Budowa i elementy przeciwpożarowego systemu dozorowo - wykrywacze.
Główna częścią składowo systemu sygnalizacji pożaru jest centrala przeciw
pożarowa, która będąc elementem decyzyjnym odpowiedzialna jest za
odebranie, interpretacje reakcje na sygnalny pochodzące z urządzeń
peryferyjnych systemu. Współczesne systemy przeciwpożarowe dostarczają
wiele rozwiązań w zakresie central sygnalizacji pożaru, począwszy od małych
konwencjonalnych central poprzez większe kończąc na dużych o i bardzo
dużych rozwiązań adresowalnych; Czujniki optyczne: dymu, płomienia;
Czujniki termiczne- progowe, gradientowe;
Budowa i zasada działania pompy strumieniowej. Eżektor -
urządzenie wywołujące spadek ciśnienia statycznego w rurociągu, w celu
umieszczenia w tym rurociągu dodatkowej porcji gazów lub jakiegoś materiału.
Spadek ciśnienia statycznego wywołany jest specjalnym przewężeniem, w
którym następuje wzrost prędkości gazu zgodnie z prawem Bernoulliego, a co
za tym idzie miejscowy wzrost ciśnienia dynamicznego i spadek ciśnienia
statycznego Zasada działania: Ciecz robocza, podawana przez pompę
zasilającą poprzez dopływ, dostaje się do dyszy, gdzie następuje przyrost
prędkości cieczy. Obie ciecze, zasilająca i pompowana mieszają się w
komorze wylotowej.
Budowa i zasada działania urządzenia hydroforowego. Hydrofor to
urządzenie, które zapewnia stałe ciśnienie wody w sieci wodociągowej.
Zbudowane jest z jednej lub większej liczby pomp, zbiornika ciśnieniowego i
presostatu. Całość uzupełniają zawory odcinające, zwrotne i zawór
bezpieczeństwa. Budowa; -hydrofor; -pompa; -sprężarka; -manometr; -
wyłącznik ciśnieniowy; -zawór bezpieczeństwa; -zawór zwrotny; -zawór
spustowy; -zawór odcinający Zasada działania: Hydrofor pracuje cyklicznie.
Jeden cykl pracy składa się z napełnienia zbiornika podczas pracy pompy oraz
rozbioru wody, gdy pompa nie pracuje. Kiedy zbiornik jest pusty, pompa zostaje
włączona i tłoczy wodę (ze studni lub wodociągu) do zbiornika. Podczas
napełniania następuje sprężanie znajdującego się w zbiorniku powietrza lub
azotu. Kiedy osiągnie ono maksymalną wartość, następuje automatyczne
wyłączenie pompy. Wraz z pobieraniem wody z punktów czerpalnych ubywa
wody w zbiorniku, co powoduje rozprężanie powietrza lub gazu, w wyniku
czego jego ciśnienie stopniowo się obniża. Gdy osiągnie ciśnienie minimalne,
ponownie włącza się pompa i napełnia zbiornik - cykl się powtarza.
Budowa i zasada działania urządzeń do produkcji wody słodkiej. Zasada
działania, wyparownika : Wyparownik ,to najogólniej wymiennik ciepła, którym
następuje usuwanie z wody po przez jej odparowanie. Produkcja wody słodkiej
odbywa się drogą odparowania wody morskiej w wyniku doprowadzenia energii
cieplnej i następnie skraplanie otrzymanej pary. Na statkach służy do
produkowania wody słodkiej z wody morskiej. Umożliwia w czasie rejsu
uzupełnienie zapasów wody kotłowej ,chłodzącej silnik, Sanitarnej i pitnej. Parę
wyprodukowaną w Wyparownik określa się jako „parę wtórną” ,wód różnieniu
od „pary pierwotnej” ,służącej do ogrzewania wyparownika. Budowa: -zbiornik
ciśnieniowy -membrana -solanka Stylizator UV Zasada działania: W urządzeniu
woda płynie wzdłuż lamp UV .Lamp może być kilka, A nawet kilkanaście w
pojedynczej komorze. Moc pojedynczej lampy niskociśnieniowej wynosi od 20
do120W.żywotność lamp wynosi od 4000 do10000 godzin. Lampy te stosuje się
do dezynfekcji wody o przepływach od 0,1 do 150m3/h. Konstrukcja lampy
zapewnia odpowiednią grubość warstwy cieczy poddawanej dezynfekcji, co
zapewnia optymalne i skuteczne przenikanie promieni UV. Proces dezynfekcji
przebiega w sposób ciągły. Budowa: -z komory naświetlania -lamp UV
zamontowanych w jej wnętrzu. W urządzeniu woda płynie wzdłuż lamp UV.
Lamp może być kilka, A nawet kilkanaście w pojedynczej komorze. Moc
pojedynczej lampy niskociśnieniowej wynosi od 20 do120 W.
Cechy systemu: stanowi spojna całość, sklada się z usytuowanych hierarchicznie
Podsystemow, elementy systemu są współzależne i powiazane relacjami,
dazy do osiągnięcia okres. celu, a jego elementy osiągają stan koncowy, bedacy
stanem równowagi, sokonuje transformacji wejsc w wyjscia, musi mieć możliwość
regulacji swoich elementow dla osiągnięcia zalozonych celow.
Con-ro- polaczenie ro-ro i kontenerowca: czesc przestrzeni ładunkowej przeznaczone jest wyłącznie do przewozu kontenerow, a pozostala czesc to ladownie z pokladami
Cumowanie- unieruchomienie statku przy
nabrzeżu, burcie innej jednostki, boi, pławie itp. Czynności tej dokonuje się za
pomocą lin cumowniczych podawanych z pokładu cumowanej jednoski.
Cumowanie ma na celu nie tylko bieżące unieruchomienie jednoski, ale także
zabezpieczenie jej przed zerwaniem w razie pogorszenia pogody
Czynniki wpływające na zagrożenie pożarowe na statku. 1.zgromadzone
materiały niebezpieczne(zapas paliwa, olejów itd. Ładunek 2.Urządzenia
techniczne(urządzenia elektryczne, instalacje spalin wylotowych, urządzenia
spalinowe) 3.Czynniki ludzi(kwalifikacje, zmęczenie itd.)
Ekologiczne aspekty wymiany wód balastowych. a) do wód przybrzeżnych
Ameryki co godzinę wpływa 6 mln. Litrów wody z planktonem; b) około 3000
gatunków organizmów morskich dziennie podróżuje w wodach balastowych; c)
około 15000 gatunków jest przewożona z jednego na drugi koniec świata w
tydzień; d) około 60 mln. ton wód balastowych trafia do wód australijskich
rocznie; koszty utrzymania czystości sprzętów filtrujących wodę to 3,1mld$ na
10 lat; 1991 - MEPC przyjmuje pierwsze dobrowolne wytyczne w sprawie
zapobiegania wywożeniu niepożądanych organizmów morskich przez statki w
ich wodach balastowych i usuwanych osadach; Konferencja ONZ na rzecz
środowiska i rozwoju (UNCED) 1992; Znowelizowane wytyczne IMO -
Rezolucja A.868(20); 1994 - MEPC ustanawia Grupę Roboczą ds. Wód
balastowych; 2002 Światowy Szczyt Zrównoważonego Rozwoju w
Johannesburgu (RPA) - wzywa do działania w celu stworzenia przepisów,
uznaje wprowadzanie obcych organizmów do nowych środowisk jako jedno z 4
największych zagrożeń; Międzynarodowa Konferencja Dyplomatyczna Londyn
9-13.02.2004 przyjmuje Międzynarodową Konwencję o kontroli i postępowaniu
ze statkowymi wodami balastowymi i osadami;
Elementy pianowego systemu gaśniczego. Pompa, wąż ssawny zbiornik,
środka pianotwórczego, prądnica
Elementy składowe klimatu pomieszczenia i ich wpływ na człowieka,
urządzenia techniczne i ładunek. Klimat pomieszczenia dzieli się na: a)
temperaturę pomieszczenia b) wilgotność względną -stosunek rzeczywistej
zawartości pary do maksymalnej. Jest to wartość wyrażana w procentach. c)
ruch powietrza d) skład powietrza. Wymagania dzielą się na: a)pomieszczenia
socjalno-bytowe b)pomieszczenia techniczne Urządzenia: a)wentylatory osiowe
b)wentylatory promieniowe c)klimatyzatory d)anemostaty; Składowe klimatu
pomieszczenia mają następujący wpływ na człowieka: wpływają na
samopoczucie, senność, szybkość reakcji, dotlenienie organizmu. Ładunki:
a)ładunki higroskopijne b)ładunki pylące c)ładunki wydzielające niebezpieczne
gazy d)ładunki chłonące zapachy; Należy odprowadzać wilgoć i ciepło i
utrzymać stężenie wydzielanych gazów na odpowiednim poziomie.
