Rozwój cywilizacyjny, nieustanne i szybkie tempo zmian zachodzących w środowisku otaczającym dziecko odbija się w sposób niekorzystny na narządy ruchu, a także narządy wewnętrzne, zwiększając tym samym niewydolność układu oddechowego i sercowo-naczyniowego. U dzieci i młodzieży pojawiają się wady postawy i deformacje stóp. Zmianom tym, traktowanym jako przejaw procesu ewolucji można by nie przeciwdziałać, gdyby nie upośledzały one wydolności organizmu. Ponieważ ograniczają one jego możliwości funkcjonalne, należy je uznać za niekorzystne i drogą odpowiednich czynników ograniczyć lub usunąć ich negatywny wpływ. Postępowanie wyrównawczo-korekcyjne ma na celu likwidację wady lub zahamowanie jej dalszego rozwoju, a tym samym przywrócenie prawidłowej postawy ciała. Gimnastyka korekcyjna jest głównie kierowana do dzieci młodszych z wadami postawy nie wymagającymi jeszcze postępowania rehabilitacyjnego. Są to dzieci z przedszkoli i młodszych klas szkoły podstawowej. W szkołach na ogół organizowana jest gimnastyka korekcyjna w wymiarze dwóch godzin tygodniowo, a proces wyrównywania jest długotrwały i może trwać kilka lat, musi też być przemyślany i konsekwentnie stosowany aby dał oczekiwane rezultaty. Wady nie zauważone i nie korygowane nasilają się w miarę dojrzewania i dorastania dziecka. Nie korygowane w porę mogą nawet doprowadzić do trwałych zniekształceń i w konsekwencji do kalectwa.
„Zabawa i ruch to zdrowy duch”
Program profilaktyczny z gimnastyki korekcyjnej dla klas I - III
Opracowała : mgr Urszula Niedzielska
Stronie Śląskie wrzesień 2005
O programie
Prowadząc w szkole gimnastykę korekcyjną dla dzieci zaobserwowałam zwiększającą się co roku liczbę dzieci z wadami postawy. Dlatego opracowałam program profilaktyczny z gimnastyki korekcyjnej, aby nie tylko likwidować już powstałe wady postawy, ale aby ograniczyć ich powstawanie. Do realizacji programu muszą się włączyć nauczyciele klas młodszych, a także rodzice i same dzieci.
Zadanie dla autora programu :
Przeprowadzenie w macierzystej szkole na zaproszenie nauczycieli, zajęć instruktażowych dla rodziców na zebraniach klasowych.
Temat instruktażu:
Jakie są przyczyny i skutki wad postawy ciała oraz jakie ćwiczenia profilaktyczne można wykonywać w warunkach domowych.
Zadania dla rodziców :
Uczestnictwo w zajęciach instruktażowych.
Wcielanie w życie programu profilaktycznego poprzez stosowanie ćwiczeń i zabaw z dzieckiem w domu.
Uczulanie dziecka na stosowanie prawidłowych nawyków ruchowych w codziennych zajęciach.
Udział w zajęciach otwartych.
Kierowanie dzieci z wykrytymi wadami postawy na zajęcia z gimnastyki korekcyjnej.
Charakterystyka programu :
Program przeznaczony jest dla dzieci 7 - 10 letnich. Opracowane ćwiczenia i zabawy z elementami korektywnymi powinny być wykorzystywane na zajęciach kształcenia zintegrowanego realizując edukację motoryczno-zdrowotną oraz podczas ćwiczeń śródlekcyjnych. Zabawy i ćwiczenia zawarte w programie mogą być realizowane w dowolnej kolejności. Jest to program otwarty, nauczyciel może go wzbogacać o własne pomysły ćwiczeń, pamiętając o zasadzie „ nie szkodzić”. Ćwiczenia powinno się powtarzać kilkakrotnie, wytrzymując każde ćwiczenie kilka sekund. Na poszczególnych poziomach wiekowych należy stopniować trudności.
Cele programu profilaktycznego
Celem nadrzędnym profilaktyki jest niwelowanie przyczyn powstawania wad postawy u dzieci.
Cele szczegółowe wynikające nadrzędnego celu to:
unikanie zachowań powodujących wady postawy, a przejawianie zachowań i stosowanie ćwiczeń sprzyjających prawidłowej postawie ciała,
wyrabianie nawyku prawidłowej postawy ciała,
wzmacnianie gorsetu mięśniowego
stosowanie zasady dyscyplinowania ciała i ducha w działaniach codziennych.
przeciwdziałanie niepożądanym zjawiskom rozwojowym oraz likwidowanie zjawisk już zaistniałych.
Najważniejsze w profilaktyce jest:
utrzymanie prawidłowej postawy w czasie zajęć szkolnych i w domu,
siedzenie w odpowiednio dostosowanych do wzrostu stolikach i krzesełkach,
chodzenie w odpowiednim obuwiu,
stosowanie ćwiczeń gimnastycznych o charakterze kompensacyjnym i korekcyjnym w trakcie wychowania fizycznego, i w trakcie ćwiczeń śródlekcyjnych,
przestrzeganie higieny osobistej,
stosowanie na zajęciach ruchowych w młodszych klasach zabaw i ćwiczeń na czworakach,
Przewidywane osiągnięcia uczniów :
zna swoje ciało i jego potrzeby,
przestrzega higieny pracy, wypoczynku i zabawy,
rozumie znaczenie dbania o własne zdrowie,
chętnie wykonuje ćwiczenia ruchowe,
umie wykonać poprawnie ćwiczenie,
rozwija swoją sprawność fizyczną,
zachowuje zasady bezpieczeństwa podczas zajęć ruchowych,
prawidłowo wykorzystuje swoje ciało w czynnościach praktycznych,
umie wykonać wiele ćwiczeń rozwijających go fizycznie i sprawiających przyjemność,
potrafi ocenić własne możliwości,
umie pokonać strach przed wykonaniem trudniejszego ćwiczenia,
chętnie uczestniczy w zabawach ruchowych respektując ich zasady.
Przyczyny i skutki wad postaw ciała oraz przeciwwskazania i wskazania w przypadku ich zaistnienia.
Nauczyciel niezależnie od posiadanych kwalifikacji w zakresie korektywy powinien mieć ogólną orientację.
przyjmowanie złej (skulonej ) pozycji podczas siadu, zabawy i oglądania telewizji,
odrabianie lekcji przy okrągłym stole
nieodpowiednie noszenie ciężarów
niewłaściwe trzymanie się, nawyk złej postawy,
osłabienie mięśni grzbietu,
niewłaściwe ułożenie podczas snu
ograniczona ruchomość klatki piersiowej i utrata swobody oddychania,
skłonność do schorzeń górnych dróg oddechowych,
mniejsza wydolność fizyczna organizmu.
ćwiczenia z obciążeniem i dźwiganie w pozycji wysokiej,
ćwiczenia siłowe kończyn górnych,
pływanie stylem grzbietowym,
ćwiczenia wyprostne i oddechowe,
Nadmierne pochylenie kręgosłupa do przodu w odcinku lędźwiowym (plecy wklęsłe)
złe ułożenie podczas snu,
noszenie tornistra ze zbyt długimi paskami,
nieprawidłowy sposób noszenia ciężkich przedmiotów,
zbyt wczesne noszenie wysokich obcasów,
przodopochylenie miednicy,
osłabienie mięśni brzucha i przykurcz mięśni grzbietu.
złe ułożenie narządów wewnętrznych w jamie brzusznej,
zaburzenie czynności trawienia,
zaburzenia w miesiączkowaniu u dziewcząt,
niektóre ćwiczenia gimnastyczne jak : mostek, stanie na rękach przy drabinkach, wszelkie odchylenia do tyłu,
długotrwałe marsze z obciążeniem,
jazda na sankach, łyżwach, nartach,
zabawy i ćwiczenia na czworakach,
pionowe ustawienie kości krzyżowej,
brak amortyzacji kręgosłupa,
bóle głowy podczas czynności lokomocyjnych,
zwisy na drabinkach i na drążku,
Skrzywienie boczne kręgosłupa (skolioza)
asymetria długości kończyn,
jednostronne płaskostopie,
jednostronne zwichnięcie biodra,
niedostosowanie ławki szkolnej do wzrostu dziecka,
siedzenie na podkurczonej nodze,
stałe obciążanie jednej ręki,
nawykowe stanie na jednej nodze,
spanie na tym samym boku,
noszenie tornistra na plecach z nie wyregulowanymi paskami,
obronna pozycja przed bólem,
jednostronne osłabienie wzroku lub słuchu,
noszenie młodszego rodzeństwa na jednym ręku,
osłabienie mięśni tułowia,
zaburzenie symetrii budowy ciała,
zniekształcenie kręgosłupa i żeber,
zmniejszenie pojemności życiowej płuc,
przedwczesne zmiany przeciążeniowe, zwyrodnienia,
zaburzenia czynności narządów wewnętrznych,
intensywne i długotrwałe biegi, długotrwałe marsze,
przewroty, mostki i inne ćwiczenia gimnastyczne obciążające kręgosłup,
ćwiczenia i sporty symetryczne
Kolana koślawe w kształcie „X”
zmuszanie dziecka do wczesnego wstawania i chodzenia,
długie przebywanie w pozycji stojącej,
Kolana szpotawe w kształcie „O”
zbyt wczesne zmuszanie dziecka do stawania i chodzenia,
długie spacery i przebywanie w pozycji stojącej,
przynaglanie dziecka do wczesnego chodzenia,
wczesne ubieranie w buciki, zbyt długie i męczące spacery,
skoki na twardym podłożu, skoki ze schodów, gra w „gumę”
siedzenie w szkole ze zwisającymi nogami,
długotrwałe leżenie w łóżku spowodowane chorobą
stałe chodzenie w obuwiu na sztywnej zelówce,
długotrwałe marsze z dużym obciążeniem ,
krzywica, niedobór witaminy D,
upośledzeni czynności lokomocyjnych, chodzenia, biegania,
przeciwwskazania jak wyżej,
chodzenie po miękkim podłożu,
chodzenie w obuwiu z wkładką ortopedyczną,
ćwiczenia wzmacniające mięśnie stóp.
Metody:
Metoda zabawowo-naśladowcza - oparta na wyobrażeniach zdobytych przez dzieci w toku bezpośredniej obserwacji lub wywołanych przez nauczyciela takich treści, które nawiązują do przeżyć dzieci.
