Podział fundamentów:
I kryt - z uwagi na głębokość posadowienia podstawy fundamentu
płytkie (do 4,0 m)
głębokie (pow 4,0 m)
II kryt z uwagi na sposób przenoszenia obciążeń
fun bezpośredni
fund pośrednie
fund na palach
fund na studniach
fund na kesonach
III kryt z uwagi na sposób fundamentowania
fundamentowanie wykonywane na wodzie
na lądzie
fundamenty płytkie - bezpośrednie
Podstawowe obliczenia statyczne
Sprawdzenie warunków równowagi
momentów
sił pionowych
sił poziomych
Wymiarowanie i obliczenia wytrzymałościowe fundamentu
Sprawdzenie stateczności uskoku naziomu w przypadku konstr oporowej
Stateczność zbocza w przypadku posadowienia fund na zboczu lub blisko jego krawędzi
Sprawdzenie warunków równowagi
momentów
grunt bardzo wytrzymały
MU - mom utrzymujący
MW - mom wywracający
grunt średnio i mało wytrzymały
Obrót fundamentu wraz z bryłą gruntu
warunek równowagi sił poziomych
przesów na granicy fundamentu i gruntu
oddziaływanie adhezji
przesunięcie na granicy warstw
ścięcie gruntu bezpośrednio pod fundamentem
warunek równowagi sił pionowych
należy :
wyznaczyć naprężenia
Sprawdzić wytrzymałość gruntu Qr ≤ Qf
Obliczyć osiadania Sobl ≤ Sdop
Sprawdzić różnicę osiadań ΔSobl ≤ ΔSdop
Ad 1 wyznaczenie naprężeń
Rozkład naprężeń
a) e=0
b)
c)
przypadek dopuszczalny jako obciążenie chwilowe
d)
przypadek niedopuszczalny
Ad 2 Sprawdzić wytrzymałość gruntu Qr ≤m* Qf
m=0,7-0,9
Qr - obciążenie obliczeniowe pochodzące od ciężaru budowli
Qf - graniczny odpór gruntu
,
NC, ND, NB - klasyczne współczynniki wytrzymałości gruntu określone przez Terzaghi'ego
NC, ND, NB f(φ)
c - kohezja gruntu
ρ*g=γ ρ - gęstość, g - przyspieszenie
iC, iB, iD - współczynniki uwzględniające działanie sił poziomych
iC, iB, iD f(φ, γ, δ)
δ - kąt nachylenia wypadkowej obciążeń do osi ściany
Ad 3 Obliczyć osiadania Sobl ≤ Sdop
η(
)
osiadanie obliczeniowe
osiadania zależą od :
układu statycznego
warunków eksploatacyjnych
rodzaju konstrukcji
Ad 4 Sprawdzić różnicę osiadań ΔSobl ≤ ΔSdop
Rozwiązania konstrukcyjne fund bezpośrednich
Ławy - pod obc ciągłe przenoszone od ścian
Projektowanie polega na określeniu :
bezpiecznej szerokości ławy B
bezpiecznej wysokości ławy h
B Qr≤Qf h Mmax
qr≤qf
Qtmax
Rodzaje ław:
Betonowe,Żelbetowe
Wymiarowanie ławy betonowej
Z uwagi na zginanie
Klasa betonu B Rbbz
z uwagi na ścinanie
Wymiarowanie ławy żelbetowej
Klasa beton B Rbz Rb
h = ho + otulina betonu
Fz z tablic Ao
Ao, Fz ξ
Stopy fundamentowe - przenoszą siłę skupioną, ze słupa
Sopy pojedyncze
eobl ≤edop
h liczymy ze względu na zginanie wspornika Mmax
Qz uwagi na pzrebicie stopy
Stopy prefabrykowane, Stopy grupowe,
Płyty fundamentowe - stosuje się
przy dużych obciążeniach
przy nierównomiernych osiadaniach
przy konieczności zmniejszania naprężeń
przy konieczności zachowania szczelności części podziemnej konstrukcji
Podział:
Płyty o jednakowej grubości
sztywne h ≥ 0,8÷2,0
sprężyste h < 0,8
zbrojenie płyt
krzyżowe
pręty odgięte
pręty rozdzielcze φ10÷12 mm
pręty główne φ18÷32 mm
Płyty żebrowane
3.Wanny żelbetowe
Konstrukcje oporowe
Rodzaje konstrukcji oporowych:
