1.Udział geodezji w cyklu inwestycyjnym

*inwentaryzacja przestrzeni - mapa *pomiary realizacyjne - przestrz..... projektu w terenie (ujmowanie w terenie pkt głównych) *pomiary inwestycyjne, powykonawcze *pomiary eksploatacyjne

2. wymagania geod wynikające z prawa budowl

*Własne po???

*wpis do dziennika o przejęciu osi głównych i reperów

*zgłosić do odbioru przed zakryciem *wpis że obiekt zinwestorowany i mat do archiwum (zgodność budynku z projektem)

3. Na czym polegają pomiary inwentaryzacyjne

Zbieranie danych o terenie pod mape. Polegają na tym, że sprawdza-my przez pomiary czy to co na mapie się zgadza. Tzn ponowne przeniesienie z terenu na mape (pomiary poziome sytuacyjne)

4.Na czym polegają pomiary realizacyjne

ą to pomiary wysokościowe, niwelacyjne, które polegają na przeniesieniu elementów z mapy w teren (+szczegóły, +tyczenie)

5.Jakie pomiary wykonuje się w trakcie eksploatacji obiektów

Wykonuje się pomiary eksploatacyjne (przeliczenia i odkszyałcenia) w których wniosk.o stanie obiek: *osiadanie *przechylenie*ugięcia

6.Czym różni się geodezja niższa od wyższej

wyższa dotyczy obszarów Ziemi gdzie uwzględnia się jej krzywiznę, niższa dot. takich obsz Ziemi gdzie przyjmuje się że są one płaskie.

7.Wymienić i scharakt. stosowane powierzchnie odniesienia dla pomiarów sytuacyjnych

*Płaszczyzna - jest powierzchnią najprostrzą. Może być stosowana dla odpowiednio małego obszaru, ponieważ w innym przypadku będą występować błędy z nieuwzględnienia krzywizny ziemi

*Elipsoida obrotowa - spłaszzcona na biegunach, tworzy najwierniejszą matematyczną powierzchnie odniesienia. Wielkość i kształt elipsoidy określają długość jej półosi a i b i w spółczynnik spłaszczenia μ=(a-b) / a. W Polsce przyjęto wymiary elipsoidy Krasowskiego (a=6 378 245 m b=6 356 863 m μ=1:298,3)

*Kula - Niekiedy wystarczającą dobrą powierzchnią odniesienia. Jej objętość=obj. Elipsoidy Krasowskiego R=6 371 110 m

8.Co to jest Geoida, Geoida zerowa. Co to jest układ wysokościowy kronsztadt?

Geoida- pow. utworzona z punktów o jednakowych potencjałach przyciągania ziemskiego które jest do niej prost w każdym punkcie

Zerowa-przyjmuje się że ma wysokość = zero. U.W.K.- obowiązuje w PL,tzn. że wszystkie wys. są odn. do poziomu morza w Kronsztadzie.

9.Zasady i metody odwzorowania powierzchni kuli na powierzchnie płaską?

Wybór rodzaju odwzorowania zależy od kształtu powierzchni odwzorowywanej. *Płaszczyznowe (ukośne) - Płaszczyzna rzutów jest styczna do pomniejszonej 0 1/3500 elipsoidy odniesienia bessela w pkt leżącym w srodku Polski o współrz. X=52,10 Y=19,10. Odzwzorowanie to jest wiernokątne

*Walcowe (poprzeczne) - Na walce styczne do południków 15, 18, 21, 24 odwzorowano pasy południkowe o szerokości 3. Dla każdego pasa przyjęto niezależny układ współrzędnych prostokątnych, którego osią X jest obraz południka środkowego pasa, Y obraz równika. Odwzorowanie wiernodługościowe.

*Stożkowe (normalne) - wzdłuż równoleznika. Odwz. wiernopolowe.

Zasada odwzorowania: Przenosimy tylko elementy z fragmentu pow kuli lub elipsoidy na płaszcz., na pobocznicę stożka lub na pobocznicę walca i rozwiązać na płaszczyżnie.

10. Def wsp geograficznych (dł i szer geogr)

Długość - kąt zawarty między półpłaszczyzną południka danego pkt. Ziemi i półpłaszczyzną płd. Zerowego (Greenwich) liczony w kierunku wschodnim lub zachodnim.

Szerokość - kąt jaki tworzy kierunek pionu w danym punkcie P z płaszczyzną równika. szer. zmienia się od 0 na równiku do 90 st. Na biegunach, jest pn lub pd.

11. ZAMIENIĆ WARTOŚĆ KĄTA W MIERZE STOPNIOWEJ NA ŁUKOWĄ NP. KĄT 25º25'30'' WYRAZIĆ W GRADACH ORAZ PRZELICZYĆ NA RADIANY.

12.CO TO JEST SKALA MAPY? Z JAKĄ DOKŁ. MIERZYĆ DŁ. DLA ZADANEJ SKALI, JAKICH WYMIARÓW SZCZE-GÓŁY TEREN. MOŻNA KARTOWAĆ W JAKIEJ SKALI?

Skala jest to stosunek długości na mapie do długości w terenie. = d/D = 1/M, Dokładność pomiarów przy podanej skali D=M*d np. skala 1:500 D=500*0.01cm =±5cm szczegóły terenowe kartujemy w skali uzależnionej od dokładności pomiarów M=D/d np. D=±20cm M=20/0.01=2000 skala 1:2000

13.CO TO JEST I ILE WYNOSI ROZDZIELCZOŚĆ OKA LUDZKIEGO? Jest to minimalna odległość rozróżnialna gołym okiem i wynosi 0.1mm

14.OGÓLNY CYKL POWSTAWANIA MAPY

Przyjęcie skali, wykonanie pomiarów terenowych lub sytuacyjnych, przyjęcie osnowy sytuacyjnej, pomiary szczegółów, kartowanie mapy WIĘCEJ W PYT NR 86

15.Cechy mapy analogowej i cyfrowej

Mapy cyfrowe - mogą być mapami o dowolnie zadanej tresci ponieważ można w dowolnym czasie wywolac z pamieci komputera wiekszej ilosci wszelkich informacji o terenie;można dowolnie drukowac element w dowolnej skali,o danej wielkosci i o dowolnych kombinacjach;można je także przeskalowywac;mape cyfrowa lepiej przechowywac niż normalnie i latwiej poprawiac bledy

Mapa analogowa - tresc w tej mapie jest ograniczona i nie jest już tak dowolna jak w mapie cyfrowej,skala jest ograniczona zatem drukowani i otrzymanie danego elementu nie jest tak latwe jak w pzrypadku mapy cyfrowej

16. Co to jet mapa zasadnicza?Co stanowi jej tresc,w jakich skalach jest wykonywana.

Mapa zasadnicza to podstawowy material kartograficzny,wykonuje się ja w skalach 1:5000,1:2000,1:1000 i 1:1500 na podstawie pomiarow terenowych,w jednolitym panstwowym ukladzie wspolrzednych i w odpowiednim ukladzie sekcyjnym.Trescia mapy zasadniczej sa obiekty naziemne,uzbrojenia terenu,garnice wlanosci, granice uzytkow rolnych, hydrografia i rzezba terenu. Mapy tematyczne powtaja na podstawie map zasadniczych.Mapa zasadnicza zawiera wszystkie elementy krajobrazu powierzchni ziemi o jednak. stopniu szczegolowosci,zaleznym jedynie od skali opracowania.Mapa zasadnizca jest to mapa ogolnogeograficzna. WIĘCEJ PYT 86

17.Podzial szczegolow sytuacyjnych na grupy dokładn. przyklady znaków konwencjon. szczegolów (budynek , latarnia, skarpa, ogrodzenie).

Na mapie wielkoskalowej z reguly wrysowywje się rzuty prostokatne szczegolow w odpowiedniej skali. Kiedy jest to niemozliwe zwg na skale opracowania lub charakter szczegolu,przedstawia się go za pomoca znaku umownego.Szczegoly terenowe zwg na ich charakter oraz dokladnosc identyfikacjiich zarysow dziela się na tzry grupy:

I grupa dokladnosciowa - okreslanie polozenia szczegolow terenowych wzg najblizszych elementow poziomej osnowy geodezyjnej powinno być wykonane przy bezposrednim pomiarze z dokla do 0,10m,zalicza się nastepujace szczegoly:zastabilizowane pkt osnowy wysokosciowej,znaki graniczne:granice panstwa,jednostki podzialu administr.,obiekty i urzadzenia techniczno-gospodarcze,jak budynki i budowle inz,elementy nadziemne uzbrojenia terenu

II grupa dokladnosciowa-do tej grupy pomiaru naleza szczegoly terenowe o mniej wyraznych i mniej trwalych konturach:punkty zalaman konturow budowli i urzadzen ziemnych,jak tamy,waly ochronne,groble,kanaly,rowy,nasypy,wykopy,boiska sportowe,parki,drzewa przyuliczne i pomniki przyrody.Okreslenie poloozenia szczegolow terenowych tej grupy względem najblizszych elementow poziomej osnowy geodezyjnej powinno być wykonane z dokl. Do 0.3m

III grupa dokladnosci - do tej gruoy naleza pozostale szczegoly terenowe tworzace tresc mapy,a dokladnosc okreslenia ich polozenia wynosi 0,50m:pkt zalaman konturow uzytkow gruntowych i kont.klasyfik.,naturalne linie brzegowe wod plynacych i stojacych,linie podzialowe na oddizaly w lasach panstw.

