ĆWICZENIE PROJEKTOWE NR 2.
(Sprawdzenie stateczności skarpy gruntowej metodą Felleniusa).
Wydział Budownictwa autor: Johnny
Lądowego i Wodnego sprawdz.: prof. Ryszard Izbicki
1.Opis obiektu i jego konstrukcji.warunki gruntowo-wodne
Tematem projektu jest sprawdzenie stateczności skarpy gruntowej dla dwóch warunków wodnych, tj. dla skarpy zbiornika wodnego przed wypełnieniem wodą, oraz po wypełnieniu zbiornika wodą o wysokości 5m od dna zbiornika. Sprawdzenia stateczności dokonano metodą Felleniusa (Szwedzką). W pierwszej części obliczenia zostały wykonane, dla zbiornika wypełnionego wodą, natomiast w drugiej, dla zbiornika pustego. Ustalono, że obiekt jest drugiej kategorii geotechnicznej. W pierwszym przypadku panują złożone, a w drugim proste warunki gruntowe.
2.Charakterystyka podłoża.
Przeprowadzono badania terenowe w Miliczu na ul. Wojska Polskiego, sondowanie oraz badania laboratoryjne na podstawie, których uzyskano dane na temat przekroju badanej skarpy oraz parametrów geotechnicznych Id i Ic , które posłużyły obliczeniu parametrów dodatkowych. Parametry zamieszczono w tabeli 1.
Oznaczenie parametrów:
Ic - wskaźnik konsystencji
ID - stopień zagęszczenia gruntu niespoistego
IL - stopień plastyczności gruntu spoistego
ρs - gęstość właściwa szkieletu
ρ - gęstość objętościowa gruntu
wn - wilgotność naturalna gruntu
γs - ciężar właściwy szkieletu gruntowego
γ - ciężar objętościowy
ρd - gęstość objętościowa szkieletu gruntowego
n - porowatość
γsat - ciężar objętościowy nasyconego gruntu
γ' - ciężar objętościowy uwzględniający wypór wody
CZĘŚĆ PIERWSZA - ZBIORNIK ZALANY WODĄ
Tabela 1.
nr warstwy |
symbol gruntu wg PN-EN ISO 14688 |
symbol gruntu wg PN-81/B-03020 |
grupa konsolidacyjna |
miąższość warstwy |
Ic |
IL |
ID |
stan wilgotności |
ρs [t/m³] |
ρ0 [t/m³] |
wn [%] |
1 |
Gr |
Ż |
- |
3 |
- |
- |
0,3 |
mało wilgotne |
2,65 |
1,7 |
5 |
2 |
CSa |
Pr |
- |
2 |
- |
- |
0,5 |
mało wilgotne |
2,65 |
1,7 |
5 |
3 |
CSa |
Pr |
- |
1 |
- |
- |
0,5 |
mokre |
2,65 |
2 |
22 |
4 |
Cl |
I |
D |
∞ |
0,4 |
0,6 |
- |
- |
2,72 |
1,75 |
50 |
nr warstwy |
γs [kN/m³] |
γ [kN/m³] |
ρd [t/m³] |
n |
γsat [kN/m³] |
γ' [kN/m³] |
φu (φu') [°] |
Cu' [kPa] |
1 |
26,5 |
17 |
1,62 |
0,39 |
- |
- |
37 |
0 |
2 |
26,5 |
17 |
1,62 |
0,39 |
- |
- |
33 |
0 |
3 |
26,5 |
20 |
1,64 |
0,38 |
20,21 |
10,21 |
33 |
0 |
4 |
27,2 |
17,5 |
1,17 |
0,57 |
17,38 |
7,38 |
7 |
31 |
3. Obliczenia sił działających na skarpę
W celu obliczenia sił działających na skarpę, zgodnie z metodą Felleniusa, ustalono kołową linię poślizgu. Jej środek O wyznaczono zgodnie z literaturą. Jego ulokowanie w skrajnej części pola spowodowane jest chęcią objęcia całego zadanego obciążenia q. Promienie R1 i R2 wyznaczono z tabel zawartych w literaturze. Przekrój skarpy wraz z podziałem na paski i krzywą poślizgu przedstawia rysunek 1.
