WSTĘP DO PSYCHOLOGII OGÓLNEJ ZAGADNIENIA DO KOLOKWIUM NR 1 I ROK PSYCHOLOGII; SWPS - WYDZIAŁ ZAMIEJSCOWY WE WROCŁAWIU- ROK AKADEMICKI 2006/2007 / SEMESTR LETNI- Anna Dominiak
ZAJĘCIA NR 1 - ROZWÓJ CZŁOWIEKA
Czy rozwój jest dziełem natury czy kultury?
- wg Gesella rozwój człowieka ma charakter biologiczny, we wszystkich dziedzinach rozwoj polega na realizowaniu samoregulujących się programow dojrzewania
- behawioryści - działania środowiskowe
- współcześnie uwaza się, ze to i to ma wpływ na rozwoj człowieka
Czy rozwój ma charakter ciągły (stałe, niewielkie zmiany) czy skokowy (na zasadzie zmian nagłych i dramatycznych)
- behawioryści- sposób ciągły
- teoretycy dojrzewania uważają ze rozwoj polega na nagłych zmianach jakościowych, np. dziecko które osiągnie odpowiednia dojrzałość- może zacząć mowic.
- Zwolennicy etapów rozwojowych- np. Freud- dojrzewanie skupione na popędzie seksualnym, Piaget- rola układu nerowego.
Omów stadia rozwoju psychospołecznego wg Erika Eriksona .
A - niemowlęctwo (0-1)- wykształcenie zaufania do matki i otoczenia nawiązanie przyjaznych relacji z otoczeniem
B - wczesne dzieciństwo (1-3)- rozwoj checi dokonywania samodzielnych wyborow i samokontroli
C - okres przedszkolny (4-5) wzbogacenie decyzji planowaniem, stanie się osobą aktywnie działającą
D - okres wczesnoszkolny (6-12) zaabsorbowanie zadaniami, umiejętnościami i produktywnością, zagrożenie: poczucie niższości
E- dorastanie - tożsamość, odkrycie ról, tworzenie planów życiowych
F- wczesna dorosłość - zaangażowanie własnego Ja w innego człowieka, miłość seksualna
G- średni okres dorosłości - chęć bycia potrzebnym, kierowanie młodszymi, bycie twórczym
H- późny okres dorosłości- akceptacja upływu czasu, zagrożenie: rozpacz.
Czym jest przywiązanie:
jakie zachowania składające się na przywiązanie
-przytulanie się, wchodzenie pod nogi, wznoszenie rąk, próby utrzymania kontaktu i fizycznej bliskości oraz okazywanie lęku w wypadku oddzielenia od drugiej osoby
wymień i omów style przywiązania jakie wyróżniła Ainsworth
- styl bezpieczny- dziecko umiarkowanie protestuje
- styl unikający- dzieci słabo reagują na opuszczenie, nie zwracają uwagi kiedy wroci
- styl lękowo-ambiwalentny- ujawnianie najsilniejszych emocji, silny niepokoj, a kiedy matka wroci to ją odpychają i na przemian przytulają
wymień i omów stadia rozwoju przywiązania jakie wyróżniła Ainsworth
- stadium sprzed przywiązania- od urodzenia do trzeciego roku życia
- stadium wykształcenia się przywiązania - 3-4 miesiące życia- preferowanie osób znanych dziecku
- stadium przywiązania wyrazistego - od 6/7 miesiąca życia- nasilona zależność od opiekuna dziecka
Wyjaśnij na czym polega instynkt poszukiwania ukojenia przez kontakt fizyczny.
- zachowanie wyrażające przywiązanie ma charakter instynktowny, tzn. składają się z pewnego niezmiennego wzorca reakcji wyzwalanego pojawieniem się w otoczeniu określonego rodzaju bodźca.
Czym wg. Lorenza jest instynkt - wdrukowanie?
- przywiązanie się (u zwierząt niektórych) do obiektu, którego zobaczą po urodzeniu
Na czym polega kompetencja instrumentalna?
- dziecko potrafi wpływać na otoczenie/na środowisko w sposób pozwalający im na realizację własnych celów.
Omów style wychowawcze wyróżnione przez Baumrind
a). autorytatywny - żądanie poszanowania reguł, tacy rodzice wiele wymagają od dziecka, ale traktują je z poszanowaiem, tłumaczą mu z cierpliwością i uczuciem swoje wymagania i oczekiwania
b). autorytarny - rodzice tacy uważają posłuszeństwo za normalność, są wymagający, ale nie objaśniają dziecku reguł, narzucają obowiązek spełniania wielu ścisłych skomplikowanych dla dziecka reguł często za pomocą siły. Nie dostarczają dziecku wsparcia
c). przyzwalający - rodzice pozwalają na niefrasobliwy stosunek do swoich pociech i dzieci robią głównie to, czego same chcą. Rodzice tacy są życzliwi i ciepli, ale sposób komunikowania się z dziećmi pozostawia wiele do życzenia
ROZWÓJ POZNAWCZY
Na czym polega asymilacja a na czym akomodacja wg. Piageta.
