Nauka jest pojęciem wieloznacznym. Może być rozpatrywana w kilku aspektach. W ujęciu metodologicznym wyodrębnia się trzy jej aspekty, wymień i opisz aspekty.
Opisz różnice w treści zainteresowań metodologii ogólnej i metodologii szczegółowej.
W sprawozdaniu naukowym jakim jest praktycznie każda praca kwalifikacyjna
( promocyjna) obowiązuje brzytwa ockhama; wyjaśnij to.
Jaki sens naukowy posiada charakterystyka badań naukowych...... ich finkcji?
Dlaczego skupiamy uwagę na identyfikacji zasad poznania naukowego?
Czym zajmuje się metodologia szczegółowa w ekonomii?
najczęściej stosowanym kryterium w podziale nauk jest tzw. Podejście dychotomiczne- dokonaj podziału nauk w oparciu o to kryterium oraz znajdź w nim miejsce dla ekonomii.
Metodologia nauk wyróżnia pewne typy zabiegów poznawczych; wymień je i opisz; szczegółowo-wnioskowanie.
Wymień i omów cechy naukowości teorii.
Metodologia nauk jest sama nauką o metodach wykorzystywanych w badaniach naukowych- dostarcza nam wiedzy i umiejętności w dwóch warstwach dociekań, wymień i omów istotę tych dwu warstw.
Wymień i opisz etapy poznania naukowego w naukach ekonomicznych.
Wymień i wyjaśnij funkcje badań naukowych.
W historycznym rozwoju występowały dwie tradycje- przekazywanie w procesie badawczym pewnych sposobów myślenia, wymień i opisz istotę tych dwu tradycji.
Wymień operacje poznania naukowego, opisz szczegółowo analizę.
Opisz i daj przykład z ekonomii wyjaśnienia funkcjonalnego,
Opisz wkład T.W. Hutchisona w metodologię ekonomii.
Wymień postulaty metodologii ogólnej w metodologii ekonomii i opisz istotę konstruowania systemów naukowych.
Angielski ekonomista N.W. Senior postulował podział na ekonomię czystą i sztukę gospodarowania. Ekonomia czysta opiera się na kilku ogólnych twierdzeniach wynikających z obserwacji, wymień i opisz te twierdzenia.
Opisz istotę dedukcji jako operację poznania naukowego w ekonomii.
Proszę wyjaśnić istotę „błędu logicznego założenia” w naukach ekonomicznych.
Dobrym świadectwem rozwoju metodologii nauk ekonomicznych są dzieła J.S. Milla, zalecał on stosowanie swoistych metod postępowania poznawczego, proszę wyjaśnić te swoiste metody.
Wymień zasady poznania naukowego i opisz szczegółowo porównywanie jako operację poznania naukowego w ekonomii.
Wymień rodzaje wyjaśnień naukowych, poroszę opisać wyjaśnienie genetyczne.
W czym zawiera się dorobek Poppera w dziedzinie metodologii, co z tego dorobku przejęła metodologia ekonomii?
Wymień i opisz funkcje badań naukowych, opisz szczegółowo przeciwstawianie jako operację poznania naukowego w ekonomii.
Opisz istotę postępowań badawczych w ekonomii ( abstrakcję, stopniową konkretyzację, weryfikację)
Wykaż podobieństwa i różnice w schemacie naukowego programu badawczego zawarte w dorobku Samuela Kuna i Imre Lakatosa.
Opisz różnice w etapach procedury badawczej badań naukowych w wąskim i szerokim znaczeniu; równocześnie opisz szczegółowo uogólnienie i wnioskowanie jako operacje poznania naukowego.
Wyjaśnij na jakie pytania pomocnicze odpowiada wyjaśnienie teleologiczne- proszę dać przykład w dziedzinie ekonomii.
1. Nauka jest pojęciem wieloznacznym. Może rozpatrywana w kilku aspektach. W ujęciu metodologicznym, wyodrębnij 3 aspekty, wymień i opisz te aspekty.
Nauka jest pojęciem wieloznacznym. Może być rozpatrywana w kilku aspektach. W ujęciu metodologicznym wyodrębnia się trzy jej aspekty:
treściowy,
czynnościowy,
instytucjonalny.
W aspekcie treściowym - jest to zasób obiektywnej wiedzy o przyrodzie, społeczeństwie lub człowieku, o związkach między nimi, genezie i rządzących nimi prawidłowościach. Można także uznać i taki pogląd, że nauka w aspekcie treściowym jest przedmiotem wyspecjalizowanej praktyki.
