Rozumienie ze słuchu - wprowadzenie

Proponujemy, abyś na przykładzie zadania, jakie możesz otrzymać podczas egzaminu maturalnego na poziomie podstawowym, zobaczył, jakich konkretnych umiejętności wymagać może sprawdzian rozumienia ze słuchu oparty na teście prawda/fałsz. Do testu dołączone są wskazówki, a w kluczu znajdziesz odpowiedzi oraz komentarz do nich.

Przykład 1. (8 pkt.)

Zapoznaj się ze zdaniami podanymi w tabeli. Usłyszysz dwukrotnie wypowiedź dotyczącą pewnego spotkania. Na jej podstawie zdecyduj, które zdania są zgodne z treścią tekstu (TRUE), a które nie (FALSE). Zaznacz znakiem X odpowiednią rubrykę w tabeli. Za każdą poprawną odpowiedź otrzymasz 1 punkt.

		TRUE	FALSE
1.1.	The speaker works in a shop.
1.2.	The speaker has kept in touch with Steven.
1.3.	The speaker knows where Steven's cafe is.
1.4.	Steven's wife is German.
1.5.	Steven has children.
1.6.	Steven's mother-in-law lives in France.
1.7.	The speaker is surprised by Steven's success.
1.8.	The speaker regrets that he opened a bookshop.

Wskazówki

Przeczytaj wszystkie zdania i przeanalizuj je dokładnie. Ustal, jakie informacje musisz wychwycić w trakcie słuchania. Zauważ, że zdania 1.1.-1.6. dotyczą konkretnych informacji. W zdaniu 1.1. trzeba określić, gdzie pracuje mówiący (zwróć uwagę, że shop oznacza sklep, ale ponieważ wyraz ten może być częścią innego wyrazu, np. bookshop, workshop, beauty shop, może chodzić o sklep, ale może również chodzić o inne miejsce pracy). W zdaniu 1.2. należy ustalić, czy mówiący utrzymuje kontakty ze Stevenem (np. spotyka się ze Stevenem od czasu do czasu), czy też nie ma z nim żadnego kontaktu. Zdanie 1.3. wymaga stwierdzenia, czy mówiący wie, gdzie znajduje się kawiarenka Stevena. W zdaniu 1.4. trzeba odpowiedzieć na pytanie, czy żona Stevena jest Niemką, w zdaniu 1.5. - czy Steven ma dzieci, a w zdaniu 1.6. - czy jego teściowa mieszka we Francji. Zdania 1.7. i 1.8. dotyczą opinii - masz określić, czy mówiący jest zaskoczony sukcesami Stevena i czy żałuje on, że sam otworzył księgarnię.

Test typu dobieranie (przyporządkowanie)

W teście przyporządkowania podane określenia lub zdania oznaczone kolejnymi literami alfabetu należy przyporządkować różnym wypowiedziom lub różnym fragmentom jednej wypowiedzi zgodnie z kolejnością, w jakiej ich wysłuchasz. W kratki podane przy numerach wypowiedzi wpisujesz literę, którą oznaczone jest wybrane przez Ciebie określenie lub zdanie. Jedno lub więcej z podanych określeń lub zdań nie pasuje do żadnej wypowiedzi i należy go/je wyeliminować.

• W tego typu testach najczęściej wysłuchasz wypowiedzi kilku osób na ten sam temat (np. opisujących swoje wrażenia po obejrzeniu filmu lub powrocie z wakacji). Mogą to być również dłuższe teksty dotyczące jednej osoby lub jednego wydarzenia.

• Wypowiedziom tych osób lub poszczególnym fragmentom dłuższego tekstu przyporządkowujesz określenia lub zdania, które najlepiej odpowiadają ich treści. Stwierdzenie, które z podanych określeń lub zdań najlepiej oddaje treść wypowiedzi lub fragmentu tekstu wymaga umiejętności określenia głównej myśli tej wypowiedzi i odróżnienia jej od innych pod danym kątem. Na przykład, Twoim zadaniem może być wskazanie relacji między uczestnikami rozmów (np. kto z wypowiadających się jest agentem biura nieruchomości, kupującym, sprzeda­jącym lub osobą towarzyszącą sprzedającemu), określenie rodzaju tekstu (np. który tekst jest instrukcją, opisem lub komunikatem), albo rozpoznanie stanu emocjonalnego mówiących (np. kto jest poirytowany, szczęśliwy lub zdumiony).

