Procedury powypadkowe, BHP NOWE, Nowy folder, WYPADKI (ADEODATATA)

PROCEDURA POSTĘPOWANIA POWYPADKOWEGO

I. ZGŁOSZENIE WYPADKU CIĘŻKIEGO, ŚMIERTELNEGO, ZBIOROWEGO

Podstawa prawna: art. 234 § 2 [1]

Dokument: Zgłoszenie wypadku przy pracy (w załączeniu)

Sporządza: Pracodawca

Adresaci: Właściwe terenowo organy PIP, prokuratury, organ założycielski lub nadrzędny pracodawcy, akta pracodawcy

Wypadek śmiertelny - w wyniku którego nastąpiła śmierć w okresie 6 miesięcy od dnia wypadku.

Wypadek ciężki - oznacza wypadek, w wyniku którego nastąpiło ciężkie uszkodzenie ciała, takie jak: utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności rozrodczej lub inne uszkodzenie ciała albo rozstrój zdrowia, naruszające podstawowe funkcje organizmu, a także choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba psychiczna, całkowita lub częściowa niezdolność do pracy w zawodzie albo trwale istotne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała.

Wypadek zbiorowy któremu w wyniku tego samego zdarzenia uległy co najmniej dwie osoby.

Miejsce wypadku należy zabezpieczyć do czasu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku. Zgodę na uruchomienie urządzeń lub dokonanie innych zmian w miejscu wypadku wyraża pracodawca (osoba upoważniona) po uzgodnieniu ze społecznym inspektorem pracy i innymi organami prowadzącymi śledztwo. Dokonywanie zmian bez zgody jest możliwe w przypadku konieczności ratowania osób, mienia lub zapobieżenia grożącemu niebezpieczeństwu.

II. POWOŁANIE ZESPOŁU POWYPADKOWEGO

Podstawa prawna: § 3, § 4 [2]

Dokument: Zarządzenie o powołaniu zespołu powypadkowego (w załączeniu)

Sporządza: Pracodawca

Adresaci: Członkowie zespołu powypadkowego, akta pracodawcy

Uwagi:

Zespół powypadkowy obowiązany jest niezwłocznie wszcząć postępowanie powypadkowe.

Wypadki śmiertelne, ciężkie, zbiorowe bada zespół w składzie kierownik zakładowej służby bezpieczeństwa i higieny pracy (jeżeli w zakładzie nie działa służba bezpieczeństwa i higieny pracy, w ustalaniu okoliczności i przyczyn wypadku uczestniczy pracodawca albo pracownik tego zakładu lub wyspecjalizowana osoba trzecia, której zakład zlecił wykonywanie zadań służby bhp), inne wypadki bada zespół w składzie pracownik służby bhp (lub w przypadku braku tej służby w zakładzie - pracodawca, pracownik tego zakładu lub wyspecjalizowana osoba trzecia);

III. OGLĘDZINY MIEJSCA I OKOLICZNOŚCI WYPADKU

Podstawa prawna: § 6 [2]

Dokumenty:

Protokół z oględzin miejsca wypadku przy pracy (w załączeniu)

Szkic (opis) miejsca wypadku (w załączeniu)

Fotografia miejsca wypadku (w załączeniu)

Opinie lekarza lub innych specjalistów o przyczynach i okolicznościach wypadku

Wyniki badań sekcji zwłok.

Inne dokumenty wskazujące okoliczności i przyczyny wypadku

Sporządza: Zespół powypadkowy

Adresaci: jak w pkt V- dokumentacja oględzin miejsca i okoliczności wypadków stanowią załączniki do protokołu powypadkowego

Uwagi:

Ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku następuje z urzędu, a więc bez wniosku poszkodowanego. Podstawę wszczęcia stanowi informacja o zaistnieniu wypadku lub zaświadczenie o czasowej niezdolności do pracy.
Zespół powypadkowy dokonuje niezwłocznie oględzin miejsca wypadku, stanu technicznego urządzeń, bada warunki wykonywania pracy i inne okoliczności, które mogły mieć wpływ na powstanie wypadku, w tym udostępnione materiały zebrane przez organy prowadzące śledztwo lub dochodzenie.
Ustalenie okoliczności i przyczyny wypadku, któremu uległ pracownik na terenie innego zakładu pracy, przeprowadza macierzysty zakład pracy z udziałem przedstawiciela zakładu, na terenie którego wypadek miał miejsce.
Na wniosek macierzystego zakładu pracy poszkodowanego zakład pracy, na terenie którego zdarzył się wypadek, zobowiązany jest zbadać okoliczności i przyczyny wypadku oraz przekazać dokumentację wypadku macierzystemu zakładowi pracy.
Zaświadczenie o czasowej niezdolności do pracy (ZUS ZLA) musi być podpisane przez sporządzającego protokół powypadkowy z adnotacją, czy zdarzenie zostało uznane za wypadek przy pracy (niezbędne do wypłaty świadczeń w 100% wysokości).

IV. PRZESŁUCHANIE ŚWIADKÓW I POSZKODOWANEGO

Podstawa prawna: § 6 [2]

Dokument: Protokół przesłuchania świadka/poszkodowanego* (w załączeniu)

Adresaci: jak w pkt V - protokoły przesłuchań stanowią załączniki do protokołu powypadkowego

Uwagi: Świadek powinien być uprzedzony o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.W przypadku postępowania odszkodowawczego kopie protokołów przesłuchań powinny mieć potwierdzenia zgodności z oryginałem.

V. SPORZĄDZENIE PROTOKOŁU USTALENIA OKOLICZNOŚCI I PRZYCZYN WYPADKU (PROTOKOŁU POWYPADKOWEGO)

Podstawa prawna: § 8-15 [2], [3]

Dokument: Protokół powypadkowy (w załączeniu)

Sporządza: Zespół powypadkowy

Adresaci: Poszkodowany(ni), właściwy terenowo organ PIP (tylko wypadki śmiertelne, ciężkie, zbiorowe), organ założycielski lub jednostka nadrzędna pracodawcy (na żądanie w przypadku wypadków śmiertelnych, ciężkich, zbiorowych), właściwy terenowo inspektorat ZUS, jeżeli poszkodowany ubiega się o odszkodowanie, akta pracodawcy

Uwagi:

Zespół powypadkowy sporządza protokół w ciągu 14 dni od uzyskania zawiadomienia o wypadku. Przekroczenie terminu możliwe jest z ważnych przyczyn z uzasadnieniem.
Protokół powypadkowy zatwierdza pracodawca w ciągu 5 dni od jego sporządzenia. Przed jego zatwierdzeniem z treścią protokołu zapoznaje się poszkodowanego, pouczając go jednocześnie o możliwości zgłaszania uwag i zastrzeżeń.
W przypadku rozbieżności zdań wśród członków zespołu o treści protokołu decyduje pracodawca, przy czym członek zespołu ma prawo złożenia do protokołu odrębnego zdania z uzasadnieniem.
Jeżeli do treści protokołu poszkodowany złożył zastrzeżenia lub protokół nie odpowiada warunkom rozporządzenia [2], pracodawca zwraca niezatwierdzony protokół zespołowi w celu jego wyjaśnienia i uzupełnienia w ciągu 5 dni.
Zatwierdzony protokół (oryginał) doręcza się poszkodowanemu z pouczeniem o trybie i sposobie odwołania.
Protokół wraz z załącznikami ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku (patrz pkt III-IV) przechowuje się przez 10 lat.

VI. ZARZĄDZENIE ZASTOSOWANIA WŁAŚCIWYCH ŚRODKÓW PROFILAKTYCZNYCH
ORAZ ŚRODKÓW MAJĄCYCH NA CELU POPRAWĘ WARUNKÓW BEZPIECZEŃSTWA
I HIGIENY PRACY

Podstawa prawna: art. 234 § 1 [1]

Dokument: Polecenie powypadkowe (w załączeniu)

Sporządza: Pracodawca

Adresaci: osoby odpowiedzialne za realizację zaleceń, akta pracodawcy

Uwaga: Na podstawie wniosków profilaktycznych przedstawionych w punkcie 9 protokołu powypadkowego pracodawca powinien w formie zarządzenia polecić zastosowanie właściwych środków, a także zapewnić omówienie okoliczności i przyczyn wypadku z kierownikami, mistrzami i pracownikami zainteresowanych komórek zakładu pracy.