gaz obojętny wytwarzany w generatorach (wytwornicach) spalających olej
napędowy MDO lub olej napędowy HFO; gaz obojętny wytwarzany w
generatorach wykorzystujących spaliny z turbin spalinowych ;
Fazy przez które przechodzi obiekt tech.: potrzeby, projektowanie, konstruowanie,
Wytwarzanie, eksploatacji, likwidacja
Główne typy stosowanych rozwiązań systemów dynamicznego
pozycjonowania. Automatyczne pozycjonowanie odbywa się na podstawie
systemów referencyjnych, z wykorzystaniem podzespołów takich jak: Stery
strumieniowe, pędniki azymutalne, napęd i ster główny oraz z uwzględnieniem
warunków pogodowych. Typowe systemy referencyjne: Taut Wire - mierzy
rzeczywista pozycje statku względem zanurzonego obciążnika; Globalny
System Pozycjonowania DARPS - ustal pozycje na podstawie położenia
satelitow; Artemis - sluzy do lokalnego pomiaru odległości i usytuowania statku
względem ustalonego punktu odniesienia; HPR i HiPAP - hydroakustyczne
systemy do precyzyjnego pomiaru pozycji statku w zgredem sond
rozmieszczonych na dnie morskim; Fanbeam - laser sluzacy do lokalnego
pomiaru odległości i usytuowania statku względem określonego punktu i
kieruku;
Główne układy (systemy) energetyczne statku (siłowni okrętowej).
układ wytwarzania energii mechanicznej; układ wytwarzania energii
elektrycznej; układ wytwarzania energii cieplnej;
Istota biernej ochrony przeciwpożarowej.Kadłub, nadbudówki, grodzie
konstrukcyjne, pokłady i pokładówki powinny być ze stali albo z materiału
równoważnym stali. Drzwi oraz ich ościeżnice w przegrodach klasy A również,
ponieważ musza one mieć odporność taka sama jak przegroda. Przegrody klasy
A-konstrukcje ogniotrwałe utworzone przez grodzie lub pokłady , które muszą
być: -wykonane ze stali lub innego równorzędnego materiału -dostatecznie
sztywne -wykonane tak, aby zachowały ognio - i dymoszczelność do końca
godzinnej próby ogniowej CCP- centralny posterunek dowodzenia, znajdują sie
tam elementy sterowania oraz wskaźniki: instalacji wykrywania i sygnalizacji
pożarów, instalacje tryskaczowe, zamknięcia drzwi pożarowych, wyłączniki
wentylatorów itd. wyeliminowanie z konstrukcji statku i jego wyposażenia
materiałów palnych; kadłub, nadbudówki, grodzie konstrukcyjne, pokłady i
pokładówki powinny być stalowe lub wykonane z materiału równoważnego
stali; odporność ogniowa drzwi powinna być równoważna odporności
przegrody, w której są zamontowane; drzwi oraz ich ościeżnice w przegrodach
klasy A powinny być stalowe lub wykonane z materiału równoważnego stali;
wydzielenie większej liczby przedziałów (pomieszczeń) ognioszczelnych
(zastosowanie przegród ogniowych); Materiał niepalny - to taki materiał, który
po podgrzaniu do temp. 750 ^C nie pali się ani nie wydziela palnych oparów w
ilości wystarczającej do ich samozapłonu. Każdy inny materiał jest materiałem
palnym. Materiał równoważny stali - to materiał niepalny, który ze względu na
swoje własności lub właściwości pokrywającej go izolacji poddany działaniu
ognia ma przy końcu standardowej próby ogniowej cechy konstrukcyjne i
odporność ogniową równoważną stali. Pomieszczenie bronione - pomieszczenie
wyposażone w co najmniej jedną ze stałych instalacji gaśniczych lub
pomieszczenie, w którym zamontowano instalację wykrywania i sygnalizacji
pożaru.
Jednostki pomocnicze- holownik,pchacz, lodołamacz, dtatek ratunkowy, pożarniczy, pilotowka, szalanda, Dunkierka
Gródź wodoszczelna jest to element konstrukcyjny kadłuba dzielący jednostkę
pływającą na przedziały wodoszczelne. Gródź ta sięga od pokładu głównego do dna statku.W zależności od usytuowania grodzi względem osi kadłuba wyróżnia się grodzie wodoszczelne poprzeczne lub
podłużne.
Klasa statku - zgodność konstrukcji, wykonania i stanu statku z właściwymi wymaganiami przepisów klasyfikacyjnych, potwierdzona nadaniem symbolu klasy i wydaniem świadectwa klasy.
Klasyfikacja i funkcje armatury -Armatura - wyposażenie pomocnicze zapewniające prawidłowe funkcjonowanie instalacji
armatura zamykająco - odcinająca (zawory, zasuwy, kurki): zawór grzybkowy
zaporowy, zawór motylkowy (przepustnica), zawory zwrotne, kurki
wielopołożeniowe, zasuwy klinowe, klapy sztormowe; armatura kontrolno -
pomiarowa (manometry, termometry, poziomowskazy): pomiary ciśnienia,
pomiary temperatury, regulacja natężenia przepływu; armatura regulacyjna
(reduktory ciśnienia, zwężki przepływowe, zawory regulacyjne): redukcja
ciśnienia, zawory bezpieczeństwa, oczyszczanie czynnika roboczego - filtracja;
armatura zabezpieczająca (zawory bezpieczeństwa, filtry);
Klasyfikacja i oznaczenia gaśnic. grupa A- pożary ciał stałych pochodzenia
organicznego (drewno, papier, tkaniny) grupa B- pożary cieczy palnych(
benzyn, olejów) oraz substancji topiących się( parafiny), grupa C- pożary gazów
palnych( propan, acetylen, gaz ziemny), grupa D- pożary metali lekkich(
magnez), indeks E- pożary A-D w obrębie urządzeń i instalacji działających pod
napięciem. Gaśnice dzielimy na węglanowe(B C), fosforanowe,(A B C)
specjalne(D)
Klasyfikacja statków poza transportowych. a) przemysłowe (jednostki
górnictwa morskiego, zbiornikowce wydobywczo - magazynowo -
wyładunkowe, statki magazynowo-wyładunkowe, jednostki wiertnicze, statki
wydobywcze, pływające terminale przeładunkowe, zbiorniki ropy i gazu
ziemnego, zaopatrzeniowce, transportowce rur, statki do badań sejsmicznych,
statki pogotowia górniczego, statki konserwacyjno-remontowe, barki do
układania rurociągów, jednostki dźwigowe, jednostki wydobywcze minerałów
stałych); b) rybackie(łowcze, statki przetwórcze, łowczo - przetwórcze,
pomocnicze, bazy rybackie, trawlery, kutry, inne); c) pomocnicze(holowniki,
pchacze, lodołamacze, statki ratownicze, bunkierki, inne); d) inne(okręty, statki
szkolne, statki badawcze, doki pływające, inne);
Klasyfikacja środków ochrony przeciwpożarowej na statkach. Urządzenia i
instalacje przeciwpożarowe: stacjonarne: dozorowo - wykrywacze (centrala
przeciwpożarowa); profilaktyczne; gaśnicze; środki podręczne i przenośne:
gaśnice; motopompy mobilne; sprzęt pomocniczy;
Kombinowany układ napędowy -. W układzie napędowym statku stosuje się przynajmniej dwa typy
silników: silniki marszowe - Silniki te realizują moce siłowni
zapewniające prędkości pływania do ok.; 0,8 V max: stosunkowo niewielka
moc, wysoka sprawność, duża trwałość; Silniki mocy szczytowych - Silniki te
realizują moce siłowni zapewniające prędkości pływania od ok.; 0,8 V max
wzwyż: duża moc, niewielkie gabaryty, niższa sprawność, niższa trwałość;
Komitet bezp. Na morzu MSC -zajmuje się sprawami technicznymi związanym z bezpie na morzu
Komitet ochrony środowiska morskiego- MEPC zajmuje się zakopie i kontrola zanieszczy środowiska morskiego ze statkow
Kotwiczenie-zatrzymanie statku w miejscu z wykorzystaniem kotwicy podczas gdy znajduje
się on z dala od nabrzeża portowego, w czasie oczekiwania na redzie, w wypadku awarii itp.
