PYTANIA NA EGZAMIN

9 zestaw
Próba wyrywkowa, zbiorcza i reprezentatywna- czym są?
Typ użytkowy mięsny.
Przyrosty świń w poszczególnych grupach wiekowych

Pobieranie prób do badania

Przed pobraniem próby należy obejrzeć całą partie paszy dla jej ogólnej charakterystyki. Pobrane próby pasz pakuje się w słoik, worki foliowe lub zabezpiecza się hermetycznie. Do pobierania pasz treściwych służą odpowiednie sondy. Każda pobrana próba powinna mieć świadectwo pobrania w którym podaje się: nazwę, wielkość partii z której została pobrana, adres gospodarstwa, datę pobrania. Wyróżniamy 3 rodzaje prób:

• wyrywkowe: pobierane z różnych miejsc

• zbiorcze: zebrane wszystkie grupy wyrywkowe

• próba średnia (reprezentatywna): fragment próby zbiorczej

1. typ mięsny (rasy: Hereford, Charolaise, Limousine, Piemontese)

• ciało wpisane w prostokąt,

• umięśniony tułów,

• profil mięśniowy wypukły,

• szeroki kłąb,

• szyja krótka i dobrze umięśniona, mocno związana z tułowiem,

• żebra zbliżone do kąta prostego względem kręgosłupa, mniejsze odstępy międzyżebrowe,

• zwierzęta są ociężałe, mają wolniejszą przemianę materii, skłonność do odkładania białka,

• słabo wykształcone wymię, które służy tylko do karmienia potomstwa

1. szybkie tempo wzrostu i dobre wykorzystanie paszy: prosięta po tygodniu podwajają swoją masę ciała, okres warchlaka 25-35 kg masy ciała wtedy dziennie przyrastają 100g , pierwszy okres tuczu waga 35-60 kg i przyrastają 600g dziennie, drugi okres tuczu 60-100 kg przyrastają w granicach kilograma dziennie, masa graniczna kiedy są dostarczane na skup 110-120 kg, tuczniki żyją ok. 6 miesięcy, lochy i knury do rozrodu 4-5 lat

10 zestaw
Skład chemiczny pasz.
Typ ogólnoużytkowy.
Okres międzymiotu czym jest

SKŁAD CHEMICZNY PASZ

Analiza zootechniczna:

2. typ kombinowany (rasy: Simentale, bydło czerwono - białe, bydło czarno - białe)

• cechy pośrednie między typem mięsnym a mlecznym,

• może być hodowane bardziej w kierunku mięsnym lub mlecznym bądź mięsno - mlecznym

• wydajność mleczna niższa od krów mlecznych

2. częstotliwość wyproszeń: dwa w roku, jest to liczba miotów uzyskana w ciągu roku od jednej lochy (ciąża trwa 115 dni, prosięta przebywają z lochą ok. 28 dni, po tym czasie są odsadzane prosięta i po 7 dniach maciora jest ponownie pokryta)

3. policykliczność: występowanie rui co 21 dni przez cały rok, cykl płciowy dzielimy na okresy:

przed rujowy: trwa 2 i pół doby, ruja właściwa trwa 2 i pół doby, po rujowy trwa 12 godzin, między rujowy trwa 15 dni

11 zestaw
Podział pasz roślinnych i przykłady.
Czym jest inseminacja? Zalety.
Rasy ojcowskie świń.

Podział pasz:

1. pochodzenia roślinnego naturalne: zielonki z upraw polowych (trwa), zielonki z trwałych użytków zielonych, rośliny okopowe (buraki, marchew), kiszonki, siana, słomy, plewy

2. pochodzenia roślinnego przemysłowe: produkty uboczne przemysłu młynarskiego (otręby, mąki pastewne), produkty uboczne przemysłu olejarskiego (śruty poekstrakcyjne, tzw. makuchy, ekspellery), produkty uboczne przemysłu skrobiowego (pulpa ziemniaczana, gluten), produkty uboczne przemysłu fermentacyjnego (wywar ziemniaczany, wywar zbożowy), produkty uboczne przemysłu browarnianego (kiełki suszone, drożdże), produkty uboczne przemysłu cukrowniczego (wysłodki buraczane, melasa)

inseminacja - sztuczne unasienianie - najczęściej stos.; polega na wprowadzeniu w drogi rodne krowy nasienia buhaja za pomocą pistoletu inseminacyjnego.

rasy zagraniczne:

• DUROC - pochodzi z USA, są to świnie łagodne, charakteryzują się dobrą użytkowością tuczną i rzeźną, bardzo dobrze wykorzystują pasze, szybko rosną, są mało otłuszczone, zawierają dużo mięsa w tuszy, umaszczenie od jasno złotego do mahoniowego, głowa średniej wielkości, uszy od połowy załamane i zwisające, szeroki grzbiet, mocny tułów, wydatne szynki, wysokie i proste nogi, knury są przeznaczane na ojców