VII. UZUPEŁNIENIE REJESTRU WYPADKÓW

Podstawa prawna: art. 234 § 3 [1], § 16 [2]

Dokument: Rejestr wypadków przy pracy (w załączeniu)

Sporządza: Pracodawca lub osoba upoważniona

Adresat: akta pracodawcy

VIII. SPORZĄDZENIE STATYSTYCZNEJ KARTY WYPADKU PRZY PRACY

Podstawa prawna: art. 237 § 3 [1], [4]

Dokument: Statystyczna karta wypadku przy pracy (w załączeniu)

Sporządza: Pracodawca lub osoba upoważniona

Adresaci: właściwy terenowo wojewódzki urząd statystyczny, akta pracodawcy

Uwagi:

Pracodawca zobowiązany jest sporządzić statystyczną kartę wypadków przy pracy, jeżeli w zatwierdzonym protokole powypadkowym stwierdzono, że wypadek jest wypadkiem przy pracy lub wypadkiem traktowanym na równi z wypadkiem przy pracy.
Statystyczną kartę wypadku pracodawca przekazuje do wojewódzkiego urzędu statystycznego właściwego dla siedziby pracodawcy w terminach: do 15. dnia roboczego następującego po miesiącu, w którym został zatwierdzony protokół powypadkowy - wypełnioną pierwszą część karty, w ciągu 6 miesięcy od zatwierdzenia protokołu powypadkowego - wypełnioną część uzupełniającą karty.
Pracodawca przechowuje kartę wraz z dokumentacją powypadkową przez 10 lat.
Wypełniając rubrykę „zawód wykonywany”, należy posługiwać się obowiązującą Klasyfikacją Zawodów i Specjalności GUS, tj. sześciocyfrowym kodem i określeniem słownym.

IX. USTALENIE UPRAWNIEŃ DO ŚWIADCZEŃ Z TYTUŁU WYPADKU PRZY PRACY

Podstawa prawna: [5]

Dokumenty:

Zaświadczenie o stanie (pogorszeniu stanu) zdrowia (N-9) (w załączeniu)

Pismo do Inspektoratu ZUS

Decyzja lekarza orzecznika ZUS w sprawie procentowego stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu

Informacje o wypłaconych (przyznanych) świadczeniach powypadkowych

Sporządza: Pracodawca: B, D

Adresaci: właściwy terenowo oddział ZUS, poszkodowany, dokumentacja pracodawcy

Uwagi:

Świadczenie przyznaje się na wniosek pracownika, a w razie śmierci poszkodowanego na wniosek uprawnionych do świadczeń członków rodziny.
Po zakończeniu leczenia powypadkowego pracodawca kieruje poszkodowanego z zaświadczeniem (N-14) do zakładu służby zdrowia w celu określenia stanu zdrowia.
Stopień uszczerbku na zdrowiu określa lekarz orzecznik ZUS właściwego dla miejsca zamieszkania poszkodowanego oddziału ZUS.
Na wniosek poszkodowanego pracodawca przekazuje do właściwego inspektoratu ZUS (według miejsca zamieszkania pracownika) pismo z następującymi załącznikami:

protokół powypadkowy (oryginał zatwierdzony przez pracodawcę) z załącznikami (patrz pkt III-IV),
zaświadczenie o stanie (pogorszeniu stanu) zdrowia poszkodowanego (N-9) - dla ZUS oryginał,
potwierdzony odpis umowy o pracę (dotyczy jednostek gospodarki nieuspołecznionej),
imienne zaświadczenie o odprowadzaniu składki ZUS (z podaniem NKP),

