Stanowisko Pracy

OPERATOR ELEKTRYCZNEGO WÓZKA WIDŁOWEGO

Marcin Pokrzywnicki

Politechnika Radomska

Wydział Transportu

Semestr I Grupa 12B

I. Kto to jest operator wózka jezdnego widłowego?

Jest to pracownik, który obsługuje przemysłowy wózek wyposażony w urządzenia do podnoszenia oraz wykonuje różne inne zadania związane z tą pracą.

II. Definicja i/lub opis zawodu

Operator wózka jezdnego widłowego prowadzi przemysłowy wózek napędzany prądem elektrycznym, wyposażony w urządzenia do podnoszenia, takie jak podnośnik widłowy, wysięgnik, czerpak/łyżka, hak krętlikowy, zaciski, platformę do podnoszenia, naczepę do pchania, ciągnięcia, układania w sterty lub przemieszczania wyrobów, sprzętu lub materiałów w magazynach, składowiskach czy w fabrykach. Za pomocą dźwigni i pedałów kieruje wózkiem i steruje urządzeniami do podnoszenia. Ustawia widły, platformę i inne urządzenia do podnoszenia pod, nad, lub wokół załadowanych palet, podstawek, skrzyń, wyrobów lub materiałów, przyczepia i transportuje ładunki do miejsca przeznaczenia. Rozładowuje materiały i układa je w stosy przez podnoszenie i opuszczanie urządzeń do podnoszenia. Może inwentaryzować materiały i dostarczać je pracownikom zgodnie z potrzebami. Może ważyć materiały lub wyroby i rejestrować ciężar na etykietach lub paletach produkcyjnych. Może smarować wózek, ładować akumulatory. W zależności od przemieszczanego produktu może zostać sklasyfikowany jako ładowacz np. ołowiu, w zależności od procesu, w którym bierze udział jako operator wózka.

II. Jakie zagrożenia wiążą się z wykonywaniem tego

zawodu?

• Wózki widłowe mogą przewrócić się z powodu nadmiernego obciążenia, nieodpowiedniego rozmieszczenia ładunku, błędów w prowadzeniu i obsługiwaniu, czy nieodpowiedniej konserwacji. Może powodować to zagrożenie życia ich operatorów.

• Operatorzy widłowych wózków jezdnych mogą ulec poważnym urazom w wyniku przygniecenia przez źle umocowany ładunek na wózku.

• Nadmierny wysiłek fizyczny podczas pracy, wielogodzinne siedzenie w wymuszonej pozycji ciała (niewygodne siedzisko) oraz wibracje mogą powodować bóle pleców, ramion i rąk.

III. Czynniki środowiska pracy związane

z wykonywanym zawodem oraz ich możliwe

skutki dla zdrowia

a) Czynniki mogące powodować wypadki

• Nieostrożne wchodzenie lub schodzenie z siedziska operatora - możliwość urazów w wyniku poślizgnięcia, potknięcia i upadku

• Nieostrożne prowadzenie wózka, zwłaszcza po śliskiej, nierównej nawierzchni, będące przyczyną przewrócenia się wózka, spadnięcia wózka z wyższego poziomu na niższy, spadnięcia nieodpowiednio umieszczonego ładunku - możliwość urazów

• Nadmierne obciążenie wózka, nieodpowiednie ustawienie środka ciężkości, podnoszenie ładunku na zbyt dużą wysokość będące przyczyną przewrócenia się wózka - możliwość urazów

• Stoczenie się wózka spowodowane niewystarczającym użyciem hamulca ręcznego - możliwość urazów

• Obracające się, niezabezpieczone części wózka - możliwość urazów w wyniku przypadkowego pochwycenia

• Stacjonarne przeszkody np. budynek, ściana lub poruszające się obiekty (zwłaszcza, gdy pole widzenia jest ograniczone przez ładunek) - możliwość urazów w wyniku zderzenia

• Prąd elektryczny - możliwość porażenia w przypadku wadliwie działającego sprzętu elektrycznego

• Niebezpieczne substancje chemiczne uwalniające się w wyniku upadku i zniszczenia (zmiażdżenia) zbiorników - możliwość ostrych zatruć oraz urazów spowodowanych stłuczonym szkłem

• Stężony kwas podczas ładowania akumulatora - możliwość poparzeń chemicznych w wyniku rozlania

b) Czynniki fizyczne

• Wibracje ogólne spowodowane sztywną konstrukcją wózka, źle amortyzowanym siedziskiem operatora, (np. brak lub nieodpowiednio dopasowane zawieszenie) oraz długotrwałym prowadzeniem wózka po nierównym terenie - możliwość zaburzeń w funkcjonowaniu narządów wewnętrznych klatki piersiowej i jamy brzusznej oraz dolegliwości bólowe wynikające z przeciążenia układu mięśniowego - szkieletowego

