1.Współczesne mega trendy rozwoju cywilizacyjnego.

-globalizacja 

-społeczeństwo informacyjne/społeczeństwo sieci

-problemy demograficzne 

-zagrożenia środowiska

-transformacje ustrojowe

- „zderzenie cywilizacji”

 

 

2. Społeczeństwo ryzyka: identyfikacja, ocena i podstawowe rodzaje ryzyka.

Ryzyko: niepewność występuje w każdej dziedzinie ludzkiej aktywności. Związana jest z ryzykiem mierzonym za pomocą dwóch zmiennych: prawdopodobieństwa straty i wielkości straty. Ryzyko określa się, jako możliwość doznania przez człowieka określonych strat (szkód) w wyniku zdarzeń niepożądanych, które mogą powstać w systemie człowiek - technika - środowisko, w określonym przedziale czasu.

Społeczeństwo ryzyka jest społeczeństwem katastrof. Zagraża mu to, iż stany wyjątkowe stają się normalnymi. Kiedyś ryzyko dotyczyło pojedynczych jednostek a dziś całej ludzkości.

Rodzaje ryzyka: 

• Indywidualne i zbiorowe

• Konieczne i dowolne

• Natychmiastowe i odroczone

• Kontrolowane i niekontrolowane

• Odwracalne i nieodwracalne

• Znane i nieznane

• Katastroficzne i chroniczne

 

Podstawowe rodzaje ryzyka (wg U. Becka):

1) Ekologiczne;

2) Zdrowotne;

3) Informatyczne;

4) Społeczne:

a) indywidualizacja i osamotnienie,

b) masowe bezrobocie,

c) wykształcenie bez zatrudnienia,

d) zmiana relacji między płciami. 

 

Produkując bogactwo, produkujemy ryzyko: skażenie środowiska, globalne ocieplenie spowodowane emisją dwutlenku węgla i metanu, zagrożenia zewnętrzne (na przykład susze) będą uzupełniane sytuacjami spowodowanymi przez działania człowieka (m.in. powrót konfliktów między narodami).

 

 

 

3.Podstawowe kategorie zagrożeń

• indywidualne (związane z biopsychiczną strukturą jednostki) :

-lęk

-obsesja

-fobia

-agresja

-zabójstwo

-samobójstwo

-choroba psychiczna

-uzależnienie 

• Społeczne

1. Bytu - związane z brakiem dostępu do odpowiedniej wody, brakiem żywności, chorobami wynikającymi z niedożywienia, dzieci urodzone z wyraźną niedowagą

2. Schronienia- bezdomność, mieszkania nieodpowiadające normom sanitarno - higienicznym, mieszkania niebezpiecznie położone (np. strefy zalewowe)

3. Pracy - bezrobocie, mobbing, nieprzestrzeganie zasad BHP, choroby zawodowe, wypadki, ryzyko utraty pracy)

4. Środowiska - związane, z jakością środowiska)

5. Zdrowia - utrudniony dostęp do opieki zdrowotnej, zwiększona umieralność niektórych grup społecznych, epidemie, niepełnosprawność, choroby cywilizacyjne)

6. Trudne dzieciństwo - dzieci porzucone, zaniedbane, będące ofiarami przemocy, wychowujące się w rodzinach patologicznych)

7. Osamotnienie - brak relacji, brak wsparcia w rodzinie w sytuacjach trudnych, szczególnie dotyka osoby starszych)

8. Ekonomiczne - ubóstwo, brak odpowiedniego zabezpieczenia materialnego)

9. Fizyczne - przemoc, terroryzm)

10. Związane z rozwojem - utrudniony dostęp do szkół, zacofanie kulturalne

 

 

‎4.Elementy środowiska bezpieczeństwa.

Środowisko bezpieczeństwa - to wszelkie, zewnętrzne i wewnętrzne, militarne i niemilitarne (polityczne, ekonomiczne, społeczne, kulturowe, informacyjne itp.) warunki bezpieczeństwa, warunki realizacji interesów danego podmiotu w dziedzinie bezpieczeństwa i osiągania ustalonych celów w tym zakresie. Charakteryzowane mogą być najpełniej przy pomocy czterech podstawowych kategorii, jakimi są: szanse, wyzwania, ryzyka i zagrożenia. 