Wszystkie załączniki do protokołu powypadkowego, wyjaśniające przyczyny i okoliczności wypadku, przekazywane do ZUS, powinny mieć potwierdzenia zgodności podpisów*. Do informacji i dowodów zebranych przez inne organy badające zdarzenie (np. przez policję) należy dołączyć wstępny protokół. Karta informacyjna pogotowia ratunkowego powinna określać datę i godzinę udzielenia pomocy.
Dokumentację do ZUS składa się w jednym egzemplarzu.
Przyznanie lub odmowa przyznania jednorazowego odszkodowania oraz ustalenie jego wysokości następuje w drodze decyzji Zakładu.
Decyzję, o której mowa w pkt 7, z zastrzeżeniem art. 6 ust. 4 [5], Zakład wydaje w ciągu 14 dni od dnia: otrzymania orzeczenia lekarza orzecznika; wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.
Jeżeli w wyniku decyzji zostało ustalone prawo do jednorazowego odszkodowania oraz jego wysokość, Zakład dokonuje z urzędu wypłaty odszkodowania w terminie 30 dni od dnia wydania decyzji.
Od decyzji przysługuje odwołanie w trybie i na zasadach określonych w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych.
Stały lub długotrwały uszczerbek na zdrowiu oraz jego związek z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową ustala lekarz orzecznik. W przypadku ustalania prawa do świadczeń, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2 i 5-8 [5], lekarz orzecznik ustala również niezdolność do pracy oraz jej związek z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową, a także związek śmierci ubezpieczonego lub rencisty z takim wypadkiem lub chorobą.

* Dokumenty składane w postaci kserokopii powinny być poświadczone zgodnością z oryginałem.

Spis podstawowych aktów prawnych

[1] Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz. U. z 1998r. nr 21, poz. 94).

[2] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 lipca 1998r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz sposobu ich dokumentowania, a także zakresu informacji zamieszczanych w rejestrze wypadków przy pracy (Dz. U. nr 115, poz. 744).

[3] Rozporządzenie MGiP z dnia 16 października 2004r. w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy (Dz. U. z 2004r. nr 227, poz. 2298).

[4] Rozporządzenie MGiPS z dnia 8 grudnia 2004r. w sprawie statystycznej karty wypadku przy pracy (Dz. U. z 2004r. nr 269, poz. 2672).

[5] Ustawa z dnia 30 października 2002r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. nr 199, poz. 1673).

WYPADEK W DRODZE DO PRACY LUB Z PRACY - DEFINICJA

1. Za wypadek w drodze do pracy lub z pracy uważa się nagłe zdarzenie, wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło w drodze do lub z miejsca wykonywania zatrudnienia lub innej działalności stanowiącej tytuł ubezpieczenia chorobowego, jeżeli droga ta była najkrótsza i nie została przerwana. Jednakże uważa się, że wypadek nastąpił w drodze do pracy lub z pracy, mimo że droga została przerwana, jeżeli przerwa była życiowo uzasadniona i jej czas nie przekraczał granic potrzeby, a także wówczas, gdy droga, nie będąc drogą najkrótszą, była dla ubezpieczonego ze względów komunikacyjnych najdogodniejsza.

2. Za drogę do pracy lub z pracy uważa się oprócz drogi z domu do pracy lub z pracy do domu również drogę do miejsca lub z miejsca:

1) innego zatrudnienia lub innej działalności stanowiącej tytuł ubezpieczenia chorobowego,

2) zwykłego wykonywania funkcji lub zadań zawodowych albo społecznych,

3) zwykłego spożywania posiłków,

4) odbywania nauki lub studiów.

PROCEDURA POSTĘPOWANIA W RAZIE WYPADKU W DRODZE DO PRACY LUB Z PRACY

I. ZAWIADOMIENIE O WYSTĄPIENIU WYPADKU

Podstawa prawna: Zawiadomienie o wypadku w drodze do pracy/z pracy* (w załączeniu)

Dokument: [2]

Adresat: dokumentacja pracodawcy

Uwaga: Zawiadomienie o wypadku może być złożone przez poszkodowanego, członków rodziny lub świadków. Dopuszczalna jest także forma ustna.

II. WYZNACZENIE OSOBY PRZEPROWADZAJĄCEJ DOCHODZENIE POWYPADKOWE

Uwaga: Dochodzenie powypadkowe prowadzi jedna osoba wyznaczona przez pracodawcę (np. osoba odpowiedzialna za prowadzenie spraw pracowniczych).

III. USTALENIE OKOLICZNOŚCI, PRZYCZYN I SKUTKÓW WYPADKU

Podstawa prawna: [2]

Dokumenty:

A. Oświadczenia świadka/poszkodowanego* (w załączeniu)

B. Zaświadczenie o czasowej niezdolności do pracy

C. Informacje i dowody od innych organów badających okoliczności i przyczyny wypadku

Dokumentacja tego etapu stanowi załączniki do karty wypadku

Uwaga: W przypadku postępowania odszkodowawczego kopie oświadczeń powinny mieć potwierdzeniazgodności z oryginałem.

