PSYCHOLOGIA SPOŁECZNA
Okres przednaukowy
GUSTAW TRADE- imitacja , naśladownictwo ludzie naśladują się nawzajem jako ważny element socjalizacji.
1903 rok. W. Mc DUGALL INTRODUCTION TO SOCJAL PSYCHOLOGY
E. ROSS SOCJAL PSYCHOLOGY
Socjologiczny wariant psychologii społecznej bada zjawiska i procesy psychiczne występujące w życiu społecznym.
Okres naukowy
STANISŁAW MIKA
Psychologia społeczna bada procesy psychiczne i zachowanie się ludzi znajdujących się a w sytuacjach społecznych, tzn. tam gdzie występują inni ludzie.
Sytuacje społeczne bezpośrednie
C. i M. SHERIF:
inni jako jednostki- indywidua
członkowie małej grupy społecznej
inni jako członkowie zbiorowości - tłumu
członkowie instytucji lub organizacji społecznej
członkowie społeczeństwa globalnego- Polacy
Sytuacje społeczne pośrednie ;
kontakt poprzez materialne i niematerialne wytwory ludzkiej działalności kultura
materialne- dzieła sztuki, architektura, przedmioty użytkowe
niematerialne- język, religia, prawo, obyczaje
Metody badań
:służy opisowi natury zjawiska
Systematyczna- obserwatorem jest badacz który przystępuje do odpowiedzi na pytanie odnoszące się do określonego zjawiska społecznego obserwując je i kodując zgodnie z wcześniej przygotowanym zbiorem kryteriów.
Uczestnicząca - systematyczna -obserwator wchodzi w interakcje z obserwowanymi ludźmi , ale stara się nie wpływać na sytuację.
: forma obserwacji systematycznej w której badacz obserwuje zachowanie społeczne prze badanie dokumentów archiwalnych ( dzienniki, monografie, prasa itp. ) bada zmianą postaw wobec kwestii.
:Technika zadawania pytań w kontakcie bezpośrednim , lub wysyłanie ankiet do domów respondentów.
: służy przewidywaniu czy na podstawie zmiennej X możemy przewidzieć zmienną Y.
Pomiarom podlegają dwie zmienne i szacuje się relacje między nimi, w jakim stopniu można przewidzieć wartość jednej na podstawie drugiej.
Korelacja pozytywna :
Jeśli wzrasta X to wzrasta Y max +1
Korelacja ujemna :
Jeśli wzrasta X to maleje Y min -1
Brak korelacji
oznacza brak związku X z Y
Metoda korelacyjna nie oznacza związku przyczynowo- skutkowego.
Warunki niezbędne :
Reprezentacyjność próby dla populacji
Losowy dobór- każdy ma taką samą szansę pojawienia się w próbie.
: Metodą tą bada się przyczynowość - czy zmienna X jest przyczyną zmiennej Y.
Rodzaje eksperymentu:
Naturalny: obiekt wie że jest badany
Laboratoryjny : duża precyzja pomiaru obiekt może wchodzić w rolę dobrej osoby badanej. Tworzą się artefakty badawcze ( sztuczne) ,
Badacz musi zwracać uwagę na dwa rodzaje trafność :
Ustalanie trafności wewnętrznej i zewnętrznej w eksperymencie
Trafność wewnętrzną eksperymentu- tylko zmienna niezależna wpływa na zmienną zależną ( ścisła kontrola wszystkich zmiennych)
Trafność zewnętrzna eksperymentu- to stopień w jakim wyniki badania mogą być generalizowane na inne sytuacje oraz innych ludzi ( sytuacje społeczne nie eksperymentalne) .
Generalizacja na inne sytuacje
Realizm sytuacyjny - maksymalne podobieństwo sytuacji eksperymentalnej do sytuacji realnych życia społecznego.
Realizm psychologiczny - stopień podobieństwa psychologicznego eksperymentu do sytuacji społecznych, tzn. czy eksperyment kontroluje procesy psychologiczne podobne do tych z życia codziennego.
Generalizacja na innych ludzi.