Mury oporowe
Ścianki szczelne
Ściany szczelinowe
Ściany z pali wierconych
Ściany formowane metodą JET-GROUTING
Ad 1 Mury oporowe
mury masywne
prostokątne trapezowe
schodkowe ze wspornikiem
mury lekkie
płytowo-kątowe płytowo-żebrowe tarczowe-kotwione
Zakres obliczeń ściany
Wyznaczenie obc działających na konstrukcje - parcie gruntu
Sprawdzenie stanu równowagi momentów
Sprawdzenie równowagi sił poziomych
Sprawdzenie równowagi sił pionowych
Qr ≤m* Qf
qr ≤ m * qf
Sprawdzenie osiadań
Sobl ≤ Sdop
ΔSobl ≤ ΔSdop
Stateczność uskoku naziomu
Do wyznaczenia F stosuje się metode Felleniusa
Met Felleniusa
Wyznaczenie punktu obrotu O
Dla gr niespoistych x = y = 0,27H
Dla gruntów spoistych x = y = 0
wyznaczenie promienia obrotu R
Podział klina odłamu objętego linią poślizgu na paski szerokości 0,1*R
Wyznaczanie sił i momentów
Wzmacnianie podłoża gruntowego
Celem wzmocnienia jest zwiększenie wytrzymałości gruntu i zmniejszenie jego odkształceń pod wpływem obciążenia
Metody:
Wibracja - luźny grunt zagęszczamy wibratorami podwieszonymi pod rusztowanie na nasypach
Wibroflotacji - przez rury z otworami u dołu (wibrofloty) wprowadza się pod ciśnieniem, a zaczepione u dołu wibratory zagęszczają grunt. W czasie napuszczania wody kolumny luźnego gruntu są wypełniane żwirem
Konsolidacja dynamiczna - (metoda udarowa) - z dużej wysokości zrzuca się ciężary, które zagęszczają grunt nawet do 8 m. Leje wypełniane żwirem i zagęszczane powierzchniowo
Kolumny żwirowe, żwirowo-kamienne, żwirowo-cementowe, cementowo-wapienne - specjalnymi urządzeniami wykonuje się otwory-kolumny, które wypełnia się żwirem....
Strumieniowe zastrzyki wysokociśnieniowe - przez rurę z wirującą dyszą i otworami podaje się zaczyn cementowy, powstają kolumny w miejscu wyciętego gruntu przez wirującą dyszę
Zastrzyki cementowe i krzemianowe - za pomocą injektorów wprowadza się w grunt pod wysokim ciśnieniem mleczko cementowe lub silikaty krzemowe (szkło wodne i chlorek wapnia). Oba silikaty łączą się tworząc żel krzemianu wapniowego. Ten twardnieje zespalając grunt
Elektrokinetyczne wzmacnianie gruntu - służy do ratownia zboczyprzed utratą stateczności, wykrzystuje zjawisko elektroosmozy. Jako anod używa się iniektory jako katod prętów. Przez iniektor podaje się szkło wodne, potem chlorek wapnia. Tworzy się żel krzemianu wapniowego
Metoda DSM (głębokie mieszanie gruntu)
Zbrojenie gruntu:
Stosuje się do zabezpieczenia skarp i zboczy
Do wzmacniania podłoża gruntowego
Zbrojenie metodą VIDALA - za pomocą metalowych taśm
Metoda gwoździowania - stosuje się pręty stalowe które są wciskane w grunt
Metoda geowłókniny - grunt przekłada się tkaniną gumowaną o dużej wytrzymałości
Metoda GABONY - metalowe kosze z kamieniami
Siatki GEOGRIDY - różnego rodzaju metalowe siatki które wzmacniają podłoże poprzez odpowiednie ułożenie
Obniżenie poziomu zwierciadła wody gruntowej
Bezpośrednie pompowanie wody z dna wykopu - wąski zakres stosowania (wąski wykop, małe przesączanie się wody do dna wykopu. Wodę wypompowuje się po tym jak zbierze się ona na dnie w rowkach i studniach. Pompowanie powoduje powstawanie ujemnego ciśnienia spływowego