Asymilacja- reagowanie na nowy bodziec za pomocą odruchu lub wykształconego już nawyku
Akomodacja- jest mechanizmem tworzenia nowych sposobów reagowania na obiekty czy patrzenie na świat.
Omów sensomotoryczne stadium (do 2 roku) rozwoju poznawczego wg. Piageta
-uczenie się koordynacji z otoczenia wrażeń z własną aktywnością mięsniową
Przedoperacyjne stadium (2- 7 lat)) rozwoju poznawczego wg. Piageta
- dziecko ma jednowymiarowe myślenie, są egocentryczne. Animizują przedmioty, np. słońce. Oraz cechuje je artyficjalizm- zdarzenie naturalne jak deszcz czy pioruny są dziełem człowieka
Stadium operacji konkretnych (7-12 lat) rozwoju poznawczego wg. Piageta
- pojmowanie logiki myślenia dorosłych, ale bez myślenia o abstrakcyjnych ideach.
Stadium operacji formalnych (od 12 roku) rozwoju poznawczego wg. Piageta
-dziecko cechuje: myślenie abstrakcyjne, rozwiązywanie problemów geometrycznych. Umiejętność radzenia sobie z sytuacją hipotetyczną. Rozumowanie dedukcyjne - czyli wyciągać wnioski
Ocena trafności teorii Piageta.- nie docenienie umiejętności dzieci,
przedszkolaki są mniej egocentryczne niż on to pokazał. Kolejność zmian rozwojowych nie zawsze jest stała.
Rozwój poznawczy z punktu widzenia badaczy procesów przetwarzania informacji -
Rozwój moralny - polega na patrzeniu na człowieka pod pryzmatem 1/ np. męża super (który jest super bo ukradł dla ukochanej lek), 2/ ale jest niedobrym człowiekiem bo kradzież jest niemoralna.
są trzy poziomy rozwoju moralnego :
poziom przed-konwencjonalny - ok. 9 rok życia, dziecko opiera sądy moralne na podstawie konsekwencji ocenianego postępowania
poziom konwencjonalny- opieranie się na standardach dobra i zła. Dobro jest tym, co spełnia oczekiwania i potrzeby innych
poziom po-konwencjonalny- standardy moralne jednostki, czyli po wprowadzeniu własnych wartości moralnych, a nie wywodzi się ze standardów lub od autorytetów. Nie wszyscy ludzie przechodzą w ten poziom
Ocena teorii Kohlebrga (poziomy rozwoju moralnego)- rzeczywiście, badania empiryczne potwierdzają istnienie tych poziomow oraz to, ze występują one w niezmiennej kolejności, chociaż do poziomu pokonw. niewiele osob dochodzi.
Rozwój społeczny i osobowości okresu dorastania
a). jaki jest zasadnicze wyzwanie rozwojowe okresu dorastania wg. E. Eriksona -Erikson zaklada, ze głównym wyzwaniem rozwojowym jest wykształcenie dojrzałego poczucia własnej tożsamości. Zasadniczym sposobem formowania tożsamości jest poświęcenie się roli życiowej czy zajęciu.
Omów rozwój człowieka dorosłego-
wczesna dorosłość - najważniejszy cel- dążenie do intymności,
kierowanie się ambicją, spostrzeganie różnic płci,
a). jakie dylematy (wg. Eriksona) i dążenia pojawiają się we wczesnej dorosłości (20- 30 lat)
-
b). na czym polega zasadzka trzydziestki związana z przekroczeniem trzydziestki - zadanie sobie pytania, czy to, co robię jest dobre i do czego zmierza moje życie. Zwykle dochodzi się do wniosku, ze nie jest tak, jakbyśmy chcieli.
c). jaki jest główny kryzys rozwojowy wieku średniego (40 - 60) wg. E. Eriksona-
dochodzenie do wniosku, ze wiecej się ma za soba niż przed soba oraz mysl, ze nie osiągnęło się czegos niezwykłego, zgodnego z marzeniami jak np. nie zostalo się prezydentem
d). mistrzostwo wg Sheehy- odszukiwanie sobie wartościowych celow i realizowanie się w nich. Optymistyczna wizja wieku dojrzalego po 45roku zycia.
Na czym polega syndrom opuszczonego gniazda?
