimera, gryfy atakujące jelenia, mozaika otoczakowa z Olintu, l pół. IV w. p.n.e.

246. Pelike ateńska w stylu kerczeńskim, Peleus i Tetyda, Malarz Marsjasza, ok. 340 p.n.e., Londyn, Muzeum Brytyjskie.

247. Krater dzwonowaty w stylu kerczeńskim z Koszar, amazonomachia, Ateny, ok. pół. IV w. p.n.e., Odessa, Muzeum Archeologiczne, fot. R. Słaboński.

WYKAZ ILUSTRACJI

477

248. Kantaros czarnopokostowany z Koszar, Ateny, 2 ćw. IV w. p.n.e., Odessa, Muzeum Archeologicz­ne.

249. Kształty waz południowoitalskich: (u góry od lewej) amfora, lutrofora, situla, askos, patera, pyk-sis, butelka; (u dołu) nestoris - różne typy, wg Trendall, Red Figurę Vases..., fig. 2.

250. Skyfos, kobieta z lustrem, Lukania, Grupa Przejściowa, ok. 380 p.n.e., Instytut Archeologii Uni­wersytetu Jagiellońskiego, fot. J. Śliwa.

251. Scena z krateru wolutowego, Dariusz na tronie w otoczeniu Persów, Apulia, Malarz Dariusza, ok. 320 p.n.e., Neapol, Muzeum Narodowe.

252. Amfora (stopka nieautentyczna), dwaj młodzieńcy przy steli nagrobnej, Kampania, warsztat Kumę A, Malarz LNO, ok. 350-340 p.n.e., Instytut Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, fot. J. Śliwa.

253. Krater kielichowy, scena komediowa: popis akrobatyczny przed siedzącym Dionizosem, Paestum, Asteas, ok. 350 p.n.e., Lipari, Muzeum.

254. Olpe, dwie głowy kobiece w profilu, Sycylia, Grupa Etny, koniec IV w. p.n.e., Instytut Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, fot. J. Śliwa.

255. Pelike w stylu Gnathia, dwa gołębie, Apulia, ok. 300 p.n.e., Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskie­go, fot. G. Zygier.

256. Srebrny kubek z Ryżanówki, gryfy rozszarpujące byka i jelenia, 2 pół. IV w. p.n.e., Kijów, fot. J. Chochorowski.

257. Moneta ateńska, rewers: sowa, V w. p.n.e.

Rozdział VI

258. Mapa świata hellenistycznego.

259. Nea Pafos, siatka ulic, okres hellenistyczny, wg Młynarczyk, Nea Paphos..., fig. 16.

260. Pergamon, plan miasta górnego.

261. Pergamon, Ołtarz Zeusa i Ateny, ok. 180-160 p.n.e., rekonstrukcja w Pergamon Museum w Berli­nie.

262. Olbia, wygląd centralnej części miasta, rekonstrukcja, wg Kryźickij, Architektura antienych ..., ii. 56.

263. Kos, sanktuarium Asklepiosa, III-II w. p.n.e., rekonstrukcja.

264. Magnezja nad Meandrem, świątynia Artemidy Leukofryene, fasada zachodnia, rekonstrukcja.

265. Didyma, świątynia Apollina, budowana od 300 p.n.e., widok od zachodu, fot. J. Ostrowski.

266. Ateny, Olimpiejon, budowany od 174 p.n.e., fot. E. Papuci-Władyka.

267. Samotraka, Arsinoejon, ok. 280 p.n.e., przekrój poziomy.

268. Ateny, Agora w II w. p.n.e., plan.

269. Ateny, Stoa Attalosa z 2 pół. II w. p.n.e., odbudowana w 1958, widok od południa, fot. E. Papuci--Władyka.

270. Milet, buleuterion, 176-164 p.n.e., rekonstrukcja wnętrza.

271. Delfy, gimnazjon i palestra, plan.

272. Priene, teatr, okres hellenistyczny, rekonstrukcja.

273. Olbia, domy okresu hellenistycznego, plan i przekrój, wg Kryźickij, Architektura antienych ..., ii. 106, 2-3.

274. Belevi (koło Efezu), grobowiec-mauzoleum, l pół. III w. p.n.e., rekonstrukcja, wg Pollitt,/lr« in the Hellenistic...,il 300.

275. Pantikapajon, Kurhan Carski (z lewej) i Kurhan Melek-Czesmeński (z prawej), 2 pół. IV w. p.n.e., przekroje i plany.

276. Brązowy posąg znany jako Książe hellenistyczny, II w. p.n.e., Rzym, Muzeum Narodowe Term.

277. Antioch III Wielki, marmurowa kopia oryginału z końca III/pocz. II w. p.n.e., Paryż, Luwr.

278. Figurka brązowa, portret filozofa (Hermarchos?), rzymska wersja oryginału z ok. 240 r. p.n.e., Nowy Jork, Metropolitan Museum of Art.

279. Demostenes, marmurowa kopia rzymska oryginału Polieuktosa z ok. 280 p.n.e., Ateny, Muzeum

Narodowe.

i 280. Temida z Ramnus, Chajrestratos, koniec IV/pocz. III w. p.n.e., Ateny, Muzeum Narodowe. j 281. Kolos Rodyjski, Charesa, ok. 292-280 p.n.e., rekonstrukcja.

282. Tyche Antiochii, marmurowa kopia rzymska oryginału Eutychidesa z pocz. III w. p.n.e., Kopenha­ga, Ny Carlsberg Glyptothek.

478

WYKAZ ILUSTRACJI

283. Wenus Kapitolińska, marmurowa kopia rzymska wediug oryginaiu z l poi. III w. p.n.e., Muzea Watykańskie.

284. Gal popełniający samobójstwo, marmurowa kopia rzymska według brązowego oryginaiu z ok. 230 r. p.n.e., Rzym, Muzeum Narodowe Term.

285. Umierający Gal, marmurowa kopia rzymska według brązowego oryginału z ok. 230 p.n.e., Rzym, Kapitol.

286. Menelaos z cialem Patroklesa (Grupa Pasguino), rekonstrukcja oryginału z 2 pół. III w. p.n.e. (B. Schweitzer).

287. Stara Pijaczka, marmurowa kopia rzymska oryginału z końca III w. p.n.e., Monachium, Gliptote-ka.

288. Tzw. sarkofag Aleksandra z Sydonu, polowanie na lwa i jelenia, marmur, ok. 325-311 p.n.e., Istam­buł, Muzeum Archeologiczne.

289. Nike z Samotraki, marmur, ok. 190 p.n.e., Paryż, Luwr.

290. Byk Farnese, rzymska wersja (okres Sewerów) Ukarania Dirke z ok. pół. II w. p.n.e., Neapol, Mu­zeum Narodowe.

291. Chlopieczgęsią, kopia rzymska greckiego oryginału Boetosa (?) z l pół. II w. p.n.e., Rzym, Kapitol.

292. Hermafrodyta odrzucający zaloty Satyra, marmur, rzymska kopia oryginału z II w. p.n.e., Drezno, Skulpturensammlung.

293. Zaproszenie do tańca, rekonstrukcja grupy z II w. p.n.e. (W. Klein).

294. Dwa Centaury, ciemnoszary marmur, rzymskie kopie (brązowych?) oryginałów z końca II w. p.n.e., Rzym, Kapitol.

295. Satyr (Faun) Barberini, marmurowa kopia rzymska oryginału z ok. 200 p.n.e., Monachium, Anti-kensammlung.

296. Stara kobieta z koszem, marmur, koniec II/pocz. I w. p.n.e., Nowy Jork, Metropolitan Museum of Art.

297. Grupa z Likosury (Arkadia), Damofon, ok. 200-150 p.n.e., rekonstrukcja, rzeźby w Likosurze i w Muzeum Narodowym w Atenach.

298. Afrodyta przykucnięta, marmurowa kopia rzymska według oryginału z II w. p.n.e.

299. Afrodyta Anadiomene Policharmosa z Rodos, l pół. II w. p.n.e., rekonstrukcja, wg Gąssowska, Poly-charmos z Rodos..., ii. 46.

300. Afrodyta z Melos, marmur, 2 pół. II w. p.n.e., Paryż, Luwr.

301. Pergamon, Ołtarz Zeusa i Ateny, fryz Gigantomachii: (u góry) grupa Zeusa, (u dołu) grupa Ateny, ok. 180 p.n.e., Berlin, Pergamon Museum.

302. Pergamon, Ołtarz Zeusa i Ateny, fryz Gigantomachii: Nyks (Noc), ok. 180 p.n.e., Berlin, Perga­mon Museum.

303. Pergamon, Ołtarz Zeusa i Ateny, tzw. mały fryz: dzieje Telefosa, ok. 160 p.n.e., Berlin, Pergamon Museum.

304. Relief Archelaosa z Priene, Apoteoza Homera, marmur, ok. 125 p.n.e., Londyn, Muzeum Brytyj­skie.

305. Szermierz Borghese, marmurowa kopia z pocz. I w. p.n.e. oryginaiu prawdopodobnie z III w. p.n.e., Paryż, Luwr.

306. Dżokej wyłowiony z wraku koło przylądka Artemizjon, oryginalna brązowa rzeźba z końca II/pocz. I w. p.n.e., Ateny, Muzeum Narodowe.

307. Odpoczywający pięściarz, brąz, koniec II/pocz. I w. p.n.e., Rzym, Muzeum Narodowe.

308. Laokoon, rzymska wersja z I w. p.n.e. lub I w. n.e. greckiego oryginału z ok. 200 p.n.e., Muzea Watykańskie.

309. Delos, Dom Diadumenosa, portret kobiety, ok. 100 p.n.e., wg Michałowski,_7a£ Grecy..., ii. 190.

310. Orestes i Elektro, grupa Stefanosa, marmur,! w. p.n.e., Neapol, Muzeum Narodowe.

311. Serapis Bryaksisa Młodszego, kopia rzymska oryginału z ok. 300 p.n.e., Muzea Watykańskie.

312. Medea ze sztyletem, malowidło ścienne z Herkulanum (I w. n.e.) wzorowane na obrazie Timoma-chosa z okresu hellenistycznego, Neapol, Muzeum Narodowe.

313. Herakles i Telefos w Arkadii, malowidło ścienne z Herkulanum wzorowane na oryginale greckim z II w. n.e., Neapol, Muzeum Narodowe.

