DRAMA
1. Istota dramy.
Termin „ drama” pochodzi od staropolskiego „ drao” i oznacza - działam, usiłuję. Słowo „rola” kojarzy się nam ze sztuką teatralną. I rzeczywiście drama ma cos z teatru. W Polsce zaczęła się rozwijać w połowie lat osiemdziesiątych dotarła do nas poprzez angielski teatr edukacyjny. Należy jednak zwrócić uwagę na istotne cechy różniące je od teatru:
W teatrze aktor odgrywa rolę, aby wzbudzić uczucia refleksje w widzach.
W dramie zadaniem uczestnika nie jest granie dla innych ale wczuć się w jakąś postać, albo osobiście przeżycie określonej sytuacji.
w teatrze mamy najczęściej do czynienia na widzów i aktorów. W dramie nie ma takiego podziału, zaangażowani powinni być wszyscy uczestnicy.
Aktor otrzymuje gotowy scenariusz. W dramie uczestnicy improwizują bez scenariusza.
Aktor musi posiadać umiejętności posługiwania się różnymi środkami wyrazu
( gesty, modulacja głosu, dykcja, kostium). W dramie koncentrujemy się na samej sytuacji, a nie na wyrazie zewnętrznym. Uczestnik musi zachować się naturalnie, pozostaje sobą.
Wejście w rolę może przybierać dwie formy: uczestnik pozostaje sobą w nowej sytuacji lub stara się być w sytuacji jakiejś postaci. Te cechy dramy wpływają na sposób realizacji ćwiczeń z dziećmi.
Najistotniejsze jest, aby osoba nastawiła się nie na formę wypowiedzi, ale na przeżycia uczestników
2. Dlaczego warto wykorzystać dramę podczas zajęć edukacyjnych ?
Drama jest sposobem poznawania świata za pomocą działania.
Jest metodą pedagogiczną, w której wchodzenie w określone role, improwizacje nauczyciela i uczniów pozwalają kreować rzeczywistość. Opiera się na naturalnej skłonności człowieka do naśladownictwa i zabawy i, oraz umiejętności życia fikcją literacką. Dzięki dramie można zmienić złe nawyki w zachowaniu uczniów. Słusznie wydaje się takie zajmowanie się dziećmi, aby rozwinąć u nich umiejętność
radzenia sobie z różnymi trudnymi sytuacjami, problemami.
Szczególną rolę w kształtowaniu pozytywnych zachowań mogłaby odegrać rodzina, lecz w obecnych w czasach kurczą się jej możliwości. Pracujący rodzice coraz mniej czasu poświęcają swoim dzieciom, a „wyziębione” uczuciowo dziecko łatwiej popada w różnego konflikty, tak w swoich relacjach z rodzicami, jak i z rodzeństwem, nauczycielami, kolegami. Deficyt rozwoju emocjonalnego oraz złą adaptację do ról i warunków życiowych może uzupełniać szkoła i uczący w niej nauczyciele.
Dzieci w młodszym wieku szkolnym nie dysponują jeszcze wystarczającym zasobem słów i pojęć, które umożliwiałyby im prawidłowe określenie różnych cech i procesów psychicznych, precyzyjne nazywanie czyichś zachowań, stanów, myśli i uczuć. Zachodzi więc konieczność wprowadzania innych sposobów informowania o swoich przeżyciach, takich jak: zabawa, malowanie, rysowanie, lepienie, śpiewanie, scenki teatralne, przedstawienia kukiełkowe.
Nauczyciel prowadząc takie zajęcia , może swoimi uwagami i komentarzami pomagać dzieciom rozumieć swoje emocje, nazywać je oraz rozwijać umiejętność wejrzenia w siebie samych.
Drama jest bliska Nowoczesnej Szkole Francuskiej Techniki Freinta. Propaguje swobodną twórczość dziecka. Nie jest narzucona ani oparta na żadnym scenariuszu, pozwala w bezpieczny sposób rozwinąć nie tylko wyobraźnię, fantazję, ale przede wszystkim wrażliwość emocjonalną dziecka. Służy osiągnięciu nadrzędnego celu, jakim jest rozwijanie dziecka i doskonalenie w nim pozytywnych zmian. Metoda ta odwołuje się do indywidualności każdego dziecka i jego przeżyć. Pełni rolę terapeutyczną, gdyż pozwala bliżej poznać swoich wychowanków i zrozumieć ich uczucia.
Dzięki rozpoznawaniu, wyrażaniu, nazywaniu emocji dziecko pozbywa się lęku czy agresji, dowiaduje się, co przeżywają jego koledzy i koleżanki. Brak możliwości wyrażania swoich emocji jest przyczyną życia w napięciu, a to często bywa przyczyną szukania zapomnienia w alkoholu, narkotykach lub agresywnych zachowaniach. Dzieci dysponując pewnym zasobem pojęć moralnych, stają się zdolne do kwalifikowania zachowań w kategoriach dobra i zła.
3. Cele dramy.
1.Wszechstronny rozwój osobowości, ekspresji i uczuciowości;
Kształtowanie wrażliwości uczniów;
Doskonalenie umiejętności rozmowy o uczuciach: własnych, wewnętrznych przeżyciach, stanach, lekach, kłopotach i radościach;
Wyrażanie stanów psychicznych, uzewnętrznianie uczuć;
Uświadamianie własnej indywidualności przy poszanowaniu odrębności innych;
Kształtowanie określonych zachowań społecznych;
Panowanie nad emocjami, koncentracja, współdziałanie w grupie;
Integracja zespołu klasowego;
Wytwarzanie poczucia bezpieczeństwa i wzajemnego zaufania w grupie;
Budzenie więzi emocjonalnej z rówieśnikami i nauczycielem;
Kształtowanie umiejętności rozwiązywania konfliktów społecznych i rozwiązywania problemów w grupie.
Przygotowanie do aktywnego uczestnictwa w kulturze;
Rozwijanie słownictwa, frazeologii, zakresu pojęć;
Rozwijanie fantazji, pobudzanie do aktywności i odkrywania rzeczy nowych;
Przygotowanie do aktywnego uczestnictwa w życiu poprzez umiejętne i świadome korzystanie z dóbr kultury (muzyki, tańca, teatru).
4. Rodzaje ćwiczeń dramowych.
Ćwiczenia z dramą należy rozpocząć od technik najprostszych.
Szczególny nacisk należy położyć na ćwiczenia rozwijające wrażliwość zmysłów słuchu , wzroku, węchu, dotyku.
Przed zajęciami należy ustalić reguły gry, temat powinien być ciekawy i bliski dzieciom.
Nauczyciel pełni funkcję doradcy, czasami inicjuje improwizację, kieruje się zasadą kontrastu i niespodzianki. Powyższe zasady i stosowanie ich pozwoli na utrzymanie zainteresowania i pobudzi uczestników do aktywności i wywołania pożądanych przeżyć.