Losowy dobór próby
Powtarzalność eksperymentu wobec innych osób i sytuacji
Postawy
W 1920 roku Florian ZNANIECKI i THOMAS uznali że pojęcie postawa jest naturalną kategorią pojęciową w psychologii społecznej.
Postawą człowieka wobec pewnego przedmiotu jest ogół względnie trwałych dyspozycji do oceniania tego przedmiotu i emocjonalnego nań reagowania oraz ewentualnie towarzyszącym tym emocjonalno oceniającym dyspozycjom względnie trwałych przekonań o naturze i własnościach tego przedmiotu i względnie trwałych dyspozycji do zachowania się wobec tego przedmiotu.
Obiekty postaw:
rzeczy
ludzie
kasy przedmiotów
zdarzenia, sytuacje
obiekty co do istnienia których nie jesteśmy pewni
Struktura postawy
Typy postaw
asocjacje afektywne- oceniająco- emocjonalny rozwinięty na szczątkowej wiedzy i braku programu zachowania się .
Postawy poznawcze- wiedza o obiekcie , słabo rozwinięty program zachowań.
Postawy behawioralne - emocjonalno- oceniające, rozwinięty program działania.
Postawy pełne- występują w nich wszystkie trzy komponenty tzn. emocjonalno oceniający, wiedza o obiekcie i rozwinięty program działania .
Cechy postaw
Brak wiedzy o obiekcie .
Treść przedmiotowa- co jest obiektem postaw
Zakres postawy
Złożoność postawy
Stopień rozwinięcia komponentów
Zawartość - zgodność wiedzy z komponentami pod względem znaku i siły.
Stopień powiązania postaw, obiekty postaw : Ja , inne osoby, znaczące , wartości.
Trwałość postawy
Stopień internalizacji ( uwewnętrznienia) , głębokość przyswojenia postawy.
Postawa nie równa się zachowaniu. Można wskazać dwie grupy czynników między postawą a zachowaniem.
Czynniki osobowościowe:
Postawa wobec innych obiektów.
inne motywy.
umiejętności werbalne- brak możliwości opisania swojej postawy.
Umiejętności społeczne- wiedza o zachowaniu w danej sytuacji społecznej.
Czynniki sytuacyjne:
Presja ważnych osób.
Rola społeczna.
Istnienie alternatywnych zachowań.
Zmiana w poziomie ogólności przedmiotu postawy.
Przewidywana konsekwencja zachowania zgodnego z postawą.
Nieprzewidziane zdarzenia.
Możliwości zmiany postaw.
C.HORLAND- YALE UNIWERSITY
Kompetencja i wiarygodność - wiedza eksperta i umiejętność jej przekazania.
Stopień podobieństwa postaw miedzy nadawca a odbiorcą.
ogólna atrakcyjność osoby.
Ocena intencji nadawcy ale również cel komunikatu.
Ulegamy komunikatom które mogą nam pomóc .
Komunikat - rodzaj , sposób doboru treści.
czy kończy się wnioskiem.
kolejność argumentacji- efekt świeżości..
jedno lub dwustronny przekaz.
poziom wykształcenia odbiorcy.
znak pierwotnej postawy odbiorcy
efekt uodpornienia- zmiana postaw wobec sytuacji uodparnia na pozostałe kontrargumenty .
stopień rozbieżności w stosunku do postawy odbiorcy.
Bardzo duża wiarygodność nadawcy
8.Stopień zaangażowania odbiorcy.
Charakterystyka odbiorcy
wykształcenie odbiorcy
stopień zaangażowania
znaczenie płci
ogólna podatność na perswazje( np. w związku z niską samooceną)
aktywny lub bierny odbiór treści przekazu ( aktywny tzn. skłaniający do zmiany postawy)
Strategia zmiany postawy:
Centralna- argumenty zawarte w przekazie.
Peryferyczna- długość i czytelność przekazu, osoba nadawcy.
