I Ogólna charakterystyka programu
II Założenia projektu programu
Główny cel programu
Cele operacyjne
Zasady prowadzenia zajęć
Metody, forma, miejsce i czas realizacji, liczebność grupy
Charakterystyka osób, do których program jest adresowany
Kompetencje i charakterystyka osoby prowadzącej zajęcia
III Sposoby realizacji założeń projektu
1. Regulamin KPO
2. Ramowy program zajęć
3. Scenariusz uroczystego otwarcia KPO
IV Metody ewaluacji
V Zakończenie
Załączniki
Teksty piosenek
WSTĘP
Podczas swojej dotychczasowej pracy jako nauczyciel polonista w szkole podstawowej zauważyłam, że coraz więcej dzieci przekraczających próg nauczania zintegrowanego ma problemy z poprawną pisownią, a zwłaszcza znajomością zasad ortograficznych. Przyczyn takiego stanu rzeczy jest wiele. Niektórzy mają problemy z dysleksją, inni nie czytają książek,
Z reguły dla zdecydowanej większości nauka ortografii jest nudna i mało interesująca.
Z metodą Ortofrajdy Lesława Furmagi zetknęłam się dzięki Gazecie Wyborczej, w której znalazłam dołączoną do numeru płytę CD z Ortofrajdą. Wydała się na tyle interesująca, że skorzystałam zaproszenia Miejskiej Biblioteki Publicznej w Sopocie i udałam się na otwarcie Biblioteki Ortofrajdka i prezentację programu zorganizowana przez czytelnię i PSWD.
Przedstawiony przez Romana Jańca pokaz utwierdził mnie w przekonaniu, że Ortofrajda będzie doskonałym uzupełnieniem na lekcjach języka polskiego. Faktycznie, metoda kolorowej ortografii bardzo przypadła moim uczniom do gustu. Po przeprowadzeniu kilku lekcji tą metodą postanowiłam powołać KPO. Pomysł spotkał się z aprobatą uczniów i rodziców.... Zwłaszcza, że w mojej szkole nie przewiduje się zajęć wyrównawczych dla klas IV-VI, co stanowi dużą przeszkodę w nadrobieniu braków z języka polskiego przez uczniów słabszych, przede wszystkim tych, którzy niezbędnej pomocy nie otrzymają w domu.
Kolejnym powodem założenia KPO było to, że proponowana na zajęciach klubu metoda jest bardzo atrakcyjna i w żaden sposób nie przypomina żmudnych ortograficznych ćwiczeń.
-2-
I Ogólna charakterystyka programu
KPO ma pełnić rolę atrakcyjnych zajęć pozalekcyjnych dla uczniów z problemami w nauce języka polskiego. Głównym celem KPO jest nauka poprzez zabawę. Materiał obejmuje pisownię ó, u rz, ż, h, ch, pisownię łączną i rozdzielną. Stosowane w trakcie zajęć wyłącznie aktywne formy pracy
( rzuty ortokostką, ortotarcza, ortomozaika, kolorowe dyktanda, ortoteatr, wyścigi rzędów, ortograficzne pranie, dydaktyczna gra komputerowa) sprawiają, że to co trudne, staje się łatwe i interesujące. Program KPO kładzie nacisk na praktyczną znajomość zasad ortografii. Stymuluje percepcję wzrokową (zapamiętywanie pisowni wyrazów przedstawionych graficznie za pomocą koloru), uczy koncentracji i logicznego myślenia. Ponadto ważną cechą KPO jest to, że członkowie klubu nie są w społeczności szkolnej postrzegani jako ci z zajęć wyrównawczych, a mają przekonanie przynależności do wyjątkowego klubu.
Program KPO daje możliwość zmiany samooceny uczniów. Stwarza możliwość osiągnięcia sukcesu , odzyskania wiary we własne siły oraz wyzwala aktywność w uczniach. Przyczynia się do rozbudzenia motywacji do nauki.
Realizacja założeń klubu odbywać się będzie na spotkaniach KPO raz w tygodniu oraz na lekcjach języka polskiego.