Najczęściej stosowanymi ćwiczeniami są:
Rozmowa - która jest najprostszą formą bycia w roli. Uczy rozmowy o doznaniach, słownego uzewnętrzniania uczuć, buduje zaufanie.
Wywiad - polega na rozmowie z jedną lub dwiema wytypowanymi osobami. Kształci umiejętność zadawania pytań. Fikcyjna sytuacja rozwija fantazje i myślenie.
Ćwiczenia pantomimiczne - polegające na przedstawieniu ciałem, gestem mimiką określonego problemu lub tematu. Sprzyjają rozwijaniu plastyki ciała, koncentracji fantazji.
Improwizacje - „ wchodzenie w rolę” na podstawie opowiadania lub utworu literackiego (scenka, przedstawienie). Jest to praca w grupach bez nastawienia na efekty artystyczne.
Inscenizacja - opiera się na wyraźnym podziale widzów i aktorów. Aktorzy uczą się tekstów na pamięć i grają pod kierunkiem reżysera według ustalonego scenariusza.
Rzeźba - polega na przyjęciu określonej pozy zastygnięciu w bezruchu w najbardziej dramatycznym momencie granej scenki, po chwilowym zastygnięciu akcja zaczyna toczyć się dalej, aż do następnego zatrzymania. Doskonali współdziałanie i koncentrację.
Film - kontynuacja „ stop - klatki”, akcja może przebiegać w zwolnionym lub przyśpieszonym tempie.
Rysunek - jest techniką plastyczną. Może przedstawiać realistyczny bądź fantastyczny portret postaci literackiej, szkic wyposażenia wnętrza, barwne plamy wyrażające uczucia i nastroje. Rozwija fantazje i zdolności manualne.
Ćwiczenia głosowe - polegają na naśladowaniu głosów zwierząt i odgłosów wydawanych przez przedmioty. Doskonalą rytm oddechowy i wyrazistą mowę .
List - forma bycia w roli bohatera, który napisał list do adresata, przyjaciela, adresata za kilka lat. Stanowi punkt wyjścia do poznania utworu oraz zrozumienia motywów postępowania postaci literackich.
Dziennik lub pamiętnik - może być odczytywany jako świadectwo minionej epoki, np. w związku z omawianiem warunków życia ludzi w dawnych czasach.
Przygotowanie dramy.
- określić cele zajęcia,
- przemyśleć poszczególne etapy zajęcia,
- zastanowić się, którą część zajęcia można przeprowadzić techniką dramy,
- opracować sytuację wyjściową, obmyślać rolę,
- przygotować pomoce i potrzebne materiały.
Przykłady zajęć i zabaw dramowych.
DRAMA - Improwizacja werbalna - „Co można pomyśleć?”
Dzieci siedzą na krzesłach w półkolu. Nauczycielka zadaje pytania każdemu dziecku z osobna:
- Powiedz, o czym mógł myśleć Czerwony Kapturek, idąc polną dróżką do babci? Nauczycielka kierując pytanie do dziecka zarzuca mu chustkę na ramiona ( chusta daje prawo do odpowiedzi).
- Żebym tylko nie spotkała wilka.
- Co mógł myśleć Kopciuszek, gdy usłyszał bicie zegara o północy?
- Muszę uciekać, bo o dwunastej czar minie - odpowiada dziecko.
- Jak uważasz, co mogła pomyśleć pani, ujrzawszy Calineczkę?
- O, jaka ona jest mała - odpowiada dziecko.
DRAMA - Technika kostiumowa - technika wywiadu - konferencja prasowa i technika rzeźby.
Pomoce: stroje postaci z bajek, ilustracje, mikrofon i kaseta z nagraniami tańca( np. walczyka ) oraz chusta.
Dzieci mają za zadanie skompletować stroje tak, aby charakteryzowały postaci z baśni. Wybierają osobę - rzeźbę ( lub kilka osób ) i ubierają ją.
Czworo dzieci przybrało postać Czerwonego Kapturka, Kopciuszka, Calineczki i Kota w Butach. Zadaniem dzieci jest wcielenie się w postać, którą charakteryzują. Pozostałe dzieci biorą udział w konferencji prasowej, zadając pytania bohaterom baśni. Zadając pytanie najpierw przedstawia się - podaje imię - dopiero potem mówi do mikrofonu np.:
- Na imię mi Tomek. Czerwony Kapturku gdzie mieszka twoja babcia ?
- Moja babcia mieszka w lesie, w małej chatce - odpowiada Czerwony Kapturek.
- Na imię mi Ala. Czerwony Kapturku, co niesiesz w koszyku?
- W koszyku mam ciasto, sok i łakocie dla chorej babci.
- Na imię mi Gosia. Calineczko, dlaczego porwała cię stara ropucha?
- Chciała, abym była żoną jej syna - odpowiada Calineczka.
DRAMA - Etiuda pantomimiczna - „Maski”.
Dzieci podzielone na zespoły siadają w dowolnym miejscu w sali. Nauczycielka podchodzi do każdego zespołu i umawia się, jaki rodzaj uczucia, emocji będą pokazywać za pomocą mimiki i gestów:
- pokaż, że jesteś wesoły, smutny zamyślony, przestraszony i zdziwiony.
Zadaniem pozostałych dzieci jest odgadnięcie, jaki rodzaj emocji przedstawia dany zespół.
DRAMA - Etiuda pantomimiczna - „ Pokaż, co widzisz?”
Dzieci losują obrazki, na których przedstawione są różne czynności, np.:
Podlewanie kwiatów , czytanie książki, pranie ręczne, gra w piłkę, odkurzanie, rozmowa przez telefon, nawlekanie korali na nitkę, gotowanie, mycie zębów itd.
Zadaniem dziecka jest pokazać ruchem, gestem, mimiką czynność przedstawioną na obrazku. Warunkiem pokazania czynności jest uniesiona dłoń dziecka, które jest gotowe.
DRAMA - Technika „ ruchu zatrzymanego”.
Nauczycielka czyta wiersz, poczym tłumaczy zabawę.
Zadaniem dzieci jest przedstawienie treści wiersza za pomocą „ ruchu zatrzymanego”. Następnie podchodzi do każdej grupy i cicho uzgadniają, jakie zdarzenie z wiersza dany zespół będzie przedstawiał. Dzieci przejmują rolę, która im się najbardziej podoba i która będą odgrywać. Każda grupa prezentuje swoją „ fotografię”. Nauczyciel podchodzi do każdego dziecka w grupie i kładąc mu rękę na
ramieniu zadaje trzy pytania, na które dziecko odpowiada: „ Kim jesteś?”, „ Co robisz?”, „ Co czujesz?”. Następnie inne grupy rozpoznają, jaka scena z wiersza została przedstawiona.
