Logistyka - część procesu łańcucha dostaw, która odpowiada za planowanie, realizowanie i kontrolowanie sprawnego i efektywnego przepływu i składowania dóbr, usług i związanych z nimi informacji z punktów ich pochodzenia do punktów ich konsumpcji w celu zaspokojenia potrzeb i wymagań klientów (Council of Logistics Management - CLM)
Jak logistyka dodaje wartości do produktu/usługi?
- Użyteczność czasu to wartość stworzona poprzez udostępnienie produktu we właściwym czasie
- Użyteczność miejsca to wartość stworzona lub dodana do produktu poprzez umożliwienie jego nabycia i konsumpcji w określonym miejscu
Elementy systemu logistycznego przedsiębiorstwa:
- Magazynowanie
- Zarządzanie zapasami
- Obsługa klienta
- Transport
- Manipulacje materiałami i pakowanie
Łańcuch dostaw - siec wzajemnie połączonych, ale formalnie niezależnych organizacji
współpracujących razem na rzecz kontroli, zarządzania i doskonalenia przepływu materiałów i informacji od dostawców najbardziej podstawowych surowców po
końcowych użytkowników (konsumentów)
Zarządzanie łańcuchem dostaw (Supply Chain Management - SCM) oznacza:
_ integracje działań,
_ dzielenie się informacjami,
_ dzielenie się ryzykiem i korzyściami związanymi z podejmowanymi działaniami,
_ kooperacje,
_ dążenie do wspólnego celu i koncentracje na obsłudze klientów,
_ integracje procesów,
_ zawieranie i utrzymywanie długoterminowych partnerskich związków.
Logistyczna obsługa klienta - system rozwiązań zapewniający takie relacje pomiędzy czasem złożenia zamówienia a czasem, w którym produkt dostarczono klientowi, aby go w pełni usatysfakcjonować i podtrzymywać tę satysfakcje w jak najdłuższym okresie.
Elementy logistycznej obsługi klienta:
_ czas,
_ niezawodność,
_ komunikacja,
_ wygoda.
Przedtransakcyjne elementy logistycznej obsługi klienta:
_ sformułowana na piśmie polityka obsługi,
_ przedkładane klientowi klarowne deklaracje obsługi, które chronią go przed nierealnymi oczekiwaniami,
_ struktura organizacyjna firmy obsługującej,
_ elastyczność systemu obsługi,
_ szkolenia praktyczne i seminaria.
Transakcyjne elementy logistycznej obsługi klienta:
_ czas/cykl realizacji zamówienia/dostawy,
_ dostępność produktów z zapasu,
_ elastyczność dostaw,
_ realizacja przesyłek buforowych,
_ realizacja przesyłek awaryjnych,
_ substytucje materiałowe i produktowe,
_ częstotliwość dostaw,
_ niezawodność dostaw,
_ kompletność dostaw,
_ dokładność dostaw,
_ dogodność w składaniu zamówień,
_ dogodność dokumentacji.
Potransakcyjne elementy logistycznej obsługi klienta:
_ instalacja, gwarancja, zmiany, reperacja i dostawa części zamiennych,
_ obserwacja produktu w eksploatacji, konsumpcji lub osobistym użytkowaniu,
_ rozpatrywanie reklamacji, skarg i zarzutów.
Najpopularniejsze mierniki logistycznej obsługi klienta:
_ czas upływający od przyjęcia zamówienia w magazynie dostawcy do wysyłki zamówienia z magazynu,
_ minimalna wielkość zamówienia lub limity co do pozycji asortymentowych w jednym
zamówieniu, akceptowane przez dostawce,
_ udział procentowy pozycji wyczerpanych, czyli takich, których w danym momencie brakuje w magazynie,
_ udział procentowy zamówień klienta zrealizowanych kompletnie,
_ udział procentowy zamówień zrealizowanych w określonych przedziałach czasowych od chwili przyjęcia zamówienia,
_ udział procentowy zamówień, które mogą być całkowicie zrealizowane z zapasów w magazynie,
_ udział procentowy towarów, które bez uszkodzeń (w wymaganej kondycji) dotarły do miejsca przeznaczenia wskazanego przez klienta,
_ czas upływający od złożenia zamówienia przez klienta do dostarczenia zamówionych towarów,
_ ułatwienia w składaniu zamówień - łatwość i elastyczność, z jaka klient może złożyć zamówienie.