W aspekcie czynnościowym - aspekcie czynnościowym (funkcjonalnym) obejmuje ogół czynności składających się na poznanie naukowe. Są to czynności polegające na ustalaniu i przekazywaniu uzyskanych wyników, czyli - wdrażanie tych wyników do praktyki.
W aspekcie instytucjonalnym - Z tego wynika, że w sensie instytucjonalnym stanowi organizację, system (strukturę) zinstytucjonalizowaną w postaci: wyższych uczelni, instytutów naukowych, ośrodków badawczych i innych placówkach naukowych
2. Opisz różnicę w treści zainteresowań metodologii ogólnej i szczegółowej.
Metodologia szczegółowa interesuje się następującymi obszarami: opracowuje metody naukowo badawcze, projektuje czynności badawcze ( normowanie i kodyfikacja czynności) oraz bada odrębność nauk ekonomicznych.
Metodologia ogólna interesuje się następującymi obszarami: dotyka wszystkich dziecin naukowych, zajmuje się czynnościami i rezultatami poznawczymi. Jednym z jej podstawowych zadań jest opracowywanie klasyfikacji nauk, uwzględniającej między nimi związki, zależności, podobieństwa i różnice.
3. Zasada BRZYTWY OCKHAMA:
rezultaty poznania naukowego muszą wykazywać twórczy charakter oraz możliwości ich praktycznego wykorzystania.
Albo bardziej filozoficznie dla tych, co lubią wikipedie: „istnień nie należy mnożyć ponad potrzebę”
4. Jaki sens naukowych posiada charakterystyka badań naukowych i ich funkcji?
Mnie nie pytajcie, poniżej są funkcje, miłego dedukowania:
teoretyczna, polegającą na konfrontowaniu aktualnie funkcjonujących teorii, ich korygowaniu oraz próbie konstruowania na ich podstawie nowych praw (teorii) naukowych,
metodologiczną, polegającą na rozwijaniu instrumentarium badawczego przy tworzeniu śmiałych hipotez, ich empiryczna weryfikację, doszukiwania się istotnych zmiennych i ich wskaźników, a także na analizie tych zmiennych oraz ustalaniu związku i zależności w badanych zjawiskach, procesach i strukturach,
praktyczną, polegającą, na budowie modeli weryfikowanych empirycznie i w konsekwencji wdrażanych do praktyki.
Jeśli uznać, za trafne twierdzenie, --- że końcowym rezultatem wyjaśnień naukowych w ekonomii zawsze musi być rzetelna ocena i interpretacja faktów gospodarczych oraz sądów o procesach gospodarczych, aby w ostateczności prawa ekonomiczne były należycie uzasadnione, twierdzenia sprawdzone i ujęte w zdania ogólne lub zbliżone do ogólnych--- (pierwsza dziś teza) TO UZASADNIONYM JEST WYRÓŻNIĆ NASTĘPUJĄCE TYPY BADAŃ NAUKOWYCH W NAUKACH EKONOMICZNYCH:
badania podstawowe,
badania stosowane,
badania diagnostyczne,
badania weryfikacyjne,
badania kompleksowe,
badania przyczynkarskie,
badania heurystyczne.
5. Dlaczego skupiamy uwagę na identyfikacji zasad poznania naukowego?
Istnieją trzy ogólne zasady postępowania poznania naukowego:
podejście strukturalne zmierzające do wzrostu sprawności funkcjonowania danej instytucji, firmy lub innego podmiotu gospodarczego. Oddziaływanie polega na wymuszaniu właściwości organizacyjnych i zachowań społecznych otoczenia wewnętrznego i zewnętrznego,
podejście humanistyczne polegające na kształtowaniu postawy uczestników i wymuszaniu zmian ich zachowań, co w rezultacie prowadzi do wzrostu efektywności funkcjonowania organizacji,
podejście kompleksowe ukierunkowane na łączeniu właściwości organizacyjnych i zachowań społecznych.
6. Czym zajmuje się metodologia szczegółowa w ekonomii?
Uwzględnia przede wszystkim klasyfikację, nauk zajmuje się metodami postępowania badawczego w obrębie poszczególnych dziedzin lub dyscyplin naukowych. Odnosi się do metod naukowo-badawczych charakterystycznych dla konkretnej dyscyplin, a nawet specjalności naukowej. Przeprowadza analizę odpowiednich dla tej dyscypliny czynności badawczych.