18. Co to jest SIT lub GIS.

SIT - system informacji o terenie(mapa + inne szczegoly wazne jak cechy budynku)

GIS - geologiczna informacja systemowa

19. Jakimi znakami stabilizuje się pkty sytuacyjne, jak wygladaja znaki wysokosc.

Geodezyjne pomiarykatow, odlegloosci miedzy punktami i wysokosci dokonywane sa w stosunku do punktow utrwalonych w terenie za pomoca znakow geod..Stabilizuje je się w gruncie, skalach,na roznych typu obiektach i urzadzeniach.Musza być trwale i mozliwie jak najdluzej zachowac niezmienne polozenie.Znak musi być tak zbudowany, aby pkt którego polozenie sytuacyjne on wyznacza był jedniznacznie okreslany.Znaki sytuacyjne: palik drewniany z gwozdziem, wbita w ziemie rurka drenarska, pret metalowy.Bardziej trwalymi znakami sa: kamienne lub betonowe slupki z plytka metelowa lub wyrytym kzryzykiem w srodku.

W przypadku niektórych punktow wymaga się,oprocz znaku naziemnego,stabilizacji centrycznie do niego osadzonego znaku podziemnego.W razie zniszczenia znaku naziemnego latwo go wtedy odtworzyc:jest to najczesciej zastabilizowana około 30cm glebiej od znaku zadziemnego plyta betonowa z wyrytym pkt,mogą być stabilizowane w scianach bud.,na obiektachi uzradzeniach.czasem montuje się odpowiednie konstrukcje.

20. Jakie dane zawiera opis topogr pkt geod.

Każdy wazniejszy punktgeod.powinien mieć opis topograficzny,na podstawie którego latwo odnalezc pkt w terenie. Znaki geodezyjne sa prawnie ochronione.Opis topogr.zawiera:nazwe gminy,miejscowosc,uzytkownika,rysunek szkic-mapa polowa,typ oraz rodzaj stabilizacji,rysunek stabilizatora,ozn zaglebienia,dokladne miejsce,dokladne dane do rysunku.

Rachunek bledow

21.Co to sa bŁĘdy grube, systemat. ,pzrypadk.,

Blad gruby-to wszelkie pomylki,nieuwaga osoby wykonujacej pommiar może być przyczyna bledu odczytu,blednego zapisu,bledy takie musza być wykryte i wyeliminowane]

Blad systematyczny - wplywaja w jednalowy sposób na wyniki pomiaru,przyczyna tych bledow najczesciej tkwi w narzedziach pomiarowych.Wyniki pomiaru dlugosci będą obarczone bledem system., gdy dlugosc rzeczywista przymiaru rozni się od nominalnej(np. blad kolimacji teodolitu obarcza bledem system. Wyniki pomiaru jkata poziomego)

Blad przypadkowy - wynika z bardzo wielu nieuchwytnych zmiennych czynnikow,ich przyczyna tkwi w zmieniajacych się warunkach pomiaru,drganiach instrumentow mierniczych, wibracjach, z ograniczonej dokladnosci przyrzadow i niedoskonalosci zmyslow obserwatora.

22.Co to są prawa Hagena?

Są to hipotezy dzieki którymi można opisać prawa jakie wykazuja błędy wielu powtarzanych pomiarów.

Wg hipotezy Hagena:

*prawdopodobieństwo popełnienia błedu mniejszego jest większe niż błędu mniejszego * występowanie błędu jednakowego co do wartości bezwzgl. A różnego co do znaku jest tak samo prawdopodobne

*Największe prawdopodobieństwo wystąpienia ma błąd równy 0

Dotyczy to błędów przypadkowych

23.Co nazywamy w geodezji błędem średnim zinterpretować na krzywej Gaussa.

Niezależnie od spłaszczenia krzywej spośród wszystkich uzyskanych wyników prawdopodobnie 0.6827 (68.27%) tych wyników będzie się zawierać w przedziale (-σ; +σ). Wielkość parametru σ która dobrze charakteryzuje dokładność pomiarów określa się w geodezji mianem błędu średniego m. RYS!!!

24.Ile wynosi wartość najb prawd spostrzerzeń bezp jednakowo dokładnych, a ile niejednak. dokładnych oraz ich błędy średnie

Jednakowo dokładne Wartość najbardziej prawdopodobna: x=∑l_i/n

Błąd średni wyzn. Wartość najbardziej prawdopodobnej:

m_x = ±√[ Σ(ν_i ν _i) / ( n(n-1)] - []-pierw

błąd średni pojedynczego spostrzerzenia m=±pierw(∑v_i*v_i)/(n-1)

n-liczba spostrzerzeń

* błąd średni m_x = m/pier(n) Niejednakowo dokładne:

*Wartość najbardziej prawdopodobna:

X = Σ ( l_i p_i ) / Σ p_i

*błąd spostrzerzenia typowego Sredni błąd spostrzeżenia typowego (p=1): M₀ = ±√ Σ( p_i ν_i ν _i) / n-1

*średni błąd dowolnego spostrzerzenia m_i = m_o/pier (∑pi)

25.Co to są wagi spostrzerzeń

p-waga pomiaru wyrażająca stopień zaufania do wyniku danego pomiaru. Typowe spostrzeżenie ma p=1 wartość tych spostrzeżeń określa ilokrotnie większym lub mniej zaufaniem można je obdarzyć.

26.obliczyć średni błąd funkcji na przykładzie. Ile wynosi średni błąd różnicy wysokości punktów skrajnych ciagu niwelacyjnego składajacego się z 8 przęseł (16 odczytów), jeżeli średni błąd pojedynczego odczytu wynosi +- 1mm

my=+-1mm*pier(16) = +- 4mm my=+-m_x*pir(n)

POMIARY DŁUGOŚCI

27.Jak przebiega tyczenie prostej „w stecz”, „ w przód”, „ze środka „

*w przód - polega na wyznaczeniu połozenia i sygnalizowaniu punktów posrednich na prostej pomiędzy dzwoma pkt A i B.

-Po ustal A i B za pomocą tyczek, obserwator ustawia się 3-5 m za jedną z nich. gestami rąk lub głosem naprow pośrednią tyczke na prost

-tyczenie zacząc od pkt najdalej od obserwatora, ażeby tyczki już wytyczone nie przesłaniały tyczek tyczonych. Obserwator ustawia się za aktualnie wytyczoną tyczką.

*w stecz - polega na wyznaczaniu położenia pkt pośrednich na prostej, na zewn odcinka AB, czyli na przedluzeniu.

-Obserwator ustawia się w odl 3 - 5 m za tyczką sygnalizującą jeden z pkt znanych lub za tyczką wytyczaną. Podobnie jak w przód naprowadza on tyczke pomocnika na prostą.

*ze środka - gdy istnieją przeszkody terenowe i pkt A i B są niewidoczne. -w zależności od warunków terenowych wprowadza się a)2 lub b)3 tyczki pośerdnei.

a)-tyczki 1,2 stawia się w przybliżeniu na prostej. Obserwator za tyczką 1 naprowadza tycvzke 2 na prostą 1B

28.Pomiar długości za pomocą przymiaru

Pomiar długości przeprowadza się za pomocą:

*taśma stalowa - szer wstęgi 1 - 3 cm

-długosć 20-50m -końce z uchwytami do rozciągania

-początek i koniec oznaczony kreskami z opisem

-dokładność 1 cm

*ruletka -przymiar taśmowy nawijany na ruletkę

-najczęściej ruletki stalowe -lżejsza od taśmy, do pomiarów krótszych odcinków -podział centymetrowy *drut Jaederina

29. Na czym polega pomiar długości drutem inwarowym Jaederina (jaka jest dokładność wyników i jakie należy uwzglednic poprawki.

Drut inwarowy Jaederina daje nam największą dokładność wyników pomiaru długości. Komplet składa się z drutów dłg. 24m, 8m, 4m. Drutem można mierzyć odcinki będące wielokrotnością tych długości. Odczyty z dokł. 0.1 mm. Pomiar dłg. Odbywa się pomiędzy czopami wskaźnikowymi na statywach. Druty rozciąga się ciężarkami 10 kg. Różnica odczytów na końcach jest odległością między wskaźnikami statywów bazowych. Błąd względny 1:600.000 do 1:1000.000.