• W nagranych tekstach nie zostaną powtórzone określenia podane w zadaniach. Przed wysłuchaniem nagrania spróbuj więc przypomnieć sobie synonimy wyrażeń użytych w zadaniu. Zastanów się również, jakie są różnice znaczeniowe między poszczególnymi określeniami. Następnie spróbuj przewidzieć, jakie treści mogą wystąpić w tekście nagrania.

^ W trakcie słuchania tekstu po raz pierwszy dokonaj tylu wyborów, ile jest możliwe. Skoncentruj się na wyłowieniu słów i wyrażeń charakterystycznych dla typu wypowiedzi, który sugeruje zadanie. Jeśli nie przeszkodzi Ci to w słuchaniu, zrób skrótowe notatki. Odpowiedz na pozostałe pytania po wysłuchaniu tekstu po raz drugi.

Po wysłuchaniu każdego nagrania, wykonaniu towarzyszącego mu zadania i sprawdzeniu odpowiedzi z kluczem, przeczytaj zapis nagrania. Następnie przesłuchaj nagranie ponownie, tym razem śledząc wzrokiem jego zapis. Umożliwi Ci to stwierdzenie, których wyrazów, wyrażeń lub dłuższych fragmentów nie wychwyciłeś lub nie zrozumiałeś właściwie. Ponadto będziesz miał możliwość porównać, jakim elementom tekstu odpowiada sekwencja dźwięków, którą zarejestrowałeś. Takie ćwiczenie rozwija zarówno percepcję dźwięków, jak i treści.

Proponujemy, abyś na przykładzie zadania, jakie możesz otrzymać podczas egzaminu maturalnego na poziomie podstawowym, zobaczył, jakich konkretnych umiejętności wymagać może sprawdzian rozumienia ze słuchu oparty na teście przyporządkowania. Do testu dołączone są wskazówki, a w kluczu znajdziesz odpo­wiedzi oraz komentarz do nich.

Przykład 2. (5 pkt.)

Zapoznaj się z określeniami A-F dotyczącymi różnych typów relacji między uczestnikami rozmowy. Usłyszysz dwukrotnie pięć krótkich rozmów. Na podstawie usłyszanych informacji zdecyduj, jaki jest typ relacji między poszczególnymi rozmówcami. Wpisz odpowiednie litery w kratki (2.1.-2.5.) w kolejności prezento­wanych rozmów. Jedno określenie nie pasuje do żadnej rozmowy. Za każdą poprawną odpowiedź otrzymasz 1 punkt.

A Friends

B Relatives

C Colleagues

D Strangers

E Professionally associated

F Acquaintances

Wskazówki

W zadaniu zostały podane następujące określenia dotyczące stopnia znajomości lub pokrewieństwa rozmówców:

A Przyjaciele/Przyjaciółki

B Członkowie rodziny

C Koledzy/Koleżanki z pracy

D Nieznajomi/Nieznajome

E Osoby związane kontaktem natury zawodowej

F Znajomi/Znajome

Aby wykonać to zadanie, musisz odróżnić od siebie podane w instrukcji typy relacji między rozmówcami. Przed wysłuchaniem nagrania zastanów się, jaki charakter mogą mieć rozmowy osób, których relacje określone są w instrukcji. Przykładowo, w rozmowie przyjaciół możesz oczekiwać informacji świadczących o tym, że osoby te znają się bardzo dobrze i są ze sobą we względnie stałym kontakcie. Jeśli rozmowę prowadzą koledzy/koleżanki z pracy, możesz spodziewać się informacji dotyczącej pracy wykonywanej przez rozmówców lub firmy, dla której pracują. Właśnie wspólne miejsce pracy definiuje relację określaną w języku angielskim słowem colleagues. Zastanów się, co może świadczyć o tym, że rozmawiają osoby związane kontaktem natury profesjonalnej. Prawdopodobnie chodzi o kontakt, wynikający z faktu wyko­nywania przez obie lub jedną z tych osób jakiegoś zawodu. Wizyta u dentysty lub agenta nieruchomości to właśnie kontakt tego rodzaju. Zastanów się nad pozostałymi typami relacji. Pamiętaj, że w tym teście należy zidentyfikować charakter relacji między rozmawiającymi i żeby to zrobić, musisz ogarnąć w całości każdą rozmowę, a następnie porównać ją z innymi. Pomocne będzie uchwycenie w trakcie słuchania wyrazów lub wyrażeń-kluczy. Dobrze jest zapisać te wyrażenia w formie skrótowej.

