Współpraca klawiatura-Adapter klawiatury Kody sterujące i dane są przesyłane w obu kierunkach szeregowo na linii DATA w postaci 11-bitowych paczek (1 bit startu, 8 bitów kodu, 1 bit nieparzystości, 1 bit stopu), w takt impulsów zegarowych na lina i CLK. Impulsy zegarowe na linii CLK są generowane przez klawiaturę, niezależnie od kierunku przesyłania. Klawiatura może przesłać bajt do adaptera, o ile ten jej na to zezwoli ustawiając w odpowiedni stan linie CLK i DATA. Każde naciśnięcie i zwolnienie klawisza powoduje wygenerowanie przez klawiaturę kodu klawisza zajmującego: - przy naciśnięciu- 1 bajt - przy zwolnieniu: 2 bajty (ang. Break Scan Code): - pierwszy- FOh, - drugi: Make Scan Code Kody klawiszy przesyłane sa do adaptera, który je przekształca tworząc "systemowy" kod klawisza (ang. System Scan Code) i umieszcza ten kod w swoim buforze wyjściowym. Kiedy w buforze wyjściowym jest gotowy do wystawienia na szynę we/wy bajt, adapter wysterowuje linie IRQ1 generując przerwanie INT9 Współpraca prog w PAO-Adapter klawiatury(krótko jako BUFOR) Współpraca bezpośrednia, na poziomie rejestrów adaptera, jest dosyć uciążliwa, dlatego najczęściej programy korzystają z odpowiednich funkcji (podprogramów) BlOSa lub systemu operacyjnego. Kiedy adapter klawiatury ma w buforze wyjściowym gotowy do wystawienia na szynę we/wy bajt, wysterowuje linie IRQ1, powodując wejście do podprogramu obsługi przerwania INT 9H. Podprogram ten pobiera z bufora wyjściowego klawiatury systemowy kod klawisza, przyporządkowuje mu kod znaku (np. ze zbioru ASCII) i umieszcza taką parę bajtów w obszarze pamięci operacyjnej przeznaczonym na bufor klawiatury. Program użytkowy może pobierać zawartość bufora klawiatury korzystając z podprogramu obsługi przerwania INT 16H. Podprogramy obsługi przerwań INT 9H i INT 16H są częścią BlOSa 1 mogą być wywołane rozkazem INT xxH. Przed wykonaniem rozkazu INT 16H program powinien umieścić w rejestrze AH liczbę (nr funkcji) określająca sposób wykonania operacji Bufor klawiatury w pamięci operacyjnej komputera jest wydzielony obszar do współpracy z klawiatura. Komórki o adresach 0:417h i 0:418h zawierają, bajty stanu klawiatury związane ze wskaźnikami i klawiszami przełączającymi. Komórki 041Ah i 041Bh wskazują początek bufora klawiatury, a komórki 0:4lCh i 041Dh - jego koniec. Bufor klawiatury zaczyna się od adresu 0:41Eh i zajmuje 32 bajty. Metody kreowania figur i znaków -WEKTOROWA Program kreślenia obrazu steruje odchylaniem strumienia elektronów i natężeniem (Jasnością plamki). Do kreślenia obrazu używane są rozkazy graficzne typu: PKt(x,y,r,J) - "rysuj punkt bezwzględny". WEK(x,y,r,J) "rysuj wektor bezwzględny", PKT_VZCL(dx.dy,r,J) - "rysuj punkt względny", WEK_WZGL(dx,dy,r, j) - "rysuj wektor względny", x, y - współrzędne punktu lub końca wektora. dx,dy w przyrosty współrzędnych punktu łub końca wektora. r - rodzaj linii, np. ciągła, przerywana, punktowa, osiowa j - jasność wektora (punktu): „1” - wektor (punkt) jasny (widoczny na ekranie). „0" - wektor (punkt) ciemny (niewidoczny na ekranie. W urządzeniu wykorzystującym metodę wektorowa, znaki alfanumeryczne są równiejszy składane z wektorów. Zazwyczaj konstruktor takiego urządzenia przewiduje układowa możliwość generowania znaków o ustalonych