Zachowania pro społeczne
Jako zachowanie pro społeczne uważa się każde działanie powodujące korzyści innej osobie
Socjo-społeczne
Geny sprzyjające przetrwaniu jednostki są utrwalone dzięki mechanizmowi naturalnej selekcji.
wiele zachowań społecznych ma u podłoża wyposażenie genetyczne, w toku ewolucji niektóre z tych zachowań były bardziej utrwalonej stanowią treść naszego genotypu.
Norma wzajemności - jest to norma że inni będą nas traktować w taki sam sposób jak i my ich traktujemy.
Wymiana społeczna -zyski i koszty związane z pomaganiem .
|
Udzielenie pomocy |
Nie udzielenie pomocy |
Koszty |
-strata czasu ( krótko i długoterminowe) -zagrożenie dla zdrowia i zycia -prawna odpowiedzialność -zależność ( osoby której udzielono pomocy) -odroczenie zagrożenia dla życia |
-Obniżenie samooceny -dezaprobata społeczna ( prawna odpowiedzialność)
|
Zyski |
-poprawa samooceny -uznanie społeczne -uniknięcie odpowiedzialności za niprawidłowe udzielenie pomocy -umocnienie zachowań prospołecznych -nagroda piniężna rozgłos i sława |
-uniknięcie straty czasu( krótko i długoterminowej -uniknięcie zagrożenia dla zdrowia i życia -uniknięcie odroczonego zagrożenia zdrowia i życia -uniknięcie zależności ofiary -uniknięcie odpowiedzialności prawnej za przyczynienie się do pogorszenia stanu ofiary |
Koncepcje empatii i altruizmu
Altruizm jest to działanie ukierunkowane na niesienie pomocy drugiej osobie z pominięciem własnego interesu.
Empatia zdolność postawienia siebie na miejscu drugiej osoby , odbierania w podobny sposób wydażeń i odczówania emocji.
Empatia skłania nas do udzielania pomocy bez względu na konsekwencje działania.
Ukierunkowanie zachowań prospołecznych
Osobowość altruistyczna
Wpływ nagród związanych z pomaganiem
Zachęcanie do pomagania w domu.
Modelowanie- dostarczanie wzorców
Płeć nie ma związku z płucią , a z zachowaniem społecznym. Jest wpływ płuci na formy udzielania pomocy.
Samopoczucie A.Jsen P.Levin
Dobry nastrój powoduje że dostrzegamy radosne strony życia.
Pomaganie przedłuża trwanie dobrego nastoju.
Dbry nastrój skupia uwagę na własnej osobie i ludziach dbających o zachowanie zgodne z normą.
Ludzie angażują siię w pomoc
Determinanty sytuacyjne:
Środowisko
Czas
Reakcje innych świadków zdażenia-kumulacja ignorancji
Świadkowie zdażenia obserwują swoją obojętność , interakcja zdarzenia jako niegrzeczność i niepomagając interakcji.
Własne kompetencje do udzielania pomocy , liczy się charakterystyka ofiary wypadku.
Zachowania Agresywne
Katharsis - agresja może występować w roli oczyszczenia , prowadzone badania nad skazanymi za morderstwo ujawniły że byli oni nadmiernie socjalizowani ,zbyt duża samokontrola.
Koncepcja socjologiczna Konrada LORENZ kierunek starający się wyjaśnić działania społeczne prze czynniki biologiczne.
Jest w człowieku i w zwierzętach gotowość do walki ( wrodzona)
Ludzie zachowują się agresywnie reagując na wspomnienia lub przewidując zdarzenia w przyszłości.
U zwierząt ten osobnik który przegrywa walkę sygnalizuje że się poddaje, u człowieka okazywanie uległości zwiększa agresję.
Człowiek w odróżnieniu od zwierząt wypracował instrumenty bezpośredniej interakcji.
Fizjologiczne podłoże agresji.
Obszarów mózgu odpowiedzialnych za agresję : ciało migdałowate , podwzgórze.
Można agresję kierować zdalnie , sygnały radiowe wysyłane go ciała migdałowatego zatrzymywały atak byka . Wstrzykiwanie środków farmakologicznych do podwzgórza powodowało wzrost lub spadek agresji. Płat skroniowy odpowiada za zdolności kontroli własnego zachowania , opanowania agresji.