• Szanse - to okoliczności sprzyjające realizacji interesów oraz osiąganiu celów. Generowane są głównie przez neutralne podmioty środowiska bezpieczeństwa. Mają zazwyczaj charakter szybko przemijający. Sztuka wykorzystywania szans staje się dzisiaj niewątpliwie coraz ważniejszą dziedziną szeroko rozumianej sztuki zarządzania bezpieczeństwem. 

• Wyzwania - to z kolei dylematy, przed jakimi stoi podmiot (społeczność międzynarodowa, państwo) w rozstrzyganiu spraw bezpieczeństwa. Często generowane są przez partnerów i sojuszników, którzy prezentują pewne oczekiwania. Wyzwania mogą być podjęte lub zignorowane. Podjęcie wyzwania łączy się z koniecznością wysiłków i poniesienia pewnych kosztów, co stwarza z kolei dodatkowe szanse w przyszłości. Zignorowanie wyzwań z zasady utrudnia czerpanie korzyści i w niekorzystnych warunkach może rodzić dodatkowe zagrożenia.

• Ryzyka to niepewności związane z własnym działaniem, z jego skutkami, to niebezpieczeństwo niepożądanych skutków własnego działania. Im bardziej jesteśmy aktywni w sferze bezpieczeństwa, tym więcej ryzykujemy.

• Zagrożenia - to pośrednie lub bezpośrednie destrukcyjne oddziaływania na podmiot. To najbardziej klasyczny czynnik środowiska bezpieczeństwa. Rozróżnia się zagrożenia potencjalne i realne; subiektywne i obiektywne; zewnętrzne i wewnętrzne; militarne i niemilitarne (polityczne, ekonomiczne, społeczne, informacyjne, ekologiczne, przyrodnicze itp.); kryzysowe i wojenne, intencjonalne i przypadkowe (losowe).

 

5.Pojęcie i istota bezpieczeństwa międzynarodowego, narodowego i wewnętrznego.

Bezpieczeństwo narodowe to ocena stopnia zaspokojenia podstawowych potrzeb ludzkich takich jak potrzeby istnienia, tożsamości, dobrobytu. To zdolność narodu do ochrony jego wartości wewnętrznych przed zagrożeniami zewnętrznymi.

BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE - proces lub stan zapewniający funkcjonowanie (aktywność), państwa w podstawowych dziedzinach, umożliwiające przetrwanie, rozwój i swobodę realizacji interesów narodowych w konkretnym środowisku (warunkach) bezpieczeństwa, poprzez podejmowanie wyzwań, wykorzystywanie szans, redukowanie ryzyk oraz przeciwdziałanie wszelkiego rodzaju zagrożeniom dla jego interesów

 

Bezpieczeństwo wewnętrzne to rzeczywisty stan stabilności wewnętrznej, który odzwierciedla brak lub występowanie jakichkolwiek zagrożeń w normalnym funkcjonowaniu organów państwa oraz chroniony przez to państwo tryb życia obywateli.

 

Bezp. międzynarodowe - Współcześnie dostrzega się istnienie współzależności interesów bezpieczeństwa państw i odchodzenie od „siłowego modelu bezpieczeństwa”.

Bezpieczeństwo międzynarodowe ma szerszy zakres znaczeniowy niż bezpieczeństwo narodowe. Nie jest tylko sumą bezpieczeństw poszczególnych państw, lecz czymś więcej. O jego istocie stanowi zespół warunków, norm i mechanizmów międzynarodowych, które zapewniają każdemu państwu mniejsze lub większe poczucie pewności niezagrożenia istnienia, przetrwania i swobód rozwojowych bez nacisków z zewnątrz. Bezpieczeństwo międzynarodowe obejmuje nie tylko wartości egzystencjalne pojedynczych państw, ale również wartości wspólne dla danego systemu, takie jak: stabilność, pokój, równowaga, współpraca itp. O ich ochronie decyduje polityka bezpieczeństwa państw oraz całokształt więzi i instytucji międzynarodowych. Treścią bezpieczeństwa międzynarodowego jest eliminowanie zagrożeń dla istnienia, przetrwania, tożsamości oraz rozwoju państw i systemów międzynarodowych, jak też kształtowanie poczucia ich pewności.