rozmiarach. Do wyświetlania takich znaków są rozkazy typu ZNAK(kzn, x,y), które powodują wykreślenie znaku zadanego parametrem "kznł (kod znaku) w miejscu ekranu wskazanym przez współrzędne "x" i "y". Znaki o innych rozmiarach lub kształcie można było wykreślać korzystając z rozkazów PKT(.), PKT_WZGL{.) WEK(..), WEX_WZGL(.. ). -RASTROWA Odchylaniem strumienia w poziomie i w pionie "zajmują się" układy odchylania monitora synchronizowane przy pomocy impulsów synchronizujących Hs i Vs generowanych przez adapter monitora. W czasie tAp następuje wyświetlanie Unii, czyli punkty obrazu, które mają by: widoczne, są rozjaśniane. W czasie naste; je powrót strumienia w poziomie, na początek nowej linii. W tym czasie następuje wygaszenie strumienia i pojawia się impuls synchronizacji poziomej, tH wyznaczający początek nowej linii obrazu. Po wykreśleniu obrazu do punktu Z następuje powrót strumienia w pionie, na początek ekranu (lewy górny róg). Na czas powrotu strumienia w pionie następuje jego wygaszanie - czas t7A. W tym czasie pojawia się impuls synchronizacji pionowej, ty, wyznaczający po cząstek nowego kadru. Częstotliwość odchylania pionowego fy=(50..70)Hz nitka z konieczności uniknięcia migotania ekranu. Częstotliwość odchylani poziomego, fH, zależy bezpośrednio od ilości linii w kadrze. Ostrość obrazu uzyskiwanego na ekranie zale2y od szerokości pasma przenoszenia wzmacniaczy wizyjnych. -MOZAJKOWA W metodzie mozajkowej obraz wykreślany jest sekwencyjnie, tzn. przed pobudzeniem elementu Eij strumień elektronów przebiega wszystkie elementy ekranu (piksele) położone przed elementem E. niezależnie od tego czy mają być pobudzone, czy nie. Przy dołączeniu do jednej elektrody "i" wszystkich elementów kolumny "i" ekranu (podobnie dla wiersza „J"), element E. musi posiadać właściwości pamiętające (tzn. po „J” przyłożeniu napięcia U, przez czas "t" element powinien się włączyć i pozostać włączonym po zdjęciu napięcia U. Interfejs analogowy RGB pozwala na przesyłanie praktycznie nieograniczonej ilości kolorów (zależnej jedynie od rozdzielczości kolorowej ekranu monitora). Sygnały analogowe na liniach video mają poziomy nie przekraczające i Vp-p . Sygnały synchronizujące Hs i Vs mają poziomy ok. 4 Vp-pp i polaryzację ujemną, Jeśli występują wraz z sygnałem video na linii G lub ró2ną - jeśli są prowadzone oddzielnymi liniami (Hs,Vs - ujemne przy 480 liniach obrazu; Hs - dodatni, Vs -ujemny - przy przy 350 liniach; Hs - ujemny, Vs - dodatni - przy 200 i 400 liniach obrazu - polaryzacja i poziomy sygnałów synchronizujących są podawane w opisach dostarczanych wraz z adapterem i monitorem). EKRANY LCD Padające na komórkę ni©spolaryzowane Światło po przejściu przez polaryzator wejściowy uzyskuje stałą płaszczyznę polaryzacji. Przy braku napięcia U ciekły kryształ powoduje takie skręcenie płaszczyzny polaryzacji strumienia L, że nie przejdzie on przez polaryzator wyjściowy. Po przyłożeniu napięcia U (od kilkunastu do kilkudziesięciu V) pomiędzy elektrodami adresowymi powstaje pole elektryczne powodujące takie ustawienie się cząsteczek kryształu, które nie powoduje skręcenia płaszczyzny polaryzacji strumienia L. Padający strumień Ls przechodzi przez warstwę kryształu i polaryzator wyjściowy z minimalnym tłumieniem.