- opuszczenie najmłodszego z potomkow domu rodzinnego. Wiele kobiet mowi wówczas o wielu pozytywnych aspektach tego okresu, bowiem zaczynają na nowo odkrywać siebie, zaczynają skupiać się na swoich zainteresowaniach.
Starość
funkcjonowanie poznawcze osób starych - pogorszenie pamięci, wydłużenie czasu reakcji, pogorszenie funkcjonowania intelektualnego- ale zmiany te są niewielkie
jakie dylematy (wg. Eriksona) pojawiają się w okresie później dorosłości
Psychospołeczne koncepcje starzenia się:
teorie rezygnacji z zaangażowania -wycofanie się z wcześniejszych kontaktow
teorię aktywności - satysfakcja z życia uzalezniona jest od utrzymania aktywnosci
teorię kontynuacji - probowanie radzenia sobie z wyzwaniami starszego wieku w taki sam sposób jak we wcześniejszych okresach zycia
Jakie czynniki sprzyjają udanemu starzeniu się?
W jaki sposób przekształcać własne życie , aby skoncentrować się na tym co istotne i sensowne
omów w jaki sposób kształtować pozytywne poglądy
omów kwestię znaczenia stawiania sobie wyzwań w życiu ludzi starych
Wymień oraz omów przez jakie etapy umierania wg Kübler - Ross przechodzi osoba czująca, że nadchodzi śmierć -
ZAJĘCIA NR 2 - OSOBOWOŚĆ
Jak podejście psychodynamiczne ujmuje osobowość - procesy osobowościowe są walką motywów . ta dynamiczna walka powoduje że normy stają się częścią nas.
Jakie części psychiki wyróżniał Freud - nieświadomość, podświadomość i świadomość
Jakie części struktury osobowości wyróżnił Freud -ID, EGO, Superego.
Omów fazy rozwoju psychoseksualnego psychoseksualnego wg. Freuda.
- oralna, - analna, - latencji, - genitalna.
Omów mechanizmy obronne (i podaj przykłady):
Wyparcia- usunięcie lękotwórczych idei poza świadomość, np.student zapomina o terminie oddania pracy
Regresja- powrót w warunkach stresu do rodzaju zachowania cechującego wcześniejsze stadium rozwoju, np. osoba po rozwodzie staje się nadmiernie uzależniona od swoich rodziców
Racjonalizacja- samooszukiwanie się pozornymi usprawiedliwieniami własnych nieakceptowanych zachowań. Np. uczeń uważa, że używał ściąg z winy nauczyciela, który na chwilę opuścił klasę.
Przemieszczenie- przeniesienie idei, impulsów z zagrażającego lub nieodpowiedniego obiektu na obiekty mniej zagrażające. Np. mężczyzna opieprzony przez szefa, po powrocie do domu wszczyna kłótnię z żoną
Projekcja- przypisywanie własnych nieakceptowanych impulsów innym osobom. Np. osoba ze skłonnościami do wrogości interpretuje świat jako niebezpieczny.
formowanie reakcji przeciwstawnych- zachowanie się odwrotnie w stosunku do własnych rzeczywistych impulsów celu ich wyparcia, np. osoba wsciekła na kogoś jest dla niego słodziutka. Np. sadysta zostaje chirurgiem
zaprzeczanie- odmowy akceptacji rzeczywistej natury zagrożenia. Np. „ja nie zachoruję na raka, pomimo, że palę, mnie to się nie przydarzy.”
Sublimacja- przekształcenie jakiegoś impulsu w konstruktywną czynność- np. ktoś maluje akty z powodu ich „Sztuki”
Na czym polega psychoanaliza? -
Omów poglądy Carla Junga i jego psychologię analityczną- uważał, że istnieją archetypy, które znajdują się w naszej nieświadomości. Np. archetyp młodego bohatera, wszechmocnego Boga, starego mędrca itp.
Omów poglądy Karen Horney- koncepcja progresywna- zaprzeczenie temu, że dziewczynki zazdroszczą chłopcom penisa. Doświadczenia z dzieciństwa kształtują rozwój osobowości człowieka dorosłego. Nieświadome impulsy seksualne i agresywne są w rozwoju dzieci mniej ważne od relacji społecznych.
Omów poglądy Alfreda Adlera - główny czynnik motywujący ludzkie działania jest kompleks niższości
Omów poglądy Ericka Eriksona- najważniejsze są społeczne relacje jednostki
Ocena podejścia psychodynamicznego- zawdzięczamy pogląd, że osobowość i zachowanie podlegają rozwojowi i że rodzice powinni uświadamiać sobie emocjolane potrzeby dzieci.