Innymi słowy - opracowuję metody naukowo badawcze, projektuje czynności badawcze ( normowanie i kodyfikacja czynności) oraz bada odrębność nauk ekonomicznych.
7. Najczęściej stosowane kryterium w podziale nauk jest podejście dychotomiczne-dokonaj podziału nauk w oparciu o to kryterium i miejsce na ekonomii.
Wyróżniamy w nim nauki teoretyczne, czyli podstawowe oraz stosowane, czyli praktyczne.
Nauki teoretyczne - oparte są na pojęciach abstrakcyjnych i dotyczą twierdzeń analitycznych wzbogacających ogólne prawa naukowe.
Nauki stosowane - zajmują się problemami praktycznymi ( pragmatycznymi) i dostarczają wiedzy oraz umiejętności do konkretnego działania. Ich twierdzenia empiryczne oparte są na badaniach stosowanych i sprzyjają przede wszystkim efektywności działań.
8, 14, 19. Metodologia nauk wyróżnia pewne typy zabiegów poznawczych, wypisz je i opisz wnioskowanie.
PROCESY POZNANIA MYSLOWEGO
indukcja i dedukcja
analiza i synteza
porównywanie i przeciwstawianie
uogólnienie i wnioskowanie
analiza i abstrahowanie
Wnioskowanie - proces myślowy polegający na przyjęciu za podstawę rozumowania pewnego zadania jako podstawę, dochodząc do przeświadczenia o prawdziwości innego zadania. Zdanie wyjściowe nosi nazwę PRZESŁANKI a zadanie końcowe to WNIOSEK.
Wnioskowanie może mieć charakter dedukcyjny indukcyjny redukcyjny.
Analiza - Metoda postępowania naukowego polegająca na podziale badanego zjawiska na części i rozpatrywaniu każdej z nich z osobna. Poznawana jest w ten sposób struktura i zależności badanego zjawiska, szczególnie powiązania przyczynowo-skutkowe oraz mechanizm jego funkcjonowania.
Dedukcja - to rodzaj rozumowania logicznego, mającego na celu dojście do określonego wniosku na podstawie założonego wcześniej zbioru przesłanek. Istotą jest przechodzenie od ogółów do szczegółów. Rozumowanie dedukcyjne w odróżnieniu od rozumowania indukcyjnego jest w całości zawarte wewnątrz swoich założeń, to znaczy nie wymaga tworzenia nowych twierdzeń czy pojęć, lecz jest tylko prostym wyciąganiem wniosków. Jeśli jest przeprowadzone poprawnie, zaś zbiór przesłanek nie zawiera zdań fałszywych, to wnioski wyciągnięte w wyniku rozumowania dedukcyjnego są nieodparcie prawdziwe i nie można ich zasadnie zakwestionować. Rozumowanie dedukcyjne to takie, które przebiega wedle schematu: Jeśli A to B; A; więc B.
9. wymień i omów cechy naukowości teorii
Teorie ekonomiczne usiłują objaśniać i interpretować rzeczywistość gospodarczą. Dostarczają ogólnego obrazu procesów i zjawisk gospodarczych. W obrazie tym eksponuje się to, co w danych warunkach jest typowe i istotne, a pomija to, co jest nietypowe i nieistotne. Ekonomista celowo koncentruje się na kilku bardziej istotnych, charakterystycznych cechach danego problemu starając się odkryć prawa, które rządzą zależnościami między nimi. MOŻNA POWIEDZIEĆ, ŻE TEORIA TO ZESTAW ABSTRAKCJI DOTYCZĄCYCH RZECZYWISTOŚCI.
Cechy naukowości teorii:
Uporządkowanie
Nie sprzeczność wewnętrzna
Obiektywność
Weryfikalność
Intersubiektywna komunikowalność (informatywna)
10. Metodologia - omówić dwie warstwy, ich istotę itd.
Metodologia- o metodach wykorzystywanych w badaniach naukowych - dostarcza nam wiedzy i umiejętności w dwóch warstwach dociekań: filozoficznej i warsztatowej.
Warstwa filozoficzna- obejmuje ogólną refleksję, zasady, koncepcje, teorie nauki. Chodzi tu głównie o wyznaczenie granic pomiędzy nauką a nie-nauką, poprawności języka nauki, jej pojęć, teorii, i różnych koncepcji, testowanie twierdzeń naukowych, kreślenie zasad, według których określa się co jest prawdą a co fałszem, sposoby wyodrębniania poszczególnych działów i dyscyplin nauki.
