SPRAWOZDANIE NR2
OBLICZENIE POLIGONU ZAMKNIĘTEGO I OTWARTEGO
Dzięki osnowie geodezyjnej następuje powiązanie układu z terenem.Poziomą osnowe geodezyjną stanowią trwale destabilizowane punkty znanych współrzędnych współrzędnych współrzędnych współżędnych XY. W skrócie możemy powiedzieć że Osnowa geodezyjna to zbiór odpowiednio wybranych i stabilizowanych punktów terenowych, dla których określono współrzędne płaskie i/lub wysokościowe w przyjętym układzie współrzędnych z użyciem metod geodezyjnych. Osnowy geodezyjne, w zależności od gęstości rozmieszczenia punktów oraz dokładności wyznaczenia ich współrzędnych dzielą się na klasy.
Punkty osnowy geodezyjnej pełnią rolę nawiązania dla wszystkich robót geodezyjnych, których wynikiem są współrzędne określone w państwowym układzie współrzędnych. Osnowy geodezyjne, ze względu na sposób przedstawienia wzajemnego położenia punktów, dzielą się na:
osnowę poziomą, w której określone jest wzajemne położenia punktów na powierzchni
osnowę wysokościową, w której wysokość punktów określono względem punktu odniesienia
osnowę dwufunkcyjną, której punkty maja znane położenie i wysokość, a więc spełniają równocześnie funkcje punktów osnowy poziomej i wysokościowej
Ze względu na dokładność i rolę w pracach geodezyjnych osnowy dzielą się na:
podstawowe
szczegółowe
pomiarowe
CIĄG POLIGONOWY
Jest to konstrukcja pomiarowa o kształcie wieloboku. Wielkościami mierzonymi są w nim kąty i długości a obliczanymi współrzędne X,Y. Wyróżnamy dwa podstawowe rodzaje ciągów poligonowych:
-zamknięty
-dwustronnie dowiązany (otwarty)
Poligon Zamknięty
Obliczenie i wyrównanie zamkniętego ciągu sytuacyjnego, dowiązanego do dwóch punktów osnowy państwowej, przebiega w sposób następujący:
Wpisanie danych do formularza obliczeń Do formularza obliczeń wpisuje się pomierzone kąty wierzchołkowe (kol. 3.), pomierzone boki (kol. 5.) oraz współrzędne punktu nawiązania B i azymuty początkowegoAB-1.
Obliczenie teoretycznej sumy kątów
Dla wieloboku zamkniętego o n kątach teoretyczna suma kątów wewnętrznych wynosi:
∑w = (n-2) ∙ 200g
a teoretyczna suma kątów zewnętrznych:
∑z = (n+2) ∙ 200g
Obliczenie praktycznej sumy kątów
Praktyczną sumę kątów ∑αp otrzymuje się sumując pomierzone kąty (kol. 3. w formularzu).
Obliczenie odchyłki kątowej ciągu
Odchyłka kątowa ciągu ƒα w ciągach poligonowych jest to różnica między sumą pomierzonych w ciągu kątów ∑αp a sumą teoretyczną kątów ∑αt, zatem:
ƒα = ∑αp - ∑αt
Wartość odchyłki kątowej ƒα ciągu sytuacyjnego nie powinna przekraczać odchyłki maksymalnej ƒαmax obliczonej z zależności:
gdzie: mo - średni błąd pomiaru kąta,
nk - liczba kątów zmierzonych w ciągu.
Obliczenie poprawek do pomierzonych kątów
Obliczona odchyłka kątowa ƒα powinna być rozdzielona na zamierzone kąty. Każdy pomierzony kąt otrzyma poprawkę Vα:
Obliczone dla omawianego przykładu poprawki Vα do pomierzonych kątów wynoszą:
Obliczenie azymutów boków ciągu sytuacyjnego (kol. 4.)
Obliczenie azymutów boków ciągu sytuacyjnego rozpoczyna się od obliczenia ze współrzędnych azymutu boku łączącego punkty o znanych współrzędnych . Oznaczając obliczony azymut boku opartego na punktach nawiązania przez AAB, azymuty kolejnych boków oblicza się w oparciu o wyrównane kąty wierzchołkowe. W zależności od przyjętego kierunku obliczeń przyjmuje się określenie: "kąty lewe" lub "kąty prawe". Jako kąty lewe przyjmuje się kąty położone po lewej stronie ciągu, idąc w przyjętym kierunku obliczeń. Dla kątów prawych azymut kolejnego boku wynosi:
Ai = Ai-1 + 200g - αi
a dla kątów lewych:
Ai = Ai-1 + 200g + αi
Obliczenie przyrostów współrzędnych boków ciągu (kol. 6. i 7.)
Przyrosty Δx i Δy współrzędnych boku li oblicza się z zależności:
Δxi = licosAi
Δyi = lisinAi
W zależności od wartości azymutu boku obliczone wartości przyrostów opatrzone będą odpowiednimi znakami. I tak np. przyrosty boku 3-4 ciągu wyniosą:
Δx3-4 = l3-4cosA3-4
Δy3-4 = l3-4sinA3-4
Obliczenie praktycznej sumy przyrostów ∑p
Praktyczna sumę przyrostów otrzymuje się sumując obliczone w kolumnie 6. i 7. przyrosty.
Obliczenie teoretycznej sumy przyrostów ∑t
Teoretyczna suma przyrostów w ciągu zamkniętym wynosi:
∑Δx = 0 ∑Δy = 0
Obliczenie odchyłek sum przyrostów
Różnice pomiędzy obliczonymi a teoretycznymi sumami przyrostów noszą nazwy odchyłek przyrostów i są oznaczone przez ƒx i ƒy:
ƒx = ∑pΔx - ∑tΔx
ƒy = ∑pΔy - ∑tΔy
Uwaga! Dla około 30% mierzonych ciągów można przyjąć
odchyłki dopuszczalne dwukrotnie większe od podanych w tabeli.
W przytoczonym obliczeniu ciągu zamkniętego otrzymano następujące wartości odchyłek przyrostów: ƒx = +0,12m, ƒy = -0,03m. Odchyłka liniowa ciągu obliczona zgodnie ze wzorem z punktu 12. wynosi:
Maksymalna odchyłka liniowa tego ciągu (o długości 1327m), otrzymana z tablicy, wynosi
ƒl max = ±0,29m, zatem ƒl < ƒl max.
Poligon Otwarty
Najczęściej wychodzi z dwóch punktów o znanych współrzędnych kończy się na dwóch innych punktach o znanych współrzędnych Jeśli chodzi o obliczenia to są one praktycznie analogiczne jak w poligonie zamkniętym.Jest to konstrukcja geometryczna, wykorzystywana do określania współrzędnych geodezyjnych punktów ciągu, w której pomierzono wszystkie boki oraz wszystkie kąty. Pierwszy i ostatni punkt ciągu są punktami osnowy geodezyjnej wyższego rzędu (posiadają wyznaczone wcześniej współrzędne) i nie pokrywają się. Dodatkowo na początku i na końcu ciągu należy określić kąt między bokiem nawiązania (wyznaczonym przez dwa punkty osnowy wyższego rzędu), a pierwszym/ostatnim bokiem ciągu.
Ciąg poligonowy dwustronnie nawiązany spełnia następujące warunki geometryczne:
suma kątów wynosi +/-(A0-An)+n * 180 stopni, gdzie n to liczba kątów, A0 to azymut początkowy, An to azymut końcowy; znak stojący przed nawiasem uzależniony jest od mierzonych kątów i dla kątów prawych to plus, a dla kątów lewych to minus
.