Omów perspektywę teorii cech:
a) czym są cechy- w miare stałe elementy osobowości wnioskowanymi na podstawie zachowania.
b) jak rozwijała się teoria cech od starożytności do współczesności ?- Hipokrates. Dzisiaj często uważa się, że cechy są dziedziczne, a ich podłożem jest ukł. nerwowy.
c). omów koncepcję cech H. Eysencka- introwersja i ekstrawersja, oraz stałość i niestałość emocji.
d). omów model Wielkiej piątki- ekstrawersja, ugodowość, sumienność, neurotyczność, otwartość na doświadczenia.
Ocena podejścia teorii cech- - sam opis, same fakty, a brak wyjaśnienia charakteru.
W jaki sposób behawioryzm podchodzi do osobowości? - możemy zmieniać osobowość dowolnie. Czynniki sytuacyjne i wpływ środowiska odgrywają podstawową rolę w kształtowaniu ludzkich preferencji i zachowań, a nie wewnętrzne czynniki tkwiące w człowieku.
Omów podejście społeczno-poznawcze- - osobowość kształtowana przez modelowanie
a). co wpływa na nasze zachowanie? - środowisko wpływa na nas i my wpływamy na środowisko.
b). jakie istotne zmienne osobowe (czy osobowościowe) wyróżniają psychologowie poznawczy?- kompetencje, - emocje, - oczekiwania, - strategie kodowania danych, - system samoregulacji.
c) wyjaśnij czym są kompetencje?- wiedza o regułach rządzących zachowaniam, sposób pojmowania siebie i innych oraz umiejętności.
d) wyjaśnij czym są strategie kodowania danych? - wyznacznik postępowania; różni ludzie widzą, interpretują i zapamiętują tę samą inform. w różny sposób.
e) wyjaśnij czym są oczekiwania? - dotyczą skuteczności naszych działań.
f) wyjaśnij co psychologowie poznawczy mówią o emocjach?- zachowanie zależy od uczuć, myśli, jakie bodźce w nas wzbudzają.
g) wyjaśnij: jaką rolę odgrywają systemy samoregulacyjne i plany? - pomaga wpływać na otoczenie.
Ocena podejścia teorii uczenia się- opisuje, wyjaśnia, przewiduje.
Omów perspektywę humanistyczno - egzystencjalną:
a) czym jest samourzeczywistnienie? - potrzeba stania się wszystkim tym, co można być.
b) czym jest ja wg. Carla Rogers'a? - nasze Ja jest bieżącym uczuciem tego, kim jesteśmy , poczuciem, jak reagujemy na otoczenie, i jak decydujemy oddziałowywać na otoczenie
w jaki sposób kształtuje się i jakie ma znaczenie potrzeba szacunku i poczucia własnej wartości wg. Carla Rogers'a ? - na Ja składają się nasze wrażenia na temat nas samych i oceny naszej adekwatności.
Ocena perspektywy humanistyczno - egzystencjalnej- nacisk na osobiste doświadczenia jednostki. Gromadzenie ich (swoich i doświadczeń naszych bliskich) stanowi tworzenie naszego Ja.
Omów perspektywę społeczno - kulturową:
a) jak obraz ma osobowość człowieka w kulturach indywidualistycznych, a jaki w kulturach kolektywistycznych? - indywidualiści to osoby definiujące siebie w kategoriach osobistej tożsamości i dające pierwszeństwo celom osobistym. Kolektywiści to osoby definujące siebie w kategoriach grup, do których należą i dające pierwszeństwo celom grupowym.
b) w jaki sposób czynniki społeczno - kulturowe kształtują ja?
c) w jaki sposób przebieg akulturacji wpływa na samoocenę?
21. Ocena perspektywy społeczno - kulturowej.
22. Problem mierzenia osobowości: mierzenie osobowości: pozwala przewidywać zachowanie, jest przydatne w diagnozie i selekcji:
a) omów typologię Hollanda i jej zastosowanie. - różne zawody są dopasowane do sześciu cech osobowości: realizm, dociekliwość, dociekliwość itp. - wykorzystanie: testy przy wyborze zawodu
ZAJĘCIA NR 3 - ZABURZENIA OSOBOŚCI
Czym są zaburzenia osobowości?
- zakłócenie procesów psychicznych i zachowań związanych z różnymi rodzajami stresu i ograniczeniami określonych funkcji.