Przykładowe ćwiczenia:
stać jak żołnierz na warcie,
Metoda bezpośredniej celowości ruchu - polegająca na celowym zestawieniu odpowiednio dobranej pozycji wyjściowej z przemyślanym i przewidzianym przebie- giem ruchu.
Przykładowe ćwiczenia:
ustawcie się w parach, na sygnał wszyscy się rozbiegają, na powtórny sygnał zbiórka w parach.
ustawcie się według wzrostu.
usiądźcie skrzyżnie, podrzućcie piłką w górę, wykonajcie klaśnięcie i złapcie piłkę.
Metoda zadaniowa ścisła - polegająca na ruchu odwzorowanym z pokazu. Prowadzący ćwiczenia tą metodą powinien wymagać dużej dokładności.
Przykładowe ćwiczenia :
klęk podparty, uniesienie lewego ramienia w przód i prawej nogi w tył,
zwis czynny tyłem na drabince,
stanie w rozkroku, ręce na karku - skłon tułowia w przód.
Omawiane metody ukierunkowane są na nauczaniu ruchu, doskonaleniu jego jakości i zwiększaniu powtórzeń. W celu zwiększenia aktywności ruchowej podczas ćwiczeń stosuje się metodę ścisłą w formie obwodu stacyjnego. Liczba stacji i stopień trudności zależy od liczebności grupy, sprawności i wieku ćwiczących.
Pozycje wyjściowe i sposoby poruszania się w profilaktyce korekcyjnej
Stanie przy ścianie w pozycji skorygowanej (tyłem do ściany, pięty przy ścianie, nogi wyprostowane, głowa i plecy przyciśnięte do ściany, brzuch wciągnięty, łopatki ściągnięte, barki cofnięte i opuszczone, wzrok skierowany przed siebie).
Siad prosty (w siadach tułów powinien być wyprostowany, klatka piersiowa uwypuklona, łopatki ściągnięte)
Siad równoważny (siad z nogami uniesionymi nad podłogę)
Siad skulny (siad z nogami skulonymi)
Leżenie przodem (na brzuchu)
Leżenie tyłem (na plecach)
Wszystkie ćwiczenia w pozycji poziomej powinny być wykonywane na karimatach lub kocykach.
Sposoby poruszania się.
Chód w pozycji skorygowanej.
Czworakowanie z nogami ugiętymi.
Czworakowanie z nogami prostymi.
Czworakowanie w podporze tyłem.
Tadeusz Kasperczyk „Wady postawy ciała, diagnostyka i leczenie” 1998
Sławomir Owczarek, Marian Bondarowicz „ Zabawy i gry ruchowe w gimnastyce korekcyjnej 2001
Janusz Bielski „ Wychowanie fizyczne w klasach I- III kształcenie zintegrowane”1998
W. Śliwa (pod red) Praca zbiorowa „Powstawanie wad postawy ciała, ich ocena i postępowanie” 1993
Zeyland-Malawka „Ćwiczenia korekcyjne, AWF w Gdańsku” Gdańsk 1995
Sławomir Owczarek „Atlas ćwiczeń korekcyjnych” 2003
Urszula Kierczak, Tadeusz Glos „Poradnik metodyczny Wychowanie fizyczne Szkoła podstawowa Nauczanie zintegrowane”
Sławomir Owczarek „Profilaktyka wad postawy dla dzieci w wieku 3-7 lat” 1991
Przykładowe ćwiczenia profilaktyczne, do zastosowania na zajęciach ruchowych w kl. I- III.
Przyrządy i przybory : woreczki np. z grochem
Miejsce ćwiczeń : sala lekcyjna, korytarz lub sala gimnastyczna
Marsz w pozycji skorygowanej z woreczkiem na głowie np. między stolikami.
Stanie przy ścianie w pozycji skorygowanej, ręce uniesione wysoko, przekładanie woreczka z jednej ręki do drugiej.
W pozycji stojącej skorygowanej przekładanie woreczka z jednej ręki do drugiej naprzemiennie za plecami.
Siedząc na krzesełku w klasie, trzymanie woreczka stopami, unoszenie wyprostowanych nóg na wysokość kolan.
Pozycja j.w, unoszenie zgiętych kolan z woreczkiem do brody.
Ćwiczenie w parach, siedząc na krzesełkach, woreczki między stopami, przekazanie przekazanie woreczka nie pomagając sobie rękami.
W siadzie skrzyżnym - przenoszenie woreczka rękami przodem w górę - wdech, opuścić bokiem - wydech.
Ćwiczenia równoważne. Chwyt palcami stóp woreczka - stanie jednonóż, ramiona w bok.
Bez przyborów
Miejsce ćwiczeń: korytarz lub sala gimnastyczna
Klęk podparty na dłoniach, trzymać plecy proste napinając mięśnie brzucha i pośladków. Zamiennie prostować jedną nogę w tył, palce stopy przeciągać, a głowę wyciągnąć do przodu (nogę trzymać na jednym poziomie z głową. Stopniować trudność. Lewą nogę prostować do tyłu - prawe ramię wyciągnąć do przodu i odwrotnie. (Cel: wzmocnienie mięśni pośladków i grzbietu, ćwiczenie równowagi).
Ćwiczenia w klęku podpartym „koci grzbiet” i „kotek pije mleczko” (Cel: mobilizacja kręgosłupa, rozciągnięci i wzmocnienie mięśni tułowia)
Klęk podparty, oderwanie prawej ręki od podłogi i przenoszenie jej bokiem w górę pokazując sufit, przejście do lewej ręki. (Cel: wzmocnienie mięśni ściągających łopatki i rozciąganie mięśni piersiowych).