Chromosomy:
Płciowe- wśród więźniów skazanych za działania agresywne występuje często układ chromosomów XYY,
Mężczyźni częściej stosują agresją czynną kobiety natomiast agresję werbalną.
Agresja jako popęd nabyty:
Według koncepcji DOLLARD-MILLER
Popęd- napięcie, energia.
Frustracja- stan gdy pewna aktywność ukierunkowana na cel zostaje zablokowana , siła frustracji zależy od siły motywacji, stopnia zakłócenia i liczby zakłóconych sekwencji aktywności.
Frustracja - czynnik przeszkadzający , stwierdzono że agresja spowodowana przez frustrację może być przemieszczona na obiekt słabszy . Źródła tkwią w innych czynnikach niż te które spowodowały agresję.
Aby pojawiło się agresywne zachowanie musi istnieć wewnętrzna gotowość do agresji lub też pewne sygnały agresji ( bodźce wyzwalające) , takim czynnikiem może być nie lubianych osób lub broń.
Agresja jako zachowanie wyuczone społecznie :
Teoria społecznego uczenia się ALBERTA BANDURA
Agresja jest czynnikiem awersyjnych doświadczeń i przewidywanych korzyści.
Model - pewna , pewna osoba z którą można się identyfikować w celu osiągnięcia korzyści.
Jeżeli agresja modela przynosi korzyści to zaczynamy naśladować działania modela .Jeśli model zostaje ukarany to agresja u obserwatora spada ponieważ przewiduje że zostanie również ukarany.
W rodzinie istnieją warunki do modelowania .
Rodzice są najbardziej efektywnymi modelami którzy mogą nagradzać i karać , uległe osoby są zależne .
Przemieszczenie agresji :
Uczymy agresji wprost odwołując się do ról społecznych.
Czynniki zwiększające agresję:
Zagęszczenie w miastach
Walki lub bierność
Zanik opiekuńczości hiperseksualizm
Akty kanibalizmu
Dojazdy do pracy- negatywny wpływ na rodzinę , nieustanne zmęczenie, lęk , gniew ( agresja)
Rozproszenie odpowiedzialności
Warunek braku czasu , anonimowość i deindywiduacja powodują narastanie agresji.
Malowanie twarzy- eksperyment
Twarz pomalowana- wysoka agresja 12 grup
Twarz nie pomalowana i niska agresja - 3 grupy
Wandalizm
Niszczenie wartości i życia bez celu
Formy wandalizmu :
Wandalizm zaborczy- niszczenie własności w celu uzyskania wartości
Wandalizm taktyczny niszczenie własności w celu zwrócenia uwagi i wymuszenia reakcji.
wandalizm ideologiczny- dla poparcia sprawy o charakterze ideologicznym.
wandalizm mściwy - odwet na właścicielu pewnego dobra
wandalizm zabawowy- niszczenie własności dla zabawy
wandalizm złośliwy- niszczenie własności w sytuacji gniewu lub frustracji.
Jak redukować agresję
Logiczna argumentacja rozumowa
Stosowanie kar- nie stosować kar i nagród skrajnych, należy stosować nagrody i kary niewystarczające.
Karanie agresywnych modeli
Nagradzanie alternatywnych zachowań
Rozwijanie empatii w stosunku do innych
Stereotyp i uprzedzenia społeczne
Stereotyp- schemat, wzór cech dotyczących określonej grupy społecznej.
Cechy stereotypu
mniej adekwatny od rzeczywistości, cechy przypisywane grupom są wyostrzone i wyodrębnione, dokonuje się zwiększenia różnic międzygrupowych ( stereotypy rasowe), dokonuje się przypisywania osobom cech na zasadzie uogólnienia .
stereotypy mają charakter społeczny, są społecznie tworzone i społecznie rozpowszechniane.
stereotypy są schematem sztywnym i trwałym.
