Rozwojówka (pytania z egzaminu 2 luty 2007)

Otwarte

1. co dziecko zapamiętuje z życia płodowego?

• Poziom mięśniowy - przyjmowanie pozycji płodowej zaraz po urodzeniu

• „Pamięć ograniczonej przestrzeni” - relaks, jaki daje odpoczynek w dużym i miękkim fotelu

• „Pamięć środowiska wodnego” - ulubiony wypoczynek w wannie

• „Pamięć rytmicznego kołysania ciała” - stąd relaksujące i usypiające działanie kołyski, huśtawki, hamaka itp.

• Rytm i intonację głosu matki

2. stadia rozumienia kłamstwa + wiek

brzydkie słowo (mniej niż 7 lat) czyli coś złego, przeciw autorytetowi - gorsze gdy: 1.nieprawdopodobne (łatwiej je odkryć), 2. wykryte, 3. w stosunku do dorosłego........... można mówić głupoty rówieśnikom, bo oni nie są autorytetami.

- Nieprawda (7-10) - wszystko co nie jest prawdziwe (rozumienie intencjonalności pojawia się w okolicach 8r.ż.)

- Intencjonalne powiedzenie nieprawdy (więcej niż 10 lat) lub inaczej: każde stwierdzenie intencjonalnie fałszywe.

3. rozwój reguł (gry w kule) + wiek

Versja krótsza:

Sensomotoryczny (do 3.r.ż) stan motoryczny , nie obserwuje się reguł

Przedoperacyjny (4-7r.ż.) stadium egocentryzmu, gra ma charakter indywidualny, całkowity brak współdziałania czy interakcji społecznych.

Operacje konkretne (8-11r.ż.) Początki współdziałania, obserwuje się reguły lecz zgodność co do tego jakie one są jest niewielka.

Operacje formalne (pow. 12 r.ż) kodyfikacja regul, reguły są znane wszystkim, panuje zgodna co do ich treści, mogą być zmieniane ze zgodą wszystkich graczy ,dzieci interesują się regułami dla nich samych

Versja bardziej ambitna:

1. Faza ruchowa. W pierwszej fazie stosowania reguł dziecko nie jest ich świadome. Do okresu przedoperacyjnego manipuluje kulami wedle własnych chęci i nawyków, gra w kule samo z sobą. Kule służą do tego, by je badać. Brak w tym okresie jakichkolwiek oznak traktowania taj zabawy jako społecznej.

2. Faza egocentryczna. Zwykle w wieku 2-5 lat dzieci zaczynają uświadamiać sobie istotne reguły gry i zaczynają wykazywać chęć grania z innymi, zwykle ze starszymi dziećmi. Małe dziecko zaczyna naśladować grę starszych, lecz jego egocentryzm poznawczy sprawia, że bawi się samo z sobą, nie stara się wygrać (egocentryczne monologi zbiorowe charakteryzujące mowę dzieci). To, co wydaje się zachowaniem aspołecznym - egocentryzm, zabawa izolowana - stanowi w istocie postęp w stosunku do poprzedniego stadium rozwoju. Dziecko chce bawić się z innymi dziećmi, niemniej jednak zwykle brakuje mu wiedzy, z racji egocentryzmu.

3. Współpraca. Zwykle społeczne współdziałanie zaczyna występować nie wcześniej niż w wieku 7-8 lat. Mniej więcej w tym czasie dzieci zaczynają lepiej rozumieć reguły gry, a za jej cel zaczynają uznawać zwycięstwo.

4. Kodyfikacja reguł. Większość dzieci w wieku 11-12 lat zaczyna już rozumieć, że zasady gry są lub mogą być ustanawiane przez grupę, że grupa może zmieniać te reguły i że są one niezbędne do tego by gra była uczciwa.

4. co wpływa na rozwój IQ + autorzy badań

Erienmeyer, Kimling, Jarvik, 1963: stopień pokrewieństwa >>przy wyższym stopniu pokrewieństwa

stwierdzono wyższe wyniki korelacji

Heber, 1968: wychowanie >> Podwyższenie IQ było znacznie większe, gdy matce towarzyszyła opiekunka.

Scarr, Salapatek, 1971: Różnice genetyczne mogą ujawniać się w zależności od warunków środowiska - w niekorzystnych warunkach mogą zostać ukryte. Odziedziczalność jest niższa w grupach o gorszych warunkach społecznoekonomicznych. Badania bliźniąt wychowywanych w środowiskach o różnym statusie społecznoekonomicznym - lepsze warunki sprzyjają ujawnianiu się różnic indywidualnych.

Capron, Duyme, 1989

Średni IQ dzieci adoptowanych przez rodziców o wysokim SES (status społeczno-ekonomiczny) był

wyższy niż w przypadku rodziców z niskim SES

5. kamienie milowe w rozwoju lokomocji

3-4m-c -> w pozycji na plecach obraca się na bok

5-6m-c->przewraca się z brzucha na plecy

8m-c->pełza do przodo, siada samodzielnie

9m-c-> raczkuje, wsaje samo, jesli może się czegoś uchwycić

12.m-c-> próbuje stawiać pierwsze samodzielne kroki

6. rozwój funkcji psychicznych u Wygotskiego

Prawa rozwoju psychiki:

-1. specyficzne, upośrednione funkcje psychiczne rodzą się jedynie w toku wspólnej ludzkiej działalności, we współpracy i podczas obcowania ludzi ze sobą

-2. nowa struktura procesów psychicznych kształtuje się początkowo w toku zewnętrznej działalności człowieka z czasem przechodzi do wewnątrz i staje się strukturą jego procesów wewnętrznych

-3. pomiędzy struktura procesów psychicznych i ich związkiem wzajemnym istnieje podwójna zależności:

- z 1 strony związek ten jest rezultatem wyłaniania się nowej upośrednionej struktury

- z 2 strony w przebiegu związku pomiędzy poszczególnymi funkcjami zmienia się struktura

Procesy psychiczne rozwijają się pod wpływem stosunków międzyludzkich i produktów kultury, które

to produkty upośredniają działalność człowieka. Język prowadzi do upośrednienia czynności

psychicznych.