ZARZĄDZANIE ZASOBAMI
Co to jest zapas?
Zapasy zostały zdefiniowane przez Chartered Institute of Management
Accountants jako utrzymywane na składzie różnego rodzaju dobra, np.:
towary lub inne aktywa zakupione w celu odsprzedaży,
dobra użytkowe,
surowce i komponenty zakupione w celu ich przetworzenia na produkty lub w celu odsprzedaży,
częściowo wytworzone/zrealizowane produkty i usługi (półprodukty),
wyroby gotowe.
Przykładowe zadania i problemy w gospodarce zapasami:
- Ustalanie liczby artykułów przeznaczonych do składowania (selektywna gospodarka magazynowa, zasada ABC),
- Określanie liczby zamawianych artykułów i terminów składania zamówień w celu ponownego uzupełnienia stanu zapasów w magazynie,
- Ustalanie zapasu bezpieczeństwa,
- Kontrola stanu zapasów,
- Prognozowanie zapotrzebowania.
Przyczyny utrzymywania zapasu po stronie zaopatrzenia:
zachowanie niezależności ogniw łańcucha logistycznego w obrębie systemu produkcja/dystrybucja,
stabilizacja zatrudnienia,
zabezpieczenie przed zatrzymaniem produkcji,
korzyści skali zakupów,
zabezpieczenie przed wyczerpaniem zapasów,
zabezpieczenie przed zmianami cen,
zabezpieczenie przed niepewnoscia w dostawach i czasie dostaw.
Przyczyny utrzymywania zapasu po stronie dystrybucji:
doskonalenie obsługi klienta,
korzysci skali produkcji,
korzysci skali dostaw,
zabezpieczenie przed nagłymi zdarzeniami.
Rodzaje zapasów:
zapas bieżący (operacyjny, cykliczny),
zapas w produkcji (WIP),
zapas bezpieczenstwa (minimalny, buforowy),
zapas sezonowy,
zapas promocyjny,
zapas spekulacyjny,
zapas martwy (nierotujacy).
Koszty zapasów:
koszty utrzymywania zapasów:
- koszty kapitału (koszty oprocentowania, koszty utraconych możliwości),
- koszty utrzymania magazynu (powierzchni magazynowej),
- koszty obsługi zapasów,
koszty ryzyka;
koszty zamawiania/przestawiania produkcji,
szacunkowe koszty wyczerpania zapasów,
koszty utrzymywania zapasów w drodze (w tranzycie).
Metoda klasyfikacji zapasów ABC:
Grupa A - zapasy „cenne” według ilosci asortymentów 10% - 20% ogólnej masy i o udziale wartosciowym siegajacym 75% - 80% całosci
Grupa B - zapasy stanowiace około 10% - 15% wartosci całosci - zapasy
„sredniowartosciowe”.
Grupa C - zapasy stanowiace około 5% - 10% wartosci całosci - zapasy o
charakterze masowym.
Posortowac od materiału o najwiekszej wartosci do najmniejszej,
Obliczyc udział % wartosci poszczególnych materiałów w całosci,
Obliczyc skumulowany udział % materiałów,
Okreslic grupe angażujaca około 80% wartosci materiałów (grupa A),
Okreslic pozostałe grupy B (10%-15%) i C (5%-10%) przechowywanego asortymentu,
Skorygowac o dodatkowe elementy (wielkosc obrotu, status klienta, status materiału, czas dostawy, ryzyko zaopatrzeniowe itd.).
