dr inż. Rajmund K. Szulc.

WYKŁAD DLA STUDENTÓW ROKU III, SEMESTR V, NA DZIEŃ 18 GRUDNIA 2004 R.

SYSTEMY LOGISTYCZNE

(wykład opracowano na podstawie „Systemów logistycznych” autorstwa Prof. dr Hansa - Chrystiana Pfohla wydanej przez Bibliotekę Logistyka, Poznań 2001; Instytut Logistyki i Magazynowania w Poznaniu, Wydanie II, 2001)

Przedstawione na rysunku 1. systemy (sektory) transformacji produktów — w sensie dóbr fizycznych, rzeczowych, realnych — mogą być w gospodarce zróżnicowane. Przygotowanie produktów odbywa się przez procesy produkcyjne (procesy pozyskiwania, przetwarzania i obróbki) w przedsiębiorstwach przemys­łowych. Produkty podlegają przy tym przemianie jakościowej. Jakościowa przemiana produktów następuje również podczas ich użytkowania. Wskutek procesów konsumpcji (procesy użytkowania i zużywania), w szerszym tego słowa znaczeniu, następuje konsumpcja lub zużycie produktów w gospodarstwach domowych, przedsiębiorstwach produkcyjnych, handlowych i usługowych. Połącze­niem pomiędzy przygotowaniem produktów a ich konsumpcją (użytkowanie towarów), jest dystrybucja produktów. Odbywa się ona poprzez procesy transformacji (procesy przemieszczania i magazynowania), które powodują przemiany towarów nie w sensie jakościowym, a jedynie czasowo-przestrzennym. Systemy przestrzenno-czasowej transformacji towarów to systemy logistyczne; zachodzące w nich procesy są bowiem procesami logistycznymi. Występują one w tzw. przedsiębior­stwach logistycznych. Są to przedsiębiorstwa usługowe, których celem jest zapew­nienie sprzężeń przestrzennych i czasowych. Procesy logistyczne mają miejsce także w przedsiębiorstwach produkcyjnych, handlowych lub usługowych, w których zaspokajanie potrzeb czasowych i przestrzennych stanowi jedynie część zadań, mających na celu osiągnięcie właściwego celu działania przedsiębiorstwa.

Rys. 1: Systemy transformacji towarów

Procesy logistyczne implikują przepływ towarów, który łączy ze sobą systemy przygotowywania i konsumowania towarów. We wszystkich trzech systemach istnieją warunki ramowe, które mają duży wpływ na realizację procesów logistycznych. Np. procesy logistyczne przy produkcji towarów sypkich lub sztukowych, przy dystrybucji towarów w kraju o dobrze lub słabo rozwiniętej sieci dróg, przy występowaniu towarów, dla których szybkie pokonanie przestrzeni ma duże lub niewielkie znaczenie, będą się zawsze różniły.

Podstawowe struktury systemów logistycznych

Dla systemów logistycznych charakterystyczne jest wzajemne zazębianie się procesów przemieszczania i magazynowania. Zależności między procesami prze­mieszczania i magazynowania można przedstawić graficznie za pomocą sieci zależności, w której węzły są ze sobą połączone liniami sprzężeń. W tego rodzaju sieci zależności następuje przemieszczanie obiektów. W węzłach obiekty zostają czasowo zatrzymane (zgromadzone) lub przekazane na inną drogę, prowadzącą przez sieć zależności. Różne połączenia węzłów (linie), przedstawiają różne możliwości poruszania się obiektu poprzez sieć zależności.

Niezależnie od tego, jakie obiekty (dobra rzeczowe, energia, informacje lub ludzie) przepływają przez tego rodzaju sieć zależności, zawsze mamy do czynienia z systemami logistycznymi. Niniejszy wykład zajmuje się tylko takimi systemami logistycznymi, których obiektami są dobra materialne. Przepływy informacji, występujące w takich systemach logistycznych, nie są celem samym w sobie, lecz są związane z fizycznym przepływem produktów.

Jeżeli przyjmie się za punkt wyjścia myślenie kategoriami sieci zależności, wówczas można dokonać rozróżnienia przedstawionych na rysunku 2. podstawo­wych struktur systemów logistycznych. W systemie jednostopniowym zaspoka­janie potrzeb czasowych i przestrzennych odbywa się poprzez bezpośredni prze­pływ produktów między punktem dostawy, w którym towary są przygotowywane (na ogół określanym jako źródło), i punktem odbioru, w którym towary zostają zastosowane (określanym ogólnie jako ujście). Jest oczywiste, że tego rodzaju system jednostopniowy ma tę zaletę, że przepływ towarów między punktem dos­tawy i punktem odbioru nie jest przerywany, a więc nie zachodzą żadne dodatkowe procesy magazynowania i / lub przemieszczania, w celu skierowania towaru na inną drogę.