Rozwój jest uwarunkowany prawami rozwoju historycznego społeczeństwa.

Procesy zewnętrzne są transformowane do tworzenia się procesów wewnętrznych (np. wyobrażenia,

myślenie bez użycia przedmiotów - z użyciem znaków)

Każda funkcja psychiczna pojawia się w 2 planach:

• w planie społecznym jako funkcja interpsychiczna

• w planie indywidualnym jako funkcja intrapsychiczna

7. rozwój pojęć u Wygotskiego

- myślenie synkretyczne - znaczenie słowa niedostatecznie określone

- oznacza przypadkowy zlepek pojedynczych przedmiotów, które

zlepiły się w 1 przedmiot

- myślenie kompleksowe - tworzenie uogólnień kompleksów pojedynczych przedmiotów

- zaznacza się obiektywizacja i stałość kryteriów

- kompleks kolekcja, kompleks łańcuchowy - nie tworzą klasy

- kompleks dyfuzyjny - stopniowa transformacja 1 kryterium

- pseudopojęcie - klasa, ale właściwości konkretne i oglądowe

- myślenie pojęciowe - oparte na cechach obiektywnych

- kryteria stałe, odnoszące się do cech istotnych

- pojęcia potoczne - wytworzone spontanicznie przez dziecko

- pojęcia naukowe - przyjęte w postaci gotowej od dorosłych

8. cechy kryzysów u Wygotskiego

- płynne granice oddzielające początek i koniec kryzysu od okresów sąsiadujących

- trudno przewidzieć moment nadejścia kryzysu i jego końca

- naznacza się moment kulminacyjny kryzysu

- istnieje wiele wariantów przebiegu kryzysów

- stanowią one negatywny wariant rozwoju

- rozwój w okresie kryzysu wywołuje zmiany o charakterze destrukcyjnym

9. wymień i opisz kryzysy rozwojowe w koncepcji Wygotskiego

kompleks kolekcja - dziecko dobiera takie klocki, jakich jeszcze nie było

kompleks łańcuchowy - dziecko nie dobiera klocków do wzorca, ale dobiera je do kolejnego

wybranego elementu

kompleks dyfuzyjny - dziecko dobiera do wzorca elementy według cechy, którą transformuje, a nie

zmienia. Do czerwonego trójkąta dobiera trapez, potem trójkąt, bo jest tak samo szerszy na dole.

Cecha kształtu jest modyfikowana

pseudopojęcie - do wzorca wybiera wszystkie klocki spełniające określoną cechę

10. struktura dojrzała a niedojrzała

Struktura dojrzała

Prosta i złożona, pełna, efektywna, ekonomiczna, spójna logicznie

prosta, niepełna, z lukami, mało skuteczna, nieekonomiczna, nieciągła

Struktura niedojrzała

11. aktywność ruchowa płodu i jak wpływa na ruchliwość po urodzeniu

aktywne ruchowo w łonie matki okazują się lepiej rozwinięte ruchowo we wczesnym dzieciństwie

• powolniejsze ruchowo w łonie matki cechują się wolniejszym rozwojem motoryki i mowy we

wczesnym dzieciństwie

• nadmiernie ruchliwe w łonie matki wykazują nadruchliwość, trudności w odprężeniu się, drażliwość

i często reagują płaczem

• słabe reakcje na hałas w łonie matki - kontrolowanie emocji po urodzeniu

• nagłe i żywe reakcje na hałas w łonie matki - nadpobudliwość, nadwrażliwość po urodzeniu

Organizm pamięta wiele zdarzeń z okresu prenatalnego. Przykładowo „pamiętane” przez organizm emocje mają cechę względniej trwałości i mogą decydować o wrodzonej predyspozycji do lękowego, agresywnego lub radosnego wkroczenia w świat poza łonem matki. Jeśli matka w czasie ciąży przeżywała chroniczny stres, pośrednio poprzez odpowiednie związki chemiczne dziecko może nabyć predyspozycji do zachowań agresywnych, lękliwości i nadpobudliwości.

Początkowo przejmuje biorytm matki, ale stopniowo kształtuje swój własny.

14. cechy nauczania

Nauczanie - planowa praca nauczyciela z uczniami mająca na celu wywołanie określonej formy

aktywności zwanej uczeniem się, a przez to doprowadzenie do wystąpienia względnie trwałych zmian

w strukturach wewnętrznych wychowanka. Jest to planowa praca z uczniami umożliwiająca

zdobywanie wiadomości, umiejętności, rozwijanie osobowości; również kierowanie procesem uczenia

się przez ucznia, uczenie ucznia jak się uczyć.

15. zalety podejścia longitudialnego w badaniu rozwoju

Dostarcza wielu danych pokazujących wzrost i zmiany rozwojowe poszczególnych jednostek można prześledzić indywidualny rozwój danej jednostki. To podejście pozwala uchwycić zmianę i przyglądać się jej oraz odpowiedzieć, jakie czynniki wpływają na zmiany.