Instalacje rurociągów-funkcjonalny układ urządzeń i maszyn polaczonych rurociągami oraz wyposażony w odpowiednia aramture sluzacy do przesylu czynnika roboczego . Klasyfikacja: silowniane (przeznaczone do obsługi układu napedowedo oraz mechanizmow pomocniczych silowni; zlokalizowane przede wszystkim w obrebie przedzialu maszynowego, ogolookretowe (przeznaczone do obsługi jednostki pływające w zakresie: bezp ppoz, zachowanie stateczności oraz niezatapialności, spełnienia wymaga ochrony srodwoiska, potrzeb socjalno-bytowych załogi), specjalne( wystepuje w zależności od przeznaczenia jedn pływającej)
IMO-Miedzynarodowa Organizacjia Morski, zadaniem jej jest tworzenie płaszczyzn i mechanizmow współpracy rządów oraz tworzenie zasad odnoszących się do roznych spraw technicznych wypływających na zegluge
ładunki drobnicowe: drobnicowiec, paletowiec, kontenerowiec,ro-ro,con-ro,samochodowiec, chłodniowiec, drewnowiec, barkowiec, statek do przewozu ładunków wielkogabarytowych, statek do zywca
Ładunki masowe ciekle: ropowiec (zbiornikowiec olejowy sluzacy wyłącznie do przewozu surowej ropy naftowej), produktowiec (zbiornikowiec olejowy, sluzacy wyłącznie do przewozu olejow innych niż surowa ropa naftowa), gazowiec (statek budowany lub przystosowany i uzywany do przewozu luzem dowolnego gazu skroplonego), siarkowiec(statek przystosowany do przewozu plynnej siarki, który wymapa temp 125-140 C)
Ładunki masowe suche:masowiec, masowiec samowyładowczy, inny masowiec
MARPOL-” Międzynarodowa konwencja o zapobieganiu
zanieczyszczaniu morza przez statki”
Jest aktem prawnym o zasięgu globalnym regulującym sprawy zapobiegania
zanieczyszczaniu mórz przez statki. Zakres konwencji obejmuje wszystkie
zagadnienia techniczne zawiązane z ograniczeniem zanieczyszczania morza
przez statki za wyjątkiem zatapiania odpadów i innych substancji. Dotyczy
statków wszystkich typów oraz platform wiertniczych. Nie ma zastosowania do
zanieczyszczeń będących następstwem badań i eksploatacji dna morskiego oraz
złóż położonych pod dnem. Konwencja posiada 6 załączników dotyczących
poszczególnych rodzajów zanieczyszczeń.
Maszyna- taki wytwór człowieka z materii nieożywionej w którym nastepuje przemiana jednego rodzaju energii w inna
nadzór klasyfikacyjny- projektowanie, budowa i
eksploatacja jednostek pływających jest obiatę przepisami dotyczącymi
zagadnień technicznych , bezpieczeństwa statku załogi pasażerów,
bezpieczeństwa pracy i warunków socjalno-bytowych. W zakres działalności
towarzystwa klasyfikacyjnego wchodzi: ustalanie przepisów, którym ma
odpowiadać konstrukcja kadłuba statku, jego wyposażenia i materiałów,
sprawowanie nadzoru nad budową i remontem statku, nadawanie okrętowi klasy
świadczącej o jego przydatności żeglugowej wybrzeża oraz środowiska
morskiego
Nazewnictwo lin cumowniczych (cum) - sposoby cumowania. sposoby
cumowania: - przez holownik; - cumowanie do: pachołki cumownicze, windy
cumownicze(kabestany), kluzy i przewłoki; 1) Cuma dziobowa 2) Brest
dziobowy 3) Spring dziobowy 4) Spring rufowy 5) Brest rufowy 6) Cuma
rufowa
Niezawodność - jest mierzalną właściwością obiektu, a jej
miarą jest prawdopodobieństwo zajścia zdarzenia polegającego na
tym, że obiekt będzie funkcjonował poprawnie (bez uszkodzenia) przez
wymagany czas w określonych warunkach.
Nośność: podstawowy parametr określający wielkość statku. Wyrazany w tonach.
Oznacza zdolność przewozowa statku i okresla laczna mase ładunku,załogi, zapasow
Paliwa, wody pintej itp. Jaka statek może przyjąć na poklad, nie przekraczając dopuszcza zanurzenia.
Obiekt techniczny-maszyna, urzadzenie, przyrząd, mechanizm itd. charakter. się
nast. cechami: wykonany przez człowieka z materii nieożywionej dla realizacji
określonego celu dzialania, celowo wykorzy. może je tylko człowiek,
ma określone przeznaczenie, funkcjonuje zgodnie z prawem fizyki, ma skonczona trwałośc,
może być ulepszane, może szkodzic człowiekowi
Odmiany konstrukcyjne wodnych instalacji gaśniczych. wodno- hydrantowa,
tryskaczowa, zraszająca, pianowa, kurtyn wodnych,
Odmiany kotwic.
Kotwica admiralicji - Składa się z nieruchomych ramion i składanej poprzeczki, ktora jest
przed użyciem kotwicy unieruchamiana. Kotwica ta ma bardzo dobrą
przyczepność do gruntu a jedyną jej wadą jest problem z jej przechowywaniem
na statku (brak możliwości umieszczenia w kluzie). Stosowana przede
wszystkim na małych statkach np. rybackich, żaglowcach oraz statkach
środlądowych.. Kotwica Halla (patentowa)-
Najczęściej używany obecnie typ kotwicy z grupy patentowych, których
wspolną cechą charakterystyczną są ruchome ramiona. Zalety: - łatwość
umieszczenia w kluzie, - gotowość do natychmiastowego użycia, - łatwość
wykonania. Wada: mniejszy współczynnik przyczepności w porownaniu z
kotwicą admiralicji. Kotwica Danfortha - Należy do kotwic o zwiększonej sile
trzymania. Zgodnie z przepisami Towarzystw Klasyfikacyjnych za kotwice o
zwiększonej sile trzymania oznaczone symbolem
HHP uważa się kotwice, ktore w czasie prob porownawczych
przeprowadzonych w takich samych warunkach na trzech rodzajach gruntow:
mule, piasku lub żwirze oraz twardej glinie wykazują co najmniej dwa razy
większą siłę trzymania w porównaniu do kotwicy typu Halla o takim samym
ciężarze. Kotwice martwe-Stosowane podczas długotrwałego kotwiczenia
polegającego na unieruchomieniu konstrukcji oceanotechnicznych -
pływających lub połzanurzeniowych platform wydobywczych, boji
cumowniczo-przeładunkowych, zbiornikow magazynowych itp., na okres 5 do
20 lat zależnie od wielkości eksploatowanego złoża. Systemy trwałego
kotwiczenia są zwykle wyposażone w pale lub grupy pali, ale rownie często w
kotwice o dużej sile trzymania, szczegolnie dla baz przeładunkowych. Działanie
klasycznej martwej kotwicy polega na uzyskiwaniu wymaganej siły trzymania
głownie dzięki działającej pionowo sile ciężkości, a tylko w nieznacznym
stopniu oporowi jaki stawia kotwica przy poziomo działającej sile.
Najprostszymi martwymi kotwicami są betonowe, żelazobetonowe, żeliwne lub
staliwne bloki w kształcie ściętych ostrosłupow lub płaskich cylindrow. Martwe
kotwice wykonane z betonu charakteryzują się następującymi zaletami: są proste
w budowie, ich zastosowanie jest niezależne od rodzaju gruntu, wyłączając
gładkie, pochylone dna, siła trzymania w kierunku pionowym może być
określona z dużą dokładnością a procedura ich instalowania (przy niewielkich
ciężarach) jest stosunkowo prosta i nie wymagająca specjalnego wyposażenia.
Odmiany systemów klimatyzacyjnych - cechy charakterystyczne. a) układ
jednoprzewodowy scentralizowany: urządzenia klimatyzacyjne są
zlokalizowane w centralnej stacji klimatyzacyjnej, stąd z komór
klimatyzacyjnych rozprowadza się powietrze kanałami do klimatyzowanych
pomieszczeń. b) układ jednoprzewodowy strefowy: w centralnej stacji
klimatyzacyjnej powietrze jest ulepszane tylko częściowo(głównie filtrowane).
Przesyłane następnie dalej kanałami strefowymi ulepszane jest w tych kanałach
co daje możliwość dostosowania jego jakości dla poszczególnych stref c) układ
dwuprzewodowy: od stacji klimatyzacyjnej do pomieszczeń prowadzona jest
podwójna sieć kanałów. Jedne kanały doprowadzają powietrze schłodzone,
drugie ogrzane. Zmieszanie powietrza w odpowiednich proporcjach
odpowiadających żądanym następuje bezpośrednio przed wprowadzeniem do
pomieszczenia. d)układ jednoprzewodowy indukcyjny: od stacji klimatyzacyjnej
doprowadzone jest do pomieszczeń wstępnie przygotowane powietrze.