W systemie wielostopniowym sprzężenie przestrzenne i czasowe następuje przez pośrednie fazy przepływu produktu między punktem dostawy i punktem l odbioru. Przepływ towaru jest więc przerywany w co najmniej jednym dodat­kowym punkcie, w którym muszą wówczas zachodzić dodatkowe procesy magazynowania i / lub przemieszczania. Zadaniem tego punktu jest rozdział lub koncentracja przepływu towarów. Do punktu rozdziału trafiają duże ilości towarów z jednego punktu dostawy i opuszczają go w małych ilościach („Break - bulk point"), kierowane do różnych punktów odbioru. Rozdział polega na zwykłym zmniejszeniu ilościowych jednostek określonego towaru, aby dostosować przepływ towarów do punktów odbioru, których potrzeby mogą być zaspokojone nie w dużych, a jedynie w małych ilościach. Rozdział może jednak polegać także na sortowaniu. W tym przypadku przepływ produktów z jednego punktu dostawy do punktu rozdziału nie jest jednorodny, nie składa się więc z dużych ilości jednorodnych produktów, lecz jest różnorodny - duże partie produktów składają się więc z różnych produktów.

Różnorodny przepływ towarów zostaje w punkcie rozdziału podzielony na mniejsze, jednorodne przepływy do różnych punktów odbioru.

Rys. 2: Podstawowe struktury systemów logistycznych

Punktem przerywającym przepływ produktów w systemach wielostopnio­wych może jednak być także punkt koncentracji („Consolidation point"), w którym produkty są kompletowane (zbiorowo lub asortymentowo). W przypadku kompletowania zbiorowego towar dociera w małych ilościach z różnych punktów dostawy do punktu koncentracji i tam jest zestawiany w większe, jednorodne jednostki. Inną formą koncentracji jest zestawianie asortymentów. Wówczas z różnych punktów dostawy docierają do punktu koncentracji różne produkty i tam są zestawiane asortymentami. W takim przypadku przepływy produktów docho­dzące do punktu koncentracji są więc zawsze jednorodne, natomiast struktura strumienia produktów, wychodzących do punktów odbioru, jest różnorodna.

O systemach kombinowanych mówi się wówczas, gdy możliwe są równo­cześnie bezpośrednie i pośrednie przepływy produktów.

Jednostopniowe systemy mają tę zaletę, że unika się dodatkowych procesów logistycznych w punktach przerwania przepływu. Ich wykorzystanie możliwe jest jednak w warunkach, gdy także przy dużych odległościach między punktem dostawy i punktem odbioru przepływ produktów jest tak szybki, że zapotrzebo­wanie w punkcie odbioru może być zaspokojone w wymaganym czasie. Jeżeli tak nie jest, wówczas konieczne są systemy wielostopniowe, w których przykładowo punkt rozdziału ma charakter magazynu wysyłkowego, umożliwiającego zbliżenie się do rynku regionalnego, celem szybkiego zaspokojenia potrzeb klientów na tym rynku. Za systemami wielostopniowymi może jednak przemawiać także fakt, że ekonomiczność przepływu produktów na ogół jest bezpośrednio zależna od natężenia tego przepływu.⁴ Wykorzystanie magazynu wysyłkowego jest wówczas racjonalne z tego powodu, że możliwy jest przepływ produktów w dużych ilościach od miejsca produkcji do rynku regionalnego. Trzeba jednak przy tym wziąć pod uwagę, że w systemie wielostopniowym zawsze mają miejsce dodatkowe procesy logistyczne w punktach przerwania przepływu, które z kolei mogą zmniejszyć korzyści wynikające z przepływu towarów o dużym natężeniu między punktem dostawy i punktem przerwania przepływu lub między punktem przerwania przepływu i punktem odbioru. Tego rodzaju procesy logistyczne zostaną bardziej szczegółowo omówione poniżej.

Definicja logistyki

Pochodzenie terminu „logistyka"

Po wstępnym przedstawieniu systemów i procesów logistycznych uzasadnione jest podanie definicji logistyki. Ze względu na różne inne znaczenia terminu „logistyka" w języku niemieckim, konieczne wydaje się krótkie omówienie tego tematu. Posługiwanie się tą kategorią w dziedzinie gospodarczej w Niemczech budzi jeszcze dzisiaj niekiedy nieporozumienia, i to zarówno w teorii, jak i w praktyce.