• HAMPSHIRE - pochodzi z USA, jest najmniej liczną rasą w Polsce ze względu na zawartość genu REN (tzw. gen kwaśnego mięsa), przez to jest obniżona jakość technologiczna, ten gen powoduje duże straty w procesie peklowania i gotowania, świnie te stosuje się najczęściej do produkcji wędlin surowych, zawartość mięsa 61%, czarne umaszczenie z białym pasem o różnej szerokości, przechodzącym przez łopatki, kończyny i brzuch, krótka głowa, małe wyprostowane uszy, wysokie proste nogi, szeroki zad z wydatnymi szynkami, rasa wykorzystywana jest w krzyżowaniu po stronie ojcowskiej z rasą duroc i z rasą pietranne

• PIETRANNE - pochodzi z Belgi, jest niezwykle wysoka mięsność tuczników, szczególnie szynek i łopatek, określana jest mianem czteroszynkowym, zwierzęta są słabo otłuszczone, umaszczenie łaciate, krótka mocno umięśniona szyja, największą wadą tych świń jest duża wrażliwość na stres przez obciążenie genem RYR

12 zestaw
Podział pasz.
Krycie z ręki- na czym polega?
Rasy zagraniczne świń.

Podział pasz:

3. pochodzenia roślinnego naturalne: zielonki z upraw polowych (trwa), zielonki z trwałych użytków zielonych, rośliny okopowe (buraki, marchew), kiszonki, siana, słomy, plewy

4. pochodzenia roślinnego przemysłowe: produkty uboczne przemysłu młynarskiego (otręby, mąki pastewne), produkty uboczne przemysłu olejarskiego (śruty poekstrakcyjne, tzw. makuchy, ekspellery), produkty uboczne przemysłu skrobiowego (pulpa ziemniaczana, gluten), produkty uboczne przemysłu fermentacyjnego (wywar ziemniaczany, wywar zbożowy), produkty uboczne przemysłu browarnianego (kiełki suszone, drożdże), produkty uboczne przemysłu cukrowniczego (wysłodki buraczane, melasa)

5. pochodzenia zwierzęcego naturalne: mleko, ryby, jaja, krew

6. pochodzenia zwierzęcego przemysłowe: produkty uboczne przemysłu mleczarskiego (twaróg, maślanka, serwatka), produkty uboczne przemysłu rybnego (maczki rybne, olej rybny)

7. mineralne: kreda pastewna, sól, różne mieszanki mineralne o składzie dostosowanym do potrzeb danego gatunku i grupy produkcyjnej zwierząt

Sposoby krycia:

krycie naturalne - wolne - kilka buhajów z krowami (duże stada mięsne)

• haremowe - 1 buhaj na 25 krów

• krycie z ręki

inseminacja - sztuczne unasienianie - najczęściej stos.; polega na wprowadzeniu w drogi rodne krowy nasienia buhaja za pomocą pistoletu inseminacyjnego.

rasy zagraniczne:

• DUROC - pochodzi z USA, są to świnie łagodne, charakteryzują się dobrą użytkowością tuczną i rzeźną, bardzo dobrze wykorzystują pasze, szybko rosną, są mało otłuszczone, zawierają dużo mięsa w tuszy, umaszczenie od jasno złotego do mahoniowego, głowa średniej wielkości, uszy od połowy załamane i zwisające, szeroki grzbiet, mocny tułów, wydatne szynki, wysokie i proste nogi, knury są przeznaczane na ojców

• HAMPSHIRE - pochodzi z USA, jest najmniej liczną rasą w Polsce ze względu na zawartość genu REN (tzw. gen kwaśnego mięsa), przez to jest obniżona jakość technologiczna, ten gen powoduje duże straty w procesie peklowania i gotowania, świnie te stosuje się najczęściej do produkcji wędlin surowych, zawartość mięsa 61%, czarne umaszczenie z białym pasem o różnej szerokości, przechodzącym przez łopatki, kończyny i brzuch, krótka głowa, małe wyprostowane uszy, wysokie proste nogi, szeroki zad z wydatnymi szynkami, rasa wykorzystywana jest w krzyżowaniu po stronie ojcowskiej z rasą duroc i z rasą pietranne

• PIETRANNE - pochodzi z Belgi, jest niezwykle wysoka mięsność tuczników, szczególnie szynek i łopatek, określana jest mianem czteroszynkowym, zwierzęta są słabo otłuszczone, umaszczenie łaciate, krótka mocno umięśniona szyja, największą wadą tych świń jest duża wrażliwość na stres przez obciążenie genem RYR