Ostatecznie jego ulepszenie następuje w pomieszczeniu z wykorzystaniem
nawiewnego urządzenia indukcyjnego. e)układy miejscowe: w pomieszczeniach
umieszczone są kompletne urządzenia- klimatyzatory, które wymagają tylko
doprowadzenia powietrza i energii elektrycznej.
Ogólna budowa gazowej instalacji gaśniczej - stosowane czynniki gaśnicze.
zbiornik z gazem; rurociąg rozprowadzający; kolektor zbiorczy; dysze; centrala
sterowania gaszeniem; Stosowane czynniki gaśnicze: dwutlenek węgla,
zamienniki halonów, gazy obojętne; Działanie gaśnicze halonów polega na
chemicznym oddziaływaniu na reakcję spalania. W strefie płomienia reagują z
wolnymi rodnikami, blokując je i w ten sposób zmniejszając szybkość spalania.
Odpowiednio duże zredukowanie szybkości reakcji skutkuje obniżeniem
temperatury poniżej wartości krytycznej, niezbędnej do podtrzymania reakcji.
Halony zostały wycofane z produkcji trwają badania w poszukiwaniu
zamienników halonów. Rodzaje gazowych czynników gaszących: dwutlenek
węgla, chlorowcopodobne węglowodorów, gazy obojętne.
Ogólna budowa instalacji sanitarnej wody słodkiej - podstawowe elementy.
-Zbiornik wody sanitarnej; -Urządzenie hydroforowe; -Podgrzewacz wody; -
Urządzenie do produkcji wody słodkiej; -Urządzenie do dezynfekcji wody
słodkiej; -Mineralizatory; -Instalacja rurociągów,
Ogólne zasady wymiany powietrza w ładowniach. Stosuję się tak zwane
wentylacje mechaniczne, gdzie na maszcie w ładowni zamontowane są tak
zwane wentylatory nawiewne oraz żaluzje wyciągowe. Wentylacja ładowni -
właściwości ładunku. 1.Ładunki higroskopijne 2.Ładunki pylące 3.Ładunki
wydzielające niebezpieczne gazy 4.Ładunki chłonące zapachy - odprowadzenie
wilgoci - odprowadzenie ciepła - utrzymanie stężenia wydzielanych gazów na
dopuszczalnym poziomie
Ogólne zasady wymiany powietrza w pomieszczeniach socjalnych i
mieszkalnych. 1. Statki o nieograniczonym rejonie pływania powinny być
wyposażone w urządzenia klimatyzacyjne. 2. Każde pomieszczenie mieszkalne
powinno posiadać wentylację mechaniczną. 3. Rozmieszczenie nawiewów i
otworów wyciągowych powinno zapewniać przewietrzanie całej objętości
pomieszczenia, przy czym prędkość przepływu powietrza nie powinna być
większa niż ok. 0,5 m/s. 4. Różnica pomiędzy temperaturą powietrza
nawiewanego, a temperaturą powietrza w pomieszczeniu nie powinna być
większa niż ok. 8* C. 5. Doprowadzenie powietrza powinno być rozwiązane w
taki sposób aby pionowy gradient temperatur nie był większy niż ok. 2 - 3*
C/m. Anemostat - element nawiewny lub wywiewny do montowania w suficie,
jest to zakończenie sieci wentylacyjnej mechanicznej, umożliwiające
kształtowanie strugi powietrza nawiewanego w poządany sposób.
Ogólne zasady wymiany powietrza w siłowniach. zużycie powietrza przez
urządzenia spalinowe, komfort pracy obsługi siłowni(człowiek), usuwanie par i
oparów
Ogólny schemat instalacji balastowej. Napełnianie zbiorników balastowych
odbywa się grawitacyjnie, inne czynności z wykorzystaniem pomp balastowych.
Ogólny schemat komory klimatyzacyjnej.
1.przepustnica 2.komora mieszalna 3.filtry 4 nagrzewnica wstępna 5.chlodnica
6.komora natryskowa 7.separator wody 8.nagrzewnica wtórna 9.wentylator
10.sterownik kilma
Ograniczenia i wymuszenia: bezpieczeństwo żeglugi; czynniki ekonomiczne;
ochrona środowiska;
Okrętowy układ napędowy - mechaniczne powiązanie z kadłubem.
Skład silniki główne, urzadzenia zapewniajaze realizacje obiegu termodynamicznego silnikow głównych, sprzegla rozlaczne, przekladnia redukcyjna, linie walow, pedniki, urzadzenia sterowanie i kontroli pracy głównego układu napedowego. Podzial na naped bezpośredni, i posredni
Pędniki okrętowe - funkcje, rodzaje, zalety i wady (tylko omawiane na
zajęciach) Pełnią dwie funkcje: napędzają i pozwalają na sterowanie. Śruby
napędowe Pędniki azymutalne (śrubostery) - ma dwie funkcje, napędu i
sterowania, śruba napędzana jest przez przekładnie typu „Z” z równoczesną
możliwością obrotu wokół pionowej osi przekładni; poprawiają manewrowość;
Realizacja przez pędnik dwóch funkcji : napędu i sterowania. Istotą rozwiązań
tych pędników jest to , że śruba , odmiennie niż w klasycznym rozwiązaniu linii
wałów , napędzana jest przez przekładnię typu “Z” z równoczesną możliwością
obrotu wokół pionowej osi przekładni; Pędnik azymutalny Schottel Azymutalny
pędnik gondolowy - Układ Azipod - odmiana pędnika azymutalnego, silnik
tutaj jest elektryczny i umieszczony w gondoli, dzięki czemu bezpośrednio
napędza śrubę. Pędnik wodno strumieniowy
Podstawowe elementy systemu dynamicznego pozycjonowania. Podsystem
kontrolno - operacyjny: mierzenie odchylenia statku od jego docelowej pozycji,
czynników zewnętrznych działających na statek oraz obliczenia siły potrzebnej
do powrócenia na docelowa pozycje. Sterowanie praca podsystemu
mechanizmów wykonawczych. Podsystem mechanizmów wykonawczych:
układ napędowy statku (silnik główny, śruby, stery) wraz z dodatkowymi
pędnikami i urządzeniami sterowymi.
Podstawowe elementy wyposażenia cumowniczego wraz z ich krótką
charakterystyką. Podstawowe elementy wyposażenia cumowniczego wraz z
ich krótką charakterystyką. Liny cumownicze (cumy) - służą do przymocowania
statku do nabrzeża, dalby, lub innego statku. Najczęściej stosowane są cumy z
tworzyw sztucznych. Na końcach cum powinny być wykonane oka o długości
około jednego metra. Kluzy (przewłoki) - znajdują się w falszburtach (odcinek
burty wystający ponad pokład) statku. Są to okrągłe lub owalne otwory przez
które przechodzą cumy z pokładu na ląd. Otwory te obramowane są kołnierzami
chroniącymi cumy przed przetarciem. Półkluzy -stosowane są na jednostkach
nie posiadających falszburt. Posiadają one różne kształty i budowę. W celu
zmniejszenia tarcia cum, niektóre zaopatrzono w rolki. Pachołki
cumownicze(polery) - służą do umocowania lin holowniczych i cumowniczych.
Rozmieszczone są one zazwyczaj na górnym pokładzie w pobliżu burt na
dziobie, rufie i śródokręciu. . Polery znajdują się również na nabrzeżu i na nie
zakładane są oka cum podanych ze statku. Na małych jednostkach (kutry,
motorówki) zamiast pachołków stosuje się knagi. Wciągarki cumowe - służą do
wybierania cum. Są to najczęściej windy kotwiczne przystosowane do
wybierania cum lub łańcucha kotwicznego. Obecnie najczęściej stosuje się
kabestany elektryczne. Przewłoki cumownicze
Podstawowe uregulowania (przepisy) formalne dotyczące bezpieczeństwa i
wyposażenia statków w zakresie ochrony ppoż. PRS - Polski Rejestr Statków,
przepisy klasyfikacji i budowy statków morskich, ochrona przeciwpożarow
DNV - Rules for Classification of Ships - fire safety ABS - Steel Vessel Rules
- systems safet Kodeks FSS - International Fire Safety Systems Code , LR, GL,NKK,BV, RS
SOLAS - International Convention for the Safety of life at Sea Międzynarodowa
konwencja o bezpieczeństwie życia na morzu SOLAS (International Convention
for the Safety of Life at Sea), międzynarodowa konwencja o bezpieczeństwie
życia na morzu. Konwencja SOLAS ma na celu podniesienie bezpieczeństwa
życia na morzu przez ustalenie jednolitych zasad i przepisów budowy statków,
jak również podaje wzory wystawianych dokumentów.