Grupa A - zasady postepowania:
dokładne sledzenie stanu zapasów, dotyczy to szczególnie zapasów bezpieczenstwa i zapasów, których odpowiedni stan należy stale nadzorowac,
optymalizacja minimalnych ilosci zamawianych do absolutnego minimum,
prowadzenie analiz rynkowych,
nieustanne obserwowanie rynków,
w miare mo_liwosci przejscie na dostawy just-in-time,
dokładny wybór dostawców,
intensywne przygotowania przed złożeniem zamówienia,
wprowadzenie kontraktów długoterminowych lub kontraktów lifetime (na czas nieokreslony),
skrócenie czasu realizacji zamówienia,
scisłe pilnowanie terminów,
przebieg wewnatrzzakładowy w krótkich cyklach,
intensywna kontrola i szybki obieg faktur.
Grupa C - zasady postepowania:
minimalizacja nakładów na analizy rynkowe i obserwacje,
minimalizacja metod dysponowania,
uproszczone prowadzenie zapasów magazynowych, wzglednie w ogóle rezygnacja,
_adnych wiecej scisle okreslonych zapasów bezpieczenstwa,
uproszczony tryb zamawiania, wzglednie kontrakty długoterminowe lub lifetime, analogicznie do artykułów A,
uproszczony tryb kontroli jakosci, w okreslonych okolicznosciach rezygnacja z kontroli towarów przyjmowanych do magazynu,
wprowadzenie miesiecznych rachunków zbiorczych.
Systemy sterowania zapasami:
system „pull”, czasami nazywany systemem reaktywnym, polega na „przeciaganiu” produktu przez system logistyczny siła popytu konsumpcyjnego (np. restauracje firmy McDonald's),
system „push”, zwany też systemem aktywnym, polega na odtwarzaniu zapasu według przewidywanego przyszłego popytu (np. firmy branży motoryzacyjnej).
Punkt ponownego składania zamówienia - ROP:
ROP = wielkosc zu_ycia w danym okresie (dzienne, tygodniowe) x czas dostawy
(w dniach, tygodniach)
EOQ - Ekonomiczna Wielkosc Zamówienia:
Uproszczenia:
- stałe i znane tempo popytu na dany asortyment zapasów,
- jednakowy czas dostawy,
- zakupy dokonywane sa w stałych odstepach czasowych i w tych samych ilosciach,
- jesli znane jest tempo i wielkosc popytu oraz czas dostawy to wyklucza sie możliwosc wyczerpania danego asortymentu zapasu.
Metoda stałego okresu zamawiania:
MAX = popyt x T+ popyt maksymalny x
maksymalny okres zamówienia
Just-in-Time:
JIT czyli „Dokładnie Na Czas” to system działania pozwalajacy produkowac, dostarczac wymagane materiały, surowce lub produkty dokładnie wtedy kiedy sa one niezbedne tzn. zgodnie z wymaganiami planu czy te_ zlecenia.
W rezultacie uzyskuje się oszczednosci, wynikajace z ograniczenia nadprodukcji, zapasów i kosztów magazynowania.
Podstawowa cecha tego rodzaju systemów produkcji, jest eliminacja zapasów oraz ograniczenie przemieszczania sie materiałów (surowców, czesci, półfabrykatów oraz gotowych produktów) do sytuacji, w których wystepuje na nie zapotrzebowanie.
Elementy o podstawowym znaczeniu dla powodzenia JIT:
wysoka jakosc czesci, podzespołów i wyrobów gotowych,
sprawna organizacja systemu informacyjnego,
kwalifikacje i motywacja pracowników,
niezawodny system transportowy wewnatrz przedsiebiorstwa oraz pomiedzy
przedsiebiorstwem a jego kooperantami,
gwarantowanie przez dostawców wysokiej jakosci i terminowosci dostaw
Założenia JIT:
zero zapasów,
krótkie cykle realizacji zamówienia,
małe czesto uzupełniane ilosci poszczególnych dóbr,
wysoka jakosc albo zero defektów.
MRP - (Material Reqiurements Planning):
Zbiór technik strategicznego planowania potrzeb materiałowych. Istota tego systemu jest zapewnienie dostepnosci materiałów i komponentów do produkcji oraz informacji o procesie produkcji na podstawie dokładnego okreslania zapotrzebowania na wyrób gotowy i tworzace go elementy oraz czasów dostaw materiałów i wytwarzania produktów.