II Założenia projektu programu
Główny cel programu
Wyrównywanie braków w wiadomościach i umiejętnościach uczniów z zakresu ortografii.
2. Cele operacyjne
W wyniku realizacji programu uczeń:
zna podstawowe zasady ortograficzne w zakresie ó, u, rz, ż, ch, h, pisowni
łącznej i rozdzielnej
- potrafi stosować je w praktyce
- aktywnie uczestniczy w zajęciach klubu
- dąży do współpracy i współdziałania w grupie
- jest pozytywnie nastawiony do własnych umiejętności i możliwości
- ma większy zasób słów
- potrafi posługiwać się komputerem(myszka, klawiatura)
W zakresie umiejętności interdyscyplinarnych:
- dąży do współpracy i współdziałania w grupie
- jest pozytywnie nastawiony do własnych umiejętności i możliwości
Zasady prowadzenia zajęć
* Metody pracy stosowane w projekcie
- 3 -
pamięciowo-wzrokowa metoda kolorowej ortografii
* Formy pracy stosowane w projekcie:
ćwiczenia integracyjne, ortotarcza, ortokostka, ortoteatr (załącznik nr 1)
ortomozaika, ortopuzzle, oroscrabble ( załącznik nr 2), ortograficzny
-3-
Piotruś ( załącznik nr 3), malowane dyktanda (załącznik nr 4),
dydaktyczna gra komputerowa Ortofrajda
Do realizacji programu wykorzystano między innymi formy pracy
zaproponowane na oficjalnej stronie internetowej Ortofrajdy
programu.
* Miejsce realizacji
Szkoła Podstawowa w Strzygach
* Termin realizacji
Rok szkolny 2003/2004
* Liczebność klubu
20 osób
Charakterystyka osób , do których program KPO jest adresowany
Program KPO adresowany jest do uczniów klas IV-VI , którzy są
dyslektykami, bądź mają deficyty w funkcji percepcyjno- motorycznej lub
chcą utrwalić pisownię w zakresie ó, u , rz , ż, ch, h, pisowni łącznej
i rozdzielnej.
KPO poprzez wyzwalanie aktywności w uczniach ma sprawić, że dziecko z
trudnościami w czytaniu i pisaniu, w tym z dysleksją, uwierzy we własne
możliwości, a przede wszystkim w osiągnięcie sukcesu.
Program ma uświadomić uczniom i rodzicom, że jest wiele możliwości i
sposobów wyrównywania braków w wiadomościach i umiejętnościach.
Kompetencje i charakterystyka osoby prowadzącej zajęcia
Osobą odpowiedzialną za realizację programu jest nauczyciel polonista.
Jest to osoba posiadająca przygotowanie merytoryczne do prowadzenia zajęć
oraz doświadczona w pracy z uczniami, cechująca się umiejętnościami
interpersonalnymi.
III Sposoby realizacji założeń projektu
Regulamin KPO
* Członkiem KPO może zostać każdy uczeń , który ma problemy z
poprawną pisownią, z zapamiętaniem zasad ortograficznych i
stosowaniem ich w praktyce.
* Członkiem klubu może zostać także uczeń, który chce utrwalić zdobyte
wiadomości z zakresu ortografii polskiej.
* Każdy członek KPO stosuje metodę kolorowej ortografii do wyrównania
braków w wiadomościach i umiejętnościach z zakresu ortografii .
* Przynależność do KPO jest całkowicie dobrowolna.
Wymagana jest jedynie pisemna zgoda rodziców.
* Członkowie KPO uczęszczają na spotkania klubu systematycznie oraz
stosują metodę kolorowej ortografii na lekcjach języka polskiego.
* Spotkania klubu odbywają się raz lub dwa razy w tygodniu.
* Wszyscy członkowie KPO są dla siebie mili, pomagają sobie wzajemnie.
Ramowy program zajęć KPO
- 4 -
* Spotkanie organizacyjne KPO.