314. Stela Hediste z Pagasaj-Demetrias (Wolos), fragment, l pół. III w. p.n.e., Muzeum w Wolos.

315. Golębie pijące wodę, mozaika z Willi Hadriana w Tivoli, Rzym, Kapitol.

316. Wędrowni muzykanci, mozaika Dioskuridesa z Samos, Pompeje, koniec II w. p.n.e. (wzorowana na obrazie z III-II w. p.n.e.), Neapol, Muzeum Narodowe.

WYKAZ ILUSTRACJI

479

317. Czarnopokostowana ceramika attycka: 1. kantaros typu klasycznego; 2. kantaros kielichowy; 3. kantaros-czara; 4. kantaros hellenistyczny (baggy kantharos); 5.talerz rybny; 6. miseczka z brze­giem odchylonym na zewnątrz; 7. miseczka z brzegiem zawiniętym do wnętrza.

318. Amfora ateńska w stylu zachodniego zbocza (West Slope), ok. 140 p.n.e., Ateny, Muzeum Agory.

319. Ceramika typu zachodniego zbocza: 1. kantaros z warsztatów Pergamonu; 2. talerz z warsztatów Macedonii; 3. kubek cylindryczny, warsztat Base-Ring, Kreta .

320. Ceramika z ciemną dekoracją na jasnym tle: 1. hydria Hadra; 2. lagynos.

321. Askos, dekoracja reliefowa i plastyczna, polichromia, Canosa, III-II w. p.n.e., Kraków, Muzeum Czartoryskich.

322. Lekane, dwie kobiety, Malarz Lipari, ok. 325-300 p.n.e., Muzeum w Lipari.

323. Ceramika polichromowana: 1. hydria aleksandryjska; 2. hydria rodyjska, III-II w. p.n.e.

324. Ceramika z dekoracją reliefową: 1. czarka w matrycy, Pełła; 2. czarka jońska z sygnaturą Apol[lo-niosa] na spodzie; 3. czarka z dekoracją łuskową, warsztat syryjski?; 4. czarka italska; 5. czarka ateńska z dekoracja figuralną.

325. Unguentaria, rozwój formy: 1. przysadziste; 2. wrzecionowate; 3. gruszkowate.

326. Figurka terakotowa, tzw. tanagryjka, warsztaty Tanagry, Beocja, Londyn, Muzeum Brytyjskie.

327. Krater z Derveni, brąz pozłacany i srebro, 2 pół. IV w. p.n.e., Saloniki, Muzeum.

328. Moneta Ptolemeusza I Sotera (323-282 p.n.e.), awers: portret władcy, rewers: orzeł.

Indeks osób oraz postaci historycznych, mitologicznych

i legendarnych

Abdalonymos 393

Acheloos 178, 264

Achilles 31,91,140,153,158,161,163,165,168, 171, 174, 177, 178, 182, 213, 215, 240, 265-267, 270, 271, 275, 280, 297, 298, 299, 308, 390, 408, 422

Adonis 272

Aetion 326

Afaja 48, 106, 107, 109, 142, 196, 221

Afrodysjas 399

Afrodyta 95, 147, 188, 203, 212, 215, 235, 238, 244,247,251,258,259,261,269,302-308,314, 324, 325, 331, 347, 357, 381, 386, 387, 398, 401-404, 406, 417, 445

Afrodyta Anadiomene 324, 403

Afrodyta Apellesa 403

Afrodyta Kapitolińska 402, 417

Afrodyta Knidyjska 304, 402

Afrodyta Medici 402

Afrodyta Medici (Wenus Medycejska) 402

Afrodyta Pandemos 308

Afrodyta w Ogrodach 258

Afrodyta z Frejus (Yenus Genetrix) 258, 261

Afrodyta z Kapui 404

Afrodyta z Melos 403, 404

Agamemnon 91,188, 265, 331, 337, 340

Agasjasz 411

Agatarchos z Samos 264

Agesandros 412

Agias 72, 310

Aglaofon 224

Aglaofon Młodszy 264

Aglauros 218

Agon 396

Agorakritos 230, 251, 252, 257-260, 263

Agryppa 248, 451

Aison 272

Aitra 179, 240

Ajakes 119

Ajakos 423

Ajaks 87,88,143,153,161,165,174,179,183,421

Ajgaj 276, 292, 293, 296, 425

Ajgejra 401

Ajgistos 181, 188

Ajgospotamoj 74, 194

Ajnejos 187

Ajschylos 64, 264, 337, 340

Akademos 60

Akragas 198

Akteon 144, 214, 336

Alaryk 316

Aleksander IV 377

Aleksander Rondanini 319

Aleksander Wielki 75, 112, 124, 276, 277, 281, 286,309,311,313-316,319,320,321,324,325, 327,329,339,351,353-356,377,381,382,393, 404, 417, 419-423, 426, 428, 445, 446

Aleos 297,409

Alkamenes 208, 229, 230, 249, 252, 257-259

Alkestis 269,301

Alkibiades 250,264,348

Alkinoos 61

Alkmena 266,339,342

Alkmeonidzi 206

Alkyoneus 407,413

Amasis 72, 161, 163, 164, 165, 176

Amazonki 115,145,175,207, 235,236,249,252, 255, 256, 296, 300, 308, 319, 333

Ambrosios 178

Ambrozja 427

Amfiaraos 154, 155

Amfion 395

Amfitryta 182, 247, 273, 406

Amymone 342

Amyx D. A. 85

Anakreont 234

Anaksagoras 193

Analatos 90,97

Anchizes 240

Andokides 173, 178

Andromeda 154, 326, 339

Andronicos (Andronikos) M. 293, 327-329,349, 373

Angelitos 203

Antaios 175

Antalkidas 276

Antenor 105, 123, 124, 141, 161, 199, 206, 208

Antioch (Antiochos) I Soter 124, 382, 453

INDEKS OSÓB ORAZ POSTACI HISTORYCZNYCH, MITOLOGICZNYCH I LEGENDARNYCH 481

Antioch II 375

Antioch III Wielki 353, 382, 395

Antioch (Antiochos) IV Epifanes 366, 370, 453

Antiope 141, 144, 395

Antydotos 326

Antyfilos z Egiptu 420

Antygonos 293, 351

Antygonos I Monoftalmos 324

Anytos 401

Apamea 360

Apelles 314, 324-326, 403, 420

Apis 418

Apoksjomenos 310

Apollo (Apollin) 21, 26, 28, 33, 42, 47, 48, 51, 53-56, 60, 61, 67, 72-76, 79, 84, 95, 100, 102-105,107-109,113,114,115,117,118,130,124-127,133-137,140,141,143,146,147,188,198, 200, 201, 205, 208, 214, 215, 218, 220, 222, 230, 231, 234, 235, 247, 252, 253, 262, 264, 267,278,279,287,296,305-308,311,318-321, 331, 336, 357, 362, 365, 368, 373, 393, 406, 410, 412, 417, 447

Apollodoros 264, 265, 271

Apollonia 333

Apollonios 395, 412

Archelaos 400,409,410

Archermos z Chios 92, 135

Archikles 166

Archytas 338

Ares 95, 128, 147, 215, 230, 243, 247, 248, 259, 269,308,314,406,423

Arete 320

Aretuza 348

Ariadna 96, 273, 377, 400, 409, 445

Arias 184

Aristeas 399

Aristion z Paros 122, 124, 147, 149, 262

Aristodikos 128,129, 198

Aristogejton 124, 199, 316

Aristokles 149

Arkades 50,96

Arkesilas 170

Arsinoelll 367,382,410

Artemida (Artemis) 21, 23, 28,46, 50-53, 56, 80, 82,101,102,104,111,126,137,144,147,161, 164, 211, 214, 215, 223, 225, 235, 239, 244, 247,252,259,281,300,302,305-308,317,318, 320, 325, 326, 357, 364, 365, 390, 391, 401, 404, 406, 416

Artemida Agrotera 225

Artemida Brauronia 211,217,223,305

Artemida Leukofryene 363, 364

Artemida z Gabii 305

Artemizja 291, 299

Anemon 253, 316, 422

Arydikes 185

Arystofanes 135,272

Arystoteles 60, 293, 316, 383

Ashmole B. 404

Asklepiades 428

Asklepiodoros 325

Asklepios 60, 218, 278, 280, 283, 285, 286, 298, 295, 296, 298, 308, 317, 323, 357, 362, 363, 409

Aspazja 193, 201, 203

Asteas 338, 342, 343

Asteria 406

Asztarte 78, 81

Atalanta 178, 265, 297, 308

Atena 75, 80, 91, 104, 106, 140, 141, 143, 144, 146, 147, 168, 181, 184, 189, 201, 206, 207, 209,210,211,222,227,229,233-237,239,240, 244, 246, 247, 257, 258, 260, 302, 307, 251, 320,324,331-333,345,348,360,366,367,368, 370,372,373,375,383,393,401,406-408,413, 446

Atena Alea 279, 280, 287, 297, 298, 308, 408

Atena Chtonia 260

Atena Lemnia 234

Atena Lindia 363

Atena Nike 43, 217, 224, 225,249, 250,259, 300, 393, 415

Atena Nikeforos 359

Atena Pallas 80

Atena Partenos 221,222,227,233,235,237,238, 272, 273, 302, 359, 415

Atena Polias 138, 226, 227, 237, 281

Atena Promachos 217, 218, 233

Atena Pronaja 371

Atena Rospigliosi 307

Atena Tritonis 307

Atena Yelletri 257

Atena Warwakion 237

Atena z Pireusu 320

Atenajos 309

Atenodoros 412

Atenodotos 182

Atlas 207

Atleta 266

Atos 37

Atreus 68

Attalidzi 353, 357, 360, 361, 389, 406, 408

Attalos I 59,75,353, 358-360,368,370, 373,379, 388, 389, 401, 448

Attalos II 353, 368

Augiasz 207, 313

August 43, 230, 248, 252, 256, 324, 373,415,451

Aury 296

Bagenal H. 21

Basilejos 319

Beazley J. D. 85,155,157,159,174,179,184,213,

482 INDEKS OSÓB ORAZ POSTACI HISTORYCZNYCH, MITOLOGICZNYCH I LEGENDARNYCH

331, 332, 350 Bellerofont 93,224,330 Berger E. 246, 247, 390 Bernhard Maria Ludwika 5, 15, 21, 34, 80, 114,

140, 190, 202, 238, 255, 274, 275, 340, 348,

349, 350, 359, 380, 397, 402, 447, 448 Bernini Giovanni 399 Betancourt Ph. 190 Beyer Immo 139 BieberM. 255 Bieńkowski Piotr 448 Biers W. R. 275, 349, 350 Biton 72, 76, 130 Boardman J. 5, 15, 34, 76, 80, 94, 114, 139, 140,