BEZPIECZEŃSTWO MIĘDZYNARODOWE - proces lub stan środowiska międzynarodowego (regionalnego, kontynentalnego, globalnego) gwarantujący jego stabilność oraz szansę rozwoju, uzyskaną w rezultacie podejmowanych działań. Bezpieczeństwo międzynarodowe odznacza się brakiem istniejących zagrożeń i subiektywnych obaw oraz zgodnym dążeniem i działaniem społeczności międzynarodowej, na rzecz ochrony określonych wartości państwowych i pozapaństwowych za pomocą norm, instytucji i instrumentów, zapewniających pokojowe rozstrzyganie sporów oraz tworzenie gospodarczych, społecznych, ekologicznych i innych elementów dynamicznej stabilności i rozwoju oraz eliminowania potencjalnych zagrożeń. Zarówno w pierwszym, jak i w drugim przypadku nietrudno dostrzec, iż bezpieczeństwo to nie tylko stan, ale i proces, dające możliwości przetrwania i rozwoju jednostki, państwa, regionu, kontynentu, świata.

 

6.Pojęcie strategii, klasycy teorii strategii.

 

Strategia - nowe kierunki myślenia, oparte na prognozach, przewidywaniach;

 

Strategia bezpieczeństwa - teoria i praktyka kierowania sprawami bezpieczeństwa danego podmiotu przez najwyższego decydenta (indywidualnego lub zbiorowego) z uwzględnieniem zwłaszcza ustalania celów bezpieczeństwa oraz sposobów ich osiągania.

 

Klasycy teorii strategii: Hipokrates, Sun-Tzu, Clausewitz

 

Sun-Tzu

*psycholog wojny

*strategia nie siłowych rozstrzygnięć

*strategia zmagań informacyjnych

Podstawowe zasady: rozpoznanie -> fortel -> zaskoczenie -> manewr -> działania pośrednie -> presja psychologiczna

Clausewitz

*filozof, fizyk wojny

* w sferze operacyjnej - strategia masy, strategia energii

Podstawowe zasady: zmasowanie -> cel -> ekonomia sił -> prostota -> zaskoczenie -> jedność dowodzenia -> ubezpieczenie -> ofensywa -> manewr

 

 

‎7. -Kultura polityczna

- kultura strategiczna

- kultura bezpieczeństwa

 

Kultura polityczna - ogół postaw, wartości i wzorów zachowania dotyczących wzajemnych stosunków władzy i obywateli:

- wiedza o polityce (znajomość faktów i zainteresowania nimi)

- umiejętność oceny zjawisk politycznych

- emocjonalne zaangażowanie w życiu politycznym

- uznane w społeczeństwie wzory zachowań politycznych

 

Plemienna (parafialna) kultura polityczna - społeczeństwo nie wykazuje zainteresowania. Poddańcza kultura polityczna - ludzie funkcjonują i wierzą w system, ale się nie angażują. Uczestnicząca kultura polityczna - społeczeństwo się interesuje, bierze udział w debatach i wyborach.

 

Kultura strategiczna:

1. Zbiór ogólnych sądów, postaw i wzorców zachowań związanych ze strategią nuklearną, który osiągnął stan względnej trwałości, właściwie raczej w sferze kultury niż polityki.

2. Przekonania i założenia określające przyjmowane zasady zachowań wojskowych w stosunkach międzynarodowych przede wszystkim dotyczących decyzji o podjęciu działań zbrojnych, preferencji, co do sposobu prowadzenia wojny oraz dopuszczalnego podczas wojny poziomu ofiar.

3. Utrwalone przekazywane społecznie idee, postawy, tradycje, zwyczaje i preferowane metody, które są mniej lub bardziej specyficzne dla określonej umiejscowionej geograficznie wspólnoty bezpieczeństwa cechującej się wyjątkowym doświadczeniem historycznym.

 

Źródła kultury strategicznej:

- materialne (geografia, klimat, bogactwa naturalne, ludność, technologia, arsenał wojskowy)

- polityczne (tradycja polityczna, ustrój, normy, instytucje rządzenia, polityka zagraniczna)

- ekonomiczne (potencjał gospodarczy, struktura gospodarki, aktywność międzynarodowa, zdolności rozwojowe)

- kulturowe (doświadczenia historyczne, mity i symbole, poczucie tożsamości, wiedza).

 

Nośniki kultury strategicznej:

- organizacje międzynarodowe (silne, o jasnej strukturze, z liderami)

- władze państwowe (jak funkcjonuje prezydent, rząd, parlament)

- elity (polityczne, naukowe)

- przywódcy (klasy, warstwy społeczne, instytucje społeczne)

- społeczeństwo.

 

Skutki kultury strategicznej:

- kultura wojny

- sposób prowadzenia wojny

- identyfikacja zagrożeń

- globalna kultura strategiczna

- narodowe kultury strategiczne

- planowanie strategiczne (zdolność przewidywania)

 

Kultura bezpieczeństwa - zbiór norm, wartości i przekonań.

