1. Dobra niematerialne i własności intelektualnej:

Dobra niematerialne - charakteryzują się tym, że nie mają postaci materialnej i nie są rzeczami, istnieją niezależnie od rzeczy, które stanowią dla nich jedynie nośniki umożliwiające ich utrwalenie i korzystanie z nich ( utwór-> książka, znak-> towar )

Dobra niematerialne mają trzy postaci:

1. utwory

2. rozwiązania (wynalazki, projekty, wzory użytkowe)

3. oznaczenia (przedsiębiorstw, znaki towarowe, oznaczenia geograficzne) stanowią pewne wartości polegające na wytworzeniu przez śniadość uczestników obrotu określonych skojarzeń

PODZIAŁ DÓBR NIEMATERIALNYCH

1. dobra o charakterze intelektualnym - utwory, rozwiązania, wytwory umysłu ludzkiego. Wysiłek twórczy towarzyszący powstaniu tego dobra stanowi przesłankę do uznania tego dobra za prawnie chronione.

2. dobra, którym brak charakteru intelektualnego (symbole - nośniki informacji o przedsiębiorstwach )

W literaturze dominuje sposób ujęcia własności intelektualnej jako działu prawa cywilnego w jakim została zawarta regulacja dotycząca określonych dóbr niematerialnych. Katalog tych dóbr jest zróżnicowany.

I. grupa - dobra twórczości artystycznej, naukowej, literackiej (przedmioty prawa autorskiego)

II. grupa - dobra własności przemysłowej (wynalazki, wzory użytkowe), obejmuje przepisy dotyczące zwalczania nieuczciwej konkurencji i przeciwdziałania praktykom monopolistycznym.

Konwencja o ustanowieniu światowej organizacji własności intelektualnej określa, że własność intelektualna oznacza prawa odnoszące się do dzieł literackich, artystycznych i naukowych oraz do wykonań artystów wykonawców, programów radiowych i telewizyjnych, wynalazków we wszystkich dziedzinach działalności, odkryć naukowych, wzorów przemysłowych, znaków towarowych, nazw i oznaczeń handlowych, ochrony przed nieuczciwą konkurencją oraz prawa dotyczące działalności intelektualnej w dziedzinie przemysłowej handlowej, literackiej, artystycznej.

Według światowej organizacji handlu prawa własności intelektualnej są to prawa nadawane osobom na wytwory ich umysłu.

PRAWA AUTORSKIE

Ustawa z 4.02.1994 o prawach autorskich i prawach pokrewnych. Prawo autorskie służy ochronie interesów osobistych i majątkowych twórcy, kształtuje więź między autorem i jego dziełem. Prawo chroni autora.

Osoby trzecie mogą korzystać z dobra za opłatą.

Utwór - w świetle prawa autorskiego jest nim każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci niezależnie od wartości, przeznaczenia, sposobu wyrażenia.

Żeby można było uznać wytwór niematerialny za utwór musi wykazywać cechy:

- stanowić rezultat pracy człowieka

- przejaw działalności twórczej

- musi mieć charakter indywidualny

- musi zostać uzewnętrzniony (zakomunikowany) innym osobom

Aby utwór był chroniony nie jest konieczne jego utrwalenie na nośniku materialnym, nie musi mieć postaci ostatecznej.

Ochrona przysługuje twórcy niezależnie od spełnienia jakichkolwiek formalności.

Istotną cechą jest występowanie elementów twórczych, czyli utwór ma stanowić rezultat działalności o charakterze kreacyjnym. W literaturze pojawiają się stwierdzenia, że kreację należy rozumieć jako konstruowanie dzieł wyposażonych w nowe, nieistniejące wcześniej wartości.

Dla uznania dzieła za utwór nie mają znaczenia:

- okoliczności dotyczące osoby twórcy

- rozmiar, postać i jakość

- czas w jakim dzieło powstało

- źródło inspiracji

Przedmiotem prawa autorskiego są utwory:

1. wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, naukowe, kartograficzne, programy komputerowe)

2. utwory plastyczne, architektoniczne, urbanistyczne, muzyczne, sceniczne, filmowe

ochroną nie są objęte odkrycia, procedury, koncepcje matematyczne, zasady działania

Nie stanowią przedmiotu prawa autorskiego:

- akty normatywne i urzędowe projekty

- urzędowe dokumenty materiały, znaki i symbole

- opublikowane przepisy patentowe

- proste informacje prasowe

PODZIAŁ UTWORÓW

1. utwory samoistne

2. utwory współautorskie (wymagają porozumienia w sprawie stworzenia)

3. utwory zbiorowe i zbiory utworów

4. utwory zależne (cechuje je wykorzystanie dzieła macierzystego)

5. utwory z zapożyczeniami (wykorzystują cudzą twórczość w stopniu mniejszym niż zależne)

PODMIOTY PRAW AUTORSKICH

Pojęcie podmiotów praw autorskich dotyczy kwestii wskazania, kto dysponuje prawami autorskimi do utworu, czyli ten, który jest wyłącznie uprawniony z tytułu jego stworzenia.

Polskie prawo autorskie przyjmuje zasadę, zgodnie z którą pierwotnym nabywcą praw autorskich z mocy prawnej jest jego twórca.

Twórcą może być osoba fizyczna, twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze jest uwidocznione na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w inny sposób w związku z rozpowszechnieniem utworu.

O współtwórczości mówimy wtedy, gdy twórcy współdziałają ze sobą w celu stworzenia dzieła i każdy z nich włożył twórczy wkład mający wpływ na ostateczny kształt dzieła.