142, 146, 162, 213, 245, 274, 275, 331, 349,

350, 448

Boetos 302, 396, 397 Boreadzi 152 Boreasz 214 Botticelli Sandro 325 Bournia-Simantoni E. 12, 34, 54,189, 190 Brooner O. 190

Bryaksis 281, 292, 298, 320, 349, 418 Brychon 119 Brygos 178, 182, 183, 185 Bryzę j da 422 Bularchos 186 Bulas K. 192 Busyrys 171 Butades 44,55 Butes 226 Byzes z Naksos 110

Cambitoglou A. 85 Carrey L. 240 Catling H. W. 15 Centaur 166,211,397 Centaur Nessos 92 Centaurowie 266, 399 Cerber 171, 174, 207 Cerera 47, 109 Cezar 373,421 Chajredemos 384 Chajrestratos 184, 384 Chandler Richard 68 Charbonneaux J. 241 Chares z Lindos 117, 385, 419 Charmides 232 Charon 271 Chejrokrates 281 Chejron 91, 178 Cheramyes 122 Chersifron 112,281 ChildsW. A. P. 349 Chimera 93,224 Choremis A. 142

Chronos 410 Chryzaor 137 Chryzyp 383 Cnota 320 Coarelli F. 448 Coldstream J. N. 34 Concordia 198 Conze A. 10 Cook R.M. 30, 189 Costabile F. 190 CoultonJ.J. 15, 189 Cyceron 149,428 Cyklop 335 Cyriakus z Ankony 126 Cyrus Wielki 37,112 Czartoryscy 215, 271

Dafneforos 21,141

Dafni 258

Dafnis z Miletu 365, 397

Damofon 401

Damon 193

Daochos 310

Dariusz I 37, 315, 327, 339, 340, 393, 422, 428

Daszewski W. A. 447

Dedal 76, 77, 79, 164, 239, 241

Deinodikes 80

Deinomenes 80

Dejanira 92, 95, 163, 422

Dejdameja 205

Dejnokrates 281, 356

Deksileos 323

Deliyorias 349

Demarateja 348

Demargne P. 349

Demeter 109, 147, 181, 185, 188, 203, 243, 247,

248, 258, 259, 262, 278, 308, 319, 323, 328,

360, 386, 401 Demeter Cherchel 258 Demeter z Knidos 308, 319, 386 Demetrias 424, 425, 434 Demetrios 264,281, 301, 316, 317, 323,381, 385,

395,419

Demetrios I Soter 381 Demetrios Poliorketes 353, 382,385, 395, 419 Demetrios z Alopeke 301, 316 Demetrios z Faleronu 264, 323 Demokracja 319 Demos 301, 319, 323 Demostenes 276, 383, 384, 386, 387 Despinis G. 259, 275 Despoina 401

Diadumenos 255,256,414,415 Diana 318,422 Diana Ariccia 257 Dieitrefes 257

INDEKS OSÓB ORAZ POSTACI HISTORYCZNYCH, MITOLOGICZNYCH I LEGENDARNYCH 483

Dinsmoor 105, 190

Diodor Sycylijski 78

Dioklecjan 356

Diomedes 154,171,181, 207, 249, 257, 336, 414, 422

Dione 259,406

Dionizos 63,64,119,141,142,161,162-163,165, 180, 183, 200, 215, 244, 246, 247, 258, 259, 265,268,271,273,287-289, 304-304,311,331-333, 335, 338, 342, 357, 358, 370, 374, 377, 381, 382, 391, 392, 396, 398, 399, 406, 407, 416, 426, 427, 445

Dionizos Eleuterios 288, 319

Dionysermos 132

Dioskurides z Samos 422, 428

Dioskurowie 218, 267

Dirke 391, 395

Doidalses (Doidalsas) 402

Dolon 336

Doris 406

Dórpfeld 104, 105, 221

Doryforos 254, 255, 256, 266, 303, 304, 310

Dositeos 411,412

Drakon 36

Drougou S. 349, 447

Duris 178, 183, 184, 185

Dyskoforos 254

Dystos 232

Echo 70

Edyp 154,184,267

Eirene 301-303, 323, 396

Ekfantos 186

Eksekias 161-165, 168, 174, 176, 177

Elejtyja 247

Elektra 331,337,416

Elgin, lord 239

Elian 254

Emilius Paulus 238, 416

Endojos 105, 119, 123, 136, 140, 147, 280

Eneasz 179, 181, 240

Enneakrunos 66

Eos 184, 266, 406

Epaminondas 276

Epeleios 178

Epidauros 60, 64,67, 70, 251, 278, 283, 285, 286,

287, 289, 295, 296, 317, 318, 324, 348, 372 Epidromos 178 Epigonos 389 Epiktet 167, 178, 180 Epikur 383 Epikurios 230 Epilykos 178 Epione 296 Erbbin-Arbinas 290 Erechteus 226, 227, 239, 240, 241, 264

Ergastinki 245

Ergotimos 160, 166

Erichtonios 251

Eros 238, 244, 266, 271, 272, 300, 303, 305, 307, 311, 314, 324, 331, 332, 335, 336, 347, 396, 397, 399, 402, 404, 406, 427, 428, 436, 441, 444, 445

Erothemis 182

Eryfile 155

Erynie 307, 406

Euenor 203

Eufranor 232, 265, 308, 319, 320, 326

Eufronios 174, 175, 176, 181, 183, 186

Eukleides 401

Eumares 124

Eumaro 186

Eumenes 353, 357, 358, 360, 361, 370

Eumenes II 353, 357-359, 360, 417

Eunostos 357

Eupalinos z Megary 112

Eupompos 309, 324

Europa 143, 181, 203, 208, 335, 420, 446

Eurybiades 37

Eurydyka 258, 292, 293, 423

Eurypides 139, 316, 335

Eurysteusz 206

Eurytion 204, 205

Eurytios 152, 182

Euthykartides 125

Eutychides 282, 385

Eutydikos 125, 129, 198

Eutymides 174, 176, 177, 179

Eze 346

Fajdimos 132

Fanis 386

Farmakowskij B. W. 39

Faun 327, 396, 398, 399, 428

Febe 406

Febus 75

Fedriady 71

Fejdon 189

Fidiasz 70, 80, 193, 197, 201, 204, 209, 216, 219,

222,232-235,237-239,241,245,247,253,256-

259, 262, 264, 301, 306, 359, 401, 416 Fikelura 98, 171, 172 Fileja 119 Filetajros 353, 359 Filip 70, 276, 286, 293, 316, 319, 320, 324, 327,

328, 377, 420 Filip II Macedoński 60,72,276,286,289,293,

294, 296, 316, 319, 327, 329, 346, 351, 394,

419, 423, 428 Filip V 296,419 Filippe 119,122 Filiskos z Rodos 265, 400, 403, 410

484 INDEKS OSÓB ORAZ POSTACI HISTORYCZNYCH, MITOLOGICZNYCH I LEGENDARNYCH

Filokles 186, 225

Filoksenos z Eretrii 315, 326, 327, 329, 428

Filoktet 208,265

Filon 295

Filopappos 452, 453

Fintias 174, 177, 179

Fittschen K. 34

Forbas 61,426

Fradmon 235

Frangois Alessandro 160

Frasikleja 122

Fryne 303, 305, 324

Furtwangler A. 255

Gaja 72,407

Gaja Karpoforos 218

Galczyński Konstanty Ildefons 321

Ganimedes 71, 178, 181, 214, 318

Ganszyniec R. 349

Gaugamela 276,327,428

Gąssowska B. 402, 403

Gebhard E. 190

Gelon 200, 348

Geneleos 111,118,119,122,127,132

Geras 181

Gerion 144, 164, 165, 171, 175, 249

Geriones 207

Gigant 144,407,408,413

Glaukytes 166

Glykera 324

Glykon 313

Gnosis 426

Gorgona 91- 93,102,104,107,134,135,137-139,

143, 145, 152, 158, 160, 161, 181, 187, 220,

320, 336, 428

Gortyna 21, 76, 80, 82, 84, 96 Gorzelany D. 349, 447 Graje 406 GrubenG. 114,447

Haag R. 34

Hades 294,327,328,426

Hadrian 252, 259, 358, 366, 399, 414, 427, 451

Hagelades 208, 209, 232, 253

Hammond N. G. L. 447

Harmodios 124, 199, 205, 316

Harmonia 269

Harrison E. B. 245, 275

Hasselberger L. 447

HayesJ. W. 432

Hefajstos 115, 155, 161, 162, 171, 226-230, 236,

247-249, 258, 268, 345, 368 Hegeso 263

Hekate 209, 244, 308, 366, 404 Hektor 161, 176, 183 Hektoridas 296

Hekuba 176, 339

Helena 76,163,176,181,185, 240,266,331,421, 426

Heliodoros 397, 448

Helios 238,239,240,241,246,247,311,348,354, 385, 392, 406, 408, 419, 446

Hemans F. 190

Hera 21-23,53,57,68,70,101,105,108-110,119, 121,122,127,130,139,144,147,183,190,197, 203, 239, 243, 247, 253, 256, 259, 264, 266, 286, 303, 304, 346, 406

Herajon 121

Hera j on I 22

Heraklea 100, 265, 295, 336

Herakles 7,26,32, 33,60,70,83,92,95,108,115, 127,138,139,143-146,152-154,161,163-165, 171,173-175,177,178,181-184,197,206,207, 209, 214, 215, 229, 238, 247, 249, 252, 265, 267, 272, 273, 290, 297, 300, 308, 312, 313, 325, 332, 335, 343, 345, 381, 382, 393, 406, 408, 422, 446

Herakles Epitrapezios 313

Herakles Farnese 313, 422

Hermafrodyta 398, 399

Hermaios 178

Hermarchos 383

Hermes 68,131,139,177,183,206,207,226,227, 239,244,247,254,257,271,300,302-307,312, 314, 328, 336, 358, 396, 423, 424