Czym się charakteryzują tj. jakie kryteria muszą spełniać zachowania i procesy psychiczne, aby były przejawem zaburzeń psychicznych?
a) są niezwykłe,
b) wskazują na niewłaściwe postrzeganie lub interpretację rzeczywistości,
c) sugerują przeżywanie znacznego stresu- lęk, przesadny strach
d) są źródłem cierpienia dla ujawniającej je jednostki
e) są niebezpieczne- grożenie samobójstwem, atakiem na innych
f) są odrzucone przez społeczeństwo - ale biorąc pod uwagę co jest normalne, a co nienormalne, trzeba wziąć kontekst kulturowy.
Jakiego rodzaju schematu klasyfikacji najczęściej używa się w przypadku zaburzeń psychicznych?
Oś 1- zespoły kliniczne: zaburzenia upośledzające funkcjonowanie i stresujące dla jednostki (wiele klas diagnostycznych, jak zaburzenia związane z substancjami, zaburzenia lękowe, zaburzenia nastroju, schizofrenia, zaburzenia somatoformiczne i zaburzenia dysocjacyjne).
Oś 2- zaburzenia osobowości: silne zakorzenione, dezadaptacyjne sposoby spostrzegania świata społecznego i zachowania stanowiące źródło cierpienia dla jednostki i jej bliskich.
Oś 3- ogólny stan medyczny: choroby ostre i przewlekłe, rany, alergie itp. przypadłości wpływające na funkcjonowanie i leczenie zaburzeń, jak zaburzenia sercowo-naczyniowe, kontuzje, uczulenia na pewne rodzaje leków
Oś 4- problemy psychospołeczne i środowiskowe- występują w ciągu roku okresy, które mogły przyczynić się do wystąpienia nowych zaburzeń psychicznych bądź do powrotu dawniejszych albo do nasilenia zaburzeń aktualnych
Oś 5- ogólna ocena funkcjonowania: bieżącego i najlepszego w ciągu ostatniego roku według kryteriów psychologicznych, społecznych i zawodowych.
Jakimi objawami fizjologicznymi i subiektywnymi cechuje się lęk?
Subiektywne: zamartwianie się, obawa, że się stanie coś najgorszego, lęk przed utratą kontroli nad biegiem zdarzeń, nerwowość, niezdolność do rozluźnienia się.
Fizjologiczne: pobudzenie współczulnej części autonomicznego układu nerwowego, czyli drżenie, pocenie się, uczucie, że serce wali młotem, wzrost ciśnienia krwi, wypieki na twarzy, omdlenia.
Wymień typy zaburzeń lękowych.
Fobie, panika, zespół uogólnionego lęku, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne, zespół stresy pourazowego, zespół stresu ostrego.
Omów fobie
a)czym się charakteryzują fobie specyficzne- przesadne, irracjonalne lęki przed pewnymi obiektami czy sytuacjami, np. przed gryzoniami czy wysokością
czym się charakteryzują fobie społeczne- trwały lęk przed oceną innych ludzi lub obawa, że się popełni coś żenującego lub upokarzającego, np. lęk przed wystąpieniem publicznym
Omów zespół paniki (jaki to typ lęku i jakie ma objawy).- ostry lęk niewywołany żadnym przedmiotem czy sytuacją. Cierpienie na wiele objawów fizjologicznych jak brak oddechu, obfite pocenie się, drżenia, gwałtowne bicia serca. Lęk przed zawałem, lęk przed uduszeniem się.
Omów zespół uogólnionego lęku (objawy).- stałe odczuwanie lęku, jest to niezakotwiczone, nieumiejscowione uczucie,,które samo przychodzi i samo odchodzi. Pocenie się, częste oddawanie moczu, biegunka, suchość w ustach, zawroty głowy.
Omów zaburzenia obsesyjno - kompulsywne (objawy)- nawracające myśli lub wyobrażenia, które budzą irracjonalny lęk, zdają się pozostawać poza świadomą kontrolą człowieka. Dezintegrują życie człowieka. Kompulsje- przymusowe myśli lub zachowania redukujące lęk wywołany obsesjami, np. częste, długie mycie rąk.
Omów zespół stresu pourazowego (objawy).- pojawiają się po przejściu tragicznego, szokującego zdarzenia, pojawiają się po dłuższym czasie od zakończenia tego zdarzenia. objawy: przyspieszona akcja serca, uczucie lęku, bezradności, natarczywe wspomnienia, bezsenność, nadmierna czujność, brak koncentracji.
Omów zespół stresu ostrego- lęk, bezradność, silny stres. Np. osoba zgwałcona najsilniejszy lęk czuje po 3tygodniach od tego zdarzenia.
W jaki sposób zgodnie z podejściem psychodynamicznym tłumaczy się występowanie zaburzeń lękowych?- lęki to przecieki nieświadomych impulsów do świadomości, a kompulsje to działania umożliwiające człowiekowi utrzymanie tego rodzaju impulsu w nieświadomości.