30.Co to jest poprawka komparacyjna

Komparacja przymiaru (taśmy) - polega na porównaniu jego długości z długościa wzorcowa. Urzadzenie na którym wykonuje się tą czynność nazywa się komparatorem. Długość odcinka z uwzględnieniem poprawki komp. L=d*l_rz/l_n

L_rz- dł. Rzeczywista przymiaru Ln - dł nominalna przymiaru

D - zmierzona dł odcinka

31.Jak wprowadza się poprawkę termiczną dł pomierzonej przymiarem.

Z metryki przymiaru znana jest rzeczywista długość w temp w której pzreprowadzono komparację. W każdej innej temp dlugość jest inna.

Długość przymiaru zmienia się pod wpływem temp o d_t

d_t=l_k*α(T-T_k) l_k-długość przymiaru w temp komparacji

α-współczynnik rozszerzalnośći liniowej (taśma stalowa α=11,5*10^-6)

T-temp w czasie pomiaru długości T_k-temp komparacji przymiaru

Długośc odcinka mierzonego w temp T, różnej od temp komparacji :

L=d*l_t/l_n d-zmierzona dł odcinka l_n-nominalna dł przymiaru

l_t-dł przymiaru w temp pomiaru L-dł odcinka po uwzgl wpływu temp

32.Optyczny pomiar długości za pomocą dalomierza kreskowego

To najprostszy dalmierz optyczny(kreskowy Reichenbacha).Wykorzystuje się tu zależności w trójkącie paralaktycznym(znając kąt i bazę można obliczyć wysokość). Siatkę celowniczą tworzą krzyż i dodatkowe poziome kreski dalmierze. Jeżeli w pewnej odległości D od stanowiska instrumentu ustawi się pionowo łatę geodezyjną z podziałem metrycznym, dalmierze kreski siatki celowniczej odetną na łacie odcinek l. Na łacie wykonuje się odczyty nitek górnej i dolnej( z dokładnością 1mm).

33. jak działa dalmierz elektromagnetyczny, do czego służy lustro pryzmatyczne, zasięg i dokładność dalmierzy ELEKTRONICZNYCH

Pomiar elektromagnetyczny polega na wysyłaniu fali elektromagnetycznej do lustra-pryzmatu i odbiorze go po odbiciu. Mierzony jest czas odbicia a wynik dostaje się na wyświetlaczu. Zasięg dalmierza do kilku km, zasięg rośnie gdy stosujemy więcej pryzmatów.

Lustro pryzmatyczne-służy do odbijania fali wyemitowanej przez dalmierz(fala wyemitowana przez dalmierz wraca z powrotem i mamy wynik(długość). Dokładność dalmierzy:

Techniczne: a=±2-5m na 1000m i dodatkowo 1-3mm na każdy następny km b*d = 1-3 ppm Precyzyjne: a<±1mm B*D<±1ppm

34. DEF KATA poziomego i pionowego

Poziomy -to kąt dwuścienny zawarty pomiędzy dwoma płaszczyznami pionowymi (na których leżą ramiona mierzonego kąta) poprowadzo-nymi przez dwa kierunki mierzone w płaszczyźnie poziomej.

Pionowy -to kąt nachylenia kierunku w stosunku do płaszczyzny poziomej, mierzony w płaszczyźnie pionowej. Mierzy się albo jako kąty nachylenia h osi celowej w stosunku do płaszczyzny poziomej, albo jako kąty zenitalne z od kierunku zenitu.

35.Do czego słuzy węgielnica pryzmatyczna podwójna -zasięg działania.

Węgielnica to najprostszy przyrząd optyczny służący do tyczenia kątów prostych.Najbardziej popularna węgielnica pryzmatyczna pięciokątna podwójna, składa się z dwóch pryzmatów, ustawionych jeden nad drugim. Pryzmaty mają właściwość zmiany kierunku przebiegu promienia świetlnego o 100g.Za pomocą węgielnicy podwójnej można tyczyć kąty proste, kąty półpełne, wyznaczać punkty pośrednie na prostej oraz rzuty prostopadłe punktów na prostą. Dla zasięgu do 30m błąd tyczenia węgielnicą nie przekracza ±50mm.

36.Co to jest powiększenie lunety? Jakie formy ma siatka celownicza lunety?

Powiększenie jest to stosunek kąta, pod jakim widoczny jest obraz odległego przedmiotu oglądanego przez lunetę, do kąta widzenia tego przedmiotu obserwowanego okiem nieuzbrojonym(bezpośrednio). Powiększenie lunety w przybliżeniu wynosi:G=f1/f2

G-powiększ lunety, f1-ogniskowa obiektywu, f2-ogniskowa okularu

Lunety w teodolitach mają powiększenie 20-40-krotne

Formy siatki celowniczej rys3.6(skrypt)Śrubą do usuwania paralaksy ustawia się siatkę celowniczą do ostrości, a śrubą ogniskującą ustawia się ostrość obrazu celu.

37.Co to jest przewaga libeli, ile wynosi? Do czego służą śrubki rektyfikacyjne libeli.

Przewaga to kąt, o jaki trzeba pochylić libellę aby pęcherzyk przesunął się o jedną kreskę podziałki. Libelle rurkowe mają przewagę od 15cc do 2c. Zaś libelle pudełkowe od 18c do 1g.

Libelle montuje się do elementów poziomowanych za pośrednictwem śrubek rektyfikacyjnych, co pozwala na regulowanie ich ustawienia. Śrubki te służą do doprowadzenia libelli do górowania.

38.Do czego służy teodolit?klasy teodolitów, dokładność pomiarów.

Teodolit to instrument, który służy do pomiarów kątów poziomych i pionowych. Jego lunetę wykorzystuje się dodatkowo do tyczenia prostej i płaszczyzny pionowej. Mamy teodolity tradycyjne(tachometry) i elektroniczne(total station ). Ze względu na dokładność teodolity można podzielić na techniczne (mierzy się kąty z dokładnością rzędu 1c) i precyzyjne(z dokładnością rzędu 1cc)

39.Osie geometryczne w teodolicie. Jakie warunki osiowe musi spełniać teodolit.

Oś wyobrażona, oś celowa lunety, oś obrotu lunety, oś libelli(rysunek)

Warunki osiowe: *l ┴ i błąd libelli aligadowej; * c ┴ O błąd kolimacji * O ┴ i błąd inklinacji; * i ┴  błąd libelli pudełkowej, warunek koła pionowego (błąd indeksu)

40.Czynności na stanowisku związane z pomiarem kąta poziomego metodą kierunkową.

1.Należy instrument zamocować na statywie. 2.Zamocować pion mechaniczny(optyczny). 3.Instrument powinien być skontrolowany zrektyfikowany.Centrujemy nad punktem. 4.Poziomowanie ustawianie osi pionowej instrumentu w pionie za pomocą śrub ustawczych spodarki i libelli alidadowej a)poziomowanie wstępne w dowolnym położeniu alidady za pomocą śrub ustawczych i libelli pudełkowej b)poziomowanie zasadnicze -obracamy alidade tak aby libella rurkowa znalazła się równolegle do dwóch śrub ustawczych i kręcąc tymi śrubami doprowadzamy libellę do górowania.Obracamy o 100g alidade i trzecią śrubą doprowadzamy libellę do górowania. Czynność tę dobrze jest powtórzyć zaczynając od innego położenia. Usuwania paralaksy krzyża nitek. Dostosowanie siatki celowniczej do własności oka.Wycelować na jasne tło i śrubką przy oku dopr. do największej ostrości krzyża nitek. Celujemy na lewe ramie kąta-odczyt. Celujemy na prawe ramie kąta-odczyt i obliczamy kąt(prawy minus lewy), można przerzucić lunetę przez zenit i powtórzyć pomiar, otrzymujemy wtedy pomiar pozbawiony błędu.

41.Poziomowanie teodolitu przy pomocy rurkowej libelli alidadowej(przebieg).

Oś libeli rurkowej równoległa do dwóch śrub ustawczych. Kręcąc śrubami doprowadzamy libelę do górowania.Obrót o 200^gPo obrocie pęcherzyk powinien górować, a jeśli jest inaczej to wychylenie odpowiada podwójnemu błędowi libeli.Połowę tego wychylenia -cały błąd usuwamy śruką rektyfikacyjną.

42.Zapis pomiaru i oblicz kąta poz w dzienniku.

St	Cel	Odczyty						Kąt z położenia 1 2			Kąt średni
				1 poł lunety			2 poł lunety
				g	c	cc	g	C	cc	g	c	cc	g	c	Cc
	25	24	324	25		124	29		113	39		113	41
		26	37	64		237	72				43

Op-Ol=113.39, Op=37.64(powiekszamy o 400g) Ol=324.25

,Op=237,72 Ol=124.29

43.Co daje pomiar kąta poziomego poziomego dwóch położeniach lunety.

