Przewodnik Relacyjne bazy danych 2008-2009, Ogrodnictwo 2011, INFORMATYKA, informatyka sgg, MS Access

„Budowanie relacyjnych baz danych”

(skrypt elektroniczny) dr Marek Wierzbicki

Skrypt elektroniczny opracowany został z myślą o słuchaczach różnych kierunków studiów SGGW. Służy do samodzielnego zrozumienia i opanowania procesu budowy relacyjnej bazy danych przy użyciu programu MS Access. W tym celu utworzona została przykładowa baza danych umownej firmy. Dane tej firmy zawierają pliki: : Firma, Firma1, Filia, Pracownicy. W każdym roku akademickim zamieszczane są one wraz z niniejszym skryptem w sieci laboratoriów komputerowych dydaktycznych Katedry Ekonometrii i Informatyki SGGW obsługiwanej przez serwer MORS. Adres katalogu w roku 2008/2009; N: /Socjologia stac. 2008-2009/ Warsztaty/Materiały/Access.

Wprowadzenie

Pojęcie modelu relacyjnego pojawiło się w roku 1970, Kiedy E.F.Codd ogłosił prace dotyczące tego modelu. Struktura relacyjna modelu bazy danych jest obecnie najbardziej popularną. Relacja może być określona jako podzbiór iloczynu kartezjańskiego D₁xD₂x… D_n . Element relacji (d_1,d_2, … d_n) nazywamy krotką. Najwygodniej jest przedstawić relacyjną strukturę modelu danych za pomocą tablic.

Przyjmuje się że:

Każdy wiersz odpowiada jednej krotce relacji,
Kolejność wierszy nie ma znaczenia,
Każdy wiersz w tablicy jest różny,
Kolejność kolumn odpowiada porządkowi dziedzin D₁, D₂, … D_n, na których jest określona relacja,
Dziedzinę ustala się na podstawie nazwy kolumny.

Przy budowie struktury relacyjnej modelu danych należy pamiętać, że każdemu elementowi tablicy odpowiada pojedyncza wartość a nie zbiór wartości.

W tablicach mogą występować kolumny opcjonalne nazywane są one kolumnami null (czyli mogą nie zawierać informacji). Kolumny wymagane są nazywane kolumnami not-null.

Potocznie pojęcie bazy danych używa się do jakiegokolwiek zbioru danych, nie koniecznie w formie elektronicznej.

Mamy wiele definicji bazy danych wg. różnych autorów. To co łączy te definicje to fakt, że dane mają ustaloną strukturę, są uporządkowane i istnieją narzędzia pomagające korzystać i rozwijać bazę.

Przy projektowaniu relacyjnej bazy danych podstawowym zagadnieniem jest właściwa definicja tabel przechowujących dane. Związki pomiędzy danymi w tabelach określane są z punktu widzenia użytkownika jako związki wartości w poszczególnych kolumnach.

Wymagania stawiane relacyjnym bazom danych

Tworząc bazę musimy zidentyfikować obiekty składające się na nią. W analizie SI (Systemów Informacyjnych), każdy z takich obiektów nazywamy encją. Encja jest określona za pomocą odpowiedniej unikalnej nazwy. Na przykład w systemie bankowym taką encją może być klient. Każda encja powinna mieć określone atrybuty, w przypadku klienta może to być nazwisko, adres itd. Powinniśmy również zidentyfikować powiązania między encjami. Obiekty i powiązania występujące w systemie mają bezpośredni wpływ na organizację bazy danych. Jedna tablica odpowiada jednej encji, atrybuty encji staja się kolumnami tablicy.

Dla celów projektowych przedstawia się schematycznie nazwy kolumn (bez zawartości kolumn), ich typ oraz wyznacza związki między tabelami.

Relacje mogą być 1 : 1 (jeden do jeden), 1: N (jeden do wielu) lub M : N (wiele do wielu). Na rysunku powyżej mamy przykład związku 1 : N jeden pracownik może występować wielokrotnie na liście wynagrodzeń (w różnych miesiącach). Na ogół zależności wiele do wielu redukuje się do zależności wiele do jeden i jeden do wielu.

W założeniach przyjmuje się że, wartości danych są skalarne.

Skalarność nazywana inaczej „atomizacją” lub „niepodzielnością” oznacza, że danych nie można rozbić na mniejsze porcje. W praktyce najczęściej wiersze nazywa się rekordami a kolumny polami.

W bazach danych pola mogą być bitowe, liczbowe, daty, tekstowe (o ustalonej długości), obecnie bazy oferują wiele rozszerzeń.

Istotną cechą jest możliwość kolumn autoinkrementowanych.

Wymagania stawiane przez użytkowników bazom danych:

Kontrolowana redundancja - w celu poprawienia czasu dostępu do danych, uproszczenia metody adresowania oraz uzyskania lepszej jakości przetwarzanych danych.
Różnorodne korzystanie z bazy - eksploatacja jednej bazy nawet przez miliony użytkowników w różny sposób.
Szybka praca konwersacyjna - dane otrzymywane w bardzo krótkim czasie, pytania do systemu mogą mieć rozmaitą postać i format.
Łatwość rozwoju i reorganizacji - baza danych rozwija się o pozyskiwane nowe dane bez konieczności zmiany sposobu ich używania.
Dostępność i wydajność - użytkownik otrzymuje wszystkie potrzebne mu dane, ma upoważnienie do korzystania z nich.
Tajność - nieupoważnieni nie mają dostępu do danych.
Zabezpieczenie przed zniszczeniem, zgubieniem oraz szybka odnowa po awariach.
Fizyczna i logiczna niezależność danych.
Klucze w relacyjnej bazie danych

Istotną cechą w relacyjnych bazach danych jest pojęcie kluczy.

Wyróżniamy trzy rodzaje kluczy:

Kandydujące,
Główne,
Obce.

Klucz kandydujący jest grupą kolumn w tabeli, które zapewniają unikatowość wierszy w danej tabeli. Klucz może być kombinacją kilku atrybutów, na przykład imię, nazwisko, data urodzenia, imię ojca.

Szczególny klucz wybrany z kluczy kandydujących nazywamy kluczem głównym. Przykładowo dla klienta może być to identyfikator nadany mu przez bank. Przykładami takiego klucza może być numer PESEL.

Klucz obcy jest kluczem głównym pochodzącym z innej tabeli (nadrzędnej).

Teoria relacyjnych baz danych jest oparta na ścisłych matematycznych określeniach i definicjach. Przytoczymy definicje z użyciem terminologii specyficznej dla czystej teorii relacyjnych baz danych:

"Relacja R jest w pierwszej postaci normalnej (1NF) wtedy i tylko wtedy, gdy wszystkie użyte dziedziny zawierają tylko atomowe wartości".