Hermes Psychopompos 271, 328, 423, 424

Hermogenes 51, 363, 365

Hermolikos 257

Herodes Attykus 64, 451

Herodot 7, 73, 130, 245, 417

Heros 207,227,313

Herostrates 112,281

Hesperydy 207, 230, 249, 272, 313

Hestia 63,70,208

Hezjod 17

Hieron 185, 200, 208

Himeros 307

Hipolit 339,420

Hipolita 207

Hipparch 36, 124, 133

Hippiasz 36,116,124,133

Hippodamas 184

Hippodamia 68, 203

Hippodamos 194, 196, 274

Hippodejnes 116

Hipponion 107

Hirsch-Dyczek O. 275

Historia 410

Homer 17, 31, 35, 75, 104, 135, 227, 238, 316, 410

Humann C. 360

HurwitJ.M. 189,274

INDEKS OSÓB ORAZ POSTACI HISTORYCZNYCH, MITOLOGICZNYCH I LEGENDARNYCH 485

Hygieja 298, 308, 318, 409

Hypatos 227

Hypnos 175,271

Ifigenia 301,390,391

Ikar 77,241

Ikarios 416

Iksjon 241

Iktinos 65, 219, 222, 230, 241

lo 326

Iris 183, 239, 243, 247, 248

Ismena 154

Isokrates 193

Itys 258

Jalyssos 97, 348 Jacąuemin A. 349 Jazon 184, 314 Jenkins R. J. H. 76 Jerzy, św. 198 Jokasta 317 Jolaos 92, 139 Juliusz 324 Junona 198

Kachrylion 175, 177

Kaineus 249,267

Kairos 311

Kalamis 200, 201, 203, 208, 274

Kalias 233

Kallias 216

Kalligas 15

Kallikles 424

Kallikrates 219,224

Kallimachos 51,226,227,251,252,258-262,275,

410,416 Kalliroe 247 Kallistratos 308 Kalopissi-Yerti S. 447 Kalos 241 Kalpaxis A. 190 Kanachos 113 Kandaules 186 Karakalla 315, 396 Kariatyda 228 Karnejos 336 Karouzou S. 349 Kassandra 179, 309, 325, 327, 341 Kastor 272,326 Kawadias P. 348 Kefalos 266 Kefissos 60,247,264 Kefizodotos 252, 301, 302, 304, 323 Kekrops 226-228,247 Kerkion 182, 186, 249 Ketos 406

Kilon 36

Kimon 182, 186, 187, 196, 233

Kleantes 186

Klein W. 398

Klejsios 117

Klejstenes 36,113,262

Klejtos 325

Kleobis 72,76,30

Kleofon 267,273,338

Kleofrades 168, 178, 179, 180, 181, 183

Kleopatra VII 294,353

Klitajmestra 91, 188

Klitias 158, 160, 161, 162, 166

Kokkorou-Alevra G. (Kokkorou-Alevras) 80, 190, 275, 349, 447, 448

Kolonos Agorajos 115, 228, 231

Kolos 80,84,386,419

Kolotes 237

Kommos 96

Konstantyn Wielki 71,311,315

Kora 44, 46, 47, 50, 52-56, 68, 77,102, 104, 120-125,129,134,136-141,157,169,176,185,188, 215, 226-228, 247, 248, 252, 258, 262, 401

Kora-Persefona 262

Koreidas 309

KorresM. 274

Korynna 317

Kossutiusz 366

Krateros 75, 309, 316, 351, 393, 394, 426

Kraton 186

Kresilas 234, 235, 256, 257

Krezus 72, 112, 113, 128, 145, 162_r 189

Kritias 208

Kritios 124, 129, 199, 208, 274

Kroisos 112, 128

Krommion 249

Kronos 68, 13

Kroton 266

Kryżickij S. D. 189, 447

Ksantippos 234

Ksantos 290,322,393

Ksenofont 265

Ksenokles 166

Ksenokrateja 264

Kserkses 37

Kuhn G. 34

Kunzl E. 389

Kybele 260

Kyknos 145

Kyniskos z Mantinei 255

Kynosarges 60, 92

Kypselos 36, 68, 73, 100, 151, 190

Ladas 209

Lambrinoudakis B. 34

Laokoon 387, 391, 396, 408, 412, 413, 414, 419

486 INDEKS OSÓB ORAZ POSTACI HISTORYCZNYCH, MITOLOGICZNYCH I LEGENDARNYCH

Lapici 204, 240, 267

Lapitki 204,205

Laroche D. 349

Latona 320

Laumonier A. 442

Leagros 182

Leda 259,318

Lehman Ph. W. 447

Lejpunskaja N. A. 447

Leochares 292,298, 299, 308, 309, 314, 316, 318,

319, 349, 382, 383 Leonidas 37, 70, 295 Leroux G. 437

Leto 21, 28, 247, 306, 308, 406 Letoon 137 Leukios 127 Leukippidki 146, 272 Leuktry 276,301 Lewartowski K. 15 Liber 420 Libon z Elidy 196 Lidos 161-164, 167 Likejon 60 Likomedes 213, 422 Likurg 289,427

Lindos 97, 265, 309, 348, 363, 396 Linos 184 Lizander 74, 194 Lizjasz 262,317 Lizykrates 51,287,303 Lizymach 351,353,375,392 Lizyp 72, 74, 211, 256, 302, 308-312, 314-316,

319,320,323,324,339,356,380-384,385-387,

392, 402, 404, 419 Lochias 356 Loutraki 136 Lucjusz Mummiusz 197 Ludovisi 314

Lukian 209, 235, 305, 316, 325 Lykos 182 Lyson 424

MacPheel. 350 Machowski W. 447 Majewski K. 349 Makron 178, 185 Malarz Achillesa 168, 266, 271 Malarz Afektowany 167 Malarz Ajaksa 87, 88 Malarz Amazonki 333 Malarz Ambrosiosa 178 Malarz Amfiaraosa 154 Malarz Amykosa 335, 336 Malarz Anabates 336 Malarz Analatosa 90, 97 Malarz Andokidesa 173, 178

Malarz Ariadny 338

Malarz Arkesilasa 170

Malarz Bellerofonta 87

Malarz Berliński 168,175,178,179,181,266,267

Malarz Berlińskich Tańczących Dziewcząt 337

Malarz Białego Sakkosu 340

Malarz Bosanąuet 271

Malarz Brygosa 178, 182, 183, 185

Malarz C 159, 160, 166, 178, 330, 341

Malarz CA 341, 342

Malarz Centaura 166

Malarz Centauromachii 330

Malarz Cerbera 174

Malarz Cesnoli 32

Malarz Chelisa 178

Malarz Chigi (dawniej Malarz Macmillana) 87,

88

Malarz Chimery 93 Malarz Choefor 336 Malarz Cyklopów 335 Malarz Czarnego Tyrsosu 330 Malarz Dariusza 339, 340 Malarz Dinosu (dawniej Malarz Berlińskiego Di-

nosu) 268,273,338,402 Malarz Dirke 342 Malarz Dolona 336 Malarz Dromeus 435, 436 Malarz Dypilonu 31 Malarz Edypa 184 Malarz Epeleiosa 178 Malarz Epidromosa 178 Malarz Euaion 184 Malarz Euergid 178 Malarz Fiale 267,271 Malarz Fuscilo 341 Malarz Gorgony 158, 160, 161 Malarz Hefajstosa 268 Malarz Heleny 331 Malarz Hermaiosa 178 Malarz Hirschfelda 30, 31, 1000 Malarz Hoppin 339 Malarz Iksjona 341 Malarz Iliupersis 339, 340 Malarz Inskrypcji 171 Malarz Kadmosa 273, 337 Malarz Karlsruhe 339 Malarz Karnei 335, 36 Malarz Kassandry 341 Malarz Kąpieli 269,271 Malarz Kleofona 267,268, 273 Malarz Kleofradesa 168, 178-181, 183 Malarz Konnakis 344 Malarz Kreuzy 336 Malarz Kwadratów 271 Malarz KX 159 Malarz KY 159

INDEKS OSÓB ORAZ POSTACI HISTORYCZNYCH, MITOLOGICZNYCH I LEGENDARNYCH 487

Malarz Lipari 343, 438

Malarz LNO 341

Malarz Macmillana 87, 88

Malarz Marsjasza 331, 332

Malarz Mejdiasa 271-273, 338, 402

Malarz Meleagra 330

Malarz Monachium 184

Malarz Monachium 271

Malarz Narodzin Dionizosa 338

Malarz Nauzykaji 213,268

Malarz Nessosa 91-93, 157, 158

Malarz Nessosa z Nowego Jorku 91

Malarz Nikoksenosa 181

Malarz Nikostenesa 167

Malarz Niobidów 213, 214, 215, 267, 272

Malarz Ofiary 87

Malarz Oinochoe 91

Malarz Oinochoe z Baranami 91

Malarz Orestei 91

Malarz Palermo 335

Malarz Pana 214, 268

Malarz Panajtiosa 181

Malarz Parrish 341

Malarz Patery 340

Malarz Patroklesa 340

Malarz Pentezileji 215, 390

Malarz Pisticci 335

Malarz Pistoksenosa 215

Malarz Polifema 91, 93, 414

Malarz Polikoro 335

Malarz Polowania 87, 153

Malarz Pompę 331

Malarz Pourtales 331

Malarz Primato 337

Malarz Pronomosa 273

Malarz Ptoon 161

Malarz Roccanova 337

Malarz Safony 169

Malarz Scen Bitewnych 153

Malarz Seussula 273

Malarz Sosiasa 174, 177

Malarz Starości 181

Malarz Syren 181

Malarz Syzyfa 337, 338

Malarz Świata Podziemnego 340

Malarz Talii 178

Malarz Talosa 273

Malarz Tarporley 338

Malarz Toya 331

Malarz Triptolemosa 184

Malarz Trzcin 271

Malarz Tyszkiewicza 181

Malarz Wełnistych Satyrów 215

Malarz z Baltimore 340

Malarz z Bostonu 77, 87, 88

Malarz z Brooklynu-Budapesztu 336

Malarz z Chicago 215

Malarz z Dijon 339

Malarz z Dipylonu 30, 31

Malarz z Eleuzis 332

Malarz z Eretrii 269, 271, 272, 338

Malarz z Fortetsy 96

Malarz z Heidelbergu 159

Malarz z Jeny 331

Malarz z Kapui 341

Malarz z Kynosarges 92

Malarz z Yilla Giulia 215, 270

Mallwitz A. 34

Mantiklos 75, 76

Marcade J. 349

Mardonios 37

Marek Antoniusz 353

Marek, św. 311

Marinatos S. 34

Marsjasz 209-211, 248, 273, 306, 331, 332, 391,

396, 397, 412, 41 Masistos 249 Mattei 235

Mauzolos 291, 292, 298, 299 Mazarakis-Ainian A. 34 Meander 186, 277, 364, 404 Medea 421 Medeksza S. 447 Meduza 91, 134, 158, 236, 257, 267 Megabyzos 325 Mejdias 271-273, 332, 338 Melanippos 210 Melantios 324, 325 Meleager 265, 297, 308, 339 Meleager Belwederski 308 Mellanipos 408 Memnon 184 Menada 178, 180, 308 Menander 325, 372, 383, 428 Menekrates 136, 395, 396, 408, 448 Menelajon 76 Menelaos 91, 163, 181, 185, 240, 390, 391, 413,