DRAMA - Etiudy - zabawy na śniegu.
Dzieci siedzą w kole i po kolei przedstawiają pantomimiczne zabawy na śniegu według własnego pomysłu. Pozostałe dzieci nagradzają pomysł brawami. Potem wszystkie dzieci wstają i rzucają się śnieżkami.
GRY I ZABAWY DRAMOWE DLA DZIECI
IMIĘ I GEST
Zabawa ułatwiająca zapamiętanie imienia. Stoimy w kole. Każda z osób przedstawia się wymieniając swoje imię i pokazuje gest - dowolny lub oznaczający np. czynność, którą lubi wykonywać.
MÓWIMY „DZIEŃ DOBRY”
Jedna osoba podchodzi do drugiej i w dowolny sposób wita się z nią. Mówi dzień dobry i wymienia swoje imię.
ZNAJDŹ BRATNIĄ DUSZĘ
Na kartce narysowana jest np. róża i wpisane są dowolne pytania. Podchodzimy do nieznanej osoby lub do osoby, która wzbudza naszą sympatię i pytamy ją np. czy lubi jeść takie same potrawy jak ja. Jeżeli tak to wybrana osoba wpisuje swoje imię. Daje to temat do rozmowy i bliższego poznania się.
4.TWORZENIE WIZYTÓWEK
Na kartce wpisujemy swoje imię, a następnie rysujemy: swoje uczucia, swoje marzenia, czego życzymy innym ludziom na świecie. Następnie podchodzimy do uczestników i rozmawiamy na ten temat.
5.Rzucanie imionami
Rzucamy w kręgu jakimś przedmiotem ( np., piłką), mówimy swoje imię i imię odbiorcy np. „Ala do Kasi” , „Kasia do Marka” itd.
6. „Pajęczynki - nić przyjaźni”
Dzieci siedzą w kręgu. Prowadząca osoba przedstawia się i rzuca do jakiegoś dziecka kłębek wełny, trzymając jednak jego koniec. Dziecko przedstawia się i rzuca kłębek do kogoś innego, trzymając jednocześnie nitkę przy sobie. Między dziećmi powstaje „pajęcza sieć”. Ostatnie dziecko zaczyna zwijać kłębek i kiedy dojdzie do dziecka trzymającego nitkę oddaje mu kłębek , mówiąc np. zwijaj dalej Olu.
7. „Bal klasowy”
Dzieci stoją w kręgu. Osoba prowadząca poprzez klaskanie wymienia swoje imię i imię osoby wybranej np. Ania do Kasi. Można poprzez klaskanie dzielić wyrazy na sylaby. Do wyrazów 4 - sylabowych dodaje się element ruchu.
8. W kiwanego
W kręgu ustawiamy krzesła, o jedno krzesło więcej niż liczba uczestników. Dzieci siadają. Ten, kto ma krzesło po swojej prawej ręce kiwa palcem na któreś dziecko. To, do którego kiwa, powinno przebiec na puste miejsce. Następnie kiwa ten, kto ma puste miejsce po swojej prawej stronie itd. Dzieciom przedszkolnym, które nie odróżniają jeszcze prawej strony, trzeba mówić: teraz ty kiwasz. Wśród starszych dzieci można zbierać fanty za zgapienie się.
9. Iskierka przyjaźni
Dzieci stoją w kręgu i przekazują klaśnięcie po kole z możliwością zmiany kierunku lub przekazują klaśnięcia po przekątnej koła do uczestnika ( nawiązywanie kontaktu wzrokowego).
10. Ludzie do ludzi
Dzieci witają się poszczególnymi częściami ciała ( np. kolanami, stopami, plecami, łokciami).
11. Ozdobne jajka
Dzieci siedzą na krzesłach w kręgu. Na kartce rysujemy np. kształt jajka, wpisujemy swoje imię i rysujemy jeden element dekoracyjny, a następnie przekazujemy dalej. Zabawa kończy się kiedy jajko wraca do właściciela. Można wszystkie jaja umieścić w koszu wielkanocnym.
12. Zabawa Wielkanocna
Dzieci dzielimy na 4 lub 5 osobowe zespoły. Każdy zespół otrzymuje duży arkusz papieru i rysuje kosz np. wielkanocny, następnie przykleja jajka i rysuje wszystko to, co kojarzy się z Wielkanocą.
13. Taniec - pieczenie ciasta
Dzieci siedzą na krzesłach w kręgu i wykonują następujące ruchy:
- 8 ruchów: trzymanie makutry i kręcenie ciasta - 4 ruchy: strzepywanie mąki z siebie
- 2 ruchy: rozbijanie jajek
- 1 ruch: wrzucanie ich (chlup)
- 1 ruch: wyrzucanie skorupki za siebie ( siup)
- 4 ruchy: zagniatanie ciasta
- 4 ruchy: wrzucanie bakalii
- 2 ruchy: wałkowanie ciasta
- 2 ruchy: wkładanie do pieca
- 4 ruchy: dekorowanie
- 2 ruchy: częstowanie osoby po prawej stronie. Ćwiczenie ruchowe wykonujemy z podkładem muzycznym lub bez.
14. Budowanie domku
Dzieci siedzą w kręgu i wykonują następujące ruchy:
- 2 ruchy: kopanie lewa ręką
- 2 ruchy: kopanie prawa ręką
- 8 ruchów: układanie cegiełek
- w powietrzu- ręką rysujemy kształt domu
- 1 ruch: otwieranie drzwi
- 2 ruchy: wchodzenie lewą nogą i prawą
- podziwianie wnętrza
Ćwiczenie wykonujemy z podkładem muzycznym.
15. Co lubię?
Gra polecana szczególnie, jeśli dzieci nie znają się dobrze, ale mogą w nią zagrać również dzieci dobrze znające się. Dzieci ustawiają się w koło. Jedno trzyma małą piłkę i mówi: moje imię - Kasia , lubię …(np. chodzić na wycieczki, czytać, śpiewać, podlewać kwiatki itp.). następnie rzuca piłkę do innego dziecka w kole, a potem to powtarza: Kasia lubi …, moje imię … lubię … Każdy powtarza tylko imię poprzednika i co lubi, nie wszystkich. Nikt nie wygrywa. Gra kończy się, gdy piłka obejdzie wszystkich, ale można ją powtórzyć drugi raz.
16. Krótkie działania
Dzieci chodzą swobodnie po klasie. Osoba prowadząca wydaje kolejne polecenia, a dzieci je wykonują:
- chodzimy jak ludzie smutni
- chodzimy jak ludzie radośni
- chodzimy jak ludzie zmęczeni
- chodzimy jak ludzie energiczni
- chodząc, starajmy się uścisnąć jak najwięcej rąk
- wszyscy pływamy ( ruchy ramionami)
- wszyscy fruwamy, dotykając się czubkami palców
- stańmy dwójkami i powiedzmy swoją ulubiona zabawę
- stańmy dwójkami i powiedzmy sobie coś miłego
- spójrzmy w oczy wielu osobom
Jeżeli liczba dzieci jest nieparzysta, to osoba prowadząca włącza się do zabawy.