"Relacja R jest w drugiej postaci normalnej (2NF) wtedy i tylko wtedy, gdy jest w postaci 1NF oraz każdy nie kluczowy atrybut jest w pełni funkcyjnie zależny od klucza głównego."

"Relacja R jest w trzeciej postaci normalnej (3NF) wtedy i tylko wtedy, gdy jest w postaci 2NF oraz każdy niekluczowy atrybut jest nietranzytywnie zależny od klucza głównego."

We wszystkich powyższych definicjach zakłada się, że każda krotka może być jednoznacznie zidentyfikowana przez wartości zbioru atrybutów, które tworzą klucz główny.

Istnieją jeszcze postacie normalne Boyce'a/Codda (BCNF), czwarta postać normalna (4NF) oraz piąta postać normalna (5NF). W praktyce staramy się doprowadzić bazę do 3 postaci normalnej.

Uwagi dotyczące normalizacji i denormalizacji baz danych

Denormalizacja danych jest procedurą odwrotną do normalizacji, przeprowadzaną jedynie w celu poprawienia efektywności działania systemu, zwłaszcza gdy jest on skomputeryzowany. Denormalizację można przeprowadzić tylko na etapie projektowania.

Klasycznym przykładem denormalizacji jest kontrolowane powtarzanie danych. Na przykład dla systemu rezerwacji miejsc w samolotach linii lotniczej, charakteryzującego się dużą liczbą przetwarzanych rezerwacji, może się okazać bardziej efektywne skopiowanie danych o liczbie miejsc w samolocie do szczegółów o locie. Wadą tego rozwiązania jest to, że teraz szczegóły dotyczące lotu będą zajmować więcej miejsca w pamięci, i gdy liczba miejsc w samolocie zmieni się, trzeba będzie ją od nowa skopiować do wszystkich szczegółów lotów dla danego typu samolotu.

Jako drugi przykład denormalizacji weźmy przechowywanie powtarzającej się grupy danych o szczegółach lotu, po jednej dla każdego miejsca, wskazując jego numer i dostępność. Tę postać denormalizacji powinno się stosować, gdy jest tylko jedna lub dwie funkcje, które używają tych danych. W tym konkretnym przypadku funkcja prawdopodobnie dokonywałaby przypisywania/kasowania przypisania miejsc oraz wyznaczałaby bieżące przypisania.

Z konieczności denormalizacja w przypadku ręcznie wypełnianych formularzy jest powszechna, czego dowodem jest olbrzymia liczba odnoszących się do siebie wzajemnie (referencyjnych) danych na większości formularzy na papierze. Wszyscy wiemy, jakie to może spowodować problemy, gdy zajdzie potrzeba zmiany danych. Zwykle trzeba wtedy wydać nowy zbiór formularzy.

Typy danych

Czym są dane? Dane są znakami, które opisują realnie istniejącą rzecz lub zdarzenie w prawdziwym świecie. Dane mają same w sobie pewne właściwości.

Wszystkie dane mają charakter (flavor) lub typ (type). Liczba, nazwisko, histogram, sekwencja DNA, kod, część oprogramowania - można uznać za typ danych. Typ może być prosty lub złożony.

Statystyczne typy danych:

Nominalne (nominal) - nazywanie rzeczy i zdarzeń (np. nazwisko, adres)
Porządkowe (ordinal) - identyfikowanie pozycji rzeczy lub zdarzenia wewnątrz hierarchii, której rozstępy nie są dokładnie zdefiniowane (np stopnie wojskowe czy stopnie naukowe, oceny)
Interwałowe (interwal) - identyfikowanie punktu na skali, której rozstępy są dokładnie zdefiniowane, ale skala nie ma dokładnie zdefiniowanego punktu zero (np rok kalendarzowy jest liczbą lat, ale nie jest liczbą ze skali bezwzględnej)
Proporcjonalne (ratio) - identyfikowanie punktu na skali, której rozstępy są dokładnie zdefiniowane i która ma zdefiniowany dokładnie punkt zero.

Złożone typy danych

Są one bardzo różnorodne. Przykładem jest sekwencja DNA (kwasu dezoksyrybonukleinowego) zapisana jako sznur liter A C, T, G (od pierwszych liter nazw nukleotydów wchodzących w skład DNA: adeniny, cytozyny, tyminy i guaniny). Co odróżnia sekwencje DNA od zwykłego sznura? Wewnątrz sekwencji możliwe jest badanie informacji w niej zawartej poprzez wykonanie serii wyspecjalizowanych operacji.

Operacje wykonywane na danym typie danych:

Nominalne - dane są porównywane tylko, co do równości (np. porównywanie nazwisk leksykalnie po to by ustalić porządek alfabetyczny)
Porządkowe - dane są porównywane, co do równości, nadrzędności lub podrzędności (np. porównywanie rang wojskowych)
Interwałowe - dane są zwykle porównywane, co do równości, nadrzędności lub podrzędności, często są odejmowane od siebie (np. odejmowanie lat od siebie w celu ustalenia rozstępu między datami)
Proporcjonalne - dane te są porównywane, co do równości, nadrzędności lub podrzędności, a ponieważ leżą na skali bezwzględnej to są idealne do wykonywania szeregu działań matematycznych.

Informacje gromadzi się po to, aby je interpretować, a typy operacji wykonywanych na danych zależą od typu danych

Dziedzina danych jest zbiorem wartości, które dane mogą przyjmować

Niektóre dziedziny są szerokie, np. dane obejmujące temperatury mogą obejmować liczby rzeczywiste. Inne są wąskie, np. nazwy płci czy nazwy zespołów muzycznych.

Zastrzeżenia:

Kiedy dziedzina jest dobrze zdefiniowana, ale to wcale nie oznacza, że znane są dobrze wartości w niej zawarte (np. proces o morderstwo może być testowaniem czy osoba sądzona należy do dziedziny morderców)
Rzeczywisty przedmiot lub wydarzenie ma wiele aspektów, jest, więc kombinacją wielu dziedzin (np. żołnierz; ma nazwisko (dziedzina nominalna), rangę (dziedzina porządkowa), temperaturę ciała (dziedzina interwałowa), wiek (dziedzina proporcjonalna)
Kiedy grupa dziedzin opisuje różne aspekty tej samej rzeczy lub wydarzenia to mówimy, że są one ze sobą połączone relacją.

Zarządzanie zbiorem danych

Baza danych jest uporządkowanym zbiorem danych z oprogramowaniem, które nią zarządza.

Aby zarządzać zbiorem danych, należy najpierw zorganizować ten zbiór.