 

‎8. Mass media w systemie bezpieczeństwa.

 

Zadania podczas kryzysu:

 

• Rząd - zapobieganie stanom destabilizacji, niepewności lub napięcia społecznego, stwarzającym powszechne zagrożenie dla życia, zdrowia lub mienia

 

• Media - obowiązek mediów do niezwłocznego i nieodpłatnego przekazywania informacji związanych z ostrzeganiem ludności w sytuacjach kryzysowych.

 

 

Plan działania:

 

* wyznacz rzecznika prasowego lub zespół osób do pracy z mediami

 

* powiadom wszystkich, kto jest odpowiedzialny za przekaz informacji

 

* opracuj metodę sprawnego kontaktowania się z mediami

 

* przygotuj kanały, którymi będą przekazywane informacje do rzecznika

 

 

Plan działania:

1. Opanuj sytuację:

 

• Zawsze na pierwszym miejscu ratuj ludzi, później dobra

• Zanalizuj sytuację

 

2. Zbierz informacje:

• Kto? Co? Gdzie? Kiedy? Dlaczego? Jak? Co dalej?

 

3. Powiadom o kryzysie:

 

• Podaj mediom jak najwięcej informacji zanim zdobędą je z innych źródeł

 

• Media oczekują: pełnej informacji dotyczącej przyczyn i skutków kryzysu, podjętych działań oraz regularnych, bieżących komunikatów

 

4. Stań naprzeciw mediom:

 

• Unikanie lub ignorowanie mediów może pogorszyć sytuację

 

5. Bądź opanowany:

• Słowa potwierdzaj zachowaniem

 

• Używaj jasnego, nieskomplikowanego języka

• Pamiętaj, że liczy się pierwsze wrażenie

• Szczerość i zaangażowanie robią dobre wrażenie

• Sprawdź ile możesz powiedzieć

• Nie wszystkie informacje mogą być ujawnione

• Nie wszystkie informacje są warte przekazania

 

 

Zawsze podawaj tylko sprawdzone informacje.

 

Nigdy nie komentuj informacji, których nie jesteś pewien i nie używaj zwrotu „bez komentarza”.

 

 

Po kryzysie:

 

1. Ogłoś, że kryzys został zażegnany

 

2. Utrzymuj kontakt z poszkodowanymi

 

• Informuj media o rozwoju sytuacji po kryzysie

3. Pokaż chęć niesienia pomocy

 

 

Podsumowanie:

 

*„Nakręcanie” sytuacji i spekulacje są nieodłączną polityką mediów

 

* Konieczność zaangażowania mediów podczas kryzysu

 

*Konsekwentne stanowisko rządu wobec spekulacji

 

9. Ratownictwo w systemie bezpieczeństwa publicznego.

O powodzeniu akcji ratunkowej decydują:

1. Czas

2. Organizacja

3. Wyszkolenie

Efektywne zarządzanie katastrofą:

1. Planowanie

2. Organizowanie

3. Motywowanie

4. Kontrola

5. Działanie w sytuacji wypadku masowego:

• Koordynacja i ratownictwo (PSP) ratownictwo medyczne, identyfikacja ofiar i pomoc psychologiczna.

Łańcuch przeżycia:

1. Pierwsza pomoc (wszyscy jesteśmy odpowiedzialni za podejmowanie działań) 

2. Powiadamianie - CPR (Centrum Powiadamiania Ratunkowego)

3. Kwalifikowana pierwsza  pomoc medyczna i medyczne czynności ratunkowe (8-15 min.)

Transport:

• Zespoły podstawowe (ratownicy medyczni - 2 osoby);

• Zespoły specjalistyczne (ratownicy medyczni, pielęgniarki, lekarz);

• Lotnicze Pogotowie Ratunkowe

• Szpitalny oddział ratunkowy 

Łańcuch postępowania w wypadkach masowych i katastrofach:

1. Przyjęcie informacji i uruchamiania systemów powiadamiania

2. Dyspozytor wysyła odpowiednie jednostki ratunkowe na miejsce zdarzenia

3. Oznakowanie miejsca  

Podział na 3 strefy:

• Gorąca -tylko strażacy

• Ciepła -strażacy +punkt pomocy medycznej

• Zimna -strefa ogólnodostępna, punkty informacyjne

Policja stacjonuje między strefą ciepłą i zimną

Kompromis medyczny - udzielenie pomocy tym poszkodowanym, którzy mają największe szanse na przeżycie.