Rozwinieciem systemu MRP jest system MRP II - system zamkniety (o zamknietym obiegu). Charakteryzuje sie on automatycznym sprzeżeniem zwrotnym łaczacym dział produkcji z działem opracowujacym ostateczny plan produkcji i, co za tym idzie, automatycznym dopasowywaniem nakładów do potrzeb w celu skorygowania lub zmodyfikowania systemu.
DRP I i DRP II:
DRP I (Planowanie Zapotrzebowania Dystrybucji - Distribution Requirements Planning) to adaptacja techniki planowania zapotrzebowania materiałowego (MRP) do potrzeb sterowania zapasami w wielopoziomowych sieciach dystrybucji.
DRP II (Planowanie Zasobów Dystrybucji - Distribution Resource Planning) to planowanie zapotrzebowania dystrybucji poszerzone o okreslanie zapotrzebowania na zasadnicze zasoby systemu dystrybucji - przestrzen magazynowa, siłe robocza, srodki transportu, srodki finansowe.
Koncepcja transportu w logistyce
Transport to działalność, która polega na odpłatnym świadczeniu usług, których efektem
jest przemieszczenie osób i/lub ładunków z punktu nadania do punktu odbioru oraz
świadczenie usług pomocniczych, bezpośrednio z tymi usługami związanych.
Znajomość systemu transportu ma podstawowe znaczenie dla sprawnych i efektywnych działań logistycznych w firmie, ponieważ jest on fizyczna nicią wiążącą rozproszone geograficznie miejsca tej działalności a ponadto dodaje produktom firmy wartości, tworząc użyteczność czasu i miejsca.
Transport spełnia trzy funkcje w gospodarowaniu :
1. Funkcja konsumpcyjna oznaczająca zaspakajanie potrzeb przewozowych poprzez świadczone usługi transportowe
2. Funkcja produkcyjna oznaczająca zaspokajanie potrzeb produkcyjnych przez świadczenie usług transportowych-wpływa na funkcjonowanie rynku i wymianę towarowa
3. Funkcja integracyjna polegająca na integracji państwa i społeczeństwa poprzez usługi
transportowe.
Zadania i problemy - transport:
- rodzaj środków transportowych,
- użytkowanie własnych lub obcych środków transportowych,
- kupno lub dzierżawa środków transportowych,
- kombinacja srodków transportowych,
- organizacja transportu (optymalne drogi transportu, plany wykorzystania i załadunek
środków transportu, konsolidacja i dekonsolidacja ładunków transportowych itd.).
Ujęcia transportu:
1. Transport w ujęciu czynnościowym ma synonimy - w większości języków, są to odpowiedniki polskich słów komunikacja, przewóz i łączność. Z ujęciem czynnościowym transportu wiaża się pojęcia spedycji i logistyki.
2. Ujecie podmiotowe transportu polega na rozumieniu transportu jako gałęzi gospodarki narodowej, gdzie transport jest zazwyczaj przedmiotem polityki transportowej.