416

Menides z Antiochii 404 Metrodoros 383 Metzger H. 275 Meyza H. 447

Michał Anioł Buonarotti 412 Michałowski K. 5, 255, 414, 447 Midas 40 Mielczarek M. 447 Mikon 212,213,231,261,264 MillerS. G. 349 Miltiades 37,71,201,213,233 Minerwa 420

Minotaur 26, 161, 163, 164, 422, 428, 249 Mistrz Centaurów Rozbrykanych 241

488 INDEKS OSÓB ORAZ POSTACI HISTORYCZNYCH, MITOLOGICZNYCH I LEGENDARNYCH

Mistrz Centaurów Uczłowieczonych 211, 241

Mistrz Centaurów w Maskach 241

Mistrz Rampin 123, 133, 136

Mistrz z Olimpii 203, 208

Mitrydates 354

Młynarczyk J. 447

Mnemozyne 400, 410

Mnesikles 104, 222-225, 359

Monoftalmos 351

Moon W. 34

MorelJ.-P. 431

Morelli G. 155

Moschoforos 131, 139

Muller-Wiener W. 189, 190

Mummiusz 130

Muzy 271, 303, 306, 400, 403, 410

Mylonas G. E. 274

Myndos 311

Myron 209, 210, 232, 248, 260, 302, 391

Myrtilos 204

Mys 233

Myson 181

Nauzykaja 213, 268

Nearchos 124, 161, 166

Nebo 79,113

Nemezis 248, 264

Neoptolemos 213

Nereidy 290, 291, 296, 300, 308, 322, 393

Nereus 139,406

Neron 71,311

Nesjotes 124, 199, 208

Nessos 26, 91-93, 157, 158

Nichoria 11

Nikandra 79-82

Nike 70, 92, 114, 133, 135, 141, 145, 197, 222, 224, 225, 233, 237, 238, 239, 243, 247, 250, 251, 260-262, 294, 296, 300, 318, 335, 348, 393-395, 407, 415, 419, 436, 445, 448

Nikiasz 126, 302, 326

Nikokleja 386

Nikoksenos 181

Nikołajew 447

Nikomachos 326, 327, 328

Nikomedes I 402

Nikonion 361

Nikostenes 167,168,178

Niobidzi 214,230,237,238,252,253,273,308,321

Noble J. V. 172

Norman N. J. 348

Nowicka M. 190, 349, 447

Nyks 240,247,406

Oakley 275

Odyseusz 61,91,181,213,265,268,319,326,336, 343, 414, 422

Ojkumene 410

Ojnomaos 68, 203, 204

Okeanos 406, 407

Oktawian August 353

Oltos 167, 177, 178, 186

Olympos 397

Onatas 143,202,208

Onesimos 175, 178, 181, 183, 186

Orejtyja 214,247

Orestes 331, 337, 408, 416

Orfeusz 258

Ornite 119, 122

Oropos 372

Ostrowski J. A. 274, 349

Ozyrys 418

Paidikos 178

Pajonios z Efezu 70, 208, 251, 281, 365, 394

Pajonios z Mende 259-261

Palagia O. 275

Palma di Cesnola 32

Palamedes 319

Pamfilos 324

Pan 213-215, 218, 266, 268, 347, 377, 381, 397-

399, 404

Panajnos 237,238,264 Panajtios 181, 182 Pandora 215, 236, 238, 247 Pandrose 226, 227 Pankaspe 324 Panormos 113, 117 Pantarkes 238 Papapostolou G.I. 34 Papias 399

Papuci-Władyka Ewdoksia 189, 190 Parnicki-Pudełko S. 34,48,62,63,114,190,348,

349

Parrasjos 264-266, 271, 301, 319 Parys 101, 146, 160, 185, 208, 320, 331 Paseas 174 Pasiteles 415,416 Patras 237

Patroklos 158, 161, 177, 299, 340, 390, 413 Patroles 31 Pauzjasz 324, 338 Pauzaniasz 44,56,68,70,110,114,119,196,197,

201-204,208,213,227,230,232-234,238,241,

256-259, 260, 289, 297, 303, 309, 401, 451 Payne H. G. G. 85 Pegaz 134, 137, 189, 330, 348 Pejrajkos 420,421 Pejritoos 204, 205, 240, 249 Peleus 91, 158, 161, 175, 178, 267, 290, 332 Pelias 155 Pelichos 316 Pellene 233

INDEKS OSÓB ORAZ POSTACI HISTORYCZNYCH, MITOLOGICZNYCH I LEGENDARNYCH 489

Pelopidas 276

Pelops 68,70,203,204

Pendlebury J.D.S. 15

Pentezileja 165, 215, 390, 391

Periander 36, 151

Perifetes 249

Periklymnes 154

Peripatos 370

Perona 420

Persefona 212, 294, 327, 328, 340, 345, 376, 401,

423, 426 Perseusz 91,92,135,137,143,154,158,187,209,

267, 320, 336, 419 Persowie 216, 227 Perykles 64,65,193,196,216,233-235,237,245,

253, 256, 257, 267, 271, 277, 316, 370 Phraksos 80 Pindar 44,206,209,317 Pistoksenos 270 Pitagoras z Region 200, 208, 254 Pizystrat 36, 104, 105, 116, 124, 133, 139, 146,

366

Platon 60, 265 Pliniusz 44,112,185,213,256-258,261,265,281,

298, 305, 308, 309, 311, 317, 319, 324, 325,

327, 389, 395, 397, 402, 412, 414, 427 Pluton 340 Plutos 301,302,304 Polideukes 272,327 Polieuktos 383, 384 Polifem 91, 93, 96, 171, 413, 414 Polignot 74, 212, 213-215, 224, 231, 273, 264 Polignotos 267 Polihymnia 400 Polikles z Aten 399 Poliklet 129, 198, 205, 209, 232, 235, 253-256,

266, 285, 301, 302, 304, 310, 320, 345, 254,

256

Poliklet Młodszy 283,285,289 Polikrates 105,112,119,145 Polinejkes 154, 155 Polites 161 Pollios 176

Pollitt J. J. 355, 380, 391, 401, 447, 448 Polycharmos z Rodos 403 Polydoros 412 Polygnotos 272 Polyksena 153, 240 Polymedes 130 Polyzalos 200, 316 Pompejusz 315, 356 Poniatowski Stanisław August 313 Pontios 416 Popham M. R. 15 Popilius 442 Porfyrion 407

Posejdon 54, 104, 109, 128, 147, 200, 201, 208,

226, 227, 230, 239, 244, 247, 248, 308, 311,

370, 373, 401, 406,408,412, 414 Potocki Kostka Stanisław 152 Praisos 96 Praksyteles 68, 262, 281, 292, 301-306, 308, 311,

318, 320, 321, 324, 326, 340, 345, 386, 400,

402, 419, 444

Priam 138, 153,161, 163,176, 179, 188, 213 Prokne 258 Prokrustes 182,249 Prometeusz 170, 265 Pronomos 273, 337 Protagoras 193 Protogenes 324 Psiaks 174 Psyche 397

Ptolemeusz I Soter 351, 353, 373, 395, 418 Ptolemeusz II Filadelfosa 373 Ptolemeusz III 418 Ptolemeusz IV 392, 410

Ptolemeusz, syn Lagosa 325, 351, 353, 420, 436 Pylon 435,436 Pyrgoteles 314 Pyrrus 293, 382

Pyteos 51, 281, 282, 292, 298, 299, 349, 365 Pythis 298 Pytia 72, 73, 106 Pytokritos 395 Pyton 72,183, 208, 342, 342, 343

Radamantys 423

Rea 138,406

Richter G. M. A. 149, 349

Ridgway B. S. 349, 380, 386, 387, 389, 392, 396,

402,417,447,448 Rizza G. 76

Robertson M. 241, 275, 404 Robinson 102, 190 Rojkos 57, 110-112, 145 Roksana 377 Rombos 131 Rotroff S. 434 Roux G. 274, 275, 285 RuhelH. 448

SackettL. H. 15

Safona 169, 317

Sakonides 166

Sallustiusz 253

Salpion 416

Samojlova T. L. 447

Sarpedon 147, 175

Satyr 178, 268, 302-306, 311 391, 398, 399, 400

Satyros 292, 297-299, 308, 317

Sauer B. 249

490 INDEKS OSÓB ORAZ POSTACI HISTORYCZNYCH, MITOLOGICZNYCH I LEGENDARNYCH

Schefold K. 331, 350

Schober A. 389, 448

Schrader H. 255

Schuchhardt W. 105

Schweitzer B. 390

Scylla 414

Seiler F. 348, 349, 447

Selene 108, 238, 240, 246, 247, 406

Seleukos I Nikator 351,353,382,385

Semele 407

Seneka 400

Serapis (Sarapis) 320, 418

Sfinks 72, 74, 80, 133, 134

Silanion 265,301,317

Simantoni-Bournia E. 15, 34

Simon E. 241

Sinis 249

Six J. 168

Skiron 178, 182, 249

Skopas 279-281,292,297,298,300-302,305,307,

308, 309, 314, 321, 323, 349 Skytes 178 Smikros 174

Smith R. R. R. 348, 349, 380, 386, 392, 447, 448 Snodgrass A. 35, 189 Sofilos 61, 158, 161, 428 Sofokles 317 Sokrates 265, 266, 316 Solon 36, 63, 65, 104, 105, 132 Sombrotidas 125 Sosandra 203 208, 261 Sosias 174, 177 Sosibios 416 Sosos 427

Sostratos z Knidos 372, 373 Sotades 270 Soter 353 Sparkes B. S. 275 Spintaros 278 Sterope 203, 204 Stewart A. 349 Straton I 322

Sulla 71,126,320,351,366,415 Sylen 211,271,311 Syzyf 337,338 Sztetyłło Zofia 5

Śliwa Joachim 447

Talcott L. 275 Tanatos 300 Tanit 428 Tauriskos 395 Teichiousa 117 Tejrezjasz 336 Telamon 143

