System logistyczny przedsiębiorstwa produkcyjnego obejmuje:
System logistyczny przedsiębiorstwa handlowego obejmuje:
Zadaniem logistyki zaopatrzenia jest zapewnienie przedsiębiorstwu zasilania we wszystkie materiały niezbędne do prowadzenia ciągłej i rytmicznej działalności gospodarczej.
Misją logistyki zaopatrzenia jest
maksymalne zabezpieczenie wszelkich potrzeb materiałowych przedsiębiorstwa
po minimalnych kosztach logistycznych realizacji rynkowych dostaw zaopatrzeniowych
Istotę logistyki materiałowej przedsiębiorstwa stanowi organizacja i realizacja fizycznego przepływu materiałów zaopatrzeniowych od dostawców do magazynów zaopatrzeniowych
Materiały mogą być pozyskiwane z dwóch zasadniczych źródeł:
zamawiane bezpośrednio u producenta
nabywane na rynku zaopatrzeniowym
Podczas realizacji procesów zaopatrzeniowych materiały przepływają od dostawców /działających na rynku/ do magazynów zaopatrzeniowych przedsiębiorstwa
Liczba i wielkość magazynów zaopatrzeniowych jest zależna od:
wielkości przedsiębiorstwa
charakteru prowadzonej działalności gospodarczej
specyfiki procesów technologicznych
Fazy przepływów materiałowych
dopływ materiałów zaopatrzeniowych do przedsiębiorstwa /transport/
odbiór i składowanie materiałów w magazynach zaopatrzeniowych i związane z tym czynności manipulacyjne /magazynowanie/
przepływ materiałów zaopatrzeniowych z magazynów do pierwszego stanowiska roboczego w procesie produkcyjnym /transport wewnętrzny
Funkcje logistyki zaopatrzenia
kompletność dostaw zaopatrzeniowych
ustalona terminowość i rytmiczność dostaw
niezawodność i sprawność łańcucha dostaw
Istotą logistycznych decyzji w sferze zaopatrzenia jest odpowiedź na następujące pytania:
Proces organizacji dostaw materiałów obejmuje:
analizę rynku zaopatrzenia z punktu widzenia potrzeb materiałowych
sformułowanie ofert i zapytań zaopatrzeniowych
prowadzenie negocjacji i przygotowanie kontraktu
Analiza rynku zaopatrzeniowego
stabilność rynku i poziom jego regulacji
bariery i możliwości wejścia na rynek nowych producentów i nowych konkurencyjnych odbiorców
- określenie asortymentu i ilości zamawianych materiałów
- wybór dostawców i źródeł zaopatrzenia
określenie terminu i wielkości dostawy
ustalenie warunków składania i realizacji zamówień
negocjowanie warunków finansowych i technicznych zakupu
wybór formy transportu i zasad rozliczania
określenie zasad reklamacji i zwrotów
uwzględnienie fluktuacji i zakłóceń zaopatrzenia
Negocjacje warunków kontraktowych
Kryteria wyboru dostawców:
odległość dostawcy od odbiorcy /koszty transportu/
terminowość i rytmiczność dostaw /czas realizacji dostawy, umożliwiający utrzymanie minimalnego poziomu zapasów/
gwarantowana ilość, jakość, i asortyment dostaw
sposób dostarczania materiałów do odbiorcy
możliwość negocjowania cen, terminów i zamówień
warunki gwarancji odpowiednie do pakietu świadczeń oferowanych przez producenta
Wszystkie powyższe kryteria wyboru dostawców podporządkowane są nadrzędnej zasadzie logistycznej - minimalizacji kosztów przy zachowaniu określonych standardów obsługi klienta
Kryterium lokalizacji dostawcy zaleca wybór najbliższych źródeł zaopatrzenia, z czym może wiązać się:
minimalizacja kosztów transportu i dostawy
minimalizacja czasu dostawy
zwiększenie bezpieczeństwa ładunku na krótszej trasie
możliwość realizacji elastycznych zamówień
Kryterium odległości /koszty transportu i czas/
podatność transportowa ładunku
możliwość zastosowania gałęzi transportu
dostępność do sieci komunikacyjnej
odległość od terminali przeładunkowo-składowych
dopuszczalne obciążenie infrastruktury transportowej
niezawodność asortymentową
niezawodność ilościową i jakościową
Teoretycznie niezawodne źródło dostaw to takie, które realizuje 100% zamówień zgodnie z ustalonymi terminami, w uzgodnionej ilości i jakości materiałów, pod względem asortymentowym.