3. W ujęciu rzeczowym transport to wyposażenie materialne służące realizacji czynności transportowych.
Można w różny sposób klasyfikować składniki materialne systemu transportowego. Podstawowy podział dotyczy wyróżnienia:
- infrastruktury, na która składają się drogi transportowe, urządzenia oraz wyposażenie punktów transportowych, w tym miedzy innymi wyposażenie punktów ładunkowych i przesiadkowych, warsztaty, garaże itp.: infrastruktura transportu opisywana jest często jako liniowa i punktowa, a jej najistotniejsza cecha jest zdolnosc: przepustowa i przewozowa,
- suprastruktury, czyli taboru (środków przewozowych) i urzadzen transportowych (środków pracy oraz jednostek ładunkowych, takich jak kontenery)
Klasyfikacja transportu ze względu na rodzaj środowiska, w którym się odbywa:
- lądowy
- naziemny
- nadziemny (np. napowietrzna kolej linowa)
- podziemny (np. metro)
- szynowy (kolej)
- bezszynowy (transport samochodowy)
- wodny
- powietrzny
- przesyłowy (rurociagowy, przewodowy lub przenośnikowy)
- miejski (transport miejski)
- wewnątrzzakładowy
Klasyfikacja transportu ze względu na rodzaj środka transportu:
_ transport daleki
_ kolejowy
_ kołowo-drogowy
_ linowy
_ lotniczy
_ wodny śródlądowy
_ morski
_ mieszany (multimodalny, intermodalny, kombinowany)
_ specjalny (gąsienicowy, poduszkowy, kroczący)
_ transport bliski
_ wózkowy
_ dźwigowy
_ przenośnikowy
Transport intermodalny, multimodalny, kombinowany:
_ Transport intermodalny należy do złożonych procesów transportowych, w których ładunki sa przemieszczane środkami przewozowymi różnych gałezi transportu. W transporcie intermodalnym przewóz ładunków odbywa się w jednej jednostce ładunkowej lub na pojeździe, na całej trasie od nadawcy do odbiorcy, przy użyciu srodków przewozu różnych gałęzi transportu. Pojazdem tym może być pojazd drogowy, pojazd kolejowy lub statek
_ Transport multimodalny to przewóz ładunków przez co najmniej dwie różne gałezie transportu, przy czym towar może zmieniac jednostki ładunkowe, a wiec transport
multimodalny to szczególny rodzaj transportu intermodalnego.
_ Transport kombinowany, to transport intermodalny, w którym główna czesc przewozu realizowana jest koleja, żegluga sródladowa lub morska. Natomiast dowozy i odwozy sa realizowane przez transport drogowy i to na okreslonej możliwie najkrótszej odległosci.
Najważniejsze elementy transportu intermodalnego:
_ koniecznosc użycia co najmniej 2 gałezi srodków transportu,
_ koniecznosc wystapienia tylko jednej umowy o przewóz,
_ koniecznosc wystapienia tylko jednego wykonawcy odpowiedzialnego za przebieg dostawy towaru,
_ koniecznosc zjednostkowania ładunku.
Spedytor zawodowo i za wynagrodzeniem, we własnym imieniu, lecz na rachunek zleceniodawcy, podejmuje się wysyłania lub odbioru przesyłki towarowej oraz innych czynnosci zwiazanych z jej obsługa i przewozem (art. 794§1 Kodeksu Cywilnego).
Spedycja - organizacja procesu przemieszczania towaru i towarzyszacych mu procesów zleconych spedytorowi, w wyniku których towar znajdujacy sie w punkcie A zostaje dostarczony do punktu B zgodnie z oczekiwaniem klienta.
Zakres usługi spedycyjnej:
_ okreslany jest w umowie cywilno prawnej, lub w zleceniu spedycyjnym,
_ można dokonywac zakupu pojedynczych usług lub ich sekwencji, aż po kompleksowa usługe spedycyjna.
Do zadań spedytora można zaliczyc:
_ poradnictwo spedycyjne - udzielanie porad w zakresie transportu,
_ przygotowanie ładunku do przewozu pakowanie, sortowanie, liczenie, znakowanie,
_ konsolidowanie/ dekonsolidowanie ładunku, zbieranie drobnych partii ładunkowych w wieksze jednostki,
_ dostarczanie ładunku do miejsca ich docelowego załadunku na główny srodek transportu,
_ sporzadzanie i kompletowanie dokumentacji,
_ zawieranie umów o przewóz z różnymi pośrednikami,
_ składowanie towaru,
_ załadunek i wyładunek towarów w różnych relacjach przeładunkowych,
_ ubezpieczenie towaru,
_ konwojowanie ładunku,
_ przyjmowanie lub przekazywanie ładunku przewoznikowi,
_ awizowanie - informowanie zleceniodawcy o bieżacym stanie i miejscu pobytu ładunku na trasie,
_ zabezpieczenie interesu zleceniodawcy w przypadku uszkodzenia lub ubytku,
_ zgłaszanie ładunku do kontroli celnej i załatwianie innych czynnosci urzedowych,
_ regulowanie należnosci z tytułu kosztów przewozu oraz innych czynnosci i usług na rzecz ładunku.