W logice, jako dziedzinie nauki, „logistyka" jest używana częściowo jako synonim „logiki matematycznej" i „logiki symbolicznej". W ostatnim czasie zasto­sowanie pojęcia „logistyka" w tym sensie przesuwa się na dalszy plan, na korzyść innych synonimów.

Rys. 3: Charakterystyka logistycznych obszarów zadań (Źródło: w oparciu o Pfohl, 1974b, str. 578)

Funkcje matematyczne, które mogą być definiowane jako zmodyfikowane funkcje wykładnicze, określa się pojęciem funkcji logistycznych. Tego rodzaju funkcje logistyczne są np. stosowane do opisu wzrostu liczby ludności lub przedstawiania cyklu życia jakiegoś produktu od wprowadzenia na rynek, aż do nasycenia rynku.

W wojskowości pojęcia logistyka używa się jako zbiorczego terminu określa­jącego zadania służące wsparciu sił zbrojnych. Pojęcie „logistyka" pochodzi w tym przypadku od francuskiego słowa „loger". Logistyka militarna obejmuje zarówno transport, zakwaterowanie i zaopatrzenie oddziałów, jak też transport, składowanie i nadzór nad towarami przeznaczonymi dla celów militarnych.

Termin „logistyka" przeszedł z dziedziny militarnej do literatury z zakresu zarządzania. W przeciwieństwie do wojskowości, w której logistyka zajmowała się oddziałami i towarami, pojęcie to w dziedzinie zarządzania odnosi się dzisiaj w pierwszym rzędzie do towarów.

Także, w odróżnieniu od logistyki militarnej, nadzorowanie - np. urządzeń
produkcyjnych - nie należy w przedsiębiorstwie na ogół do zakresu zadań
logistyki. Inną istotną różnicą jest to, że decyzje logistyczne w dziedzinie mili­tarnej są zorientowane na cele umotywowane względami polityczno-militarnymi, podczas gdy decyzje logistyczne w gospodarce są podejmowane na podstawie celów technologicznych, ekonomicznych, ekologicznych i socjalnych.

Definicja logistyki

Istnieje wiele definicji pojęcia „logistyka" lub innych terminów, które są zamiast niego stosowane. Tutaj ograniczymy się do przedstawienia trzech definicji.

Pierwszą definicję można przedstawić jako definicję logistyki zorientowaną na przepływ. Związana jest ona z konkretyzacją pojęcia logistyki w obu pierwszych rozdziałach i brzmi następująco:

• Do logistyki należą wszystkie czynności, dzięki którym następuje planowanie, sterowanie, realizacja lub kontrola przestrzenno-czasowej transformacji towa­rów i związanych z tym zmian w ilości i asortymencie, właściwości manipu­lacyjnych oraz stopnia logistycznego zdeterminowania towarów. Dzięki skoor­dynowanej realizacji tych czynności zostaje uruchomiony przepływ towarów, który w możliwie efektywny sposób łączy punkt dostawy z punktem odbioru.

W tym miejscu można przybliżyć pojęcie efektywności, odwołując się do czterech „W", które przytacza się dla scharakteryzowania wymagań stawianych logistyce:

Logistyka powinna dbać o to, aby dostawa do punktu odbioru nastąpiła zgod­nie z zapotrzebowaniem i by dostarczony został właściwy produkt (pod względem ilości i gatunku), we właściwym stanie, we właściwym czasie i we właściwym miejscu, przy minimalnych kosztach.

Inną wersję definicji zorientowanej na przepływ - szeroko rozpowszechnionej w USA - prezentuje z amerykańskie towarzystwo logistyczne „Council of Logistics Management" (CLM) - wcześniej „National Council of Phisical Distribution Management" (NCPDM). Definicja ta brzmi:

• „Logistyka jest procesem planowania, realizacji i kontroli wydajnego i osz­czędnego przepływu i magazynowania surowców, półfabrykatów i gotowych wyrobów oraz związanych z tym informacji od punktu dostawy do punktu odbioru, odpowiednio do wymagań klienta.