Różnice między stereotypami
ze względu na przedmiot- stereotyp grup rasowych, narodowych, zawodowych, regionalny,
znak- pozytywne, autostereotypy, ambiwalentne ,dwuwartościowe .
siła -stopień pewności z jakim przypisywane są cechy
złożoność- liczba cech
stopień rozpowszechnienia- jaki procent osób z danej populacji posiada dany stereotyp
trwałość- ze względu na czas trwania
stopień adekwatności
Funkcje stereotypów.
Stereotypy są przykładem ekonomizacji poznawania i działania.
poznawcza- służy opisowi i wyjaśnieniu zjawisk społecznych , polega to na tym że nie trzeba wdawać się w interakcje .
przystosowawcza- ułatwia decyzje dotyczącą zachowania
umacnianie i obrona wartości
pozytywny- służy umacnianiu i obronie wartości grupowych- zwłaszcza jeśli towarzyszy mu negatywny grupy obcej
- negatywny -?
4.racjonalizacja własnej agresji i wrogości.
Skąd się biorą stereotypy ?
Poznawczy - proces kategoryzacji , jest to łączenie podobnych pod pewnym względem przedmiotów , lub zjawisk i traktowanie ich jako funkcjonalnie równoważnych
Zwiększenie różnic międzygrupowych, interkategorialnych,
Zacieranie różnic wewnątrz grupowych intrakategorialnych.
Tendencja do zacierania różnic intrakategorialnych jest większa w doniesieniu do grupy obcej i mniejsza w odniesieniu do grupy własnej.
Wynika to z tego że mam inną częstotliwość kontaktu z innymi.
Tendencja do unifikowania obcych , służy do tłumaczenia naszej agresji i jest próbą jej usprawiedliwienia.
Iluzoryczna korelacja - tworzy błędne związki między faktami , zjawiskami, cechami.
Dotyczy łączenia ze sobą cech wyróżniających , a do takich wyróżnia cechy nadane np. norma jest to że ludzie nie kradną .
Nieprawidłowa generalizacja - przypisywanie wszystkim członkom danej grupy tych samych cech .
Społeczne pochodzenie stereotypów- społecznie wytwarzane i kolportowane.
Motywacyjno-emocjonalne
frustracja interesów własnej grupy
konflikty międzygrupowe
dążenie do obrony i umacniania wartości wewnątrz grupowych.
Samoutrwalanie się stereotypów
powstają w dzieciństwie a dotyczą obiektów odległych i trudno jest o weryfikacje informacji .
selekcja informacji - ludzie widzą to co jest zgodne ze stereotypem, stereotyp obniża próg percepcji cech i zachowań zgodnych ze stereotypem i podwyższa próg percepcji cech i zachowań z nim niezgodnych.
potwierdzenie części stereotypu uważane jest za potwierdzenie całego stereotypu.
tendencyjna interpretacja bodźców wieloznacznych i złożonych.
zachowanie unikające i samospełniające się proroctwo.
Uprzedzenia- postawa negatywna wobec grupy społecznej oparta a niepełnych i niewłaściwych danych, silna , sztywna i odporna na argumentacje.
Związki
Stereotyp poprzedza uprzedzenie
Źródła
Konflikt międzygrupowy- frustracja interesów własnej grupy
Obrona wartości własnej grupy
Konformizm
Osobowość autorytarna- źródłem uprzedzeń mogą być wczesnodziecięce doświadczenia .
Wpływ uprzedzeń na ludzi .
selekcja informacji - asymilacja informacji
uproszczone dychotomiczne spostrzeganie
projekcyjność
wrażliwość na bodźce wywołujące zagrożenie
wpływ zachowania- unikanie lub samospełniające się proroctwo.
Programy niwelowania stereotypów:
hipoteza kontaktu ( G.ALLPORT) kontakt równolicznych grup, spotkanie osób o równej pozycji społecznej, warunki w których niema zagrożenia interesów grupowych , warunki kooperacji- postawienie zadania wymagającego współpracy.
edukacja wielokulturowa
Mała grupa Społeczna
A.HARE
Koncepcja grupy i powstawania grupy.