Reasumujac zadania spedytora obejmuja 3 grupy czynnosci:
_ tych, które wykonywane sa przez sama firme spedycyjna,
_ tych zwiazanych ze zorganizowaniem samego przemieszczania,
_ dodatkowych czynnosci organizowanych przez spedytora.
Formuły handlowe INCOTERMS:
Zbiór ustalonych formuł handlowych, regulujacych relacje i obowiazki pomiedzy stronami umowy sprzedaży (eksporterem i importerem).
INCOTERMS - grupa E:
Nakłada minimum obowiazków na sprzedajacego:
_ EXW- Ex Works (...named place)
- z zakładu (... okreslone miejsce).
INCOTERMS - grupa F:
Sprzedajacy nie opłaca zasadniczych kosztów przewozu:
_ FCA - Free Carrier (...named place) - franco przewoznik w okreslonym miejscu,
_ FAS - Free Alongside Ship (...named port od shipment) - franco wzdłuż burty statku w okreslonym porcie załadunku - formuła stosowana tylko w transporcie morskim i wodnym sródladowym,
_ FOB - Free on Board (...named port of shipment) - franco statek w okreslonym porcie załadunku - tylko w transporcie wodnym.
INCOTERMS - grupa C:
Umowe przewozu zawiera sprzedajacy. Sa to tzw. Formuły dwupunktowe, gdy_ podział kosztów nie odbywa sie w tym samym miejscu co podział ryzyka. Koszty głównego transportu ponosi eksporter, ale ryzyko zwiazane z przewozem ponosi importer (kupujacy). Sprzedajacy nie zobowiazuje sie co do terminu przybycia towaru do miejsca przeznaczenia. Zobowiazuje
sie on jedynie do terminowego załadunku. Jest to tzw. grupa "na załadunek:
_ CFR - Cost and Freight (...named port of destination) - koszt i fracht do okreslonego portu przeznaczenia - tylko w transporcie wodnym,
_ CIF - Cost, Insurance and Freight (...named port of destination) - koszt, ubezpieczenie i fracht do okreslonego portu przeznaczenia - tylko w transporcie wodnym,
_ CPT - Carriage Paid To (...named place of destination) - przewozne opłacone do okreslonego miejsca przeznaczenia,
_ CIP - Carriage and Insurance Paid To (...named place of destination) - przewozne i ubezpieczenie opłacone do okreslonego miejsca przeznaczenia.
INCOTERMS - grupa D:
Sprzedajacy ponosi koszty i ryzyka dostarczenia towaru do okreslonego miejsca przeznaczenia. Formuły tej grupy okresla się mianem "na dostarczenie" zatem sprzedajacy odpowiada niejako za towar do chwili dostarczenia do miejsca przeznaczenia.
Powinien zostac równie_ okreslony termin dostarczenia:
_ DAF - Delivered At Frontier (... named place) - dostarczone na granice,
_ DES - Delivered ex Ship (... named port of destination) - dostarczone statkiem w okreslonym porcie przeznaczenia,
_ DEQ - Delivered ex Quay (... named port of destination) - dostarczone na nabrzeże w okreslonym porcie przeznaczenia,
_ DDU - Delivered Duty Unpaid (... named port of
destination) - dostarczone w okreslonym miejscu przeznaczenia, cło nieopłacone,
_ DDP - Delivered Duty Paid (... named port of destination) - dostarczone w okreslonym miejscu przeznaczenia, cło opłacone.