UTWORY WSPÓŁAUTORSKIE

1. rozłączne- jeden ze współautorów wnosi do utworu twórczy wkład, który ma samodzielne znaczenie tzn może być sam odrębnym utworem (muzyka do filmu)

2. nierozłączne- to takie utwory, które zawierają wkłady pozbawione samodzielnego znaczenia, nadające się do odrębnej eksploatacji prawnej.

Jeżeli ustawa lub umowa o prace nie stanowi inaczej, pracodawca, którego pracownik stworzył utwór w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy nabywa z chwilą przyjęcia utworu autorskie prawa majątkowe w granicach wynikających z celu o pracę i zgodnego zamiaru stron.

Jeżeli pracodawca w okresie 2 lat od daty przyjęcia utworu nie przystąpi do rozpowszechniania utworu przeznaczonego do rozpowszechniania twórca może na piśmie wyznaczyć pracodawcy termin na rozpowszechnienie utworu ze skutkiem, że po bezskutecznym upływie terminy uzyskane przez pracodawcę prawa wraz z własnością przedmiotu na którym utwór utrwalono powraca do twórcy, chyba że umowa stanowi inaczej (inny termin na przystąpienie do rozpowszechnienia utworu).

AUTORSKIE PRAWA OSOBISTE

Mają charakter niemajątkowy, powstają w chwili ustalenia utworu, ze względu na to czy został już zakończony czy nie.

Autorskie prawo osobiste - więź twórcy z utworem, która jest chroniona na sposób nieograniczony w czasie i nie podlega zrzeczeniu się ani zbyciu. To otwarty katalog uprawnień i te uprawnienia wynikają z osobistego zaangażowania się autora w powstanie utworu, dlatego jedynie autor może decydować o sposobie oznaczenia autorstwa.

- decydowanie o pierwszym udostępnieniu utworu

- nienaruszalność treści i formy utworu

- nadzór nad sposobem korzystania z utworu

Dobra osobiste twórcy nie wygasają po jego śmierci ani nie przekształcają się w dobra innych podmiotów i trwają jako dobra zmarłego twórcy, choć wykorzystywane i chronione są przez działanie innych osób, zwłaszcza spadkobierców czy stowarzyszeń twórców.

RAWA MAJĄTKOWE. AUTORSKIE PRAWA MAJĄTKOWE

Są to uprawnienia, które mogą mieć wartość ekonomiczną, są one bezwzględne i skuteczne wobec wszystkich. Bezwzględność polega na tym, że autor ma bezwzględne prawa do dzieła, uprawniony może żądać od wszystkich przestrzegania jego praw. Prawa te są w pewnym zakresie ograniczone.

Zgodnie z art. 17 ustawy, twórcy przysługuje wyłączne prawo do korzystania z utworu, rozporządzania nim na wszystkich polach, eksploatacji oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu.

Przykładowe odrębne pola eksploatacji utworów wymienia art. 50 ustawy:

- w zakresie utrwalenia i zwielokrotnienia utworu

- w zakresie obrotu oryginałem lub egzemplarzami, na których utwór utrwalono

- w zakresie rozpowszechniania utworu i innych niż w punkcie drugim (wyświetlanie, odtwarzanie)

Termin ROZPORZĄDZANIE UTWORAMI jest terminem zbiorczym, obejmującym zarówno zbycie majątkowych praw autorskich (sprzedaż utworu) jak i udzielenia licencji na korzystanie z utworu. Rozporządzanie utworem nie musi oznaczać tylko przeniesienia majątkowych praw autorskich na inny podmiot.

Prawo do wynagrodzenia za korzystanie z utworu jest uzupełnieniem prawa do korzystania z niego.

AUTORSKIE PRAWA MAJĄTKOWE wchodzą w skład majątku podmiotu, który nim dysponuje, w skład masy majątkowej przedsiębiorstwa, czy tez masy spadkowej (podlegają dziedziczeniu)

Autorskie prawa majątkowe mogą być przedmiotem wkładu niepieniężnego aportu… do spółek, nie wchodzą w skład wspólności majątkowej, stanowią majątek odrębny każdego z małżonków, są zbywalne i nie podlegają egzekucji.

Majątkowe prawa autorskie trwają przez okres życia twórcy i 70 lat po jego śmierci, po upływie tego terminu prawa wygasają, z chwilą wygaśnięcia praw majątkowych przechodzą do domeny publicznej.

Podstawowymi ograniczeniami autorskich praw majątkowych są:

1. czas trwania

2. zasada wyczerpania

3. zasada dowolnego użytku publicznego

4. zasada dowolnego użytku prywatnego

Dozwolony użytek publiczny utworów chronionych służy realizacji celów edukacyjnych, informacyjnych, naukowych, jego istotą jest uprawnienie w określonych ustawą sytuacjach do korzystania z utworów bez konieczności uzyskania zgody uprawnionego.

6 kategorii użytku dowolności użytku

1) funkcja nadawcza

2) funkcje informacyjne (wolno rozpowszechniać w celach informacyjnych, w radio , TV prasie np. aktualne artykułu na tematy gospodarcze, religijne itp.)

3) kategoria dydaktyczna, oświatowa, naukowo dokumentacyjna - instytucje naukowe oświatowe, mogą w celach dydaktycznych lub prowadzenia badań własnych korzystać z rozpowszechnianych utworów w oryginale lub tłumaczeniu, biblioteki, archiwa i szkoły mogą bezpłatnie udostępniać egzemplarze utworów rozpowszechnianych.