Obniżenie niezawodności dostaw do 90%, powinno spowodować zmianę dostawcy i wybór nowego źródła zakupów.
Niezawodność dostaw ma zasadniczy wpływ na wysokość zapasów magazynowych
rabatów i upustów cenowych
terminów i sposobów płatności
Kryterium organizacyjno-techniczne /elastyczność dostawcy/
termin składania zleceń i zamówień
możliwość wprowadzania zmian w zamówieniach długookresowych
możliwość dodatkowej realizacji lub anulowania niektórych zamówień
Przedmiotem logistyki są procesy sprawnego zarządzania fizycznymi przepływami surowców, materiałów, produktów, a także usług od źródeł pozyskania /dostawców/ poprzez wszystkie etapy pośrednie do końcowego konsumenta
Logistyka oznacza optymalne przemieszczanie i składowanie towarów wraz z towarzyszącą informacją
Termin logistyka nie doczekał się jednolitej interpretacji
Przez logistykę rozumie się pojęcie oznaczające zarządzanie działaniami przemieszczania i składowania, które mają ułatwić przepływ produktów z miejsc pochodzenia do miejsc finalnej konsumpcji, jak również związaną z nimi informacją, w celu zaoferowania klientowi odpowiedniego poziomu obsługi po rozsądnych kosztach. W definicji tej termin „produkt” należy traktować jako towary i usługi
Trzy zadania stawiane logistyce
koordynacja przepływu surowców, materiałów do produkcji wyrobów gotowych do konsumentów,
minimalizacja kosztów tego przepływu
podporządkowanie działalności logistycznej wymogom obsługi klientaŁańcuch dostaw - wieloetapowy przepływ materiałów, towarów i usług od oryginalnego źródła - poprzez wszystkie formy pośrednie - do końcowego odbiorcy
Łańcuch dostaw - integrująca filozofia zarządzania całym przepływem w kanale dystrybucji od dostawcy do finalnego klienta
Łańcuch dostaw - strategiczna koncepcja polegająca na zrozumieniu i zarządzaniu sekwencją działań - od dostawcy do klienta - dodających wartości produktom przepływającym przez rurociąg dostaw
Definicje wskazują iż łańcuch dostaw przekracza granice między firmami w zarządzaniu i koordynacji przepływu materiałów , począwszy od surowców do produktu finalnego / niezależnie czy kupowany jest przez ostatecznego konsumenta, czy też przez inną firmę , która może go dalej przetworzyć
Podmiotem w logistyce są klienci - dostawcy, odbiorcy pośrednicy - oraz menedżerowie logistyki, służby logistyczne oraz jednostki wykonawcze procesów logistycznych
Przedmiotem w logistyce są fizyczne procesy przepływów surowców, materiałów towarów i usług oraz strumieni informacyjno-decyzyjnych sterujących tymi przepływami
Przepływy fizyczne mediów gospodarczych /surowców materiałów, wyrobów, towarów i usług/
|
Logistyka produkcji /w przedsiębiorstwach produkcyjnych/
Zajmuje się planowaniem, organizowaniem i kontrolowaniem przepływu surowców, materiałów , części i elementów kooperacyjnych podczas procesu produkcyjnego
Zadania logistyki produkcji rozpoczynają się w momencie wydania materiałów ze składów zaopatrzeniowych i obejmują fazy przepływu poprzez pośrednie magazyny wydziałowe, stanowiskowe, aż do końcowych magazynów wyrobów gotowych i zbytu
Zadania logistyki produkcji
zagwarantowanie ciągłości produkcji pod względem przepływów materiałowych zgodnie z wymaganiami cyklu technologicznego
minimalizacja zapasów produkcji w toku, co oznacza minimalizację kosztów zamrożonego kapitału i redukcję kosztów utrzymania tych zapasów
Logistyka usług /w przedsiębiorstwie handlowym
Zajmuje się planowaniem, organizowaniem i kontrolowaniem przepływu towarów w magazynie
Jej zadania rozpoczynają się w momencie przyjęcia towaru na magazyn a kończą wraz z wydaniem towaru z magazynu
rozmieszczenie w gniazdach regałów
kompletacja i dekompletacja towarów
tworzenie jednostek ładunkowych
pakowanie, konfekcjonowanie, znakowanie
obsługa placów składowych
Zadaniem dystrybucji jest dostarczanie finalnym nabywcom pożądanych przez nich produktów:
do miejsc, w których chcą je nabyć
w odpowiadającym im czasie
na uzgodnionych warunkach
po akceptowalnych przez nich cenie
funkcje przedtransakcyjne