* Szyfrujemy słowa - redagujemy słowniczki kolorowych Jasiów
* Poznajemy Ortofrajdę- Malubajdę
* Ó nie czarne lecz różowe
* Pierzemy ó i u
* RZ granatowe bez wątpienia...a Ż zielone niezawodnie
* Pierzemy RZ i Ż
* Samo H brązowy kolor ma
* Pierzemy H i CH
* Psikusy ortografii
* Uroczyste otwarcie KPO
* Literackie opowiadanie i dyktand malowanie
* Komputerowa Ortofrajda
* Ortomozaikowe zawody
* Przygotowujemy ortoteatr
* Redagujemy kolorowe słowniczki
* Tworzymy zbiór ortoimion
* Kolorowe i basta są rzeki i miasta
* Malowane zawody i obiekty przyrody
* Oto ZOO
* Ortograficzny ogródek
* Ortograficzny portret ulubionych bohaterów literackich
* Ortograficzne duety
* Ortoprzygody
* Gramy w orto scrabble
* Ortograficzny Piotruś
* Mini turniej Ortofrajdy
* Ortograficzny bazar
* Słownik ortopodróżnika
2. Scenariusz uroczystego otwarcia KPO
a) Ortoteatr
Przedstawienie metody kolorowej ortografii w formie spektaklu teatralnego.
b) Uroczysta przysięga członków KPO
( załącznik nr 5 )
c) Zajęcia otwarte metodą kolorowej ortografii dla rodziców i nauczycieli
*ortomozaika
*rzuty do ortotarczy
*ortoscrabble
*ortograficzny Piotruś
d) Wręczenie kart członkowskich Klubu Przyjaciół Ortofrajdy przez gościa
uroczystości pana Romana Jańca ( wzór karty członkowskiej - załącznik nr 6)
IV Metody ewaluacji
Ewaluacja ma służyć kontroli i konfrontacji uzyskanych rezultatów z założonymi celami programu.
Będzie przeprowadzona w formie:
- 5 -
doraźnej
pełnej, po zakończeniu programu
Ewaluacja doraźna obejmuje bieżącą realizację programu.
-wyniki malowanych dyktand, obserwacja pracy podczas zajęć.
Ewaluacja pełna
-wyłonienie mistrza kolorowej ortografii
V Zakończenie
Stworzona przez Lesława Furmagę ORTOFRAJDA i współdziałające z nią pomoce dydaktyczne stały się podstawą do opracowania programu i założenia KLUBU PRZYJACIÓŁ ORTOFRAJDY.
KPO został powołany , by stworzyć uczniom z trudnościami w nauce języka polskiego , możliwość wyrównywania braków w wiadomościach i umiejętnościach.
Zaletą projektu jest to, że stwarza możliwość odniesienia realnego sukcesu, a co za tym idzie zadowolenia z siebie i przeżywania radości z wykonanej pracy.
Załącznik nr 1
ORTOFRAJDA MALUBAJDA
Przy opracowaniu scenariusza wykorzystano pamięciowo-wzrokowy słownik ortograficzny dla dzieci „Ortofrajda” Lesława Furmagi oraz dydaktyczną grę komputerową „Ortofrajda” Romana Jańca.
Po prawej stronie sceny znajduje się gród Ortogramka. Pod murami zamku siedzą smutne, czarne literki: Ó, RZ, H, Ż. Władca Ortogramek . Jest smutny. Z lewej strony sceny stoi biurko, a przy nim uczennica Kasia odrabiająca lekcje. Za jej plecami znajduje się flaga w kolorach Ortofrajdy. Centralną część sceny zajmuje wielka księga Ortofrajdy, a na niej wyrazy zapisane za pomocą metody kolorowej ortografii. Postacie występujące w inscenizacji wyglądem nawiazują do tych z gry komputerowej Ortofrajda.
Występują:
Czarna Ortografia
Ortogramek
Ortofrajdek
Kasia
litery:
Ó
RZ
Ż
H
- 6 -
Na scenie pojawia się chórek, który śpiewa piosenkę „Porady nad strumykiem”.