Wolno przytaczać w utworach stanowiących samoistną całość urywki rozpowszechnionych utworów lub drobne utwory w całości w zakresie uzasadnionym wyjaśnieniem, analizą krytyczną, nauczaniem.

W celach dydaktycznych i naukowych wolno zamieszczać rozpowszechnione drobne utwory lub fragmenty wierszy w podręcznikach.

Ośrodki informacji lub dokumentacji mogą sporządzać i rozpowszechniać własne opracowania dokumentacyjne oraz pojedyncze egzemplarze fragmentów opublikowanych utworów.

4) kategoria polegająca na uświetnianiu wydarzeń publicznych - wolno nieodpłatnie wykonywać publicznie rozpowszechnione utwory podczas ceremonii religijnych, oficjalnych imprez państwowych, imprez akademickich, jeśli nie łączy się to pośrednio z osiągnięciem korzyści majątkowych

5) kategoria propagowania utworów plastycznych i fotograficznych - właściciel egzemplarza utworu plastycznego może go wystawić publicznie, jeżeli nie łączy się z tym osiągnięcie korzyści majątkowej. Wolno rozpowszechniać również utwory wystawione na stałe publicznie np. na ulicach, muzeach, wystawach, w encyklopediach i atlasach.

6) inne np. chodzi o bezpieczeństwo publiczne czy poprawę sposobu położenia osób niepełnosprawnych

Za korzystanie z utworu twórcy należy się wynagrodzenie.

DOZWOLONY UŻYTEK PRYWATNY

- korzystanie z dzieła do własnych celów

- zakres własnego użytkowania osobistego obejmuje korzystanie z pojedynczych egzemplarzy utworu przez krąg osób pozostających w związku osobistym, pokrewieństwa lub powinowactwa

OBRÓT PRAWEM AUTORSKIM

Jedynie autorskie prawa majątkowe mogą być przedmiotem obrotu cywilno prawnego, wyróżniamy:

- umowy między żyjącymi (rozporządzające i licencyjne)

- dyspozycje na wypadek śmierci (testamenty)

Majątkowe prawa autorskie podlegają ogólnym regułom dziedziczenia testamentowego.

Rozporządzające - przenoszą prawa autorskie w określonym zakresie na inny podmiot, umowy o przeniesienie autorskich praw majątkowych

Licencyjne - nazywamy je licencjami, umowy te obejmują pole eksploatacji wyraźnie określone, uprawniają do korzystania z utworów w określony sposób, twórca lub inna osoba uprawniona nie wyzbywa się tych praw. Umowy licencyjne możemy podzielić na:

1. licencyjne właściwe ( udzielające licencji, licencjodawca jest wyłącznie uprawniony z tytułu powstania danego dzieła)

2. sublicencje ( zostały udzielone przez osobę która wcześniej uzyskała licencję, czyli przekazała uprawnienia, dalej)

licencje:

- wyłączne (jeden podmiot, licencjobiorca ma gwarancję, że nikt poza nim nie będzie miał możliwości korzystania z utworu)

- niewyłączne (licencjodawca ma prawo udzielać licencji na korzystanie z utworu w takim samym zakresie innym osobom)

TE DWA TYPY LICENCJI RÓŻNIĄ SIĘ SWOBODĄ LICENCJODAWCY CO DO JEDNOZNACZNEGO UDOSTĘPNIANIA DZIEŁA INNYM PODMIOTOM

- niewyłączne - licencjodawca ma prawo udzielać licencji na korzystanie z utworu w takim zakresie innym osobom

- pełne (zezwala na korzystanie z utworu na wszystkich polach eksploatacji)

- niepełne - pole eksploatacji zostały wyraźnie określone w umowie

Umowy dotyczące praw autorskich:

- zasada swobody umów

- ograniczenia na przepisy bezwzględnie obowiązujące np. OBLIGATORYJNOŚĆ W FORMIE PISEMNEJ (umowa pisemna pod rygorem nieważności)

- w umowie powinno być wymienione pole eksploatacji, wyłączne są te pola eksploatacji, które w chwili zawarcia umowy są …..

Do przepisów względnie obowiązujących zaliczamy zasadę, że umowa licencyjna uprawnia do korzystania z utworu w zakresie 5 lat, na terenie państwa, w którym licencjobiorca ma swoją siedzibę, chyba że umowa stanowi inaczej.

Ustawa przewiduje przepisy szczególne dotyczące ochrony programów komputerowych. Podlegają one ochronie tak jak utwory literackie. Ochrona ta obejmuje wszystkie formy wyrażania programu komputerowego. Prawa majątkowe programów komputerowych stworzone przez pracownika w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy przysługują pracodawcy chyba, że umowa stanowi inaczej. Do legalnego komputera z programem komputerowym konieczne jest uzyskanie stosownej licencji od twórcy (producenta) i korzystanie z programu powinno być zgodne z treścią umowy licencyjnej. Prawo przewiduje karę dla osoby, która bezprawnie - nielegalnie korzysta z programu komputerowego.

OCHRONA AUTORSKICH PRAW OSOBISTYCH

Twórca, którego autorskie prawa osobiste zostały zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania. W razie dalszego naruszenia można żądać, aby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia skutków, w szczególności, aby złożyła publicznie oświadczenie o odpowiedniej treści i formie.

Jeżeli naruszenie było kontynuowane to sąd może przyznać twórcy odpowiednią sumę pieniędzy tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę lub zobowiązać sprawcę na żądanie twórcy, aby uiściła odpowiednią sumę pieniędzy na wskazany cel społeczny.