Rysunek 1.
Siły dla poszczególnych pasków wyznaczono, jak na poniższym schemacie:
Siły policzono wg wzorów:
gdzie, φ - kąt tarcia wewnętrznego
l - długość powierzchni poślizgu w granicach paska
Paski zostały ponumerowane kolejno od lewej do prawej numerami 1-17. Wyniki obliczeń przedstawia tabela 2.
Tabela 2.
l.p. |
l [m] |
α [°] |
Q [kPa] |
N [kPa] |
B [kPa] |
T [kPa] |
1 |
3,6 |
53 |
52,190 |
31,428 |
41,666 |
23,667 |
2 |
2,7 |
46 |
151,250 |
105,111 |
108,757 |
68,216 |
3 |
1,5 |
42 |
113,342 |
84,258 |
75,809 |
54,683 |
4 |
1,4 |
38 |
125,427 |
98,864 |
77,187 |
55,533 |
5 |
2,4 |
32 |
243,801 |
206,792 |
129,136 |
99,778 |
6 |
2,3 |
26 |
261,581 |
235,134 |
114,615 |
100,156 |
7 |
2,2 |
21 |
275,598 |
257,311 |
98,718 |
99,778 |
8 |
1,6 |
17 |
178,604 |
170,808 |
52,193 |
70,562 |
9 |
1,5 |
13 |
157,826 |
153,785 |
35,485 |
65,373 |
10 |
1,5 |
9 |
135,646 |
133,978 |
21,209 |
62,942 |
11 |
1,5 |
5 |
112,433 |
112,006 |
9,794 |
60,246 |
12 |
1,5 |
1 |
88,113 |
88,100 |
1,537 |
57,312 |
13 |
1,5 |
-3 |
67,708 |
67,615 |
-3,542 |
54,798 |
14 |
1,5 |
-7 |
53,413 |
53,015 |
-6,506 |
53,006 |
15 |
1,5 |
-11 |
40,060 |
39,324 |
-7,640 |
51,326 |
16 |
1,5 |
-15 |
25,526 |
24,657 |
-6,603 |
49,526 |
17 |
1,6 |
-20 |
9,886 |
9,290 |
-3,379 |
50,740 |
|
|
|
|
∑ |
738,437 |
1077,640 |
4. Obliczenia wskaźnika stateczności zbocza
Równowaga bryły poślizgu będzie zachowana, jeśli suma momentów sił utrzymujących będzie co najmniej równa sumie momentów sił zsuwających. Stosunek tych sum nazywany jest wskaźnikiem stateczności zbocza i powinien być większy niż współczynnik pewności dopuszczalnej
, który w ze względu na nieznaną ważność zagadnienia przyjęto jako górną wartość zakresu (1,1 - 1,5), a więc
.
Wskaźnik oblicza się ze wzoru:
Ostatecznie wskaźnik stateczności zbocza dla zbiornika wypełnionego wodą wynosi:
CZĘŚĆ DRUGA - ZBIORNIK SUCHY
Sytuacja wygląda inaczej, jeżeli w zbiorniku nie znajduje się woda. Parametry geotechniczne w takim przypadku przedstawia tabela 3.
Tabela 3.