funkcje związane z realizacją transakcji kupna-sprzedaży
Funkcje dystrybucji mogą być realizowane przez samych wytwórców produktów /dystrybucja bezpośrednia/ lub zlecane pośrednikom /dystrybucja pośrednia/
rodzaj i struktura kanału
/przepustowość kanału - efekty/
Zbiór wzajemnie zależnych od siebie organizacji, współuczestniczących w procesie dostarczania produktu lub usługi do użytkownika lub konsumenta
/poziom obsługi dystrybucyjnej - koszty/
Pośrednicy działający na własny rachunek - ponoszą ryzyko działalności gospodarczej, ich wynagrodzeniem jest marża handlowa
Pośrednicy działający na cudzy rachunek - nie ponoszą ryzyka działalności gospodarczej, ich wynagrodzeniem jest prowizja
Pośrednicy działający w cudzym imieniu i na cudzy rachunek
Pośrednicy działający we własnym imieniu i na cudzy rachunek
Pośredicy działający we własnym imieniu i na własny rachunek
Zalety kanału bezpośredniego
pełna kontrola producenta nad zbytem, cenami, poziomem świadczonych usług
szybki, dwukierunkowy przepływ informacji rynkowych
szybkie dostosowanie oferty do zmian popytu
szybszy przepływ płatności
Wady kanału bezpośredniego
Konieczność ponoszenia wszelkich kosztów dystrybucji i pełnego ryzyka sprzedaży
Rozbudowana struktura organizacyjna przedsiębiorstwa
Ograniczenie zakresu penetracji rynku do przepustowości posiadanej sieci dystrybucji
Zalety kanały pośredniego
Zwiększona możliwość penetracji rynku i zwiększona potencjalna sprzedaż
Ułatwiona ekspansja producenta na nowe rynki
Redukcja ogólnej liczby transakcji z nabywcami finalnymi
Uwolnienie producenta od ponoszenia kosztów budowy sieci dystrybucyjnej
Zmniejszone ryzyko sprzedaży
Częściowa lub całkowita utrata bezpośredniej kontroli nad wyborem nabywców, cenami, promocją
Wydłużony okres płatności
Możliwość powstawania konfliktów w kanale
Ujemne konsekwencje w przypadku nie wywiązywania się pośrednika z zobowiązań, niskie kwalifikacje pośredników
Istota dystrybucji fizycznej
Istotą dystrybucji fizycznej jest przepływ gotowych produktów z miejsc ich wytworzenia do miejsc zakupu przez finalnych nabywców
Dystrybucja fizyczna to operacje dotyczące przemieszczania produktów z miejsc ich wytworzenia do miejsc przeznaczenia
Dystrybucja fizyczna nazywana jest również logistyką dystrybucji
Logistyka w dystrybucji oznacza zintegrowany proces planowania, organizowania i kontroli strumieni towarów i związanych z nimi informacji
Cel dystrybucji fizycznej
Celem dystrybucji fizycznej jest zapewnienie nabywcom dostępności produktów przy minimalizacji związanych z tym kosztów.
Zadaniem logistyki dystrybucji jest zarządzania procesem dostawy odpowiednich towarów pod względem rodzaju, ilości i jakości do właściwego miejsca i we właściwym czasie po najniższym koszcie
Determinanty zastosowania logistyki w sferze dystrybucji
Konieczność obniżania łącznych kosztów logistycznych w całym kanale dystrybucji, w związku z nasilającą się konkurencją i obniżaniem rentowności sprzedaży
Możliwość uzyskania przewagi konkurencyjnej przez zwiększenie poziomu usługi dostawczej lub obsługi klienta
Proces dystrybucji fizycznej rozpoczyna się z momentem złożenia zamówienia określającego:
Cykl obsługi zamówień obejmuje:
Przekazanie zamówienia przez kupującego
Sprawdzenie wiarygodności kupującego
Transport obejmuje czynności niezbędnego fizycznego przemieszczania produktów w przestrzeni tj. z miejsca wysyłki do miejsca odbioru
Głównym zadaniem transportu jest dostarczanie produktów do wskazanego miejsca we właściwym czasie , w dobrym stanie i po akceptowalnym koszcie
Producenci i pozostali uczestnicy kanałów dystrybucyjnych mogą korzystać z :
Korzystanie z magazynów własnych jest z reguły bardziej efektywne przy dużych zapasach przechowywanych produktów , zapewniających znaczne wykorzystanie powierzchni składowej
Zaletą własnych składów jest zapewnienie odpowiednich warunków magazynowania i kontrola zapasów
Zapas oznacza stan fizycznego nagromadzenia produktów w celu zachowania ciągłości sprzedaży i umożliwienia nabywcy swobody wyboru.