Telefanes 185

Telefos 265,280,297,298,326,360,404,408,409, 422

Telekles 78,116

Temida 240, 384, 386, 401, 406

Temistokles 37, 196, 231,316, 332

Teodoros z Fokidy 57, 78, 110-112,116,145, 281, 282

Teodotos 278, 296

Teodozja 361

Teodozjusz 71

Teofrast 383

Tetyda 158, 161, 175, 267, 308, 332, 402

Tezeusz 16, 26, 61, 96, 115, 141, 144, 145, 161, 163, 164, 166, 176, 178, 182, 186, 205, 228, 229, 238, 239, 240, 249, 252, 265, 272, 273, 300, 317, 319, 422, 426, 428, 447

Thanatos 175, 271

Theo 296

Thorikos 64

Timantes 265

Timomachos z Byzantion 421

Timonidas 153, 155

Timoteos 292, 296, 298, 317-319

Tlezon 166

Toistikow W. P. 447

Tomlinson R. A. 190

Touratsoglou J. 447

Trajan 311,358,359

Travlos J. 224, 226-228, 274, 349, 447

Trazymedes z Paros 278, 296

Trendall A. D. 85, 335, 340, 341, 350

Triptolemos 181, 184, 185, 262, 275, 320, 332

Troiłoś 140, 153, 161, 182, 309

Tryton 139, 152, 247, 308, 373, 406

Trytonka 427

Tukidydes 7,61,194,317

Tyberiusz 265,413,414

Tyche 325, 385, 417, 424, 428

Tyfon 139, 152, 171

Tyszkiewicz M. 75, 181

Tytus 256,412,414

Ulanowska A. 15 Urania 235

Yatin C. 349

Wąsowicz A. 194, 274, 447

Wenus 386, 403

Wenus Kapitolińska 387, 402

Wenus Medycejska 402

Wenus z Milo 403

Wielowiejski J. 15

Witruwiusz 43, 44, 112, 262, 281, 289, 292

Wujewski T. 348, 349, 447

INDEKS OSÓB ORAZ POSTACI HISTORYCZNYCH, MITOLOGICZNYCH I LEGENDARNYCH 491

Zenobios 259

Zetos 395

Zeuksis (Zeuksippos) 264,265,266,271,399,426

Zeus 45, 51, 55, 56, 59, 68, 70, 71, 80, 87, 100, 101,105,107-109,115,119,137,139,141,143-147,161,170,188,196-198,201,203-205,207, 209,214,215,227-229,231,232,235,237-239, 243, 246, 260, 262, 264, 265, 278, 279, 280, 282, 286, 287, 295, 305, 311, 318, 319, 328, 332, 348, 357, 358, 362, 365, 366, 368, 380, 382,394,395,401,404,406-408,410,416-418, 446

Zeus Herkejos 226 Zeus Hypatos 226 Zeus Olbios 366 Zeus Olimpijski 218, 366 Zeus Polieus 217, 218, 319 Zeus Sozipolis 365 Zeus Tyechoos 226 Ziomecki J. 15

Indeks nazw geograficznych

Achaja 233, 401, 446, 452

Acharnaj 230, 248

Adrano 343

Afganistan 417, 453

Afrati 96

Afryka 109

Agrygent (Agrigento, Akragas) 108,194,198,266

Ai-Khanum 417

Ajgospotamoj 194

Akarnania 212, 314

Akcjum 353

Akraiphia 94

Akwilea 427

AlMina 331

Alabanda 363

Alba 305

Aleksandria 281, 353-357, 375, 379, 392, 410,

417, 418, 419, 420, 421, 424, 428, 434, 436,

439, 446, 447

Alfejos 68, 70, 100, 204, 207 Alinda 379 Altamura 340 Altis 68,70,379 Alyzja 314 Amfissa 71 Amnissos 61 Amyklajon 24 Anatolia 12 Anayysos 128 Andros 19,52,61 Ankona 126

Antiochia 351, 355, 375, 385, 404, 417, 430 Antissa 20

Apulia 273, 334, 337, 338, 339, 340, 344, 438 Arados 428 Argolida 15 Argos 21, 23, 25, 32, 33, 44, 52, 93, 94, 129, 130,

189, 196, 232, 235, 253, 256, 285, 308, 309,

311,326,346,442

Arkadia 117,230,297,308,401,422 Arles 304,305 Arpi 340 Assos 109, 147 Astritsi 82

Asyria 277

Ateny 14-16, 24, 28, 36-38, 40, 49-51, 55, 59, 60, 62-64,68,72,74,79,92,93,103-105,116,117, 119, 120, 122, 124, 126, 128, 131, 134, 135, 138-140,140,146,147,151,157,163,167,168, 179,180,182,184,186-194,196,203,207-209, 212,213,216,222,224-228,231,233-236,239, 241,242,245,248-250,258-260,264,265,271-278,281,282,287,297,298,300-303,307,318-320, 323, 326, 334, 335, 345, 347, 348, 351, 354,358-360, 363, 364,366,368,371,387-389, 391-394,396,401,402,408,412,414,415,417, 434, 441, 442, 444, 446, 447, 451, 452

Attyka 10, 14, 16, 19, 20, 24, 28, 32, 33, 37, 44, 62, 64, 85, 90, 91, 94, 99, 100, 119, 120, 122, 123,126-130,132,133,134,144,148,149,152, 158, 159, 169, 170, 171, 199, 212, 225, 227, 232, 259, 287, 295, 316, 323, 333, 345, 351, 384, 419, 430, 434, 435, 443, 444

Aulida 301

Azja 7, 11, 16, 32, 110, 129, 186, 188, 194, 309, 325, 354, 452

Azja Mniejsza 58, 109, 132, 135, 147, 152, 223, 276,281,289-291,302,308,311,321,322,324, 351, 353, 354, 357, 366, 367, 375, 376, 387, 388, 395, 396, 417, 430, 432, 435, 437, 444, 445, 452

Babilon 277, 446

Babilonia 417

Baktria 353,417

Baltimore 340

Bassaj 42, 51, 56, 229, 230, 231, 252, 262, 279,

285, 287, 390, 393 Bazylea 390 Bejrut (Berytos) 404 Belevi 51, 366, 375, 376, 387, 392, 417 Beocja 15, 31, 32, 75, 80, 93, 94, 100, 129, 131,

149, 152, 159, 169, 208, 209, 212, 260, 276,

303, 307, 317, 345, 348, 434, 444 Berezań 39 Berlin 6, 119, 120, 121, 122, 123, 155, 181, 268,

359, 360 Bitynia 74,353,402,403

493

INDEKS NAZW GEOGRAFICZNYCH

Bliski Wschód 8, 16, 40, 50

Bodrum 291,292

Boh 39

Bolonia 234

Bosfor Kimmeryjski 377, 378

Boston 75, 77, 87, 88, 100, 137, 181

Bruksela 267

Bułgaria 347,378,446

Burgundia 188

Byzantion 70

Caere 93, 96, 167, 170, 171

Canosa 340, 438

Centocelle 303

Centuripe 343,438,439

Ceryeteri 167, 171

Chalkedon 396

Chalkis 170, 439

Chania 429

Chatillon-sur-Seine 100, 188

Cheroneja 70, 260, 276, 286, 322

Chersonez Taurydzki 195 361, 362, 375, 377

Chios 19, 33, 52,61,65,74,97,98,120,130,135,

171,261,320,348,424,435 Chiusi 160 Cyklady 15,32 Cylicja 51,366 Cypr 16, 32, 33, 44, 78, 80, 357, 424, 430, 431,

434, 435, 437, 442, 447 Cyrenajka 109, 170, 439, 452 Czertomlyk 445

Damaria 196

Delfy 25, 26, 42, 50, 60, 61, 64, 67, 71-76, 80, 81, 103,105,112-114,124,130,133-136,140,141, 143-147,200,201,206-208,213,225,233,235, 239, 249, 257, 261, 278, 282, 283, 286, 287, 295,298,299,305,306,309-311,316,337,370, 371, 373, 379, 383, 386, 388, 406, 416, 451, 452

Delos 19,49, 50,64, 67,73, 79, 80, 84,92,94,95, 125, 126, 135, 137, 157, 190, 193, 255, 330, 354,370,372-374,397,404,414,419,420,426, 427,431,442

Dema 232

Derveni 445

Didyrna koło Miletu 67,112,117,118,132,136, 365, 417, 447

Diocezarea 51, 366

Dion 316

Dipylon 84,92,127,134

Dniepr 39

Dodekanez 212

Dodona 382

Doryda 97

Dreros 20, 21, 26, 52, 61, 84

Drezno 234,308,382

Efez 43, 48-50, 64, 79, 111, 112, 113, 235, 265,

277, 281, 300, 302, 307, 308, 317, 324, 325,

372, 375, 378,411, 417, 442, 445 Egea 39 Egina 48, 50, 91, 93, 94, 106, 107, 109, 142, 149,

152, 170, 171, 189,196, 208, 209, 221, 348 Egipt 5, 7, 8, 16, 40, 79, 93, 98, 109, 163, 186,

292, 309, 325, 351, 353, 354, 377, 382, 393,

417, 418, 424, 428, 430, 442, 445, 451 Egnathia 344 Eleuteraj 209 Eleutherna 96 Eleuzis 16, 29, 65, 91, 224, 235, 247, 251, 259,

262, 282, 293, 295, 324, 332, 367 Elida 68, 196, 237, 308 Elis 235,308,348 Elmali 187 Emporio 19, 61, 65 Eolia 50,97 Epir 7,8,293,382 Eretria 19,21, 37, 53,93,141,269,271, 272, 338,

372, 434

Erymant 207, 249 Etna 343

Etolia 21, 54, 55, 74, 187, 297 Etoloakarnania 212

Etruria 93, 96, 97, 170, 171, 274, 344, 431, 442 Eubea 12,19, 21, 32, 33, 38, 53, 93, 96,141,170,

201, 232, 327

Failaka 417 Faistos 436 Faros 357,372,373 Farsalos 310 Fenicja 35, 40 Figaleja 230 Filadelfia 165 Florencja 160, 321 Fokida 15,71 Francja 100, 188, 346 Frankfurt 311 Frygia 40, 353

Galacja 353 Galia 431,452 Ganges 353 Gaza 393

Gela 70,96,200,343 Gjólbaschi 291 Gołuchów 99, 169, 174 Gordion 166 Gortys 308

Granik 276,311,315,327,428 Grecja 44, 54, 106, 109, 114, 228, 256, 276, 281, 289, 320, 347, 416, 445, 451-453