Kryteria wyboru przewoznika:
Wybór przewoznika powinien opierac sie na całym szeregu formalnych przesłanek. Najważniejsze z nich przedstawia poni_sze zestawienie:
_ niezawodnosc i regularnosc dostaw,
_ koszty lub stawki transportowe „od drzwi do drzwi”,
_ ogólny czas przewozu „od drzwi do drzwi”,
_ gotowosc przewoznika do negocjowania zmian stawek,
_ stabilnosc finansowa przewoznika,
_ dostepnosc sprzetu,
_ czestotliwosc usług,
_ usługi odbioru i dostawy,
_ utrata ładunku lub uszkodzenia,
_ przesyłki ekspresowe,
_ jakosc personelu operacyjnego,
_ śledzenie przesyłek,
_ gotowosc przewoźnika do negocjowania zmian w usługach,
_ elastycznosc w planowaniu przewozów,
_ usługi rozkładowe (liniowe),
_ załatwianie reklamacji,
_ jakosc umiejętności kupieckich przewoznika,
_ wyposażenie (urządzenia) specjalne.
MAGAZYNOWANIE
Magazynowanie - zespół czynności związanych z czasowym przyjmowaniem, składowaniem, przechowywaniem, kompletowaniem, przemieszczaniem, konserwacja, ewidencjonowaniem, kontrolowaniem i wydawaniem dóbr materialnych (zapasów)
Składowanie - zbiór czynności związanych z umieszczaniem (ułożeniem) zapasów na przestrzeni składowej budowli magazynowej, w sposób usystematyzowany odpowiednio do właściwości zapasów i istniejących warunków.
Zadania i problemy - magazynowanie:
_ kupno lub dzierżawa magazynu i jego wyposażenie,
_ liczba, lokalizacja, pojemność magazynów i obszar dostaw do poszczególnych magazynów,
_ eksploatacja magazynów siłami własnymi lub przez wynajęte przedsiebiorstwa,
_ wyposażenie techniczne do magazynowania i kompletacji towarów w magazynie,
_ miejsca magazynowania w budynku magazynu,
_ metoda magazynowania (ukształtowanie miejsca stosów),
_ ukształtowanie rampy załadunkowej,
_ odprawianie środków transportowych,
_ organizacja kompletacji,
_ efektywne wykorzystanie personelu magazynowego.
Funkcje magazynowania:
_ przechowywanie i dostarczanie różnych dóbr fizycznych,
_ konsolidacja jednostek ładunkowych (input),
_ kompletacja jednostek ładunkowych (output),
_ prowadzenie stale rozszerzanej gamy usług dodatkowych.
Zadania i operacje magazynowe:
_ przyjmowanie dóbr pochodzących od dostawców zewnetrznych lub z działów przedsiębiorstwa;
_ kontrolowanie dostarczanego towaru;
_ ewidencjonowanie dóbr;
_ zabezpieczenie;
_ konserwowanie;
_ sterowanie zapasami;
_ inwentaryzacja;
_ usuwanie dóbr nadwyżkowych;
_ zastosowanie przepisów dotyczących zdrowia i bezpieczeństwa, a odnoszących sie do obiektów magazynowych i pracowników magazynu.
Koszty składowania zapasów:
• koszty amortyzacji budowli magazynowych oraz zainstalowanych w nich urzadzen, koszty pracy urzadzen do składowania, transportu i przemieszczania zapasów,
• koszty płac i narzutów personelu magazynowego,
• koszty związane z opłatami podatków od nieruchomosci i srodków transportowych,
• koszty kapitału zaangażowanego w utrzymanie zapasów (kapitał własny i obcy w formie kredytów lub udziałów),
• koszty konserwacji, kompletacji i znakowania zapasów.
Koszty manipulacyjne:
• koszty związane z przyjęciem ilościowym i jakościowym wyrobów do magazynu,
• koszty transportu do miejsca składowania,
• koszty związane z rozmieszczeniem wyrobów w miejscu składowania oraz liczeniem, wiązaniem i przemieszczaniem w magazynie oraz wydawaniem wyrobów,
• koszty związane z wydaniem materiałów (wyrobów) do miejsca zużycia (lub odbiorcy).
Koszty procesów informacyjnych:
• koszty amortyzacji sprzętu informatycznego i oprogramowania,
• koszty zużycia materiałów oraz energii,
• koszty pracy wraz z narzutami,
• koszty usług obcych, w tym informatycznych i telekomunikacyjnych (przesyłanie i transmisja danych),
• inne koszty, np. opłaty dzierżawne i leasingowe wynajmu sprzętu informatycznego.