Potrzeba gromadzenia zapasów wynika z:
Trudności pełnej synchronizacji popytu i podaży
Sezonowości i specjalizacji produkcji
Dążenia do zapewnienia nabywcom pożądanego poziomu usług
Dostępu do produktów w dogodnym dla nich miejscu i czasie
Koszty utraconych możliwości sprzedaży
Koszty utraconych możliwości sprzedaży powstają w wyniku niesprawności obsługi dystrybucyjnej. Nie znajdują one odzwierciedlenia w rachunku kosztu i wyników uczestników kanałów dystrybucji, chociaż niekiedy znacznie determinują ich wielkość
Poziom usług dystrybucyjnych wyznaczają m.in.:
Cykl realizacji zamówienia
Niezawodność dostaw /pewność realizacji zamówienia, co do ilości jakości, terminu
Dostępność zapasów i łatwość złożenia zamówienia
Elastyczność dostaw /np. gotowość dostarczenia produktów w nagłej potrzebie
Warunki gwarancji oraz reklamacji jakościowych i ilościowych
Zdolność sprzedającego do świadczenia usług dodatkowych
Oferowane warunki kredytu
Kompetencje personelu handlowego
Poziom obsługi dystrybucyjnej
Wzrost poziomu obsługi wymaga zwiększenia poziomu zapasów, skrócenia czasu dostawy /przy zastosowaniu droższych środków transportu, większej liczby magazynów/. Zwiększa to koszty dystrybucji.
Po przekroczeniu pewnego progu koszty podwyższenia poziomu usług dystrybucyjnych rosną progresywnie, co może spowodować konflikt kosztowo-dochodowy
|
przepływu surowców, materiałów , części i elementów kooperacyjnych podczas procesu produkcyjnego
Zadania logistyki produkcji rozpoczynają się w momencie wydania materiałów ze składów zaopatrzeniowych i obejmują fazy przepływu poprzez pośrednie magazyny wydziałowe, stanowiskowe, aż do końcowych magazynów wyrobów gotowych i zbytu
logistyka produkcji nie zajmuje technologią procesów produkcyjnych, jej zadania to sprawna organizacja systemu produkcji
transport wewnętrzny surowców, materiałów, półfabrykatów , części zamiennych oraz wyrobów gotowych
czynności manipulacyjne towarzyszące produkcji
tworzenie i utrzymywanie zapasów technologicznych i zapasów produkcji w toku
zagwarantowanie ciągłości produkcji pod względem przepływów materiałowych zgodnie z wymaganiami cyklu technologicznego
minimalizacja zapasów produkcji w toku, co oznacza minimalizację kosztów zamrożonego kapitału i redukcję kosztów utrzymania tych zapasów
Przy projektowaniu struktury przepływów w procesie produkcyjnym istotne jest zapewnienie jednokierunkowości przepływów i minimalizowanie liczby kanałów przepływowych
Wyeliminowanie tzw. nawrotów powoduje uproszczenie struktury przepływów materiałów, przyspieszenie tego procesu, a przez to usprawnienie zarządzania produkcją
Obsługa zapasów produkcji w toku
Planowanie i sterowanie przepływów materialnych produkcji
Zasadą zarządzania logistycznego fazy produkcji jest zachowanie terminowości zakończenia cykli produkcyjnych, ich skracanie oraz minimalizacja zapasów produkcji w toku, przy utrzymaniu stałej jakości produkcji
Służą do wyrównywania dysproporcji jaka występuje w zapotrzebowaniu materiałowym poszczególnych komórek i stanowisk pracy w określonym ciągu technologicznym
Wykorzystywane są do wyrównywania bieżących dysproporcji w zapotrzebowaniu pomiędzy poszczególnymi stanowiskami produkcyjnych na kolejnych etapach produkcji
Bazuje na tzw. kartach produkcji
Kanban jako nośnik informacji jest sygnałem do produkcji i ruchu odpowiedniego asortymentu, który polega na przemieszczeniu na odpowiednie stanowisko robocze