Marsz po sali, pozycja skorygowana, ręce ułożone w „skrzydełka”
Przyrządy i przybory : ławeczki gimnastyczne
Miejsce ćwiczeń : korytarz lub sala gimnastyczna
Leżenie tyłem na ławeczce, chwyt dosiężny za brzegi ławki, nogi w kolanach ugięte podciąganie się na ławce tyłem.
Leżenie tyłem na ławce, nogi w kolanach ugięte, podciąganie kolan do brzucha.
Leżenie przodem na ławeczce, ślizgi przodem.
Leżenie w poprzek ławki (ręce i nogi na podłodze), plecy uniesione, przejście do końca ławki.
Pozycja j.w., toczenie się na „okrętkę” do końca ławki.
Przyrządy i przybory : piłki lekarskie lub zwykłe, kocyki
Miejsce ćwiczeń : sala gimnastyczna
ĆWICZENIE W PARACH
Napinanie klatki piersiowej, mocowanie z kolegą, kto mocniej przepcha piłkę. (Cel: wzmacnianie mięśni klatki piersiowej)
J.w., stojąc w miejscu odbieranie koledze piłkę.
J.w., mocowanie ,ale w pozycji leżąc na kocykach
Przysiad podparty, toczenie piłki głową do kolegi.
Leżenie przodem piłka lekarska przy głowie - wypchnięcie piłki lekarskiej do współćwiczącego.
Podawanie piłki lekarskiej wyrzutem znad głowy,
Przybory : książka lub inny przedmiot z ławki ucznia
Miejsce ćwiczeń : sala lekcyjna
Marsz w miejscu obok ławki z książką na głowie wyciągając i napinając ciało wzdłuż jego osi.
Przekładanie książki z ręki do ręki, w dole , na górze, za plecami.
Powolne obroty wokół osi ciała z książką na głowie.
W staniu z książką na głowie - głęboki wdech nosem i wydech ustami.
Kilkakrotne wstawanie i poprawne siadanie na ławce.
Dmuchanie na piórko. Wdech nosem, wydech ustami.
W siadzie, ręce w skurczu pionowym - krążenie ramion w przód, w górę i w tył.
Stojąc w małym rozkroku z pionowym skurczem ramion, wznosy i opusty ramion.
Przybory i przyrządy : szarfa, krzesełko lub ławka gimnastyczna
Miejsce ćwiczeń: sala lekcyjna, sala gimnastyczna, korytarz (ćwiczenia stopy należy wykonywać boso)
W siadzie lub w staniu, stopy ustawione blisko siebie - prostowanie i podkurczanie palców stóp, wewnętrzne krawędzie stóp unoszą się.
Chód gąsienicą - przesuwanie się do przodu z silnym podkurczaniem i prostowaniem stóp.
Siad skulny podparty na ławeczce lub krześle, przekładanie szarfy stopami,
Siad na krzesełku lub w staniu rzut szarfy stopą jak najdalej.
Skoki żabki do rozłożonej szarfy na podłodze i wyskoki.
W siadzie na krzesełku zbieranie palcami stóp rozciągniętej szarfy, ćwiczenie można wykonać jedną nogą i drugą lub obunóż.
Siad klęczny przekładanie szarfy za plecami.
Siad klęczny „ukłon japoński” z naciągniętą szarfą mocno do przodu.
Przyrządy : drabinki
Miejsce ćwiczeń : sala gimnastyczna
Stanie przy drabince w pozycji skorygowanej, zapamiętanie pozycji i wykonanie dwóch kroków do przodu z zamkniętymi oczami - powrót do pozycji wyjściowej.
Zwis przodem do drabinki, wytrzymanie pięć sekund .
Zwis tyłem, wytrzymanie pięć sekund.
Zwis tyłem, uniesienie kolan „krzesełko”, wytrzymanie 2 sekundy.
Stanie przodem na pierwszym szczeblu ,ręce naciągnięte jak najwyżej, przejście do końca drabinek pozostając na pierwszym szczeblu
Przykładowe zabawy ruchowe z elementami korekcyjnymi Dzięcioł siedzący
PRZYRZĄDY I PRZYBORY: zbędne
ORGANIZACJA I PRZEBIEG ZABAWY: Dzieci siedzą w siadzie skrzyżnym w pozycji skorygowanej. Na sygnał prowadzącego i podanie hasła -
DZIĘCIOŁ KŁUJE - uczestnicy zabawy szybko pochylają głowę w przód, a następnie prostując naśladują dzięcioła stukającego dziobem w korę drzewa. Tułów przez cały czas zabawy powinien być wyprostowany i nieruchomy. Ruch dotyczy tylko głowy. Zabawa odbywa się w czasie np. 2 min. Wygrywa osoba, która nie popełni jednego z błędów: pochylenie tułowia, nieotrzymanie pozycji skorygowanej, albo popełni najmniej tych błędów
Oddziaływania korekcyjne:
wzmocnienie mięśni prostownika grzbietu odcinka piersiowego,
wyrobienie nawyku prawidłowej postawy.
Popatrz na brodę - popatrz na plecy
PRZYRZĄDY I PRZYBORY: zbędne.