13 zestaw
Na czym polega suszenie pasz?
Rasy krów mlecznych.
Jak obliczyć częstotliwość wyproszeń u lochy?

suszenie: powoduje straty składników pokarmowych, czynnikami decydującymi o wartości strat są: sposób suszenia, warunki pogodowe, warunki przechowywania wysuszonego siana. Metody:

• naturalne: (na ziemi lub na przyrządach)

• dosuszanie: zimnym lub ogrzanym powietrzem

• suszenie mechaniczne gorącymi gazami

Rasy mleczne:

Holsztyńsko- fryzyjska: wyhodowana w stanach, umaszczenie czarno - białe, doskonale zbudowane wymię, wysokość w kłębie 140 cm, masa krów 650 kg, buhaje 750 kg, wydajność mleka w ciągu 305 dni 7 - 9 tys. kg, zawartość tłuszczu 4 %, zawartość białka 3,2 %

Jersey: krowa małego wzrostu, wysokość w kłębie ok. 120 cm, waga do 400 kg, umaszczenie jednolite, myszate, brązowe bądź beżowe, z jasną obwódką wokół pyska, zwierze słabo umięśnione, dobrze wykształcone wymię, wydajność dzienna 4 - 5 kg, zawartość tłuszczu 6%, białka 4%

Ayshire: wyhodowana w Anglii, masa ciała krowy ok. 500 kg, wysokość 130 cm, buhaje masa 800 kg, wysokość 140 cm, umaszczenie czerwono - białe, to rasa odporna na niekorzystne warunki środowiskowe, w Polsce raczej nie występuje, posiadają duże rogi, wydajność mleczna laktacji 300 dniowa to 6 tys. kg mleka o zawartości 4% tłuszczu, białko 3,3%

częstotliwość wyproszeń: dwa w roku, jest to liczba miotów uzyskana w ciągu roku od jednej lochy (ciąża trwa 115 dni, prosięta przebywają z lochą ok. 28 dni, po tym czasie są odsadzane prosięta i po 7 dniach maciora jest ponownie pokryta)

14 zestaw
Na czym polega kiszenie pasz?
Czym jest dekoronizacja u bydła?
Polskie rasy świń.

kiszenie: polega na zakwaszeniu materiału zakiszonego kwasem mlekowym, kwas ten jest wytwarzany w wyniku bakteryjnej fermentacji cukru. W trakcie kiszenia wszystkie składniki odżywcze podlegają fermentacji i wytwarzane są drobnoustroje pożądane (bakterie kwasu mlekowego) i niepożądane (bakterie kwasu, bakterie gnilne, pleśń)

• naturalne: gdy materiał sam ulega zakiszeniu

• chemiczne: z dodatkiem substancji chemicznych

• usuwanie rogów: dekoronizacja u bydła

• u zwierząt stadnych w oborach wolnostojących

• najlepiej u cieląt od 10-14 dni

• sposób chemiczny - preparat Rogowet:

• strzyżenie sierść 3cm wokół zawiązków rogów

• zwilżamy powierzchnię wodą i smarujemy Rogowetem i wokół

• po 4-6 tyg. same odpadają

• sposób chirurgiczny - nożem

• żegadła elektryczne

rasy polskie:

• wielka biała polska - polska rasa, stojące uszy (tzw. ostrouche), białe umaszczenie, długi mocny grzbiet, płaskie boki, płaskie przylegające do tułowia łopatki, drobne umięśnione szynki, proste szeroko rozstawione nogi, odporna na trudne warunki środowiska, młode loszki są bardzo troslkliwe i wysokomleczne, często przeznaczane do krzyżowania po stronie matecznej

• polska biała zwisłoucha- najbardziej rozpowszechniona rasa świń w Polsce, odporna na warunki środowiskowe, szybko rośnie, dobrze wykorzystuje pasze, ma wysoką zawartość mięsa w tuszy (mięsność w granicach 60%), umaszczenie białe, długa szyja, długi szeroki grzbiet (duża zawartość polędwicy), łopatki dobrze związane z tułowiem, szerokie i nisko opuszczone szynki, lochy są troskliwymi matkami, od jednej lochy można w ciągu roku uzyskać ok. 23 prosiąt

• PUŁAWSKA - rasa typowo rodzima, mięso jest soczyste z dużą zawartością tłuszczu, odporna na trudne warunki środowiskowe, umaszczenie łaciate, czarno biało rude, nieduża głowa, szeroki i krótki grzbiet, szerokie i wypukłe szynki, mocne nogi, beczkowata klatka piersiowa, rasa objęta programem ochrony zasobów genetycznych

15 zestaw
Zasady wprowadzania surowców do mieszanek.
Opisz zabieg korekcji racic u bydła.
Różnica między dojrzałością płciową a hodowlaną.