OCHRONA AUTOSRKICH PRAW MAJĄTKOWYCH

Uprawniony, którego prawa autorskie majątkowe zostały naruszone, może żądać od osoby, która naruszyła te prawa zaniechania naruszania, usunięcia skutków naruszania, naprawienia wyrządzonej szkody na zasadach ogólnych, albo poprzez zapłatę sumy pieniężnej odpowiedniej wysokości (2 - krotności lub 3 - krotności wynagrodzenia)

Niezależnie od wymienionych roszczeń, twórca może domagać się jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia w prasie lub zapłaty odpowiedniej kwoty pieniężnej na rzecz odpowiedniego funduszu.

PLAGIAT

Jego istotą jest ingerencja w sferę praw autorskich. Możemy mówić o nim wówczas, gdy spełnione są następujące przesłanki:

- naruszenie dotyczy prawa do autorstwa dzieła

- naruszenie polega na przywłaszczeniu autorstwa

- przywłaszczenie powinno dotyczyć cudzego autorstwa

PRZEDMIOTY PRAW POKREWNYCH

Według ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych przedmiotem tych ostatnich są:

- artystyczne wykonania

- fonogramy i videogramy

- nadawanie programów radiowych i telewizyjnych

- pierwsze wydania

- wydania naukowe i krytyczne?

Fonogramy - to pierwsze utrwalenie warstwy dźwiękowej wykonania utworu, albo innych zjawisk akustycznych

Wideogramy - to pierwsze utrwalenie sekwencji ruchomych obrazów z dźwiękiem lub bez, niezależnie od tego, czy stanowi utwór audiowizualny

Przedmiotem artystycznego wykonania utworu jest każde artystyczne wykonanie

sztuki niezależnie od przeznaczenia i sposobów wyrażania.

Ustawa określa 4 kategorie podmiotów uprawnionych z tytułu praw pokrewnych:

- artyści, wykonawcy

- producentów fonogramów i wideogramów

- organizacje radiowe i telewizyjne

- wydawcy wydań pierwszych albo naukowych

III. Prawo własności przemysłowej

Własność przemysłowa ma długą tradycję. Już w 1883 r. wydana została Konwencja Paryska. Zgodnie z nią własność przemysłowa jest pojęciem obejmującym tę grupę dóbr materialnych, których znaczenie ujawnia się w szeroko rozumianym przemyśle.

Dobra własności przemysłowej to:

- patenty na wynalazki

- wzory przemysłowe

- wzory użytkowe

- znaki towarowe

- oznaczenia geograficzne

Jeżeli chodzi o Polskę - ustawa z dnia 30.06.2000 r.

Prawo własności przemysłowej:

Źródłem praw podmiotowych dla dóbr ………………… jest decyzja administracyjna.

Organem uprawnionym do wydawania takich decyzji jest Urząd Patentowy RP.

Decyzje wpisywane są do rejestru.

Wynalazek, na który może być udzielona ochrona, musi dotyczyć techniki i spełniać 3 warunki:

- musi być nowy

- posiadać poziom wynalazczy

- nadawać się do przemysłowego stosowania bez względu na dziedzinę techniki

Wynalazek jest nowy i posiada poziom wynalazczy - oznacza to, że jest twórczy i nieujawniony, aby być stosowany, musi być rozwiązaniem realizowanym w praktyce.

W literaturze prawa patentowego przyjmuje się, ze określenie „technika” oznacza od uznanych metod i sposobu oddziaływania na materię, służących do zaspokajania potrzeb praktycznych człowieka.??

4 kategorie wynalazków:

1. sposoby

2. urządzenia

3. produkty

4. dostosowanie

Sposoby są opisywane przez dodanie czynności, operacji, procesów, jakie się odbywają, a także określenie użytych surowców, ewentualnie narzędzi, urządzeń.

Natomiast urządzenia są charakteryzowane przez cechy konstrukcyjne, umiejscowienie poszczególnych elementów wobec siebie, wzajemne powiązanie.

Układy są charakteryzowane przez połączenie poszczególnych elementów.

Produkty charakteryzowane są przez podanie stosowanych do produkcji substancji.

Za wynalazki nie uważa się w szczególności:

- odkryć, metod naturalnych, teorii naukowych

- wytworów o charakterze jedynie estetycznym

- gier

- planów dotyczących działalności umysłowej, gospodarczej

- programów do maszyn cyfrowych

- przedstawiania informacji

Patentów nie udziela się m.in. na:

1. wynalazki, których wykorzystywanie byłoby sprzeczne z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami

2. odmian roślin lub rasy zwierząt oraz czysto biologiczne sposoby hodowli roślin lub zwierząt

3. sposoby leczenia ludzi i zwierząt metodami chirurgicznymi oraz sposoby diagnostyki stosowane na ludziach i zwierzętach

Patent:

Wynalazek jest przedmiotem ochrony patentowej.

Patent jest prawem podmiotowym o charakterze wyłącznym ograniczonym czasowo, przedmiotowo i terytorialnie oraz udzielony jest przez odpowiedni organ po spełnieniu prawnie przewidzianych wymogów.

Co daje nam patent?

Zapewnia prawo do wyłączności korzystania przez uprawnionego na danym terytorium z rozwiązania będącego przedmiotem wynalazku.

Wyłączność dotyczy wszystkich form?? korzystania z wynalazków zarówno w celach zarobkowych jak i zawodowych.

Istotą monopolu patentowego jest możliwość zakazania??? przez właściciela patentu korzystania z patentu przez inne osoby.

2 grupy zakazu:

-gdy dotyczy produktu

- || - sposobu wytwarzania

Jeżeli wynalazek dotyczy produktu - wyłączność dotyczy wytwarzania, używania, oferowania, wprowadzania do obrotu, importowania produktu będącego przedmiotem wynalazku.