Czarna Ortografia
W ortografii ciągle nudno
O zabawę bardzo trudno
Czarne ciągle książek karty
Szare słowa nie na żarty
Ortogramek
Jestem władca Ortogramek
Mam tu władzę oraz zamek
Jednak na mym dworze smutno
Bo literki ciągle chudną
Wiecznie szare, zapłakane
Czarną farbą malowane
Czarne są: rz, ż, h oraz ó
Czarne wszystko, tam i tu
Kasia
Miałam wczoraj taki sen
Gramatyka poszła hen...
Gdzieś za lasy, góry,
Za deszczowe, ciemne chmury
Słychać wszędzie płacz i krzyki
Jak tu żyć bez gramatyki
Nikt już teraz nie potrafi
Uczyć dzieci ortografii
Ortofrajdek
Miła Kasiu nie smuć się
Zaraz rozweselę cię
Zdradzę ważną tajemnicę
Ortografią cię zachwycę
Nadstaw ucha
Pilnie słuchaj
A ja zdradzę sekret ci:
Za granicą czerni gdzieś leży kolorowa wieś
Kasia
Czy to jest daleko gdzieś
Ta magiczna, kolorowa wieś?
Ortofrajdek
To jest bardzo blisko nas
Tam gdzie nuda poszła w las
Ja Ortofrajdek
Malu, Malu- Bajdek
Rządzę tam kolorem
Liter całym dworem
Czary, czary, puku, puku...
Pozbyłem się czarnego druku,
- 7 -
Pokolorowałem ortografię
Teraz bawić się potrafię
Litery
Ó
My też nowej ortografii chcemy!
RZ
Kolorowe być pragniemy!
Ż
Nie chcemy dzieci przerażać!
H
I im jedynek przysparzać.
Ó
Chcemy ubrać się balowo,
RZ
Wesolutko, kolorowo
Ż
Marzymy by wyglądać modnie
H
I czuć się bardzo wygodnie
Ó
Żądamy więcej kolorów!
RZ
Żądamy używania przyborów!
Ż
Chcemy być kolorowane!
H
Flamastrami malowane!
Ó
Dość czarnego!
RZ
Dość smutnego!
Ż
Dość nudnego!
H
Czarnej ortografii stop mówimy!
Ó
Z kolorami się zaprzyjaźnimy!
Ortogramek
Ortofrajdku przyjacielu
Takich jak ty w ortografii niewielu
Ubarw życie w mej krainie
Niech kolor tu nigdy nie zginie
Poprzemieniaj me literki
Niech zagości uśmiech wielki
Ortofrajdek
Ortogramku, drogi, miły
Twym literkom kolory się zamarzyły
Pomogę ci z wielką radością
Bo kolory darzę miłością
Musimy wziąć farby puszeczkę
- 8 -
I popracować troszeczkę
Pomalujemy Ó, RZ, Ż no i H
Trata ta, trata ta
Ortofrajdek z Ortogramkiem dźwigają ciężkie walizy na środek sceny. Literki przebierają się w kolorowe stroje odpowiadające kolorom Ortofrajdy. W tle słychać piosenkę „Ucz się polskiego” w wykonaniu Edyty Jungowskiej.
Ortogramek
Już się robi
Już się zmienia
W kolory się ortografia przemienia
Litery
Ortofrajdku nasz kochany
Jesteś nam bardzo oddany
Wyzwoliłeś nas z tej czerni
Będziemy ci za to wierni
Kasia
Ortografia kolorowa
Ortografia wreszcie nowa
Najważniejsze, że łatwiejsza
I przez to jeszcze piękniejsza
Czarna Ortografia
Ortofrajdek w barwach cały
Skruszył czarne wokół skały
Pomalował nam na zdrowie
Ortografię co się zowie...
Litery
Ó
Ubrałyśmy się wreszcie balowo
RZ
Wesolutko, kolorowo
Ż
Teraz barwimy w książkach karty
H
Tak robimy, to nie żarty
Ortogramek
Czary, czary, puku, puku
Nie ma już czarnego druku
Żółw, rzecz, gżegżółka,
Halabarda, chorągiew, jaskółka
Ortofrajdek
Żuk, żona, stróżówka,
Przejażdżka, tchórz, krzyżówka...