• Nadmierny hałas podczas pracy w zamkniętych pomieszczeniach - możliwość uszkodzenie słuchu

• Niedostosowanie temperatury otoczenia podczas pracy (niska lub wysoka temperatura) - możliwość odmrożeń, ostrych i przewlekłych chorób układu oddechowego

c) Czynniki chemiczne i pyły

• Rozbryzgujące się w powietrzu cząstki żrących substancji chemicznych (w niezabezpieczonym ładunku) - możliwość chemicznych urazów oczu oraz poparzeń

d) Czynniki biologiczne

• Aerozole zawierające mikroorganizmy (bakterie, wirusy, grzyby), unoszące się w powietrzu w wyniku poruszania się wózka (w źle wentylowanych, zakurzonych, zanieczyszczonych pomieszczeniach) - możliwość reakcji uczuleniowych i zarażenia chorobami zakaźnymi

e) Czynniki ergonomiczne, psychospołeczne i związane z

organizacją pracy

• Nadmierny wysiłek fizyczny podczas prowadzenia wózka, długotrwałe siedzenie w wymuszonej pozycji ciała - możliwość dolegliwości bólowych wynikających z przeciążenia układu mięśniowo-szkieletowego, zwłaszcza rąk, ramion i pleców

• Częste odwracanie głowy i napinanie karku podczas jazdy wstecznej oraz podczas transportu ładunków o dużych rozmiarach ograniczających pole widzenia operatora - możliwość dolegliwości bólowych

• Długotrwała praca w warunkach niedostatecznego oświetlenia, trudności w adaptacji do nagłych zmian oświetlenia (np. od ciemności do jasnego oświetlenia) - możliwość problemów ze wzrokiem (przemęczenie oczu, pieczenie, podrażnienie, podwójne widzenie itd.)

• Inne pojazdy lub piesi stwarzający zagrożenie wypadkowe - możliwość stresu psychicznego

f) Działania profilaktyczne

• Należy układać palety w sposób zapewniający bezpieczeństwo. Nie należy przekraczać zalecanego ciężaru czy wysokości.

• Należy zainstalować odpowiednie urządzenie chroniące przez przewróceniem się wózka.

• Należy stosować ochronniki słuchu.

• Należy stosować rękawice chroniące przed czynnikami chemicznymi, a jeśli to nie jest możliwe, używać kremy ochronne.

• Należy stosować środki ochrony oczu.

• Nie należy obsługiwać widłowego wózka jezdnego napędzanego ropą lub benzyną w zamkniętych lub nieodpowiednio wentylowanych pomieszczeniach. Zalecane jest stosowanie wózków o napędzie elektrycznym.

• Należy stosować środki ochrony układu oddechowego, jeśli ruch wózka powoduje unoszenie się dużych ilości pyłu.

IV. Informacje szczegółowe

a) Charakterystyka wózków widłowych

Typowe wózki widłowe składają się z:

• szkieletu wózka wykonanego ze stali,

• kół, zależnie od zastosowania czterech, bądź trzech

• silnika elektrycznego, zasilanego z baterii akumulatorów,

• przeciwwagi, czyli dodatkowego obciążenia, najczęściej z bloku stali umieszczonego w tylnej części wózka celem zapewnienia jego równowagi podczas przewożenia przedmiotów przeciążających przód wózka,

• masztu zamocowanego pionowo z przodu wózka, którego konstrukcja umożliwia podnoszenie, opuszczanie i pochylanie ładunku,

• wideł, wykonanych z jednolitego kawałka stali o kształcie litery "L" każda, poruszanych w pionie za pośrednictwem łańcucha. Możliwe jest też używanie innych, niestandardowych chwytników, przystosowanych do transportu beczek, pudeł kartonowych, odśnieżania i innych zastosowań,

• karetki - stalowego elementu zamocowanego do masztu, na którym z kolei montuje się widły oraz kratkę ochronną.