Segregacja poszkodowanych (fr. Triage) - podział poszkodowanych na grupy, w jakiej kolejności udzielić pierwszej pomocy z użyciem kart segregacyjnych:

• Czarny kolor - grypa krytyczna

• Czerwony kolor - wysokie ryzyko utraty życia

• Żółty kolor - nieznaczne uszkodzenia

• Zielony kolor - szok, znikome uszkodzenia

Co wchodzi w zakres ratownictwa specjalistycznego?

• Państwowa Straż Pożarna (ratownictwo techniczne, termiczne, chemiczne, wysokościowe, medyczne)

• Ratownictwo Górskie (zimowe i letnie, ścianowe, lawinowe, z powietrza, jaskiniowe);  działa 7 grup regionalnych: bieszczadzka, podhalańska, beskidzka, karkonoska, krynicka, jurajska, wałbrzysko - kłodzka;

• Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe (zbiorniki wód śródlądowych)

• Morska Służba Poszukiwawczo - Ratownicza (brzegowe i dalekomorskie jednostki w Gdyni)

• Ratownictwo Górnicze  (centralna stacja w Bytomiu)

• Ratownictwo Lotnicze

• Ratownictwo Chemiczne

• Ratownictwo Radiacyjne 

Przepływ informacji w wypadku masowym:

• Akcją dowodzi Oficer Straży Pożarnej, który jako pierwszy przybył na miejsce zdarzenia +koordynator wszystkich zespołów ratowniczych

• Koordynator medyczny (wojewódzki) - wie gdzie są wolne miejsca w szpitalach, wysyła jednostki ratunkowe z powiatów sąsiadujących z powiatem, na terenie którego zdarzył się wypadek

• Starosta, wojewoda - administracyjnie odpowiedzialny za służby działające w czasie wypadku

10. Koncepcja human security (freedom from want, freedom from fear), szkoła kanadyjska , kopenhaska i japońska. Wymiary i istota bezpieczeństwa: ekonomicznego, żywnościowego, zdrowotnego, ekologicznego, osobistego, społecznego i politycznego.

Bezpieczeństwo żywnościowe - stan, w którym wszyscy ludzie, w każdym czasie mają fizyczny i ekonomiczny dostęp do podstawowych produktów żywnościowych

Bezpieczeństwo ekologiczne - jest pojęciem stosunkowo nowym, dlatego też nie zostało ono jeszcze jasno i precyzyjnie zdefiniowane. Wiele z funkcjonujących definicji nadal określa je jako ochronę izolowanych i unikalnych ekosystemów. Inne, jakich jest już coraz więcej, ujmują sprawę systemowo. Takie ujęcie ukazuje złożoność i wieloznaczność pojęcia bezpieczeństwa ekologicznego. Pozwala również odnieść je nie tylko do pojedynczego ekosystemu, lecz także określonego regionu, a nawet globu. W myśl jednej z trafniejszych definicji pod pojęciem bezpieczeństwa ekologicznego należy rozumieć takie kształtowanie stosunków naturalnych i społecznych w biosferze Ziemi, które tworzą właściwe warunki egzystencji dla całej ludzkości nie podważając zarazem podstaw życia na naszej planecie.[1] Bezpieczeństwu ekologicznemu służyć, więc będą przede wszystkim te działania, których celem jest likwidacja lub minimalizacja zagrożeń spowodowanych przez skażenie i dewastację środowiska. Baczna analiza podanej definicji pozwala jednak dostrzec, iż nie mniej ważna jest również ochrona człowieka przed naturalnymi czynnikami przyrodniczymi mogącymi zagrozić jego egzystencji. Dlatego też wśród składowych bezpieczeństwa ekologicznego znajdziemy oprócz bezpieczeństwa chemicznego czy technicznego również bezpieczeństwo biologiczne, epidemiologiczne oraz powodziowe i pożarowe.[2] Jeżeli chodzi o bezpieczeństwo biologiczne to w przypadku człowieka obejmować ono będzie przedsięwzięcia związane z zabezpieczeniem go przed chorobami, głodem i niedoborem wody.

Socjologia bezpieczeństwa- zwraca szczególną uwagę na zależność, opiekę, oparcie, protekcję, wolność od leku strachu chaosu a także ład i porządek. Wskazuje na działania zapewniające człowiekowi nienaruszalność. Zaspokajaniu tych potrzeb zajmuje się na najniższym szczeblu rodzina grupa społeczna jednak największym gwarantem bezpieczeństwa powinno być państwo.