16. ujęcie człowieka w rozwoju

1. Ontogenetyczny

Ukazywanie indywidualnej linii rozwoju człowieka (od poczęcia do śmierci); zmiany w rozwoju

indywidualnym

2. Filogenetyczny

Ukazywanie człowieka na linii ewolucji od niżej do wyżej zorganizowanych organizmów; poszukiwanie

podobieństw u człowieka i zwierząt

3. Antropogenetyczny

Ukazywanie rodowej historii człowieka i człowiekowatych

17. cechy rozwoju wg Spencera

rozwój znaczy postęp; nawiązywał do Darwina. Rozwój polega na różnicowaniu części a

także na ich integracji; w toku rozwoju następuje zwiększenie uporządkowania i równowagi układu. W

rozwoju układ przechodzi:

• od jednorodności do różnorodności

• od stanu luźnego do związanego

• od stanu chaotycznego do uporządkowanego

18. reakcje okrężne

I rzędu - pierwotne -> (II stadiumISM) -

II rzędu - wtórne -> (III stadium ISM) -

III rzędu -> (V stadium ISM) -

Okrężne - powtarzanie interesującego rezultatu, który pojawił się przypadkowo.

Od nieintencjonalnej do intencjonalnej formy działania,

Reakcje okrężne polegają na powtarzaniu interesującego rezultatu, który pojawił się przypadkowo.

Wyrożniamy trzy rzędy (rodzaje) reakcji okrężnych: I ma miejsce w 2.okresie stadium inteligencji

sensomotorycznej (1-4m.ż.), II w 3.okresie, a III w 5. W toku rozwoju następuje przejście:

- od nieintencjonalnych do intencjonalnych form działań

- od biernego powtarzania do czynnego eksperymentowania z modyfikowaniem

- od własnego ciała do przedmiotu

19. operacje wg Piageta

CYTAT: „ jest to w pełni odwracalny uwewnętrzniony system czynności”

Operacje logiczne są to uwewnętrznione czynności poznawcze, pozwalające dziecku na wyciąganie wniosków, o których można powiedzieć, że są „logiczne”. Czynności te zależą w większym stopniu od aktywności poznawczej niż od percepcji, jak to miało miejsce w myśleniu przedoperacyjnym.

- wg Piageta operacja ma 4 cechy charakterystyczne: jest czynnością, która może zostać zinternalizowana lub wykonana zarówno w myśli, jak i fizycznie, jest odwracalna zawsze zakłada jakiś niezmiennik oraz nigdy nie występuje pojedynczo. Operacje stają się w pwłni logiczne w stadium operacji konkretnych.

20. rodzaje asymilacji

Funkcjonalna- powtarzanie reakcji

Uogólniająca - powtarzanie reakcji w odpowiedzi na różne bodźce

Różnicująca - różnicowanie reakcji w zależności od kontekstu

21. jakie problemy badał Watson

- stronność ciała

- Uczenie się emocji przez dziecko oraz wygaszanie strachu

- uczenie się języka

- możliwość kształtowania czł. poprzez manipulacje bodźcami zewnętrznymi, manipulując środowiskiem możemy ukształtować dowolnego człowieka

22. jak rozwija się podejście do przedmiotu (czy coś w tym stylu)

Przedmiot z początku jest tylko pokarmem dla funkcji - dla widzenia, słyszenia itp. Istnieje o ile ja go postrzegam, a jak znika z pola widzenia to nie istnieje ->> takie ujmowanie przedmiotów występuje do pół roku życia dziecka, czyli pierwsze trzy podstadia ISM.

W IV stadium pojawia się stałość (nie znika jak na niego nie patrzę) i obiektywność (przedmiot jest niezależny ode mnie, jak na niego nie działam to on nie istnieje).Ale dziecko nie potrafi zrozumieć przeniesienia przedmiotu - > szuka przedmiotu tam, gdzie się zwykle znajdował.

W VI podstadium dziecko rozumie przemieszczenie, a w tym przemieszczenie ukryte. Już widzi (dziecko) przedmiot nie tylko jako taki, ale potrafi sobie dziecko wyobrazić. Powstaje symbol.

*Dziecko zwraca się do przedmiotu w 5 miesiącu życia.

23. fazy aktu działania wg Szumana

1. faza zorientowania się w sytuacji

2. faza propulsywnego lub repulsywnego zareagowania

3. faza uchwycenia przedmiotu i oddziaływania na niego

Elementy aktu działania

• podmiot działania

• przedmiot oddziaływań

• cel działania

• warunki i okoliczności

• sposoby i środki

• skutki (zewnętrzne i wewnętrzne)

24. pole znaczeniowe słowa „aktywność”

Reakcja - odpowiedź organizmu na bodziec.

Czynność - zorganizowana sekwencja ruchów ukierunkowana na cel.

Działanie - ciąg czynności prowadzący do przekształcenia rzeczywistości.

Działalność - wiele działań powiązanych wspólnym celem.

Zachowanie - aktywność o podmiotowym, ogólnym i integrującym charakterze.

Akt działania - jednostka aktywności, która ma fazowy charakter.