Za pomocą studni wierconych - polega na wytworzeniu się leja depresyjnego wokół studni, którymi otaczamy miejsce budowy, w obrębie leja grunt jest osuszony, można prowadzić w nim roboty. Rozstaw studni ok. 20 m
Igłofiltry - system składa się z szeregu igłofiltrów, ich rozstaw ok. 1,0 do 1,5 m. Kolektor zbiorczy podłączony do agregatu pompującego wodę( obsługuje on 60 do 100 igłofiltrów)
Osuszanie gruntu za pomocą elektroosmozy - prąd stały wywołuje przepływ wody od anody (pręt) do katody (igłofiltr) - który wypompowuje wodę
Fundamentowanie na palach
Podział:
Ze względu na sposób przenoszenia obciążeń:
Fund na palach stojących - warstwy górne są małonośne, pale doprowadzamy do warstw nośnych, nośność pala związana jest tylko z jego podstawą: N = Np
fund na palach zawieszonych - nie występuje warstwa wytrzymała
obciążenie przenoszą warstwy górne: N = Ns
pale typu pośredniego N = Ns + Np.
ze względu na materiał pala:
betonowe
żelbetowe
stalowe
ze względu na sposób wykonania i zagłębiania pali w gruncie
pale prefabrykowane: a) żelbetowe b) wstępnie sprężone
wykonywane w zakładach prefabrykacyjnych, lub na miejscu budowy lecz w szalunkach, wprowadza się je w grunt za pomocą Kafaru,
pale wykonywane w gruncie
z rurą obsadową wwiercaną - pale WOLFSHOLTZA
z rurą obsadowa wbijaną - FRANKI, VIBRO, VIBREX
pale wykonywane systemem CFA - formowane świdrem ciągłym - ATLAS, OMEGA, STRASOL
pale systemu JET-GROUTING - wysokociśnieniowe, iniekcyjne pale strumieniowe
pale wiercone wielkośrednicowe - BENOTO, MAC ALPINE
ze stalową rurą wciskaną - TUBEX
pale stalowe
podział:
rurowe z dnem otwartym
wykonane z brusów
pale systemu├┤(dwuteowniki)
ze względu na średnicę pala:
mikropale φ8 - 20 cm
pale konwencjonalne φ25 - 40(60) cm
pale wielkośrednicowe φ60 - 180 cm
pale Franki - z rurą obsadową wbijaną φ48 - 65 cm
Pale VIBRO (FUNDEX)
Pale VIBREX
Technologie wykonania pali Vibrex można podzielić na 5 faz:W grunt do wymaganej głębokości zostaje wbita kaforem Fundex rura stalowa zamknięta od dołu stalowym butem.Opuszcza się zbrojenia pala oraz wypełnienia się rurę mieszanką betonową o konsystencji gęstoplastycznej.podciąga się rurę, przy jednoczesnym wibrowaniu na wysokość od 1.5 - 3.0mmieszankę betonową w rurze uzupełnia się, aż do całkowitego jej wypełnienia, zamyka rurę od góry i powtórnie kafarem do poprzedniej głębokości.rurę obsadową wyciąga się z gruntu z jednoczesnym wibrowaniem betonu i ewentualnym jego uzupełnianiem
Pale CFA (STRASOL)
Świder wkręca się w rurę (φ40 - 80 cm - średnica talerzy świdra), doprowadza do warstwy nośnej, betonujemy trzon pala z jednoczesnym wykręcaniem świdra. Po wyciągnięciu świdra wciskamy zbrojenie
Pale ATLAS (ulepszone CFA)
Specjalny świder powodujący zagęszczanie i rozpychanie gruntu
Zbrojenie wprowadza się jeszcze przed betonowaniem, można stosować dłuższe pale, pal jednocześnie obracany i wciskany
Pale OMEGA (najnowsze CFA)
Tak skonstruowana końcówka, że przy wkręcaniu zagęszcza grunt, przy wykręcaniu zagęszcza go jeszcze bardziej