Ponieważ w drugim położeniu lunety większość błędów osiowych lunety ujawni się z przeciwnym znakiem, a więc kąt średni z dwóch pomiarów będzie wolny od tych błędów(eliminacja błędów osiowych).

44.Czynności na stanowisku związane z pomiarem kąta pionowego.

1).rektyfikacja instrumentu 2).centrowanie 3).poziomowanie wstępne przy pomocy libeli pudełkowej 4).pionowanie osi głównej za pomocą libeli rurkowej 5).redukcja błędu paralaksy-ostrość 6).celujemy na pkt. 7).śrubą elewacyjną doprowadzamy libelę do górowania - odczyt(może być błąd indeksu) 8).obrót lunety przez zenit - odczyt(eliminuje błąd indeksu) 9).oznaczenie kąta na podstawie odczytów.

45.Obliczenie kąta pion na podstawie odczytów wykonanych w dwóch położeniach lunety, gdy opisu koła pionowego jest zenitalny lewy.

O_I = 92.42^g Β_I = 100^g - O_I = 7^g 58^c O_II = 307.62^g

Β₂ = O_II - 300^g = 7.62^g Błąd indeksu : i = (β₂ - β₁ )/2 = 0.02^c

Kąt zenitalny: Β = 7^g60^c

46.Co to jest błąd libelli alidadowej w teodolicie; wykrywaNIE; rektyfikACJA?

To błąd wynikający z tego że l nie jest prostopadłe do i, wartość o jaką różni się kąt pomiędzy osią (płaszczyzną główną) libelli a osią główną instrumentu od kąta prostego jest wielkością błędu libelli. Ustawiamy libelę do górowania(kręcąc śrubami ustawczymi w przeciwnych kierunkach), obracamy o kąt 200g. Libela nie powinna się wychylić, jeśli tak, należy śrubką rektyfikacyjną usunąć połowę wychylenia, a następną połowę usunąć śrubą ustawczą.

47.W jakich przypadkach przy pion ruchu lunety oś celowa teodolitu nie tworzy płaszczyzny pionowej.

W przypadku błędu kolimacji(błąd kolimacji jest to wielkość o jaką różni się kąt zawarty pomiędzy osią celową a osią obrotu lunety od kąta prostego) Na skutek błędu kolimacji w trakcie pochylania lunety oś celowa zamiast poruszać się w płaszczyźnie pionowej jest tworzącą powierzchni bocznej stożka.

48.Ukł wsp. sytuacyjnych. Jaki układ obow w Pl i jak jest zbudowany. Kiedy stosuje się układ lokalny. Co to jest układ geocentryczny.

W Polsce od 1970r. stosowany jest państwowy układ wsp. Płaskich. W skład tego układu wchodzi 5 stref stanowiących 5 układów o własnych początkach wzajemnie przesuniętych i skręconych. Układy wsp. Sytuacyjnych możemy podzielić na:

-układ prostokątny-tworzą dwie wzajemnie prostopadłe osie x i y. Od dodatniego kierunku osi o 100g w prawo mamy dodatni kierunek osi. Współrzędne Xa i Ya to odległości rzutu punktu A na płaszczyźnie od osi x i y. Układ może mieć zasieg lokalny lub obejmować cały kraj.

-układ współrzędnych biegunowych-tworzą biegun O i kierunek wyjściowy ON na płaszczyźnie pi. Położenie określamy za pomocą odległości D i kąta α.

Układ geocentryczny w GPS to układ którego początek znajduje się w środku ciężkości Ziemi. Oś z przechodzi przez biegun PN , osie x, y leżą w płaszcz równika. Oś x leży w płaszcz południka zerowego, a oś y jest do niej prost. Xyz jest ukł. wspólnym dla całej Ziemi.

Układ lokalny(np. dwa kołki) stosujemy

49.DEF AZYMUTU. JAKA JEST RÓŻNICA POMIĘDZY AZYMUTEM GEOGR, MAGNET I KARTOGRAFICZNYM?

Azymut jest to kąt poziomy pomiędzy kierunkiem północy a danym kierunkiem, mierzony zgodnie z ruchem wskazówek zegara.Azymuty:

Geograficzny(astronomiczny)(Aa)-jest mierzony w stosunku do północy geograf. Kierunek ten wyznacza się na podstawie obserwacji astronomicznych(gwiazdy polarnej, słońca) lub za pomocą giroskopu.

Magnetyczny(Am)-pomiar wykonuje się za pomocą przyrządów busolowych. Kierunek północy magnetycznej jaki wskazuje igła magn., różni się od kierunku północygeograficznej o kąt δ zwany deklinacją δ =Aa-Am.

Kartograficzny(Ak)-kierunek północy kartograficznej jest kierunkiem osi x układu współrzędnych. W każdym punkcie określonego obszaru na mapie kierunek północy jest równoległy do osi x. Kierunek północy geograficznej (południka) pokrywa się z osią x jedynie w punktach leżących na osi. Oddalając się od osi x różnica pomiędzykierunkiem północy Ak i Ag rośnie.

50.OBLICZYĆ AZYMUT BOKU AB MAJĄC DANE WSPÓŁ PROSTOKĄTNE JEGO PUNKTÓW X_A Y_A X_B Y_B

1). Liczymy przyrosty współrzędnych AB

ΔX_AB = X_B - X_A ΔY_AB = Y_B - Y_A

2). liczymy tg czwartaka, wyznaczamy czwartak kierunku

tg φ_AB = │ΔY_AB│/│ΔX_AB│ →φ

3).Rozw. znaki przyrostów i określ ćwiartkę do której należy azymut.

4).Znając wielkość czwartaka i ćwiartkę azymutu obliczam azymut.

Ćw. Azymut Δ x Δ y A

I 0 - 100 ^g + + A_AB = φ

II 100 - 200^g - + A = 200^g-φ

III 200 - 300^g - - A= 200^g+φ

IV 300 - 400^g + - A = 400^g-φ

51.OBLICZYĆ WSPÓŁRZĘDNE X I Y PUNKTU B MAJĄC DANE WSPÓŁRZĘDNE PUNKTU A (X_A ,Y_A), AZYMUT (A_AB) I DŁUGOŚĆ L_AB BOKU AB.

ΔX_AB = L_AB *cos A_AB ΔY_AB = L_AB *sin A_AB

X _B= X_A + ΔX_AB Y_B = Y_A + ΔY_AB

52.OBLICZYĆ AZYMUT BOKU BCMAJĄC AZYMUT BOKU POPRZEDNIEGO AB I KĄT γ POMIĘDZY TYMI BOKAMI

kąty lewe: A_BC = A_AB + γ - 200^g

Kąty prawe: A_BC = A_AB - γ + 200^g

53. Obliczyć wsp punktu C (X_c, Y_c) majac dany azym. A_AB,wsp pkt B (X_B, Y_B) i kĄty γ między Ab i bc

54. PRZELICZYĆ WSP BIEGUNOWE NA WSP.PROST (RZEDNE i OCIETE)

55.Definicja osnowy sytuacyjnej:

Jest to szereg punktów trwale oznaczonych w terenie o znanych współrzędnych w państwowym lub lokalnym układzie odniesienia. Państwową osnowę sytuacyjną tworzy sieć punktów, których współrzędne określono w jednolitym, obowiązującym w Polsce państwowym układzie odniesienia. Podstawowym elementem osnowy jest odcinek wyznaczony przez dwa sąsiadujące punkty osnowy.

56.Co to jest osnowa sytuacyjna podstawowa, szczegółowa i pomiarowa:

Podstawowa-stanowią ją punkty w sieciach geodezyjnych najwyższej dokładn. Pkty te są rozmieszcz równomier na obszarze całego kraju.

Szczegółowa-jest rozwinięciem osnowy podstawowej, a stopień zagęszczenia pktów jest zróżnicowany w zależ od charakteru terenu.

Pomiarowa-to rozwinięcie osnowy szczegółowej. Stopień zagęszczenia i sposób rozmieszczenia punktów oraz dokładność określenia ich położenia są dostosowane do zadań i przyjętej technologii prac geodezyjno-kartograficznych.

57.Co to jest osnowa lokalna w formie prostego związku liniowego:

Osnowa lokalna w postaci prostego związku liniowego to:

-odcinek o znanej długości

-3 punkty połączone prostymi o znanej długości (trójkąt)

-4 punkty połączone prostymi o znanej długości (prostokąt)

Wzajemne położenie punktów w prostych związkach liniowych w sposób jednoznaczny określają odległości pomiędzy tymi punktami, tak więc w trójkącie mierzy się długości wszystkich jego boków, w czworokącie - długości wszystkich boków i jednej przekątnej.