Podstawowe wymagania dotyczące wody słodkiej do celów sanitarnych i
technicznych. Czystość bakteriologiczna - Najczęściej wykonuje się badanie
miana coli. Określanie miana coli jest podstawową metodą oceny, czy woda lub
żywność miały kontakt z odchodami. Na podstawie uzyskanego wyniku można
stwierdzić czy woda może zawierać inne szkodliwe bakterie. 0,1 - woda jest
niezdrowa 1,0 - woda jest zanieczyszczona (niepewna) 10 - woda jest
stosunkowo czysta (możliwa do użycia) 100 - woda jest dostatecznie czysta
Zapotrzebowanie na wodę słodką sanitarną: -bezpośrednie spożycie -higiena -
inne Wymagania co do wody słodkiej sanitarnej: -czystość chemiczna -czystość
bakteriologiczna -odpowiednie właściwości organoleptyczne( barwa, zapach)
Połączenia kołnierzowe - są najczęściej spotykanym w okrętownictwie typem połączenia.
Stosowane do łączenia rur od średnic bardzo małych (ok. 10 mm) do średnic
największych. Technologia wykonania kołnierza na łączonych odcinkach jest
różna, ale najczęściej jest to kołnierz przyspawany lub nakręcony na gwint i
przyspawany. Połączenia te wymagają uszczelnienia. Połączenia śrubunkowe
oraz dla wysokich ciśnień i średnic max do ok. 20 . Zapewniają bardzo wysoką szczelność, łatwy montaż i
demontaż, przenoszą duże obciążenia wzdłużne. Uszczelnienie wymagane tylko
dla wysokich Połączenia gwintowe - stosuje się je czasami w niektórych
instalacjach wodnych np. centralnego ogrzewania do średnic rurociągów - max
ok. 50 mm. Połączenie jest realizowane poprzez wykonanie gwintu na
łączonych odcinkach rur oraz zastosowanie odpowiedniej złączki. Umożliwia
montaż rur bez ich gięcia oraz rozgałęzianie rurociągu.. Zaletą połączenia gwintowego jest
zdolność do przenoszenia dużych obciążeń przy bardzo
małych rozmiarach poprzecznych połączenia. Wymagają uszczelnienia.
Połączenia elastyczno - zaciskowe - są to połączenia rurociągów za pomocą
odcinków złączek (rur) z gumy zbrojonej unieruchamianych opaskami
zaciskowymi. Stosowane przy niższych parametrach przepływającego czynnika,
w mniej odpowiedzialnych węzłach ze względu na niskie własności wytrzymałościowe oraz
konieczność częstszych czynności obsługowych . Do
niezaprzeczalnych zalet należy jednak zaliczyć : prostotę złącza, mały koszt i
zdolność do tłumienia drgań.
Przedział wodoszczelny -
wodoszczelna komora w kadłubie statku utworzona przez grodzie
poprzeczne (wzdłużne), podwójne dno (zęza) oraz pokład(y).
Przesłanki wpływające na konieczność istnienia instalacji balastowej na
statku transportowym. Instalacja balastowa umożliwia napełnianie i
opróżnianie zbiorników balastu wodnego lub do przepompowywania balastów
pomiędzy poszczególnymi zbiornikami. Konieczność stosowania balastów
wodnych wynika z potrzeby wyrównywania przechyłów i przegłębień statku a
także z konieczności zwiększenia w niektórych przypadkach jego zanurzenia.
Dzięki instalacji balastowej na statkach transportowych, można w prosty sposób
wyrównać lub uregulować stan zanurzenia, przechyłu i przegłębienia za pomocą
napełniania lub opróżniania zbiorników balastowych. Na statkach towarowych,
gdzie przewozi się ogromne masy towaru ułatwiają ustabilizowanie statku.
Przeznaczenie i zakres stosowania systemów dynamicznego
pozycjonowania. System dynamicznego pozycjonowania, jest oparty na
technice komputerowej i służy do: -utrzymywania statku na określonej pozycji
operacyjnej; -przemieszczania statku z jednej pozycji do innej z zachowaniem
określonej( niewielkiej) prędkości; -sterowania pozycja, prędkością i kursem
statku w trakcie czynności operacyjnych;
Przeznaczenie instalacji sanitarnych. Zdrowie, higiena, profilaktyka
zdrowotna;
redundancja- - nadmiar zastosowanego rozwiązania niż
wynikałoby to z potrzeby realizacji funkcji celu. Redundancja układu
napędowego: -liczba linii wałów napędowych i pędników -liczbę pomieszczeń
siłowni Przy co najmniej dwóch silnikach głównych.
Równica pomiędzy wentylacją a klimatyzacją. Wentylacja jest to wymiana
powietrza w pomieszczeniu z wykorzystaniem powietrza zewnętrznego które
poddaje się filtracji oraz ewentualnemu podgrzaniu. Klimatyzacja jest to
doprowadzenie do pomieszczeń odpowiednio przygotowanego powietrza celem
utrzymania założonych parametrów klimatu, niezależnie od warunków
zewnętrznych, z uwzględnieniem zysków i strat ciepła i wilgoci.
Równice pomiędzy schematem blokowym, ideowym, klasyfikacyjnym a
technologiczno - montażowym. Schematy ideowe przedstawiają elementy,
sposób łączenia tych elementów, kierunki przepływu, oraz ewentualnie
wyposażenie w armaturę i aparaturę pomiarowo- kontrolna. Schematy
klasyfikacyjne przedstawiają rozwiązania instalacji z uwzględnieniem
obowiązujących przepisów. Zbiorniki, urządzenia, rurociągi, połączenia z
innymi instalacjami, armatura, czujniki i przyrządy do pomiarów i
kontroli(termometry, manometry, przepływomierze, przezierniki). Na
schematach tych znajdziemy również średnice rurociągów, charakterystyki i
szczegółowe opisy użytych mechanizmów i zbiorników(ilość, objaśnienia
symboli, wymiary i materiały rur, warunki prób) Schematy technologiczno -
montażowe przedstawiają przyłącza ,warunki wzajemnego usytuowania
zbiorników, maszyn i urządzeń, pochylenia rurociągów.(mniej skomplikowane
mogą być klasyfikacyjnymi) Schemat blokowy jest najbardziej ogólnym
schematem, nie zawiera szczegółowych oznaczeń każdego urządzenia. Pokazuje
temperatury wody wpływającej i wypływającej poszczególnych urządzeń.
Różnice pomiędzy: maszyną, mechanizmem, urządzeniem technicznym.
Maszyna - urządzenie techniczne składające się z szeregu mechanizmów,
których zadaniem jest przenoszenie określonych ruchów i sił Mechanizm -
zespół współpracujących ze sobą części składowych maszyny przeznaczony do
przekształcenie ich ruchu w wyniku pobranej energii mechanicznej. Urządzenie
techniczne - materialny zbiór elementów (przedmiot) umożliwiający
zrealizowanie określonego celu.
Ro-ro- statek specjalnie przeznaczony do przewozu jedno ładunkow przemieszczanych za pomoca srodkow transportu kolowego przy zastosowaniu w operacjach ładunkowych glownie lub czesciowo systemu poziomego wtaczanie lub wytaczania. Do ro-ro zalicza się: ro-lo,ro-pax,sto-ro,con-ro, statki hybrydowe
Siłownia okrętowa -podsystem funkcjonalny jednostki
pływającej przeznaczony do dostarczania wszystkich niezbędnych dla jej
funkcjonowania nośników energii (rodzajów energii); Zadania siłowni
okrętowej: zapewnienie zdolności do ruchu z okreslona preskocia w określonym czasie; żądanego zasięgu pływania; wymaganej ilości oraz prawidłowego rozdziału
energii elektrycznej dla wyposażenia technicznego; wymaganej ilości energii w
postaci innych nośników dla normalnej eksploatacji jednostki; bezpieczeństwa ppoż.; odpowiednich
własności statecznościowo - niezatapialnościowych jednostki pływającej;
wymaganych warunków socjalno bytowych załogi na postoju i w ruchu;
Silownia. Klasyfikacja Ze względu na rodzaj paliwa Konwencjonalne; Jądrowe; Ze
względu na rodzaj silnika (-ów) głównych Tłokowe (z silnikami
wolnoobrotowymi, z silnikami średnioobrotowymi, z silnikami
szybkorotowymi); Wirnikowe (z turbinami parowymi, z turbozespołami
spalinowymi); Ze względu na konfigurację układu napędowego (1) Jednorodne
(z silnikami tłokowymi, z turbozespołami spalinowymi, z turbinami parowymi);
Kombinowane (silniki Marszowe np. tłokowy silnik spalinowy; silniki mocy szczytowych np. turbozespół spalinowy); Mieszane; Ze względu na konfigurację układu napędowego (2) Jednosilnikowe;
Wielosilnikowe; Jednowałowe; Wielowałowe; Ze względu na sposób transmisji
mocy do pędnika Przekładniowe (z przekładnią mechaniczną, z przekładnią
elektryczną, inne); Bezprzekładniowe (napęd bezpośredni);
Silownia Sklada się z : glowny układ napedowy, elektrownia ok., kotly pomocnicze, wyparowniki wody słodkiej, urzadzenia ochrony środowiska, urzadzenie chlodni i klimatyzacji, inst silowniane, i ogolnookretowe, układy automatyzacji silowni oraz kontroli jej parametrow pracy
Siły działające na łańcuch kotwiczny.