17. Cztery pory roku
Dzieci siedzą na krzesłach w kręgu. Osoba prowadząca stoi w środku. Dzieci siedzące przybierają nazwy pór roku: wiosna, lato, jesień zima i głośno to oznajmiają. Osoba prowadząca wywołuje dowolne pory roku, a dzieci, które tę nazwę przybrały musza szybko zmienić się miejscami, przy czym osoba prowadząca stojąca w środku usiłuje zająć jedno miejsce. Dziecko, które zostało bez krzesła, staje w środku i woła nazwę jednej lub dwie pory roku. Inną odmiana mogą być owoce, warzywa, zwierzęta itd.
18. Księżniczki
Dzieci tworzą trzy osobowe zespoły: dwie osoby trzymają się za ręce i tworzą zamek, a jedna osoba wchodzi do środka i jest księżniczką. Na hasło:
Księżniczki - wszystkie dzieci stojące w środku koła zamek i szukają nowego. Osoba prowadząca stara się zająć miejsce dziecka. Dziecko, które zostało bez zamku, podaje następne hasło np. zamek - dwie osoby tworzą zamek opuszczają księżniczkę i szukają nowej. Inne hasło to:
Trzęsienie ziemi- zamek z księżniczką rozpada się i dzieci budują nowy zamek wraz z księżniczką.
19. Etiudy pantomimiczne ( wchodzenie w rolę poprzez ruch)
- dmuchanie piórka
- dmuchanie balonów
- przekazywanie gumy do żucia
- przekazywanie gorącego ziemniaka - przekazywanie psa , kota jeża
- pieczenie kiełbasek
- improwizowanie gry przez skakankę, w piłkę, - prezentacja modelki
- piłowanie drzewa. Można przeprowadzić wywiad z drwalem.
Osoba prowadząca pyta: Kim jesteś? Co robisz? Itd.
20. Budowanie słonia
- Przeprowadzanie wywiadu ze słoniem
- Tworzenie słonia poprzez dostawianie osób
- Prowadzanie słonia np. przez dżunglę ( osoba prowadząca wymyśla opowiadanie, a słoń wykonuje te polecenia).
- Podział dzieci na 4, 5 osobowe grupy. Każda grupa dostaje kontury słonia:
Uszy, oczy, trąbę lub dzieci same rysują słonia.
I grupa - wpisuje wyrazy na następujące pytanie: Co te uszy słyszą?
II grupa - czego ta trąba dotyka?
III grupa - Co ta trąba zbierała do jedzenia?
IV grupa - Co te oczy widziały?
Dzieci młodsze wybierają obrazki. Może być inna odmiana: budowanie psa, kota, ludzika, samolotu itd.
21. Woda, wiatr, ogień
Dzieci stoją w pokoju w rozsypce. Osoba dorosła woła:
- woda! - dzieci wskakują na kanapy lub krzesła albo na „ wyspę” ułożoną na podłodze z gazet (inna wersja dzieci pływają”)
- wiatr! - dzieci kładą się na podłodze
- ogień! - dzieci uciekają z pokoju albo w wyznaczony kąt
- lew idzie! - dzieci chowają się za krzesłami.
Zabawa trwa dowolnie długo.
22. Piłka parzy
Dzieci stają w kole, jedno (lub osoba dorosła) staje w środku z piłką i określa kolor, który jest „parzący”. Następnie rzuca do dzieci kolejno piłkę mówiąc jakiś kolor. Każde dziecko chwyta piłkę i odrzuca. Jeśli jednak wypowiedziany kolor jest „parzący”, dziecko to nie powinno piłki chwytać, upada ona po prostu na podłogę. Jeśli chwyci, odchodzi z gry.
Zamiast wypowiadać kolory, można wymieniać części mowy np. czasowniki. Jeżeli dany wyraz jest czasownikiem dziecko nie powinno piłki schwycić. Można bawić się też w dwie osoby (np. dziecko z matką), ustalając kolor, który „parzy”. Następnie rzuca się do siebie nawzajem piłkę, wypowiadając (jak wyżej) kolory lub przedmioty. Jeżeli przedmiot ma kolor „ parzący” , piłki nie wolno chwycić.
23. Co schowano?
Dzieci siedzą w kole, osoba dorosła układa na środku 10 przedmiotów ( zabawki, zegarek, kubek itp.).
Dzieci kładą ręce na podłodze i głowy na rękach. W tym czasie osoba dorosła chowa jeden przedmiot i woła: Już ! dzieci podnoszą głowy i zgadują, czego brakuje.
24. Komu trzeba się ukłonić?
Dzieci stoją lub siedzą w kole, w miarę możliwości w dość dużych odstępach. Jedno dziecko wychodzi z sali, pozostałe umawiają się, komu ma się ono ukłonić. Przywołane dziecko wchodzi, a pozostałe rytmicznie klaszczą - cichutko, gdy szukający jest daleko od wyznaczonego dziecka., głośniej gdy się do niego zbliża. Gdy jest całkiem blisko, klaszczą bardzo głośno.
25. Co się zmieniło?
Osoba dorosła kładzie na karcie papieru ( może być z bloku rysunkowego lub zeszytu ) trzy małe przedmioty, np. kolorowe guziki, autka itp. Dziecko ( dzieci ) przygląda się przez chwile układowi przedmiotów, potem się odwraca. W tym czasie osoba dorosła zmienia układ jednego przedmiotu i mówi: „Już - powiedz, co się na kartce zmieniło?” dziecko ma powiedzieć, jakie zauważa różnice w ustawieniu. Jeśli jest więcej dzieci, mogą wyjść, a potem wchodzić pojedynczo.
26. Kto cię woła?
Dzieci siedzą w rozsypce na podłodze. Przed nimi, tyłem do nich, stoi jedno dziecko. Wskazane dziecko spośród siedzących woła: „Dzień dobry, Urszulko!” dziecko stojące przed grupą, nie odwracając się, wymienia imię wołającego. Jeśli nie udało mu się rozpoznać głosu, odwraca się i próbuje jeszcze raz odgadnąć, kto wołał. Jeśli mu się uda to wchodzi do grupy, a na jego miejsce idzie to dziecko, które wołało. Jeżeli nie uda mu się odgadnąć, to ponownie się odwraca i słucha, ale tylko do dwóch razy.
27. Wierszyk o kotku
Osoba dorosła mówi słowa, a dziecko odpowiada: miau.