494

INDEKS NAZW GEOGRAFICZNYCH

Haghigeorgitika 117

Halikarnas 277, 279, 281, 282, 291, 298, 304,

308, 317, 319-321, 322, 357, 375, 376, 380,

390

Hefajsteja 442 Heidelberg 159 Hellespont 37, 194, 276 Herkulanum 254, 314, 315, 342, 382, 385, 420-

422

Himera 197, 198 Histria 333, 432 Hiszpania 452

Ilion 387, 392, 417

Ilissos 60, 225, 247, 248, 323

Ilium Novum 311

Indie 277,354,406,446

Iraklion (Heraklion) 26

Iria 23, 58, 109

Ischia 39

Istambuł 393

Issos 276, 315, 327, 393, 421, 428

Istm Koryncki 39, 52, 54, 55, 80, 109, 190, 311

Itaka 15, 39

Italia 16, 39, 47, 85, 96, 108, 109, 170, 171, 197,

208, 273, 334, 335, 337, 345, 347, 348, 410,

414, 420, 424, 435, 442, 448, 452 Izmir 11

Joannina 429

Jonia 22, 33, 37, 44, 57, 83, 96-99, 110, 113, 128,

132, 136, 147, 171, 188, 197, 209, 212, 307,

437, 442 Juz-Oba 378 Jużnyj 333

Kaikos 280, 297, 357, 408

Kalidon 55, 187, 297

Kalos Limen 361

Kamiros 97, 171, 348

Kampania 340-344, 442

Kapadocja 353

Kapua 341,404

Kardamena 447

Karfi 11,12,20,21

Karia 97, 282, 291, 299, 307

Karlsruhe 339

Kartagina 197, 348, 351, 431

Kassandreja 309

Kassope 377

Kastalia 71,72

Kato Zakro 6

Kazanłyk 378, 419, 424

Kea 11

Keramejkos 7, 12, 14, 28, 30, 31, 90, 331, 441

Keratea 121

Kercz 331, 346

Kerkyntida 361, 375

Kerkyra 102

Kirra 71

Kladeos 68,70,204

Kladzomenaj 171, 172

Kleonaj 186, 187

Knidos 50, 277, 291, 304, 402, 432

Knossos 95, 436

Kom el-Dikka 357

Kombos 131

Kommagena 353, 417, 452

Konstantynopol 7, 311

Kopenhaga 137, 259

Korkyra (Korfu) 139, 323

Korynt 25, 32, 36-39, 40, 44, 47, 48, 53-55, 65, 66, 73, 78-80, 85-87, 89-94, 96, 97, 99, 100, 102-105,107,109,129-131,134,136-138,149, 151,152,155,157-160,169-171,185-189,197, 220, 222, 309, 311, 319, 329, 348, 351, 372, 434, 442

Koryntia 15, 36, 85

Kos 305, 324, 357, 362, 363, 403, 447

Koszary 331, 333, 350, 377, 430, 432

Koukounaries 61

Kraków 178,215,271,341,350

Kreta 6, 11, 20, 21, 32, 33, 44, 50, 52, 61, 76-84, 93, 95, 96, 100, 119, 149, 241, 256, 429, 434-436, 452

Krym 195, 331, 361, 378, 424

Kseropolis 33

Ksoanon 105

Kuł Oba 346,347

Kurne 85,341,342

Kurion 32

Kydonia 256

Kyrene (Cyrenajka) 70, 109, 170

Kyzikos 135, 199, 398

Labranda 282, 357

Lagina 366, 404

Lakonia 25, 80, 81, 93, 132, 152, 170, 188

Larisa 49

Lasithi 11

Lato 61

Laurion 121, 347, 348

Lefkandi 11,12,15,19,22

Lemnos 234, 257, 442

Lemos 15

Lesbos 20, 49, 348, 429, 432

Leukadia 377, 423

Libia 109, 170

Lidia 37,72,97,112,128,162,186,188,189,365

Likia 187,290,291,392

Likosura 401

Limyra 387,392,417

495

INDEKS NAZW GEOGRAFICZNYCH

Lipari 343, 438

Lokry 107, 212, 345

Londyn 126, 132, 184, 185, 239, 240, 252

Loutraki 137

Lozanna 341

Lukania 334, 335, 337, 340

Lyon 122, 123

Macedonia 8,37,58,260,265,266,276,292,293,

296, 316, 324, 327, 329, 330, 345, 351, 354,

373, 376, 377, 383, 419, 423, 426, 434, 435,

442-444,446,451

Magnezja 51, 186, 360, 364, 393, 404, 417 Mahdia 396, 400 Mantinea 276, 306, 319, 391, 400 Mantua 253 Maraton 37, 60, 71, 105, 114, 185, 201, 235, 245,

275, 306

Marmaria 72,75,282,371 Massalia (Marsylia) 50, 75, 114 Media 353

Megalopolis 64, 287, 289, 295 Megara 65, 70, 96, 112, 307, 309, 311 Melos 31, 32, 100, 130, 345, 401, 403, 404 Memfis 373,418 Mende 260 Merenda 122 Messena 401 Messenia 260

Metapont 39, 70, 72, 96, 194, 335 Mezopotamia 39 Milet 39,48, 51,58,67,97,98,112,113,117,118,

129,145,171,193-195,274,277,295,365, 370,

417, 442

Mitylene 49, 429 Monachium 90, 173, 180 Morze Czarne 16, 39,97,171, 292, 331, 333, 335,

347, 361, 374, 376, 377, 419, 424, 432, 434,

442, 452

Morze Egejskie 7, 32, 302, 419 Morze Kaspijskie 353 Morze Śródziemne 274, 333, 353, 374, 431, 432,

438, 442

Morze Tyrreńskie 161 Moschato 120 Mustafa Pasza 357, 379 Mykale 199 Mykeny 11,84 Myrina 439,442,444 Myzja 109, 297, 305, 408

Naksos 5, 19, 23, 31, 32, 44, 50, 58, 79, 80, 81, 95, 109, 110, 114, 124-126, 129, 130, 134, 295

Naukratis 39, 93, 98, 109, 170, 171, 186

Naupaktos 260

Nausa 423

Nea Pafos 357, 432, 447 Neandria 49

Neapol 39,258,396,315,413,431 Nemea 51,61, 279, 280, 307, 326, 377 Nieborów 321 Nikomedea 402 Nil 39, 98, 109, 170, 356, 373 Nowy Jork 32, 91, 127, 129, 134, 148, 161, 175, 330, 383

Odessa 333, 350

Oksford 155, 157

Olbia 39, 333, 361, 362, 374, 377, 378, 432, 447

Olimp 72,100,139,161,162,171,177, 209, 229, 237, 316, 406, 410

Olimpia 13, 17, 25, 26, 44, 45, 55, 60, 61, 63, 67, 68, 70-73, 75, 80,100,107,109,119,126,145, 173, 178, 188, 190, 201, 203, 204, 208, 221, 229, 233, 235, 237, 238, 240, 246, 247, 262, 280, 286, 287, 295, 303, 311, 312, 317, 319, 366, 371, 379, 380, 401, 451, 452

Olint 195, 232, 278, 295, 308, 329, 330, 374, 426

Olounta 20

Orontes 39,351,385

Ortygia 308

Paestum 47, 108, 187, 194, 342, 343, 344

Palepafos 357

Palermo 173, 335

Palmyra 237

Panagiuriszte 446

Pantikapajon 331, 333, 361, 362, 375, 378, 424,

445

Parion 305 Parnas 71, 410 Paros 33, 44, 61, 94, 95, 114, 122, 124, 129, 147,

212, 221, 259, 278, 279, 307, 349 Paryż 175, 240 Paterno 343 Pełła 266, 276, 296, 299, 330, 351, 394, 419, 422,

426, 442 Peloponez 11,38,44,51,68,77,79,129,230,231,

253, 279, 280, 287, 289, 302, 307, 323, 348,

401, 434, 446 Penteskufia 155, 187 Perachora 21, 52, 78, 101, 137 Pergamon 64, 75, 147, 237, 257, 351, 353, 354,

357, 359, 361, 363, 370, 371, 375, 379, 387-

389, 394, 396, 399, 401, 404, 408, 417, 427,

434,435,442 445,448 Persepolis 277 Persja 446 Pireus 6, 126, 188, 194-196, 295, 308, 317, 319,

320 Pitekussaj 39

496

INDEKS NAZW GEOGRAFICZNYCH

Pitsa 187

Piza w Elidzie 68, 196, 203

Plateje 37, 61, 74, 193, 199, 249, 213, 233

Plowdiw 446

Pnyks 115,194,223

Pompeje 253, 315, 327, 329, 342, 393, 398, 416,

420-422, 427, 428 Pont 353,354 Porfmyj 361

Posejdonia (Paestum) 39, 47, 108, 109, 338 Półwysep Chalcydyjski 260 Praeneste 305, 429 Priene 51, 64, 277, 281, 282, 295, 363, 371, 372,

374, 379, 409, 417

Prinias (Rizenia) 52, 81, 82, 83, 84, 96, 149 Ptoon 80 Pydna 351,416

Rakotis 356

Ramnus 119, 230, 248, 259, 307, 323, 401

Ratyzbona 453

Reggio di Calabria 201

Rhegion 170, 208

Rheneia 94

Rhitsona 94

Riace 201,233,256

Rizenia (Prinias) 52

Rodos 19, 33, 65, 81, 97-99, 159, 171, 195, 265, 309, 311, 324, 345, 348, 353, 354, 356, 363, 385,395-397,403,408,410,417,419,429,435, 437, 439, 440, 446

Rosja 331, 333

Ruvo 337, 340

Ryżanówka 347

Rzym 5,88,201,211,253,256,303,305,311,314, 316,317,321,351,353,354,366,385,396,398, 399, 413, 415, 416, 418, 419, 420, 427

Salamina 37, 72, 105, 179, 357, 395

Saloniki 293, 423, 442, 445

Samos 22, 33, 43, 48, 53, 57, 59, 79-82, 84, 97, 98,101,105,110-113, 118-121, 126,127,129, 132, 145, 149, 171, 209, 264, 265, 266, 348, 366, 435

Samotraka 51, 60, 308, 367, 394, 395, 419

Sangri 50, 58

Sankt Petersburg 331

Sardes 37, 104, 364, 365

Seleucja 355, 417

Selinunt 39, 47, 70, 107, 143, 189, 197, 198

Sfakteria 260

SidiGaber 357

Silaris (Silarus, Sele) 108, 109

Siwa 446

Skyros 213,422

Smyrna 11,19, 49, 65, 172, 325, 445

Sołocha 347

Sparta 16, 23, 24, 26, 36, 38, 76, 91, 93,100,101,

169, 170, 193, 194, 250, 276 Sperlonga 390,413,414,452 Spina 267 Stratos 280 Styks 271