H - suma sil działających na statek ( napór wiatru, prądy podwodne itp.) R - siła
trzymająca T - siła naciągu łańcucha silykotwicze
skład urządzenia kotwicznego wchodzą: kotwica - element
wyposażenia okrętowego służący do unieruchomienia statku przez zaczepienie o
dno. łańcuchy lub liny kotwiczne - łańcuch lub liny kotwicze, do którego przymocowana jest
kotwica., stopery łańcucha - instalowane są na pokładzie statku pomiędzy wciągarka
kotwiczna a kluza., , wciągarki kotwicze, Kluza kotwiczna jest grubościenną rurą zakończoną z jednej strony kołnierzem burtowym a z drugiej kołnierzem pokładowym., kluzy łańcuchowe,
komory łańcuchowe - Komory łańcuchowe służą do przechowywania
na statku łańcuchów kotwicznych., zwalniaki łańcucha kotwicznego
Spalinowe silniki główne (tłokowe, turbinowe) -Silnik spalinowy silnik wykorzystujący sprężanie i
rozprężanie czynnika termodynamicznego (gazu) do wytworzenia momentu
obrotowego lub siły. Sprężany jest gaz "zimny" a rozprężany -
"gorący".Działanie silnika kompresje powietrza, zapłon przez temperaturę,
sprężanie oraz wymianę gazów. Zasada działania czynnik "zimny", często
powietrze zassane z otoczenia, jest sprężane, a w wyniku sprężania rośnie jego
ciśnienie i temperatura. Sprężony gaz ogrzewany jest poprzez spalanie paliwa do
stosunkowo wysokiej temperatury. "Gorący" gaz rozprężany jest w cylindrze z
ruchomym tłokiem lub/i turbinie. Uzyskana z rozprężania gorącego gazu energia
mechaniczna wystarcza na pokrycie zapotrzebowania energii do sprężenia gazu
"zimnego" i do napędu dowolnej maszyny. Podstawowe różnice wymiary( masa,
długość, wysokość), znaczna różnica w zużyciu paliwa; Jeśli wykorzystujemy
maszyny przepływowe mamy do czynienia z silnikiem turbinowym,
składającym się z osobnych elementów: sprężarki, komory spalania i turbiny.
Jeśli silnikiem naszym jest maszyna tłokowa, to proces sprężania, spalania
paliwa i rozprężania gorącego czynnika odbywa się cyklicznie w jednej
przestrzeni ograniczonej tłokiem, głowicą i ściankami cylindra (silnik tłokowy).
Silnik spalinowy tłokowy silnik cieplny o spalaniu wewnętrznym, w którym
energia eksplozji spalanego paliwa zamieniana jest w energię mechaniczną.
Turbina gazowa (nazywana także turbiną spalinową lub silnikiem
turbospalinowym) - silnik cieplny, który energię napędową pobiera z
przepływających spalin lub innego gazu roboczego, zwanego czynnikiem
termodynamicznym lub roboczym. Określenie "turbina gazowa" odnosi się do
maszyny składającej się ze sprężarki i turbiny (połączonych zwykle wspólnym
wałem), oraz komory spalania umieszczonej pomiędzy nimi.
Sposoby (odmiany konstrukcyjne) chłodzenia pomieszczeń z
wykorzystaniem sprężarkowego urządzenia chłodniczego - system pośredni
i bezpośredni Sprężarki: - tłokowe, - śrubowe. -
turbosprężarkiCiepło jest pobierane przez roboczy czynnik chłodniczy w parowniku, w którym
czynnik odparowuje i trafia do sprężarki, gdzie rośnie energia wewnętrzna
czynnika (a więc i temperatura), a następnie w skraplaczu oddaje ciepło
skraplając się i przez zawór dławiący lub rurkę kapilarną, trafia z powrotem do
parownika. posredni
bezposredni
Sposoby dezynfekcji wody słodkiej. Głównym badaniem na czystość wody jest
przeprowadzane badanie na obecność bakterii coli, która pozwala stwierdzić czy
dana woda lub żywność miały kontakt z odchodami. Jest to łatwe do wykonania
badanie wskaźnikowe. Na podstawie uzyskanego wyniku można stwierdzić czy
woda zawiera szkodliwe bakterie i nadaje się do użytku: 0,1 woda jest
niezdrowa 1,0 woda jest zanieczyszczona(niepewna) 10 woda jest stosunkowo
czysta(możliwa do użycia) 100 woda dostatecznie czysta Sterylizatory UV -
urządzenie składa się z komory naświetlania i lamp UV zamontowanych w jej
wnętrzu.
Sposoby kotwiczenia w rożnych warunkach meteorologicznych. Głębokości;
rodzaju gruntu; kierunku i siły wiatru; kierunku i siły prądu; Zasadniczy sposób
polega na rzuceniu kotwicy do przodu i wydaniu odpowiedniej długości
łańcucha. Przy silnym wietrze mogą być rzucone obie kotwice tak że ich
łańcuchy położone są w linii prostej. W niektórych sytuacjach mogą być
używane kotwice dziobowe i rufowe.
Sposoby oczyszczania wód balastowych. Jednym ze sposobow jest
dezynfekcja wod balastowych środkiem chemicznym, ktory nie wpływa
szkodliwie na środowisko, ulega biodegradacji i nie powoduje uszkodzeń
osprzętu statku. Steridial (na bazie kwasu octowego) jest jednym z silniej
działających środkow odkaŻających, a przy tym całkowicie biodegradalny. Po
krotkim czasie rozkłada się do obojętnych dla człowieka substancji chemicznych
(woda i kwas octowy), a jednocześnie ma szerokie spektrum działania i nie
powoduje uodpornień. Skutecznie i szybko odkaŻa wodę znajdującą się w
zbiornikach balastowych, przez co po wypompowaniu cieczy, woda ktora
pozostaje na dnie nie zaraŻa nowo nabieranej. Innym rozwiązaniem jest pomysł
firmy Alfa Laval. Przepływające przez specjalne urządzenie organizm jest
poddawany działaniu promieniowania świetlnego odpowiedniej częstotliwości
przenikającego przez wodę. Po przecięciu tej wiązki komorki w organizmie
zostają zniszczone. Urządzanie pracuje z wydajnością 250-5000 m3/h. Po
probach w 2003 i wyprobowaniu systemu na pierwszych statkach produkt
wszedł na rynek na początku 2007 roku.
Sposoby oczyszczania zaolejonych wód zęzowych. Na cząstkę działa siła ciężkości G,
siła wyporu A oraz siła oporu R powstająca na skutek ruchu cząstki. Po
przebyciu pewnej wysokości ustala się stan równowagi, w którym R = A - G, a
ruch cząstki jest ruchem jednostajnym.
Koalescencja Jest to zjawisko łączenia
się małych kropel, rozproszonych w innej cieczy w większe skupiska wskutek
wzajemnych zderzeń. Tworzące się większe cząstki wypływają na powierzchnię.
Usunięcie cząstek 2÷ 40 µm (Drobiny oleju nawarstwiają się na powierzchni
komórkowych struktur wkładu koalescencyjnego - adsorpcja, gdzie łączą się w
coraz większe aglomeraty i migrują na powierzchnię, tworząc film olejowy)
Odolejacze Do odolejania wody balastowej i zęzowej stosuje się różne,
połączone metody oczyszczania. Nie stwarza kłopotów oczyszczenie wody z
cząstek o średnicy większej od 100 Sm, problemem są cząstki mniejsze.
Dodatkowym utrudnieniem jest obecność zwłaszcza w wodzie zęzowej cząstek
stałych i detergentów. Jako wstępną metodę stosuje się zawsze sedymentację w
zbiorniku osadowym, co zapewnia zgrubne oczyszczenie wody z większych
cząsteczek oleju oraz z zanieczyszczeń stałych. W konstrukcji odolejacza
wykorzystuje się przy tym płyty równoległe a także kształtuje przepływ
zaolejonej wody tak, aby działające siły odśrodkowe przyspieszały wstępny
proces rozdziału wody i oleju. Jako metodę dokładną stosuje się obecnie prawie
zawsze koalescencję. Obecnie od odolejacza wymaga się jakości oczyszczania
poniżej 15 ppm. Zapewnić to mogą odolejacze dwu lub trójstopniowe
wykorzystujące przede wszystkim zjawisko koalescencji na płytach i
materiałach włóknistych w ostatnich stopniach. Jeżeli wymagane jest
osiągnięcie większej niż 15 ppm jakości oczyszczanie, stosuje się dodatkowy
stopień ultra filtracyjny.