Warstwa warsztatowa- metody i techniki, reguły- logika- indukcja i dedukcja- skupia ona uwagę na procedurach, metodach i technikach stosowanych w różnych dziedzinach badawczych. Wypowiada się na temat ogólnej zasadności i efektywności użycia tych narzędzi.
11. Wymień i opisz etapy poznania naukowego w naukach ekonomicznych
I etap - to spostrzeganie, rejestrowanie i gromadzenie tych faktów i zjawisk odbywa się za pomocą zapisu lub innej techniki badawczej. Tak zgromadzony materiał poddawany zostaje poznaniu myślowemu.
II etap - to poznanie myślowe jest to świadoma czynność (działalność). Polega ona na ustaleniu związków i zależności między przedmiotami, faktami, zjawiskami zgromadzonego i poddanego procesowi poznania myślowego materiału.
III etap - Najwyższym stopniem poznania naukowego jest poznanie empiryczne. Weryfikuje ono poznanie zmysłowe i myślowe. Dostarcza danych, których nie można osiągnąć poznaniem zmysłowym i myślowym. Poznanie empiryczne tworzy podstawy do formułowania teorii i praw naukowych.
12, 25. Wymień i opisz funkcje badań naukowych. Opisz przeciwstawianie jako operacje poznania naukowego
Funkcje dzielimy na 3 grupy:
teoretyczną, polegającą na konfrontowaniu aktualnie funkcjonujących teorii, ich korygowaniu oraz próbie konstruowania na ich podstawie nowych praw (teorii) naukowych
metodologiczną, polegającą na rozwijaniu instrumentarium badawczego przy tworzeniu śmiałych hipotez, ich empiryczna weryfikację, doszukiwania się istotnych zmiennych i ich wskaźników, a także na analizie tych zmiennych oraz ustalaniu związku i zależności w badanych zjawiskach, procesach i strukturach,
praktyczną, polegającą, na budowie modeli weryfikowanych empirycznie i w konsekwencji wdrażanych do praktyki.
Przeciwstawianie jest pojęciem odwrotnym do pojęcia porównywanie i dalej napierdalajcie o porównywaniu, bo tak.
13. Dwie tradycje- opisać istotę
Dwie tradycje - przekazywania w procesie badawczym pewnych sposobów myślenia:
euklidesowo-kartezjańska, ( podejście aksjomatyczno-dedukcyjne).
Babilońska (empiryzm i wnioskowanie indukcyjne).
Tradycja euklidesowo-kartezjańska może być także nazywana podejściem aksjomatyczno- dedukcyjnym. Trzeba także pamiętać, że w tej tradycji mieści się także myślenie redukcyjne, określane czasem jako atomizm, a polegające na dzieleniu badanego obiektu na coraz mniejsze części.
Występuje tu również dualizm, a więc skłonność do dwoistego ujmowania zagadnień, jak np. prawda-fałsz, logiczne-nielogiczne, pozytywne-normatywne.
Babilońska tradycja - Mamy tu do czynienia z próbą wyjaśnienia świata bez emocji, w zgodzie z przyrodą i rozumem oraz podkreśleniem znaczenia norm moralnych w życiu człowieka. W tej tradycji dominują metody empirycznej opartej na doświadczeniu i wnioskowaniu indukcyjnemu.
15. Wyjaśnienie typu funkcjonalnego, opisać i dać przykład.
Przy wyjaśnianiu funkcjonalnym odrzuca się przyczyny. Nie stawia się pytania „dlaczego”, lub „co jest przyczyną danego zjawiska”. Formułuje się pytanie od „jak”, „jak zjawisko A wpływa na zjawisko B?”.
16. Opisz wkład Hutchisona w metodologię ekonomii
Dowodził, że w ekonomii przeważają twierdzenia tautologiczne, w których często korzysta się z zasady ceteris paribus (łac., przy innych warunkach równych), mogącej być wygodnym unikiem w badaniach nad złożonymi zjawiskami gospodarczymi.
Hutchison przejawiał skłonność do klasyfikowania większości twierdzeń ekonomicznych jako tautologii. W ten sposób zacierał nadzwyczaj ważne w ekonomii rozróżnianie wypowiedzi na takie, które są po prostu zakamuflowanymi definicjami oraz takie, które choć w zasadzie testowane, są tak sformułowane, aby rozmyślnie uniemożliwić ich praktyczne sprawdzenie.