Pale WIELKOŚREDNICOWE
Dł. Do 30m
Wykonanie otworu (pod osłoną rury obsadowej lub zawiesiny fiksotropowej), zabezpieczenie ścian wykopu, włożenie za pomocą dźwigu zbrojenia do otworu, betonowanie trzonu pala, wyciąganie stalowej rury obsadowej z gruntu (ewentualnie odprowadzenie zawiesiny fiksotropowej do zbiorników
Pale JET-GROUTING
Pale wysokociśnieniowe, dysz ma 2 otwory do wody i mleczka cementowego, wprowadza się ją w grunt, dysza obraca się z dużą prędkością, woda pod wysokim ciśnieniem wycina grunt jednocześnie w otwór podawane jest mleczko cementowe, pale także można zbroić, wykonanie dosyć szybkie
Pale TUBEX - pale ze stalową rurą wciskaną
Rury mają odcinki 1m, pierwsza rura zakończona stożkiem, rury się łączy, najczęściej spawa, rurę się wciska i wypełnia betonemrura zostaje w gruncie. Dla zwiększenia nośności można je iniektować pod podstawą
Pale stalowe - rura otwarta lub zamknięta w podstawie, pale bardzo popularne w budownictwie hydrotechnicznym
Mikropale - φ8 - 20 cm stosowane do wzmacniania istniejących fundamentów, składają się z oddzielnych rur wciskanych w grunt. W dolnej części są perforowane, co umożliwia wprowadzenie pod ciśnieniem zaczynu cementowego
F-W - odcinkowe rurki (1,0 1,5) są wkręcane w grunt, łatwo się wciskają bo są małe średnice, stosowany jest specjalny nóż który ułatwia wkręcanie, iniekcjuje się trzon pala, stosowano do zabezpieczania istniejących budynków
Pale WOLFSHOLTZA
Pal z rurą obsadową wwiercaną świdrem wybiera się grunt z wnętrza rury, wciskując jednocześnie rurę (rura zawsze wyprzedza świder) do rury wprowadza się 2 przewody, jednym tłoczy się pod ciśnieniem wodę, drugi służy do betonowania pala, dobieramy takie ciśnienie, by rura była wypychana z gruntu, beton zagęszcza się sprężonym powietrzem
Nośność i osiadanie pali
Metody projektowania
próbne obciążenia statyczne
stosowane empiryczne lub analityczne metody obliczeń
próbne obciążenia dynamiczne
na podst obserwacji funkcjonowania porównywalnych fundamentów palowych
Nośność pali i fundamentów palowych
Qr - obciążenie obliczeniowe
N - nośność
m - współczynnik korekcyjny
N = NP + NS NP - nos podstawy NS - nos pobocznicy
- dla pala wyciąganego
SP SSi SiW - współczynniki technologiczne zależne od:
sposobu wykonawstwa pala
rodzaju gruntu
kierunku działania siły
AP - powierzchnia podstawy
ASi - powierzchnia pobocznicy pala
q® t® wytrzymałość gruntu pod podstawą pala/wzdłuż pobocznicy
tarcie negatywne - występuje w wyniku obciążenia naziomem, zmiany zwierciadła w g, naturalnego osiadania
Nośność pali w grupie
Ngr = ΣNP gdy:
nie zachodzą na siebie strefy naprężeń
podstawy pali oparte są na gruncie skalistym lub bardzo wytrzymałym
m1 f(
)
Osiadanie pali
Osiadanie pojedynczego pala
Qh - nośność charakterystyczna
H - zagłębienie pala
Eo - moduł odkształcenia
JW - współczynnik wpływu osiadania
Średnie osiadanie grupy pali
Wzory dynamiczne do określania nośności pala
