Test Patricka

Różnicowanie chorób stawu biodrowego i krzyżowo-biodrowego (ocena napięć" mięśni przywodzicieli).

Wykonanie: Pacjent w pozycji leżącej, jedna jego kończyna dolna jest wyprostowana, a druga zgięta w stawie kolanowym. Kostka boczna zgiętej kończyny leży wyżej rzepki drugiej kończyny.

Test można także wykonać w taki sposób, że stopę zgiętej kończyny podkładam pod kolano drugiej kończyny. Następnie zgiętą kończynę pozostawia się wolno i p' zwala się jej opaść lub wywiera się na nią nacisk. Wyprostowaną kończynę musimy ufiksować nad miednicą, aby zapobiec współruchom.

Interpretacja: W warunkach fizjologicznych staw kolanowy wyprostowanej kończyny prawie sięga podłoża. Następnie porównuje się obustronnie odległość obu kola od podłoża. Jeżeli po jednej stronie test hiperabdukcyjny jest dodatni, świadczy t o ograniczeniu ruchomości lub wzroście napięcia przywodzicieli; pacjent odczuwa dolegliwości bólowe w przypadku, gdy przy ograniczonym odwodzeniu próbujemy ) nadal pogłębiać.

Oprócz oceny napięcia mięśni przywodzicieli konieczne jest różnicowanie, czy skrócenie mięśni przywodzicieli nie jest związane z bolesnym stawem biodrowymi („miękki stop" w czasie ruchu) lub blokiem stawu krzyżowo-biodrowego. Dodatni objaw Patricka może również wywołać ograniczenie ruchomości stawu biodrowego („ostry stop" w czasie ruchu) oraz zablokowanie w okolicy lędźwiowego odcinka kręgosłupa.

Test Patricka: a - pozycja wyjściowa, b - z uciskiem

Test kolców

Ocena funkcji stawu krzyżowo-biodrowego.

Wykonanie: Badający stoi za stojącym pacjentem i wymacuje kciukiem kolec bio­drowy tylno-górny oraz na tej samej wysokości grzebień krzyżowy pośrodkowy (wy­rostki ościste kręgów krzyżowych). Choremu poleca się unieść kończynę dolną w taki sposób, aby najdalej wysunął do przodu staw kolanowy.

Interpretacja: W warunkach fizjologicznych przy nie zablokowanym stawie krzyżowo-biodrowym kość biodrowa opada po badanej stronie. Koniec biodrowy tylny gór­ny przemieszcza się w wyniku tego ruchu od 0,5 do 2 cm w kierunku dystalnym. Przy bloku w stawie krzyżowo-biodrowym nie dochodzi do obniżania kolca, a niekiedy mo­że on nawet ulec przemieszczeniu ku górze (kranialnie) z powodu pochylenia miednicy.

Test kolców: a - pozycja wyjściowa, b - wolny staw krzyżowo-biodrowy,

c - zablo­kowany staw krzyżowo-biodrowy.

Objaw wyprzedzania (standing flexion test)

Badanie funkcji stawu krzyżowo-biodrowego.

Wykonanie: Pacjent stoi odwrócony plecami do badającego. Kciukami wyczuwa on jednocześnie oba kolce biodrowe tylne górne. Następnie prosi chorego, aby posta­wił równo obie stopy na podłodze, wyprostował stawy kolanowe i powoli pochylił się do przodu. W skłonie tułowia ocenia się położenie oraz ruchomość obu kolców.

Interpretacja: Kość krzyżowa przemieszcza się w stawach krzyżów o-biodrowych wzdłuż osi poziomej w stosunku do kości biodrowych (talerza miednicy). Ruch ten wy­maga obniżenia się kości krzyżowej.

W warunkach fizjologicznych, z powodu swobodnego ruchu w stawach krzyżowo-biodrowych przy końcu pochylania tułowia, kolce biodrowe znajdują się na tej samej wysokości, jak na początku badania.

Jeżeli staw krzyżowo-biodrowy po jednej stronic nie obniża się, to kolec biodrowy tylny górny wraz z kością krzyżową, w porównaniu z drugą stroną, przemieszcza się ku górze (wyprzedza).

Brak obniżania się kolca albo obecność objawu wyprzedzania świadczy głównie o zablokowaniu, po stronie badanej, stawu krzyżowo-biodrowego. Obustronny objaw wyprzedzania może imitować obustronne skrócenie mięśni kulszowo-udowych.

Uwaga: Przy ocenie objawu wyprzedzania należy ocenić i wykluczyć zaburzenia symetrii miednicy i stawów biodrowych. Skośne ustawienie miednicy spowodowane różną długością kończyn dolnych należy wyrównać przez podłożenie pod krótszą z nich deseczek.

Objaw wyprzedzania: a - pozycja wyjściowa, b - zablokowany staw krzyżowo-bio­drowy po stronie prawej

---