58.Jak zbudować osnowę lokalną:

Osnowę lokalną można zbudować zagęszczając pkt osnowy szczegółowej lub budując własną osnowę w postaci odcinka, 3 pkt lub ciągu poligonowego.

59.Jak rozbudować osnowę państwową:

Zagęszczenie poziomej osnowy szczegółowej pkt. Osnowy pomiarowej, których dokładność wyznaczania jest nie mniejsza niż 0.2m wykonuje się jedną z niżej wymienionych metod:

1). Ciągami sytuacyjnymi 2). Wcięciami kątowymi, liniowymi, kątowo-liniowymi, 3). Liniami pomiarowymi

60.Co to jest ciąg poligonowy sytuacyjny i w jakim celu się go zakłada:

Ciąg sytuacyjny jest to podstawowa metoda zagęszczania osnowy szczegółowej. Powstaje on przez połączenie wybranych punktów linią łamaną. Włączenie do ciągu punktów osnowy państwowej powoduje, że ciąg ten zawiera elementy dowiązania i może być obliczony w państwowym układzie współrzędnych. Rozmieszczenie obranych w terenie punktów decyduje o kształcie ciągu. Rozróżnia się zatem ciągi sytuacyjne zamknięte, oraz dowiązane otwarte.

61. Przy realizacji ciągu poligonowego jednostr. dowiązanego, jakie trzeba mieć dane, co trzeba pomierzyć, jakie wielkości oblicz:

Dane - azymut pierwszego odcinka, współrzędne 2 pierwszych pkt, długości poszczególnych odcinków

Obliczamy kolejno - azymuty, przyrosty współrzęd, współrz punktów

W efekcie obliczamy - współrzędne punktów końcowych

62.Jak wygląda i po co zakłada się ciąg poligonowy dwustr dowiązany i zamknięty:

Dwustronnie dowiązany - ciąg wyznaczony pomiędzy dwoma znanymi punktami (dane współrzędne), najczęściej są to punkty osnowy państwowej.

Zamknięty - ciąg, w którym jeden z punktów jest punktem osnowy szczegółowej (znane współrzędne)

Cel - pozwala to na ocenę dokładności obliczeń i wyeliminowanie błędów. Można go robić tylko w układach państwowych, ponieważ w tych układach znamy położenie potrzebnych punktów.

63.Na czym polega system GPS. Metody pomiaru, stacje i dokładności:

GPS-Global positioning system. System tworzą 24 satelity poruszające się po stałych orbitach Satelity transmitują sygnały zawierające dane orbitalne i charakterystyki zegarków, co pozwala na określenie ich położenia w geocentrycznym układzie odniesienia Pozycje punktów określa się w stosunku do satelitów geodezyjnych. Na podstawie docierających do odbiornika sygnałów z co najmniej 4 satelitów można określić położenie i wysokość punktu

Metody pomiaru: -kinematyczna dokł do 15m

-pomiarów różnicowych 5mm+1ppm dla punktów odległych o 20 km

64.Jakie znasz metody zdjęcia szczegółów:

Met.ortogonalna - zwana również metodą rzędnych i odciętych lub domiarów prostokątnych, polega na pomiarze rzędnej i odciętej mierzonego punktu sytuacyjnego wzglądem odcinka osnowy, na który rzutuje się dany punkt.

Met.wcięć liniowych, kątowych i kątowo-liniowych - polega na wyznaczeniu położenia punktu na podstawie pomierzonych odległości, miedzy wyznaczanym pkt a pktami o znanym położeniu.

Met.biegunowa - polega na pomiarze odległości od stanowiska instrumentu do mierzonego punktu oraz pomiarze kata poziomego zawartego pomiędzy punktem nawiązania a danym punktem.

65.Zdjęcie szczegółów metodą rzędnych i odciętych: Metoda polega na pomiarze rzędnej i odciętej mierzonego punktu sytuacyjnego wzglądem odcinka osnowy, na który rzutuje się dany punkt.. Zespół wykonujący pomiar składa się co najmniej 3 osób. Na punktach końcowych odcinka osnowy ustawia się tyczki, a w przypadku dużej długości tego odcinka dokonuje się jego przetyczenia. Do punktu początkowego odcinka osnowy przykłada się zero taśmy i rozciąga ją wzdłuż prostej. Zdejmowany punkt sygnalizuje się tyczką. Obserwator za pomocą węgielnicy rzutuje mierzony punkt na rozciągnięte taśmę. Odczyt, jaki wskazuje na taśmie pion węgielnicy, jest odciętą punktu. Rzędna, tj. odległość pomiędzy pionem węgielnicy a tyczką sygnalizującą punkt, jest mierzona ruletką. Zasady prowadzenia szkicu polowego:

*szkic musi być zorientowany do północy

*osnowę pomiarową rysuje się linią kreska-kropka, a rzędne liniami przerywanymi, *odcięte wpisuje się na bieżąco wzdłuż linii osnowy, prostopadle do niej *rzędne wpisuje się równolegle na linii przerywanej *gdy kilka punktów ma jednakową wartość odciętej, rzędne ich wpisuje się obok punktów na bieżąco, prostopadle do linii przerywanej *zmierzone czołówki (miary kontrolne) wpisuje się pomiędzy dwiema kreskami *wpisuje się dane w ramce opisowej

Dokładność: -I grupa dokł.- można dopuścić rzędne o długości do 25m, przy dokładności pomiaru 0,05m

-II grupa dokł. - można stosować rzędne o długości do 50m, przy dokładności pomiaru 0,05m

-III grupa dokł. - szczegóły można rzutować na linie, jeżeli rzędne nie przekraczają 70m, a dokładność pomiaru wynosi 0,10m

66.Zdjęcie szczegółów metoda biegunową:

Metoda polega na pomiarze odległości od stanowiska instrumentu do mierzonego punktu oraz pomiarze kata poziomego zawartego pomiędzy punktem nawiązania a danym punktem. Pomiar szczegółów wykonuje się teodolitem ze stanowiska instrumentu, którymi są punkty osnowy szczegółowej i pomiarowej.

Pomiar długości w tej metodzie można wykonać:

*elektrooptycznie - dalmierzem elektronicznym z dokładnością pomiaru odległości 0,05m *optycznie - dalmierzem dwuobrazowym lub nasadką dalmierczą z dokładnością pomiaru odległości od 0,05 do 0,10m *bezpośrednio - ruletką z dokładnością pomiaru odległości od 0,05 do 0,10m. ||| Również w metodzie biegunowej w trakcie pomiaru wykonuje się szkic polowy, na którym obok zaznaczonych punktów i obrysów szczegółów sytuacyjnych wpisuje się kolejny numer identyfikujący poszczególny punkt z wartościami pomierzonych kątów i odległości zapisanych w dzienniku.

67.Zasada wyznaczania położenia punktu metodą tachimetryczną

D=100 * l cos²β h=100*l* ½sin2β H_p=H_c+ h - s

h'=D tg (β+0.32^g) h''= D tg (β - 0.32^g) H_p=H_c + h' - g

H_p =H_c + h''

68.Jakie możliwości pomiarowe ma instrument typu tOtal station. Przebieg pomiaru, rejestracja wyników, zasięg, dokładność.

Instrument ustawia się nad punktem, centruje i poziomuje. Mierzy się wysokość i instrumentu. Do tyczki, na określonej wysokości s, mocuje się pryzmat. Celuje się do sąsiedniego punktu osnowy i nastawia na ekranie wyświetlacza odczyt koła poziomego 0,0000^g. do pamięci komputera wprowadza się poprawki dotyczące pomiaru długości oraz dane dotyczące stanowiska i punktu dowiązania.

Danymi wprowadzanymi do komputera są:

*wysokość instrumentu i *pryzmatu s *-stanowiska Hst

*zerowa nastawa 0^g kierunku poziomego do punktu dowiązania

Wprowadzenie dodatkowo współrzędnych prostokątnych stanowiska i punktu dowiązania 9lun azymutu kierunku dowiązania) pozwala na automatyczne wyznaczenie w terenie współrzędnych prostokątnych pikiet. W pamięci komputera przygotowuje się pliki: jeden do rejestracji mierzonych wielkości a drugi do rejestracji tych wsp.

69.Pomiary urządzeń podziemnych, wykrywacz:

Pomiary urządzeń podziemnych powinny być wykonane podczas obsługi geodezyjnej w trakcie budowy lub jako inwentaryzacja powykonawcza. Jednym ze sposobów wykrywania i lokalizacji uzbrojenia podziemnego jest zastosowanie lokalizatorów rurociągów rurociągów i kabli. Lokalizatorami można wykrywać przewody metalowe np. przewody wodne, gazowe, centralnego ogrzewania, elektryczne i telefoniczne. Można też wykrywać przewody niemetalowe, ale tylko wtedy, gdy do przewodów wprowadzi się medium będące przewodnikiem elektrycznym. Elektroniczny lokalizator działa na zasadzie emisji i odbioru fal elektromagnetycznych. W jego skład wchodzi nadajnik i odbiornik fal elektromagnetycznych. W wykrywanym przewodzie następuje wzbudzenie prądów przemiennych, co powoduje powstanie zmiennego pola elektromagnetycznego. Odbiornik wykrywa istnienie tego pola w postaci sygnału akustycznego.