W jaki sposób zgodnie z podejściem społeczno - poznawczym tłumaczy się występowanie zaburzeń lękowych?- istotna rola w powstaniu lęku może odgrywać uczenie się przez obserwację innych, np. rodziców, którzy też boją się pająków.
W jaki sposób zgodnie z teoriami poznawczymi tłumaczy się występowanie zaburzeń lękowych?- wielkość lęku zależy od oceny myślowej wielkości zagrożenia.
W jaki sposób zgodnie z teoriami biologicznymi tłumaczy się występowanie zaburzeń lękowych?- czynniki genetyczne.
Czym są zaburzenia dysocjacyjne- rozdzielenie procesów umysłowych jak myśli, uczucia, pamięć, tożsamość i świadomość, które sprawiają, że doznający ich człowiek czuje się pewną całością.
Wymień typy zaburzeń dysocjacyjnych.
amnezja dysocjacyjna, b) fuga dysocjacyjna., c) zaburzenia depresonalizacyjne
.
Omów amnezję dyscjacyjną- niezdolność do przypomnienia sobie ważnych inform. na swój temat, a przyczyn utraty tej pamięci nie można przypisać urazom głowy czy zatruciu alkoholowemu. Można nie pamiętać całego życia. Może trwać kilka godzin, czasem kilka lat.
Omów fugę dysocjacyjną - człowiek nagle porzuca swój dom, stare życie i podróżuje do miejsca, zapominając o swojej przeszłości. Przyjmuje nową osobowość, która jest otwarta bardziej od tej poprzedniej.
Omów dysocjacyjne zaburzenie tożsamości.- polega na „zamieszkiwaniu” osoby przez dwie lub więcej tożsamości, które opanowują psychikę. Każda z tych tożsam. może nie zdawać sobie sprawy z pozostałych i każdej z nich mogą towarzyszyć różne upośledzenia, np. wzroku (wymagające różnych okularów), np. różne alergie.
Omów zaburzenie depersonalizacyjne.- uczucie oddzielenia od własnego ciała.
W jaki sposób zgodnie z podejściem psychodynamicznym oraz behawiorystycznym tłumaczy się występowanie zaburzenia dysocjacyjne?- osoby z zaburzeniami stosują wyparcie zapobiegające odczuciu nieakceptowanych impulsów i pamiętaniu nieprzyjemnych wydarzeń. Chcą uniknąć wstydu, poczucia winy.
Omów zaburzenia samotoformiczne - uskarżanie się na problemy somatyczne, jak paraliż, bóle (zaburzenia konwersyjne),lub przekonanie o poważnej chorobie (hipochondria)-, choć nie można znaleźć żadnej fizjologicznej albo medycznej przyczyny tych dolegliwości.
Czym są zaburzenia nastroju oraz jakie znasz typy zaburzeń nastroju - cechy: nieadekwatność wyrażanych emocji i dotyczą smutku lub niezwykłego podniecenia.
Omów depresję endogenną- (wielka) - poczucie osamotnienia, przygnębienia, „zdołowania”. Trudności z koncentracją, pesymizm, skłonność do płaczu, myśli samobójcze, brak apetytu, spowolnienie psychoruchowe.
Omów dwubiegunowe zaburzenie afektywne- czyli psychoza maniakalno-depresyjna- są to silne zmiany nastroju od ekstazy do czarnej depresji, które zdarzają się niezależnie od sytuacji i zewnętrznych wydarzeń. W fazie manii pojawiają się krańcowe uczucia pobudzenia, wesołkowatość, żartobliwość przesadna. Osoba maniakalna może też być kłótliwa, nie umieć realistycznie interpretować sytuacji, niszczyć rzeczy, rozdawać cenne przedmioty. Wypowiedzi są bardzo szybkie, ujawniając gonitwę myśli. Stan depresji - sypianie więcej niż normalnie lub cierpią na bezsenność; wycofanie się ze społeczeństwa.
W jaki sposób zgodnie z podejściem psychodynamicznym tłumaczy się przyczyny depresji?
- depresja zagraża osobom, które nadmiernie koncentrują się na tym, by nie wyrządzić przykrości innym i nie utracić ich aprobaty. W rezultacie powstrzymują swój gniew, co powoduje skierowania tego gniewu do wewnątrz i nienawiści do samego siebie.
W jaki sposób zgodnie z podejściem teorii uczenia się tłumaczy się przyczyny depresji?-
Wiele osob z depresją cechuje się zewnętrznym umiejscowieniem źródła kontroli. Nie wierzą one w zdolność wywierania takiego wpływu na bieg wydarzeń, by przyniosło to oczekiwane skutki. Czyli przyczyną depresji jest wyuczona bezradność.