 Koncepcja human security po pierwsze oznacza bezpieczeństwo (safety) od problemów tak przewlekłych jak głód, choroby i prześladowania (freedom from want). Po drugie oznacza ochronę przed nagłymi i bolesnymi wypadkami w życiu codziennym -w domu, w pracy w społeczeństwie (freedom from fear).

Bezpieczeństwo jednostki sprowadzono do siedmiu wymiarów: bezpieczeństwo ekonomiczne, żywnościowe, zdrowotne, ekologiczne, osobiste, społeczne i polityczne. 

Human security:

• To pojęcie uniwersalne i dotyczy całej ludzkości

• Jest zorientowane na człowieka

• Wszystkie jego wymiary są połączone ze sobą

• Jest łatwiejsze do zapewnienia poprzez prewencję niż późną interwencję

Szkoła kopenhaska kładzie szczególny nacisk na społeczne aspekty bezpieczeństwa. Jej założenia były szeroko wykorzystywane w akcji „antyterrorystycznej” po 11 września 2001 - atakach na WTC.

Wszystko sprowadza się do trzech kluczowych pojęć:

• Sekurytyzacja - Proces społecznej konstrukcji bezpieczeństwa Akt mowy określający jakieś zagadnienie, jako kwestię bezpieczeństwa.

• Przywołanie logiki bezpieczeństwa - nadzwyczajne sytuacje wymagają pilnej reakcji i nadzwyczajnych środków zaradczych.

• Przyjęcie tej logiki i podjęcie na jej bazie działań akceptowanych przez społeczeństwo

Szkoła japońska - Japonia przyjęła koncepcję bezpieczeństwa jednostki w konsekwencji azjatyckiego kryzysu w 1997 roku. W związku z tym szkoła japońska koncentruje się na kwestiach rozwojowych oraz poszanowania człowieka (freedom from Want) i jest przeciwna podejściu szkoły kanadyjskiej, która mówi o szerzeniu doktryny humanitarnej interwencji zagranicznej. Cechą charakterystyczną szkoły japońskiej jest ochrona godności każdego indywidualnego człowieka, jest przeciwna użycia siły.

Szkoła Kanadyjska uważa, że bezpieczeństwo jednostki jest czymś więcej niż brakiem zagrożenia militarnego. Zawiera w sobie bezpieczeństwo ekonomiczne, przyzwoity poziom życia i zagwarantowanie fundamentalnych praw człowieka. Skoncentrowała się głównie na konfliktach zbrojnych i związaną z tym koniecznością niesienia pomocy humanitarnej (freedom from fear). Naczelnym celem stała się ochrona jednostki i zagwarantowanie poszanowania praw człowieka. Podejście to łączy się z przyzwoleniem na użycie wojskowej siły na terenie innego państwa w imię obrony jednostki, co wzbudza szerokie kontrowersje.

Bezpieczeństwo jednostki jest podstawą prowadzenia misji pokojowych:

• Ochrona ludności cywilnej

• Operacje pokojowe

• Zapobieganie konfliktom

• Zarządzanie i odpowiedzialność za stabilizowane tereny

• Bezpieczeństwo publiczne

 

Sektory Bezpieczeństwa - pojęcie "dotyczy sektorów różnych arenach, gdzie mówimy o bezpieczeństwie. Lista sektorów jest przede wszystkim narzędziem pozwalającym na analizę zmiennych. Najważniejsze sektory to:

• Sektor polityczny, 

• Sektor społeczny, 

• Sektor ekonomiczny, 

• Sektor środowiskowy. 

Jako taka, teoria sektorów bezpieczeństwa powinna być traktowana, jako "rozszerzenie" tradycyjnego badania materii bezpieczeństwa, poprzez spojrzenie na bezpieczeństwo w tych nowych sektorach. Regionalne kompleksy bezpieczeństwa. Zagrożenia generalnie występują regionalnie. Analizę bezpieczeństwa każdego z podmiotów międzynarodowych można, zatem ograniczyć do analizy ich interakcji w regionie, współdziałania w zakresie bezpieczeństwa z innymi uczestnikami. Często zachodzą duże zależności pomiędzy podmiotami w regionie, rzadko pomiędzy całymi regionami - to właśnie stanowi przedmiot zainteresowań teoretyków Regionalnych Kompleksów Bezpieczeństwa.