70. Co to jest wysokość punktu w układzie państwowym i lokalnym?

71. Zasada niwelacji geom, obliczanie różnicy wysokości na przęśle (wyjaśnić zasadę na rys - przekrój pion przez stanowisko Niwelatora).

Pomiar różnicy wysokości dwóch punktów ze stanowiska nazywany jest pomiarem przęsła niwelacyjnego. Szereg związanych ze sobą ciąg niwelacyjny.

RYS

Pierwszy punktu A ciągu albo jest reperem państwowym o znanej wysokości, albo przypisuje się mu dowolną wysokość w przyjętym lokalnym układzie odniesienia. Znając wysokość punktu A i pomierzoną różnicę wysokości na pierwszym przęśle, oblicza się wysokość punktu B. Punkt B dla drugiego przęsła staje się punktem o wysokości znanej, co pozwala obliczyć wysokość punktu C itd. Mierząc różnice wysokości na poszczególnych przęsłach można liczyć wysokości kolejnych punktów:

Opisany ciąg niwelacyjny jest ciągiem jednostronnie dowiązanym do punktu A. Ponieważ dla ciągu jednostronnie dowiązanego nie ma możliwości kontroli wyników pomiaru, istnieje więc wiele ograniczeń jego stosowania. Możliwość wykrycia błędów i oceny dokładności wykonanych pomiarów istnieje wówczas, gdy ciąg niwelacyjny zaczyna się na punkcie o znanej wysokości i kończy na tym punkcie.

Ciąg niwelacyjny dwustronnie dowiązany zaczyna się i kończy na punktach o znanych wysokościach (najczęściej na reperach państwowych).

Ciąg niwelacyjny zamknięty zaczyna się i kończy na tym samym punkcie o znanej wysokości. Budując ciąg lokalny można przyjąć wysokość tylko jednego punktu, więc może to być tylko ciąg zamknięty.

Niwelacja ciągu powinna być wykonywana w dobrych warunkach atmosferycznych i przy dobrej widoczności, sprawnym (zrektyfikowanym) niwelatorem. Długości celowych na stanowiskach nie powinny przekraczać 50m w przypadku niwelacji technicznej i 30-40m w przypadku niwelacji precyzyjnej. Pomiar na każdym stanowisku wykonujemy metodą niwelacji ze środka, starając się zachować podobne długości celowych na stanowisku. Wyniki pomiarów (odczyty z łat) są zapisywane w dzienniku niwelacyjnym.

Obliczenie wysokości punktów ciągu dwustronnie dowiązanego lub zamkniętego poprzedza kontrola pomiarów. Gdy wynik kontroli jest pozytywny, tj. odchyłka nie przekracza dopuszczalnej, wprowadza się poprawki (wyrównanie) i dopiero liczy się wysokości.

72. Na czym polega niwelacja trygon, sposób wyznaczania różnicy wys, dokładność pomiarów (wyjaśnić zasadę na rysunku: przekrój pionowy przez stanowisko teodolitu)

73. Budowa i zasada działania niwelatora libellowego ze śrubą elewacyjną

Niwelator jest to przyrząd, którego spoziomowana oś celowa pozwala wyznaczyć z dużą dokładnością płaszczyznę poziomą. Różnice wysokości punktów określa się na podstawie odczytów poziomej osi celowej niwelatora na łatach geodezyjnych

Podstawowymi częściami niwelatora są spodarka i aldidada z lunetą (niektóre mają dodatkowo limbus koła poziomego). Spodarka stanowi podstawę instrumentu. 3 śruby ustawcze i libella pudełkowa, zamocowane na alidadzie, służą do poziomowania instrumentu (ustawiania osi głównej w pionie). Alidada jest to ruchoma część spoczywająca na spodarce. Po zwolnieniu sprzęgu (zacisk lub śruba) alidadę można obracać wokół osi głównej instrumentu. Jej wolne obroty uzyskuje się za pomocą liniwki ruchu poziomego. W nowych typach niwelatorów, podobnie jak w teodolitach staosuje się lunety z soczewką ogniskującą. Większość niwelatorów jest wyposażona w śrubę elewacyjną. Istnieje wówczas możliwość pochylenia w niewielkim stopniu lunety w płaszczyźnie pionowej.

74. Jak działa niwelator automatyczny, przebieg pomiaru tym niwelatorem.

W niwelatorze samopoziomującym (automatycznym) zamiast libelli niwelacyjnej zostało zastosowane urządzenie mechaniczno-optyczne, zwane kompensatorem. Pod wpływem siły ciężkości działającej na wahadło urządzenia połączony z nim układ optyczny automatycznie przyjmuje położenie, przy którym oś celowa niwelatora jest pozioma. Błąd ustawienia osi celowej w poziomie za pomocą kompensatora nie przekracza 0.2”. Obsługa niwelatora samopoziomującego jest znacznie prostsza niż niwelatora libellowego. Wystarczy w przybliżeniu spoziomować instrument za pomocą śrub ustawczych spodarki i libelli pudełkowej, aby oś celowa samoczynnie, z dużą dokładnością, przyjęła położenie poziome.

75. Błąd nierównoległości osi celowej do osi libelli niwelac., wykrywanie i rektyfikacja

W celu jego sprawdzenia dwukrotnie wyznacza się różnice wysokości pomiędzy dwoma punktami. W odległości 50-80m stabilizuje się za pomocą żabek dwa punkty A i B. Dokładnie w środku tego odcinka ustawia się niwelator. Wykonuje się odczyty na łatach na pkt A i B i oblicza różnicę wys. punktów. ΔH= O'_1A - O'_1B. Jeżeli występuje błąd l#c, zamiast odczytów O_1A i O_1B zostaną wykonane odczyty O'_1A i O'_1B. Z uwagi na równe długości celowych sa obarczone jednakowymi błędami x. Obliczona na ich podstawie różnica wysokości jest więc poprawna ΔH_AB. Stanowiska niwelatora przenosi się w pobliże punktu A (2-5m) i ponownie wyznacza się ΔH'_AB. Tym razem ew. wpływ błędu nierown. Na odczyt na łacie A będzie b.mały, Przyjmuje się, że O'_2A = O_2A. Odczyt O'_2A na łacie B będzie różnił się znacznie od odczytu prawidłowego O_2B. Na podstawie otrzymanych odczytów oblicza się różnicę wysokości punktów A i B - ΔH'_AB. W przypadku l#c ΔH'_AB. # ΔH_AB. Przyjmując odczyt O'_2A za poprawny i znając właściwą różnicę wys. punktów ΔH_AB, oblicza się teoretyczny odczyt O_2B na łacie B: O_2B= O'_2A - ΔH_AB

Rektyfikacja błędu. Za pomocą śruby elewacyjnej celuje się kreską pozioma siatki celowniczej na obliczony odczyt O_2B, doprowadzając oś celową do poziomu. Srubkami rektyfikacyjnymi libelli doprowadza się pęcherzyk libelli do górowwania. (Jeśli niwelator nie ma możliwości pochylania lunety - /bez śruby rektyfikacyjnej/ - należy najpierw sprawdzić i zrektyfikować war prost. Osi libelli niwelacyjnej do osi głównej instrumentu - podobnie jak w teodolicie war prost osi libelli alidadowej do osi gł. ...)

76.Zasada działania niwelatora precyzyjnego:

Niwelatory precyzyjne mają lepsze parametry techniczne od niwelatorów technicznych. Urządzenie pryzmatyczne pozwala na ustawienie w poziomie osi libelli niwelacyjnej o przewadze 10” z dokładnością 0,2”. Odczyt w niwelatorach precyzyjnych wykonuje się za pomocą urządzenia mikrometrycznego. Obrót śruby mikrometrycznej powoduje równoległe przesuniecie osi celowej. Śrubą mikrometryczną naprowadza się kreskę poziomą siatki celowniczej na najbliższą kreskę podziałki łaty. Ostateczny odczyt jest sumą odczytu z łaty i śruby mikrometrycznej. Dokładność niwelacji precyzyjnej, którą charakteryzuje błąd średni 1 km ciągu niwelacyjnego, dochodzi do +/-2mm na km.