Mały Jasio kotka
Przy kominku spotkał.
Pokłonił się kapeluszem,
Rozmawiać z kotkiem muszę:
Miał kotek siostrę?- miau.
Miał kotek pazurki ostre?- miau.
Miał kotek mamę i tatę?- miau.
Miał kotek na grzbiecie łatę?- miau.
Miał kotek miseczkę mleczka? - miau.
Teraz pusta jest miseczka,
A jeszcze bym chciał!
Miau, miau, miau.
28. Owoce
Dzieci siadają na krzesełkach ustawionych w kole, a jedno dziecko (bez krzesła ) stoi w środku. Dzieci siedzące przypierają nazwy owoców, np. jabłko, gruszka, banan itp. I głośno to oznajmiają. Dziecko stojące w środku woła: kupiłem (-am) w sklepie wiśnie i jabłka! Wtedy dzieci, które te nazwy przybrały, muszą szybko zamienić się miejscami, przy czym dziecko stojące w środku usiłuje zająć jedno miejsce. Jeżeli to mu się uda, oznajmia, jaką nazwę owocu przyjmuje dla siebie ( każde dziecko przyjmuje inną nazwę owocu). Dziecko, które zostało bez krzesła, staje w środku i woła, jak wyżej, wymieniając dwa rodzaje owoców spośród wybranych przez dzieci nazw.
29. Siała baba mak
Dzieci powtarzają kilka razy wierszyk, wykonując równocześnie opisane ruchy:
Siała baba mak
(skłon w przód i wymachiwanie ramionami w prawo i lewo )
Nie wiedziała jak
( rozłożenie ramion )
A dziad wiedział
( z uniesionym prawym palcem skłon w prawo)
Nie powiedział( z uniesionym lewym palcem skłon w lewo)
A to było tak
( obrót dookoła z klaskaniem ).
30. Słowa przed piłką
Dzieci siedzą w kole, jedno trzyma piłkę. Jego sąsiad z prawej strony mówi mu głosno jakąś literę ( np. k ). Wtedy ono podaje piłkę sąsiadowi ze swej lewej strony, a samo wypowiada trzy słowa na daną literę, ( jeśli grają młodsze dzieci, to dwa słowa ). Nie muszą to być rzeczowniki.
Dzieci szybko podają sobie piłkę. Jeśli piłka wróci do danego dziecka, a ono nie zdążyło jeszcze wypowiedzieć słów na podana literę, to daje fant. Jeśli zdążyło , to ono teraz mówi literę sąsiadowi z lewej strony, który trzyma piłkę i po usłyszeniu litery podaje ją w lewą stronę.
31. Dwa przedmioty na literę…
Dzieci tworzą koło ( mogą siedzieć na krzesłach ), a jedno dziecko staje w środku z małą piłką i rzuca ją kolejno do dzieci, mówiąc jakąś literę. Dziecko chwyta piłkę i wymawia dwa przedmioty ( mogą być też zwierzęta ) na daną literę, następnie piłkę odrzuca. Po rzuceniu piłki kolejno do wszystkich dzieci wchodzi do środka następne dziecko. Nikt nie wygrywa. Młodsze dzieci mogą wymieniać jeden przedmiot na daną literę.
32. Co można kupić w sklepie?
Dzieci tworzą koło ( mogą siedzieć na krzesłach ), a jedno dziecko staje w środku z małą piłką i rzuca ją kolejno do dzieci, pytając za każdym razem : Co można kupić w sklepie…?
( wymienia jakiś sklep, np. spożywczy, drogeria, papierniczy itp. ). Dziecko , do którego została rzucona piłka, ma wymienić dwa ( lub trzy, zależnie od wieku dzieci ) towary, które są dokupienia w tym sklepie. Gdy je wymieni, odrzuca piłkę.
Nikt nie wygrywa. Po rzuceniu piłki kolejno do wszystkich dzieci do środka wchodzi następne dziecko.
Sklepy wymienia osoba dorosła.
33. Zwierzątko z gazety
Każde dziecko dostaje jedną kartkę z gazety ( stronę) i ma za zadanie, odrywając kawałki, „wyrwać” z gazety kształt jakiegoś zwierzaka. Potem każdy po kolei pokazuje swoje zwierzątko, a inni zgadują, co to jest. Jeśli nie mogą zgadnąć, dziecko mówi, jakie zwierzątko zaplanowało. Nikt nie wygrywa.
34. Wąż z gazety
Każde dziecko dostaje podwójny papier gazetowy (dwie strony gazety) i ma z niego zrobić jak najdłuższego węża, obrywając papier ruchem kołowym od zewnątrz ku środkowi . następnie dzieci porównują swoje węże i wygrywa ten, kto ma najdłuższego.
35. Co mam przywieźć?
Dzieci siedzą w kole albo półkolu. Osoba dorosła ( lub starsze dziecko ) stoi lub siedzi w środku i zwraca się do któregoś dziecka: jadę do ……( wymienia nazwę miasta, dzielnicy,
Lub wsi), co mam przywieźć? Dziecko zapytane ma tak odpowiadać, aby jego odpowiedz zaczynała się na tę samą literę, jak nazwa miejscowości, np.: z Poznania - pralkę, z Radomia - rower, z Katowic - kota itp. Jeśli jakieś dziecko się pomyli, daje fant.
36. Ciepło, zimno
Dzieci wybierają jakąś małą zabawkę lub inny przedmiot do chowania. Jedno dziecko wychodzi z pokoju, a pozostałe chowają gdzieś wybrany przedmiot. Gdy jest już ukryty, przywołują dziecko, które chodzi po pokoju zbliżając ręce do różnych miejsc. Jeżeli dane miejsce jest odległe od schowanego przedmiotu, wszyscy mówią: zimno, zimno… Gdy dziecko zbliż się do niego, mówią: Cieplej, ciepło, ciepło… Kiedy jest bardzo blisko, wołają: Gorąco, gorąco! Gdy dziecko ponownie się oddaliło, to oczywiście wszyscy mówią: Zimno, zimno…
Kiedy dziecko znajdzie ukryty przedmiot, zabawa powtarza się, to znaczy wychodzi inne dziecko i przedmiot chowa się w inne miejsce.
37. Rysowanie po ciemku
Jednemu dziecku daje się arkusz papieru oraz kredkę i zawiązuje mu się oczy. Inne dzieci podają 3 propozycje, co ma narysować. Dziecko wybiera jedno i rysuje po ciemku. Po skończeniu odsłania mu się oczy wszyscy oglądają obrazek. Następnie rysuje te z zawiązanymi oczami drugie dziecko ( inny temat ). Można zawiązywać oczy dwojgu dzieciom naraz. Nikt nie wygrywa. Gra wywołuje wiele wesołości.