Sunion 128, 187, 211, 225, 230, 248 Suza 124, 216 Sybaris 70, 348 Sycylia 16, 36, 39, 44, 47, 85, 96, 107, 108, 109,

143, 147, 194, 197, 199, 200, 208, 209, 221,

265, 334, 335, 341, 343, 344, 348, 426, 431,

432, 438, 442, 445 Sydon 265, 321, 322, 393 Syfnos 60,73,95,113 Sykion 36, 44, 55, 70, 113, 185, 186, 253, 308,

309,311,313,372,385 Syrakuzy 39, 64, 70, 74, 96, 107, 125, 134, 198,

208, 287, 343, 348, 432 Syria 40, 78, 80, 366, 370, 430, 432, 452 Syro-Palestyna 353 Szatbi 357, 424

Tanagra 196, 317, 345, 439, 444

Tarent (Taras) 93, 119, 170, 208, 309, 311, 313,

334, 336-340, 344, 345, 385, 445 Tarsus 445 Taurus 353

Tazos 130, 131, 212, 367 Teby 32,42,75,154,169,194,276, 307, 309, 326,

391, 395, 424, 444 Tegea 51, 279, 280, 287, 297, 298, 307, 308, 348,

349, 393, 408 Tempe 21 Tera 33, 94, 130 Termopile 37

Termos 21, 22, 34, 52-55, 187 Terracina 413

Tesalia 8, 15, 32, 212, 310, 442 Tespie 212,213,303-305,311 Thmuis 428 Tiryns 22, 41

Tivoli 252, 315, 399, 414, 427 Torikos 19, 20, 39, 249 Tracja 37,376,378,419 Tralles 395 Troada 49, 147, 308 Troja 138, 143, 146, 147153, 154, 161, 175, 178,

179, 183, 202, 213, 239, 296, 297, 311, 378,

392, 408, 412 Tunezja 397 Turcja 187, 291 Tygrys 355 Tyr 309,313 Tyras 333, 361

497

INDEKS NAZW GEOGRAFICZNYCH

Ukraina 331, 333, 347, 350, 377, 445 Uranu 40

Van 40 Vari 100,295 Vix 188 Yolomandra 128 Yroulia 97 Yulci 177, 267

Wardian 357

Warszawa 159,164,169,176,181,184, 267, 306,

313, 317, 333, 335, 344, 390 Watykan 259,318,321

Wenecja 311

Wergina 276, 289, 292, 293, 296, 316, 327, 345,

346, 355, 375, 377, 394, 419, 423, 425, 426,

428, 442

Wezuwiusz 421 Wiedeń 453 Wiochy 311 Wolos 424,429 Wroulia 19,65 Wzgórze Muz 223

Zagora 19, 20, 61 Zatoka Koryncka 71 Zatoka Perska 6, 417

Spis treści

Wstęp.............................................................................................................................................. 5

1. Wieki Ciemne - okres submykeński i protogeometryczny (ok. 1150-900 p.n.e.).............. 7

Architektura .................................................................................................................... 10

Rzeźba .............................................................................................................................. 12

Ceramika.......................................................................................................................... 13

2. Okres geometryczny (ok. 900-720/700 p.n.e.) ..................................................................... 16

Architektura .................................................................................................................... 17

Rzeźba .............................................................................................................................. 24

Ceramika.......................................................................................................................... 28

Attyka......................................................................................................................... 28

Pozostałe ośrodki produkcji ceramiki geometrycznej ........................................... 32

Wyroby rzemiosła ........................................................................................................... 33

3. Okres archaiczny (ok. 720/700-480 p.n.e.)........................................................................... 35

Urbanistyka ..................................................................................................................... 37

Wczesny okres archaiczny - okres orientalizujący (ok. 720/700-600 p.n.e.)................... 40

Architektura .................................................................................................................... 41

Plan świątyni greckiej i typy świątyń ...................................................................... 41

Porządki w architekturze greckiej ........................................................................... 43

Ważniejsze świątynie VII w. p.n.e............................................................................ 52

Inne typy budowli starożytnej Grecji...................................................................... 58

Sanktuarium greckie................................................................................................. 67

Rzeźba .............................................................................................................................. 75

Narodziny monumentalnej rzeźby i typ kory ......................................................... 78

Typ postaci siedzącej................................................................................................. 82

Typ kurosa.................................................................................................................. 83

Reliefy......................................................................................................................... 84

Ceramika orientalizująca................................................................................................ 85

Ceramika protokoryncka.......................................................................................... 85

Ceramika protoattycka.............................................................................................. 90

Inne ośrodki produkcji ceramiki orientalizującej.................................................. 93

Inne dziedziny sztuki ..................................................................................................... 99

Okres archaiczny rozwinięty i subarchaiczny (ok. 600-480 p.n.e.)................................ 101

Architektura .................................................................................................................. 102

Świątynie doryckie.................................................................................................. 102

499

SPIS TREŚCI

Świątynie jońskie..................................................................................................... 109

Inne budowle ........................................................................................................... 113

Rzeźba ............................................................................................................................ 116

Charakterystyka rzeźby archaicznej...................................................................... 116

Typ postaci siedzącej ............................................................................................... 117

Typ kory ................................................................................................................... 120

Typ kurosa................................................................................................................ 125

Inne typy w rzeźbie VI w. p.n.e.............................................................................. 131

Stwory mitologiczne i wyobrażenia zwierząt........................................................ 133

Rzeźby architektoniczne......................................................................................... 137

Reliefy nagrobne i inne........................................................................................... 147

Ceramika........................................................................................................................ 149

Ceramika koryncka................................................................................................. 149

Ceramika attycka czarnofigurowa.......................................................................... 155

Inne ośrodki ceramiki czarnofigurowej ................................................................ 169

Ceramika czerwonofigurowa attycka..................................................................... 172

Malarstwo monumentalne okresu archaicznego........................................................ 185

Inne dziedziny sztuki ................................................................................................... 187

4. Okres klasyczny (ok. 480-400 p.n.e.).................................................................................. 193

Urbanistyka ................................................................................................................... 194

Wczesny okres klasyczny (480-450 p.n.e.)........................................................................ 196

Architektura .................................................................................................................. 196

Rzeźba............................................................................................................................ 198

Rzeźba pełna............................................................................................................ 198

Rzeźba architektoniczna......................................................................................... 203

Inni rzeźbiarze okresu wczesnoklasycznego......................................................... 208

Reliefy wotywne i nagrobne ................................................................................... 211

Malarstwo monumentalne i wazowe ........................................................................... 212

Malarstwo monumentalne...................................................................................... 212

Malarstwo wazowe................................................................................................... 213

Dojrzały okres klasyczny (450-400 p.n.e.)........................................................................ 216

Architektura .................................................................................................................. 216

Akropolis.................................................................................................................. 216

Inne świątynie.......................................................................................................... 228

Architektura świecka .............................................................................................. 231

Rzeźba............................................................................................................................ 232

Fidiasz ...................................................................................................................... 232

Wystrój rzeźbiarski Partenonu............................................................................... 239

Inne rzeźby architektoniczne................................................................................. 248

Pozostali rzeźbiarze V w. p.n.e. .............................................................................. 253

Reliefy: stele nagrobne i wotywne ......................................................................... 262

Malarstwo monumentalne i wazowe ........................................................................... 264

Malarstwo monumentalne - Agatarchos, Apollodoros, Parrasjos i Zeuksis ..... 264

Malarstwo wazowe................................................................................................... 266

5. Późny okres klasyczny (ok. 400-323 p.n.e.)....................................................................... 276

Urbanistyka ................................................................................................................... 277

Architektura .................................................................................................................. 278

U u

500

4 -10- 2 1

spis t:

Budowle sakralne .................................................................................................... 278

Tolosy i porządek koryncki.................................................................................... 282

Teatr.......................................................................................................................... 287

Budowle sepulkralne............................................................................................... 289

Inne budowle........................................................................................................... 294

Rzeźba............................................................................................................................ 296

Rzeźba architektoniczna......................................................................................... 296

Rzeźba pełna............................................................................................................ 301

Płaskorzeźba - sarkofagi, reliefy nagrobne i inne................................................ 321

Malarstwo i mozaiki...................................................................................................... 324

Malarstwo monumentalne - Nikomachos, Filoksenos,

Eupompos, Pauzjasz, Apelles, Eufranor................................................................ 324

Mozaiki..................................................................................................................... 329

Malarstwo wazowe................................................................................................... 330

Inne dziedziny sztuki okresu klasycznego i późnoklasycznego ............................... 345

6. Okres hellenistyczny (323-30 p.n.e.).................................................................................. 351

Urbanistyka i architektura ........................................................................................... 355

Miasta ....................................................................................................................... 355

Budowle sakralne i tolosy....................................................................................... 363

Inne budowle........................................................................................................... 367

Rzeźba............................................................................................................................ 380

Okres ok. 323-200 p.n.e. ......................................................................................... 381

Reliefy....................................................................................................................... 392

Rzeźba II w. p.n.e..................................................................................................... 394

Rzeźba I w. p.n.e...................................................................................................... 410

Ośrodki rzeźby hellenistycznej.............................................................................. 416

Malarstwo monumentalne............................................................................................ 419

Mozaiki .......................................................................................................................... 426

Ceramika........................................................................................................................ 429

Ceramika czarnopokostowana................................................................................ 430

Ceramika z czerwonym slipem (terra sigillata).................................................... 432

Ceramika szara.......?....:.*'.:....................................................................................... 432

Naczynia z dekoracją malowaną na pokoście ....................................................... 433

' Ceramika z dekoracją malowaną ciemnymi kolorami na jasnym tle....................... 436

Ceramika polichromowana (zazwyczaj na jasnym tle) ........................................ 438

Ceramika reliefowa.................................................................................................. 440

Naczynia figuralne - Magenta Ware...................................................................... 442

Unguentaria............................................................................................................. 443

Inne dziedziny sztuki ................................................................................................... 444

Zakończenie .............................................................................................................................. 451

Tablica chronologiczna ............................................................................................................ 454

Wskazówki bibliograficzne...................................................................................................... 455

Wykaz ilustracji ........................................................................................................................ 470

Indeks osób oraz postaci historycznych, mitologicznych i legendarnych .......................... 480

Indeks nazw geograficznych.................................................................................................... 492

i r-"- .*' _„, -»•••'

---