Natomiast, gdy wynalazek dotyczy sposobu wytwarzania - zakazane jest stosowanie sposobu będącego przedmiotem wynalazku, jak również używanie czy wprowadzanie do obrotu produktów otrzymanych bezpośrednio takim sposobem.

Korzystanie z wynalazków przez inne osoby jest możliwe wyłącznie za zgodą uprawnionego.

Przesłanki zdolności patentowej:

- nowość

- poziom wynalazczy

- przemysłowa stosowalność

Przesłanka nowości pojmowana jest jako nowość wynalazku w skali światowej, co oznacza, że nie można uzyskać patentu, jeśli rozwiązanie stosowano nie tylko w Polsce.

Istotna jest tutaj data, wg której oznacza się pierwszeństwo do uzyskania patentu.

Zgodnie z konwencją paryska możliwe są 2 wyjątki od zasady, że wynalazek ujawniony przed datą zgłoszenia go w urzędzie, nie może zostać opatentowany:

1. pierwszeństwo do uzyskania patentu prawa chronionego wg daty pierwszego prawidłowego zgłoszenia wynalazku przysługuje we wskazanym państwie, jeżeli od tej daty zgłoszenia w urzędzie patentowym zgłoszenie zostanie dokonane w okresie 12 miesięcy w przypadku zgłoszenia wynalazku w celach użytkowych, a w okresie 6 miesięcy - przemysłowych.

Przykład:

Pierwsze zgłoszenie w USA 15.01.2005r.

Uprawniony może dokonać zgłoszenia w Polsce do stycznia 2006 r. z powołaniem na zgłoszenie w USA.

Wynalazek tajny:

wynalazek dokonany przez obywatela polskiego może być uznany za tajny, jeżeli dotyczy obronności państwa, broni, sposobu walki, sprzętu wojskowego, środki techniki???, nowy rodzaj wyposażenia, sprzętu, sposobu ich wykorzystania.

Wynalazek tajny stanowi tajemnicę państwa.

Wynalazek biotechnologiczny:

Oznacza wynalazek dotyczący wytworu składającego się z materiału biologicznego lub zawierający taki materiał, albo sposobu, za pomocą którego materiał biologiczny jest wytwarzany, przetwarzany lub wykorzystywany.

Postępowanie w sprawie uzyskania patentu:

I faza - zgłoszenie wynalazku do urzędu patentowego

Zgłoszenie powinno obejmować m.in.:

- oznaczenie zgłaszającego

- określenie przedmiotu zgłoszenia

- opis wynalazku

- skrót opisu

- zastrzeżenia patentowe

Wynalazek może być dokonany przez kilka osób. Współtwórcom przysługuje prawo do uzyskania patentu.

Prawo do uzyskania patentu przysługuje też wspólnie pracodawcom, jeśli wynalazek został dokonany w wyniku wykonywania obowiązków na stanowisku pracy przez współtwórców zatrudnionych w różnych pracodawców.

Do czasu wydania decyzji w sprawie udzielenia patentu zgłaszający może wprowadzać uzupełnienia, poprawki do zgłoszenia, które jednak nie mogą wykraczać poza to, co zostało ujawnione jako przedmiot wynalazku.

II faza - czynności podejmowane przez urząd w toku rozpatrywania zgłoszenia wynalazku:

- ogłoszenie o zgłoszeniu wynalazku, które dokonywane jest przez urząd niezwłocznie po upływie 18. miesięcy od daty pierwszeństwa do uzyskania patentu

- o takim zgłoszeniu nie ujawnia się, gdy wynalazek tajny

sporządzenie sprawozdania o stanie techniki obejmującego wykaz publikacji, które będą brane pod uwagę przy ocenie zgłoszonego wynalazku

- takie sprawozdanie otrzymuje również zgłaszający

jeśli urząd stwierdzi brak ustawowych warunków wymaganych do uzyskania patentu, to w takim razie wydaje decyzję o odmowie uzyskania patentu

- przed jej wydaniem wyznacza zgłaszającemu termin do zajęcia stanowiska w sprawie zebranych dowodów i materiałów mogących świadczyć przeciw uzyskaniu patentu.

Kolejne etapy:

Jeśli urząd nie stwierdzi braku ustawowych warunków, warunków upłynął okres 6 miesięcy od ogłoszenia o zgłoszeniu, to w takim razie urząd wydaje decyzję o udzieleniu patentu.

Udzielony patent podlega wpisowi do rejestru patentowego.

Udzielenie patentu stwierdza się przez wydanie dokumentu patentowego?? z opisem patentowym obejmującym opis wynalazku, zastrzeżenia i rysunki.

Taki opis publikowany jest przez urząd.

O zgłoszeniu wynalazku ogłasza się w biuletynie urzędu patentowego, a o udzielonym patencie ogłasza się w wiadomościach urzędu patentowego.

Do postępowania przed urzędem patentowym prócz ustawy o ……………………, stosuje się również przepisy kodeksu postępowania administracyjnego.

Do odwołania od decyzji i postanowień urzędu patentowego służy wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Wniosek taki rozpatruje Izba Oddziałowa Urzędu Patentowego.

Na decyzje i postanowienia przysługuje skarga do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Odrębnie uregulowana została Instytucja Sprzeciwu.

Ochrona patentowa jest płatna. Urząd patentowy pobiera opłaty jednorazowe oraz opłaty okresowe.

