1. Sozologia to:
|
|
|
|
System zdalnego badania geosfery |
Macierzowy zapis współczynników charakterystycznych środowisko geograficzne |
Nauka o ochronie przyrody i jej zasoby oraz zapewnieniu trwałości ich użytkowania |
Zespół urządzeń służących do rejestracji stanów środowiska. |
2. W 1999 roku wskaźnik przyrostu naturalnego ludności na świecie wyniósł 13,2%. Proszę wskazać wśród poniżej wymienionych dwa kraje, w których wielkość tego wskaźnika była wyższa od średniej światowej:
|
|
|
|
|
|
Chiny |
Indie |
Kanada |
Meksyk |
Japonia |
Ukraina |
3. Geografia zaliczana jest w niektórych klasyfikacjach do nauk idiograficznych (nauki opisowe) w innych do nomologicznych. Proszę wskazać, wśród poniżej wymienionych, grupę cech charakterystycznych dla nauk nomologicznych:
|
|
|
Słowny i kartograficzny opis rejestracji faktów i zdarzeń, rejestracja różnych technologii pozyskiwania użytków ze środowiska geograficznego. |
Uporządkowany opis zmiennego charakteru powierzchni Ziemi uogólnienie delimitacja regionów. |
Twierdzenia geograficzna oparte o badania złożonych struktur i procesów teoretyczne konstrukcje i analizy wykonane za pomocą aparatury matematycznej |
4. Dla przedstawienia zjawisk, zdarzeń i obiektów w przestrzeni geograficznej stosuje się różne metody kartograficzne. Wśród wymienionych poniżej proszę wskazać metodę która pozwala ukazać przestrzenne zróżnicowanie natężenia zjawiska
|
|
|
|
Metoda zasięgów |
Kartogram |
Metod punktowa |
kartodiagram |
5. Miarą zróżnicowania regionalnego procesów urbanizacyjnych może dynamika zaludnienia zespołów miejskich. Wśród poniżej wymienionych proszę wskazać cztery aglomeracje, które charakteryzuje bardzo wysoka dynamika zaludnienia w ostatnich 30-tu latach:
|
|
|
|
|
|
|
|
Meksyk |
Paryż |
Dżakaria |
Londyn |
Bogola |
Warszawa |
Lagos |
Berlin |
6. Dynamikę wzrostu liczby ludności świata charakteryzuje duże zróżnicowanie regionalne. Proszę wskazać, wśród poniżej wymienionych grupę regionów w których tempo wzrostu zaludnienia jest największe:
|
|
|
Afryka PN; Azja Pd-Zach; Ameryka Środkowa |
Europa PN; Ameryka PN; Europa Zach |
Azja Wsch.; Europa Wsch.; Australia i Oceania |
7. Wśród poniżej wymienionych proszę wskazać kraje, które nie są członkami Unii Europejskiej:
|
|
|
|
|
|
Niemcy |
Francja |
Turcja |
Włochy |
Norwegia |
Szwecja |
8. Regionalne zróżnicowanie tempa wzrostu liczby ludności wynikające przede wszystkim z różnych wartości wskaźnika przyrostu naturalnego, powoduje zmianę proporcji między zaludnieniem w krajach rozwiniętych i rozwijających się. Udział państw rozwiniętych w zaludnieniu świata charakteryzuje:
|
|
|
Spadek |
Silny wzrost |
Nie zmienia się |
9. Przyczyny nierównomiernego zasiedlenia Ziemi są bardzo różnorodne. Jedna z nich wynika z rozmieszczenia surowców mineralnych, ich wydobycia i przetwarzania. Wśród wymienionych poniżej proszę wskazać grupę regionów, w których rozwój przemysłu miał dominujące znaczenie w procesie koncentracji przestrzennej ludności:
|
|
|
|
|
Westfalia; Lotaryngia; Góry Penińskie |
Wielka Równina Prerii; Nizina Nadkaspijska; Kotlina Kaszgarska |
Dolina Mekongu |
Delta Gangesu |
Delta Nilu |
10. Funkcje jakie pełni przemysł w gospodarce narodowej można podzielić na trzy grupy: ekonomiczną, społeczną i przestrzenne. Proszę wskazać wśród poniżej wymienionych dwie funkcje, które zaliczyć można do przestrzennych:
|
|
|
|
Wytwarzanie środków produkcji dla wszystkich działów gospodarki narodowej |
Przekształcanie środowiska przyrodniczego |
Tworzenie specyficznych form koncentracji terytorialnej rzeczy i zjawisk |
Udział w tworzeniu dochodu narodowego |
11. Dla przedstawienia zjawisk, zdarzeń i obiektów w przestrzeni geograficznej stosuje się różne metody kartograficzne. Wśród wymienionych poniżej proszę wskazać metodę która pozwala ukazać przestrzenne zróżnicowanie natężenia zjawiska (( np. gęstość zatrudnienia świata)