• kraty ochronnej z metalowych płaskowników, zamocowanej do karetki (za widłami przed masztem), zabezpieczającej przed zsunięciem się przewożonych elementów na operatora wózka,

• metalowej klatki bezpieczeństwa, zabezpieczającej operatora wózka przed spadającymi z góry przedmiotami,

• kabiny operatora, z kierownicą, pedałami i dźwigniami umożliwiającymi sterowanie wózkiem. Kabina najczęściej jest otwarta, posiada jednak zabezpieczenia chroniące operatora wózka przed wypadkami.

b) Sterowanie i możliwości

Sterowanie wózka widłowego obejmuje sterowanie układem jezdnym, a więc ruchem samego wózka, oraz sterowanie masztem i widłami celem podnoszenia, opuszczania lub przechylania ładunku.

c) Kierowanie wózkiem

Urządzenia sterujące ruchem wózka są podobne do samochodowych - występuje kierownica oraz pedały gazu i hamulca, często też, choć nie zawsze, sprzęgło. Zależne jest to od zastosowanego układu napędowego:

• Skrzynia biegów ze sprzęgłem ciernym

• Skrzynia biegów ze sprzęgłem hydrokinetycznym

• Przekładnia hydrokinetyczna (hydrodynamiczna)

• Przekładnia hydrostatyczna

W większości wózków są jedynie dwa biegi: do przodu i wsteczny. Natomiast prowadzenie wózka różni się znacznie od prowadzenia samochodu. Wózek widłowy jest zwrotniejszy od samochodu, promień skrętu jest zdecydowanie mniejszy. Często też dokonuje się nim precyzyjnych manewrów na niewielkiej przestrzeni, używając maksymalnego skrętu kół. Przy kierowaniu wózkiem trzeba również pamiętać o środku ciężkości obciążonego wózka. Zakręt na dużej szybkości przy podniesionym wysoko ładunku może się skończyć wypadkiem - przewróceniem się wózka, co wynika z praw fizyki.

d) Operowanie ładunkiem

Wszystkie wózki widłowe pozwalają na opuszczanie i podnoszenie wideł, większość na przechylanie masztu w przód i w tył. Niektóre bardziej zaawansowane konstrukcje pozwalają też operatorowi sterować rozstawem wideł (odstępem między nimi) za pomocą dźwigni, bez konieczności ich ręcznego przesuwania.

Prawidłowy załadunek: ładunek (najczęściej na palecie) powinno się umieścić na wyprostowanych widłach (równoległych do podłoża), następnie podnieść go na ok. 30 cm nad podłoże i nachylić maszt w kierunku do operatora. Podjechać na miejsce załadunku, podnieść paletę na odpowiednią wysokość, wyprostować maszt, opuścić widły i odjechać spod palety, a na koniec opuścić widły. Prawidłowy rozładunek: te same operacje w odwrotnej kolejności.

e) Możliwości

Udźwig wózka widłowego wynosi, zależnie od typu, od kilkuset kg do ponad 5 ton. Specjalne typy mają udźwig nawet do 50 ton.

f) Bezpieczeństwo

Podstawowe parametry techniczne wózka widłowego są umieszczane na tabliczce znamionowej przez producenta wózka. Dla bezpieczeństwa, nie powinno się przekraczać dopuszczalnego maksymalnego obciążenia podanego na tabliczce. Zalecenia bezpieczeństwa w zakresie obchodzenia się z paliwami płynnymi czy gazem są analogiczne jak w przypadku innych pojazdów. Należy pamiętać o tym, że przy podniesionym ładunku wózek jest niestabilny i kontrolować położenie środka ciężkości, by nie dopuścić do przewrócenia się wózka. Ładunek należy przewozić przy ustawieniu wideł 30 cm powyżej nawierzchni i maszcie przechylonym w stronę operatora. Do obsługi wózka widłowego konieczne jest posiadanie odpowiednich uprawnień oraz pozytywny wynik badań psychotechnicznych. Uprawnienia do obsługi wózków widłowych wydają firmy posiadające stosowny certyfikat. W Polsce kursy obsługi wózków widłowych organizują i wydają zaświadczenia ośrodki szkoleniowe posiadające uprawnienia do prowadzenia szkoleń "Kierowca wózków jezdniowych" wydane przez Ośrodek Doskonalenia Kadr w Mysłowicach.

Opis wózka firmy Still Model RX 50 (udźwig 1,0 - 1,6 tony)

a) Napęd

Silnik prądu trójfazowego napędzany 24V oddziałuje bezpośrednio na kierowane tylne koło RX 50 i zapewnia wysoką sprawność oraz dynamikę jazdy. Napęd prądu trójfazowego (technologia ASM) zapewnia szybkie ruszanie z miejsca i dużą zdolność pokonywania wzniesień. Hermetycznie zamknięta obudowa oraz brak szczotek węglowych czyni silnik napędowy całkowicie bezobsługowym.