IV. SPORZĄDZENIE KARTY WYPADKU W DRODZE DO PRACY LUB Z PRACY

Podstawa prawna: [2]

Dokument: Karta wypadku w drodze do pracy lub z pracy (w załączeniu)

Adresaci: - poszkodowany (za potwierdzeniem odbioru) - dokumentacja powypadkowa pracodawcy

Uwagi:

Jeżeli ze stanu faktycznego wynika, że:

wypadek nie może być uznany za wypadek w drodze do pracy lub z pracy, albo
wypadek nastąpił z powodu umyślnego lub wynikającego z rażącego niedbalstwa naruszenia przepisów o ochronie życia lub zdrowia, albo
do wypadku przyczynił się w sposób istotny sam pracownik będący w stanie nietrzeźwości - należy w ust. 9 karty wypadku podać krótkie uzasadnienie zajętego stanowiska.

Jeżeli pracownik nie zgadza się z ustaleniami, o których mowa w ust. 9 karty wypadku - zakład pracy obowiązany jest przekazać sporządzoną kartę wypadku oddziałowi ZUS w celu zajęcia stanowiska.
Jeżeli pracownik lub członkowie rodziny zmarłego/poszkodowanego występują do organu rentowego z wnioskiem o przyznanie jednorazowego odszkodowania lub renty inwalidzkiej z tytułu następstw wypadku w drodze do pracy lub z pracy, zakład pracy obowiązany jest dołączyć do tego wniosku drugi egzemplarz sporządzonej karty wypadku wraz ze wszystkimi dowodami, na podstawie których kartę tę sporządził.
Zakład pracy powinien udzielić pracownikowi, względnie członkom jego rodziny niezbędnej pomocy w zebraniu dowodów stwierdzających fakt i okoliczności wypadku, zwłaszcza w razie ciężkiego uszkodzenia ciała lub śmierci pracownika. W miarę potrzeby, zakład pracy powinien również przeprowadzić dodatkowe postępowanie wyjaśniające we własnym zakresie.

V. USTALENIE UPRAWNIEŃ DO ŚWIADCZEŃ Z TYTUŁU WYPADKU

Podstawa prawna: [1], [2], [3], [4]

Dokumenty:

A. Zaświadczenie o stanie (pogorszeniu stanu) zdrowia (N-9) (w załączeniu)

B. Pismo do Inspektoratu ZUS z kompletem dokumentacji

Sporządza: Pracodawca: B. Poszkodowany

Adresaci: - właściwy terenowo organ ZUS

Uwagi:

1. Świadczenia przyznaje się na wniosek pracownika, a w razie śmierci poszkodowanego na wniosek uprawnionych do świadczeń członków rodziny.

2. Stopień uszczerbku na zdrowiu określa lekarz orzecznik ZUS właściwego dla miejsca zamieszkania poszkodowanego oddziału ZUS.

3. Po zakończeniu leczenia powypadkowego pracodawca kieruje poszkodowanego z zaświadczeniem (N-9) do zakładu służby zdrowia w celu określenia stanu zdrowia.

4. Na wniosek poszkodowanego pracodawca przekazuje do właściwego oddziału ZUS (według miejsca zamieszkania pracownika) pismo z następującymi załącznikami:

a) karta wypadku w drodze do pracy lub z pracy z załącznikami (patrz pkt III i IV) - jako oryginał,

b) zaświadczenie o stanie (pogorszeniu stanu) zdrowia poszkodowanego (N-9) - dla ZUS oryginał,

c) poświadczony odpis umowy o pracę (dotyczy jednostek gospodarki nieuspołecznionej),

d) imienne zaświadczenie o odprowadzaniu składki ZUS (z numerem NKP);

5. Wszystkie załączniki do karty wypadku, wyjaśniające przyczyny i okoliczności wypadku, przekazywane do ZUS powinny mieć potwierdzenia zgodności podpisów*. Do informacji i dowodów zebranych przez inne organy badające zdarzenie (np. przez policję) należy dołączyć wstępny protokół. Karta informacyjna pogotowia ratunkowego powinna określać datę i godzinę udzielenia pomocy.