W celu zbudowania magazynu danych należy wykonać następujące zadania:

Dla każdej kategorii danych należy założyć pojemnik,
Wewnątrz pojemnika tworzymy przegródki (jedna przegródka dla każdej wartości),
Każdy pojemnik i każda przegródka mają nadane unikatowe etykiety,
Katalog pojemników i ich przegródek zostaje spisany w celu umożliwienia obejrzenia jej zawartości,
Dodajemy nowy pojemnik i przegródkę oraz katalog opisujący, kiedy występuje taka konieczność.

Dobrze zorganizowana baza danych pozwala szybko znajdować dane.

Zarządzanie bazą danych obejmuje pięć zadań: organizację, wprowadzanie, wybieranie, usuwanie i dodawanie danych.

Wybieranie danych dokonuje się poprzez nazwy pojemników i przegródek (adresowanie danych), w których są one przechowywane. Usuwanie danych z bazy danych realizuje się poprzez adres. Aktualizowanie danych polega na wprowadzaniu zmodyfikowanych danych i usuwaniu starych danych.

Praca z tabelą (widoki tabeli)

Co reprezentuje sobą jeden rekord z danej tabeli?

Poszczególne pola rekordu określają konkretne cechy obiektu. Klucz podstawowy jednoznacznie identyfikuje rekord. Często wprowadza się ID (identyfikator) jako klucz główny.

Ćwiczenie : oglądanie tabeli Pracownicy z pliku Firma1: bazy danych.

Widoki tabeli MS Access:

Widok arkusza danych
Widok projektu (lista pól, nazwy pola, właściwości pola, typ danych w polu)

Właściwości pola wprowadzane są przy użyciu maski (kreator)

Atrybuty pola tabeli

Rozmiar pola (max wielkość wprowadzanych danych)
Format (sposób wyświetlania zawartości pola)
Miejsca dziesiętne (uzupełnienie dla liczb i kwot)
Maska wprowadzania (szablon ułatwiający wymuszenie i ułatwienie wprowadzania danych, np. formularz)
Tytuł (tytuł pola)
Wartość domyślna (umożliwia podanie wartości, jaka będzie przyjmowało pole domyślnie dla każdego nowego rekordu)
Reguła poprawności (określa warunek, jaki musza spełniać dane z tego pola)
Komunikat o błędzie (wpisanie tekstu komunikatu, kiedy reguła poprawności nie będzie spełniona)
Wymagane (gdy ustawimy wartość Tak dla danego pola tabeli, to Access nie doda nowego rekordu, gdy pole nie zawiera danych)
Zerowa długość (Access przy wybraniu wartości Tak wpisze „łańcuch pustych znaków”, pole nie będzie traktowane jako puste)
Indeksowanie (decyduje, czy dla danego pola będzie tworzony indeks i jakiego będzie on typu).

Relacyjność danych

Zbierane dane są ze sobą powiązane. Relacje między danymi są same w sobie ważną częścią bazy danych.

Ćwiczenie : oglądanie i interpretacja schematu relacyjnego na przykładzie Tabele - Firma1: baza danych

Schemat relacyjny opisywany na trzy sposoby:

1 rekord z tabeli: Działy odpowiada wielu rekordom z tabeli: Wyposażenie
1 działowi przypisane jest wiele wyposażenia
1 dział posiada wiele wyposażenia

Opis relacji używany przy tworzeniu tabel odzwierciedla rzeczywistość. Tabele wraz z relacjami stanowią tzw. strukturę danych.

Model relacyjny bazy danych

Co to jest model relacyjny?
Po raz pierwszy model relacyjny został zaproponowany przez Edgara F. Codda, matematyka z IBM. Projekt tego modelu zaprezentował w swojej książce w 1969 roku. Dwa zespoły zajęły się tą tematyką: Uniwersytet Kalifornijski w Berkeley oraz IBM. Pierwszy zespół rozwinął system Ingres i język zapytań QUEL, drugi utworzył IBM System/R i język SQL. Potem pojawiły się inne produkty: Oracle, Informix, Sybase.
Model relacyjny jest konstrukcją istniejącą w myślach. Jego istnienie pozwala projektantom pokonywać trudności przy modelowaniu danych i zarządzania danymi. Model pozwala oceniać wdrożenia oferowane na rynku.
Relacja jest zbiorem dziedzin, które wspólnie opisują rzecz lub zdarzenie w realnym świecie. Relacja ma dwie części: abstrakcyjną (określa dziedzinę) i konkretną, która nadaje danym konkretne wartości charakteryzowane przez relacje. Część abstrakcyjna nosi nazwę nagłówka (heading) a część konkretna stanowi treść (body).

Większość relacyjnych systemów bazy danych implementuje relacje jako tabele (kolumny tabeli - nagłówek relacji, wiersze - treść).

W celu uniknięcia dwuznaczności w relacji, definiowany jest atrybut - ostatni element definicji dziedziny.

Atrybut składa się z dwóch części: nazwy jego dziedziny i nazwy atrybutu.

Budowa nowej tabeli - ćwiczenia podstawowe w MS Access

Nowoczesne systemy baz danych posiadają zdolność szybkiego wyszukiwania i łączenia informacji przechowywanych w tabelach za pomocą zapytań (kwerend), formularzy i raportów.

W tabelach istnieje zawsze pole lub zestaw pól jednoznacznie identyfikujący każdy ich rekord.

Takie pole nazywamy kluczowym lub kluczem podstawowym (głównym).

Kombinacja pól identyfikujących rekord nazywana jest kluczem złożonym (kandydującym).

Klucz podstawowy Autonumer - klucz taki tworzy się wtedy, kiedy tabela posiada pole typu Autonumer
Klucz podstawowy (główny) jednopolowy może być przypisany do pola zawierającego niepowtarzalne dane np. numer i seria dowodu osobistego
Klucz podstawowy (główny) wielopolowy tworzy się wtedy, kiedy żadne z pól nie zapewnia jednoznacznej identyfikacji rekordu w tabeli. Występuje w tabelach wiążących inne tabele, które są połączone ze sobą relacją typu N : M.

Tworzenie nowej tabeli

Pierwszy etap - zaprojektowanie wyglądu tabeli (liczby pól, nazw, typów i właściwości pól).

Drugi etap - wprowadzanie danych do tabeli.

Widok projektu - przedstawia siatkę projektową. Część górna siatki zawiera nazwy, typy i opisy pól. Część dolna pozwala ustawiać dodatkowe parametry każdego pola, tak zwane właściwości.