Inna wersja tej:
W pudełku bez tylnej ściany wyciąć z przodu twory tak, aby mieściły się w nich ręce. Pod pudełko włożyć czysty papier i mazaki. Jedno dziecko wkłada ręce w pudełko, a inne podają mu dwa tematy do rysowania. Wybiera z nich jeden i rysuje. Po kolei rysują wszystkie dzieci, potem wiesza się obrazki i jedno może dostać nagrodę.
38. Ciuciubabka
Jednemu dziecku zawiązuje się oczy chusteczką lub cienkim szalikiem, inne dzieci okręcają je i pytają.
Wszyscy: Babko, babko, na czym stoisz?
Odpowiedz: Na beczce.
Wszyscy: A co jest w tej beczce?
Odpowiedz: Sól i kwas
Wszyscy: No to babko goń ty nas!
Wszyscy uciekają, a dziecko z zawiązanymi oczami goni. Kogo dotknie, ten zostaje ciuciubabką. Można bawić się w ten sposób, że ten zostaje ciuciubabką, kogo dziecko złapie, przytrzyma i rozpozna. Taka gra jest trudniejsza i dłużej trwa.
39. Taniec z miotłą
W grze bierze udział jedna osoba dorosła, która puszcza muzykę albo trzyma w rękach gong ( np. dwie pokrywki ), siedząc tak, że nie widzi dzieci.
Dzieci chodzą po pokoju i podają sobie nawzajem szybko miotłę, z tym, że każde musi stuknąć miotłą o podłogę dopiero wtedy wolno mu jest podać miotłę dalej. Kiedy muzyka się urywa lub zabrzmi gong, dzieci przestają ją podawać i stają. To dziecko, które zostało z miotłą w ręku, odchodzi z gry. Zabawa trwa dalej. Wygrywa ostatnie dziecko. Można też zastosować taką zasadę, że to dziecko, które zostaje z miotłą w ręku, daje fant, albo po prostu wszyscy wołają: Hip, hip, hura! Wtedy dziecko nie odchodzi i gra dalej razem.
40. Wpadłem do studni
Dzieci siedzą po turecku w kole, jedno siedzi w środku. Dzieci umawiają się, że w zabawie wolno wymieniać liczbę metrów np. do 12.
Dziecko w środku woła: Wpadłem ( Am )wpadłem (Am) do studni!
Dzieci pytają: Na ile metrów?
Dziecko odpowiada: Na osiem!
Dzieci pytają: A kto cię z niej wyciągnie?
Dziecko odpowiada: Najgrzeczniejsze dziecko!
Dzieci pytają: A kto to jest?
Dziecko wymienia imię jednego z dzieci. Wymienione dziecko wstaje, wykonuje tyle kroków w kierunku siedzącego w kole dziecka, ile ono powiedziało (kroki bardzo drobne lub bardzo duże lub nawet skok ), podaje mu rękę i pociąga go. Dziecko w środku podnosi się i wskakuje na wolne miejsce w kole, a dziecko, które je wyciągało, siada w środku po turecku i zabawa powtarza się.
41. Zajmowanie miejsc z muzykowaniem
Ustawia się w duże koło, licząc o jedno krzesło mniej niż liczba dzieci. Wszystkie dzieci chodzą w środku w koło, a jedno z nich ( też razem chodząc ) „muzykuje”. Tra la la la… W pewnym momencie mówi: Hop! - i wtedy wszyscy siadają szybko na krzesłach. Kto został bez miejsca, ten teraz „muzykuje” i wszyscy znów chodzą dokoła. Nikt nie wygrywa .
42. Rozpoznawanie materiałów
Przygotowanie. Na małe tekturki 4 x 6 cm należy nalepić różne materiały i drobne artykuły po dwa z każdego gatunku, np. jedwab, wełnę, filc, aksamit, materiał - korę, papier ścierny, ziarna cukru, ziarna grubej kaszy, połówki ziaren fasoli, lakier do paznokci itp. Miesza się je i rozkłada na stole.
Dziecko z zawiązanymi oczami ma poznać dotykiem, które są takie same ( po dwa ). Jeżeli jest więcej dzieci, rozpoznają po kolei.
43. Rozpoznawanie zapachów
Przygotowanie. Do małych słoiczków wkłada się różne pachnące substancje, np. pokrojona cebulę, kminek, majeranek, cynamon, czekoladę, wodę kwiatowa, cukier waniliowy, pokrojone jabłko, kawałek cytryny, kawałek pomarańczy, korzenie piernikowe, igliwie sosny itp.
Dziecko z zawiązanymi oczami ma rozpoznać, co jest w słoiczku. Jeżeli dzieci jest więcej, zawiązuje się wszystkim oczy i podaje się po jednym słoiczku. Dzieci kolejno mówią co rozpoznają. Następnie słoiczki się miesza i znów rozdaje, aż dzieci rozpoznają wszystkie zapachy.
44. Kto zdobędzie więcej kratek
Należy narysować na kratkowanym papierze 8 rzędów po 8 kropek w równych odległościach. Wygodniej jest stawiać punkty co dwie kratki. Jeden uczestnik wykreśla linie poziomą, lub pionową łączącą ze sobą dwa sąsiednie punkty - następnie robi to drugi uczestnik i tak na zmianę. Komu uda się zamknąć kwadracik, ten wpisuje w niego pierwszą literę swojego imienia oraz rysuje następna kreskę. Nieraz udaje się w ten sposób zamknąć naraz kilka kwadracików. Wygrywa ten, kto ma na końcu więcej swoich liter.
45. W listonosza
Dzieci siadają na krzesłach w kole. Jedno jest listonoszem, stoi w środku i mówi: Wysyłam paczkę od Zosi do Janka. Wymienione dzieci mają zamienić się miejscami, a to, które jest w środku, stara się zająć jedno z miejsc. Kto zostaje bez miejsca, ten jest teraz listonoszem. Dzieci mogą tez przyjąć nazwy miast. Wtedy dziecko w środku mówi np. wysyłam paczkę z warszawy do Paryża. Dalszy przebieg gry jest taki - jak opisany wyżej. Nikt nie wygrywa.
46. W oczko
W grze bierze udział nieparzysta liczba dzieci . ustawia się w krąg tyle krzeseł , aby połowa dzieci ( z parzystej ich liczby )usiadła i aby jedno krzesło pozostało puste. Reszta dzieci ustawia się za krzesłami tak, że jedno dziecko ma przed sobą puste krzesło. To dziecko „puszcza oczko” (mruży oko ) do jednego z siedzących, które powinno szybko przeskoczyć na puste krzesło.
Jednak dziecko stojące za nim może je przytrzymać. Jeśli mu się uda, wówczas dziecko
stojące za pustym krzesłem „ puszcza oczko” do innego aż uda mu się kogoś przyciągnąć. Teraz to dziecko, które ma przed sobą puste krzesło, „puszcza oczko” i tak dalej. Nikt nie wygrywa. Zabawa jest wesoła.