6. Dokumentację do ZUS składa się w jednym egzemplarzu.

VI. PODSTAWA PRAWNA OKREŚLAJĄCA WIELKOŚĆ I RODZAJE ŚWIADCZEŃ

[1] Ustawa z dnia 26 czerwca 1974r. - Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz. U. z 1998r. nr 21, poz. 94) - 100% wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy (art. 92 § 1 pkt 2).

[2] Rozporządzenie MPiPS z dnia 24 grudnia 2002r. w sprawie szczegółowych zasad oraz trybu uznawania zdarzenia za wypadek w drodze do pracy lub z pracy, sposobu jego dokumentowania, wzoru karty wypadku w drodze do pracy lub z pracy oraz terminu jej sporządzania (Dz. U. nr 237, poz. 2015).

[3] Ustawa z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. nr 162, poz. 1118).

- renta z powodu niezdolności do pracy (art. 57 i 57a),

- renta rodzinna (art. 65),

- dodatki do emerytur i rent (art. 75 i 76),

- zasiłek pogrzebowy (art. 77).

[4] Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. nr 60, poz. 636).

- zasiłek chorobowy (art. 4-17).

* Dokumenty składane w postaci kserokopii powinny być poświadczone za zgodność z oryginałem.

Spis podstawowych aktów prawnych

[1] Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jednolity: Dz. U. z 1998 r. nr 21, poz. 94).

[3] Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. nr 162, poz. 1118).

[4] Ustawa z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. nr 60, poz. 636).

PROCEDURA POSTĘPOWANIA POWYPADKOWEGO

I. Definicje, zgłoszenie wypadku

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 30 października 2002r. (Dz. U. nr 199, poz. 1673)

Rozporządzenie MPiPS z dnia 19 grudnia 2002r. (Dz. U. nr 236, poz. 1992)

Dokument: Powiadomienie o wypadku (wzór w załączeniu)

Sporządza: Podmiot

Adresat: właściwa terenowa jednostka org. ZUS

D e f i n i c j e: (dotyczy wypadków osób ubezpieczonych niebędących pracownikami)

Za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w okresie ubezpieczenia wypadkowego z danego tytułu podczas:

1) uprawiania sportu w trakcie zawodów i treningów przez osobę pobierającą stypendium sportowe,

2) wykonywania odpłatnie pracy na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania,

3) pełnienia mandatu posła lub senatora pobierającego uposażenie,

4) odbywania szkolenia lub stażu przez absolwenta pobierającego stypendium w okresie odbywania tego stażu lub szkolenia na podstawie skierowania wydanego przez powiatowy urząd pracy,

5) wykonywania przez członka rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych oraz przez inną osobę traktowaną na równi z członkiem spółdzielni, w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych, pracy na rzecz tych spółdzielni,

6) wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia,

7) współpracy przy wykonywaniu pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia,

8) wykonywania zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności pozarolniczej w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych,

9) wykonywania zwykłych czynności związanych ze współpracą przy prowadzeniu działalności pozarolniczej w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych,

10) wykonywania przez osobę duchowną czynności religijnych lub czynności związanych z powierzonymi funkcjami duszpasterskimi lub zakonnymi,

11) odbywania zastępczych form służby wojskowej,

12) nauki w Krajowej Szkole Administracji Publicznej przez słuchaczy pobierających stypendium,

13) wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło - jeżeli umowa taka została zawarta z pracodawcą, z którym osoba pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje ona pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy.

Za śmiertelny wypadek przy pracy uważa się wypadek, w wyniku którego nastąpiła śmierć w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy od dnia wypadku.

Za ciężki wypadek przy pracy uważa się wypadek, w wyniku którego nastąpiło ciężkie uszkodzenie ciała, takie jak: utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności rozrodczej lub inne uszkodzenie ciała albo rozstrój zdrowia, naruszające podstawowe funkcje organizmu, a także choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba psychiczna, całkowita lub częściowa niezdolność do pracy w zawodzie albo trwałe, istotne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała.

Za zbiorowy wypadek przy pracy uważa się wypadek, któremu w wyniku tego samego zdarzenia uległy co najmniej dwie osoby.