Ćwiczenie 1 - Projektowanie tabeli dla grupy artykułów

Zaprojektować tabelę o polach: Identyfikator, Kategoria, Artykuł, Cena i Opis

W karcie Tabele kliknąć przycisk Nowy

W oknie dialogowym Nowa tabela zaznaczyć opcję Widok projektu i kliknąć OK

Ćwiczenie 2 - Ustawienie klucza podstawowego dla tabeli. Zapisanie projektu tabeli pod nazwą Towary.

Polecenie Edycja Klucz podstawowy

Polecenie Plik Zapisz jako OK.

Ćwiczenie 3 - Wprowadzanie rekordów do tabeli

Polecenie Widok Widok arkusza danych (wpisanie danych do odpowiednich pól)

Ćwiczenie 4 - Modyfikacja projektu tabeli (dostawienie nowego pola, przestawienie pola)

Dostawić przed polem Artykuł pole SymbolKategorii o typie tekstowym:

Kliknąć nazwę pola, przed którym dostawiane będzie nowe pole (Artykuł)

Polecenie Wstaw Wiersze wpisać nazwę pola i ustalić typ pola

Przesunąć pole SymbolKategorii za pole Artykuł:

Przy pomocy wskaźnika myszy, w widoku projektowym, wybrane pole SymbolKategorii przeciągamy za linie pola Artykuł

Ćwiczenie 5 - Ustanowić relacje między tabelami PRACOWNICY, PRACOWNICY-PARKING, ADRESY, KODY I NAZWY DZIAŁÓW oraz WYPOSAŻENIE

Menu Narzędzia polecenie Relacje

Kliknąć przycisk Pokaż tabelę, w oknie zaznaczyć nazwę tabeli (PRACOWNICY-PARKING, KODY I NAZWY DZIAŁÓW, WYPOSAŻENIE) i kliknąć przycisk Dodaj

Zamknąć okno dodawania tabeli: Zamknij

Pojawi się okno relacji z dołączonymi tabelami. Powiększyć tabele i ustawić w kolejności: Wyposażenie, Kody i nazwy działów, Pracownicy, Adresy, Pracownicy-parking

Rodzaje kwerend

Kwerendy tworzy się na podstawie jednej lub kilku tabel a także na podstawie innej kwerendy albo tabel i kwerend jednocześnie. Tabela, na podstawie, której tworzy się kwerendę, jest obiektem źródłowym dla tej kwerendy.

Kwerendy z wyrażeniem wiążącym mają na celu połączenie kliku pól w jedno. Wyrażenie wiążące zawiera nazwy łączonych pól (w nawiasach kwadratowych) i operator wiązania &. Spacja oddzielająca nazwy łączonych pól zapisywana jest w apostrofie. Np. pole NAZWISKO i pole IMIĘ w jedno pole IMIĘ I NAZWISKO; [NAZWISKO] & „ „ & [IMIĘ].
Kwerenda wielotabelowa umożliwia zestawienie danych pochodzących z kilku różnych tabel. Np. PRACOWNICY i ADRESY.
Kwerenda parametryczna pozwala na wprowadzanie warunku wyboru w trakcie uruchamiania kwerendy. Np. wybieranie danych o stawkach godzinowych pracowników z jednego tylko działu. W komórce Kryteria pola działu wpisywane jest kryterium parametryczne, np. Podaj kod działu (tekst kryterium zapisywany jest w nawiasach kwadratowych).
Kwerenda krzyżowa pozwala utworzyć zestaw kombinacji danych niedostępny w macierzystej tabeli. Ten typ kwerendy najłatwiej zaprojektować za pomocą kreatora. Kwerenda krzyżowa może wykorzystywać funkcje; Zlicz (liczba wystąpień określonej wartości w polu lub grupie pól), Minimum (podaje najmniejszą wartość w polu lub grupie pól), Maksimum (podaje największą wartość w polu lub grupie pól). Np. ustalenie liczby osób z konkretnego działu parkujących na określonym parkingu (źródło: tabela PRACOWNICY-PARKING).
Kwerenda funkcjonalna - aktualizująca pozwala na jednoczesne dokonanie zmian w wielu rekordach obiektu źródłowego. Np. aktualizowanie danych w polu OPŁATA tabeli PRACOWNICY-PARKING poprzez zmianę wartości stawki opłaty.
Kwerenda funkcjonalna - powielająca (tworząca nową tabelę przy pomocy kwerendy).
Kwerenda funkcjonalna - usuwająca wybiera z obiektu źródłowego dane przeznaczone do usunięcia. Uruchomienie takiej kwerendy spowoduje wykasowanie określonych informacji z obiektu źródłowego.
Kwerenda funkcjonalna - dołączająca dołącza wyłącznie całe rekordy, czyli zawartości wszystkich pól.

Definiowanie złożonych kryteriów wyboru rekordów kwerendą wybierającą

Kryteria tekstowe wybiera się przez wpisanie ciągu znaków. Kryteria liczbowe wymagają użycia, conajmniej jednego z operatorów relacji: > (większy), < (mniejszy), >= (większy lub równy), <= (mniejszy lub równy), <> (różny) itd.

Obok prostych warunków wyboru występują także bardziej rozbudowane kryteria, łączące, conajmniej dwa warunki; koniunkcja kryteriów (jednoczesne spełnienie dwóch lub więcej warunków), alternatywa kryteriów (spełnienie co najmniej jednego z dwóch lub więcej warunków).

Do zdefiniowania koniunkcji kryteriów wykorzystany będzie operator AND. Koniunkcja dwóch kryteriów ma postać:

Warunek 1 AND Warunek 2

Do zdefiniowania wyboru, potrzebny będzie operator logiczny OR (lub). Alternatywa dwóch kryteriów ma postać:

Warunek 1 OR Warunek 2

Zapis ten odczytuje się: spełniony jest tylko warunek 1 lub spełniony jest tylko warunek 2 albo spełnione są oba warunki jednocześnie.

Zapisując wyrażenia obliczające należy nazwy pól ująć w nawiasy kwadratowe, np: [płaca] + [premia]. Operatory podstawowych działań arytmetycznych zapisujemy jak w Excelu; * (gwiazdka) mnożenie, / (kreska ukośna) dzielenie, + (plus) dodawanie, - (minus) odejmowanie. Nazwy pól należy zapisywać dokładnie (wielkość liter musi być zachowana zgodnie z zapisem w tabeli źródłowej).

Formularze

Formularz służy do innego rodzaju prezentacji danych zawartych w tabeli lub kwerendzie. Wykorzystywany jest także do wprowadzania danych do tabeli źródłowej.

Każdy formularz można wyświetlać na trzy sposoby: Widok projektu, Widok Formularz i Widok arkusza danych.