DRUKARKA LASEROWA Na światłoczułym bębnie drukarskim powstaje utajony obraz drukowanego tekstu lub rysunku, składający się z linii, podobnie Jak na ekranie monitora. Obraz ten tworzony jest przez strumień lasera. Strumień lasera odchylany jest wzdłuż bębna przy pomocy wirującego wielokątnego zwierciadła (np. 6-kątnego, 8-kątnego). Przed naświetleniem bębna drukarskiego strumieniem lasera. Jego powierzchnia jest ładowana do ujemnego potencjału, np. -600 V. Strumień lasera powoduje zmianę oporności warstwy światłoczułej i w ten sposób rozładowuje punkty naświetlone do potencjału wyższego, np. -100 V. Punkty nienaświetlone zachowują potencjał -600 V. Przy przechodzeniu naświetlonej powierzchni bębna przez zespół wywołujący, różnica potencjałów pomiędzy naświetlonymi punktami bębna drukarskiego i powierzchnia bębna wywołującego powoduje odrywanie się cząstek barwnika (o ładunku ujemnym) od bębna wywołującego i przyczepianie się do punktów o potencjale -100 V. NATRYSKOWY CIĄGŁY Mechanizmie natryskowym z ciągłym strumieniem barwnika krople wyrzucane przez wyrzutnie przelatują przez elektrodę ładująca w kształcie tulei, gdzie uzyskują ładunek elektryczny. Krople niosące ładunek elektryczny są odchylane w polu elektrostatycznym stosownie do kształtu rysowanego znaku. NATRYSKOWY MOZAJKOWY W czasie pracy barwnik w głowicy Jest podgrzewany i przechodzi w stan płynny. Wyrzucanie kropli następuje wskutek wzrostu temperatury barwnika: element grzejny po włączeniu powoduje powstanie pęcherzyka w barwniku. Pęcherzyk pęka i wyrzuca kroplę barwnika w stronę papieru. Barwnik krzepnie na papierze (lub folii) o temperaturze pokojowej prawie natychmiast i wydruk nie wymaga dodatkowego utrwalania. Pozostałość otoczki pęcherzyka rozpuszcza się w nowo napływającym barwniku. SCHEMAT BLOKOWY Logika sterująca drukarki zbudowana jest na dwóch mikroprocesorach. Procesor we/wy zapewnia współprace z interfejsem CENTRONICS-, przyjmuje dane, interpretuje linie sterujące, wysterowuje linie stanu. Procesor główny steruje pracą całej drukarki: współpracuje z procesorem We/wy, steruje przesuwem papieru, przesuwem głowicy i igłami głowicy drukującej. Procesor ten sprawdza stan czujników mechanizmu drukującego. pulpit umożliwia przyłączenie lub odłączenie logiczne drukarki (ON/OFF LINE), przesuw papieru do nowej linii i przesuw papieru do nowej strony. Na pulpicie umieszczone są także wskaźniki LED informujące o stanie drukarki, np. READY (ON LINE), PAPER OUT. Kodem sterującym drukarki drukarki będziemy nazywać pojedynczy znak 8-bitowy, który powoduje wykonanie przez drukarkę określonej funkcji, np.: CR (ODh) - powrót głowicy do początku wiersza, LF (OAh) - wysuw papieru o jeden wiersz, FF (OCh) - wysuw papieru do nowej strony (o Jedną stronę), SP (20h) - wykonanie spacji, HT (09h) - przesuw głowicy do kolejnego znacznika tabulacji poziomej, VT (OBh) - przesuw papieru do kolejnego znacznika tabulacji pionowej. Sekwencja sterująca składa się ze znaku ESC (lBh) i jednego lub kilku znaków ze zbioru znaków alfanumerycznych i specjalnych. W różnych typach drukarek występują ró2ne ilości kodów i sekwencji sterujących, np.: - w STAR NX~1500 - 127 kodów i sekwencji sterujących, - w SEIKOSHA MP5300AI - 93 kody I sekwencje sterujące. Zestawy sekwencji sterujących dla nowych typów drukarek są tak opracowywane, aby obejmowały w niezmienionej formie sekwencje już zdefiniowane wcześniej. ESC @ (IB 40) - zerowanie - ustawia drukarkę w stan jak po włączeniu zasilania. ESC < (IB 3C) - powrót głowicy do lewego skrajnego położenia. ESC C "n" (IB 43 n) - ustaw długość strony wydruku; "n" - liczba oznaczająca ilość wierszy na stronę. ESC E (IB 45) - ustaw druk wytłuszczony. ESC F (IB 46) - kasuj druk wytłuszczony (powrót do druku normalnego). ESC Q (IB 30) - ustaw krok wysuwu papieru na 1/8 cala. ESC 1 (IB 31) - ustaw krok wysuwu papieru na 7/72 cala. ESC 3 (IB 33) - ustaw krok wysuwu papieru na 1/216 cala. DRUKOWANIE WŁASNEGO OBRAZU 1.narysować obraz do wydruku na siatce właściwej dla ustawionego trybu 2.zakodować poszczególne Jego bajty 3.przesłać do drukarki przy pomocy sekwencji sterującej (1B 4B n1 n2.......................) ESC K n1 n2 VI V2 V3.....Vk DRUKOWANIE WŁASNEGO ZNAKU 1.narysować znak który chcemy zdefiniować na siatce 2.Zakodować kolumny k0...k10 3.przesłać do drukarki przy pomocy sekwencji sterującej (1B 26 00 n m a k0 k1 ...... k10) ESC & 0 n m a k0 k1 ...... k10