Ustalenia okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy dokonuje w karcie wypadku:

1) podmiot wypłacający stypendium sportowe - w stosunku do pobierających te stypendia,

2) podmiot, na którego rzecz wykonywana jest odpłatnie praca w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania - w stosunku do wykonujących tę pracę na podstawie skierowania do pracy,

3) Kancelaria Sejmu i Kancelaria Senatu - w stosunku do posłów i senatorów,

4) pracodawca lub jednostka, w której absolwent odbywa staż, lub jednostka, w której absolwent odbywa szkolenia na podstawie skierowania pobierającego stypendium, w okresie odbywania tego stażu lub szkolenia na podstawie skierowania wydanego przez powiatowy urząd pracy,

5) spółdzielnia produkcyjna, spółdzielnia kółek rolniczych - w stosunku do członków tych spółdzielni oraz innych osób traktowanych na równi z członkiem spółdzielni, w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych, wykonujących pracę na rzecz tych spółdzielni,

6) podmiot, na którego rzecz wykonywana jest praca na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia - w stosunku do wykonujących te umowy,

7) osoba wykonująca pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia - w stosunku do wykonujących te umowy,

8) osoba wykonująca pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia - w stosunku do współpracujących z tą osobą,

9) Zakład - w stosunku do prowadzących pozarolniczą działalność oraz współpracujących przy prowadzeniu takiej działalności w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych,

10) Komisja ds. Zaopatrzenia Emerytalnego Twórców - w stosunku do twórców i artystów,

11) właściwa zwierzchnia instytucja diecezjalna lub zakonna - w stosunku do duchownych,

12) pracodawca, u którego poborowy odbywa zastępczą służbę wojskową - w stosunku do odbywających tę służbę,

13) Krajowa Szkoła Administracji Publicznej - w stosunku do słuchaczy tej szkoły pobierających stypendium,

14) pracodawca - w stosunku do osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia albo umowy o dzieło, jeżeli umowa taka została zawarta z pracodawcą, z którym osoby te pozostają w stosunku pracy,

15) podmiot, z którym została zawarta umowa agencyjna, umowa zlecenia lub umowa o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowa o dzieło - w stosunku do osób wykonujących umowę, jeżeli w ramach takiej umowy praca jest wykonywana na rzecz pracodawcy, z którym osoby te pozostają w stosunku pracy.

II. Prowadzenie postępowania powypadkowego

Podstawa prawna: jak w pkt I

Dokumenty: A. Protokół z oględzin miejsca wypadku (wzór w załączeniu)

B. Szkic - opis miejsca, fotografia (wzór w załączeniu)

C. Protokoły przesłuchań poszkodowanego i świadków (wzór w załączeniu)

D. Inne dokumenty niezbędne do ustalenia przyczyn i okoliczności wypadku

E. Karta wypadku

Sporządza: Podmiot

Adresat: ZUS, poszkodowany, podmiot

1. Ustalenie, czy wydarzenie uznaje się za wypadek przy pracy, następuje po zbadaniu jego okoliczności, a w szczególności przez:

a) zabezpieczenie miejsca wypadku w sposób pozwalający odtworzyć jego okoliczności,

b) dokonanie oględzin miejsca wypadku, stanu technicznego maszyn i innych urządzeń technicznych, stanu urządzeń ochronnych oraz zbadanie warunków wykonywania pracy i innych okoliczności, które mogły mieć wpływ na powstanie wypadku,

c) przesłuchanie poszkodowanego, jeżeli stan jego zdrowia na to pozwala,

d) przesłuchanie świadków wypadku,

e) zebranie innych dowodów dotyczących wypadku, uznanych za niezbędne.

Czynności powyższe wykonywane są przez podmiot prowadzący postępowanie (jak w pkt I).

Uwagi:

- W postępowaniu może uczestniczyć przedstawiciel ZUS.

- W razie nieuznania zdarzenia za wypadek przy pracy (pkt 4 karty wypadku), należy bardzo szczegółowo uzasadnić podjęcie takiej decyzji.

- Oględziny miejsca wypadku powinny być wykonane niezwłocznie po uzyskaniu informacji o zaistniałym wydarzeniu.

- Karta wypadku powinna być sporządzona w terminie 14 dni od daty uzyskania informacji o wypadku.

- Poszkodowany ma prawo zgłosić uwagi i zastrzeżenia do ustaleń zawartych w karcie wypadku. Uwagi i zastrzeżenia powinny być dołączone do karty wypadku.