47. Węzeł grupowy
Dzieci ustawiają się w bardzo ciasna grupę i zamykają oczy. Teraz każde dziecko chwyta rękę innego dziecka. Następnie dzieci otwierają oczy i - nie puszczając rąk - starają się tak wyplątać, aby utworzyło się koło. Nie zawsze się udaje, ale należy wyczerpać wszelkie możliwości. Gra jest wesoła.
48. Moje zwierzęta
Pewien gospodarz wyjechał na kilka godzin do miasta. Gdy wrócił do swego gospodarstwa, spostrzegł, że wszystkie jego zwierzęta rozbiegły się. Wobec tego musi je odnaleźć i rozpoznać swoje. Jednemu dziecku, które jest gospodarzem, zawiązuje się oczy, a pozostałe ustawiają się w rzędzie. Teraz gospodarz zbliża się do pierwszego dziecka i pyta: Czym ty jesteś? Dziecko wydaje głos jakiegoś wiejskiego zwierzęcia. Jeżeli gospodarz rozpozna, mówi np. Ty jesteś moja owca Basia. Jeżeli nie może rozpoznać, dziecko powtarza do trzech razy, potem mu się mówi. Rozpoznane zwierzęta wracają do gospodarstwa.
Po zakończeniu inne dziecko zostaje gospodarzem. Nikt nie wygrywa.
49. Punkty w ruchu
W grze uczestniczy jedna osoba dorosła, która trzyma np. 2 pokrywki lub łyżkę i garnek (gong). Dzieci chodzą swobodnie po pokoju. Osoba prowadząca uderza co 1/2 minuty w gong i wydaje kolejne polecenia, które dzieci wykonują:
- chodzimy jak ludzie zmęczeni,
- chodzimy jak ludzie smutni,
- chodzimy jak ludzie smutni,
- chodzimy jak ludzie weseli,
- chodzimy jak ludzie energiczni,
- wszyscy dotykają kolejno czterech ścian,
- chodząc, uścisnąć jak najwięcej rąk,
- wszyscy pływamy (ruchy ramion),
- wszyscy fruwamy, nie dotykając się,
- wszyscy fruwamy, dotykając się czubkami palców,
- stanąć grupkami według kolorów butów,
- stanąć dwójkami i powiedzieć sobie swoje imię,
- stanąć dwójkami i powiedzieć swoją ulubioną potrawę,
- stanąć dwójkami i pozdrowić się nogami,
- stanąć dwójkami i powiedzieć sobie nawzajem coś miłego,
- rozejść się - koniec zabawy.
Jeśli liczba uczestników jest nieparzysta, osoba dorosła włącza się do gry.
50. Zgadywanie osoby
Jedno dziecko wychodzi na chwilkę z pokoju, pozostałe porozumiewają się i wybierają jakąś znaną osobę (z historii, z bajki lub współczesną). Dziecko wraca i ma za zadanie odgadnąć, kto to jest, ale wolno mu stawiać pytania tylko w ten sposób, aby odpowiedź była „tak” lub „nie”. Odpowiadają wszyscy. Po odgadnięciu wychodzi następne dziecko. Można się też tak umawiać, że wybiera się tylko osoby do odgadnięcia spośród obecnych w pokoju. Zamiast osób można też wybierać jakiś przedmiot znajdujący się w pokoju albo jakieś pojęcie. Gra jest wtedy trudniejsza.
51. Co mam z tym zrobić?
Dzieci siadają na krzesłach ustawionych w koło. Każde dziecko mówi cicho do uczestnika po swej lewej stronie, co mu daje (np. „daję ci balona”), a do uczestnika po swej prawej stronie, co on ma z tym zrobić (np. „abyś go podrzucał”). Dzieci starają się zapamiętać to, co usłyszały od swych sąsiadów z boku. Gdy skończyły się ciche wypowiedzi, dzieci po kolei głośno mówią, co usłyszały od sąsiadów. Np..: „Dostałam balona, abym go zjadł”; albo: „Dostałem samochód od sąsiadów, abym go podrzucał”. Zwykle jest przy tym dużo śmiechu. Oczywiście, jeśli któreś dziecko zapomniało, może spytać sąsiada: „Co mi dałeś?” albo: „Co miałem z tym zrobić?” Po wypowiedzeniu się wszystkich, dzieci zmieniają dowolnie miejsca i gra zaczyna się od początku.
52. Tworzenie wyrazów z jednego dłuższego wyrazu
Wszystkie dzieci biorą kartki i ołówki. Jedno dziecko zastanawia się i podaje jakieś długie słowo, które dzieci zapisują dużymi literami na swoich kartkach (dziecko wymienione również). Teraz wszyscy układają wyrazy z liter podanego wyrazu; z tym, że wolno użyć tylko te litery , które są w danym wyrazie. Po skończeniu (10-15minut) dzieci liczą, ile maja wyrazów. To dziecko, które ma ich najwięcej, czyta, a wszyscy skreślają przeczytane wyrazy na swoich kartkach. Potem drugie dziecko czyta te wyrazy, które mu zostały, a wszyscy skreślają itd. Wygrywa ten, komu na końcu zostaje najwięcej wyrazów, których nie mają inni.
53. Przedmioty ABC
Przygotowanie: karki poliniowane, na których po lewej stronie wypisane są litery alfabetu od góry do dołu. Tyle kartek, ile jest dzieci lub ile wynosi połowa dzieci. Jeżeli dzieci jest dwoje lub troje, daje się kartkę każdemu. Jeżeli jest więcej, daje się jedną kartkę dwójce lub trójce dzieci. W ciągu 10-15 minut należy wpisać na kartki jak najwięcej przedmiotów, zaczynających się na daną literę alfabetu i znajdujących się w pomieszczeniu, w którym dzieci przebywają. Po tym czasie następuje kolejne czytanie, z tym, że pierwsza para odczytuje zapisane przedmioty według pierwszych 5 liter alfabetu, a inni je skreślają i dopowiadają, jeśli mają więcej. Następnie druga para czyta swoje przedmioty na dalsze 5 liter alfabetu itd. Nikt nie wygrywa, gra jest wesołym ćwiczeniem spostrzegawczości.
54. Zapamiętywanie przedmiotów
W grze bierze udział jedna osoba dorosłą, która przygotowuje 15 małych przedmiotów i układa je na stole. Wszyscy przyglądają się przez dwie minuty, następnie przedmioty zakrywa się i dzieci zapisują je w pamięci. Kto zapisał najwięcej, ten wygrywa. Powinien je dla sprawdzenia głośno przeczytać.
55. Wspólne pisanie bajek
Przygotowanie: kartki z zeszytów, ołówki, klej.