Sposoby wytwarzania piany. Chemiczna i mechaniczna. Mechaniczna -
powstaje w skutek mechanicznego zmniejszenia powietrza z wodnym
roztworem środka pianotwórczego. Powoduje on zwiększenie lepkości wody i
powstanie dostatecznie trwałych pęcherzyków wypełnianych powietrzem.
Sprawność energetyczna siłowni. Sprawność energetyczna siłowni - stosunek
energii użytecznej uzyskiwanej z danego urządzenia do energii doprowadzonej
do tego urządzenia Es (/\) -rzeczywiste straty energii Ed
(1>) - energia doprowadzona do urządzenia Eu (2>) - energia użyteczna
Nw - moc na wale silnika gł. (suma mocy na wałach
silników gł.) [kW] Nel - moc na zaciskach prądnic [kW] Q - łączna ilość energii
cieplnej zużywanej na cele grzewcze siłowni i statku [kW] Bh - godzinowe
zużycie paliwa [kg/s] wd - wartość opałowa paliwa [kJ/kg]
Statki transportowe: ładunki masowe ciekle, ład mas suche, ład drobnicowce,
Przewoz pasażerów, jednostki szybkie
Stateczność, pływalność a niezatapialność. niezatapialność-zdolność statku do utrzymania się na wodzie przy zachowaniu stateczności, w wypadku wdarcia się wody do wnętrza pływalność- zdolność całkowicie
wyposażonego i załadowanego statku do utrzymywania się na wodzie przy
zachowaniu przepisowego zanurzenia na dziobie i rufie, stateczność- zdolność powracania
statku do stanu równowagi po jej czasowym zakłóceniu.
Struktura instalacji zęzowej. Instalacja zęzowa- usunięcie za burtę wody, która
zbiera się wewnątrz kadłuba. część osuszająca - do usuwania małych ilości
wody, silnie zanieczyszczonych, w najniższych przedziałach okrętowych
(siłownie, ładownie), część odwadniająca - używana w sytuacjach awaryjnych,
służy do usuwania jak największej ilości wody w jak najkrótszym czasie z
wnętrza kadłuba.
Symbole stosowane na schematach instalacji rurociągów.
1.Główne symbole: 1.1 instalacje 1.2 instalacja z oznaczeniem kierunku
przepływu 1.3 zawory, kurki , klapki 1.4 urządzenia, aparatura 1.5 oznaczenie i
miara przyrządu 2.Instalacje i łączenia instalacji: 2.1 skrzyżowane instalacje,
niepołączone. 2.2 skrzyżowane instalacje, połączone. 2.3 trójnik 2.17 instalacja
biegnąca do góry 2.18 instalacja biegnąca na dół 2.19 zwężka 3.Zawory, kurki
itp. 3.1zawór prosty 3.2 zawór narożny 3.3 zawór trzystronny 3.4 bezzwrotny
zawór prosty 3.5 bezzwrotny zawór narożny 3.6 bezzwrotny zawór trzystronny
Ścieki sanitarne i sposoby ich oczyszczania. Ścieki sanitarne dzieli się na
ścieki feralne i ścieki szare. Ścieki feralne (czarne): -ciecze i inne odpady
odprowadzane z muszli ustępowych, pisuarów oraz kratek ściekowych w
pomieszczeniach zawierających takie wyposażenie, -ciecze odprowadzane z
pomieszczeń medycznych (izolatki ,ambulatoria itp.) Po przez umywalki,
wanny, kratki ściekowe itp., -ciecze odprowadzane z ładowni, w których
przewożone są żywe zwierzęta, -inne wody zmieszane ze ściekami określonymi
powyżej. Ścieki szare: -ciecze odprowadzane z umywalek, wanien, brodzików i
kratek ściekowych w pomieszczeniach zawierających takie wyposażenie, o ile
kratki te nie Odprowadzają tak że ścieków czarnych(tzn. są oddzielone
szczelnym progiem od tej części pomieszczenia, w której znajdują się muszle
ustępowe i/lub pisuary), -ciecze odprowadzane z pralni, -ciecze odprowadzane
ze zlewów pomyciu żywności, naczyń kuchennych, zastawy stołowej itp.
Sposoby ich oczyszczania mechaniczne -występuje tylko mieszanie i
rozdrabnianie ścieków w celu ułatwienia ich rozkładu, po czym poddaje się je
dezynfekcji, biologiczne -działanie oczyszczalni biologicznych polega na
doprowadzeniu tlenu do ścieków, w których znajdują się bakterie
przetwarzające substancje organiczne na szlam (kulturę bakteryjną dodaje się
przy rozruchu oczyszczalni, po 8÷14 dniach oczyszczalnia potrafi produkować
sama aktywną kulturę bakteryjną), chemiczne -oczyszczalnie chemiczne
unieszkodliwiają ścieki poprzez ich flokulację i odkażanie środkami
chemicznymi, elektrochemiczne, elektroflotacyjne -w tych urządzeniach
dodatkowo na ścieki oddziaływuje się prądem elektrycznym, rozwiązania
mieszane np. biologiczno-chemiczne, mechaniczno-chemiczne, itp.
System- zespol powiazanych ze soba elementow, które stanowia pewna całość.
Istotna cecha tej całości jest to ze nie jest ona prosta suma samych części.
System techniczny-sklada się z podzespołów i czesci złożonych w taki sposób,
aby mogla być realizowana okreslona funkcja celu danego wyrobu.
Techniczne sposoby zapewnienia wymaganego poziomu niezawodności oraz
akceptowalnego poziomu ryzyka stosowane w konstrukcji statków i
obiektów oceanotechnicznych. Aby zapewnić statkom niezawodność i
akceptowalny poziom ryzyka stosuje się następujące rozwiązania: - dublowanie
układów napędowych - podwojenie liczby silników, może (ale nie musi)
ciągnąć za sobą podwojenia linii wałów i pędników. Dodatkowo jednostki
napędzające mogą znajdować się w oddzielnych pomieszczeniach oddzielonych
wodo- i ognioodporną grodzią. - podwójny kadłub - stosowanie podwójnego
kadłuba pozwala znacznie zmniejszyć ryzyko uszkodzenia prowadzącego do
zatopienia statku lub przedostaniu się jego ładunku do wody. Właśnie dlatego
jest to obowiązkowe we wszelkiego rodzaju zbiornikowcach. Szerokość burty
podwójnego kadłuba wynosi według przepisów co najmniej 2 m dla
zbiornikowców o nośności powyżej 20 tys. ton, natomiast grubość dna 1/15
szerokości statku ale nie mniej niż 1 metr. Przestrzeń pomiędzy kadłubem
zewnętrznym a wewnętrznym najczęściej jest wykorzystywana jako zbiornik
wody balastowej.
TS - Tropikalna słodka; S - Słodka; T - Tropikalna; L - Letnia; Z - Zimowa;
ZAP - Zimowa dla Atlantyku Północnego
Typy instalacji wodno - hydrantowych. Każdy statek o pojemności brutto 150
i większej, na którym przewidziano obecność stałej załogi liczącej więcej niż
trzy osoby, należy wyposażyć w instalację wodno hydrantową Zawory
hydrantowe powinny być tak usytuowane, żeby można było łatwo podłączyć do
nich węże pożarnicze. Liczba zaworów hydrantowych i ich rozmieszczenie
powinny być takie, żeby co najmniej dwa prądy gaśnicze wody nie pochodzące
z tego samego zaworu hydrantowego, z których jeden podawany jest za pomocą
pojedynczego węża pożarniczego, mogły sięgać do każdego miejsca na statku
dostępnego normalnie dla pasażerów lub załogi podczas podroży statku oraz do
każdego miejsca w każdym pomieszczeniu ładunkowym, kiedy pomieszczenie
to jest puste, Zawory hydrantowe w dużych pomieszczeniach i w długich
korytarzach powinny być oddalone od siebie o nie więcej niż 20 m. Zawory
hydrantowe na otwartych pokładach należy rozmieszczać w odstępach nie
przekraczających 40 m
Typy konstrukcyjne i podstawowe elementy instalacji zęzowych a) inst.
zęzowa jednomagistralowa; b) inst. zęzowa wielomagistralowa; c) inst. zęzowa
z magistrala pierścieniowa; d) inst. zęzowa z urządzeniem filtrującym e) inst.
zęzowa bez urządzenia filtrującego; Inst. zęzowa składa się z: zbiornika
retencyjnego, odolejacza, sytemu kontrolno - pomiarowego, specjalnego
łącznika do polaczenia rurociągu;
Typy łańcuchów kotwicznych - kaliber łańcucha. zwykle (bezrozporkowe -
kaliber do 10mm, rozporkowe - kaliber powyżej 40mm) końcowe - ostatnie
ogniwa przęseł, wykonane bez rozporki, stosowane do polaczenia przęseł
szaklami, duże - ogniwa o wymiarach pośrednich pomiędzy ogniwami
zwykłymi a końcowymi, łagodzą różnice ich wymiarów ułatwiając ślizganie się
łańcucha w kluzie;
Wentylatory.