Aby o dwu lub więcej osobach można było powiedzieć że stanowią małą grupę społeczna muszą spełniać następujące warunki:
muszą istnieć pomiędzy jej członkami bezpośrednie interakcje
muszą występować cele grupowe
normy grupowe
struktura grupy
poczucie odrębności
J.TAJFEL J.TARNER
Podstawą tworzenia i funkcjonowania grupy są procesy percepcyjne i poznawcze doprowadzające do powstania subiektywnego poczucia odrębności MY. Członkostwo w grupie jest więc systemem psychologicznym a nie socjologicznym czy formalnie instytucjonalnym.
Grupa społeczna składa się z dwóch lub więcej osób które podzielają społeczne identyfikacje lub uważają się za członków tej samej społecznej kategorii.
Minimalna sytuacja międzygrupowa
Interakcje - wzajemny wpływ osób na siebie , komunikacja werbalna i niewerbalna. Najprostszym sposobem jest system analizy interakcji opisany prze R.BALESA.
Dziedzina społeczno- emocjonalna związana z wyrażaniem pozytywnych emocji :
Żartowanie dla rozładowania napięć,
Zgadzanie się
Kooperowanie
Rozwiązywanie zadania - próby rozwiązywania zadań
Kierowanie, wyrażanie opinii , kierowanie.
Rozwiązywanie zadania- prośby o pokierowanie
Prośba o ocenę , wyrażenie opinii , poddanie wskazówki, pomysłu
Społeczno- emocjonalna- uczucia negatywne
Obniżenie pozycji
Ujawnianie wrogości i lęku
Nie zgadzanie się.
Cel grupowy_ jest to punkt w przestrzenie opatrzony wartością dodatnią , postrzegany jako pozytywny.
Czy cel jest jeden czy jest ich więcej
Czy zbliżamy się do celu
Czy cel jest jasny( operacyjny) czy niejasny ( nie operacyjny) .
Grupa pracuje lepiej gdy cel jest jasny- określony.
Geneza celów
Geneza formalna- wchodząc do instytucji wiem co mam robić.
Wypadkowe celów członków grupy
Normy grupowe
Norma jest to przepis mówiący jak powinni zachowywać się członkowie grupy .
Przepisy te pełnią funkcje:
sprzyjają osiągnięciu celu
członkowie grupy sami wypracowują normy
tworzy strukturę grupy
Zróżnicowana struktura członków grupy
struktura awansu
struktura władzy
struktura komunikowania
struktura atrakcyjności interpersonalnej
Struktura władzy jako cel kontroli zachowania członków grupy.
Podstawy władzy:
przestrzegania norm społecznych
kompetencje
system kar i nagród
identyfikacja( uznawanie osób za wzór)
Lider grupy:
Teoria cech: mówi ona że trzeba posiadać cechy odpowiednie do stanowiska:
inteligencja ogólna
zdolności interpersonalne, empatii
wysoka potrzeba osiągnięć
potrzeba satysfakcji z kierowania
niski poziom potrzeby bezpieczeństwa
pewność siebie i zdecydowanie
kontrola własnych emocji
odporność na stres.
Antyzdolności przywódcze :
nieopanowanie
afektacja
nieprzychylny stosunek do ludzi
trudności w kontaktach społecznych
stawianie ludziom nadmiernych wymagań
generowanie lęku
wypaczanie informacji
gustowanie w rozliczeniach
Koncepcja interakcyjna
Trzeba posiadać cechy osobowości ale też kompetencje szczegółowe ważne z punktu widzenia danej sytuacji.
Style kierowania:
Autokratyczny
Demokratyczny
Liberalny
Modele kierowania
FIEDLER
Cel grupowy- czy go brak , czy istnieje, czy jest dość jasny, czy jest określony stopień akceptacji kierownictwa, czy kierunek nie jest zupełnie akceptowany ,średnio akceptowany , czy nie jest w ogóle akceptowany.
Pozycja kierownictwa w strukturze grupy:
Czy możne awansować
Czy ma mocną czy słabą pozycję w warunkach skrajnych.