Uczestnicy siadają w kole, każdy ma kartkę i ołówek. Każdy pisze na górze swojej kartki początek bajki - jedno zdanie, ale tak, że ostatni wyraz tego zdania pisze niżej po prawej stronie karki, np. Przed wielu laty w lesie pod grzybkiem mieszkał krasnoludek. Następnie zagina się górny brzeg kartki tak, że zdania nie widać, natomiast jest widoczny tylko ostatni wyraz: krasnoludek. Tak zagiętą kartkę podaje się sąsiadowi, a ten ma napisać znowu jedno zdanie, łączące się ze słowem krasnoludek i znów ma górny brzeg zawinąć, a ostatnie słowo napisać niżej. Wszystkie kartki wędrują, jeśli zabraknie miejsca, to doklejamy drugą kartkę. Gdy kartki parę razy obejdą, należy napisać zakończenie.
Teraz każdy czyta głośno jedną bajkę.
56. Przysłowia
Jedno dziecko wychodzi na chwilę z Sali. Pozostałe wybierają jakieś przysłowie i przydzielają siedzącym dzieciom po jednym kolejnym wyrazie danego przysłowia. Jeżeli nie starczy wyrazów dla wszystkich, pozostałe przysłuchują się. Następnym razem one dostaną słowa nowego przysłowia.
Dziecko wraca i zadaje kolejno różne, dowolne pytania. Wskazuje mu się, kto ma pierwszy wyraz przysłowia. Każdy odpowiada na pytanie w ten sposób, aby w jego odpowiedzi zawarty był dany wyraz przysłowia w nie zmienionej formie. Pytający usiłuje na podstawie odpowiedzi zgadnąć, o jakie przysłowie chodzi. Zamiast przysłowia można wziąć pierwsze zdanie znanej piosenki, ale trzeba o tym zgadującemu powiedzieć.
57. Dyrygent
Jedno dziecko wychodzi z Sali, w tym czasie grupa wybiera dyrygenta. Wszyscy stoją. Dziecko wraca i ma za zadanie odgadnąć, kto jest dyrygentem. Dyrygent pokazuje (nadaje) jakiś ruch lub postawę, co wszyscy naśladują. Nadany ruch co chwilę należy zmieniać, przy tym dyrygent powinien starać się być możliwie długo nie rozpoznanym. Kiedy zostaje rozpoznany, wtedy on z kolei wychodzi z pokoju.
58. Wspólne rysowanie
Przygotowanie: kartki formatu A-4 tyle, ile wynosi połowa dzieci oraz kredki.
Dzieci dobierają się parami. Każda para dostaje jedną kartkę i jedną kredkę. Trzymając wspólnie kredkę, mają bez żadnego porozumiewania się narysować razem: dom, drzewo i psa. Po skończeniu wszyscy pokazują kolejno swoje rysunki, mogą też powiedzieć, jak się przy tym czuli, czy ktoś z nich dominował. Gra wywołuje wiele wesołości.
59. Spacer z malowaniem
Dzieci stoją dokoła stołu, każde ma przed sobą leżący na stole arkusz papieru (np. A-4), a w ręce mazak dowolnego koloru.
Na sygnał osoby prowadzącej wszyscy zaczynają coś rysować (temat dowolny). Po ok. 30 sekundach ponowny sygnał - dzieci przesuwają się w jedną stronę do kartki kolegi i rysują dalej zaczęty przez niego obrazek według własnej fantazji. Po ok. 30 sek. Ponowny sygnał - znowu wszyscy się przesuwają do następnego obrazka it., aż rysunki będą ukończone (ocenia osoba prowadząca zabawę). Teraz wszyscy oglądają obrazki i wybierają najciekawszy.
60. Dopełnianie wyrazów
Jedno dziecko podaje jakiś wyraz, który wszyscy zapisują na swoich kartkach literami od góry do dołu i obok odwrotnie, np. KARTA:
k……..a krowa, karawana, kura
a……..t areszt, atrament
r……..r rower
t……..a trawa, truskawka, tratwa
a…….k atak, arak
Teraz każdy wymyśla słowa zaczynające się na lewą i kończące się na prawą literkę (jak wyżej). Nie wolno wpisywać podanego przez dziecko słow. Daje się na to 10 - 15 min., po czym wszyscy czytają. Wygrywa ten, kto znalazł najwięcej słów.
61. Ssak, ryba, ptak
Dzieci tworzą koło. W środku staje jedno dziecko, trzymając piłkę. Dziecko to mówi: Ssak, ryba, ptak. SSAK! I rzuca piłkę do jednego z dzieci w kole, równocześnie licząc głośno (dość wolno) do 8. dziecko, które dostało piłkę, powinno wymienić nazwę jakiegoś ssaka i piłkę odrzucić (dopiero po wypowiedzeniu nazwy zwierzęcia). Jeżeli nie zdąży, odchodzi albo daje fant. Następne dziecko w środku znów woła: ssak, ryba, ptak. RYBA! I rzuca piłkę do kogoś innego, kto ma wymienić nazwę ryby. Jeśli na końcu będzie słowo: ptak, to oczywiście trzeba powiedzieć nazwę ptaka. Kiedy wszyscy już odpowiedzieli, zmienia się dziecko w środku koła.
Można się umówić, że nazwy zwierząt nie mogą się powtarzać, dopóki jest to samo dziecko w środku koła.
62. Mimiczne odgrywanie scen
Dzieci dzielą się na dwie grupy, które rozchodzą się. Każda grupa obmyśla jakąś czynność lub scenkę z bajki, którą chce odegrać. Gdy grupy są gotowe, schodzą się i najpierw jedna grupa odgrywa bez słów umówioną czynność lub scenkę (na początku powinni powiedzieć, czy odgrywać będą jakąś czynność, czy scenę z bajki). Odgrywają tak długo, aż inni zgadną. Jeśli nie mogą zgadnąć, mówią: Poddajemy się - wówczas grupa mówi co odgrywała.
Przykład czynności:
- budowa domu,
- pielenie ogródka,
- grabienie liści,
- wieszanie prania,
- kupowanie w sklepie itp.
Literatura:
M. Lenczewska, E. Ziółkowska, Z. Olek- Redlawska - „ Swobodna twórczość dziecięca inspirowana grami dramowymi”, Życie Szkoły, 1996 Nr 7;
H. Machulska - „ O czym nauczyciel dramy wiedzieć powinien”,
Drama 1995 Z. 15
K. Pankowska - „ Edukacja przez dramę”, Warszawa 1997, WsiF;
B. Way - „Drama w wychowaniu dzieci i młodzieży”,
Warszawa 1990, WSP;
E. Wójcik- „Raz, dwa, trzy Babajaga patrzy- gry i zabawy dla dzieci i młodzieży”,
Warszawa OW - P -ADAM 2000.