Za tą barwną wielce sprawą
Ortografia jest zabawą.
- 9 -
Czarna Ortografia
Ó różowe od dziś będzie
Granatowe RZ wszędzie
Ż zielone niezawodnie,
H brązowe bardzo modnie
Kasia
W ortografii idzie nowe,
Ó nie czarne lecz różowe.
Litera Ó
Zapamiętaj, że
Wymienne na O oraz E.
No i jeszcze przed W
W zakończeniach tam i tu...
Kasia
A...król, krótki, próżny,
Ogół, córka, różny...
Litera Ó
Do zapamiętania bardzo liczne
Pozostało Ó niewymienne historyczne.
Ortogramek
Proszę o chwilę skupienia
Granatowe jest RZ bez wątpienia
Litera RZ
Tylko w R się zmieniam
No i po p, w, d, t, d, k, j, g, ch
Niemal wszędzie
RZ będzie.
Ortogramek
A...rządzić, urząd, oburzenie,
Korzeń, rzucać- orzeczenie...
Litera RZ
Bardzo liczne jest RZ
Niewymienne historyczne.
Ortofrajdek
Uwaga, uwaga
A Ż całkiem zgodnie
Już zielone niezawodnie.
Litera Ż
Bo h, g, s, z, ź, dz
Zmienia się na samo ż.
No i po l, ł, r
Samo ż dzierży ster.
- 10 -
Ortofrajdek
Tylko mąż, żyto, wciąż
Mają ż zielone, „śliczne”
Niewymienne historyczne
Kasia
Proszę państwa o uwagę
Uznanie i należną powagę
Samo H
Brązowy kolor ma.
Litera H
Wymienne na ż, z i g,
Jak kto chce.
Kasia
A jeżeli na początku skreślić się da,
Będzie samo H (Hindus-Indus, Halina-Alina)
No i także jest niewymienne liczne
Samo H historyczne.
Czarna Ortografia
Bo w Ortofrajdzie- Malubajdzie
Tylko kolorowe znaczy...
Kolorowe zapamięta, kto zobaczy!
Kasia
A co w słowie bez koloru,
Idzie sobie precz ze dworu!
Ortofrajdek
Zamiast reguł i wkuwania gramatyki
Zapamiętaj te wierszyki
Pomogą ci one z pewnością
Dzięki nim ortografia będzie radością
Kasia
Ortografia lubi płatać psikusy
Robić kawały, urządzać rebusy...
Ortofrajdek
Po p piszemy RZ, a tu pszczoła?
Ortogramek
Po G też jest RZ, a z gżegżółki Ż aż woła!
Czarna Ortografia
U- zwyczajne piszemy na początku,
Kasia
A ówczesny? Ósmy? Ów?...i w porządku!
- 11 -
Ortofrajdek
Słowo sprzed psikusem jest że ach!
Ortogramek
Móżdżek, próżno , upiększać-pisać strach.
Czarna Ortografia
Zebraliśmy tu trochę kolorowych...przymierzy, rozróżnień,
Rzeżuch, rzewnych pożegnań, oryginałów, wyróżnień...
Kasia
Bo są fajne w ORTOFRAJDZIE-MALUJBAJDZIE.
Ortofrajdek
Kolorujmy więc Ó, RZ, Ż, H w zabawie-
Litery Ó,RZ, Ż, H
I z błędami już po sprawie!
Na scenę wychodzą aktorzy i śpiewają piosenkę „Krakowiaczek na er zet”
Załącznik nr 2
Ortograficzne scrabble nawiązują do gry scrabble. Uczniowie otrzymują
koperty z kartonikami, na których znajduja się litery z zaznaczonymi punktami
tj. w oryginalnej grze scrabble. Z tą różnicą że w kopertach brakuje następujących liter: ó, rz, ż, h.
Zasady gry
Uczniowie dobierają się w grupy, najlepiej losowo. Poszczególne grupy przybierają nazwy.