Każdy formularz składa się z:

Nagłówka formularza (zawiera m. innymi tytuł formularza)
Szczegółów (zawierają informaje o rekordach i polach)
Stopki formularza

W każdej z części formularza mogą wystąpić formanty. Formant to pojedynczy element składowy, wykorzystywany do tworzenia poszczególnych części formularza. Na przykład mogą występować formanty: pole tekstowe i etykieta (patrz widok formularza w oknie projektowym). Pole tekstowe służy do wyświetlania konkretnej wartości pobieranej z pola obiektu źródłowego. Etykieta zawiera stały tekst.

Sortowanie i filtrowanie informacji w formularzu wykonuje się tylko w formie Widok Formularz lub Widok arkusza danych.

Ćwiczenie 1: Tworzenie kwerendy parametrycznej

Cel: Otworzyć kwerendę Stawki-alfabetycznie. Zmienić projekt kwerendy tak, aby wybierała pracowników zarabiających mniej niż 12 zł. Zachować kwerendę pod nazwą Stawki<12.

W karcie Kwerendy kliknąć nazwę obiektu (Stawki-alfabetycznie), kliknąć przycisk Otwórz

Sprawdzić, jakie wartości znajdują się w polu STAWKA

Kliknąć przycisk Widok projektu, w komórce Kryteria pola STAWKA wpisać warunek wyboru: <12

Kliknąć przycisk Uruchom, następnie polecenie Plik Zapisz jako, wpisać nazwę kwerendy (Stawki<12) i kliknąć OK.

Obok prostych warunków wyboru występują także bardziej rozbudowane kryteria, łączące co najmniej dwa warunki; koniunkcja kryteriów (jednoczesne spełnienie dwóch lub więcej warunków), alternatywa kryteriów (spełnienie co najmniej jednego z dwóch lub więcej warunków).

Ćwiczenie 2: Tworzenie kwerendy parametrycznej

Cel: Zdefiniować wybór rekordów w polu STAWKA, tak by kwerenda pokazywała dane pracowników zarabiających więcej niż 7 zł ale i mniej niż 9 zł.. Zapisać kwerendę pod nazwą Stawki między 7 a 9.

Do zdefiniowania koniunkcji kryteriów wykorzystany będzie operator AND. Koniunkcja dwóch kryteriów ma postać:

Warunek 1 AND Warunek 2

Kliknąć przycisk Widok projektu, kliknąć w komórce pole STAWKA, usunąć stare kryterium i wpisać nowy warunek (>7 AND <9).

Kliknąć przycisk Uruchom

Polecenie Plik Zapisz jako

Wpisać nową nazwę kwerendy (Stawki między 7 a 9), kliknąć OK.

Ćwiczenie 3: Tworzenie kwerendy wielotabelowej parametrycznej

Cel: Zaprojektować wybór osób, których nazwiska zaczynają się na literę A, W lub Z.

Potrzebny będzie operator logiczny OR (lub). Alternatywa dwóch kryteriów ma postać:

Warunek 1 OR Warunek 2

Zapis ten odczytuje się: spełniony jest tylko warunek 1 lub spełniony jest tylko warunek 2 albo spełnione są oba warunki jednocześnie.

Włączyć Widok projektu, usunąć warunki z komórek pól STAWKA i KODdziału.

Kliknąć w komórce Kryteria pole NAZWISKO i wpisać warunek wyboru(A* or W* or Z*).

Kliknąć Uruchom, zapisać kwerendę pod nazwą Stawki wybrane A, W, Z.

Uzupełnianie danych na podstawie kwerendy wyszukującego puste (niepuste) komórki pola

Ćwiczenie 4: Tworzenie kwerendy funkcjonalnej - uzupełniającej

Cel: Wyszukiwanie rekordów z pustymi komórkami pola. Niektóre rekordy w tabeli ADRESY nie mają wpisu w polu TELEFON. Ćwiczenie realizuje się w dwóch etapach.

Etap I: Zdefiniowanie kwerendy, która wybiera puste komórki z tabeli źródłowej

Kliknąć kartę Tabele, otworzyć tabelę ADRESY

Kliknąć kartę Kwerendy, następnie przycisk Nowy

W oknie dialogowym Pokazywanie tabeli zaznaczyć nazwę tabeli źródłowej (ADRESY)

Kliknąć przycisk Dodaj, następnie Zamknij

Dołączyć pole IDENTYFIKATOR i TELEFON do siatki projektowej kwerendy

W komórce Kryteria (pole TELEFON) wpisać warunek wyboru pustych wartości: is null

Zapisać projekt kwerendy pod nazwą Brakujące telefony.

Etap II: Uzupełnianie rekordów tabeli źródłowej

Uzupełnianie rekordów tabeli źródłowej przez wpisanie odpowiednich wartości w zestawie dynamicznym.

Kliknąć przycisk Uruchom, prezentowana jest tabela źródłowa

W polu TELEFON (nie mającym żadnego wpisu) do komórki pierwszego rekordu należy wpisać słowo: brak

Następnie skopiować do kolejnych pozostałych rekordów to słowo poprzez kombinację klawiszy (Ctrl i znak apostrof), wcześniej wcisnąć klawisz .

Plik Zamknij

Definiowanie i formatowanie pól obliczeniowych

Ćwiczenie 5: Tworzenie kwerendy krzyżowej

Cel: Wyświetlić kwerendę Stawki-alfabetycznie w oknie projektowym. Dołączyć do siatki projektowej pole Czaspracy. Zdefiniować dodatkowe pole obliczające stawkę tygodniową jako iloczyn czasu pracy przez koszt godziny. Uruchomić kwerendę i sprawdzić jej zawartość.

Kliknąć kartę Kwerendy, wybrać nazwę kwerendy Stawki-alfabetycznie

Przycisk Projektuj, wybrać pole CZASpracy z tabeli źródłowej do siatki projektowej

W kolejnej pustej komórce Pole wpisać nazwę pola a po dwukropku wyrażenie obliczające (STAWKAtygodniowa: [CZASpracy] * [STAWKA])

Uruchomić kwerendę, obejrzeć dodatkowe pole obliczeniowe o nazwie STAWKAtygodniowa.

Uruchomić kwerendę, nadać format walutowy dla pól CZASpracy i STAWKA;

Uruchomić kwerendę Płace tygodniowo, włączyć Widok projektu

Kliknąć komórkę zawierającą wyrażenie

Polecenie: Widok Właściwości, w oknie Właściwości pola kliknąć komórkę Format, wybrać Walutowy

Zamknąć okno Właściwości pola, uruchomić kwerendę

Aby nie wyświetlały się pola niepotrzebne należy kliknąć w komórkę Pokaż tych pól (w widoku projektowym), które są nam niepotrzebne (np. pola CZASpracy i STAWKA).