nr warstwy |
symbol gruntu wg PN-EN ISO 14688 |
symbol gruntu wg PN-81/B-03020 |
grupa konsolidacyjna |
miąższość warstwy |
Ic |
IL |
ID |
stan wilgotności |
ρs [t/m³] |
ρ0 [t/m³] |
wn [%] |
1 |
Gr |
Ż |
- |
3 |
- |
- |
0,3 |
mało wilgotne |
2,65 |
1,7 |
5 |
2 |
CSa |
Pr |
- |
3 |
- |
- |
0,5 |
mało wilgotne |
2,65 |
1,7 |
5 |
3 |
Cl |
I |
D |
∞ |
0,4 |
0,6 |
- |
- |
2,72 |
1,75 |
50 |
nr warstwy |
γs [kN/m³] |
γ [kN/m³] |
ρd [t/m³] |
n |
φu [°] |
Cu [kPa] |
1 |
26,50 |
17,00 |
1,62 |
0,39 |
37 |
0 |
2 |
26,50 |
17,00 |
1,62 |
0,39 |
33 |
0 |
3 |
27,20 |
17,50 |
1,17 |
0,57 |
5 |
33 |
Podczas liczenia sił działających na kolejne paski bryły odłamu postępowano identycznie jak w części pierwszej, jednak do liczenia korzystano z parametrów z tabeli 3. Wyniki obliczeń prezentuje tabela 4.
Tabela 4.
l.p. |
l [m] |
α [°] |
Q [kPa] |
N [kPa] |
B [kPa] |
T [kPa] |
1 |
3,6 |
53 |
52,190 |
31,428 |
41,666 |
23,667 |
2 |
2,7 |
46 |
151,250 |
105,111 |
108,757 |
68,216 |
3 |
1,5 |
42 |
117,010 |
86,984 |
78,263 |
56,452 |
4 |
1,4 |
38 |
119,260 |
94,003 |
73,392 |
54,420 |
5 |
2,4 |
32 |
289,475 |
245,532 |
153,329 |
100,670 |
6 |
2,3 |
26 |
331,650 |
298,118 |
145,317 |
101,969 |
7 |
2,2 |
21 |
364,900 |
340,688 |
130,705 |
102,391 |
8 |
1,6 |
17 |
255,400 |
244,251 |
74,635 |
74,158 |
9 |
1,5 |
13 |
241,100 |
234,927 |
54,209 |
70,043 |
10 |
1,5 |
9 |
223,475 |
220,726 |
34,942 |
68,801 |
11 |
1,5 |
5 |
203,400 |
202,627 |
17,719 |
67,219 |
12 |
1,5 |
1 |
180,700 |
180,673 |
3,152 |
65,299 |
13 |
1,5 |
-3 |
155,200 |
154,988 |
-8,118 |
63,053 |
14 |
1,5 |
-7 |
126,700 |
125,757 |
-15,433 |
60,497 |
15 |
1,5 |
-11 |
95,025 |
93,281 |
-18,123 |
57,657 |
16 |
1,5 |
-15 |
60,550 |
58,489 |
-15,664 |
54,615 |
17 |
1,6 |
-20 |
23,450 |
22,037 |
-8,016 |
54,727 |
|
|
|
|
∑ |
850,731 |
1143,853 |
Korzystając z wyników z tabeli 4. obliczono wskaźnik stateczności zbocza, który wyniósł:
5. Podsumowanie i wnioski
W obu przypadkach wskaźnik stateczności zbocza nie osiągnął wartości dopuszczalnej. Wyniósł kolejno:
-
- dla zbiornika wypełnionego wodą
-
- dla pustego zbiornika.
Oznacza to, że należy przedsięwziąć pewne kroki, aby zapewnić wymagany zapas stateczności. Najprostszym sposobem zwiększenia stateczności zbocza jest obsadzenie go trawą i krzewami. Jest to jednak metoda niepraktyczna w przypadku zbiorników wodnych, gdyż roślinność nie będzie utrzymywać się pod wodą. Skuteczniejszą metodą byłoby więc postawienie ścianek oporowych lub zmniejszenie kątu nachylenia skarpy. Jednakże często ingerencja w budowę skarpy może być niemożliwa. Dlatego najrozsądniejszym rozwiązaniem problemu zbyt małego zapasu bezpieczeństwa, będzie wybrukowanie skarpy lub jej gwoździowanie.
gdzie,
Q - ciężar gruntu w obrębie paska, uwzględniający obciążenie q
N - siła docisku
B - siła zsuwająca
T - opór ścinania (siła tarcia)
α - kąt nachylenia stycznej wycinka okręgu do podłoża