77.Ciąg niwelacyjny dwustronnie dowiązany:

Ciąg zaczyna się i kończy na punktach o znanych wysokościach (najczęściej repperach państwowych)

78.Ciąg niwelacyjny zamknięty:

Ciąg zaczyna się i kończy na tym samym punkcie o znanej wysokości. Budując ciąg lokalny można przyjąć wysokości tylko jednego punktu, więc może to być tylko ciąg zamknięty.

Kolejność obliczeń:

*wpisywanie wyników pomiarowych *wpisywanie wysokości punktu pierwszego Hp i końcowego Hk, gdzie Hp=Hk

*obliczanie różnicy wysokości na poszczególnych przęsłach

*przeprowadzanie kontroli obliczeń *-przeprowadzanie kontroli pomiarów *-wykonanie wyrównania

*obliczenie wysokości kolejnych punktów

81.Na czym polegają pomiary niwelacyjne terenu w oparciu o istniejącą mapę sytuacyjną:

Opracowanie map sytuacyjno wysokościowych, wysokościowych zwłaszcza aktualizacja już istniejących, wymaga niekiedy uzupełnienia treści mapy o wysokości wybranych punktów sytuacyjnych, których położenie sytuacyjne na mapie jest znane. Mapy sytuacyjno wysokościowe zurbanizowanych terenów oraz terenów zamkniętych ze względu na bardzo bogatą sytuacje nie wymagają najczęściej wzbogacenia ich treści o dodatkowe punkty wysokościowe. W tym przypadku rzeźbę terenu odwzorowują rzędne wysokościowe przypisane do punktów sytuacyjnych wyznaczających obrysy budowli kubaturowych lub budowli i urządzeń inżynierskich oraz elementów punktowych technicznego zagospodarowania terenu.

82.Na czym polegają pomiary niwelacyjne założonej siatki kwadratów:

Niwelacje siatka stosuje się, gdy wymagana jest duża dokładność określenia rzeźby powierzchni terenu o małych spadkach. Przeprowadz. pomiaru rzeźby terenu tą metodą rozkłada się na 2 etapy:

-W pierwszej kolejności należy w terenie wyznaczyć figurę lub siatkę figur podstawowych, które pokrywają swoja powierzchnie mierzony teren. Za figurę podstawową obok kwadratu przyjąć można prostokąt, trójkąt lub równoległobok. Figurę podstawową należy w dalszej części zapełnić figurami zapełniającymi

-Po wytyczeniu siatki na całym mierzonym terenie należy sprawdzić dokładność tyczenia przez pomiar obu przekątnych wybranych losowo kwadratach. Niwelacje wierzchołków figur wypełniających wykonuje się w nawiązaniu do istniejących punktów wysokościowej osnowy geodezyjnej. Po zakończeniu pomiarów i obliczeniu dzienników niwelacyjnych nanosi się na pierworys figury podstawowe i wypełniające oraz zdjęte szczegóły sytuacyjne. Po wpisaniu obliczonych rzędnych wysokościowych punktów wykonuje się mapę warstwicową.

82. Co to znaczy kartowanie mapy?

Kartowanie mapy to nanoszenie pomiarów wysokościowych, które wykonuje się na pierworysach, na których wcześniej naniesiono punkty poziomej osnowy geodezyjnej oraz szczegóły sytuacyjne. Jeżeli pomiar niwelacji terenu wykonaną metodą niwelacji siatkowej, to mapę (pierworys) nanosi się na siatkę figur podstawowych, nawiązując ją do punktów poziomej osnowy geodezyjnej. Przy niwelacji sposobem punktów rozproszonych stanowiska niwelatora są punktami ciągów poligonowych i sytuacyjnych, które są już wzniesione. Pkty, których wys określano nanosi się na pierworys za pomocą nanośnika biegunowego lub kątomierza, cyrkla i podziałki.

83. Co to jest podziałka transwersalna, ile razy jest dokładniejsza od podziałki liniowej?

Służy do precyzyjnego odmierzania długości w skali.

Podziałka jest oparta na podziałce liniowej. Dokładność podziałki wynosi t=d/m. Dokładność t podziałki transwersalnej jest m-krotnie większa od dokładności d podziałki liniowej.

W konstrukcji podziałki wykorzystuje się stosunki jakie zachodzą między bokami trójkątów podobnych. Na podstawie podziałki liniowej można skonstruować wielokrotnie dokładniejszą podziałkę transwersalną.

84. Odczytać długość odcinka na mapie przy pomocy podziałki liniowej i transwersalnej.

85. Jak wygląda nanośnik prostokątny typu Cemus, co to jest koordynatograf?

Koordynatograf to przyrząd służący do nanoszenia pomierzonych w terenie szczegółów na pierworys. Składa się on z 2 liniałów ustawionych wzajemnie do siebie pod kątem prostym, podział dłuższego liniału odpowiada wartościom odciętych, a poruszający się po nim na wózku drugi liniał z urządzeniem do nakłuwania realizuje wartości rzędnych (wartości rzędnych i odciętych nanoszone są z dokładnością ±0.1mm.

86. Omówić przebieg powstania mapy zasadn.

Mapa zasadnicza jest źródłowym opracowaniem kartograficznym wykorzystywanym do zaspokajania różnorodnych potrzeb gospodarki rynkowej. Wykonuje się ja w skalach 1:5000, 1:2000, 1:1000 i 1:500 na podstawie bezpośrednich pomiarów terenowych bądź fotograme-trycznych pomiarów sytuacyjnych. Pomiar szczegółów dla potrzeb mapy zasadniczej wykonywany jest w oparciu o osnowę geodezyjną, której współrzędne określone są w państwowym układzie współrzędnych „1965”, zaś pomiary wysokościowe dowiązane do punktów osnowy wysokościowej, obliczonej w układzie Kronsztadt. Zasady odwzorowania mapy zasadniczej wynikają z matematycznych założeń państwowego układu współrzędnych

Przebieg powstania (NIE WIEM CZY DOBRZE)

1) Podział seksyjny mapy zasadniczej 2) Dobór skali mapy

3) Prace kartograficzne 4) Ramka sekcyjna i siatka kwadratów

5) Nanoszenie osnowy pomiarowej na pierworys

6) Nanoszenie sytuacji na pierworys 7) Kartowanie pomiaru wysokościowego powierzchni 8) Redakcja mapy

9) (Reprodukcja mapy)

87. Co to jest ukł arkuszy sekcyj., godło mapy?

Na arkuszach pierworysu nanosi się ramkę o wymiarach 500x800mm umieszczoną centralnie w stosunku do długości arkusza, a jej dolną krawędź lokalizuje się 64mm od dolnej krawędzi arkusza A-1, ramka ta nosi nazwę ramki sekcyjnej. Ramka ta ogranicza rysunek mapy i jest równoległa do przyjętego państwowego układu współrzędnych prostokątnych „1965”. Jest wypełniona siatką kwadratów o boku 100mm. Wykreśla się ją tuszem 0.18nn, natomiast siatkę kwadratów tylko w miejscach przecięć na długości 10mm. Do dokładnego nanoszenia siatki służą przyrządy zwane współrzędnikami

Godło mapy - każdy arkusz mapy zasadniczej posiada swoje godło, które jest godłem danego arkusza wieloskalowej mapy topograficznej, uzupełnione cechą wynikającą z jej podziału. Np. mapa zasadnicza w skali 1:500 powstała z podziału mapy topograficznej o godle 343.441 będzie posiadała godło: 343.441.2544

88. Jakie dane znajdują się w opisie pozaramkowym mapy?

89. Kartowanie urządzeń podziemnych, oznaczenia, kolory.

90. Co to są warstwice. Na czym polega interpolacja warstwic, Wyzn.wys. pkt na mapie.

Warstwica to krzywa na mapie łącząca punkty odpowiadające miejscom terenu o takiej samej wysokości nad poziomem odniesienia. Warstwicami będą więc rzuty prostokątne na płaszczyznę poziomą śladów przecięcia powierzchni terenu płaszczyznami poziomymi, położonymi na różnych wysokościach. Odległość między sąsiednimi płaszczyznami poziomymi wyznaczonymi przez warstwice, określona jest skokiem warstwic.

Interpolacja - wyszukiwanie punktów, przez które przechodzą warstwice. Interpolację warstwic przeprowadza się wzdłuż linii jednakowego spadku między sąsiednimi punktami wysokościowymi. Linia jednostajnego spadku to linia łącząca 2 punkty o różnych wysokościach przy założeniu, że spadek terenu między tymi punktami jest jednostajny. Przecięcie takiego założenia uniemożliwia wyznaczenie na tej linii punktów, przez które przechodzą warstwice. Znając odległość między punktami A i B oraz ich wysokości możemy korzystając z własności trójkątów i proporcji obliczyć wysokości punktów znajdujących się między punktami A i B

Wyznaczyć wysokość punktu na mapie - punkt na mapie, którego wysokość leży na mapie może być położony:

*na warstwicy - wówczas jego wysokość równa się wysokości warstwicy *pomiędzy 2 warstwicami - przeprowadzamy przez punkt linię prostą tak, aby z sąsiednimi warstwicami przecięła się pod takim samym kątem. Wysokość takiego punktu można obliczyć np. dodając do wysokości niższej warstwicy wartość h obliczoną z zależności: h=(l_l/L)*h, gdzie h - skok warstw, l_l - odległość punktu od warstwicy niższej, L - odległość między dwoma warstwicami.