I grupa - wzory dynamiczne określają nośność pala na podstawie związku między pędem pala a pracą potrzebna do jego osiągnięcia w czasie wbijania pala - tylko dla pali prefabrykowanych lub z rurą obsadową (FRANKI VIBRO)
E=D*C
E - energia potrzebna do wbicia pala
C - pęd pala
s, k - współczynniki dodawane dla bezpieczeństwa
C1 - sprężyste odkształcenie gruntu
C2 - sprężyste odkształcenie pala
C3 - sprężyste odkształcenie kołpaka
S - współczynnik strat
Q - ciężar młota G - ciężar pala a- ramię uderzenia
, N - nos statyczna pala, D - nos dynamiczna,
F - wsp bezpieczeństwa (F=3)
Wzór Hiley'a:
f - współczynnik wydajności młota kafara
II Grupa oparta jest na zasadzie zachowania pędu
w praktyce:
Wady wzorów dynamicznych:
W przypadku gruntów spoistych wzory są zafałszowane ze względu na to że w porach gruntu jest woda
Wzory dynamiczne można stosować w przypadku gruntów przepuszczalnych
Mamy 3 metody obliczania nośności grupy pali
Empiryczne - zabronione w Polsce
Metoda fundamentu zastępczego
Liczymy osiadania jak dla płyty
Metoda Poulusa - daje za duże wyniki osiadań w stosunku do rzeczywistych 2 - 3 razy większe
Dla sprawdzenia rzeczywistej nośności pali konieczne jest wykonanie próbnych obciążeń statycznych
SLT
DLT
Badanie ciągłości pala
Poprzez wybuch
Obliczanie nośności bocznej pala
Układy statyczne pali
Ustroje palowe
Obc nierównomierne gdy są duże obc poziome
Ściany szczelinowe
Ściany betonowane w wąskich i głębokich wykopach pod osłoną zawiesiny hiksotropowejlub montowane z płyt prefabrykowanych. Zawiesina hiksotropowa posiada właściwości rozpierające i utrzymujące w równowadze ściany wykopów
Szerokość wykopów 0,6 0,8 1,0 1,2 głębokości dochodzą do 60m
Zastosowanie ścian
ściana oporowa
głębokie fundamenty budowli
obudowy głębokich wykopów
obudowy tuneli, kanałów, metra
przegrody wodoszczelne
podziemne ściany konstrukcyjne budynku
technologia wykonawstwa ściany
ściany wykonywane na miejscu budowy
wykonanie wykopu szczeliny przy pomocy koparek - głębiarek lub hydrofrezarek, wgłębianie następuje odcinkami
w czasie głębienia wykopu wypełnia się go zawiesiną hiksotropową
po wykonaniu sekcji (6 m) ustawia się zbrojenie
betonowanie sekcji - metoda CONTRAKTOR
do połączenia ścian szczelinowych stosuje się łączniki
ściany prefabrykowane
wykonuje się szczelinę pod osłoną zawiesiny hiksotropowej
ustawia się płyty - zazębia się
Ścianki szczelne
Zaliczane są do konstrukcji oporowych, służą do utrzymania naziomu, oddzielenia od akwenu wodnego, składają się z elementów zwanych Brusami, łączonych za pomocą specjalnych zamków
Zastosowanie:
jako budowle pomocnicze (obudowy wykopów, przegrody filtracyjne)
jako stałe el konstr budowli np. do budowy nabrzeży
Podział:
stalowe
żelbetowe prefabrykowane
stalowe:
profil płaski Lackarana Wx =100-400 cm3
profil korytkowy Larssona Wx =800-4000 cm3
- profil zetowy Kruppa Wx =3000-6000 cm3
- profil dwuteowy Peina Wx =8000-12000 cm3
Żelbetowe prefabrykowane
z zamkiem własnym
z zamkiem obcym - prefabrykat
Są ciężkie, wymagają transportu z zakładu prefabrykacji, przenoszą duże obciążenia pionowe, wbijane kafarem
Obliczenia ścianek szczelnych
schemat statyczny ścianki
Wyznaczanie obciążeń