25. etapy rozwoju percepcji wg Szumana

Wyróżnił trzy:

- monosensoryczny pierwotny (pobudzenie peryferycznej części receptora, centralnej części receptora)

- polisensoryczny (pobudzenie jednego zmysłu, zaangażowanie innego zmysłu)

- monosensoryczny wtórny (podubudzenie jakiegoś zmysłu, aktualizacja notacji przedmiotu)

27. rodzaje udawania wg Lesliego i kryterium takiego podziału

Zabawa przez odniesienie (przyjęcie, że jakiś obiekt jest tym, czym naprawdę nie jest)

Forma prawdy (traktowanie obiektu tak, jakby posiadał on cechy, których w rzeczywistości nie ma)

Forma istnienia (wyobrażaniu sobie czegoś, czego nie ma)

28. jak rozwija się pamięć w średnim dzieciństwie

• wykorzystują rozmaite strategie pamięciowe :

do rozpoczęcia nauki szkolnej strategie niewerbalne ( wskazywanie palcem; dotykanie)

6-7 r.ż. wyliczanie; powtarzanie; semantyczne organizowanie; tworzenie wskazówek;

opracowywanie (elaboracja)

29. co osiągają dzieci w wieku 6-12 lat w zakresie samowiedzy wg koncepcji Selmana

I. 1-2 r.z rozumieją fakt swego fizycznego istnienia lecz nie są świadome swojej psychicznej odrębności, nie potrafia odróżnić zachowania od towarzyszących mu uczuć

II. 3-5 r.z oddziela poznanie od zachowania i wierzy że myśl może kontrolować działanie, są również przekonane, że wewnętrzne myśli i uczucia są bezpośrednio odzwierciedlane w zachowaniu i wyglądzie zewnętrznym

III. 6-9 r.z motywy i uczucia mogą różnić się od zachowań, zatem Ja może być w pewnym stopniu ukryte przed innymi, nie może jednak być ukryte przed samym sobą

IV. 10-12,13 r.z Ja stanowi trwały element osobowości, człowiek może obserwować i oceniać swoje wewnętrzne J, co mogło by oznaczać że umysł jest czymś innym niż Ja

V. powyżej 12 r.z. Ja nie może być w pełni poznane gdyż pewne aspekty osobowości pozostają w sferze niświadomości

30. formy struktury samowiedzy w kolejnych etapach jej rozwoju

I. struktura rozproszona

II. struktura zatomizowana - opiera się na luźnych i rozproszonych sądach osobistych o dużym dystansie psychologicznym między nimi. Odwołuje się do sądów związanych z konkretnymi przeżyciami osobistymi, aktualizowanymi przez informacje zewnętrzne

III. struktura wiązkowa - polega na grupowaniu sądów na podstawie jednego zagadnienia

IV. struktura hierarchiczna - sądy o niższej ogólności są podporządkowane twierdzeniom bardziej ogólnym

31.Charakterystyka podejscia mechanicystcznego

Skupia się na zachowaniu.

podkreślają ciągłość zmian rozwojowych.

akcentuje reaktywność - rozwój jest ujmowany w kategoriach zmian reakcji na bodźce

• skupia się na przejawianych zachowaniach

• analizowane zachowania traktowane są w sposób izolowany

32. co to jest aktywnosc, skladowe definicji +przykłady

Aktywność - ważny wyznacznik rozwoju psychicznego człowieka, charakterystyczny stan i podstawowa cecha każdego organizmu żywego.

Aktywność ludzka - stan i proces, wyraża się w postaci konkretnych czynności i działań podejmowanych od wczesnego dzieciństwa.

Przykładem aktywności może być zabawa.

Dynamika rozwoju aktywności jest najlepsza w okresie dzieciństwa i młodości, aktywność człowieka cechuje duża plastyczność i szybkie tempo zmian + wzrost udziału świadomości w przebiegu czynności, automatyzacji, socjalizacji, indywidualizacji czynności.

33.aspekty rozw uwagi wg flavella

kontrola (przykład z tv), adaptacyjność (wykonuje polecenie), planowość (systematycznośc i

porównywanie) i umiejętność stosowania odpowiednich strategii (zmiana tempa czytania)

34. klocki, budowle, kiedy jakie

18mc- 2klocki, 21-4 klocki, 24mc- 6 klocków, 30 m-c 8 klocków i mosty

??

35. rozw pojecia ja wg walona

3-6 r.ż. stadium personalizmu:

• wyodrębnia się i uniezależnia od środowiska osobowość

• dziecko wykrywa opozycje, co służy budowaniu „ja”

• budowaniu „ja” służą także zabawy w role (chętnie bawi się w chowanego)

• kształtowania ja przechodzi przez 3 etapy:

1) opozycji

2) wdzięku i narcyzmu (odczuwa zazdrość, szuka sympatii)

3) intencjonalnego naśladownictwa

• kształtuje się obraz świata i własnej osoby

• kształtuje się tzw. świadomość fizyczna związana z orientacją w schemacie ciała

• świadomość społeczna - wyodrębnianie siebie od innych

36. podstawowe umiejetnosci wg Eriksona

Niemowclęctwo -> kryzys zaufanie-nieufność -> cnota: nadzieja, zdolność: wzajemność

Dzieciństwo ->>Autonomia-wstyd i wątpliwość -. Cnota:poczucie autonomii, zdolność:naśladowanie

Wiek zabawy:identyfikacja i przedsiębiorczość

Wiek szkolny; mechanizm edukacji

Adolescencja: kontakty z rówieśnikami

Wczesna dorosłość : miłość i przyjaźnie

Średnia dorosłość: introspekcja

37.wymien co najmiej 3 warunki prowadzenia badan nad rozwojem wskazujace na ich specyfike