W jaki sposób teorie poznawcze tłumaczą przyczyny depresji?- przyczyną depresji jest perfekcjonizm- czyli nierealistycznie wysokie wymagania kierowane pod własnym adresem. A ponieważ są z góry skazane na klęskę- to powodują obniżenie poczucia własnej wartości.
W jaki sposób teorie biologiczne tłumaczą przyczyny depresji?
- neurotyczność- cecha osobowości, która jest w pewnym stopniu dziedziczna. Wiąże się z lękliwością. A lęk i depresja mają ze sobą wiele wspólnego.
W jaki sposób walczyć z depresją? - podejmowanie działań, które przynoszą przyjemność, - racjonalne myślenie, - ćwiczenia fizyczne, - zachowania asertywne,
W jakiej grupie wiekowej najczęściej popełnia się samobójstwa (w USA)? - osoby studiujące, biali mężczyźni.
Jakie znasz mity na temat samobójstwa? MITY -a) osoby grożące samobójstwem chcą zwrócić na siebie uwagę. B) rozmawianie o samobójstwie z osobą z depresją nasila $prawdopodobieństwa podjęcia przez nią takiej próby.
Czym cechuje się schizofrenia- dotyka ona każdej sfery funkcjonowania człowieka. Cechuje się zaburzeniami myślenia, mowy, spostrzegania i uwagi, aktywności motorycznej i nastroju, wycofaniem ze świata realnego i zagłębieniem się w świat fantazji i snów.
Jaki procent osób w populacji zapada na schizofrenię - 1% świata, 50% bezdomnych w USA.
Wymień typy schizofrenii- paranoidalna. zdezorganizowana. katatoniczna.
Omów schizofrenię paranoidalną- cecha szczególna: halucynacje (najczęściej słuchowe), urojenia wielkościowe lub prześladowcze. Uczucie strachu, zagubienie, pobudzenie, żywe halucynacje o treści urojeń.
Omów schizofrenię zdezorganizowaną- brak spójności, osłabienie skojarzeń, dezorganizacja zachowania, zdezorganizowane urojenia, halucynacje o charakterze fragmentarycznym, nieadekwatność reakcji emocjonalnych.
Omów schizofrenię katatoniczną - spowolnienie ruchów, przybieranie dziwnej pozycji, niewygodnej i utrzymanie jej przez wiele godzin. Także mutyzm, choć chorzy po leczeniu często przyznają, że słyszeli co się do nich mówiło.
W jaki sposób zgodnie z podejściem psychodynamicznym tłumaczy się przyczyny schizofrenii?- załamanie ego przez seksualne i agresywne impulsy id. Impulsy te zagrażają ego i wywołują konflikt wewnętrzny.
W jaki sposób zgodnie z podejściem teorii uczenia się tłumaczy się przyczyny schizofrenii?- warunkowanie i uczenie się przez obserwację. Czyli schizofrenia tworzy się w człowieku w silnie zagrażających, niesprzyjających społecznie warunkach. Wewnętrzne fantazje mogą stać się wówczas bardziej nagradzające od społecznej rzeczywistości.
W jaki sposób zgodnie z podejściem społeczno - kulturowym tłumaczy się przyczyny schizofrenii?- ubóstwo, zatłuczenie, dyskryminacja. Leczenie więc wymaga nie tylko działania na jednostkę chorą ale i na społeczeństwo, by zlikwidować ubóstwo i inne rodzaje patologii.
Jakie są biologiczne przyczyny schizofrenii?- dziedziczność, komplikacje w czasie ciązy: złe odżywianie, niedożywienie matki, grypa w 6-7 tygodniu ciąży, poród w czasie zimy.
Omów wieloczynnikowy model schizofrenii- jakość opieki rodzicielskiej, - czynniki genetyczne, - stres, - komplikacje podczas ciąży i przy porodzie, - zakażenie wirusowe.
Czym charakteryzuje się zaburzenia osobowości?- trwałe, sztywne i dezadaptacyjne wzorce zachowania, które są źródłem cierpienia jednostki i jej otoczenia społecznego.
Wymień typy zaburzeń osobowości - osobowość paranoiczna, schizotypowa oraz antyspołeczne zaburzenie osobowości.
Omów cechy osobowości paranoicznej- skłonność do interpretowania zachowań innych jako zagrażające i w kategoriach pomniejszenia wartości osoby interpretującej owe zachowania. Nieufność, podejrzliwość.
Omów cechy osobowości schizotypowe.- popadanie w fantazje, uczucie nierealności, podejrzliwość, osobliwy sposób używania jakiś słów. Brak jednak dziwacznych zachowań.