Na tablicy sporządza się tabelę wyników. Uczniowie z zamkniętymi oczami losują z pojemnika kartoniki z kolorami, odpowiadającymi barwom ortofrajdy: różowy(ó), zielony (ż),
brązowy (h), niebieski (rz).Grupy przystępują kolejno do losowania. W każdej serii przysługuje pięć losowań. Następnie z wylosowanych kartoników i liter z kopert zawodnicy układają wyrazy . Po ich ułożeniu , następuje liczenie punktów, które należy nanieść na tablicę wyników. Liczymy każdy wyraz osobno, a następnie zliczamy wspólny wynik dla grupy. Za ułożenie zdania z wylosowanych kartoników w jednej serii przysługuje premia 50 punktów.
Uwaga. Za ułożenie wyrazu z błędem grupa traci punkty za błędny wyraz.
Nie wolno wymieniać się literkami ani kartonikami.
Jeżeli grupa jest słaba, zawodnicy mogą korzystać z własnych ortofrajdkowych słowniczków.
Do gry wykorzystać można ortotarczę lud ortokostkę . Formy te mogą wystąpić zamiast losowania kartoników. Będzie to z pewnością dodatkową atrakcją gry.
Załącznik nr 3
Ortograficzny Piotruś to gra nawiązująca do znanej wszystkim dzieciom gry w karty.
Podzieleni losowo na grupy uczniowie otrzymują po jednej dla każdej grupy talii kart.
W każdej talii znajduje się dwadzieścia par i jeden „Piotruś”, w tym wypadku może to być
Ortochochlik
- 12 -
Zasady gry
Zasady gry nie odbiegają od tradycyjnej gry w „Piotrusia”. Zawodnicy ciągną karty
od sąsiada, zgodnie ze wskazówkami zegara. Zwycięża ten, kto szybciej wyłoży wszystkie pary. Pary dobierać należy zgodnie z poprawną pisownią wyrazów.
W opracowaniu gry wykorzystano metodę kolorowej ortografii.
Przykłady par w kartach:
Na jednej karcie znajduje się wyraz: s l, to parę z nim będzie tworzyła karta z różowym
Kółkiem lub kwadracikiem.
Załącznik nr 4
Malowane dyktando nr.1
Jan Brzechwa „Akademia pana Kleksa”
Malowane dyktando nr.2
Carlo Collodi „Pinokio”
Malowane dyktando nr.3
Hans Chrystian Andersen „Dziewczynka z zapałkami”
Dyktando nr. 1
Jan B echwa jest autorem powieści p ygodowej pt.: „Akademia pana Kleksa”. Akcja utwor rozgrywa się w czasach wsp łczesnych.
Akedamia to du y t ypiętrowy, r żnobarwny budynek. Poło ony w
p epięknym parku, pełnym r żnych wąwoz w, pag rków i zakątk w.
Gł wnym bo aterem utworu jest Adaś Niezg dka.
P ed wstąpieniem do akademii był nie dacznikiem i pe owcem.
Nie znosił po ywnego krupnik . Niebawem jako jedyny
spośr d uczni w nauczył się unosić w powiet u. Towa yszył
na czycielowi podczas o ywiania Mate sza. Widział jak szpak zmienia się w autora ksią ki.
Pozostali uczniowie r wnież byli kole ńscy. Wsp lnie p eżywali
przeró ne p ygody. Poko ali swego dziwnego wychowawcę Ambro ego.
Z zachwytem patrzyli jak powięk a p edmioty, leczy chore sp ęty,
przy ądza p epyszne potrawy.
Dyktando malował......................................................................................
Ó - różowe , rz - granatowe, ż - zielone, h - brązowe,
Wyjątki- czerwone, ch i u - czarnym posmolone
- 13 -
Dyktando nr. 2
„Pinokio” to bo ater baśni Carlo Collodiego. Jest drewnianym pajacem. Prze ywa przer żne, p edziwne p ygody. Wcią ma y aby stać się łopcem.
Opiek nem Pinokia jest wra liwy stola D epetto, kt ry kupił mu elementa i p ykazał chodzić do szkoły, by posze ać wiedzę i czytać ksią ki.