17. Postulaty metodologii ogólnej w metodologii ekonomii
sposoby uzasadnienia twierdzeń
konstruowanie systemów naukowych
ogólne pojęcia metodologiczne( wnioskowanie, dedukcja, indukcja, klasyfikacja)
metody stosowane w nauce
Istota tworzenia systemów naukowych- Współczesna ekonomia opiera się na podejściu systemowym do od wzorowania rzeczywistości gospodarczej zresztą nie tylko w ekonomii. Można powiedzieć, że podejście systemowe prawie powszechnie stosowane jest w badaniach naukowych. Główne cechy zawarte w pracy klienta, który wymyślił te kurestwo:
postulat integracji nauki w celu przezwyciężenia podziałów interdyscyplinarnych, nakaz całościowego traktowania badanych obiektów jako systemów otwartych, troska o właściwy język opisu badanych obiektów i postulat zachowania więzi z badaniami stosowanymi.
Ponieważ dzięki temu udaje Nam się osiągnąć 3 podstawowe cele:
poznawczy
projektowy
praktyczno-wdrożeniowy
18. Angielski pedał N. W. Senior, nie wiedział co ze sobą zrobić, to podzielił ekonomie na ekonomie czysta i sztukę gospodarowania a My musimy opisać te pierwsze.
Ekonomia czysta opiera się na kilku ogólnych twierdzeniach, wynikających z obserwacji, a mianowicie:
każdy dąży do maksymalizacji bogactw przy możliwie małych kosztach,
liczba ludności rośnie szybciej niż środki utrzymania,
maszyny pozwalają wytwarzać dodatkowy produkt,
a stopa zysku w rolnictwie maleje
20. Proszę wyjaśnić istotę błędu logicznego założenia w naukach ekonomicznych.
Te kurewski błąd wywodzi się od „wyjaśnienia logicznego”, nie będę Wam tego tłumaczył, bo nie, na czym polega??
Całość i część”: logiczny błąd złożenia
Czy Państwo zwróciliście uwagę na fakt, że kibice piłki nożnej, na stadionach wstają z miejsc podczas emocjonującego meczu, żeby lepiej widzieć; ale kiedy wszyscy wstają, na ogół wcale nie widać lepiej? Motorem takich zachowań jest coś, co logicy nazywają „błędem złożenia”, a co definiuje się w sposób następujący:
Błąd złożenia ma miejsce wtedy, gdy to, co jest prawdziwe w
odniesieniu do części, z tej wyłącznie przyczyny uznawane jest za nieuchronnie prawdziwe dla całości.
Przykład: Jeżeli wszystkie gospodarstwa rolne usilnie pracują, a przyroda współdziała z nimi, co prowadzi do rekordowo wysokich zbiorów, łączny dochód z gospodarstw rolnych prawdopodobnie spadnie.
21. J.S.Mill zalecał stosowanie swoistych metod postępowania badawczego, jakie to metody??
Mill zalecał stosowanie metody mieszanej (indukcyjno-dedukcyjnej) na etapie wstępnej analizy zjawisk gospodarczych, a dla weryfikacji wniosków specyficznej metody indukcyjnej.
Badania weryfikacyjne typu indukcyjnego polegają na ustalaniu następstw dla znanych przyczyn. Określa się w nich zmienne zależne, które są wynikiem znanych zmiennych niezależnych.
22.Wymień zasady poznania naukowego oraz porównywanie jako operacje poznania naukowego
Zasady:
Postępowanie badawcze, które zawsze musi być zgodne z metodami naukowymi;
Język powinien być taki by pozwalał na ścisłe i jednoznaczne formułowanie słowne i zdaniowe wyników poznania;
wewnętrzna spójność zbioru twierdzeń;
ciągły krytycyzm wobec wszelkich przyjmowanych tez;
rezultaty poznania naukowego muszą wykazywać twórczy charakter oraz możliwości ich praktycznego wykorzystania
Porównanie - Porównywanie parametrów lub faktów ze znanymi wartościami umożliwia ich dokładne rozpoznanie, jednak nie pozwala w pełni wnioskować, czy stwierdzone rozwiązanie jest najdogodniejsze. Do ustalenia tego niezbędna jest analiza i synteza.