Struktura komunikowania:
Zróżnicowanie pozycji ze względu na dostęp( dysponowanie ) informacją
Socjometryczna atrakcyjności interpersonalnej
Spójność grupy jest pochodną atrakcyjności grupy.
cechy członków grupy
cel grupowy
aktywność grupy
Wpływ wywierany przez grupę
Konformizm - to zmiana zachowania spowodowana rzeczywistym lub wyobrażonym naciskiem ze strony osoby lub grupy dostosowanie zachowania i sposobu myślenia do grupy niezależnie od tego czy dopasowanie ma negatywny czy pozytywny charakter
Uległość i podporządkowanie dla osobistych celów , korzyści przy rezygnacji z wartości pozaosobistych.
Dwa rodzaje konformizmu -
Konformizm informacyjny - obserwacja zachowania innych i zachowywanie się jak one
Konformizm normatywny - ( alienacyjny ) pragnienie pozostania w grupie , posiadanie przyjaciół
Konformizm wiąże się ze stratami :
Ograniczenie podmiotowości
Ograniczenie dopływu informacji diagnostycznych dla samego siebie ( bram możliwości samokontroli )
Badania nad konformizmem
cechy grup
cechy sprawy której dotyczy presja
cechy osób na które wywierana jest presja
cechy grup-
wielkość grupy (najbardziej wpływowa 3-4 osoby )
jednomyślność
Skład grupowy - pozycje i kompetencje innych członków grupy im wyżej tym wpływ jest większy.
Spójność grupy
cechy sprawy której dotyczy presja -
stopień trudności
jasność zadania
stopień nowości zadania
cechy osób na które wywierana jest presja
płeć
samoocena
relatywne kompetencje
pewność i stabilność oceny
kompetencje
pozycja w grupie -pozycja w strukturze władzy
motywacje potrzeb osób
konformizm jako strategia dominowania
Nonkonformizm - kierowanie się własnym sądem i przekonaniami
Antykonformizm - przykład postawy negatywistycznej osoba antykonformistyczna zawsze się nie zgadza
Facylitacja ( ułatwienie ) i próżniactwo społeczne
Facylitacja -jak obecność innych wpływa na poziom wykonania zadania.
Sytuacja audytorium - sytuacja działania razem ( obok siebie )
Grupa niespołeczna jest to grupa w której dwie lub więcej osób znajdują się w tym samym miejscu i czasie lecz nie współdziałają ze sobą.
Grupa społeczna - dwie lub więcej osób współdziałających ze sobą oraz współzależnych od siebie w tym sensie że w zaspokajaniu potrzeb i osiąganiu celów musi na sobie polegać.
Według Roberta Zajonca
Zadania trudne:
-opanowanie nowych umiejętności( czynności ) uczenie się
-zadania łatwe
emitowanie czynności doskonale opanowanych
obecność innych ludzi podnosi poziom wykonania zadań łatwych i obniża poziom wykonania zadań trudnych .
Ocena jest źródłem pobudzenia facylitacja społeczna jest to napięcie wynikające z obecności innych osób i możliwość oceny naszego działania czego rezultatem jest leprze wykonanie zadań łatwych i gorsze zadań trudnych. Źródłem pobudzenia jest obecności innych i to że dochodzi do konfliktu ze źródłem i partnerem .
Wykonanie zadania
poziom zadania
Poziom motywacji
poziom
wykonania
Poziom motywacji
Próżniactwo społeczne
Próżniactwo społeczne- jest to uspokojenie umotywowane przekonaniem że przebywanie w grupie utrudnia ocenę indywidualnego działania , uspokojenie osłabia wykonanie zadań prostych ułatwia wykonanie zadań trudnych .
Podobieństwa i różnice między próżniactwem i facylitacją .
Facylitacja społeczna
Próżniactwo społeczne
Specyfika decyzji grupowych
Grupa może podjąć bardziej ryzykowne działania lub decyzje .
Powody
Rozproszenie odpowiedzialności
Rola lidera
Oswojenie się z decyzją
Ryzyko jako wartość
Polaryzacja grupowa jest to tendencja grupy do podejmowania skrajnych decyzji niż początkowe inklinacje (skłonności) grupy.