Ćwiczenie 6: Tworzenie kwerendy krzyżowej

Cel: Dołączyć do kwerendy Płace tygodniowo pole obliczeniowe PREMIA (5% stawki tygodniowej)

Wyświetlić kwerendę Płace tygodniowo w widoku projektu

Wybrać pusta komórkę Pole, prawym klawiszem wybrać polecenie Powiększenie

Wpisać w oknie dialogowym Powiększenie wyrażenie; PREMIA: [STAWKAtygodniowa]*0,05, kliknąć OK.

Uruchomić kwerendę, następnie sformatować pole PREMIA w formacie walutowym

Plik Zapisz jako, nadać kwerendzie nazwę Płace+premia

Grupowanie i podsumowywanie danych

Kwerendy mają wbudowane mechanizmy grupowania i automatycznego podsumowywania grup danych.

Ćwiczenie 7: Tworzenie kwerendy krzyżowej

Cel: Pogrupować dane wg działów, ustawionych alfabetycznie w kolejności rosnącej. Zsumować płace tygodniowe w działach. Zapisać kwerendę pod nazwą Podsumowanie płac działami.

Etap I Zmiana projektu kwerendy

W karcie Kwerendy wybrać kwerendę Płace tygodniowo w widoku projektowym

Usunąć selektorem kolumny wszystkie pola z wyjątkiem KODdziału i STAWKAtygodniowa

Etap II Zdefiniowanie grupowania i sumowania

Wybrać polecenie Widok Sumy

Kliknąć komórkę Sortuj w polu kryterium sortowania (KODdziału), porządek Rosnąco

Kliknąć w polu STAWKAtygodniowa komórkę Podsumowanie

Wybrać funkcję Suma

Etap III Uruchomienie, zapisanie i zamknięcie kwerendy

Kliknąć Uruchom, wyświetlić widok projektowy

W siatce projektowe, kliknąć prawym klawiszem myszy nazwę STAWKAtygodniowa

Wybrać polecenie Powiększenie, zaznaczyć nazwę pola i wpisać nową nazwę; SUMA ZAROBKÓW, kliknąć OK.

Polecenie Plik Zapisz jako pod nazwą kwerendy Podsumowanie płac działami

Praca z formularzem

Formularz służy do innego rodzaju prezentacji danych zawartych w tabeli lub kwerendzie. Wykorzystywany jest także do wprowadzania danych do tabeli źródłowej.

Każdy formularz można wyświetlać na trzy sposoby: Widok projektu, Widok Formularz i Widok arkusza danych.

Ćwiczenie 1: Tworzenie formularza za pomocą kreatora

Cel: Utworzyć za pomocą kreatora formularz typu Autoformularz: Kolumnowy, na podstawie tabeli PRACOWNICY-próby.

Kliknąć kartę Formularze w oknie bazy danych FIRMA1, przycisk Nowy

W oknie dialogowym Nowy formularz wybrać typ formularza (Autoformularz Kolumnowy), z listy Wybierz tabelę lub kwerendę wybierz obiekt źródłowy (PRACOWNICY-próby)

Formularz wyświetli się w formie Widok Formularz

Zapisać formularz pod nazwą Pracownicy

Ćwiczenie 2: Wypełnianie formularza

Cel: Dołączyć do tabeli źródłowej PRACOWNICY-próby nowy rekord przy użyciu formularza Pracownicy w formie Widok Formularz.

Otworzyć formularz Pracownicy, przycisnąć przycisk Nowy rekord

Wypełnić pola tekstowe, przechodzić do kolejnych pól klawiszem Tab

Zmiana położenia pól w formularzu

Każdy formularz składa się z:

Nagłówka formularza (zawiera m. innymi tytuł formularza)
Szczegółów (zawierają informacje o rekordach i polach)
Stopki formularza

Ćwiczenie 3: Projektowanie formularza

Cel: Przesunąć pola tekstowe i etykiety tak, by obok nazwiska w tej samej linii występowało imię (zarówno w formancie etykiety jak i w formancie pole tekstowe).

Każdy formant posiada znacznik przesuwu (czarny powiększony kwadrat w lewym górnym rogu ramki formantu).

Kliknąć na ramkę wybranego formantu, wcisnąć lewy klawisz myszy (pojawi się kursor w postaci czarnej dłoni)

Przeciągnąć wybrany formant w prawo na obszar siatki bez formantów.

Kolejnymi manewrami poprzesuwać formanty etykiety i pola tekstowe w nowy układ nam odpowiadający

Zapisać zmiany w formularzu poprzez polecenie Zapisz

Porządkowanie/filtrowanie rekordów w formularzu

Sortowanie i filtrowanie informacji w formularzu wykonuje się tylko w formie Widok Formularz lub Widok arkusza danych.

Ćwiczenie 4: Sortowanie danych

Cel: Posortować alfabetycznie rosnąco informacje, według dwóch kluczy: wg. działów oraz alfabetycznie nazwiska wewnątrz działów, w formularzu Pracownicy.

Wyświetlić formularz Pracownicy w widoku formularza

Przejrzeć dokładnie rekordy

Menu Rekordy Filtr Sortowanie zaawansowane

W siatce projektowej wybrać kolejno kryteria sortowania (KODdziału i NAZWISKO)

Etapy projektowania relacyjnych baz danych

Struktura modelu relacyjnego. Nagłówek, treść i cechy relacji.

Relacje między danymi są same w sobie ważną częścią bazy danych.

Oprogramowanie baz danych jest narzędziem zwanym systemem zarządzania bazy danych (SZBD). System ma na celu czytanie danych z bazy danych, dodawanie danych do bazy danych, wstawianie danych do bazy danych przy zachowaniu integralności danych.

Relacyjność bazy danych opisują trzy aspekty danych: typ, dziedzina oraz wartość.

Typ danych zwykle jest nominalny, porządkowy, interwałowy lub proporcjonalny,
Dziedzina danych to zbiór wartości, które dane mogą zawierać. Dziedzina może być mała i ograniczona (np. grupa zawierająca nazwy wszystkich polskich pierwszoligowych drużyn piłkarskich) lub nieograniczona (np. grupa wszystkich liczb całkowitych). Każda dziedzina musi być dobrze zdefiniowana.
Wartość danych jest częścią dziedziny, która ma zastosowanie przy opisywaniu rzeczy i wydarzeń.

Relacja jest zbiorem dziedzin, które wspólnie opisują rzecz lub zdarzenie w realnym świecie.

Większość relacyjnych systemów bazy danych implementuje relacje jako tabele.

Relacja nie jest tym samym, co tabela. W tabeli obowiązuje określony porządek kolumn, w relacji nie. Nagłówek relacji określa dziedzinę ……

Projektowanie relacyjnych baz danych

Zaprojektowanie bazy danych jest najbardziej istotnym elementem w procesie tworzenia bazy danych.