11.Bezpieczeństwo zdrowia publicznego (założenia strategiczne) w nadzwyczajnych zagrożeniach środowiskowych.

 

 

Bezpieczeństwo zdrowia jest osiągane gdy Państwo oraz jego obywatele są przygotowani do ochrony życia i zdrowia w warunkach normalnych i sytuacjach kryzysowych, poprzez ustawiczne monitorowanie zagrożeń, prowadzenie odpowiedniej profilaktyki, podejmowanie niezbędnych działań w celi ratowania ludzi, mienia i środowiska oraz zapewnienie poszkodowanym dostępu do odpowiednich ośrodków leczenia (szpitalne oddziały ratunkowe, centra urazowe, ośrodki leczenia oparzeń, ośrodki leczenia ostrych zatruć, centra rehabilitacyjne, centra pomocy psychologicznej) oraz przywracanie środowiska do stanu równowagi zgodnie z aktualnym stanem wiedzy medycznej, prawnej i nauki o bezpieczeństwie.

 

Zdrowie publiczne wg. Achesona: jest nauką i sztuką zapobiegania chorobą, promowania zdrowia populacji i przedłużenia życia poprzez zorganizowane wysiłek społeczeństwa

 

Zadania zdrowia publicznego:

• Zapobieganie epidemią i rozprzestrzeniania się chorób

• Ochrona przed zagrożeniami środowiskowymi

• Zapobieganie zranieniom

• Promowanie zdrowych zachowań

• Reagowania na katastrofy naturalne i przeciwdziałanie ich skutkom-zapewnienie dostępu do świadczeń zdrowotnych

 

„Epidemiologia jest nauką zajmująca się badaniem warunków występowania przyczyn i dróg szerzenia się chorób i różnych stanów patologicznych i fizjologicznych, metod zapobiegawczych w populacji i środowisku ludzi oraz zwierząt a także środków zwalczających choroby natury infekcyjnej i nie infekcyjnej.”

 

Zatem z racji bardzo szerokiego ujęcia problematyki epidemiologicznej wyróżniamy:

• Epidemiologie infekcyjną w zakresie, której czynnikami etiologicznymi są drobnoustroje i ich produkty

• Epidemiologia nie infekcyjna, zajmująca się zagrożeniami chemicznymi radiacyjnymi, obrażeniami mechanicznymi i termicznymi oraz całym szeregiem zagrożeń natury psychicznej.

 

Zarządzanie kryzysowe to działalność organów administracji publicznej będące elementem kierowania bezpieczeństwem narodowym, który polega na zapobieganiu sytuacjom kryzysowym przygotowaniu do przejmowania nad nimi kontroli w drodze zaplanowanych działań, reagowaniu w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowych, usuwaniu ich skutków oraz odtwarzaniu zasobów i infrastruktury krytycznej

 

Sytuacja kryzysowa - należy przez to rozumieć sytuację wpływającą negatywnie na poziom bezpieczeństwa ludzi, mienia w znacznych rozmiarach lub środowiska, wywołującą znaczne ograniczenia w działaniu właściwych organów administracji publicznej ze względu na nieadekwatność posiadanych sił i środków

 

 

Infrastruktura krytyczna - należy przez to rozumieć systemy oraz wchodzące w ich skład powiązane ze sobą funkcjonalne obiekty w tym obiekty budowlane, urządzenia, instalacje, usługi kluczowe dla bezpieczeństwa państwa i jego obywateli 

 

 

‎12.Zarządzanie kryzysowe -zakres pojęcia.

 

Zarządzanie kryzysowe - to działalność organów administracji publicznej będąca elementem kierowania bezpieczeństwem narodowym, która polega na zapobieganiu sytuacjom kryzysowym, przygotowaniu do podejmowania nad nimi kontroli w drodze zaplanowanych działań, reagowaniu w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowych, usuwaniu ich skutków oraz odtwarzaniu zasobów i infrastruktury krytycznej.

• Zapobieganie odnosi się do działań, które eliminują lub redukują prawdopodobieństwo wystąpienia katastrofy albo ograniczają jej skutki.

• Przygotowanie to planowanie, jak należy zareagować w przypadku katastrofy, a także działania mające na celu powiększenie zasobów, sił i środków do efektywnego reagowania.

• Działaniem przygotowawczym jest także uczenie ludności, jak zachować się podczas katastrofy.

• Reagowanie następuje po wystąpieniu katastrofy. Jego celem jest dostarczenie pomocy poszkodowanym i ograniczenie wtórnych zniszczeń i strat.