Opłata jednorazowa - opłata za zgłoszenie wynalazku - 450 zł

25 zł za dodatkowe strony opisu (od 21 strony)

Opłaty okresowe pobierane są za ochronę.

Patenty udzielane są na okres 20 lat od daty dokonania zgłoszenia

Urząd patentowy prowadzi rejestr patentowy, który jest jawny. Jego znaczenie wiąże się z domniemaniem, że wpisy do rejestru są prawdziwe i każdemu znana jest ich treść.

Patent europejski - udzielany na podstawie konwencji o patencie europejskim z października 1963 r. w Monachium.

Konwencja nie jest aktem unijnym, ale umową międzynarodową, co oznacza, że jej stronami są nie tylko państwa członkowskie UE, ale i te nie należące do wspólnoty.

Na podstawie tej Konwencji państwa utworzyły Europejską Organizację Patentową z siedzibą w Monachium. Organami tej organizacji są::

- Europejski Urząd Patentowy z siedzibą w Monachium i oddziałem w Hadze

- Rada Administracyjna.

Konwencja monachijska stanowi podstawę prawną?? uzyskiwania ochrony patentowej bez potrzeby wszczynania postępowania patentowego przed krajowym urzędem patentowym.

Patent europejski wywiera?? Ten sam skutek prawny i daje takie same prawa jak te wynikające z patentu krajowego.

Patent europejski jest udzielany na 20 lat od momentu zgłoszenia przez osoby fizyczne i prawne z państw konwencji jak i pozostałych krajów.

Ochronę można uzyskać przez rozwiązania nowe, charakteryzujące się odpowiednim poziomem wynalazczymi nie podlegające wymienionym w konwencji wyłączeniom??

Wyłączone m.in.:

- odkrycia naturalne

- programy komputerowe

- metody chirurgiczne i diagnostyczne stosowane wobec ludzi i zwierząt

- odmiany roślin i gatunków zwierząt

Istota i charakter licencji patentowych.

Umowy, których przedmiotem jest korzystanie z wynalazków chronionych patentem, to licencja patentowa. Na podstawie tych umów uprawniony z patentu licencjodawca udziela innej osobie - licencjobiorcy upoważnienie do korzystania ze swojego opatentowanego wynalazku. Należy do umów nienazwanych. Umowa licencyjna wymaga zachowania……………… I czas trwania umowy określają same strony.

Licencja wygasa najpóźniej z chwilą wygaśnięcia patentu.

Rodzaje licencji:

1. niewyłączna

2. wyłączna

3. pełna

4. ograniczona

5. aktywna

6. sublicencja

7. otwarta

8. dorozumiana

Licencja niewyłączna jest umową, w której nie zastrzeżono???? na rzecz licencjobiorcy wyłączności korzystania z wynalazku w określony sposób, co oznacza, że udzielenie takiej licencji …………………………

Licencja wyłączna - umowa, na postawie której licencjodawca zobowiązuje się do nie udzielenia dalszej licencji innym osobom

Licencja wyłączna jak i niewyłączna mogą zostać??? wpisane do rejestru patentowego. W przypadku wpisania do rejestru licencji wyłącznej uprawniony z licencji wyłącznej może na równi z uprawnionym z patentu dochodzić roszczeń z powodu naruszenia patentu.

Sublicencje - uprawniony z licencji może udzielać ……. licencji (sublicencji) tylko za zgodą uprawnionego z patentu.

IV. W umowie licencyjnej można ograniczyć korzystanie z wynalazku - licencja ograniczona.

Licencja otwarta - uprawniony z patentu może złożyć w urzędzie gotowość do udzielenia licencji do korzystania z wynalazku. Oświadczenia tego nie można zmienić.

Licencja przymusowa - urząd patentowy może udzielić zwolnienia na korzystanie z opatentowanego wynalazku innej osoby, gdy:

- jest to konieczne do … lub usunięcia stanu zagrożenia bezpieczeństwa państwa, w szczególności ochrony życia, stanowiska bezpieczeństwa kraju

- stwierdzono, że patent jest nadużywany.

Korzystający z wynalazku na podstawie licencji przymusowej jest zobowiązany uiścić na rzecz uprawnionego opłatę licencyjną. Urząd patentowy określa czas trwania licencji przymusowej oraz szczególne warunki jej wykonywania. Licencje przymusowe podlegają na wniosek zainteresowanego wpisowi do rejestru patentowego.

UNIEWAŻNIENIA I WYGAŚNIĘCIA PATENTU

Patent wygasa na skutek upływu okresu, na który został udzielony, na rzecz zrzeczenia się patentu przed urzędem patentowym, nieuiszczenia w przewidzianym terminie opłaty okresowej, trwałe utraty korzystania z wynalazku. Unieważnienie lub wygaśnięcie patentu podlega wpisowi do urzędu patentowego.

Urząd patentowy - centralny organ administracji rządowej w sprawach zakresu własności przemysłowej. Urząd patentowy podlega radzie ministrów, a nadzór sprawuje minister gospodarki. Prezes nadaje statut. Do zadań urzędu patentowego należą w szczególności:

- przyjmowanie i badanie wniosków dotyczących wynalazków, znaków towarowych, wzorów użytkowych i przemysłowych oznaczeń geograficznych, topografii układów scalonych dokonanych w celu uzyskania ochrony

- rozstrzyganie spraw spornych określonych prawnie ustawą,

- wydawanie wiadomości urzędu patentowego, biuletynów urzędu,

- prowadzenie centralnego zbioru polskich i zagranicznych patentów.

WZORY PRZEMYSŁOWE - nowa, posiadająca indywidualny charakter postać wytworu lub jego części nadana mu w szczególności przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę, strukturę lub materiał utworu.