Siła silnika oddziałuje na długie ramię dźwigni zawsze w kierunku jazdy tylnego koła, przez co zapewnia optymalny współczynnik sprawności. Przy częstej jeździe na wąskich zakrętach zużywa się w zależności od przebiegu pracy do 30% energii mniej w porównaniu do dwusilnikowego napędu na przednie koła.

Dzięki elektrycznemu hamowaniu odzyskowemu po zwolnieniu pedału gazu silnik może w zależności od warunków eksploatacji zasilać zwrotnie akumulator do 15% energii i tym samym wydłużyć okres użytkowania wózka na jednym ładowaniu akumulatora do 1,5 godziny. Dzięki temu zbędne jest często międzyładowanie lub wymiana akumulatora, a także istnieje możliwość stosowania mniejszych akumulatorów.

Niezużywające się hamulce elektryczne przyczyniają się następnie do mniejszego o 90% ścierania okładzin hamulcowych, przez co zmniejszają się koszty konserwacji.

Delikatna jazda przy optymalnym wykorzystaniu energii jest zapewniona dzięki systemowi sterowania STILL. Umożliwia on dodatkowo zatrzymanie się nieruchomo wózka na rampie bez potrzeby włączania hamulca.

Układ sterowania jazdą jest schowany z tyłu w przeciwwadze i bezpośrednio z nią połączony. Ciepło generowane przez urządzenie sterujące odprowadzane jest na duża powierzchnię przeciwwagi. Ta lokalizacja zapewnia bardzo dobre chłodzenie bez potrzeby instalowania dodatkowych wentylatorów oraz czyni pracę cichą i niezawodną.

Dostosowanie prędkości jazdy w zależności od kąta wychylenia kół podwyższa bezpieczeństwo jazdy i oszczędza (chroni) ładunek.

b) Układ elektryczny

Układ elektryczny wózka RX 50 pracuje w sposób cyfrowy wymieniając informacje pomiędzy podzespołami elektrycznymi poprzez system CAN-Bus (Controller Area Network), który był już wcześniej stosowany z powodzeniem w przemyśle samochodowym. Zredukowana w ten sposób liczba kabli i wtyków podwyższa bezpieczeństwo eksploatacji i poprzez istniejące przyłącza umożliwia proste doposażenie dalszych elektrycznych urządzeń odbiorczych.

c) Maszt

Nieograniczający widoczności maszt firmy STILL jest ułożyskowany wysoko na ramie i połączony u dołu z przednią osią. W zależności od zastosowania mamy do dyspozycji:

• 
  Maszt podwójny (Tele): wersja masztu nadająca się do wielu zastosowań z pełną widocznością przez maszt i korzystna pod względem cenowym,

• Maszt podwójny z wolnym skokiem (NiHo): uzupełnia maszt teleskopowy poprzez dodatkowy środkowy siłownik pełnego wolnego skoku, aby wysoko sztaplować pod niskimi stropami; istnieje wówczas możliwość wykorzystania miejsca aż po sam dach,

• Maszt potrójny (Triplex): do zastosowań w przypadku niskich przejazdów przez drzwi, przy jednoczesnym wysokim podnoszeniu; istnieje możliwość wykorzystania miejsca aż po sam dach.Dzięki zastosowaniu wsuwanych w siebie sekcji masztu wraz ze zintegrowanymi siłownikami podnoszenia i schowanymi w ich tylnej części łańcuchami, powstał maszt o zwartej zabudowie nieprzesłaniający pola widzenia operatora. Węże hydrauliczne do oprzyrządowania dodatkowego poprowadzono w niewidocznym miejscu profili masztu bez bębnów wężowych - aby zapewnić eksploatację bez zbędnego ścierania węży także w przypadku oprzyrządowania dodatkowego.

d) Przesuw osi

Zmiana rozstawu osi kół o około 100 mm następuje dzięki środkowemu siłownikowi na osi przedniej. Takie przedłużenie rozstawu osi kół ma następujące zalety:

• Większy komfort jazdy ze względu na niewielkie odchyły pojazdu i

podwyższone bezpieczeństwo przy transporcie ładunków,

• Pewne przenoszenie siły napędowej na podłoże poprzez zwiększony do

56% docisk tylnego koła ze względu na długą dźwignię do osi

przedniej, co ułatwia zwłaszcza jazdę po rampach,

• Usunięcie zbędnego zwiększonego ciężaru na tylnym kole poprzez

przemieszczenie masy, co zapewnia zmniejszone zużycie energii i

większy zasięg działania na jednym ładowaniu akumulatora. Zalety

krótkiego rozstawu osi kół,

• Większa skrętność pozwala lepiej wykorzystać miejsce w magazynie i

nie wymaga od operatora zbyt dużo manewrowania.

e) Układ hydrauliczny

Liczba obrotów silnika pompy regulowana jest przez system sterowania STILL w zależności od potrzeb i w dokładny sposób poprzez położenie dźwigienki zaworowej lub koła kierownicy. Pozwala to na dłuższą eksploatację wózka na jednym ładowaniu akumulatora.