Również zorientowana na przepływ jest definicja europejskiego, nadrzędnego stowarzyszenia krajowych towarzystw logistycznych w Europie „European Logistics Association" (ELA). Brzmi ona:

• „Logistyka jest pojęciem obejmującym organizację, planowanie, kontrolę
i realizację przepływu towarów od ich wytworzenia i nabycia, przez produkcję i dystrybucję, aż do finalnego odbiorcy, w celu zaspokojenia wymagań rynku, przy minimalnych kosztach i przy minimalnym zaangażowaniu kapitału.

Drugi rodzaj definicji logistyki można określić jako definicje zorientowane na cykl użytkowania wyrobu. Pojęcie cyklu użytkowania wyrobu opiera się na założeniu, że produkt - ogólniej system - powstaje dzięki planowaniu, projekto­waniu i rozwojowi, i po okresie eksploatacji zostaje ostatecznie unieruchomiony lub złomowany. Jako fazy okresu użytkowania rozróżnia się np. fazy inicjowania, planowania, realizowania, eksploatowania i unieruchamiania. Działania logistycz­ne odnoszą się wówczas do wsparcia czynności transformacyjnych w różnych fazach okresu użytkowania. Międzynarodowe stowarzyszenie logistyczne „Society of Logistics Engineers" (SOLE) podaje następującą definicję logistyki, opierającą się na pojęciu cyklu użytkowania wyrobu:

• Logistyka to „wspomagające zarządzanie działania planistyczne, kontrolne i regulacyjne, które podczas wszystkich faz użytkowania produktu zapewniają wydajne wykorzystanie zasobów i adekwatną skuteczność elementów logistycznych oraz efektywne sterowanie zużyciem zasobów dzięki ingerowaniu we właściwym czasie w system.”

Trzeci rodzaj definicji można określić jako definicję logistyki zorientowaną na usługi. Opiera się ona na założeniu, że usługa może być tylko wtedy optymalnie zaoferowana klientowi, gdy wszystkie związane z nią czynności będą przebiegały w sposób skoordynowany. Definicja ta brzmi:

• Logistyka jest „procesem koordynacji wszystkich czynności niematerialnych, które muszą zostać przeprowadzone dla wykonania usługi w sposób efektywny pod względem kosztów i zgodny z wymaganiami klienta". Główny kierunek tych działań obejmuje następujące trzy obszary: zminimalizowanie czasu oczekiwania (realizacji zlecenia), zarządzanie potencjałem usługowym oraz dostawa usług poprzez kanał dystrybucyjny.

Podstawą dalszych rozważań w tym wykładzie jest najbardziej rozpowszechniona w nauce i technice definicja zorientowana na przepływ. Definicja zorientowana na cykl użytkowania wyrobu może się okazać przydatna wówczas, gdy logistykę rozpatruje się w połączeniu z kalkulacją i analizą kosztów w okresie użytkowania. Koszty te to koszty całkowite, generowane przez system w okresie jego funkcjo­nowania. Definicja zorientowana na usługi może się okazać przydatna w przy­padkach, w których działania logistyczne występują w ścisłym związku z innymi usługami. Przykładem tego jest dostarczenie części zamiennej klientowi w tym momencie, w którym monter dokonuje naprawy maszyny. Po wyjaśnieniu pojęcia logistyki, w kolejnym podrozdziale przedstawione zostanie zróżnicowanie występujących w rzeczywistości systemów logistycznych.

Rys. 4: Instytucjonalne rozgraniczenie systemów logistycznych

Rys. 5 Typowe przebiegi kosztów w systemach logistycznych (Źródło: rysunek u Ballou, 1998, str. 40)

Znaczenie logistyki w przedsiębiorstwie

Logistyka nie ma takiego samego znaczenia we wszystkich przedsiębiorstwach, lecz jej pozycja zależy w szczególności od znaczenia obsługi dostawę" dla marketingu i obsługi zaopatrzeniowej dla produkcji oraz od znaczenia koszt logistycznych. Oba te czynniki, wpływające na pozycję logistyki w przedsiębiorstwie, zostaną przedstawione poniżej. Na końcu tego podstawowego rozdziału przedstawimy zbiorczą ocenę wzrastającego znaczenia logistyki w przedsiębiorstwie.

Hipotezy o znaczeniu obsługi

Znaczenie obsługi dostawczej, jako instrumentu polityki marketingowej, można przedstawić w formie pięciu hipotez:

1. Im wyższy jest stopień zastępowalności jakiegoś produktu, tym większej znaczenie obsługi dostawczej. Hipoteza ta jest prawdopodobna, gdyż przy produktach łatwych do zastąpienia - charakteryzują się one na ogół spełnianiem tych samych lub podobnych funkcji, jakością i ceną - klient i łatwo zmienić dostawcę.