Wystawia się je dla każdego detalu w procesie produkcyjnym i używane są w zamkniętym obiegu pomiędzy wytwórcą danego detalu a jego technologicznym odbiorcą
Celem tej metody jest ograniczenie zapasów do niezbędnego minimum poprzez zapewnienie małych i częstych dostaw dokładnie na czas
Dotyczy to dostaw do następnego stanowiska wytwórczego
Infrastruktura transportu
drogi wszystkich gałęzi transportu
urządzenia pomocnicze służące do obsługi dróg i punktów transportowych
Infrastruktura transportu drogowego
Infrastruktura liniowa obejmuje drogi o różnym stopniu dostępności i różnych funkcjach wobec przyległych okolic
drogi ogólnodostępne, drogi ekspresowe, autostrady
drogi krajowe, wojewódzkie, lokalne miejskie, gminne, zakładowe
Infrastruktura punktowa obejmuje stacje przeładunkowe/terminale/ wyładownie oraz pozostałe miejsca, gdzie następuje za/wyładunek
Infrastruktura transportu kolejowego
Infrastruktura liniowa obejmuje zespół urządzeń i budowli, które służą ruchowi pociągów i zapewniają mu bezpieczeństwo
Infrastruktura punktowa obejmuje stacje, dworce, przystanki, wyładownie, terminale kolejowe
Infrastruktura transportu morskiego
Infrastruktura liniowa obejmuje szlaki morskie /uwaga ma charakter naturalny/, kanały oraz urządzenia nawigacyjne zapewniające bezpieczeństwo
Infrastruktura punktowa to porty morskie /punkty węzłowe i bramowe/
Infrastruktura transportu wodnego śródlądowego
Infrastruktura liniowa obejmuje naturalne drogi wodne - rzeki oraz kanały
Infrastruktura punktowa to porty rzeczne jak również porty morskie
Infrastruktura transportu lotniczego
Infrastruktura liniowa obejmuje drogi lotnicze będące wycinkami przestrzeni powietrznej oraz urządzenia do nawigacji
Infrastruktura punktowa obejmuje lotniska o różnym wyposażeniu i wielkości, na których rozwinęły się terminale towarowe - cargo
PRZYKŁADOWE DEFINICJE SYSTEMU LOGISTYCZNEGO
zbiór elementów logistycznych, między którymi występują określone zależności
system przestrzenno-czasowej transformacji towarów; zachodzące w nim procesy to procesy logistyczne
całość zintegrowanych ze sobą procesów logistycznych, wpływających na siebie nawzajem i pozostających w określo-nym związku z otoczeniem
celowo zorganizowany i połączony zespół takich elementów (podsystemów), jak: zaopatrzenie, produkcja, transport, magazyny, dystrybucja wraz z relacjami między nimi oraz ich własnościami, warunkującymi przepływ strumieni dóbr rzeczowych, środków finansowych, informacji oraz innych
GŁÓWNE CECHY SYSTEMU LOGISTYCZNEGO
System logistyczny jest systemem otwartym, gdyż jego elementy występują w relacji do otoczenia systemu
System logistyczny jako system otwarty jest systemem względnie odosobnionym - z jednej strony ma określone granice i jest wydzielony z otoczenia, z drugiej współdziała z nim poprzez wymianę materii, energii oraz informacji
System logistyczny wpływa poprzez swoje wyjścia na otoczenie i jest poddany wpływowi z zewnątrz poprzez wejście
System logistyczny stale dostosowuje się do swojego otoczenia, jednak to otoczenie w znacznie większym stopniu wpływa na zachowanie i kształt systemu niż odwrotnie
Zachowanie systemu logistycznego jest wynikiem współdziałania wszystkich elementów systemu, zarówno między sobą (relacje wewnętrzne), jak i z otoczeniem systemu (relacje zewnętrzne)
Systemy logistyczne cechuje wieloszczeblowa hierarchia - można w nich wyodrębnić podsystemy różnego stopnia, gdzie podsystemy niższego rzędu mogą być traktowane jako elementy podsystemu wyższego rzędu i odwrotnie
|