Także sam układ hydrauliczny poprawia zużycie energii poprzez:

• wysoki współczynnik sprawności pompy hydraulicznej przy niskiej

liczbie obrotów (Np. podczas kierowania). Tarcze rozruchowe pokryte brązem o bardzo dobrych właściwościach ślizgowych - dociśnięte w kanałach przepływu - uszczelniają koła zębate względem obudowy i zapewniają przepływ oleju wewnątrz pompy bez żadnych strat,

• zastąpienie zaworów naprężania wstępnego zaworami utrzymującymi obciążenie, co powoduje, że pompa np. podczas pochylania masztu bez ładunku nie musi radzić sobie z dużymi, nastawionymi wstępnie naprężeniami zaworów o określonym ciśnieniu hydraulicznym.

• zawór priorytetowy jest połączony bezpośrednio z pompą tak, że nie ma już złącz ani węży hydraulicznych. Unika się w ten sposób wycieków i zapewnia bezpieczniejszą i czystszą eksploatację.

f) Stanowisko kierowcy

• 
  Nisko umieszczony stopień do wsiadania, dużo miejsca na nogi oraz pochylona płyta podłogowa z wykładziną antypoślizgową zapewniają szybkie i wygodne wchodzenie i wychodzenie z pojazdu oraz wygodną pozycję nóg podczas jazdy,

• Dzięki bezstopniowo nastawialnej kolumnie kierownicy z małym kołem kierownicy możliwe jest ergonomiczne dostosowanie stanowiska do kierowcy; podczas skręcania kierowca wykonuje tylko niewielkie ruchy rękoma,

• Rozmieszczenie pedałów tak jak w samochodzie osobowym można ewentualnie zastąpić rozmieszczeniem dwóch pedałów, tak aby dostosować RX 50 do osobistych przyzwyczajeń operatorów celem uzyskania maksymalnego przeładunku towarów,

• Włącznik V-N-R na dźwigience zaworowej (podnoszenie i opuszczanie) umożliwia szybkie, komfortowe przełączanie kierunku jazdy bez potrzeby przekładania rąk, co przyczynia się do zwiększonej koncentracji operatora przy pracy nawet na długich zmianach,

• Ogrzewany display z zegarem, wskaźnikiem stanu konserwacji i stanu naładowania akumulatora oraz z komunikatami o błędach zapewnia zachowanie ciągłej kontroli nad stanem pojazdu także w momencie wjeżdżania z zimnych do ciepłych miejsc eksploatacji,

• Z pomocą 5 programów jazdy do wyboru kierowca może w każdej chwili dostosować do danej sytuacji i do swoich przyzwyczajeń zachowanie RX 50,

• Osłona dachu operatora wózka RX 50 zapewnia swobodę ruchów nawet wysokim operatorom jak i też optymalną widoczność dokoła wózka dzięki profilom dźwigarów osłony dachu ustawionym względem operatora i skręconym o 30°.

V.Algorytm pracy

VI. Ocena ryzyka zawodowego

Operator elektrycznego wózka widłowego

Operator wykonuje pracę w magazynie materiałów budowlanych. Do jego obowiązków należy transport materiałów od samochodu dostawczego do magazynu, układanie go na półkach regałów wysokiego składowania lub w stosach oraz codzienna obsługa techniczna wózka, w tym ładowanie akumulatorów. Wózek jest wyposażony w ergonomiczne siedzisko. Hałas nie przekracza 78dB(A). Operator posiada stosowne uprawnienia do obsługi wózka oraz odpowiednie badania lekarskie. Pomiędzy regałami i stosami towarów jest mała przestrzeń manewrowa, ruch dwukierunkowy, występuje niedoświetlenie.