2. Im wyższe są wymagania stawiane zdolności świadczeń w zakresie transportu opakowań i gospodarki magazynowej, które wynikają z fizycznych właściwości produktów, tym większe jest znaczenie obsługi dostawczej. Hipoteza ta jest prawdopodobna, gdyż tego rodzaju żądania wymagają wysokiego poziomu obsługi dostawczej, co jest warunkiem pokupności określonego produktu. Przykładem są wymagania występujące przy dostawie towarów łatwo psujących się.

3. Im wyższy jest poziom obsługi dostawczej konkurencji, tym większe znaczenie ma własna obsługa dostawcza. Hipoteza ta jest przekonywająca, gdyż oczeki­wania klientów w stosunku do obsługi wynikają także z poziomu obsługi dostawczej konkurencji.

4. Im bliżej centrów aglomeracji znajduje się siedziba klienta, tym większe znaczenie ma obsługa dostawcza. Hipoteza ta jest prawdopodobna, gdyż w pobliżu aglomeracji znajdują się na ogół magazyny dostawcze i występuje gęsta sieć połączeń komunikacyjnych oraz duża podaż usług transportowych. Ponieważ klient o tym wie, wpływa to także na jego oczekiwania w stosunku do obsługi dostawczej.

5. Im większe jest uzależnienie klienta od jednego produktu, ze względu na jego warunki produkcji, gospodarki magazynowej lub sprzedaży, tym większe znaczenie ma dla niego obsługa dostawcza. Hipoteza ta jest przekonywająca, gdyż wskutek złej obsługi dostawczej mogą powstać u klienta, przy tego rodzaju zależności, duże koszty lub straty w zbycie. Dotyczy to szczególnie takiego przypadku, gdy klient utrzymuje stosunkowo niewielkie zapasy magazynowe i dlatego zdany jest na szybką i niezawodną dostawę.

Drugą i piątą hipotezę można także przenieść na obsługę w sferze zaopatrze­nia. Obsługa ta ma więc tym większe znaczenie dla przedsiębiorstwa, im wyższe są wymagania wynikające z fizycznych właściwości materiałowych produktu i im większa jest zależność produkcji od materiału używanego w rym procesie.

Hipotezy dotyczące znaczenia kosztów logistycznych

Jeśli chodzi o znaczenie kosztów logistyki, to w zależności od odległości rynków zakupu i zbytu od przedsiębiorstwa oraz od rodzaju produkcji można sformułować cztery hipotezy, które wydają się prawdopodobne i na ich podstawie można z kolei ustalić determinanty dla pozycji logistyki w przedsiębiorstwie. Tendencje przebiegu kosztów są przedstawione na rysunkach 27 i 28.

Im większa jest odległość rynków, z których trzeba sprowadzić towar, lub na których jest on sprzedawany, tym większy jest udział kosztów logistyki w sprzedaży. Hipoteza ta jest przekonywająca, gdyż wraz z rosnącą odległością zwiększają się koszty transportu i komunikacji potrzebne do pokonania przestrzeni. Przy wykorzystaniu możliwości wynikających z wielkości przewozów, koszty te na długich odległościach rosną degresywnie, co uwidoczniono na rysunku 27. Nowe zdobycze technologii transportu i komunikacji powodują ponadto wzrost degresji kosztów wynikających z odległości, co powoduje, że odległość rynku odgrywa coraz mniejszą rolę.

Im większa jest gęstość samego towaru lub gęstość towaru w opakowaniu, tym mniejszy jest udział kosztów logistyki w obrocie. Hipoteza ta jest prawdopodobna, gdyż przestrzeń magazynową można lepiej wykorzystać przy składowaniu towarów o dużej gęstości, np. bloków stalowych lub książek, niż przy składowaniu towarów o małej gęstości, np. poduszek lub piłek. Powoduje to tendencje do spadku względnych kosztów magazynowania. Ponieważ z tego samego powodu lepiej mogą zostać wykorzystane możliwości transportowe, więc przy tej tendencji zmniejszają się również względne koszty transportu.