Specyfika badań w psychologii rozwojowej:

1. Konieczność takiej organizacji badań, by można było uchwycić zmiany rozwojowe

2. Pewne zjawiska występują jedynie w określonych momentach rozwoju

3. Należy uwzględnić specyfikę zachowania dziecka w danym okresie rozwojowym

4. Słaby rozwój mowy we wczesnych okresach skłania do stosowania technik niewerbalnych

5. Konieczność panowania nad całym zachowaniem dziecka

6. Do 3 r.ż. dziecko ma być badane w kontakcie z opiekunem

7. Należy pamiętać o możliwym wpływie badacza na dziecko

8. Należy uwzględnić wymogi instytucji, jeśli tam prowadzone są badania

38.cele, cechy i funkcje wychowania wazne dla dalszego rozwoju

Wychowanie - proces, który odnosi się do jednostki lub grupy, którego istotą jest dokonywanie

zmian w strukturze osobowości, wyzwalanie pożądanych stanów związanych z rozwojem,

umożliwienie ujawniania się potencji jednostki. Jest to społeczny mechanizm regulowania aktywności

ludzkiej.

Funkcje wychowania (Rorty):

1. funkcja socjalizująca - wiąże się z przygotowaniem do życia w społeczności, przekazywaniem

systemu norm i wartości, przekazywaniem reguł związanych z rolami, przekazywaniem

akceptowanych społecznie reguł rozwiązywania problemów, jest ważne dla grupy.

2. Funkcja wyzwalająca - wiąże się z udzielaniem pomocy jednostce w stawaniu się przez nią

niepowtarzalną osobą, z udzielaniem pomocy w ujawnianiu się potencji jednostki i ch

wykorzystaniu przy rozwiązywaniu zadań, jest ważna dla jednostki.

Cechy wychowania:

1) wychowanie jest interakcją
2) relacja ta jest niesymetryczna- istnieją różnice w zakresie:
a) kompetencji
b) wiedzy na temat celu i metod działania wychowawczego(wiedzę posiada tylko wychowujący)
c) władzy- rola wychowawcy ma większą moc)
3) celem wychowania- wywołanie zmian; interwencja w układ indywidualny lub społeczny
4) wychowanie jest działaniem bezpośrednim lub pośrednim
5) wychowawca działa z intencją wywołania zmiany u wychowanka lub w jego otoczeniu(intencja jawna lub ukryta)
6) wychowawca działa wg. Programu, który wynika z przyjętych wartości)

39.reguły ekspresji emocjonalnej + opis, chodzilo o maksymalizacje, itd.

4 kategorie reguł ekspresji emocjonalnej:

 minimalizacja- redukcja intensywności w porównaniu z przeżywanymi emocjami

 maksymalizacja- odnosi się do pozytywnych emocji

 maskowanie- najlepsza twarz neutralna

 substytucja- gdy od jednostki wymaga się by jedne uczucia zastąpiły innymi

przeciwnymi

40.co najmniej 5 cech kompetencji emocjonalnej

Kompetencja emocjonalna- składa się na nią 8 elementów:

 Świadomość własnego stanu emocjonalnego

 Zdolność dostrzegania cudzych emocji

 Zdolność do używania słownictwa związanego z emocjami powszechnie stosowanego

w danej kulturze

 Zdolność do współczującego zaangażowania w cudze doświadczenia emocjonalne

 Umiejętność zdawania sobie sprawy, że wewnętrzne stany emocjonalne nie muszą

korespondować z ich zewnętrznymi oznakami, zarówno u siebie jaki i u innych

 Zdolności adaptacyjnego radzenia sobie z przykrymi i nieprzyjemnymi emocjami

 Świadomość, że rodzaj relacji określa się w dużej mierze na podstawie sposobu

komunikowania emocji i wzajemności emocji w związku

 Zdolność do samoskuteczności emocjonalnej, tj poczucia kontroli i akceptacji

własnych stanów emocjonalnych

41.. potrzeby w adolescencji, jakie+co je charakteryzuje

Wszystkie poprzednie potrzeby zaznaczają się trochę inaczej w inny sposób, np. Dążenie do tego,

żeby poznać/wyjaśnić sobie pewne rzeczy.

„Nowe oblicza starej potrzeby”: potrzeba ekshibicjonizmu i potrzeba twórczości

Specyficzne potrzeby okresu dorastania: potrzeba seksualna

42. cechy wywiadu klinicznego piageta

włącza elementy rozmowy, badania testowego i obserwacji - jest to metoda złożona i nie może jej

stosować początkujący badacz;

• podstawą jest rozmowa z dzieckiem, badający ustala cel rozmowy, rozpoczęcie oraz schemat;

• sytuacja badania i pytania muszą być dostosowane do możliwości rozwojowych dziecka; Piaget

proponuje, by dzieciom stawiać pytania dotyczące różnych zjawisk, jakie one zwykle stawiają

dorosłym; pytania powinny zawierać słowa znane dziecku i używane przez dziecko

• każde kolejne pytanie winno być dostosowane do poprzedniej odpowiedzi dziecka, ale nie powinno

ukierunkowywać myślenia dziecka, a jedynie pozwolić badającemu upewnić się w sposobie

ujmowania danego zjawiska przez dziecko

• badający nie powinien niczego narzucać ani sugerować dziecku

• eksperymentator stawia wielokrotnie pytania dotyczące jakiegoś problemu, stale je modyfikując;

zabieg ten ma posłużyć odkryciu stałości wypowiedzi dziecka

• istotne są pytania o uzasadnienie (mniemania)