Niestety Pinokio miał tr dny charakter. Nie chciał słu ać rad
Wr żki i Gadającego Świerszcza. Pajacyk często kłamał, a wtedy wydłu ał mu się wystr gany z drewna nos.
Bo ater łatwo uległ namowom dw ch oszust w : Lisa i Kota.
Uwie ył w historię o Polu Cud w. Zda ało się, e wdawał się w
b jki.
Pinokio był te wra liwy i cz ły. Go ko płakał na wieść o śmierci Wró ki.
Odwa nie holował D epetta p ez wzbu one mo e i pom gł mu wydostać się z potę nej paszczy rekina. Cię ko pracował p y wyplataniu koszyk w.
Bez wa ania oddał zaoszczędzone pieniądze by ratować cię ko chorą Wr żkę.
Ta p emiana p yniosła mu wyma oną nagrodę. Stał się ywym chłopcem.
Dyktando malował.......................................................................................
Ó - różowe, rz - granatowe, ż - zielone, h - brązowe,
Wyjątki - czerwone, ch i u - czarnym posmolone;
Dyktando nr 3
„Dziewczynka z zapałkami” to baśń ansa rystiana Andersena.
Wyda enia p edstawione w utwo e rozgrywają się w Sylwestra.
Bo aterką jest mała, ch da dziewczynka. Chodzi po ulicach boso, bo
P ebiegając przez ulicę zg biła jeden t ewik, a dr gi ukradł jej jakiś łob z.
- 14 -
Dziecko jest p emarznięte i sm tne. Ma y by sp edać choć kilka zapałek i wr cić do domu. Niestety nie potrafi zwr cić na siebie uwagi przechodni w i zainteresować ich zapałkami.
Po żm dnej wędr wce po ulicach miasta dziewczynka miała zmarznięte nó ki.
Postanowiła choć p ez chwilę odpocząć pod m rami kamienicy.
Nikt z przechodni w nawet na nią nie spoj ał. Zziębnięte dziecko ma yło by się ogrzać. Gdy zapaliło pierwszą zapałkę uj ało st ł, a na nim pa nącą pieczoną gąskę. P y blasku następnej zapałki uj ała
r żnokolorowe, bo onarodzeniowe ozdoby wesoło kołyszące się
na oince.
Zapalając kolejną zapałkę uj ała swą uko aną bab nię, kt ra zawsze była dla niej dobra. Mal tka sp edawczyni bardzo się
wzr szyła. Zapaliła wszystkie zapałki, poniewa nie ciała , by babcia zniknęła. Star szka z alem i wsp łczuciem p ytuliła dziewczynkę i obie uniosły się do nieba.
Rano znaleziono zamarznięte dziecko t ymające garść spalonych zapałek w rączka .
Dyktando malował........................................................................................
Ó - różowe, rz - granatowe, ż- zielone, h - brązowe,
Wyjątki czerwone, ch i u - czarnym posmolone
Załącznik nr 5
Tekst uroczystej przysięgi składanej z okazji otwarcia pierwszego Klubu Przyjaciół Ortofrajdy działającego w Szkole Podstawowej w Strzygach.
Przysięgamy pisać ładnie.
Przysięgamy pisać barwnie.
Przysięgamy się nie nudzić
i nauką się nie trudzić.
Ó różowe od dziś będzie,
granatowe RZ-et wszędzie
Ż zielone niezawodnie,
H brązowe bardzo modne.
Będziemy kolorować z Ortofrajdkiem literki
- 15 -
Gdyż pożytek z tego wielki.
Zapamiętamy wnet
Gdzie napisać Ó, gdzie Ż-et,
Gdzie samo H i RZ-et.
Obiecujecie?
- Obiecujemy
Tekst przysięgi czytany jest przez Ortofrajdka. Członkowie KPO powtarzają po nim słowa przysięgi.
Teksty piosenek wykorzystanych w inscenizacji „Ortofrajda Malubajda”
„Ucz się polskiego” (sł.Agnieszka Osiecka muz.Maciej Małecki)
Nieraz już przebyłam drogę
Od grudnia do stycznia
A nadziwić się nie mogę
Jaka moja mowa śliczna.