Rodzaje wentylatorów -osiowe (prędkość powietrza przy wypływie z wieńca
łopatkowego ma kierunek || do osi wirnika) -promieniowe (przeznaczone do
tłoczenia powietrza w instalacjach o stosunkowo dużych oporach przepływu i
małych wydajnościach) Wentylatory - parametry charakterystyczne, odmiany,
zakres stosowania. Parametry charakterystyczne: a) wydajność [m^3/s , m3/h] b)
spiętrzenie całkowite [Pa] -ciśnienie w przewodzie tłocznym(pt) -ciśnienie w
przewodzie ssawnym(ps) -gęstość powietrza -prędkość powietrza w przewodzie
tłocznym(ct) -prędkość powietrza w przewodzie ssawnym(cs) c) sprawność
Odmiany: a) wentylatory osiowe: prędkość powietrza przy wypływie z wieńca
łopatkowego ma kierunek równoległy do osi wirnika wydajność: 0,15 - 500
[m^3/s] spiętrzenie: 50 - 6000 Pa sprawność: 0,7 - 0,9 b)wentylatory
promieniowe: przeznaczone są do tłoczenia powietrza w instalacjach o
stosunkowo dużych oporach i małych wydajnościach wydajność 0,05 - 300
[m^3/s] spiętrzenie: 200 - 13000 Pa sprawność: 0,5 - 0,8
Wentylacja mechaniczna - wymiana powietrza niezalezna od jakichkolwiek
wpływów atmosferycznych. Jeden lub kilka wentylatorow. Wentylacja
mechaniczna nawiewna - powietrze jest wtlaczane do
pomieszczen(wentylatory) a odplyw odbywa się samoczynnie przez
nieszczelności. Wentylacja mechaniczna wywiewna - powietrze
usuwane jest z pomieszczenia za pomoca wentylatorow wyciągowych, a dopływ
odbywa się samoczynnie przez nieszczelności lub specjalne otwory.
Wilgotność bezwzględna a względna. Wilgotność bezwzględna (wilgoć) -
objętościowa. Jest to zawartość pary wodnej w powietrzu, w jednostce objętości
równej 1m sześcienny wyrażona w gramach. Najwyższa wilgoć może być równa
gęstości pary nasyconej suchej. Pw=mw/V [kg/m^3] Wilgotność względna
(wilgoć) - wagowa Jest to zawartość pary wodnej w powietrzu, w jednostce
objętości równej 1m sześcienny wyrażona w gramach. x=mw/mp [g/kg];
wilgotność względna - stosunek rzeczywistej zawartości pary do maxymalne
wilgotność bezwzględna- zawartość pary wodnej w powietrzu
Wytwarzanie gazu obojętnego na statkach. gaz obojętny ze spalin kotłów
głównych lub pomocniczych; z ich dopalaniem; czysty azot, który może być dostarczany
w postaci ciekłej z lądu, może być produkowany w instalacji statkowej;
Urzadzenie- taki wytwór człowieka z materii nieożywionej w którym nastepuje wymiana energii tego samego rodzaju lub uzdatnianie czynnika energetycznego
Urzadzenie techniczne- materialny zbior elementow umożliwiający zrealizowanie okre. celu
Uszkodzenie - zdarzenie będące niepożądanym wynikiem skomplikowanych procesów zachodzących wewnątrz
urządzenia oraz oddziaływań zewnętrznych, efektem czego zdolność urządzenia
do wypełniania postawionych przed nim zadań zostaje ograniczona lub
następuje jej brak
Zadanie układu pompowego i jego parametry - łączenie pomp. Pompy mają
za zadanie w określonym przedziale czasowym przepompowywać określoną
ilość płynów w określone miejsce. Istnieją dwa rodzaje połączeń pomp:
równoległe i szeregowe. Pompy wirowe - należą do najczęściej stosowanych.
Ich najważniejszym elementem jest bardzo szybko obracający się wirnik
łopatkowy, który może mieć różną konstrukcję. Wirując powoduje on wzrost
ciśnienia i energii kinetycznej cieczy. W efekcie następuje proces ciągłego
zasysania cieczy we wlocie, a po stronie tłocznej pompy wytwarza się nadwyżka
ciśnienia. Bardzo ważnymi parametrami pompy wirowej są: prędkość obrotowa
wirnika, wydajność i wysokość podnoszenia. Ten ostatni parametr ściśle
powiązany jest z natężeniem przepływu - w miarę wzrostu natężenia przepływu
maleje ciśnienie po stronie tłocznej pompy, czyli wysokość podnoszenia. Pompy
te mogą być jedno- lub wielostopniowe, czyli posiadać tylko jeden lub kilka
wirników na jednym wale. Urządzenia o większej liczbie wirników,
ustawionych szeregowo, charakteryzują się zwiększoną wysokością podnoszenia
cieczy. V(z kropką)= V/t [m^3/h]
Zasada działania sprężarkowego urządzenia chłodniczego - ogólna
charakterystyka podstawowych elementów. W parowniku, który znajduje się
w środowisku chłodzącym, panuje niskie ciśnienie więc i temperatura
.Znajdujący się tam czynnik chłodzący wrze, intensywnie odbierając ciepło.
Następnie zasysany jest i sprężany pa czym trafia do skraplacza, gdzie pod
wysokim ciśnieniem ulega skropleniu. Ciekły czynnik o temperaturze wyższej
od temperatury otoczenia trafia do elementu dławiącego, ponieważ jego
ciśnienie musi zostać obniżone do ciśnienia panującego w parowniku. Podczas
dławienia cześć czynnika odparowuje powodując spadek temperatury pozostałej
cieczy. Zimna mieszanina cieczowo- parowa trafia do parownika i cykl się
powtarza. Podstawowe elementy Parownik W parowniku następuje odparowanie
czynnika chłodniczego .Ciepło odbierane z chłodzonej przestrzeni powoduje
odparowanie czynnika chłodniczego przy bardzo niskiej temperaturze,
wytwarzając gaz o niskiej temperaturze i niskim ciśnieniu. Sprężarka Pobiera z
parownika czynnik chłodniczy w postaci gazowej po przez system rur i spręża
go do wysokiego ciśnienia. Sprężanie powoduje także podwyższenie
temperatury czynnika chłodniczego. Sprężarki są zwykle umieszczone
centralnie, w maszynowni. Stosowane są trzy główne typy sprężarek: tłokowe,
śrubowe lub turbo sprężarki. Skraplacz najczęściej jest umieszczony oddzielnie.
Wymiennik ciepła przekazuje ciepło z czynnika chłodniczego do czynnika
chłodzącego. Czynnik chłodniczy, doprowadzany ze sprężarki w postaci gazu
pod wysokim ciśnieniem, skrapla się wewnątrz skraplacza przyprawie stałym
ciśnieniu. Skroplony czynnik chłodniczy opuszcza skraplacz w postaci cieczy o
podwyższonej temperaturze, pod wysokim ciśnieniem.
Zasada działania stosowanych czynników gaśniczych. chłodzące - obniżenie
temperatury materiału palnego poniżej temperatury zapalenia lub zapłonu,
izolujące - odcięcie dopływu tlenu do palącego się materiału rozcieńczające -
obniżenie stężenia tlenu w strefie spalania do granicy, poniżej której proces
palenia ustaje (11-14%), inhibicyjne - wiązania wolnych atomów i tzw.
rodników odpowiedzialnych za proces palenia
Zasady rozmieszczenia urządzeń cumowniczych na statkach.
Rozmieszczamy je generalnie na dziobie i na rufie tak żeby się o nie potknąć, w
miejscu gdzie są przyspawane wciągarki kotwiczne czy cumowe, polery itp
musza być dodatkowe wzmocnienia pokładu żeby nam się dziura nie zrobiła jak
będzie jakąś większa fala Szla. Cumy i łańcuchy chowamy pod pokładem żeby
nam nie przeszkadzały i nie walały się po pokładzie