44.jakie zmiany w mowie zachoszą u Wygotskiego

-1. stadium naturalne przedintelektualnej mowy i prewerbalnej myśli

Od 2 r.ż. myśl się werbalizuje a mowa intelektualizuje

-2. stadium używanie przez dziecko poprawnych struktur gramatycznych bez ich rozumienia

-3. stadium eksterioryzacji znaków i operacji zewnętrznych towarzyszącym komponentem mowy egocentrycznej

-4. stadium interioryzacji - bezdzwiękowa mowa wewnętrzna

Mowa wewnętrzna - funkcja regulacyjna; mowa wewnętrzna służy do regulowania własnego

zachowania - przewidywania, kontrolowania, przekształcania. Mowa wewnętrzna jest brudnopisem

mowy zewnętrznej. Mowa wewnętrzna jest niepełna, fragmentaryczna. Składa się tylko z rematów.

Niekoniecznie stosujemy wszystkie reguły gramatyczne. W mowie wewnętrznej często opieramy się

na sensach - indywidualnych znaczeniach, które wiążą się z naszymi osobistymi przeżyciami. W mowie

wewnętrznej bardzo często pojawiają się neologizmy.

Mowa egocentryczna - moment przejściowy, jest to mowa trochę podobna do zewnętrznej a trochę

do wewnętrznej. Strukturalnie jest podobna do zewnętrznej, a funkcjonalnie do wewnętrznej, bo

służy regulowaniu własnego zachowania.

Na co dzień używamy mowy zewnętrznej i wewnętrznej, a egocentrycznej używamy w sytuacjach

trudnych.

12. paradygmaty badań percepcji mowy

• Nadrozciągłość znaczeń - jest charakterystyczne dla okresu poniemowlęcego, dla danego słowa może trwać od 5tyg.-8m-cy.

• ?????????????????

13. paradygmaty badań w koncepcjach ekologicznych

- rozwój jednostki dokonuje się w kontekście jej związków z otoczeniem, środowiskiem, co oznacza, że źródła i siły napędowe zmian rozwojowych tkwią właśnie w tym systemie, jaki osoba tworzy ze swoim środowiskiem

- związki między jednostką, a jej środowiskiem mają charakter aktywnej i wzajemnej interakcji - realizują się poprzez aktywność jednostki i oddziaływania środowiska

- rozwój osoby przejawia się w: podejmowaniu nowych ról i zajmowaniu nowych pozycji w nowych kręgach środowiska, w poszerzaniu się i różnicowaniu środowiska jednostki i wzbogacaniu się związków, w jakie ona z nim wchodzi, w angażowaniu się przez jednostkę w aktywność ukierunkowaną na środowisko i zmierzającą do jego utrzymania, zmiany lub przekształcenia na poziomie podobnej lub większej złożoności formalnej i treściowej

- zmiana rozwojowa powinna wykazywać trwałość (transfer w czasie) i transfer sytuacyjny lub środowiskowy

Zmiana ma charakter interakcyjny i może dokonywać się w całym cyklu życia indywidualnego

Zmiany polegają na transformacji w systemie jednostka-środowisko

26. wymień 3 koncepcje, w których zdolności akademickie rozwijane są w późnym dzieciństwie; uzasadnij wybór

???????????????

43.co to jest zainteresownaie i jakie sa niedojrzalej formy zainteresowania

?????????????????????????????????

45. strategie autoregulacji emocji

????????????????????????????

Test (jednokrotny)

1. Rysowanie figur geometrycznych

Kopiowanie figur geometrycznych i liter : 3 lata - kopiują koło, 3 - 4 lata - krzyżyk, 4

5 lat - szyny, 5 - 6 lat - kwadrat, 6 - 7 lat - trójkąt i spirale, 4 - 6 lat - umiarkowane

kopiowanie kształtów literek

2. Faza bierności poprzedza....fazę fizjologicznych urodzin.

3. Klasyfikacja multiplikacyjna charakteryzuje sie tym, że uwzględnia: dwa kryteria

4. Protodeklaratywy - jeden ze prewerbalnych sposobów komunikowania się dziecka, będący sposobem komentowania aktualnego stanu rzeczy i wywierania wpływu na uwagę odbiorcy. Jest to też forma naiwnej teorii umysłu

5. Przywiązanie lękowo- unikające ->> jedno z rodzajów przywiązania wyróżnionych przez Ainsworth na drodze Obcych Sytuacji, charakteryzuje się ono tym, że dzieci nie przejawaija emocji negatywnych w czasie rozstania z matką ale gdy wraca unikaja jej

5. Intersubiektywność wtórna

6. Rosh poziom podstawowy

7. Odwracalność by szeregować

8.Dwoistość stanów i przekształceń - dziecko nie jest w stanie uwzględnić w szeregowaniu, że coś jest ... (?jednocześnie mniejsze i większe?); Przy szeregowaniu jeżeli dziecko nie potrafi wstawiać nowego elementu.