Wytworem jest każdy przedmiot wytworzony w sposób przemysłowy, obejmujący w szczególności opakowanie czy symbole graficzne.

Na wzór przemysłowy udziela się prawa z rejestracji. Przez uzyskania prawa z rejestracji uprawniony nabywa prawa wyłącznego korzystania z e wzoru przemysłowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze RP. Uprawniony może zakazać osobom trzecim wytwarzania, oferowania, wprowadzania do obrotu, w których wzór jest zawarty. Prawa do rejestracji ze wzoru udziela się na 25 lat od daty zgłoszenia + opłata. Udzielone prawa z rejestracji wzorów przemysłowych podlegają wpisowi do rejestru wzorów przemysłowych.

Znaki towarowe - może być każde oznaczenia, które można przedstawić w sposób graficzny, jeśli oznaczenia takie nadaje się do odróżnienia towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów drugiego, np. rysunek, kompozycja, melodia.

Znaki towarowe podrobione - użyte bezprawnie znaki identyczne lub takie, które nie mogą być odróżnione w zwykłych warunkach obrotu od znaków zarejestrowanych dla produktów objętych prawem ochrony…

Urząd patentowy przyjmuje oświadczenia, orzeka w sprawie i prowadzi rejestr.

Prawo ochrony na znak towarowy trwa 10 lat od dokonania zgłoszenia urzędzie. Przez uzyskania prawa ochronnego nabywa się prawa wyłączności w sposób zarobkowy na całym obszarze RP.

Uzyskanie znaku towarowego polega na:

- umieszczeniu znaku na opakowaniach (produktach),

- umieszczaniu znaku na dokumentach dotyczących towarów;

- posługiwaniu się nim w celu reklamy.

Uprawniony z prawa ochronnego na znak towarowy może udzielić innej osobie uprawnień do korzystania ze znaku zawierając z nim umowę licencyjną.

OZNACZENIA GEOGRAFICZNE - w rozumieniu ustawy są to oznaczenia słowne odnoszące się bezpośrednio lub pośrednio do nazwy miejsca, regionu, kraju, które identyfikują towar jako pochodzący z tego terenu, np. nazwy regionalne jak oznaczenia służące do wyróżnienia towarów, oznaczenia pochodzenia. Na oznaczenie geograficzne może być udzielone prawo do rejestracji. Ochrona oznaczenia geograficznego jest nieograniczona, trwa od dnia wpisu do rejestru oznaczeń geograficznych.

Osobom, których towary spełniają warunki znaku geograficznego przysługuje prawo do korzystania w obrocie i może ona również wystąpić do urzędu patentowego z wnioskiem do wpisania do rejestru jako uprawniony do korzystania.

USTAWA O NASIENNICTWIE (26.06.2003)

Ustawa reguluje m.in. sprawę rejestracji odmian roślin uprawnych, a także zasady wytwarzania, obrotu, kontroli materiału siewnego objętych rejestracją odmian.

O zarejestrowanie może wystąpić przez Centralny Ośrodek Badania Roślin Uprawnych odmiany wyhodowanej przez siebie określonej w przepisie wymagania. Odmiana musi być odrębna, wyrównana, trwała oraz spełniać inne wymagania.

Odrębna - w dniu złożenia wniosku o wpis różni się ona w sposób wyraźny co najmniej jedną właściwością od innej odmiany (odnośnie do której został złożony wpis, która została wpisana do rejestru w państwie członkowskim lub do katalogu odmian)

Wyrównana - jeżeli przy uwzględnieniu sposobu rozmnażania jest ona wystarczająca i jednolita pod względem właściwości branych pod uwagę przy badaniu odrębności jak i innych właściwości użytych do opisu.

Trwała - jeżeli jej charakterystyczne właściwości nie zmieniają się po jej rozmnożeniu… Odmiana musi posiadać także zadowalającą wartość gospodarczą a także hodowca nada odmianie nazwę zgodnie z rozporządzeniami unijnymi, a także hodowca zachował odmianę i materiał siewny do prowadzenia badań, w ilości dostatecznej do badań.

Hodowca - oznacza osobę, która:

- Wyhodowała lub odkryła i sprawdziła odmianę

- Jest lub była pracodawcą osoby o której mowa w a), lub zawarła umowę, w której inna strona umowy wyhodowała lub odkryła odmianę;

- Jest następcą prawnym osób a) i b);

- Zachowuje odmiany.

Z chwilą wpisu doprowadzonego przez Centralny Ośrodek Badań Roślin Uprawnych do rejestru hodowcy przysługuje wyłączne prawo do odmiany. Jest to szczególne prawo podmiotowe upoważniające hodowcę do czerpania korzyści majątkowych z takiej odmiany (korzyści doświadczalne). Jest on uprawniony jako jedyny do wprowadzania odmiany do obrotu przez to należy rozumieć wszystkie czynności zmierzające do udostępnienia materiału siewnego danej odmiany na rynku. Uprawnienie to zabezpiecza odzyskania przez hodowcę lub odkrycia odmiany. Wyłączne prawo do odmiany obejmuje również prawo hodowcy do rozporządzania tym prawem. Jest przedmiotem dziedziczenia. Wpis do rejestru jest okresowy. Rejestr jest jawny.

V.

Przyznanie wyłącznego prawa do odmiany następuje na wniosek hodowcy albo jego pełnomocnika i wniosek składamy do Centralnego Ośrodka Badania Roślin Uprawnych.