Proces ten obejmuje napisanie oprogramowania na poziomie sprzętowym, zaprojektowanie i zaprogramowanie interfejsu dla użytkowników, ustawienie połączenia sieciowego do bazy, ustawienie administracji relacyjnego pakietu bazy danych i inne zadania.

Dlaczego projekt bazy danych jest najistotniejszy?

Projekt bazy zarządza pozostałą częścią pracy
Prawidłowo zaprojektowana baza będzie odporna na wszelkie uszkodzenia i powstawanie istotnych sprzeczności wewnątrz samej bazy podczas jej uaktualniania i poszerzania jej możliwości w trakcie wieloletniego jej funkcjonowania
Właściwie zaprojektowana baza danych najlepiej przekazuje autorów pomysł - użytkownikom.

Czym jest projektowanie bazy danych?

Projektowaniem każdej relacji
Projektowaniem systemu relacji i sposobu ich łączenia, tak, aby razem obrazowały rzeczywisty system, który ma modelować.

Czym jest sama baza danych?

Uporządkowanym zbiorem danych oraz oprogramowaniem, które nimi zarządza.
Relacja zawiera jeden lub więcej atrybutów, z których każdy przechowuje opis wartości z pojedynczej dziedziny (dziedzina opisuje jeden aspekt całości lub zdarzenia)
Atrybuty, które obejmują relacje, są połączone ze sobą (łącznie odwzorowują rzecz lub zdarzenie)
Relacje mogą być łączone nawzajem poprzez obce klucze. Obcy klucz jest kombinacją jednego lub więcej atrybutów przedstawionych w dwóch lub większej liczbie relacji.
Poprzez obce klucze grupa relacji może być łączona w postać całościową.

Większość baz danych jest prosta i ma przejrzystą konstrukcję.

Etapy projektowania bazy danych

Etap 1 - Zidentyfikowanie problemu

Etap 2 - Zidentyfikowanie potrzebnej informacji

Etap 3 - Dekompozycja elementów

Etap 4 - Zaprojektowanie relacji

Etap 5 - Spisanie praw spójności dziedziny

Etap 1. Zidentyfikowanie problemu

Projektowana baza danych stanowi część systemu informatycznego, który ma służyć rozwiązywaniu określonego problemu. Baza danych jest, więc tworzona pod określony problem.

Autor bazy danych powinien krótko opisać cel tworzenia bazy, problem rozwiązywany przez bazę danych. Kiedy nie jest się w stanie określić na czym dokładnie polega ów problem, to należy zdefiniować trzy podstawowe założenia projektu:

Zapis informacji na temat problemu, zakreślenie ogólnego obszaru problemu (np. choroby nowotworowe, obsługa zbiorów biblioteki, inwentarz sprzętu komputerowego firmy itp.)
Zapis zbioru danych najważniejszych, zdefiniowanych praktycznie; poprawne nazwanie danych, którymi operować będzie baza oraz opisanie standardów określonych dla danego problemu
Zapis zbioru danych występujących w konkretnym podmiocie dla którego tworzona jest baza danych z obszaru problemu.

Etap 2. Zidentyfikowanie potrzebnej informacji

W tym etapie zadajemy pytanie: Jakiej informacji potrzebujemy do rozwiązania problemu? Jest to etap definiowania szczegółowego obszaru problemu. Co zawiera się w obszarze problemu.

Określone zostają elementy, które obejmować będzie baza oraz ich wzajemne relacje.

Etap 3. Dekompozycja elementów

Każdy zdefiniowany element (entity) musimy rozłożyć na części, które go definiują (dekompozycja). Stopień szczegółowości i rodzaje tych szczegółów są zależne od problemu. W tym etapie należy wybrać elementy, które chcemy gromadzić i przechowywać.

W systemie bibliotecznym dla użytkownika wystarczy zgromadzić podstawowe informacje (adres, miejsce pracy lub kierunek studiów). W systemie chorób nowotworowych niezbędne są informacje dodatkowe dotyczące pacjenta: zawód, przebyte choroby, wiek, płeć, tryb życia, stosowane używki, przypadki raka w rodzinie. W systemie inwentarzowym sprzętu komputerowego potrzebne są informacje ogólne, podstawowe opisu osób: administratora sieci komputerowej oraz osoby odpowiedzialnej za sprzęt komputerowy.

Zdolność do dekompozycji elementu zależy od tego jak wiele wiemy o problemie i obszarze z nim związanym.

Etap 4. Zaprojektowanie relacji

Zdefiniowane elementy bazy należy przełożyć na relacje. Założenia każdego projektu obejmować powinny wszystkie relacje:

Atrybuty w obrębie relacji
Klucz podstawowy relacji
Obce klucze relacji
Indeksy wbudowane w relacje.

Zasady przekształcania

Atrybuty w relacjach musza istotnie być ze sobą powiązane (atrybut musi być niezbędny dla elementu, który opisuje)
Unikać redundancji (element powinien wystąpić tylko raz w obrębie bazy)

Metody łączenia relacji

Jeden do jeden (krotka w jednej relacji ma tylko jeden odpowiednik w innej, np. osoba ma tylko jeden adres)
Jeden do wielu (każda krotka w pojedynczej relacji może wskazywać wiele krotek w innej relacji, np. osoba ma wiele adresów albo wiele osób ma jeden adres)
Wiele do wielu (każda krotka w każdej relacji może wskazywać wiele krotek w innych relacjach, np. gdy osoba ma kilka adresów i pod każdym adresem mieszka kilka osób)

Postać normalna i normalizacja

Idea znormalizowanej bazy danych opiera się na pojęciu funkcjonalnej zależności. Koncepcja ta określa, że wartość jednego atrybutu zależy od wartości drugiego. Np. od typu samochodu zależy w jaki silnik jest wyposażony (samochody Opel mogą mieć silniki czterocylindrowe lub sześciocylindrowe, np. Corsa i Astra mają czterocylindrowe a Vectra i Calibra sześciocylindrowe).

Funkcjonalna zależność odzwierciedla naturę rzeczy i zdarzenia, które uosabia relacja.

Pierwsza postać normalna zakłada, że każdy atrybut zawiera skalar, czyli wartość, której nie można rozbić matematycznie na zbiór prostszych danych. Atrybut nie może zawierać struktury wewnętrznej ani innej relacji. Aby baza mogła nazywać się relacyjną, musi mieć pierwszą postać normalną.

Normalizacja jest procesem przekształcania dużej liczby atrybutów w zgrabny szereg relacji.