Czynniki poznawcze - interakcja , dochodzi w grupie do wymiany argumentów gromadzenia informacji w wyniku czego stanowiska stają się bardziej wyraziste .
Czynniki motywacyjne
Chęć uzyskania sympatii w grupie
Teoria wartości kształtowanej grupowo
Myślenie grupowe - rodzaj myślenia w którym liczą się myśli ukierunkowane na spójność i solidarność grupy niż uwzględnianie realistycznych faktów
-spójność grupy
-konformizm wobec norm grupowych
-tendencja do rozwiązań negatywnych i stereotypowych wyobrażeń przeciwnika
-tendencja do przesunięcia poziomu ryzyka
-izolacja grupy
-autorytarny przywódca
-słabo wypracowane sposoby podejmowania decyzji
Syndromy
Iluzja wszechmocności, niezwyciężoności podzielana przez większość albo i wszystkich członków grupy, która stwarza przekonanie o sukcesie i ośmiela do podejmowania ryzyka.
Kolektywne wysiłki w celu pominięcia ostrzeżeń które mogły by do rozproszenia wartości. Niekwestionowana wiara we wrodzone możliwości grupy co skłania do ignorowania etycznych konsekwencji decyzji .
Stereotypowy wizerunek przywódcy wroga aby wchodzić z nimi w układy lub uważanie ich za zbyt słabych i głupich by mogli pokrzyżować nasze plany.
Bezpośredni nacisk na każdego członka grupy który próbuje nie zgodzić się ze stanowiskiem grupy .
Autocenzura odstępstw od grupowego uzgadniania, wspólne iluzje jednomyślności której przyczyną jest konformizm, autocenzura i fałszywe przypuszczenie że milczenie jest wyrazem zgody.
Wyłonienie z grupy stróża poprawnego myślenia , którego zadaniem jest ochrona grupy przed dopływem niepomyślnych informacji.
Lider grupy powinien każdemu z członków grupy wyznaczyć rolę wymagającą krytycznej oceny proponowanych rozwiązań .
Przywódca powinien być bezstronny a nie stwarzać preferencji na początku dyskusji.
Organizacja powinna wprowadzić praktykę powołania kilku niezależnych grup podejmujących decyzje i grup oceniających każda z tych grup powinna pracować z innym liderem .
Grupa decydentów powinna od czasu do czasu dzielić się na dwie lub więcej grup spotykających się oddzielnie pod różnym kierownictwem a następnie spotykać się razem dla wypracowania różnych stanowisk .
Każdy członek grupy powinien od czasu do czasu omawiać grupowe rozwiązania z zaufanymi współpracownikami .
Powołanie ekspertów
Goście powinni być zapraszani na długo przed tym nim grupa osiągnie jedność, nie zaś wtedy została już podjęta decyzja, gość powinien być proszony o otwarte zgłaszanie swoich wątpliwości .
Kiedy gość przedstawi swoje wątpliwości lider powinien zainicjować dyskusje nad zagadnieniem.
Powołanie roli adwokata diabła , którego zadaniem jest krytykowanie pomysłów , rola ta powinna podlegać rotacji.
Przygotowanie alternatywnego scenariusza sytuacji i intencji rywali.
Po osiągnięciu wstępnej zgody grupa decydentów powinna odbyć spotkanie drugi raz , na którym od każdego członka grupy oczekuje się wyrażenia i podkreślenia jaskrawości.
1
Zadanie łatwe
Zadanie trudne
Obecność innych
Możliwa ocena indywidualnych działań
Brak możliwości oceny działań
Czujność, lęk przed ocena, brak koncentracji ,konflikt
Brak lęku przed oceną
pobudzenie
uspokojenie
Zadanie proste
Zadanie trudne
Zadanie proste
Zadanie trudne
my
Nie my
Obserwacyjna
Analiza archiwalna
Sondaż ankietowy
Metoda korelacyjna
Eksperyment
NADAWCA
KOMUNIKAT
KANAŁ
ODBIORCA
Zmienność postaw
rozbieżność
Wyszukiwarka