ORGANIZACJA I PRZEBIEG ZABAWY: Uczestnicy zabawy siedzą na podłodze w siedzą skrzyżnym z rękoma w „skrzydełka”. Na hasło prowadzącego - POPATRZ NA BRODĘ - dzieci pochylają głowę w przód, przyciskając brodę do klatki piersiowej i kierując wzrok na dół. Na hasło - POPATRZ NA PLECY - uczestnicy zadzierają głowę mocno w tył, kierując wzrok maksymalnie za siebie, jakby chcieli zobaczyć swoje plecy. Przez cały czas tułów jest nieruchomy i wyprostowany. Zabawa odbywa się w czasie np. 1,5 min.
Prowadzący wyróżnia to dziecko, które wykonywało zadanie najładniej, bez błędów, jakimi są: brak korekcji postawy w czasie zabawy oraz ruchy tułowia.
Oddziaływania korekcyjne:
nauka utrzymywania pozycji skorygowanej,
zwiększenie ruchomości odcinka szyjnego kręgosłupa,
wzmocnienie mięśni ściągających łopatki.
Schowaj się za stołeczkiem
PRZYRZĄDY I PRZYBORY: jeden stołeczek na dwie osoby.
ORGANIZACJA I PRZEBIEG ZABAWY: Uczestnicy zabawy dobrani parami znajdują się w siadzie klęcznym (lub w klęku) po dwoje przy każdym stołeczku - po przeciwnych jego stronach. Ręce wyprostowane, dłonie oparte o stołeczek. Na hasło prowadzącego -SCHOWAJ SIĘ ZA STOŁCZKIEM - dzieci jednocześnie wykonują opad tułowia w przód ,tak aby plecy były poniżej wysokości stołeczka. Na hasło - POPATRZ NA KOLEGĘ - dzieci nie zmieniając ułożenia tułowia unoszą głowy i patrzą przed siebie. Na hasło - PATRZ NAD STOŁECZKIEM - dzieci wracają do pozycji wyjściowej. W podanej kolejności prowadzący podaje hasła, a dzieci starają się nie popełnić błędu tzn. zbyt małego opadu tułowia. Zabawa odbywa się w czasie np.1 min. Można wykorzystać ławeczkę.
Oddziaływanie korekcyjne:
odciążenie kręgosłupa od odcinka osiowego,
wzmocnienie mięśni prostownika grzbietu,
wzmocnienie mięśni karku.
Pożar - Powódź
PRZYBORY I PRZYRZĄDY: 2 - 3 ławeczki.
ORGANIZACJA PRZEBIEGU ZABAWY : W sali gimnastycznej, na jej środku ustawiane są ławeczki gimnastyczne. Uczestnicy zabawy w pozycji na czworakach poruszają się po sali. Na hasło prowadzącego - POŻAR - dzieci szybko stają w pozycji skorygowanej przy ścianie. Prowadzący sprawdza i ewentualnie poprawia postawę dzieci. Na hasło prowadzącego - POWÓDŹ - dzieci muszą usiąść na ławeczce i unieść lekko nogi, aby nie zalała ich woda. Prowadzący wyróżnia te dzieci ,które poprawnie przyjmowały pozycję skorygowaną przy ścianie oraz właściwie czworakowały.
Oddziaływanie korekcyjne :
nauka przyjmowania pozycji skorygowanej w staniu,
odciążenie kręgosłupa od ucisku osiowego ( w czworakowaniu).
Żołnierze na warcie
PRZYRZĄDY I PRZYBORY: zbędne
ORGANIZACJA I PRZEBIEG ZABAWY : Uczestnicy zabawy ustawieni w szeregu tyłem do ściany naśladują żołnierzy stojących na warcie. Na hasło prowadzącego BACZNOŚĆ - dzieci stoją z nogami wyprostowanymi i złączonymi, pięty przy ścianie, całe plecy przyciśnięte do ściany, łopatki ściągnięte, brzuch wciągnięty, głowa wyciśnięta w górę, wzrok skierowany przed siebie, ręce opuszczone wzdłuż tułowia. Prowadzący zabawę jest „oficerem kontrolującym poprawność ustawienia żołnierzy na warcie”. Podkreśla, że wartownicy są bardzo wysocy i egzekwuje elongację. W tej pozycji dzieci wytrzymują 3-10 s. Na hasło prowadzącego - SPOCZNIJ - dzieci przyjmują postawę swobodną . Prowadzący powtarza hasła kilkakrotnie.
Po zakończeniu zabawy wyróżnia najlepszych „żołnierzy” na warcie.
Oddziaływanie korekcyjne :
nauka przyjmowania pozycji skorygowanej,
elongacja kręgosłupa (czyli wyciąganie kręgosłupa w jego osi długiej)
Dzień dobry
PRZYRZĄDY I PRZYBORY- zbędne
ORGANIZACJA I PRZEBIEG ZABAWY : Uczestnicy zabawy siedzą w luźnej gromadce na podłodze w siadzie skrzyżnym ze „skrzydełkami”, twarzą do prowadzącego. Wyznaczone dziecko staje przed grupą, tyłem do niej. W tym czasie prowadzący wyznacza inne dziecko, które mówi: Dzień dobry. Uczestnik zabawy stojący tyłem ma za zadanie rozpoznać mówiącego i podać jego imię. Rozpoznane dziecko zajmuje miejsce zgadującego. Jeżeli zgadujący nie odgadnie, to ma jeszcze jedną szansę. Zabawa odbywa się 3-4 min. Po zakończeniu prowadzący wyróżnia najlepiej zgadujących oraz najlepiej siedzących w pozycji skorygowanej.