Czasem uczą się polskiego
Anglicy i Szwedzi
Ale nic nie pojmą z tego
Co w tej mowie siedzi
Ucz ucz ucz ucz się polskiego
Na łatwe i na trudne dni
Cóż cóż cóż cóż w tym jest złego
Co złego to nie my
Co złego to nie my
Zanim obywatel Chopin ( czyt. Szopen )
Zasiadł do pianina
To mu piękniej niż w Europie
Polskie chrząszcze brzmiały w trzcinach
Chociaż tańczy modne tańce
Nasza młodzież cała
W średniorolnym gospodarstwie
Dzięcielina pała
Ucz ucz ucz ucz się polskiego
Na łatwe i na trudne dni
Cóż cóż cóż cóż w tym jest złego
Co złego to nie my
Co złego to nie my
Ucz ucz ucz ucz się polskiego
- 16 -
Na łatwe i na trudne dni
Cóż cóż cóż cóż w tym jest złego
Co złego to nie my
Co złego to nie my
„Porady nad strumykiem” (sł. J. Kałucki, melodia „Gdzie strumyk płynie z
wolna”)
Gdy nie wiesz jak napisać
O z kreską czy też u
Posłuchaj tej piosenki
Którą śpiewamy tu
Posłuchaj tej piosenki
Którą śpiewamy tu
O z kreską więc piszemy
Gdy zmienia się na o
Sól soli lub solniczka
Pokój pokoi sto
Sól soli lub solniczka
Pokój pokoi sto
Piszemy też o z kreską
Jak zmienia się na e
Niósł niesie przenieść wynieść
Wiódł dobrze wiedzie się
Niósł niesie przenieść wynieść
Wiódł dobrze wiedzie się
O z kreską wymieniamy
Na samogłoskę a
Jak wrócić i wracamy
Czy pomóc pomaga
Jak wrócić i wracamy
Czy pomóc pomaga
Końcówki ówka ówna
I jeszcze krótkie ów
Piszemy przez o z kreską
Makówka równa głów
Piszemy przez o z kreską
Makówka równa głów
Są jednak trzy wyjątki
I morał płynie stąd
Zasuwka wsuwka skuwka
Nie kreskuj bo to błąd
Zasuwka wsuwka skuwka
Nie kreskuj bo to błąd
Jeżeli coś zapomnisz
Z tekstu śpiewanego
To sięgnij do słownika
Ortograficznego
To sięgnij do słownika
- 17 -
Ortograficznego
„Krakowiaczek er zet” (sł. J. Kałucki, melodia „Krakowiaczek jeden”)
Są te dwie zasady
Gdzie er zet się pisze
Chcemy je przypomnieć
Prosimy o ciszę
Dworzec bo dworcowy
Lekarz bo lekarski
Marzec bo marcowy
Kucharz bo kucharski
Rzeka orzech rzadko
Twarz rzodkiewka wierzba
Warzywa korzenne
Też są niewymienne
Po literach takich
Jak pe be de te ka
Cztery nam zostały
Gie jot wu i cecha
Brzoza i przecinek
Patrzeć spojrzeć w drzewa
Krzew chrzęst wrzos i wrzesień
Zapamiętać trzeba.
Są też i wyjątki
Gdzie er zet piszemy
Kształt pszenica pszczoła
Inne pominiemy
Ortografia nasza
Jest co nieco trudna
Ale za to wierz mi
Nie jest taka nudna
Ale za to wierzcie
Nie jest taka nudna
Piosenki pochodzą z płyty „Ortografia śpiewająco!!!”
Brodnica 2003
mgr Marta Owczarek Boraczyńska
„Zabawa jest nauką,
nauka jest zabawą.
Im więcej zabawy,
Tym więcej nauki.”
Glenn Doma
W oparciu o metodę i wiersze Kolorowej Ortografii L. Furmagi opracowała
mgr Marta Owczarek Boraczyńska
KLUB
PRZYJACIÓŁ ORTOFRAJDY