23. Wymień rodzaje wyjaśnień naukowych, opisać wyjaśnienia genetyczne:
RODZAJE WYJAŚNIEŃ NAUKOWYCH
Genetyczne
Funkcjonalne
Teologiczno- funkcjonalne
Logiczne
wyjaśnienie genetyczne - odpowiada na pytanie, kiedy jak i z czego powstał nasz problem
24. Dorobek Poppera i co przejęła metodologia ekonomi.
Popper głosił teorie falsyfikacji. Uważał on, że absurdalne jest przekonanie o konieczności rozpoczynania drogi wiodącej do teorii od przeprowadzenia wielu obserwacji i wykorzystania wnioskowania indukcyjnego. Popper był zwolennikiem ostrego, dedukcyjnego testowania teorii, poprzez logiczne badania jej spójności, formy, relacji do innych teorii i doświadczalne zastosowanie jej wniosków. Schemat Poppera:
P1ႮTTႮEBႮP2 tj. od postawienia pewnego problemu P1, przez tymczasową teorię TT i eliminację błędów EB do nowego problemu P2. oznacza to akceptację w pierwszej fazie pewnego dogmatyzmu, aby następnie zdobywać kolejne stopnie potwierdzenia i przybliżenia do prawdy.
26. Opisz istotę postępowań badawczych w ekonomii ( abstrakcja, konkretyzacja, weryfikacja)
abstrakcja - polegająca na myślowym wyodrębnieniu istotnych elementów procesu gospodarczego i stałych związków między nimi. Rezultatem jest tu ustalenie najogólniejszych w danych warunkach elementów procesu gospodarczego oraz praw ekonomicznych.
stopniowa konkretyzacja - polegająca na uwzględnieniu coraz to bardziej szczegółowych elementów procesu gospodarczego i związków między nimi, co następuje w drodze uwzględniania elementów i związków, które powtarzają się tylko w bardziej specyficznych warunkach ( elementów i związków mniej istotnych).
Weryfikacja - czyli sprawdzenie, polegające na porównaniu rezultatów otrzymanych drogą stopniowej konkretyzacji z rzeczywistym przebiegiem procesu gospodarczego w danych obserwowanych warunkach.
28. Opisz różnice w etapach procedury badawczej badań w wąskim i szerokim znaczeniu, oraz opisz uogólnienie i wnioskowanie jako operacje poznania naukowego.
W badaniach naukowych w węższym ujęciu procedurę badawczą sprowadza się do:
przemyśleń i rozwiązań dotyczących przyjęcia i uzasadnienia problemu naukowego,
sformułowania tez (problemów, pytań szczegółowych),
wysunięcia hipotez,
opracowania metod roboczych,
wykonanie badań i wszystkich czynności poprzedzających pisanie sprawozdania naukowego.
W badaniach naukowych w szerszym ujęciu procedurę badawczą sprowadza się do:
poszukiwania ( wyłaniania, ustalania w rzeczywistości gospodarczej) problemu badawczego, następnie studiowania literatury przedmiotu.
przyjęcie i zastosowanie metod, technik i narzędzi badawczych
wyłonienie hipotezy
określenie zmiennych i ich wskaźników
przeprowadzenie badań
napisanie sprawozdania naukowego w postaci pracy kwalifikacyjnej
upowszechnienie pracy kończy proces badania naukowego
uogólnienie - wniosek ogólny formułowany na podstawie poszczególnych przesłanek. Jest więc teoretycznym lub praktycznym połączeniem części, właściwości, cech organizacji i stosunków badanych faktów lub zjawisk, które poddane analizie w kompleksowym ujęciu pozwalają stawiać całkowicie nowe, oryginalne wnioski.
Wnioskowanie - proces myślowy polegający na przyjęciu za podstawę rozumowania pewnego zadania jako podstawę, dochodząc do przeświadczenia o prawdziwości innego zadania. Zdanie wyjściowe nosi nazwę PRZESŁANKI a zadanie końcowe to WNIOSEK.
Wnioskowanie może mieć charakter dedukcyjny indukcyjny redukcyjny
wnioskowanie redukcyjne - polega na tym ze mając fakty poszukujemy ich przyczyn
Może wystąpić jako: tłumaczenie i dowodzenie
Najczęściej mamy do czynienia z wnioskowaniem: bezpośrednie, pośrednie, przez analogie, redukcyjne, statystyczne.
29. Wyjaśnienie teologiczne- WYJAŚNIENIE TEOLOGICZNO-FUNKCJONALNE
Przyczynowe wyjaśnienie na rzecz wiadomej siły sprawczej. Coś nas zmusza do takiego postępowania.
Podstawowym pytaniem pomocniczym jest pytanie: „po co?”. Szukamy zatem dla wyjaśnienia faktów, struktur lub zdarzeń okoliczności „przyszłych”, którym owe fakty lub zdarzenia „służą”. Także ich powstanie tłumaczone być może zamierzonym wywołaniem przez istniejący lub dopiero przyszły cel.