Oddziaływanie korekcyjne:
utrwalenie nawyku postawy skorygowanej w siadzie,
wzmocnienie mięśni prostownika grzbietu odcinka piersiowego,
wzmocnienie mięśni ściągających łopatki.
Pada deszcz - świeci słońce
PRZYRZĄDY I PRZYBORY : szarfa dla każdego uczestnika
ORGANIZACJA I PRZEBIEG ZABAWY : Uczestnicy zabawy rozstawieni po całej sali, w pozycji siadu skrzyżnego twarzą do prowadzącego - trzymają w dłoniach szarfy. Na hasło -PADA DESZCZ -. dzieci unoszą szarfy wysoko nad siebie jak daszek chroniący przed deszczem. Na hasło- ŚWIECI SŁOŃCE- dzieci opuszczają szarfę do wysokości barków, wyciągając buzie do „słońca”. Prowadzący wyróżnia te dzieci, które poprawnie wykonywały zadanie korekcyjne i nie popełniły błędów: nie pełne wyciagnięcie szarfy w górę, pochylenie tułowia.
Oddziaływanie korekcyjne:
czynna elongacja kręgosłupa,
wzmocnienie mięśni ściągających łopatki.
Wielkoludy
PRZYRZĄDY I PRZYBORY- zbędne
ORGANIZACJA I PRZEBIEG ZABAWY : Uczestnicy zabawy dowolnie ustawiają się na całej sali. sygnał prowadzącego chodzą we wspięciu na palcach, z rękoma wyprostowanymi, wyciągniętymi jak najwyżej .Stają się” wielkoludami” chodzącymi po sali. Po kilkunastu sekundach prowadzący podaje sygnał po którym dzieci wracają do pozycji wyjściowej. Zabawa odbywa się np. w czasie 2 min. Prowadzący wyróżnia dzieci, które poprawnie wykonały zadanie - maksymalne wyciągnęły się w górę, chodziły we wspięci na palcach.
Oddziaływanie korekcyjne:
wzmocnienie mięśni wysklepiających stopy.
Czaty
PRZYRZĄDY I PRZYBORY: zbędne.
ORGANIZACJA I PRZEBIEG ZABAWY: Z jednej strony sali wyznacza się linie startu, przed którą ustawiają się dzieci w szeregu w pozycji na czworakach. Po drugiej stronie sali w odległości ok. 8 - 15m prowadzący ustawia tyłem jedno dziecko jako „wartownika”. Zabawa rozpoczyna się na sygnał prowadzącego. Dzieci ustawione w szeregu idą cicho na czworakach w stronę wartownika. W momencie kiedy wartownik odwróci się w stronę dzieci, muszą one zatrzymać się i przyjąć ustaloną wcześniej pozycję ( siad skrzyżny, ze „skrzydełkami”, pozycja niska lub średnia Klappa itp. ) i utrzymać ją przez cały czas, dopóki wartownik nie odwróci się. Dziecko, które przyjęło niepoprawną pozycję lub poruszyło się, gdy wartownik patrzył , wraca na linię startu. Prowadzący pomaga wartownikowi wyszukiwać dzieci, których pozycję są wadliwe oraz te, które poruszają się lub biegną na czworakach, gdy wartownik nie widzi. gdy wartownik odwróci się tyłem do dzieci, biegną one cicho na czworakach w stronę wartownika. Wygrywa dziecko które pierwsze dojdzie do wartownika i w nagrodę, przy powtórzeniu zabawy, zostaje wartownikiem . Zabawę powtarza się 3-4 razy, każdorazowo zmieniając pozycję przy zatrzymaniu się.
Oddziaływania korekcyjne:
odciążenie kręgosłupa do ucisku osiowego (w czasie czworakowania),
zależnie od przyjętej pozycji w czasie zatrzymania.
Berek w parach
PRZYRZĄDY I PRZYBORY: zbędne (lub kocyki przy berku w ślizgach)
ORGANIZACJA I PRZEBIEG ZABAWY: Uczestnicy zabawy dobrani parami poruszają się po sali. Jeden z pary jest berkiem, drugi uciekającym. Po dogonieniu uciekającego przez berka następuje zmiana ról. Zberkowane dziecko zanim zacznie gonić, musi wykonać ustalone wcześniej zadanie (np. 10 odrzutów „skrzydełek” w tył w siadzie skulnym lub pięć przysiadów w pozycji skorygowanej), aby umożliwić partnerowi oddalenie się. Zabawa odbywa się na boisku oznaczonym liniami, przekroczenie których powoduje zmianę berka w parze. Zabawa trwa w określonym czasie, np. 3 min. Wygrywa ten z pary, który mniej razy był zberkowany i popełnij mniej błędów związanych z korekcją postawy.
Oddziaływania korekcyjne:
zależnie od wykonywanych po zberkowaniu zadań.
Wyścig raków z woreczkami
PRZYRZĄDY I PRZYBORY: woreczek z grochem dla każdego uczestnika.