Omów schizoidalne zaburzenie osobowości- obojętność w kontaktach społecznych, spłaszczenie reakcji emocjonalnych. Są więc samotnikami. Nie mają halucynacji ani urojeń.
Omów antyspołeczne zaburzenie osobowości- uporczywe łamanie prawa innych i wchodzenie w konflikty z prawem. Człowiek taki jest obdarzony urokiem osobistym i co najmniej przeciętną inteligencją. Cecha główna: brak wyrzutów sumienia, czy lęku w wyniku własnych postępków.
Omów unikające zaburzenie osobowości- boją się krytyki i odrzucenia innych, dlatego też niechętnie wchodzą w bliższe relacje społeczne.
Jak na gruncie teoretycznym tłumaczy się zaburzenia osobowości:
a) podejście psychodynamiczne- kompleks Edypa.
B) poznawcze - skłonność do interpretowania informacji społecznych jako wspierający zachowania łamiące normy społeczne.
C) biologiczne- pobudzenie układu nerwowego, dziedziczność.
Zaburzenia odżywiania:
omów anoreksję (czym się charakteryzuje oraz przyczyny)- wrażliwość na punkcie swojej wagi, lęk przed przytyciem lub stosowanie kontroli nad ilością przyjmowanych pokarmów. Osoby Mobilizowane przez lęk, stosują metody prowadzące do utraty wagi ciała. Większość z nich ogranicza ilość spożywanych pokarmów, zwłaszcza tych zawierających tłuszcze oraz węglowodany.
Przyczyny: Osoby cierpiące na anoreksję to w większości przypadków dziewczęta i kobiety, które odczuwają nieświadomy lęk przed identyfikacją z własną płcią. Nie zgadzają się z własną seksualnością, unikają kontaktu z innymi osobami, zwłaszcza z przeciwną płcią, a także odchudzają się by w wyniku diety zachować sylwetkę dziecka, jaką miały przed okresem pokwitania. Często dochodzi do tego wtórny brak miesiączki. Obsesyjny lęk przed przybraniem na wadze sprawia, że obsesyjnie myślą o jedzeniu i przekonane są, że "szczupła" figura jest kluczem do sukcesu. Zazwyczaj są to osoby, które każdemu i na każdym kroku chcą udowadniać, że są najlepsze: koncentrują się na kształceniu i zdobywaniu wiedzy, a jednocześnie są bardzo niepewne i boją się niepowodzeń. Chorzy nie widzą swojego wychudzenia, gdy stoją przed lustrem wydaje im się, że ciągle są za grubi.
omów bulimię (czym się charakteryzuje oraz przyczyny).
Schorzenie to należy odróżnić od zaburzeń związanych z objadaniem się. Chorzy na bulimię, choć zdają sobie sprawę z utraty kontroli nad własnym zachowaniem związanym z odżywianiem się, przejadają się bardzo często, a następnie stosują sposoby kontrolowania wagi ciała, które mogą być niebezpieczne dla zdrowia.
Jest to choroba o podłożu psychicznym, a chorzy na nią zwykle czują się głodni nawet bezpośrednio po jedzeniu. Czasami po wymiotach odczuwają tak wielką ulgę, że przejadają się po to by ponownie je wywołać. Większość pacjentów dotkniętych bulimią to kobiety. Dzielą one dni na "dobre", gdy nie odczuwają przymusu objadania się, i "złe" kiedy nie mogą powstrzymać łaknienia. Są świadome tego, że niepokój, nuda, stres i uczucie przykrości mogą wyzwalać okresy obżarstwa.
osoba: ma nawracające okresy żarłoczności, kiedy zjada olbrzymie ilości pokarmu w ciągu dnia (w okresie 2 godzin) czuje, że traci kontrolę nad swoim zachowaniem w czasie napadu żarłoczności, regularnie stosuje metody zapobiegające przyrostowi wagi ciała, takie jak: prowokowanie wymiotów, nadużywanie środków przeczyszczających i moczopędnych, ścisła dieta, głodówka lub bardzo wyczerpujące ćwiczenia fizyczne, ma minimum dwa napady żarłoczności w tygodniu (i stosuje po nich sposoby prowadzące do zmniejszenia wagi), przez co najmniej trzy miesiące, przesadnie skupia uwagę na swojej sylwetce i wadze.
Przyczyny:
* brak bliskiej osoby, z czym chory nie potrafi sobie poradzić
* brak samoakceptacji
* konflikty rodzinne
* zaburzenia mechanizmów samoregulacji i samokontroli
* uszkodzenie ośrodka sytości w mózgu
* emocjonalne zaniedbanie dziecka w dzieciństwie