a) Lista do identyfikacji zagrożeń

Zagrożenie	Źródło zagrożenia (przyczyna)	Możliwe skutki zagrożenia	Środki ochrony przed zagrożeniami
Kontakt z substancjami parzącymi.	Kwas siarkowy z akumulatora, ładowanie akumulatora.	Poparzenie chemiczne na niewielkich powierzchniach ciała, urazy oczu.	Środki ochrony indywidualnej.
Porażenie prądem.	Urządzenia zasilane prądem elektrycznym, ładownie akumulatorów.	Śmierć lub inne skutki porażenia.	Przestrzeganie procedur i instrukcji, dobry stan techniczny instalacji.
Potknięcie, upadek na tym samym poziomie.	Droga dojścia do wózka, śliskie powierzchnie, zastawione przejścia, itp.	Kalectwo, złamania kończyn, zwichnięcia, potłuczenia.	Utrzymanie porządku, odpowiednie obuwie, wzmożona uwaga.
Potrącenie przez ruchome obiekty.	Inne wózki widłowe.	Śmierć, kalectwo, potłuczenie.	Wzmożona uwaga, przestrzeganie przepisów.
Pożar.	Zaprószenie ognia - materiały palne.	Śmierć, poparzenie termiczne.	Przestrzeganie procedur i instrukcji, czujniki dymu.
Przeciążenie układu ruchu mięśniowo-kostnego.	Układanie na palecie, poprawianie ułożonych materiałów.	Urazy układu mięśniowo-szkieletowego.	Szkolenia dotyczące zasad transportu ręcznego.
Skaleczenie.	Ostre, szorstkie powierzchnie opakowań, ustawianie na paletach, wykonywanie obsługi codziennej wózka.	Rany rąk.	Środki ochrony indywidualnej.
Uderzenie, przygniecenie przez spadające przedmiot	Nieprawidłowo ułożone materiały, przewrócenie się wózka.	Śmierć, kalectwo.	Przestrzeganie procedur i instrukcji, wzmożona uwaga, środki ochrony indywidualnej.
Wybuch.	Ładowanie akumulatora.	Śmierć, kalectwo, poparzenie termiczne.	Przestrzeganie procedur i instrukcji.
Zapylenie.	Sypkie materiały, podarte, nieszczelne opakowania.	Choroby dróg oddechowych.	Wentylacja pomieszczeń magazynowych, trwałe opakowania materiałów sypkich.

b) Ocena ryzyka zawodowego w oparciu o PN-N-18002

Zagrożenie	Ciężkość następstw	Prawdopodobieństwo	Ryzyko
Kontakt z gorącymi powierzchniami.	Mała	Mało prawdopodobne	Małe
Kontakt z substancjami parzącymi.	Mała	Prawdopodobne	Małe
Porażenie prądem.	Duża	Prawdopodobne	Duże
Potknięcie, upadek na tym samym poziomie.	średnia	Prawdopodobne	średnie
Potrącenie przez ruchome obiekty.	Duża	Prawdopodobne	Duże
Pożar.	średnia	Mało prawdopodobne	Małe
Przeciążenie układu ruchu mięśniowo-kostnego.	Mała	Wysoce prawdopodobne	średnie
Skaleczenie.	Mała	Prawdopodobne	Małe
Uderzenie, przygniecenie przez spadające przedmiot	Duża	Prawdopodobne	Duże
Wybuch.	Duża	Prawdopodobne	Duże
Zapylenie.	Mała	Prawdopodobne	Małe
Zatrucie.	Mała	Mało prawdopodobne	Małe
Zmienne warunki atmosferyczne.	Mała	Wysoce prawdopodobne	średnie
Ryzyko na stanowisku:			Duże

Określając ciężkość następstw należy się kierować następującymi kryteriami:

• Mała: urazy i choroby, które nie powodują długotrwałej dolegliwości i związanej z nią absencji w pracy,

• Średnia: urazy powodujące długotrwałe dolegliwości i absencję,

• Duża: urazy powodujące ciężkie i stałe dolegliwości i/lub śmierć.

Określając prawdopodobieństwo następstw należy brać pod uwagę następujące kryteria:

• Mało prawdopodobne: następstwa nie powinny wystąpić w okresie całej aktywności zawodowej,

• Prawdopodobne: następstwa, które mogą wystąpić nie więcej niż kilkakrotnie podczas aktywności zawodowej,

• Wysoce prawdopodobne: następstwa zagrożeń występujące wielokrotnie.