Test typu wielokrotny wybór

W teście wielokrotnego wyboru wybierasz odpowiednie dla podanego zdania zakończenie lub udzielasz odpowiedzi na pytanie, wybierając właściwą spośród podanych możliwości. Zakończenie zdania lub odpowiedź na pytanie muszą być zgodne z informacjami zawartymi w tekście. Masz do wyboru trzy lub cztery możliwości (A-C lub A-D). Odpowiednią literę zakreślasz lub wpisujesz w kratkę obok numeru zdania.

• Przed odtworzeniem nagrania przeczytaj poszczególne zadania, czyli niedo­kończone zdania lub pytania, i zastanów się, na uzyskaniu jakich informacji musisz się skupić w trakcie słuchania. Określ, czego dotyczy dane zadanie, nie czytając podanych możliwości dokończenia zdania lub odpowiedzi, chyba że zdanie, które należy uzupełnić, nie zawiera dość informacji, abyś mógł jedno­znacznie stwierdzić, o co w nim chodzi. Przykładowo, w zadaniu może się znaleźć nazwisko osoby, ale dopiero z analizy podanych możliwości wyniknie, że Twoim zadaniem będzie określenie, czym zajmuje się ta osoba, albo w jakim celu przyjechała do miejsca, w którym toczy się akcja. Pytanie może również dotyczyć określenia, jakiej konkretnej informacji nie słyszysz w tekście. W takim przypadku przeczytaj podane możliwości przed słuchaniem i porównaj je pod względem treści. W trakcie słuchania wykonaj zadanie, wybierając właściwą odpowiedź poprzez wyeliminowanie możliwości zgodnych z informacjami^które słyszysz.

• Pomocne jest podkreślenie kluczowych słów w zdaniu, które masz uzupełnić. Jeśli forma zdania nie pozwala na to, możesz na marginesie zrobić małą notatkę, czego to zadanie dotyczy.

• Słuchając, skoncentruj się na wychwyceniu informacji potrzebnej do uzupełnie­nia niedokończonego zdania lub udzielenia odpowiedzi na pytanie. W miarę możliwości rób mininotatki. W przerwie zapoznaj się z podanymi propozycjami i wybierz tę, której treść jest najbliższa informacji, jaką zarejestrowałeś w trakcie słuchania. Zaznacz zadania, których nie mogłeś rozwiązać po pierwszym słucha­niu, i w czasie drugiego słuchania skoncentruj się na wyłapaniu potrzebnych infor­macji.

• Podane możliwości często zawierają informacje bardzo podobne, ale jednak nierównoznaczne z informacjami z tekstu. Musisz uważać, by nie wybrać możli­wości, która nie pasuje dokładnie do danego zadania. Na przykład, zamiast have/has gone to, które użyte jest w tekście, w zadaniu może być użyte have/has been to, zamiast formy twierdzącej może być użyta forma przecząca np. z nor lub hardly ever. Bardzo uważnie przeanalizuj sens podanych możliwości, zwracając szczególną uwagę na to, czy nie wybierasz propozycji wyrażającej sens prze­ciwny do przekazanego!

• Tak jak w przypadku testu prawda/fałsz, zadania dotyczące określenia myśli głównej całego tekstu, jego funkcji lub intencji mówiącego znajdują się zwykle na końcu. Zadania dotyczące konkretnych informacji zwykle umieszczone są zgod­nie z kolejnością przekazywanych informacji.

Po wysłuchaniu każdego nagrania, wykonaniu towarzyszącego mu zadania i sprawdzeniu odpowiedzi z kluczem, przeczytaj zapis nagrania. Następnie przesłuchaj nagranie ponownie, tym razem śledząc wzrokiem jego zapis. Umożliwi Ci to stwierdzenie, których wyrazów, wyrażeń lub dłuższych frag­mentów nie wychwyciłeś lub nie zrozumiałeś właściwie. Ponadto będziesz miał możliwość porównać, jakim elementom tekstu odpowiada sekwencja dźwięków, którą zarejestrowałeś. Takie ćwiczenie rozwija zarówno percepcję dźwięków, jak i treści.

Proponujemy, abyś na przykładzie zadania, jakie możesz otrzymać podczas egzaminu maturalnego na poziomie podstawowym, zobaczył, jakich konkretnych umiejętności wymagać może sprawdzian rozumienia ze słuchu oparty na teście wielokrotnego wyboru. Do testu dołączone są wskazówki, a w kluczu znajdziesz odpowiedzi oraz komentarz do nich.