|
|
|
Metoda kropkowa |
Metoda sygnaturowa |
Metoda izarytmiczna |
12. W miarę postępu cywilizacyjnego stosunek człowieka do przyrody ulegał systematycznej zmianie. W procesie tym można wyróżnić co najmniej cztery etapy, które umownie określa się następująco: 1. zależność od przyrody, 2. walka przyrodą, 3. współpracy z przyrodą, 4. kierowanie przyrodą. Wśród poniżej wymienionych zjawisk i procesów proszę wskazać grupę tych, które są charakterystyczne dla 4 etapu:
|
|
|
Ingerencja w obieg substancji i energii w przyrodzie, poznanie praw rządzących rozwojem procesów przyrodniczych, wykorzystanie i regulacja produkcji biomasy morskiej, wykorzystanie sztucznych ekosystemów w produkcji biomasy. |
Pierwotne rolnictwo zaprzęgowe, karczowanie lasów, aktywizacja erozji gleb, rosnąca liczebność, populacji ludzkiej |
Rosnącą gęstość zaludnienia, intensywniejszy rozwój rolnictwa, świadomość potrzeby ochrony zasobów przyrody, uprawa krajobrazu. |
13. Rezultatem prac uogólniających są między innymi teorie lokalizacji. Wśród poniżej wymienionych, proszę wskazać nazwisko autora, który jako pierwszy przedstawił hipoteczne rozmieszczenie różnych rodzajów produkcji rolnej wokół jednego centralnie zlokalizowanego miasta - rynku zbytu:
|
|
|
|
|
A. Weber |
A. Lősch |
W. Isard |
H. Thűnen |
M. Fourastier |
14. Teoria stworzenia przez W. Christallera zwana teorią ośrodków centralnych wyjaśnia:
|
|
|
|
Wielkość i kolejność osiedli |
hierarchiczny układ miast |
Strukturę funkcjonalną miasta |
Typy genetyczne miast |
15. W poniżej zamieszczonej tablicy podano cztery grupy krajów. Proszę wskazać, które grupy krajów reprezentują największych producentów wymienionych w tablicy wyrobów i surowców przemysłowych:
|
Węgiel kamienny |
Miedź rafinowana |
Stal surowa |
Ropa naftowa |
USA; Arabia Saudyjska Rosja |
|
|
|
|
Chile Japonia USA |
|
|
|
|
Chiny USA Japonia |
|
|
|
|
Chiny USA Indie |
|
|
|
|
16. W poniższej tabeli wymieniono nazwy czterech dużych hydroelektrowni, proszę wskazać nazwy rzek, których energię wykorzystują wymienione elektrownie:
|
Jenisej |
Angara |
Dunaj |
Huang-Ho |
Caronl |
Zambezł |
Wołga |
Nil |
Kariba |
|
|
|
|
|
|
|
|
Nasera |
|
|
|
|
|
|
|
|
Krasnojarska |
|
|
|
|
|
|
|
|
Głszuba |
|
|
|
|
|
|
|
|
17. W okresie powojennym obserwujemy coraz liczniejsze oznaki „trzeciej rewolucji przemysłowej” Wśród wymienionych poniżej zjawisk procesów proszę wskazać cztery, które są charakterystyczne dla tego etapu rozwoju przemysłu:
|
|
|
|
|
|
|
Wzrost udziału zatrudnionych w III sektorze gospodarki |
Bezrobocie technologiczne |
Wzrost udziału zatrudnionych w przemyśle |
Coraz większy udział produktów syntetycznych (łównie mas plastycznych) |
Dynamiczny wzrost produkcji energii elektrycznej |
Dynamiczny wzrost produkcji kwasu siarkowego |
Zmiany w strukturze bilansu energetycznego |
18. Wśród wielu podziałów czynników lokalizacji przemysłu funkcjonuje podział na trzy grupy przyrodnicze, ekonomiczno-techniczne i społeczno-polityczne. Wśród poniżej wymienionych proszę wskazać czynniki, które zaliczane są w jej klasyfikacji do grupy czynników ekonomiczno-technicznych:
|
|
|
|
|
|
Źródła energii |
Transport |
Wolna przestrzeń i jej cechy fizjograficzne |
Rynek zbytu |
Strategiczno-wojskowy |
Czynniki behawioralne |
19. Zależność lokalizacji przemysłu przetwórczego od bazy surowcowej określa tzw. Indeks materiałowy (Im=S/P), czyli stosunek wagi zużywanego surowca (S) do gotowego produktu (P) W przypadku gdy wielkość tego wskaźnika jest > 1, produkcja danego wyrobu lokalizowana jest w pobliżu źródeł surowca. Wśród poniżej wymienionych, proszę wskazać dwa zakłady, które powinny być zlokalizowane w sąsiedztwie rynku zbytu:
|
|
|
Piekarnia |
Fabryka obuwia |
odzieży |