Etap 5. Spisanie praw spójności dziedziny

W tym etapie sprawdza się, czy dane wprowadzane są do bazy zgodnie z naturą dziedziny, którą modeluje baza danych. Zasady spójności chronią bazę danych przed wprowadzaniem nonsensownych danych. Etap ten ma charakter ciągłego, podczas pracy z bazą danych odnajdowane są coraz to nowe zasady kierujące spójnością dziedzin dotyczące oprogramowania i zarządzania bazą.

Tworzenie kwerend oraz modyfikacja projektu kwerendy

Kwerendy tworzy się na podstawie jednej lub kilku tabel. Tabela, na podstawie, której tworzy się kwerendę, jest obiektem źródłowym dla tej kwerendy.

Kwerenda pozwala na wybór informacji z obiektu źródłowego według zdefiniowanych przez użytkownika kryteriów oraz łączenie informacji z kilku źródeł.

Kwerendy umożliwiają porządkowanie danych oraz dokonywanie obliczeń na danych. Wykorzystywane są również podczas aktualizacji bazy danych: do zmiany wartości w określonych rekordach, usuwania i dołączania rekordów a także tworzenia nowych tabel.

Kwerendy można tworzyć na podstawie innych kwerend oraz na podstawie kwerend i tabel.

Tworzenie kwerendy wybierającej

Kwerenda wybierająca służy do wyświetlania ściśle określonych informacji z obiektu źródłowego.

Ćwiczenie 1: Tworzenie kwerendy wielotabelowej

Na podstawie tabeli PRACOWNICY przygotować kwerendę, która wybiera z obiektu źródłowego pola NAZWISKO, IMIĘ, KODdziału i STAWKA

Wybrać w oknie bazy danych kartę Kwerendy
Kliknąć przycisk Nowy. W oknie Nowa kwerenda wybrać polecenie Widok projektu i kliknąć OK
W oknie dialogowym Pokazywanie tabeli w karcie Tabele kliknąć nazwę obiektu źródłowego dla tworzenia kwerendy (PRACOWNICY)
Kliknąć przycisk Dodaj, następnie Zamknij

Pojawi się okno projektowe kwerendy, zawierające: nazwę obiektu źródłowego, listę pól obiektu źródłowego, selektor pola, siatkę projektową kwerendy oraz paski przewijania (listy pól i siatki projektowej).

W siatce projektowej należy umieścić wszystkie pola z obiektu źródłowego, które mają być widoczne w kwerendzie (NAZWISKO, IMIĘ, KODdziału, STAWKA) poprzez dwukrotne kliknięcie nazwy, która ma być dołączona do siatki projektowej

Ćwiczenie 2: Prezentacja wybranych informacji za pomocą kwerendy

Wyświetl informacje wybrane za pomocą kwerendy. Zestaw danych wybranych z obiektu źródłowego nosi nazwę zestawu dynamicznego, nazwiska wyświetlane w kolejnych rekordach nie są uporządkowane.

Uruchomienie kwerendy odbywa się przez polecenie: Kwerenda Uruchom

Ćwiczenie 3: Zapisywanie kwerendy

Zapisać kwerendę pod nazwą Stawki.

Menu Plik Zapisz
W oknie dialogowym wpisać nazwę kwerendy (Stawki) i kliknąć OK.

Ćwiczenie 4: Modyfikacja projektu kwerendy

Wyświetlić kwerendę Stawki w oknie projektowym. Zdefiniować porządkowanie według nazwisk w kolejności rosnącej. Wyświetlić zestaw dynamiczny i sprawdzić kolejność nazwisk w polu NAZWISKO.

Polecenie Widok Widok projektu
Kliknąć w komórce Sortuj pola, według kryterium (pole: NAZWISKO)
Kliknąć strzałkę z prawej strony komórki w celu rozwinięcia listy porządków sortowania i wybrać odpowiedni porządek (Rosnąco)
Uruchomić kwerendę przyciskiem Uruchom
Sprawdzić kolejność nazwisk pracowników w wyświetlonym zestawie dynamicznym.

Ćwiczenie 5:

Zapisać najnowszą wersję kwerendy pod nazwą Stawki-alfabetycznie. Zamknąć kwerendę.

Wybrać polecenie Plik Zapisz jako
W oknie dialogowym Zapisywanie jako wpisać nową nazwę kwerendy (Stawki-alfabetycznie) i kliknąć OK.
Wybrać polecenie Plik Zamknij

Aby zachować zmodyfikowany projekt pod nazwą bieżącą wystarczy polecenie: Plik Zapisz

Ćwiczenie 6:

Wyświetlić kwerendę ADRESY DOMOWE PRACOWNIKÓW w oknie projektowym. Zmienić projekt kwerendy tak, aby wybierała dane pracowników z Warszawy. Wyświetlić zestaw dynamiczny. Zachować kwerendę pod nazwą ADRESY DOMOWE PRACOWNIKÓW Z WARSZAWY.

W karcie Kwerendy kliknąć nazwę kwerendy do modyfikacji
Kliknąć przycisk Projektuj
W komórce Kryteria kliknąć pole wybierane (MIASTO)
Wpisać warunek kryterium (Warszawa) w polu kryterium
Sprawdzić czy informacje zostały wybrane prawidłowo
Wybrać polecenie Plik Zapisz jako
W oknie dialogowym zapisywania wpisać nowa nazwę (Adresy domowe pracowników z Warszawy) i kliknąć OK.

Ćwiczenie 7:

Wyświetlić kwerendę bieżącą w oknie projektowym. Przesunąć pole NAZWISKO za pole IMIĘ. Wyświetlić zestaw dynamiczny.

Kliknąć przycisk Widok projektu
Kliknąć selektor przesuwanego (NAZWISKO)
Wskazać myszą selektor przesuwanego pola
Wcisnąć i trzymać lewy klawisz myszy
Przeciągnąć myszą selektor wybranego pola w pożądane położenie (IMIĘ)
Puścić lewy klawisz myszy
Kliknąć przycisk Uruchom
Sprawdzić kolejność pól z imieniem i nazwiskiem

Ćwiczenie 8:

Powrócić do okna projektowego. Wyłączyć wyświetlanie pola z imieniem. Wyświetlić zestaw dynamiczny. Zwrócić uwagę na to, czy pole z imieniem jest niewidoczne. Zamknąć kwerendę.

Kliknąć przycisk Widok projektu
Kliknąć zaznaczenie komórki Pokaż wybranego pola (IMIĘ), tak aby zniknął symbol
Kliknąć przycisk Uruchom
Wybrać polecenie Plik Zamknij
Pojawi się okno dialogowe z zapytaniem; Czy chcesz zapisać zmiany do projektu: „Adresy domowe pracowników z Warszawy?”
Kliknąć Tak.