Przykład 3. (6 pkt.)

Zapoznaj się z zadaniami podanymi poniżej. Usłyszysz dwukrotnie wypowiedź na temat kart kredytowych. Z podanych możliwości odpowiedzi wybierz właściwą, zgodną z treścią usłyszanych informacji. Zakreśl literę A, B lub C. Za każdą poprawna odpowiedź dostaniesz 1 punkt.

Wskazówki

Przed wysłuchaniem nagrania przeczytaj dokładnie trzony zadań. Aby wykonać zadanie 3.1. należy ustalić, dlaczego wygodne jest posiadanie karty kredytowej. W zadaniu 3.2. chodzi o to, na co możesz liczyć, płacąc za podróż kartą kredytową. W zadaniu 3.3. chodzi o stwierdzenie, dlaczego karta kredytowa przydaje się w podróży. Zadanie 3.4. dotyczy określenia, czego wymaga odpowiedzialne korzystanie z karty kredytowej. Aby wykonać zadanie 3.5., należy stwierdzić, czego dotyczą podane przez mówiącego porady. Wykonanie zadania 3.6. polega na określeniu głównej myśli tekstu. Pomocne będzie podkreślenie kluczowych wyrazów lub wyrażeń w trzonie zdania, które masz uzupełnić, na przykład convenient, because you can w zadaniu 3.1. albo pay for a trip oraz you may get w zadaniu 3.2. Słuchając, skup się na wychwyceniu informacji koniecznych do uzupełnienia zdań. Korzystne jest robienie mininotatek. Po wysłuchaniu, spróbuj rozwiązać zadania, szukając wśród podanych możliwości tej, która treścią najbliżej odpowiada usłyszanym infor­macjom. Jeśli masz wątpliwości, zaznacz te odpowiedzi, których nie jesteś pewien. W trakcie odtwarzania nagrania po raz drugi, skoncentruj się na wyłowieniu pozostałych koniecznych informacji.

Rozdział I Wprowadzenie

Przykłady

Przykład 1. str.13

1. T ...I was going to close the shop...

2. F ...Five years since l saw him.

3. F ...he told me the address but l can't remember where he said it was.

4. F ...His wife is French...

5. T ... he said something about his mother-in-law coming over to help out - she wants to be closer to her daughter and grandchildren.

1.6 T ... she's going to spend the summers here and the

winters in Paris.

1.7 F ... I always thought of Steven as someone who

would do well for himself. He had some of the best ideas about opening up a business.

1.8 T And why didn't we think of opening a restaurant

instead of a bookshop?

Komentarz

Zadanie to sprawdza, czy potrafisz stwierdzić, czy nagranie zawiera określone informacje, a także czy jesteś w stanie określić stan emocjonalny mówiącego oraz jego intencje, tzn. cel wypowiedzi. Zauważ, że w większości przypadków wyrażenia w zadaniach nie są sformułowane dokładnie takim samym językiem, jak informacje w nagraniu. Zwróć też uwagę, że pewnych informacji nie słyszysz wprost. Na przykład, mówiący nie wypowiada się bezpośrednio na temat dzieci Stevena, a zadanie 1.5. wymaga stwierdzenia, czy Steven je posiada. Niemniej z fragmentu, który mówiący wypowiada o teściowej Stevena, wynika, że ma on dzieci. Właśnie ta umiejętność określenia pewnej informacji na podstawie analizy elementów tekstu jest sprawdzana przy pomocy zadania 1.5. Również zadania 1.7. i 1.8. wymagają wyciągnięcia wniosków na podstawie informacji, która nie jest przekazana wprost. W przypadku zadania 1.7. mówiący wymienia powody, dla których można było sądzić, że Stevenowi powiedzie się w biznesie, i stąd nie może on być zdziwiony, że Steven odniósł sukces. Rozwiązanie zadania 1.8. wymaga odczytania ostatniego zdania w tekście jako wyrażenia żalu, że mówiący nie podjął kiedyś trafniejszej decyzji biznesowej.

Przykład 2. str.15

2.1. B And how are my sweet little girls? ...why don't you

make him Moussaka!... I remember when he was a little boy, that's all he would eat!

2. F Hello, Peter? It's Paul Ford.

3. C Do you happen to have file 443 by any chance?

... it's right here on my desk.