c) Ocena ryzyka zawodowego metodą Risk Score

Zagrożenie	Skutki	Ekspozycja	Prawdopodobieństwo	Ryzyko
Kontakt z gorącymi powierzchniami.	Małe	Znikoma	Sporadycznie możliwe	Akceptowalne
Kontakt z substancjami parzącymi.	Małe	Znikoma	Sporadycznie możliwe	Akceptowalne
Porażenie prądem.	Duże	Minimalna	Możliwe do pomyślenia	Akceptowalne
Potknięcie, upadek na tym samym poziomie.	średnie	Minimalna	Sporadycznie możliwe	Akceptowalne
Potrącenie przez ruchome obiekty.	Duże	Minimalna	Sporadycznie możliwe	Akceptowalne
Pożar.	Małe	Minimalna	Sporadycznie możliwe	Akceptowalne
Przeciążenie układu ruchu mięśniowo-kostnego.	średnie	Okazjonalna	Sporadycznie możliwe	Akceptowalne
Skaleczenie.	Małe	Znikoma	Teoretycznie możliwe	Akceptowalne
Uderzenie, przygniecenie przez spadające przedmiot	Duże	Minimalna	Praktycznie możliwe	Małe
Wybuch.	Duże	Znikoma	Teoretycznie możliwe	Akceptowalne
Zapylenie.	średnie	Sporadyczna	Teoretycznie możliwe	Akceptowalne
Zatrucie.	średnie	Sporadyczna	Możliwe do pomyślenia	Akceptowalne
Zmienne warunki atmosferyczne.	Małe	Okazjonalna	Praktycznie możliwe	Akceptowalne
Ryzyko na stanowisku:				Małe

Określając skutki zdarzenia należy się kierować następującymi kryteriami:

• Małe: małe straty materialne, udzielenie pierwszej pomocy,

• Średnie: średnie straty materialne, absencja,

• Duże: duże straty materialne, ciężkie uszkodzenia ciała,

• Bardzo duże: bardzo duże straty materialne, jedna ofiara śmiertelna,

• Poważne: katastrofa, kilka ofiar śmiertelnych,

• Bardzo poważne: poważna katastrofa, wiele ofiar śmiertelnych,

Określając ekspozycję na zagrożenie należy się kierować następującymi kryteriami:

• Znikoma: raz w roku lub rzadziej,

• Minimalna: kilka razy w roku,

• Okazjonalna: raz w miesiącu,

• Sporadyczna: raz w tygodniu,

• Częsta: codziennie,

• Stała: wielokrotnie w ciągu dnia.

Określając prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia stosujemy następujące kryteria:

• Teoretycznie możliwe: 0,000001,

• Możliwe do pomyślenia: 00001,

• Sporadycznie możliwe: 0,0001,

• Mało prawdopodobne: 0,001,

• Praktycznie możliwe: 0,01,

• Całkiem możliwe: 0,1,

• Bardzo prawdopodobne: 0,5 (potocznie - pół na pół).

d) Ocena ryzyka zawodowego metodą PHA

Zagrożenie	Stopień szkód	Prawdopodobieństwo	Ryzyko
Kontakt z gorącymi powierzchniami.	Znikomy	Nieprawdopodobne	Akceptowalne
Kontakt z substancjami parzącymi.	Znikomy	Doraźne wydarzenia	Akceptowalne
Porażenie prądem.	Ciężki	Doraźne wydarzenia	Niedopuszczalne
Potknięcie, upadek na tym samym poziomie.	Poważny	Doraźne wydarzenia	Akceptowalne tylko po wykonaniu oceny
Potrącenie przez ruchome obiekty.	Ciężki	Mało prawdopodobne	Akceptowalne tylko po wykonaniu oceny
Pożar.	Ciężki	Nieprawdopodobne	Akceptowalne tylko po wykonaniu oceny
Przeciążenie układu ruchu mięśniowo-kostnego.	Znikomy	Dosyć częste wydarzenia	Akceptowalne tylko po wykonaniu oceny
Skaleczenie.	Lekki	Doraźne wydarzenia	Akceptowalne tylko po wykonaniu oceny
Uderzenie, przygniecenie przez spadające przedmiot	Poważny	Doraźne wydarzenia	Akceptowalne tylko po wykonaniu oceny
Wybuch.	Ciężki	Nieprawdopodobne	Akceptowalne tylko po wykonaniu oceny
Zapylenie.	Znikomy	Doraźne wydarzenia	Akceptowalne
Zatrucie.	Znikomy	Mało prawdopodobne	Akceptowalne
Zmienne warunki atmosferyczne.	Lekki	Nieprawdopodobne	Akceptowalne
Ryzyko na stanowisku:			Niedopuszczalne

Określając stopień szkód należy się kierować następującymi kryteriami:

• Znikomy: znikome urazy, lekkie szkody,

• Lekki: lekkie obrażenia, wymierne szkody,

• Poważny: ciężkie obrażenia, znaczne szkody,

• Ciężki: pojedyncze wypadki śmiertelne, ciężkie szkody,

• Bardzo ścieżki: zbiorowe wypadki śmiertelne, szkody na bardzo dużą skalę na terenie zakładu,

• Katastrofalny: zbiorowe wypadki śmiertelne, szkody na dużą skalę poza terenem zakładu.