91. Wyznaczyć na mapie spadek między zadanymi punktami, wykreślić linię o zadanym spadku.

Pochylenie terenu pomiędzy dwiema sąsiednimi warstwicami określone jest kątem pochylenia terenu , który oblicza się z: tg=h/d, gdzie h - skok warstwic, d - pozioma odległość między punktami położonymi w sąsiednich warstwicach. Pochylenia można również podawać w postaci ułamka np. 1:1, 1:2 (głównie do nasypów, wykopów, rowów, itp.)

Ustalenie pochylenia (spadu) terenu na odcinku między warstwicami ułatwia wykres pochyleń (7.12 ). Można go zbudować odkładając na osi odciętych spadki i, a na prostopadłych - odpowiadające im długości d w skali mapy, dla przyjętego skoku warstwic h.

Wykresy te pozwalają na danej długości odcinka d, zawartego między warstwicami, określić kąty pochylenia lub spadek i, jak również wyznaczyć długość d dla żądanego pochylenia lub spadku.

92. Obl powierz wieloboku met analityczną (w oparciu o współrzędne prostokątne punktów)

Na mapie można wykonać za pomocą cyrkla, korzystając z wykresu pochyleń dla danej skali i cięcia warstwicowego mapy, z wykresu pochyleń bierze się odpowiednią długość (odpowiadającą żądanemu pochyleniu) i na mapie począwszy od A przy użyciu cyrkla zatacza się łuki o równym promieniu d, aż do przecięcie się z warstwicą sąsiednią. Otrzymuje się w ten sposób punkty położone na warstwicach, które wyznaczają linię o stałym pochyleniu. Ponieważ zataczając cyrklem kółka możemy uzyskać dwa punkty - mamy wda warianty prowadzenia linii stałego spadku. Gdy promień łuku jest zbyt mały by dosięgnąć do sąsiedniej warstwicy , oznacza to że na danym odcinku (trasę) można poprowadzić w dowolnym kierunku, a jej pochylenie będzie mniejsze od żądanego

93. Co to jest planimetr - zasada działania

Przyrząd służący do mechanicznego wyznaczania powierzchni to planimetr wodzikowy, pod wzg. konstruk dzieli się je na dwie grupy:

*Planimetry biegunowe *Planimetry wózkowe.

W obu grupach istnieją różne konstrukcje, lecz w powszechnym użyciu znajduje się kompensacyjny planimetr biegunowy konstrukcji firmy Coradi, którego konstrukcja jest ulepszeniem planimetru Amslera. Pomiar planimetrem polega na obwodzeniu mierzonych figur wodzikiem planimetru oraz wykonaniu odczytów z kółka mierzącego (całkującego) liczby obrotów, proporcjonalnych do wielkości pola mierzonej figury.

94. Obliczyć kubaturę (objętość) nasypu (wykopu) na podstawie mapy warstwicowej

Rys 9.90 - str 204

Całkowita obj nasypów V_n i wykopów V_w wynosi odpowiednio

V_n = h (N₁ + N₂ + ... + N_{K-1­ +} N_K)

V_w = h (W₁ + W₂ + ... + W_{K-1­ +} W_K)

N₁, N₂ ... N_K - powierzchnia przekroju nasypu,

W₁, W₂, ... W_K - powierzchnia przekroju wykopu,

h - skok warstwic

Mapa numeryczna: definicja, cechy (zalety), wektoryzacja mapy klasycznej

Pojęcie mapy numerycznej terenu wiąże się z technologią jej tworzenia opartą na komputerowym systemie przetwarzania danych. Wejściem do tego systemu są dane uzyskane z bezpośrednich pomiarów szczegółów luz z pomiaru szczegółów metodami fotogrametrycznymi. Przetworzone dane tworzą zbiór współrzędnych prostokątnych punktów terenowych. Technologia tworzenia mapy numerycznej stwarza szerokie możliwości wykorzystania danych na etapie realizacji mapy, w ięc dobory skali opracowania całej mapy lub jej fragmentów w zależności od zagęszczenia szczegółów sytuacyjnych, kontroli zgodności rysunku mapy ze szkicem polowym, itp. Praca na mapie numerycznej pozwala na wykorzystanie dla potrzeb projektowych całej bazy da

nych. Możliwy jest dostęp do współrzędnych dowolnego szczegółu sytuacyjnego oraz wykonanie dowolnych operacji na tych danych, a zatem obliczanie odległości i kątów między wybranymi punktami lub wykonanie przekroju wzdłuż dowolnego kierunku, itp.

95.Co to jest, jak przygotowuje się i co zawiera szkic realizacyjny. ?nie wiem czy o to chodzi

Szkic realizacyjny-dokument techniczny, który służy bezpośredniemu wykonawcy tyczenia. Szkic ten zawiera dane dotyczące osnowy realizacyjnej i wszystkie elementy niezbędne do wytyczenia projektu wybraną metodą tyczenia. Elementy tyczenia, a więc miary długości i kątów mogą być naniesione na szkicu sytuacyjnym lub zestawione w postaci tabel.

96.Metody realizacji punktów, dane potrzebne w celu przeprowadzenia ich. ?

97.Osnowy realizac., modularna siatka, ławy.

Osnowa realizacyjna, jej kształt oraz dokładność położenia jej punktów uzależnione są od potrzeb, jakim ma ona służyć. Często przyjmuje kształt ciągu lub sieci. Osnowa realizacyjna dzieli się na:

1)podstawową-ma za zadania powiązać z terenem tyczony obiekt, w miarę możliwości stanowić podstawę do bezpośredniego oparcia pomiarów realizacyjnych. 2)szczegółowa-oparta na podstawowej służy do bezpośredniego oparcia pomiarów realizacyjnych.

Siatka(kwadratów lub prostokątów)-stosowana jeżeli liczba wznoszonych budynków jest znaczna i występują powiązania między nimi. Boki siatki są z reguły równoległe do ścian lub osi ważniejszych budynków. Ławy (budowlane)-stosowane w celu utrwalenia w terenie wytyczonych punktów i linii budynków oraz zapewnienia stałej kontroli przebiegu budowy. Stosowane w odległości co najmniej 0,5m od krawędzi skarp. Na przeciwległych ławach oznacza się kierunki osi głównych i linii budynku. Od punktów tych odmierza się i oznacza obrysy ław fundamentowych, ścian przyziemia oraz obrys przyziemia.

98.Realizacja wysokościowa. Zero budowlane.

Realizacja wysokościowa polega na wyznaczeniu w terenie elementów wysokościowych projektu. W oparciu o wyznaczone w terenie punkty o żądanych wysokościach lub linie o żądanych spadkach wyznacza się przekroje nasypów lub wykopów.

Zero budowlane-pewien ustalony poziom danego obiektu do którego odnosi się wysokości założonych reperów roboczych(na budowie).Poziom ten jest zwykle obierany na wysokości górnej powierzchni podłogi przyziemia.

99.Czynności przy wykonywaniu zadanego spadku wykopu lub rury.

Wyznaczenie linii o żądanym spadku jest możliwe gdy:

1) znane są punkty A i B o wysokościach HA i HB a na prostej przechodzącej przez te punkty należy wyznaczyć punkty pośrednie. Najpierw określamy różnice wysokości H_AB.=H_A - H_B oraz odległość d_AB, spadek obliczamy ze wzoru: i= HAB./ d_AB

Następnie liczymy O_X=O_A+d_AXi O_X-odczyt na łacie w pkt. X. Znając wartości odczytu O_X należy szukać punktu X odległego o d_AX od punktu A. 2) znamy punkt A o wysokości H_A oraz żądany spadek i, należy wyznaczyć punkty leżące na linii o tym spadku: Ustawiamy na punkcie A łatę i wykonujemy na niej odczyt OA. Aby w żądanej odległości d_AX wyznaczyć szukany punkt X, należy szukać takiej wysokości łaty, aby odczyt na niej był równy odczytowi obliczonemu ze wzoru: O_X=O_A+d_AXi

100.Badanie przemieszczeń poziomych bezwzględnych i względnych, metody, sprzęt, dokładności.

101.Badanie przemieszczeń pionowych, kryterium stałości punktów.

102. Omówić przebieg pomiarów odkształceń na przykł.bad.pionowości obiektów wysmukłych (komina), badania zmian strzałek ugięcia dźwigarów dachowych, osuwisk

---