2.4. A It was pretty quiet with you gone but Peaches

kept me company ... Yeah, thanks a million for taking care of him for me. I don't know what I would have done without you!...

2.5. E Have you finished?I didn't really feel the needle.

Komentarz

Treść rozmowy prowadzonej przez kobiety, z których jedna gotowała dla George'a w przeszłości, a druga gotuje dla niego obecnie, sugeruje, że jedna to matka, a druga to żona, tak więc rozmawiają osoby w rodzinie. Matka George'a pyta synową, jak miewają się jej ukochane dziewczynki (=wnuczki).

Rozmowę drugą prowadzą dwaj mężczyźni. Nie są przyjaciółmi, ponieważ dzwoniący wymienia swoje imię i nazwisko. Rozmowę trzecią prowadzą osoby pracujące w tej samej instytucji (firmie lub urzędzie): słyszysz o segregatorze/aktach nr 443 leżącym/ch na biurku jednej z nich i co więcej, osoby te umawiają się na lunch w tym samym budynku. Rozmowa czwarta to rozmowa przyjaciółek. Jedna z nich opowiada swoje wrażenia z urlopu, druga opiekowała się zwierzakiem przyjaciółki w czasie jej nieobecności. - W ostatniej rozmowie słyszymy lekarza i jego stałego pacjenta - lekarz zna samego pacjenta i jego rodzinę, ale charakter tej znajomości, a także samej rozmowy, określa zawód wykonywany przez jednego z rozmówców.

Przykład 3. str.17

3.1 B If you want to buy an expensive item and do not

have the money at that particular time, you can buy it on your credit card...

2. A ...travel insurance may be an automatic benefit.

3. C ...credit cards are accepted almost everywhere...

4. A ... Don't spend more money than you can afford to pay off... If you can, pay your credit card bill in full
   every month. ,

3.5 B Don't spend more than you can afford to pay off.

Don't go over your limit... pay your credit card bill in full every month ... Keep track of what you spend. File receipts somewhere safe...

3.6 C Odpowiedź na podstawie całego tekstu: słyszysz

więcej o zaletach niż o wadach posiadania karty kredytowej.

Komentarz

W zadaniu 3.1. prawidłowa jest odpowiedź B, ponieważ dogodność posiadania karty kredytowej polega na możliwości zakupu towarów, nawet jeśli w danej chwili nie dysponuje się odpowiednią gotówką. Zwróć uwagę, że możliwość A suge­ruje, że dzięki karcie każdy zakupiony towar można spłacić w ratach, w tekście mowa jest zaś wyłącznie o kupowaniu w tym systemie drogich rzeczy. W zadaniu 3.2. chodzi o to, że jeśli opłacisz podróż kartą kredytową, ubezpieczenie (na podróż) możesz dostać gratis, stąd poprawna jest odpowiedź A. W zadaniu 3.3. prawidłową odpowiedzią jest C, ponieważ zaletą posiadania karty, kiedy jesteś w podróży, jest to, że możesz z niej skorzystać praktycznie wszędzie. W zadaniu 3.4. prawidłowa jest odpowiedź A. Korzystanie z kredytu, który zapewnia Ci karta, w sposób odpowiedzialny wymaga, byś nie wydawał przy jej pomocy pieniędzy, na które nie masz pokrycia (you can't afford to pay off) a więc, byś mógł zwrócić pieniądze wydane na kredyt, kiedy otrzymasz rachunek z banku. Wykonanie zadania 3.5. wymaga ogarnięcia w całości drugiej części tekstu, w której mówiący omawia potencjalne ryzyko związane z posiadaniem karty kredytowej. Mówiący poświęca dłuższą część swojej wypowiedzi podaniu kilku rad praktycznych dotyczących korzystania z karty kredytowej, stąd właściwa jest odpowiedź B. W zadaniu 3.6. prawidłowa jest odpowiedź C, ponieważ mówiący nie wypowiada się o kartach kredytowych w kontekście wolności osobistej (freedom) posiadacza karty. W nagraniu słyszysz o freedom of credit, a więc o swobodzie, jaką daje kredyt, a to nie to samo, co wolność jako dobro osobiste. Zwróć uwagę, że poprzez zastosowanie przeczenia, możliwość A wyraża sens przeciwny do tego, jaki wyraża tekst. Prawdą jest, że w nagraniu słyszysz więcej o zaletach posiadania karty niż o jej wadach, i stąd poprawna jest odpowiedź C.

---