• Odbudowa jest końcową fazą cyklu zarządzania kryzysowego. Odbudowę kontynuuje się, aż wszystkie systemy wrócą do stanu poprzedniego albo lepszego niż poprzedni. Dzieli się ja na krótkoterminową (polega na przywróceniu systemów niezbędnych do życia, do minimalnych standardów ekonomicznych) i długoterminową.

 

13. Zarządzanie bezpieczeństwem -zakres pojęcia

 

Zarządzanie bezpieczeństwem polega na szczegółowej identyfikacji: zagrożeń bezpieczeństwa, możliwości zmniejszania prawdopodobieństwa ich wystąpienia, łagodzenia ich przebiegu po uaktywnieniu oraz usuwania skutków.

Zapobieganie możliwych zagrożeń bezpieczeństwa:

• Przygotowanie podmiotu na wypadek uaktywnienia danego rodzaju zagrożenia bezpieczeństwa w postaci zdarzenia (edukacja, rozmieszczenie i dostępność sił i środków przeciwdziałania);

• Zwiększanie skuteczności sił i środków systemu ratownictwa w trakcie przeciwdziałania skutkom danego zdarzenia;

• Skuteczność działań w usuwaniu następstw danego zdarzenia.

 

14. Podstawowe założenia koncepcji edukacji dla bezpieczeństwa

Głównym zadaniem systemu edukacji dla bezpieczeństwa jest nauka pierwszej pomocy (elementów ratownictwa) i obrony cywilnej.

 

Cele kształcenia:

• Znajomość powszechnej samoobrony i ochrony cywilnej.

• Przygotowanie do działania ratowniczego.

• Nabycie umiejętności udzielania pierwszej pomocy.

• Znajomość struktury obronności państwa.

• Przygotowanie do sytuacji zagrożeń czasu pokoju i czasu wojny

 

15.Podstawowe pojęcia, przedmiot i zakres badań:

Kryminologia - nauka o przestępstwie i przestępcy, o objawach i przyczynach przestępczości oraz o innych zjawiskach patologii i o zapobieganiu im. 

• Kryminalistyka: nauka o taktycznych zasadach i sposobach oraz o technicznych metodach i środkach rozpoznawania/wykrywania przestępstw 

• Wiktymologia: nauka zajmująca się ofiarą oraz jej rolą w tym, jak doszło do przestępstwa 

• Epidemiologia: nauka zajmująca się badaniem warunków występowania, przyczyn i dróg rozszerzania się chorób i różnych stanów patologicznych i fizjologicznych, metod zapobiegawczych w populacji i środowisku ludzi oraz zwierząt, a także środków zwalczających choroby natury infekcyjnej i nieinfekcyjnej

• Medycyna sądowa - medycyna sądowa: nauka dostosowująca wiedzę medyczną i pokrewnych nauk przyrodniczych dla potrzeb prawa (śledztwa i postępowania dowodowego) w procesie karnym i cywilnym. Z tego powodu medycyna sądowa bywa nazywana dziedziną "pomostową". Jej szczegółowe zainteresowania dzieli się na: tanatologię, toksykologię, traumatologię i serohematologię. Medycyna sądowa jest ściśle związana z kryminalistyką, stanowi jeden z jej elementów. Specjaliści medycyny sądowej zajmują się sekcjami zwłok, oględzinami żywych - poszkodowanych, ustalaniem ojcostwa itp.

• Medycyna katastrof: planowanie, kierowanie i terapia w masowym zdarzeniu; to co najlepsze/najodpowiedniejsze dla jak największej liczby poszkodowanych we właściwym miejscu i czasie

• Medycyna ratunkowa: wyodrębniona jako samodzielna dziedzina; pomoc medyczna, stabilizacja podstawowych funkcji życiowych, przekazanie poszkodowanego do odpowiedniego oddziału, działanie na etapie przedszpitalnym i szpitalnym

• Psychologia bezp.:

• Socjologia bezpieczeństwa: 

• Inżynieria bezpieczeństwa: specjalistyczna dziedzina inżynierii, która skupia się na aspektach bezpieczeństwa w zakresie projektowania systemów, które muszą być w stanie radzić sobie solidnie z możliwych źródeł zakłóceń, katastrof, klęsk żywiołowych. Jest podobna do innych dziedzin inżynierii, gdyż głównym zadaniem jest dostarczanie rozwiązań technicznych, które spełniają swoje funkcje i wymagania użytkownika.

---