Przed przyznaniem wyłącznego prawa COBRU przeprowadza badania odrębności, wyrównania i trwałości. Po przeprowadzeniu badań centralnego ośrodka wydaje decyzje o przyznaniu wyłącznego prawa. Jeżeli odmianę odkryło 2 lub więcej hodowców to decyzje wydaje się łącznie. Może także odmówić wydania tej decyzji, jeżeli hodowca nie spełni wymagań.

Wyłączne prawo obejmuje wytwarzanie, oferowanie do sprzedaży, eksport, import, przechowywanie materiału siewnego rośliny chronionej.

Wyłączne prawo obowiązuje od dnia wydania decyzji o jego przyznaniu i trwa 30 lat w przypadku odmian ziemniak i winogron, a 25 lat w pozostałych odmianach.

Hodowca, który posiada wyłączne prawo może w drodze umowy licencyjnej udzielić innej osobie upoważnienia licencji do korzystania z wyłącznego prawa.

W umowie licencyjnej można ograniczyć prawa, jeżeli w umowie licencyjnej nie zaznaczono ograniczonego korzystania, to korzystamy w pełni i jest to licencja pełna.

Sublicencja to ?

licencja przymusowa. Jeżeli hodowca posiadający wyłączne prawo do odmiany, nie wprowadza jej materiału siewnego lub zbiorów do obrotu, a wymaga tego ważny interes gospodarczy, minister rolnictwa i rozwoju wsi może udzielić w drodze decyzji licencji przymusowej innemu podmiotowi, chyba ze hodowca nie wprowadzi do obrotu materiału siewnego lub ze zbiorów w skutek działania siły wyższej. Ta licencja może być również udzielona jeżeli ubiegający się o nią wykaże ?

COBRD prowadzi księgę gdzie spisuje odmianami jest to wykaz odmian i odbiorców, którzy dostali licencje.

Hodowca, którego wyłączne prawo zostało naruszone może żądać od osoby, która to naruszyła, zaniechania naruszenie, usunięcia skutków naruszenie, naprawienia wyrządzonej szkody.

Ustawa przewiduje także sankcje karne m. in. osoba, która narusza podlega karze grzywny, lub pozbawienia wolności.

Ustawa z dnia 22 czerwca 2003 o ochronie prawnej odmian roślin reguluje sprawę ochrony prawnej odmian roślin a w szczególności tryb, oraz sposób przyznawania prawa do ochrony wyhodowanej albo odkrytej i wprowadzonej w obrót odmiany a także zarobkowego korzystania z niej, a także ochrony tego prawa. Natomiast ustawa o nasiennictwie z 26 czerwca 2003 roku reguluje sprawy m. in. rejestracji odmian gatunków uprawnych roślin, wytwarzania i oceny materiału siewnego, obrotu i kontroli materiału siewnego.

Wspólnotowe wyłączne prawo do odmiany, czyli ochrona w unijnym przyznawana jest przez wspólnotowy urząd z siedziba we Francji. chroniona tym prawem … jeżeli hodowca odmiany chronionej wyłącznym prawem w Polsce, uzyska wspólnotowe prawo to ochrona na poziomie krajowym zostaje zawieszona na okres przez który będzie on korzystał.

Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Ustawa z 16 kwietnia z 1993. Ten akt prawny reguluje zwalczanie tego problemu szczególności w budownictwie, handlu i usługach. Czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorstwa lub klienta. Czynami takimi są w szczególności: wprowadzające w błąd oznaczenie przedsiębiorstwa, fałszywe lub oszukańcze pochodzenie towaru, naśladownictwo produktów, naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa.

Czynem nieuczciwej konkurencji jest opatrywanie towarów i usług fałszywym lub oszukańczym oznaczeniem geograficznym wskazującym bezpośrednio lub pośrednio na kraj region lub miejscowość prowadzenia działalności handlowej.

Kolejnym nieuczciwym czynem jest takie oznaczenie towaru lub usług albo jego brak, które może wprowadzić klientów błąd co do pochodzenie, ilości, jakości składników, sposobu wykonania czy przydatności.

Czynem jest tez naśladowanie gotowego produktu polegające na tym ze za pomocą technicznych środków reprodukcji jest skopiowana zewnętrzna część produktu co wprowadza w błąd co do tożsamości producenta lub produktu.

Czynem tym jest przekazywanie, ujawnianie lub wykorzystywanie informacji stanowiących tajemnice przedsiębiorstwa, albo ich nabycia przez osoby nieuprawnione jeżeli zagraża lub narusza interes przedsiębiorcy.

W razie dokonania czynu nieuczciwej konkurencji przedsiębiorstwa, którego interes został naruszony, albo zagrożony. Może żądać zaniechania niedozwolonych działań, usunięcia ich skutków, wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści. Kto wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi w stosunku do przedsiębiorcy ujawnia innej osobie lub wykorzystuje w własnej działalności informację stanowiąc tajemnice przedsiębiorstwa, jeżeli wyrządza to szkodę przedsiębiorcy, podlega grzywnie albo każe pozbawienia wolności.

Przykłady:

Patenty:

"Separator palnika pyłowego", "Młyn węglowy", "Sposób wykonania odlewu z wkładkami stałymi", "Symulator drogi dla roweru", „Wolnobieg”

Wzory użytkowe:

„cedzidło zwłaszcza do mleka”, „forma do sera”, „Opakowanie do kosmetyków”, „Opakowanie, zwłaszcza do zapałek”, „Nosidło”

Wzory przemysłowe:

„Torebka”, „zestaw mebli do siedzenia”, „Główka do butelki”, „Pojemnik, zwłaszcza na odpady”, „Urządzenie alarmowe”

---