POLITECHNIKA ŚWIĘTOKRZYSKA w Kielcach	Laboratorium z obróbki plastycznej
Nr ćwiczenia : 5	Temat ćwiczenia: Metody gięcia blach - wyginanie na V i zwijanie.
Marek Sęk Michał Świderek Mariusz Tokarski	Grupa: 23 B	Ocena	Data	Podpis

- 1 -

1. Cel ćwiczenia :

Celem ćwiczenia jest poznanie podstawowej technologii wyginania na V , a także zwijania.

2. Część teoretyczna ćwiczenia :

Wyginanie i zwijanie zaliczają się do metody gięcia na prasach. Materiał wyginany jest za pomocą stempla i matrycy o żądanym kształcie, natomiast zwijanie polega na nadawaniu materiałowi kształtu rurki. Zwijanie na trzpień następuje za pomocą specjalnie ukształtowanego stempla i matrycy.

3. Część praktyczna ćwiczenia :

Wyginanie przeprowadziliśmy na maszynie wytrzymałościowej w celu umożliwienia realizacji zapisu siły w czasie procesu wyginania. Zwijanie podobnie jak wyginanie, również przeprowadziliśmy na maszynie wytrzymałościowej wymieniając wcześniej stempel i matrycę.

1 - Matryca.

2 - Stempel.

3 - Materiał.

4. Własności mechaniczne materiałów próbek użytych w ćwiczeniu oraz ich skład chemiczny (wg PN) :

Stal: St3S (- wg. PN-88/H-84020)

Skład chemiczny						Własności mechaniczne
C[%]	Si[%]	Mn[%]	P[%]	S[%]	Al.[%]	Re[MPa]	Rm[Mpa]	A5[%]
0,22	0,1-0,35	1,2	0,05	0,04-0,05	0,02	185-235	340-520	19-26

- 2 -

5. Wyniki doświadczenia :

Wyginanie:

Lp.	Grubość nominalna: gn [mm]	Grubość rzeczywista:				b0[mm]	l0[mm]	α[˚]	Pwd[kN]	Pwdot[kN]
				g1[mm]	g2[mm]						g3[mm]	gśr[mm]
1	2	1,98	1,97	1,98	1,976	44	120	60	2,8	19,6
2	2	1,98	1,97	1,98	1,976	44	120	90	2	19,6
3	2	1,98	1,97	1,98	1,976	44	120	120	1,6	19,6

Zwijanie:

Lp.	Grubość nominalna: gn [mm]	Grubość rzeczywista:				b0[mm]	l0[mm]	Dz[mm]	Pwd[kN]	Pwdot[kN]
				g1[mm]	g2[mm]						g3[mm]	gśr[mm]
1	2	1,93	1,94	1,95	1,94	44	69	24,4	7	68,6

Średnica trzpienia: 20[mm]

6. Wyniki obliczeń :

Lp.	Grubość rzeczywista: gśr [mm]	Szerokość: b0 [mm]	Dośw. siła wyginania: Pwd [kN]	Teoret. siła wyginania: Pwt [kN]
1	1,976	44	2,8	4,2
2	1,976	44	2	3,6
3	1,976	44	1,6	2,9

Teoretyczna siła wyginania:
- gdzie:

k- wsp. bezpieczeństwa (k= 40 MPa dla α=60˚)

(k= 34,9 MPa dla α=90˚)

(k= 28 MPa dla α=120˚)

Lp.	Grubość rzeczywista: gśr [mm]	Szerokość: b0[mm]	Średnica trzpienia: d[mm]	Średnica zewn. Dz[mm]	Dośw. siła zwijania: Pwd [kN]	Teoret. siła zwijania: Pwt [kN]
1	1,94	44	20	24,4	7	0,9

- 3 -

Teoretyczna siła zwijania:
-gdzie:

λ- wsp. wartości ( 0,803 )

η- wsp. sprawności procesu (0,7 )

ρ- promień krzywizny;
;

M_g-moment gnący;
;
[Nm]

7. Wykresy :

gśr [mm]	α[˚]	Pwd[kN]	Pwt[kN]
1,976	60	2,8	4,2
1,976	90	2	3,6
1,976	120	1,6	2,9

- 4 -

8. Wnioski :

Jak widać z wykresu, siła teoretyczna wyginania jest znacznie wyższa od siły doświadczalnej. Ze wzrostem kąta, siła wyginania maleje. Siła teoretyczna zwijania jest bardzo mała w porównaniu z siłą doświadczalną.

Ze względu na technologię wykonania matrycy znajduje się w niej kanał. Dotłaczanie stosujemy po to, by materiał nie wracał do kształtu pierwotnego.

Po ćwiczeniu zauważyliśmy że podczas wyginania przy α=120˚ i 60˚ siła dotłaczania była zbyt mała, gdyż między stemplem, a płaskownikiem był duży luz (odpowiednio α>120˚;α>60˚). Natomiast podczas wyginania przy α=90˚ siła była zbyt duża, ponieważ między płaskownikiem, a matrycą był luz (α<90˚).

Teoretyczna siła wyginania:

k - współczynnik mający wymiar naprężenia (wartość odczytana z tablicy ).

Teoretyczna siła zwijania:

λ - współczynnik dobierany z tabel, zależny od stosunku r_w/g.

r_w - wewnętrzny promień gotowego wyrobu.

g -grubość blachy.

η - sprawność procesu.

ϕ - promień krzywizny.

M_g - moment gnący.

W - wskaźnik przekroju poprzecznego próbki.

Zginanie:

Lp.	gn [mm]	g0śr [mm]	b0 [mm]	Rm [MPa]	Pwd [N]	Pwt [kN]
1.	2	1,976	44	380	28,8	5,23
2.	2	1,976	44	380	20,8	5,23
3.	2	1,976	44	380	16,8	5,23

Zwijanie:

Lp.	rw [mm]	Re [MPa]	g0śr [mm]	b0 [mm]	W [mm^3]	η	Mg	ϕ [mm]	λ	Wpl [mm^3]	Pzwd [N]	Pzwt [N]
1.	10,26	235	1,94	44	6,70	0,7	2364,1	11,23	0,850	10,06	73,42	255,62