ORGANIZACJA I PRZEBIEG WYŚCIGU: Po obu stronach sali wyznacza się po jednej linii startu - mety. Na liniach ustawiają się zawodnicy obu drużyn ( każda przed swoją linią ) w podporze tyłem z woreczkiem na brzuchu, twarzami zwróconymi ku sobie. Zawodnicy drużyn stoją w lukach, tak aby w czasie mijania nie zderzyć się. Sędziowie stają przy swoich drużynach . Na sygnał sędziego zawodnicy każdej drużyny przechodzą w pozycji podporu tyłem z woreczkiem na brzuchu na drugą stronę do linii, która była startowa dla drużyny przeciwnej i ustawiają się w szyku wyjściowym. Drużyna której zawodnicy szybciej przekroczą linię startu - mety zdobywa 15 punktów, druga - 14 punktów. Za każdy popełniony przez zawodnika i zgłoszony przez sędziego błąd: niskie trzymanie bioder ( poniżej linii barki - kolana ), dotknięcie biodrami podłogi, zgubienie woreczka, drużynie odejmuje się po jednym punkcie.
Oddziaływania korekcyjne:
wzmocnienie mięśni prostownika grzbietu odcinka piersiowego,
wzmocnienie mięśni pośladkowych,
wzmocnienie mięśni ściągających łopatki.
Sztafeta z przekazywaniem laski
PRZYRZĄDY I PRZYBORY: 2-3 laski gimnastyczne (lub okrągłe kije długości 80-100 cm i przekroju 2-3 cm).
ORGANIZACJA I PRZEBIEG SZTAFETY: W sali ustawia się linię startu, przed którą w rzędach ustawiają się drużyny. Zawodnicy przyjmują pozycję siadu skulnego. Pierwsi z drużyn trzymają w dłoniach za końce laskę. Sędziowie stają przy swoich drużynach . Na sygnał prowadzącego laski są przenoszone do tyłu na wyprostowanych ramionach i przekazywane kolejnemu zawodnikowi z drużyny. Ostatni po otrzymaniu laski biegnie na początek drużyny i siada. Sztafeta kończy się wtedy, kiedy zawodnik, który rozpoczął grę ponownie z laską znajdzie się na czele drużyny. Za szybsze ukończenie sztafety drużyna pierwsza otrzymuje 15 punktów, druga - 14 punktów, trzecia - 13 punktów. Za każdy popełniony przez zawodnika i zgłoszony przez sędziego błąd - ugięcie ramion przy przekazywaniu laski, upadek laski na podłogę, przekazanie laski jednorącz - drużynie odejmuje się po jednym punkcie. Wygrywa drużyna, której po odjęciu błędów pozostanie więcej punktów.
Oddziaływania korekcyjne:
rozciąganie mięśni piersiowych,
wzmocnienie mięśni prostownika grzbietu odcinka piersiowego,
wzmocnienie mięśni ściągających łopatki.
Kto dalej rzuci
PRZYRZADY I PRZYBORY: 2 piłki lekarski, kreda
ORGANIZACJA I PRZEBIEG ZABAWY: W sali wyznacza się linię rzutów, od której w odległości 2-3 m wyznacza się 5-6 linii punktowych oddalonych od siebie co 0,5 m. Linie są oznaczony cyframi, od 1 i wzrastającymi od linii rzutów. Zawodnicy obu drużyn zajmują wyznaczone przez prowadzącego miejsca (obok wyrysowanego boiska) w siadzie skrzyżnym w pozycji skorygowanej. Pierwsi zawodnicy z drużyn z piłkami siadają przed linią rzutów, tyłem do niej, w siadzie skulnym. Na sygnał prowadzącego zawodnicy wykonują rzut do tyłu nad głową tak , aby piłka upadła jak najdalej . Upadek piłki za linią punktową oznacza liczbę punktów jaką zawodnik zdobył dla drużyny. Kolejno na sygnał prowadzącego zadanie wykonują pozostali zawodnicy. Rzut wykonany bez wyprostu tułowia jest nieważny. Sędziowie stojący przy swoich drużynach zaliczają rzuty i sumują uzyskane punkty (odległości). Wygrywa drużyna, której zawodnicy zdobędą więcej punktów.
Oddziaływanie korekcyjne:
rozciąganie mięśni piersiowych,
wzmocnienie mięśni prostownika grzbietu odcinka piersiowego,
utrwalanie nawyku pozycji skorygowanej w siadzie.
Kwiatek rośnie
PRZYRZĄDY I PRZYBORY: kocyk dla każdego dziecka.
ORGANIZACJA I PRZEBIEG ZABAWY: Uczestnicy zabawy siedzą w siadzie skrzyżnym, tułów pochylony do przodu, dłonie na podłodze. Na hasło prowadzącego: - KWIATEK ROŚNIE - dzieci powoli prostują tułów. Na hasło: - KWIATEK WYCIĄGA SIĘ DO SŁOŃCA - wyciągają ręce w górę, jak najwyżej. Na hasło: - KWIATEK WIĘDNIE - dzieci powali wracają do pozycji wyjściowej. Zabawa odbywa się w czasie np. 2 min. Prowadzący kolejno podaje hasła. Po zakończeniu zabawy wyróżnia dziecko (dzieci), które najładniej wykonywało zadanie i nie popełniło błędu: pochylenia tułowia w bok w czasie elongacji. Należy wydłużyć w czasie fazę wyciągania dziecka w stosunku do pochylenia tułowia.