Im większy jest stosunek wartości do masy lub wartości do objętości towarów, tym mniejszy jest początkowo względny udział kosztów logistycznych w obrocie. Od pewnego określonego stosunku udział ten jednak wzrasta. Taka tendencja kształtowania się kosztów całkowitych wynika z różnego przebiegu kosztów magazynowania i kosztów transportu. Względne koszty magazynowania zwięk­szają się wraz ze wzrostem stosunku wartości do masy lub wartości do objętości. Hipoteza ta jest przekonywająca, gdyż w wypadku towarów o dużym stosunku wartości do masy lub wartości do objętości, np. aparatury elektronicznej lub diamentów, zapasy magazynowe wymagają większego zaangażowania kapitału niż w wypadku towarów o małym stosunku wartości do masy lub wartości do objętości, np. warzyw lub drewna budowlanego. Odwrotną tendencję obserwuje­my, gdy rozpatruje się względną wysokość kosztów transportowych.

Im większe zagrożenie stwarzają towary lub im bardziej są wrażliwe, tym większy jest względny udział kosztów logistycznych w obrocie. Hipoteza ta jest prawdopodobna, gdyż towary toksyczne, wybuchowe, radioaktywne, wrażliwe lub łatwo psujące się wykazują tendencję do powodowania wyższych kosztów magazynowania i transportu niż towary bezpieczne lub mniej wrażliwe, np. świeże owoce i mrożone artykuły spożywcze muszą być przewożone przy użyciu specjalnych środków transportu i przechowywane w specjalnych magazynach. Możliwość zepsucia ogranicza poza tym czas, w którym towary te mogą znajdować się w systemie logistycznym.

Patrz Ihde. 1991.str. l i następna oraz str. 121.

Porównaj Ballou, 1998, str. 35 i następne.

Porównaj Bowersox / Smykay / LaLonde 1968. str. 120 i następne oraz Bowersox / Closs / Helferich, 1986, str. 54 i następne, a także Poth, 1973, str. 15 i również Brauer/ Krieger 1982, str. 34.

Por. Bowersox / Smylay / LaLonde, 1968, str. 379.

Por. Behrendt, 1977, str. 21 i podana tam literatura.

Por. np. Schiitz. 1975. str. 68 i następne.

Por. Militar-Logistik, Gerber, 1977; Krulis-Randa. 1977. str. 39 i następne: Kapoun 1981, str. 123 i następne: Ihde, 1991, s. 29. W polskiej terminologii wojskowej używa się pojęcia „zabez­pieczenie logistyczne" (przyp. J.W.)

Porównaj Pfohl. 1972, str. 17 i następne: Behrendt. 1977. str. 23 i następne: Kapoun, 1981, str. 123 i następne; Schary, 1984. str. 7 i następne; Kummer, 1992, str. 20 i następne; Dogan, 1994, str. 25 i następne; Iserman. 1998, str. 21 i następne i tam podana literatura.

Porównaj Pfohl, 1972, str. 28 i następne.

Council of Logistics Management, str. 2.

European Logistics Association. 1993, str. 1. Zob. też: Terminologia logistyczna. Aneks. Pojęcia i ich definicje. Wyd. I polskie. ILiM. Poznań 1998. s. 50 (Przyp. J.W.)

Jeśli chodzi o to pojęcie porównaj Pfohl / Wubbenhorst. 1983 str. 144 i następne, patrz takżeFinkelstein / Guertin 1988.

Coyle / Bardi / Langley, 1992, str. 8

Arthur D.Litt!e/The Pennsylvania State University, Center of Logistics Research, 1991, str. XXII.

Porównaj Arthur D. Little / The Pennsylvania State University, Center of Logistics Research, P991, str. 34 i następne. Inne, w szerokim stopniu zorientowane na usługi pojęcie terminu ka reprezentują banki, dla których logistyka oznacza stworzenie odpowiedniej infra-ury, dzięki której cały system zaopatrzenia włączony zostaje w kierowanie działalnością icyjną. Logistyka, oprócz spełniania funkcji usługowych, zapewnia także pomoc wszystkim dziedzinom. Do logistycznego kierowania bankiem należą: rachunkowość finansowa, ka i elektroniczne urządzenia do przetwarzania danych, kontrola i nadzór, własne nią i rozwój, nieruchomości i bezpieczeństwo oraz kierowanie personelem i kształcenie. Jeśli i o pojecie logistyki w sektorze bankowym porównaj Lohmann. 1998. str. 76 i następne. naj Pfohl, 1974a. str. 73 i następne oraz podana tam literatura i założenia rozgraniczenia icjonalnego u Felsnera, 1980, str. 18 i Endlichera, 1981, str. 29.

Poniższe wywody na podstawie Pfohl, 1977, str. 248..

9

---