Określając prawdopodobieństwo szkód należy brać pod uwagę następujące kryteria:

• Nieprawdopodobne: praktycznie zerowe,

• Mało prawdopodobne: zdarzające się raz na 10 lat,

• Doraźne wydarzenia: zdarzające się raz w roku,

• Dosyć częste wydarzenia: zdarzające się raz w miesiącu,

• Regularne wydarzenia: zdarzające się raz w tygodniu,

• Bardzo prawdopodobne: duże prawdopodobieństwo wydarzenia (np. codziennie).

d) Ocena ryzyka zawodowego metodą REBA

Ryzyko zawodowe: średnie.

e) Ocena ryzyka zawodowego metodą RULA

Natychmiastowa analiza i wprowadzenie zmian korygujących.

VII. Synonimy

Pracownik obsługujący widłowy wózek jezdny, kierowca widłowego wózka jezdnego, operator wózka przemysłowego.

VIII. Zawody pokrewne

Maszynista żurawia samochodowego, operator żurawia samochodowego, operator dźwigów towarowo-osobowych, maszynista żurawia samojezdnego, kierowca, maszynista ciężkich maszyn budowlanych i drogowych.

IX. Wykonywane czynności

Etykietowanie, kierowanie, klasyfikowanie, konserwowanie, liczenie, ładowanie akumulatorów, ładowanie i rozładowywanie, łączenie, magazynowanie, naciskanie, noszenie, obsługiwanie, oznaczanie, pchanie i ciągniecie, podnoszenie, poruszanie, przemieszczanie, przymocowywanie, rejestrowanie, smarowanie, sprawdzanie (inwentaryzowanie), sprawozdawanie, sterowanie (ruchami), transportowanie, układanie w sterty, ustawianie, ważenie, wymienianie.

X. Podstawowy stosowany sprzęt

Elektryczny wózek jezdny, przewody, liny dźwigowe, palety, kosze i kubły (czerpaki).

XI. Miejsca/obszary, gdzie zawód występuje powszechnie

Magazyny, hurtownie, przemysł ciężki, przemysł metalowy, przetwórstwo drewna, przemysł spożywczy, elektroniczny, włókienniczy itp., doki i porty powietrzne oraz każdy przemysł, w którym potrzebny jest mechaniczny sprzęt do podnoszenia i przemieszczania ciężarów.

XII. Piśmiennictwo

1. Rozporządzenie MIPS z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. (t.j. Dz. U. 2003 nr 169 poz. 1650).

2. Rozporządzenie MPiPS z 14 marca 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach transportowych (Dz. U. nr 26, poz. 313), wraz z późniejszymi zmianami. (Dz. U. nr 82, poz. 930 - obowiązuje od 1 stycznia 2002 r.).

3. Rozporządzenie MZiOS z 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy. (Dz. U. nr 69, poz. 332).

4. Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 8 grudnia 2004 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz.U. 2004 nr 265 poz. 2644)

5. Rozporządzenie ministra gospodarki pracy i polityki społecznej z 4 kwietnia 2003 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym (Dz.U. z 2003 r. nr 65, poz. 603).

6. Informator - „Środki ochrony indywidualnej”. INFOCHRON. Warszawa. CIOP 2000.

24

WAŻENIE DOSTARCZONYCH TOWARÓW

I REJESTROWANIE CIĘŻARÓW NA ETYKIETACH (70 MIN)

START

PRZYGOTOWANIE DO ROZPOCZĘCIA PRACY (20 MIN)

CODZIENNA OBSŁUGA WÓZKA (25 MIN)

ROZŁADUNEK Z SAMOCHODÓW TOWRARÓW DOSTARCZONYCH DO MAGAZYNU (70 MIN)

TRANSPORT TOWARÓW WEWNĄTRZ MAGAZYNU I USTAWIANIE W MIEJSCU PRZEZNACZENIA Z WYKORZYSTANIEM WÓZKA (120 MIN)

INWENTARYZACJA TOWARÓW I DOSTARCZANIE ICH ZGODNIE Z POTRZEBAMI (150 MIN)

ŁADOWANIE AKUMULATORÓW (25 MIN)

PRZYGOTOWANIE DO ZAKOŃCZENIA PRACY (25 MIN)

KONIEC

---