Oddziaływanie korekcyjne:
wzmocnienie mięśni karku,
wzmocnienie mięśni prostownika grzbietu odcinka piersiowego.
Budowanie domu
PRZYRZĄDY I PRZYBORY: zbędne
ORGANIZACJA I PRZEBIEG ZABAWY: dzieci siedzą w siadzie skrzyżnym z dłońmi na kolanach. Plecy wyprostowane, głowa wyciągnięta w górę. Na hasło prowadzącego - BUDUJEMY DOM - dzieci przenoszą ręce w „skrzydełka”. Na hasło - BUDUJEMY PARTER - dzieci przenoszą prawą rękę w górę i ustawiają dłoń równolegle do podłogi nad głową. Na hasło - BUDUJEMY PIERWSZE PIĘTRO - dzieci tak samo ustawiają lewą rękę , ale z dłonią nad prawą dłonią. Na hasło - BUDUJEMY DRUGIE PIĘTRO - przenoszą prawą dłoń nad lewą itd. „Budujemy” tyle pięter, aż uczestnicy zabawy maksymalnie wyciągną ręce w górę. Wówczas prowadzący podaje hasło - BUDUJEMY DACH. Dzieci wyciągają dłonie w górę i łączą palce lewej i prawej dłoni tworząc „dach” nad zbudowanym „domem”. Prowadzący wyróżnia dziecko, które zbudowało: najładniejszy, najmocniejszy dom - bez błędów: brak maksymalnego wyciągnięcia się w górę, pochylenie tułowia w bok. Zabawę powtarza się 3-5 razy.
Oddziaływania korekcyjne:
czynna elongacja kręgosłupa.
Start rakiety
PRZYRZĄDY I PRZYBORY: zbędne.
ORGANIZACJA I PRZEBIEG ZABAWY: Uczestnicy zabawy siedzą w siadzie skrzyżnym w pozycji skorygowanej z rękoma ułożonymi w „skrzydełka” - jest to „rakieta na wyrzutni”. Prowadzący zabawę i dzieci głośno odliczają: 3,2,1,0. Przy słowie „zero rakieta startuje” - dzieci energicznie, szybkim ruchem prostują ręce i wyciągają je w górę. W tej pozycji wytrzymuję 2-3 sekundy, po czym znów układają ręce w „skrzydełka” i szykują do startu kolejną rakietę. Zabawa odbywa się w czasie np.2 min. Po każdym starcie rakiety prowadzący wyróżnia najlepszego „pilota rakiety”, który dokładnie wystartował nie popełniając błędów: brak korekcji postawy w siadzie, wyciągnięcie rąk w górę w skos, a nie pion, pochylenie tułowia w bok.
Oddziaływanie korekcyjne:
czynna elongacja kręgosłupa,
wzmocnienie mięśni ściągających łopatki.
Krasnoludki
PRZYRZĄDY I PRZYBORY: zbędne.
ORGANIZACJA I PRZEBIEG ZABAWY: Uczestnicy zabawy dowolnie ustawiają się na całej sali. Stoją w pozycji skorygowanej. Na sygnał prowadzącego dzieci przyjmują pozycję w przysiadzie z rękami ułożonymi w „skrzydełka”, z tułowiem w pionie. Chodzą po sali we wspięciu na palcach udając „krasnoludki”. Ponieważ pozycja i zadanie są dość trudne do wykonania, więc ta część zabawy powinna trwać jednorazowo krótko: 3-5 s, po czym wracają do pozycji wyjściowej. Zabawa odbywa się w czasie np. 1,5min. Wygrywają dzieci , które w czasie zabawy nie popełniły następujących błędów: pochylenie tułowia w przód, brak ściągnięcia łopatek, chód na całych stopach.
Oddziaływania korekcyjne:
nauka przyjmowania pozycji skorygowanej,
wzmocnienie mięśni prostownika grzbietu odcinka piersiowego,
wzmocnienie mięśni ściągających łopatki.
Koziołek bodzie
PRZYRZĄDY I PRZYBORY: zbędne.
ORGANIZACJA I PRZEBIEG ZABAWY: Uczestnicy zabawy znajdują się w pozycji klęku podpartego lub na czworakach. Na sygnał prowadzącego - KOZIOŁEK BODZIE - dzieci opuszczają nisko głowę, a następnie odrzucają ja w górę wyciągając jednocześnie w przód - naśladują bodącego rogami koziołka. Następnie prowadzący podaje hasło -KOZIOŁEK ODPOCZYWA- dzieci wracają do pozycji wyjściowej. Zabawa odbywa się w czasie np. 1min. Prowadzący podaje na zmianę hasła i obserwuje uczestników zabawy. Po zakończeniu zabawy prowadzący wyróżnia dziecko, które najładniej wykonywało zadanie i bez błędów: brak ruchu głową w przód, niskie uniesienie głowy w ruchu „bodzenia”.
Oddziaływania korekcyjne:
Odciążenie kręgosłupa od ucisku osiowego,
wzmocnienie mięśni prostownika grzbietu odcinka piersiowego,
wzmocnienie mięśni karku.
Zakończenie
Realizacja tego programu zależy przede wszystkim od zaangażowania i wspólnej pracy nauczyciela, rodziców i dzieci. Efektem tych działań powinna być satysfakcja stron i ukształtowanie takiej postawy, która będzie rozumiała potrzebę dbania o własne ciało.
|