MYSZ OPTOMECHANICZNA -Kulka dotykająca powierzchni biurka (stołu, podkładki) i tocząca się wraz z ruchem myszy. -Dwie rolki wewnątrz myszy dotykają kulki. Jedna z nich jest tak zorientowana, że wykrywa ruch wzdłuż osi X, natomiast druga z nich jest odwrócona w stosunku do pierwszej o 90o i wykrywa ruch wzdłuż osi Y. Gdy toczy się kulka wówczas jedna lub obie z tych ruszają się wraz z nią. Trzecia z rolek istniejących w każdej myszy nie ma nic wspólnego z detekcją ruchu - odpowiada ona za dociskanie kulki do pozostałych dwóch rolek. Poniższe zdjęcie ukazuje dwie rolki odpowiadające za ruch. -Każda z rolek jest podłączona do wałka, który obraca z kolei dyskiem z umieszczonymi w nim dziurami. Kiedy rolka się obraca jej wałek i dysk się kręcą. -Po obu stronach dysku znajdują się: dioda emisyjna i czujnik podczerwieni. Otwory w dysku pozwalają promieniowi światła na przejście na drugą stronę natomiast łopatki go hamują. W ten sposób czujnik podczerwieni widzi impulsy świetlne. Częstość tych impulsów jest bezpośrednio związana z prędkością myszki i odległością, którą ta pokonuje. -Procesor znajdujący się w myszy odczytuje impulsy światła z czujników podczerwieni i zmienia je w sygnał cyfrowy, zrozumiały dla komputera. Chip ten przesyła dane do komputera przez kabelek myszki. Prawie wszystkie myszy używane w zastosowaniach domowych posiadają taki optyczno - mechaniczny system. Dysk poruszany jest mechanicznie natomiast system optyczny zlicza impulsy świetlne. Na powyższych zdjęciach kulka ma 21 mm. średnicy. Rolka ma 7 mm. średnicę, zaś dysk posiada 36 otworów. A zatem: jeżeli mysz poruszy się o 25,4 mm. (1 cal) chip kodujący odbierze 41 impulsów świetlnych. Być może zauważyłeś, iż każdy dysk kodujący posiada po dwie pary diód emisyjnych i diód fotoczułych - po jednej parze na każdą stronę dysku (tak więc w myszy znajduje się 8 diód). Ten układ pozwala procesorowi rozpoznać kierunek, w którym obraca się dysk (a co za tym idzie - w którą przesuwa się mysz). Pomiędzy dyskiem a diodą fotoczułą znajduje się dodatkowo kawałek plastiku z precyzyjnie umieszczonym otworem w sobie (widoczny na jednym z powyższych zdjęć). Ten kawałek plastiku tworzy okno, przez które "widzi" czujnik. Okno po jednej stronie dysku znajduje się minimalnie wyżej niż po drugiej - dokładnie dzieli je odległość połowy wysokości otworu w dysku. Różnica ta powoduje, iż dwa sensory widzą impulsy światła w minimalnie różnym czasie. Są momenty, kiedy jeden widzi impuls natomiast drugi - nie. Microsoft serial mouse jest najpopularniejszym typem myszy 2-przyciskowej. Zazwyczaj wszystkie tanie myszy dostarczane z nowymi komputerami są wzorowane na myszy Microsoftu - obsługiwanej przez większość systemów operacyjnych. PS/2(opis pinów) 1 Nieużywany 2 Napięcie 5V - zasila chipa i diody 3 Nieużywany 4 Zegar 5 Uziemienie 6 Dane Za każdym razem kiedy mysz się porusza lub kiedy użytkownik kliknie do komputera przesyłane są trzy bajty informacji. Osiem bitów pierwszego bajtu zawiera następujące informacje: 1 Stan lewego przycisku (0 = zwolniony, 1 = wciśnięty) 2 Stan prawego przycisku (0 = zwolniony, 1 = wciśnięty) 3 0 4 1 5 Kierunek względem osi X (pozytywny lub negatywny, czyli przód lub tył) 6 Kierunek względem osi Y (pozytywny lub negatywny, czyli przód lub tył) 7 Przepełnienie X (mysz poruszyła się o więcej niż 255 impulsów w ciągu 1/40-tej sekundy) 8 Przepełnienie Y (mysz poruszyła się o więcej niż 255 impulsów w ciągu 1/40-tej sekundy) (do tych 8 bitów trzeba jeszcze dodać bit startu, parzystości i stopu)

---