Zasady wprowadzania surowców do mieszanek:

1. Wskazane wprowadzenie dwóch a nie jednego surowca zbożowego.

2. Przy stosowaniu zbóż gorszej jakości (żyto, pszenżyto), surowce białkowe powinny być lepszej jakości.

3. Surowce zawierające substancje anty żywieniowe należy wprowadzać z dużą ostrożnością, nie należy stosować takich surowców w mieszankach dla zwierzą młodych, ewentualnie wprowadzać jeden surowiec.

4. Nie należy łączyć śruty rzepakowej ze śrutą bobikową gdyż obniża to wskaźniki produkcyjne.

5. Przy zastosowaniu jako surowca białkowego śruty rzepakowej, nie dodajemy syntetycznej metioniny (jeden z aminokwasów)

6. Mieszanki dla brojlerów i niosek nie powinny zawierać maksymalnej ilości śruty poekstrakcyjnej rzepakowej oraz mączki rybnej.

7. W mieszankach dla bydła bilansujemy takie wartości jak: energia netto w MJ (mega dżule) białko ogólne w procentach, wapń, fosfor i sód też w procentach.

8. Dla trzody chlewnej bilansujemy energie metaboliczną w MJ lub kcal (kilokalorie), białko ogólne, lizyna, metionina, metionina+ cystyna, treonina, wapń, fosfor, sód, włókno surowe, w procentach

9. Dla drobiu energie metaboliczną wyrażamy w MJ, następnie bilansujemy białko ogólne, lizynę, metioninę, metioninę + cystynę, tryptofan, wapń, fosfor przyswajalny, sód i włókno surowe, w procentach

• korekcja racic - uniknięcie uszkodzeń kończyn, 2x w roku (wiosna - 6 tyg. przed pastwiskiem i jesień)

• unieruchomienie kończyny

• zestruganie nożem kopytowym warstwy rogu z powierzchni podeszwowej

• obcięcie kleszczami racicowymi warstwy rogu od strony podeszwy

• zestruganie nożem kopytowym części podeszwy przylegającej do szpary międzyracicznej

• wyrównanie nierówności tarnikiem

Rozród bydła:

dojrzałość płciowa - moment wystąpienia pierwszej owulacji; nie jest równoznaczna z dojrzałością hodowlaną. Następuje w wieku ok. 5-6 m-cy.

dojrzałość hodowlana - pozwala na pokrycie; 60-70% masy ciała dorosłej krowy - 15-17 m-cy. Pierwsze ocielenie może być w 35 m-cu.

16 zestaw
Na czym polega szkodliwość stosowania pasz zaw. substancje antyżywieniowe?
W jakim celu stosuje się zabieg czesania bydła?
Wymień wyręby podstawowe w tuszy świni.

• czyszczenie skóry - usunięcie nagromadzonych warstw kurzu, brudu, naskórka powoduje pobudzenie zakończeń nerwowych, lepsze ukrwienie skóry, występuje wtedy lepsza przemiana materii, poprawia wydajność u krów - ok. 5% więcej mleka

SUBSTANCJE ANTYŻYWIENIOWE NABYTE

NAZWA	WYSTĘPOWANIE	NABYTE
AFLATOKSYNA B1	arachid, bawełna, kukurydza	rakotwórcza, inhibituje (zaburza) syntezę kwasów nukleinowych dozwolona ilość: 0,01 - 0,05 mg / kg suchej masy
AFLATOKSYNA M	mleko krów żywionych skażoną paszą	szkodliwa dla ludzi dozwolona ilość: 0,01 - 0,05 mg / kg suchej masy
OCHRATOKSYNA	kukurydza i inne zboża	działa toksycznie na świnie i drób, pozostaje kilkanaście dni w tkankach dozwolona ilość: 1,4 mg / kg suchej masy
FUMONIZYNA	kukurydza	obrzęk płuc u świń, nowotwory wątroby dozwolona ilość: 0,5 mg / kg s.m.
ZEARALENON	kukurydza	posiada aktywność estrogenową (pobudza), wydzielany w mleku, pozostaje w tkankach zwierząt i obniża rozrodczość dozwolona ilość: 0,05 mg / kg s.m.
TRICHOTECENE	w paszach	uszkadza nerki i wątrobę, podrażnia skórę, powoduje nekrozę skóry i gangreny
DEOKSYNIVALENOL	nasiona zbóż na polu przy wilgotności od 22 do 25 %	obniżone pobieranie paszy powoduje wymioty u świń
INSEKTYCYDY (środki do zwalczania insektów takie jak azotany, kadm, ołów)	zanieczyszczona atmosfera i gleby	działają negatywnie na przewód pokarmowy, uk. krwionośny, obniżają produkcyjność

Wyręby podstawowe u Świń.

---