wyznaczanie Mmax i R - metoda Bluma
wykres parcia i odporu
wielobok sił rzeczywistych
wykres momentów
wykres sił fikcyjnych
linia ugięcia
Sposoby kotwienia ścianek szczelnych
Płyta lub ściana kotwiąca
Blok kotwiący
Za pomocą kozłów palowych
Za pomocą kotew gruntowych iniektowanych
Faza 1
Przewierca się grunt i wprowadza rurę z szeregiem ciągien
Faza 2
Wykonanie buławy kotwiącej
Faza 3
Wyciągnięcie rury z gruntu, naciągnięcie ciągien za pomoca prasy hydraulicznej
Faza 4
Zakotwienie ciągien
Fundamentowanie na studniach
przy fund pośrednich
obecnie się ich prawie nie stosuje
podział:
1
a)studnie zapuszczane na mokro metodą wabrowania
b)studnie zapuszczane na such
2
a) studnie betonowane na mokro na miejscu budowy
b) studnie prefabrykowane
elementy studni:
Po wykonaniu studni robi się fundament
Studni nie można wkonywać obok istniejących budowli
Przekroje studni
Obliczenia fundamentów na studniach
określenie wymiarów zewn studni (średnicy D i zagłębienia H)
sprawdzenie warunków równowagi
Qr ≤ N N = O * H * T + F * qt
T -tarcie O -obwód F -pow podstawy qt -wytrzymałość gr pod podstawą
T = eC * tgδ + a
Wymiarowanie płaszcza studni (grubości)
G>T G - ciężar
Pα = PA [1+(ω-1)*sinα] najczęściej ω=2
H = 0,15pr2
N=1,78pr
Sprawdzenie ostrza studni na wyłamanie
Obliczenie korka studni
M=0,198 qr2 s=2,7
Rr wytrzymałość betonu na rozciąganie przy zginaniu
KESON
Otwarta od dołu skrzynia żelbetowa, którą zapuszcza się w grunt aż do warstwy wytrzymałej poprzez wydobywanie gruntu z wnętrza komory kesonu. Wraz z zagłębieniem kesonu nadbudowywuje się mur kesonowy tak by jego wieniec wystawał ponad poziom w g Podczas zagłębiania kesonu do komory tłoczy się sprężone powietrze które uniemożliwia dostanie się wody do kesonu
Obliczenia kesonów
Fundamentowanie na wodzie
Metody:
fundamentowanie w grodzi
miejsce budowy otacza się grodzą grodza musi być warstwą szczelną , wypompowywuje się wodę i fundamentuje na sucho
rodzaje gródz:
a sypane - wały ziemne wewnątrz uszczelnione gr spoistym
b stawiane : koszycowe - drewniane skrzynie wypełnione gr spoistym zatopione
c wpuszczane - ze stalowych ścianek szczelnych (pojedyncza, podwójna ścianka szczelna)lub komorowe
fundamentowanie systemem budownictwa wodnego
bespośrednie układanie betonu w szalunku pod wodą
betonowanie wgłębne (metoda podnoszącej się zaprawy)
zatapia się szalunek montuje i ustawia rury spustowe w szalunku od φ150 mm w rozstawie 3 -6 m, wsypuje się do szalunku kruszywa i wypełnia kruszywo zaprawą cementową
fundamentowanie przy użyciu kesonów
Fundamenty stawiane
Metody obliczeń fundamentów palowych
Metoda sztywnego oczepu
Oczep ni ulega odkształceniu a przemieszcza się jak bryła
metoda sprężystego oczepu i niepodatnych podpór palowych
uzyskujemy siły w palach i wykresy sił wewnętrznych w oczepie
WADY:
rozkład sił w palach odbiega od rzeczywistych
zaniżone momenty przęsłowe
zawyżone momenty podporowe
metoda sprężystego oczepu i podatnych (sprężystych) podpór palowych
Metoda współpracy pali z gruntem jako ośrodkiem sprężystym lub sprężysto-plastycznym