WOK - kultura, WOK(sciagi)

1.Różnice między cywilizacją, a kulturą:

- kultura utożsamiana jest ze sferą duchową twórczości ludzkiej, a cywilizacja z materialną;

- każde społeczeństwo uczestniczy w kulturze, ale niekoniecznie w cywilizacji, która pojawia się dopiero na określonym etapie rozwoju społecznego.

2.Wyznaczniki cywilizacji:

-Poziom rozwoju społeczeństwa

-Poziom kultury materialnej

3.Przykłady wielkich cywilizacji:

a)cywilizacja rolnicza - od początku rozwoju cywilizacji do połowy XVIII w.

b)cywilizacja przemysłowa - od poł. XVIII w. do poł XX w.

c)cywilizacja postindustrialna - która trwa nadal, a rozpoczęła się w 2 poł XX w.

1.Potoczne rozumienie kultury:

-książki, muzyka klasyczna, koncerty kulturowe, filharmonia, teatr, galowy schludny ubiór, muzeum, TVP Kultura, hymn, dobre zachowanie (uprzejmość, nie używanie wulgaryzmów)

2. Naukowe rozumienie kultury:

a)TROSKA - termin „kultura” wywodzi się od łac. Czasownika „celere” oznaczającego uprawiać, pielęgnować. Kultura jest tym wszystkim, o co człowiek się TROSZCZY, co powstało dzięki niemu i do dla swojego istnienia wymaga jego wysiłku.

* NATURA - to od łac. Nasci, czyli to co powstało samo z siebie, to jest bez udziału człowieka, a więc cała przyroda z jej żywiołami:

„Nikt nie rodzi się człowiekiem, człowiekiem każdy z nas dopiero się staje” - to, co w nas i otaczającym nas świecie określamy jako ludzkie nie jest w żaden sposób naturalne, lecz kulturowe, a więc sztuczne.

b)POTRZEBY - człowiek podobnie jak inne organizmy żywe odczuwa wiele potrzeb, które muszą zostać zaspokojone, aby mógł przeżyć. Są to potrzeby pierwotne związane z pożywieniem, utrzymaniem stałej ciepłoty ciała, bezpieczeństwem, przekazywaniem życia. Po zaspokojeniu potrzeb pierwotnych odczuwa potrzeby wtórne: estetyczne, religijne, odzewu emocjonalnego ze strony innych ludzi.

c) DOROBEK SPÓŁECZNY - słowo „dorobek” oznacza, że kultura jest czymś, co człowiek systematycznie buduje i gromadzi. *Cechą charakterystyczną jest TRWAŁOŚĆ, ujawniająca się przede wszystkim w procesie przekazywania jej dziedzictwa kolejnym pokoleniom.

* instytucje społeczne - czyli zrzeszania ludzi powołane w celu zaspokojenia pewnych potrzeb (rodzina, szkoła, kościół, partie polityczne, organizacje sportowe)

*transmisja treści kultury - przebiega na różne sposoby i nie da się jej ograniczyć do funkcjonowania tej czy innej sytuacji.

d) KONFIGURACJA - w kulturze możemy powiedzieć, że jest KONFIGURACJĄ różnorakich elementów połączonych wzajemnymi zależnościami, np.: interesując się mitami jakiejś społeczności, to nie możemy traktować uch wyłącznie jako zbioru wielowątkowych często - opowieści.

e) USPOŁECZNIENIE - czyli zaakceptowanie przez całą zbiorowość albo większość jej członków, np.: Leonarda da Vinci (1452 - 1519r.) projektował machiny latające i łodzie podwodne.

f) CHARAKTER ZARÓWNO DUCHOWY, JAK I MATERIALNY - wszelkie elementy dorobku społecznego składające się na kulturę danej zbiorowości ludzkiej, np.: wierzenia religijne (zjawiska materialne: różaniec); przedmioty, których na co dzień nie używamy: krzesła, sztućce, czy komputer (zjawisko/ aspekt duchowy).

0x01 graphic

3.KULTURA - jest całokształtem przekazywanego z pokolenia na pokolenie i stale przekształconego dorobku społecznego, będącego wynikiem systematycznych, długotrwałych i celowych działań danej zbiorowości.

4.Jak wyglądałaby kultura Polska, gdyby przez cały rok temp. Nie spadała poniżej 15st.C?

-rozwój bakterii, chorób; robactwo zanik sportów zimowych; zanik odzieży zimowej; ekologicznej, ze wzg. Na mniejsze zużycie opału (dym kominowy); budowane byłyby domy drewniane ze wzg. Na ekologię i temp. Panującą w kraju.; Inna infrastruktura; brak morsów.

5. Jak wyglądałaby współczesna kultura Polska, gdyby Polacy byli murzynami?

- zmieniłaby się nasza wiara, inny światopogląd, inny ubiór, inne otoczenie, inny tryb życia, inny model rodziny, inne święta, inne szkolnictwo, inne równouprawnienie.

6. Jak wyglądałby kultura Polska, gdyby Polacy nie jadali mięsa?

- Polacy byliby wegetarianami, większy szacunek dla zwierząt, teoretycznie bylibym zdrowsi, nie otyłe społeczeństwo tylko szczupłe, opieka medyczna byłaby pełniejsza, odzież sztuczna.

7. jak wyglądałaby współczesna kultura Polska, gdyby nie było windy?

- nie byłoby wieżowców, budowle byłyby niższe, mniej terenów zielonych, zastępowałyby windę: schody, drabiny, itp.; mniej prywatności

8.Jak wyglądałaby kultura Polska, gdyby Polacy nie znali pisma?

- nie byłoby książek, długopisów, kartek; wiedza nie byłaby wiarygodna (przekazywana z ust do ust); mniej wycinania lasów; inny tryb życia.

9.Pojęciem KULTURA można posługiwać się w dwóch znaczeniach:

a)ATRYBUTYWNY - kultura jest atrybutem człowieka, czymś wspólnym, całemu gatunkowi ludzkiemu i wyróżniającym go spośród innych gatunków. Żaden człowiek nie żyje poza kulturą, bo jako człowiek żyć poza nią nie może.

b) DYSTRYBUYUWNYM - różne zbiorowości ludzkie mają różne kultury, tzn. różnią się językiem, obyczajami, wierzeniami, sposobem wznoszenia domów, itp.

10.Kategorie Kultury:

a)Kultura bezpośrednia - elementy dorobku kulturalnego ludzkości; które są pochodną potrzeb pierwszego rodzaju.

b)Kultura Symboliczna - zaspokojenie potrzeb wtórnych wiąże się z podejmowaniem przez człowieka działań z wykorzystaniem przedmiotów lub pojęć szczególnego typu, a więc symboli.

c)Kultura instrumentalna - te elementy dorobku społecznego, który wart. Opiera się przede wszystkim na kryteriach ulitrytarnych.

d)Kultura realizacyjna - tę kulturę tworzą przedmioty traktowane jako cele, czyli te które mają wartości autoteliczną (będące celem samym w sobie).

11.SACRUM - to, co uświęcone, obszar najwyższych wartości, sfera boska, sztuka sakralna obejmuje działa związane z wiarą i religią.

12.Różnice między cywilizacją, a kulturą: