Badanie marketingowe
Co powoduje, że ludzie grają w lotto?
Tło badania
„Historia tak zwanych gier szczęścia jest stara jak ludzkość. Już w Biblii przedstawiony jest podział Izraela na siedem plemion, którego dokonano drogą losowania. W Starożytnym Rzymie gry szczęścia były bardzo rozpowszechnione, do tego stopnia, że jeden z cezarów zakazał pospólstwu uprawiania ich. Warstwy uprzywilejowane mogły natomiast bez ograniczeń oddawać się hazardowi. (...) System loterii klasowej został udoskonalony i rozwinięty w Holandii. Rozszerzył się na całą niemal Europę (pod koniec XV wieku). Pierwsza loteria liczbowa zaczęła działać w Genui w roku 1519, jej projektodawcą był radca tego miasta Benedetto Gentile. (...) Z początkiem XIX wieku, Europa wybiedzona wojnami napoleońskimi, skazana na ciężką pracę związaną z odbudową i rozwojem zarzuciła gry szczęścia.
Uznano, że są one społecznie szkodliwe. Dopiero 150 lat później powróciło stale wzrastające zainteresowanie grami liczbowymi. Formy zakładów nieco wcześniej rozpowszechnione były w Anglii. W roku 1953 powrócono do genueńskich wzorów gry 5 z 90 w Berlinie Zachodnim. Położony został kamień węgielny pod wszystkie odmiany gier liczbowych i zakładów piłkarskich istniejących dzisiaj w licznych krajach Europy i na innych kontynentach.
Loterie pieniężne w Polsce mają bardzo długą historię, sięgają bowiem czasów przed zaborowych. W 1768r. na mocy ustawy sejmowej powołano do życia loterię liczbową której dochody miały zasilić Skarb Państwa. Rok później otwarto w Warszawie pierwszy kantor nazwany LOTTO di GENOVA w której co zamożniejsi obywatele mogli oddać się żądzy hazardu. Pomimo likwidacji państwa Polskiego w trzech zaborach były organizowane loterie które przynosiły znaczne dochody. Najdłużej bo aż do rozpoczęcia II Wojny Światowej istniała loteria w zaborze rosyjskim. Wkrótce po odzyskaniu niepodległości w 1920 r. utworzono stałą loterię podporządkowaną Ministrowi Skarbu.
W 1936 r. prowadzenie loterii przejmuje powołane do życia przedsiębiorstwo państwowe pod nazwą Polski Monopol Loteryjny. Po II Wojnie Światowej 1946 pojawiają się w sprzedaży pierwsze losy. W latach 60- tych główną nagrodą jest milion zł co było wówczas wielkimi pieniędzmi. W połowie lat 70-tych w Stanach Zjednoczonych pojawiły się tzw. zdrapki czyli losy ze specjalną powłoką ścieralną, w których po usunięciu "sreberka" grający mógł stwierdzić czy miał szczęście i odebrać natychmiast wygraną kwotę. Tego typu loteria zyskiwała na świecie coraz większą popularność. Nic też dziwnego że na początku lat 90-tych pojawiła się w Polsce. Jak się okazało był to przysłowiowy strzał w dziesiątkę. Losy sprzedawane w kolekturach, rozchodziły się jak ciepłe bułeczki. W niecałe 3 miesiące sprzedano 15 mln losów - całą edycję. Jeden los kosztował 5 tys. starych zł a główna nagroda wynosiła 400 mln. Po tak pomyślnym starcie ukazała się na rynku kolejna. Mimo wysokiej inflacji cena losu pozostała taka sama natomiast główną wygraną podniesiono do 500 milionów. Od 1992 roku w Polsce obserwowany jest spadek zainteresowania loteriami pieniężnymi. W 1999 roku Totalizator Sportowy wprowadził nową serię loterii pod znakiem słonika "Lotka". Sprzedaż losów spotyka się z bardzo dużym zainteresowaniem ze strony graczy. Niewątpliwie sukces ten loterie "Lotek" zawdzięczają stosunkowo niskiej cenie losu oraz wysokim wygranym - najwyższa wygrana wynosi bowiem aż 500 000 zł!”
Cel badania
Celem przeprowadzonego badania jest uzyskanie odpowiedzi na pytanie: Co powoduje, że ludzie grają w Lotto?
Chcemy sprawdzić, czy jedynym powodem jest chęć wzbogacenia się czy może dobra zabawa, umiłowanie ryzyka bądź jakieś inne przesłanki.
Cele szczegółowe
W nawiązaniu do głównego celu naszego badania, aby łatwiej rozwiązać ten problem, należałoby odpowiedzieć na poniższe pytania:
Co skłania ludzi do wysyłania zakładów?
Jakie grupy ludności stanowią główną grupę graczy?
Jaki jest poziom zamożności graczy?
Czy wcześniejsza wygrana ma wpływ na udział w grze?
Czy kumulacja zwiększa liczbę wysłanych zakładów?
4. Hipotezy
Nasza wiedza i obserwacje na ten temat pozwalają nam wysnuć kilka podstawowych przypuszczeń, wynikających z postawionego celu badania:
Tradycja firmy i jej długoletni udział w rynku wzbudzają zaufanie i powodują, że ludzie grają;
Chęć szybkiego wzbogacenia się, podniesienie dotychczasowego poziomu życia oraz uzyskanie dodatkowych dochodów;
Kumulacja wygranych powoduje większe zainteresowanie wśród graczy i chęć gry.
Metoda badania
Nasze badanie chciałyśmy przeprowadzić na terenie większych miast Polski, jednak nasze możliwości nie pozwalają nam na podjęcie badań w tak szerokim zakresie. Dlatego też, ograniczymy się do terenu miasta Łodzi. Próba objęła 200 osób. W związku z tym, że regulamin Lotto nie zawiera żadnych ograniczeń wiekowych poza wymogiem pełnoletności, my również w naszej próbie zastrzegłyśmy sobie dolną granicę wieku - 18 lat. Osoby do badania dobierane były w sposób losowy. Naszą ankietę wypełniali przypadkowi przechodnie (100 osób), studenci łódzkich uczelni (65 osób) oraz właściciele sklepów (35 osób). Badanie było przeprowadzone w sposób bezpośredni w postaci ankiety. Jej anonimowość ułatwiła nam zebranie wiadomości potrzebnych do odpowiedzi na nasze pytania.
Charakterystyka ankiety
Do przeprowadzenia badania zostało przygotowane 200 kopii ankiety. Jednakże spośród 200 respondentów, 50 z nich odpowiedziało, iż nigdy nie grali w Lotto. W związku z czym, w dalszym badaniu wykorzystałyśmy jedynie 150 ankiet.
Ankieta zawiera 20 pytań. 19 z nich ma charakter zamknięty, natomiast jedno jest pytaniem otwartym. Pierwszych 15 pytań odnosi się do celu naszego badania, a 5 ostatnich to pytania dotyczące respondentów.
Budowa i struktura ankiety miała na celu uzyskanie jak najbardziej wiarygodnych odpowiedzi na pytania postawione w celach szczegółowych. Uważamy, że wszystkie najważniejsze kwestie w niej przedstawione pomogą ustalić prawdziwość naszych hipotez.
Ankieta
Celem ankiety jest uzyskanie odpowiedzi na pytanie: Co powoduje, że ludzie grają w Lotto? Zwracamy się z uprzejmą prośbą o udzielenie rzetelnych odpowiedzi na wszystkie pytania. Będziemy wdzięczne za wiarygodne wypełnienie ankiety.
Czy kiedykolwiek grał(a) Pan(i) w Lotto?
tak
nie
Jeśli tak, to jak często?
co losowanie
kilka razy w miesiącu
co kilka miesięcy
kilka razy w roku
rzadziej
W których grach najczęściej bierze Pan(i) udział?
Duży Lotek
Express Lotek
Multi Lotek
Twój Szczęśliwy Numerek
inne (jakie?) ........................................................................................
Dlaczego Pan(i) gra w Lotto?
zaufana i znana gra
chęć wzbogacenia się
dobra zabawa
próba szczęścia
hobby
namowa przyjaciół
inne (jakie?) .......................................................................................
Co skłania Pana(nią) do wyboru danego rodzaju gry?
wyższe prawdopodobieństwo wygrania
cena zakładu
możliwość większej wygranej
przyzwyczajenie
atrakcyjność danego rodzaju gry
co innego (proszę wymienić) ..............................................................
Czy jest Pan(i) jedyną osobą w gospodarstwie domowym, która gra w Lotto?
tak
nie
Jeśli nie, to ile osób z Pana(i) gospodarstwa domowego gra również w Lotto?
......................................................................................................................
Czy kumulacja wygranej skłania Pana(nią) do gry?
tak
nie
czasami
Czy kumulacja powoduje, że kupuje Pan(i) większą ilość zakładów?
tak
nie
czasami
Czy ma Pan(i) określony system gry w Lotto?
tak
nie
Jeśli tak, to czy wykorzystuje go Pan(i) przy każdej grze w Lotto?
zawsze
często
rzadko
Czy udało się kiedykolwiek wygrać Panu(i) wygrać podczas gry Lotto?
często
kilka razy
jeden raz
nigdy
Czy wcześniejsza wygrana wpływa na uczestnictwo Pana(i) w grze?
tak
raczej tak
raczej nie
nie
Jeżeli uda się Panu(i) wygrać w Lotto główną wygraną, to na co przeznaczyliby ją Państwo?
na bieżące wydatki
na spłatę zobowiązań
na cele charytatywne
na wycieczki
na kupno domu
na kupno samochodu
inne (jakie?) ......................................................................
Ile jest Pan(i) w stanie przeznaczyć pieniędzy miesięcznie na grę Lotto?
0 - 10 zł
11 - 20 zł
21 - 30 zł
powyżej 31 zł
Informacje o ankietowanym:
Płeć:
kobieta
mężczyzna
Wiek:
18 - 25
26 - 30
31 - 40
41 - 60
powyżej 61
Wykształcenie:
podstawowe
zawodowe
średnie
wyższe
Czym się Pan(i) obecnie zajmuje?
jestem uczniem
studiuję
pracuję
żadne z powyższych
Jakie są Pana(i) miesięczne dochody?
0 - 500 zł
501 - 800 zł
801 - 1200 zł
1201 - 1500 zł
powyżej 1501 zł
Uprzejmie dziękujemy Panu(i) za udzielenie informacji.
Statystyka odpowiedzi
Po zebraniu wypełnionych ankiet oraz sprawdzeniu ich kompletności i czytelności, przeszłyśmy w dalszej części badania do weryfikacji odpowiedzi uzyskanych w ankiecie.
Pytanie 1
Czy kiedykolwiek grał(a) Pan(i) w Lotto?
|
nominalnie |
w % |
Tak |
150 |
75 |
Nie |
50 |
25 |
Razem |
200 |
100 |
Pytanie 2
Jeśli tak, to jak często?
|
nominalnie |
w % |
Co losowanie |
32 |
21,33 |
Kilka razy w miesiącu |
48 |
32 |
Co kilka miesięcy |
30 |
20 |
Kilka razy w roku |
27 |
18 |
Rzadziej |
13 |
8,66 |
Razem |
150 |
100 |
Pytanie 3
W których grach najczęściej bierze Pan(i) udział?
|
nominalnie |
w % |
Duży Lotek |
82 |
54,66 |
Express Lotek |
21 |
14 |
Multi Lotek |
20 |
13,33 |
Twój Szczęśliwy Numerek |
18 |
12 |
Inne |
9 |
6 |
Razem |
150 |
100 |
Pytanie 4
Dlaczego Pan(i) gra w Lotto?
|
nominalnie |
w % |
Zaufana i znana gra |
17 |
11,33 |
Chęć wzbogacenia się |
95 |
63,33 |
Dobra zabawa |
13 |
8,66 |
Próba szczęścia |
8 |
5,33 |
Hobby |
7 |
4,66 |
Namowa przyjaciół |
6 |
4 |
Inne |
4 |
2,66 |
Razem |
150 |
100 |
Pytanie 5
Co skłania Pana(nią) do wyboru danego rodzaju gry?
|
nominalnie |
w % |
Wyższe prawdopodobieństwo wygrania |
10 |
6,66 |
Cena zakładu |
20 |
13,33 |
Możliwość większej wygranej |
87 |
58 |
Przyzwyczajenie |
23 |
15,33 |
Atrakcyjność danego rodzaju gry |
7 |
4,66 |
Co innego |
3 |
2 |
Razem |
150 |
100 |
Pytanie 6
Czy jest Pan(i) jedyną osobą w gospodarstwie domowym, która gra w Lotto?
|
nominalnie |
w % |
Tak |
122 |
81,33 |
Nie |
28 |
18,66 |
Razem |
150 |
100 |
Pytanie 7
Jeśli nie, to ile osób z Pana(i) gospodarstwa domowego gra również w Lotto?
|
nominalnie |
w % |
Jedna |
19 |
67,85 |
Dwie |
9 |
32,14 |
Razem |
28 |
100 |
Pytanie 8
Czy kumulacja wygranej skłania Pana(nią) do gry?
|
nominalnie |
w % |
Tak |
103 |
68,66 |
Nie |
17 |
11,33 |
Czasami |
30 |
20 |
Razem |
150 |
100 |
Pytanie 9
Czy kumulacja powoduje, że kupuje Pan(i) większą ilość zakładów?
|
nominalnie |
w % |
Tak |
72 |
48 |
Nie |
26 |
17,33 |
Czasami |
52 |
64,66 |
Razem |
150 |
100 |
Pytanie 10
Czy ma Pan(i) określony system gry w Lotto?
|
nominalnie |
w % |
Tak |
53 |
35,33 |
Nie |
97 |
64,66 |
Razem |
150 |
100 |
Pytanie 11
Jeśli tak, to czy wykorzystuje go Pan(i) przy każdej grze w Lotto?
|
nominalnie |
w % |
Zawsze |
21 |
39,62 |
Często |
23 |
43,39 |
Rzadko |
9 |
16,98 |
Razem |
53 |
100 |
Pytanie 12
Czy udało się kiedykolwiek wygrać Panu(i) wygrać podczas gry Lotto?
|
nominalnie |
w % |
Często |
6 |
4 |
Kilka razy |
72 |
48 |
Jeden raz |
21 |
14 |
Nigdy |
51 |
34 |
Razem |
150 |
100 |
Pytanie 13
Czy wcześniejsza wygrana wpływa na uczestnictwo Pana(i) w grze?
|
nominalnie |
w % |
Tak |
22 |
22,22 |
Raczej tak |
61 |
61,61 |
Raczej nie |
9 |
9,09 |
Nie |
7 |
7,07 |
Razem |
99 |
100 |
Pytanie 14
Jeżeli uda się Panu(i) wygrać w Lotto główną wygraną, to na co przeznaczyliby ją Państwo?
|
nominalnie |
w % |
Na bieżące wydatki |
29 |
19,33 |
Na spłatę zobowiązań |
28 |
18,66 |
Na cele charytatywne |
10 |
6,66 |
Na wycieczki |
21 |
14 |
Na kupno domu |
35 |
23,33 |
Na kupno samochodu |
17 |
11,33 |
Inne |
10 |
6,66 |
Razem |
150 |
100 |
Pytanie 15
Ile jest Pan(i) w stanie przeznaczyć pieniędzy miesięcznie na grę Lotto?
|
nominalnie |
w % |
0 - 10 zł |
42 |
28 |
11 - 20 zł |
78 |
52 |
21 - 30 zł |
18 |
12 |
Powyżej 31 zł |
12 |
8 |
Razem |
150 |
100 |
Poniższe pytania należą do pytań klasyfikacyjnych, które mają za zadanie dostarczyć informacji na temat respondentów.
Pytanie 16
Płeć:
|
nominalnie |
w % |
Kobieta |
74 |
49,33 |
Mężczyzna |
76 |
50,66 |
Razem |
150 |
100 |
Pytanie 17
Wiek:
|
nominalnie |
w % |
18 - 25 |
14 |
9,33 |
26 - 30 |
26 |
17,33 |
31 - 40 |
73 |
48,66 |
41 - 60 |
41 |
27,33 |
Powyżej 61 |
6 |
4 |
Razem |
150 |
100 |
Pytanie 18
Wykształcenie:
|
nominalnie |
w % |
Podstawowe |
5 |
3,33 |
Zawodowe |
50 |
33,33 |
Średnie |
72 |
48 |
Wyższe |
25 |
16,66 |
Razem |
150 |
100 |
Pytanie 19
Czym się Pan(i) obecnie zajmuje?
|
nominalnie |
w % |
Uczę się |
19 |
67,85 |
Studiuję |
55 |
36,66 |
Pracuję |
68 |
45,33 |
Żadne z powyższych |
8 |
5,33 |
Razem |
150 |
100 |
Pytanie 20
Jakie są Pana(i) miesięczne dochody?
|
nominalnie |
w % |
0 - 500 zł |
22 |
14,66 |
501 - 800 zł |
46 |
30,66 |
801 - 1200 zł |
63 |
42 |
1201 - 1500 zł |
15 |
10 |
Powyżej 1501 zł |
4 |
2,66 |
Razem |
150 |
100 |
Wnioski z przeprowadzonego badania
Z przeprowadzonej weryfikacji ankiety możemy wywnioskować, że 75% badanych grała w Lotto. Badanie wykazało, że w przypadku łodzian płeć nie ma znaczenia. Zarówno kobiety, jak i mężczyźni podejmują się gry w Lotto. W obu przypadkach najczęstszym powodem jest chęć wzbogacenia się (około 64%), by móc pozyskane pieniądze przeznaczyć na indywidualne potrzeby (np. bieżące wydatki).
Poza tym można zauważyć, iż większość graczy mieści się w przedziale wiekowym od 31 do 40 lat (około 49%) i zwykle są to ludzie o średnim (48%) lub zawodowym (około 34%) wykształceniu. Ich zarobki kształtują się zazwyczaj na poziomie od 801 do 1200 zł miesięcznie (42%). Oprócz tego z ankiety wynika, iż jedynie około 8% badanych osób jest skłonnych wydać na grę w Lotto powyżej 31 zł w miesiącu.
Największą popularnością cieszy się Duży Lotek (55%), a jego atrakcyjność polega na tym, że jest stosunkowo niedrogi i daje możliwość wysokiej wygranej. By dopomóc swemu szczęściu, ludzie zazwyczaj kupują zakłady kilka razy w miesiącu. Większość z nich (około 65%) nie stosuje żadnego systemu, a pozostali gracze często korzystają ze swoich metod.
Duży wpływ na graczy ma kumulacja głównej wygranej, która powoduje wzrost kupowanej ilości zakładów o 48%. Prawie połowie ankietowanych (48%) udało się wygrać już kilka razy, co było bodźcem do dalszej gry.
W nawiązaniu do pytań postawionych w celach szczegółowych, otrzymałyśmy kilka istotnych odpowiedzi przydatnych do naszego badania. Oto one:
Podstawową zachętą do wysyłania zakładów jest najczęściej chęć wzbogacenia się (około 64% ankietowanych);
Najczęstszymi uczestnikami gry są ludzie o średnim i zawodowym wykształceniu, w przedziale wiekowym 31 - 40 lat, o dochodach miesięcznych 801 - 1200 zł;
Zarówno wcześniejsza wygrana, jak i kumulacja zwiększ liczbę wysyłanych zakładów.
Raport z badania
Celem naszego badania było uzyskanie odpowiedzi na pytanie: Co powoduje, że ludzie grają w Lotto? Ankieta przeprowadzona została w dniach 29.04 - 06.05.2003 r. na terenie miasta Łodzi.
Wyniki zaprezentowałyśmy w przejrzystych tabelach, a na ich podstawie wyciągnęłyśmy wnioski. Mamy nadzieję, iż pomogą one Totalizatorowi Sportowemu na podjęcie właściwych decyzji marketingowych. Ufamy jednak, że przedstawione fakty nie doprowadzą do jednej konkluzji - iż wszyscy jesteśmy materialistami.
Spis treści
1. Tło badania ................................................................................................2 - 3
2. Cel badania ......................................................................................................3
3. Cele szczegółowe .............................................................................................4
4. Hipotezy ...........................................................................................................4
5. Metoda badania ..........................................................................................4 - 5
6. Charakterystyka ankiety ...................................................................................5
- Ankieta ...................................................................................................5 - 10
7. Statystyka odpowiedzi ............................................................................11 - 17
8. Wnioski z przeprowadzonego badania ...................................................17 - 18
9. Raport z badania .............................................................................................18
Strona internetowa Totalizatora Sportowego