9. Obraz umysłowy to.... jeden z przejawów funkcji symbolicznej, (rozwój rodzajów umysłowych)

Obrazy umysłowe (narzędzie wiedzy typu kopia, które powstaje ze naśladownictwa odroczonego, zachowuje więc czynnościowy charakter, charakter ewokacyjny, zarysowy (tylko niektóre cechy) i indywidualny (każdy ma inny), na zewnątrz jest wyrażany w formie zastępników) występują w różnych formach:

- reprodukcyjne: 1. stanów (statyczne), 2. ruchów (kinetyczne) i 3. przekształceń

(transformacyjne)

10. Rozwój zabaw (2 pytania, z funkcjonalnej symboliczna i kierunek rozwoju aż do zabawy z regułami)

11. Zabawa z regułami kiedy dominuje

12. Pytanie o kolejność etapów w I stadium zabawy symbolicznej u Piageta

13. W zabawie asymilacja przeważa nad akomodacją

14. W rysunku w okresie idioplastyki symboliczna ujmowanie formy

15. Pytanie o II okres w rozwoju empatii u Hoffmana (trudności z utrzymaniem cudzego punktu widzenia)

15, Realizm moralny -> w stadium heteronomii moralnej (4-8r.ż.) , /im ktoś więcej zniszczy tym bardziej jest niegrzeczny...

REALNIE istniejąca narzucana z zewnątrz, czyli tak jak rzeczy działają, tak reguła istnieje i

zadziała. Dla dziecka ważniejsza jest litera prawa, a nie reguła stojąca za prawem/

17. Koniec późnego dzieciństwa - kokieteryjne walki miedzy chłopcami, a dziewczynkami

18. Funkcja generatywna samowiedzy

19. Pytanie o miłość romantyczną, czyli tą po adolescencji.

20. Havinghurst rozwój to wynik relacji indywidualnej potrzeby a społecznego oczekiwania

21. Dziedziczy się częściej wyższe IQ

22. Wpływ czynników genetycznych na temperament jest labilna

23. Co to jest dyferencjacja

24. Obecnie nauczanie wyprzedza rozwój

25. Specyfika badań psychologii rozwojowej

26. Pytanie o tabelkę z rozwojem percepcji Szumana (kiedy powstaje mozaika pojedynczych wrażeń) -monosensoryczny pierwotny

27. Badania miedzykulturowe dzieci

28. Pytanie o koncepcje Havinghursta -

Rozwój jako przejaw procesu realizowania zadań życiowych. Rozwój polega na rozwiązywaniu tych

zadań.

29. Kto pierwszy normy statystyczne w psychologii ->> GESSEL

30. Teoria zabawy reakcji i relaksacji (Lazarus)

31. Pytanie o modyfikację

32. Rówieśnicy w teoriach rozwoju społecznego przyczyniają się do...........

33. Kryzys u Eriksona to determinanta rozwoju???

34. Retardacja to...

ogólne spowolnienie tempa rozwoju na przykład z powodów biologicznych i

środowiskowych (np. niedobór bodźców)

35) Struktura to system przekształceń-pewna forma organizacji równowagi kształtuje się przez aktywne doświadczenie

36. Charakter destrukcyjny zmian rozwojowych Wygotski

37. Aspekt wewnętrzny adaptacji to organizacja

38. Dasen odkrył role kulturowych czynników

39. Co krytykowano w ISM (przewidywanie działania)

40. Charakter obrazu umysłowego czynnościowy charakter, charakter ewokacyjny, zarysowy (tylko niektóre cechy) i indywidualny (każdy ma inny

41. Neopiagetowców charakteryzowało (przetwarzanie informacji)

42. Od kogo Piaget zapożyczył terminy (Baldwin)

43. Pytanie o teorie Wygotskiego ( co jest dla niej charakterystyczne)

44. Ja idealne powstaje na gruncie......

45. Dziecko odrzucane przejawia.............

46. Zaspokajanie potrzeby poznawania.

47. Pytania dwa o autonomie w rozwoju moralnym u Piageta

48. Nabywanie pojęć stałości jest związane z opanowaniem odwracalności.

49. koncepcja lustrzanego odbicia dotyczy........

50. Kiedy dziecko nabywa świadomość swojej odrębności

51. Kiedy ukształtowuje się ostrość wzroku?12-13mc

52. Skok pokwitaniowy (cecha) u dziewczynek trwa krócej

53. Głód ruchu to 5 rok życia (-średnim dzieciństwie/)

54. Kiedy dzieci grupują materiał w kategorie do zapamiętania?

55. Kiedy I raz pojecie stałości przedmiotu (IV ISM)

56. Sankcja przez odwzajemnianie

57. Gdy dziecku dużo się mówi o potencjalnych niebezpieczeństwach to wykształca się silna potrzeba bezpieczeństwa.

58. I etap potrzeby poznawania to okres zmysłowo-badawczy

59. Pytanie o indywiduacje w rozwoju potrzeb.

60. Pytanie heurystyczne do 5 roku życia rosną a potem maleją.

61. Nowe słowa (neologizmy) według trzech zasad: regularyzacja, przejrzystość semantyczna, produktywność

62. Kiedy dzieci łączą głos z ekspresja (?!) 7 m-c

63. Znaczenie wypowiedzi holofrazowych >>> popatrz + negocjacja

64. O czym świadczy, ze dziecko traktuje nazwę jako cechę przedmiotu?

65. W toku rozwoju pamięci dziecko przechodzi od mediatorów zewnętrznych do wewnętrznych.

66. Wg Kagan na co zwracają uwagę dzieci po 3 miesiącu życia.

67. Dziecko i warunkowanie, jakie szybciej (?!)

68. Mikrosystem u Eriksona

69. Równolegle z planowaniem i przewidywaniem zachodzi automatyzacja.

70. Według Piageta idealizm i reformator w adolescencji to skutki....

71. Pytanie o II etap rozwoju przyjaźni

72. Zrozumienie relacji element oznaczany a oznaczający zachodzi dzięki asymilacji różnicującej ale były dziwne odpowiedzi

73. Fizjologiczne urodziny co poprzedzają (fazę ekspansji), czyli jest kolejno: bierności, fizj.urodz. i ekspansji.

74. Jak dziecko mówi, ze kwiatki są po to żeby pachniały to jest to...finalizm (wszystko dąży do jakiegoś celu/ wszystko ma jakiś cel/przeznaczenie)

75. Która z cech jest cechą struktury wg koncepcji Piageta?: -przeksztalecnia…

76. Rola środowiska w koncepcji Wygotskiego?

77. stałość przedmiotu po raz pierwszy pojawia się w IV stadium ISM

78. co w wieku zabawy wychodzi z konfliktu -przedsiebiorczosc

79. realizm moralny- polega na odwolaniu sie przez dziecko wyłacznie do obiektów i fizycznych aspektów sytuacji a nie uwzględnianie intencji

80. pierwsze słowa wyrażające przeżycia wewnętrzne: -smutny, zły, szczesliwy, przestraszony

81. Zmiana rozwojowa, która polega na tym, że stan wcześniejszy, ulegając modyfikacji , wchodzi w skład stanu późniejszego to:-inkluzja

82. Dzieci powszechnie posługują się strategią łączenia w kategorie w wieku: a) 2 lat b) 4 lat c) 6 lat d) 8 lat

83. Rozwój strategii pamięciowych przebiega od: a) zewnętrznych do wewnętrznych b) prestrategii do ekwiwalentów strategii c) organizowania do powtarzania oraz elaboracji materiału d) indywidualnych do społecznych

84. Co dziecka pierwsze: - powtarzanie, -nasladowanie, -modelowanie

85. Z czego wynika szacunek wzajemny? (chyba z kontaktu z rówieśnikami)

86. Co nastepuje miedzy 2 i 3 r. - przejscie z zabaw funkcjonalnych do symbolicznych

87. Dziecko najłatwiej uwarunkować na bodziec pozytywny

70. Odrębość fizyczna u Piageta kiedy?

71. Co jest pierwszym przejawem potrzeby poznawczej

2. Rola płci u Freuda pojawia się -w fazie fallicznej

53. Scarr Salapatek- GL. Wniosek: -roznice ind. pojawiaja się w korzystnych warunkach środowiskowych

54. gl. krytyka inteligencji sensomot. Piageta dotyczyla: -przewidywania -stalosci obiektu

55. gdy kryzys wieku szkolnego nierozwiązany -poczucie niższości

56. Jaka jest kolejność kopiowania figur w zależności od wieku

57. co to jest okres krytyczny - optymalne …… na wpływ bodźców zewnętrznych

58. Wallon nawiązywał do -Hegla 59. kierunek+brak stadiow -model sekwencyjny

60. samowiedza w operacjach konkretnych dot.: -zachowania i emocji

61. pierwsze przejawy uwagi negatywnej i pozytywnej: -mechanizm obronny i orientacyjny

62. pzyjazn wg.Damona w 2 epaie: -wzajemna pomoc

63. potrzeba bezpieczeństwa; -unikanie bodzca lekowego

64. potrzeby poznawcze po zaspokojeniu: -rosna

65. Ostatnia faza wyjscia z artyficjalizmu, itd.: -nazwa to znak

35. Kara odwzajemnienia - ma zabopiegac + cos jeszcze

36. co dzieci preferuja wg Kagan miedzy 3 i 12 ms - info zaskakujaca i nie pasujące do ich dotychczasowej wiedzy

37. Kolejnosc zabaw

38. Co nastepuje miedzy 2 i 3 r. - przejscie z zabaw funkcjonalnych do symbolicznych

39. czego dotyczy strefa najblizeszego rozwoju - potencjalnych możliwości (chyba)

40. Czego dotyczy pragmatyzm u Delorsa: - narzędzia wiedzy - lepsza komunikacja -własna twórczość

41. co pod koniec późnego dzieciństwa: -m.cieleca - m.szczenieca -walki kokieteryjne

42. Kiedy dochodzi do indoktrynacji: -dominacja socjalizacji - brak równowagi miedzy socjalizacja a emancypacja

43. Protodeklaratywy: -forma naiwnej teorii umysłu

44. Przywiazanie- charakterystyka: -wybor który rodzaj :Agresją po rozstaniu z matką reagują (lękowo-ambiwalentne)

45. Zabawa symb. u Piageta: -przewaga asymilacji nad akomodacja - przewaga akomodacji nad asymilacja - rownowaga miedzy asymilacja i akomodacja

46. kontrola przebiegu, planowanie to - mentalizacja

47. Gl. wniosek Dasena: -kultura wpływa na tempo rozwoju

48. Gl. zalozenia Havighoursta

49. Cechy badania transwersalnego: krotki czas i duzo danych

50. opis sfery + wybor: -makro -mezo -mikro -egzo

	Ukierunkowanie zmian rozw.	Brak ukierunkowania zmian rozw.
Wyróżnione stadia	Modele zmian fazowych: Freud,	Modele zmian cyklicznych:
	Erikson, Piaget	Havinghurst
Brak stadiów	Modele zmian sekwencyjnych:	Modele zmian liniowych: Bandura
	Maslow

Sorry jeśli jakieś się powtórzyły....

---