Rodzaje sprzętu magazynowego:
1. Urządzenia do składowania:
- zabezpieczenie zapasów,
- rozdzielenie poszczególnych asortymentów,
- zapewnienie dostępu do każdej jednostki,
- umożliwienie mechanicznego piętrzenia;
2. Magazynowe środki transportowe;
3. Pomocnicze urządzenia transportowe i magazynowe.
Kryteria doboru sprzętu magazynowego:
1. Kwestie manipulacyjne
rodzaj przemieszczanego produktu,
wielkość obrotu w magazynie,
czestotliwosc manipulacji,
odległosci, trasy
wykorzystanie dostepnej przestrzeni magazynowej;
2. Kwestie związane z konkretnym sprzętem
elastycznosc,
możliwosc przystosowania,
bezpieczenstwo,
dostepnosc sprzetu i czesci zamiennych,
przewidywany czas eksploatacji;
3. Koszty stałe i zmienne bezpośrednio i pośrednio związane z zakupem i eksploatacją sprzetu.
Zasady rozplanowania i projektowania magazynu:
_ wybierac obiekty jednokondygnacyjne,
_ uwzglednic przemieszczenia produktów po linii prostej lub bezpośredni przepływ materiałów do i z magazynu,
_ używac wydajnego sprzetu i sprawnie przeprowadzac operacje związane z manipulowaniem materiałami,
_ stosowac plan efektywnego składowania w magazynie,
_ minimalizowac przestrzen przeznaczona na przejscia,
_ maksymalnie wykorzystywać wysokosc budynku, czyli jego pełna pojemność.
Metody rozmieszczenia zapasów w magazynie:
_ metoda stałych miejsc składowania,
_ metoda wolnych miejsc składowania,
_ metoda rozmieszczania asortymentów według czestotliwosci wydawania,
_ metoda rozmieszczenia ładunków na poziomach składowania,
_ metoda rozmieszczania asortymentów według rodzaju jednostek ładunkowych.
Zasady manipulacji materiałami:
_ zasada planowania
_ zasada myslenia systemowego
_ (!) zasada przepływu materiałowego
_ (!) zasada upraszczania
_ (!) zasada grawitacji
_ (!) zasada wykorzystania przestrzeni magazynowej
_ zasada zwiekszania wielkosci jednostek magazynowych
_ zasada mechanizacji
_ zasada automatyzacji
_ (!) zasada doboru sprzętu
_ (!) zasada standaryzacji
_ (!) zasada adaptatywnosci
_ zasada nosnosci
_ zasada wykorzystania sprzetu i siły roboczej
_ zasada konserwacji
_ zasada aktualizacji
_ zasada kontroli
_ zasada potencjału
_ zasada wyników
_ zasada bezpieczenstwa
Etapy procesu magazynowania:
_ Rozładunek srodków transportu zewnetrznego (z ewentualnym formowaniem jednostek
ładunkowych).
_ Przemieszczanie do strefy przyjec.
_ Przyjecie ilosciowe i jakosciowe.
_ Przemieszczanie do strefy składowania.
_ Składowanie.
_ Przemieszczanie do strefy wydan.
_ Wydawanie ilosciowe i jakosciowe oraz kompletowanie wysyłki.
_ Załadunek na srodek transportu zewnetrznego (z ewentualnym formowaniem jednostek
ładunkowych).
Podstawowe dokumenty magazynowe:
_ dowód przyjęcia „Pz”,
_ dowód zwrotu „Zw”,
_ dowód przesunięcia międzymagazynowego „Mm”,
_ dowód przyjęcia wyrobu „Pw”,
_ dowód przyjecia odpadu technologicznego „Po”,
_ dowód przyjecia depozytu „Pz” z pieczątką „depozyt”,
_ dowód pobrania materiałów do zużycia wewnętrznego „Rw”,
_ dowód wydania materiałów na zewnątrz przedsiebiorstwa „Wz”,
_ zlecenio - faktura,
_ dowód zwrotu do produkcji „Zp”.
Logistyka - ćwiczenia 1 (23.02.2008)