Uniwersytet Jagielloński
Instytut Zarządzania
i Komunikacji Społecznej
Zarządzanie firmą
Studia dzienne.
PREZENTACJA OBIEKTU ANALIZ EMPIRYCZNYCH
Dębska Agata
Gęca Sylwia
Łabuda Katarzyna
Staszak Teresa
Zięba Michał
WSTĘP DO PRACY:
Praca przedstawiona przez nas poniżej zawiera dokładny opis następujących zagadnień:
Wstęp do pracy.
Historia Spółdzielni Handlowo - Produkcyjnej „Rolnik” w Starym Sączu.
Obecna sytuacja SHP „Rolnik”.
Organy Spółdzielni.
Zarząd Spółdzielni.
Schemat organizacyjny w SHP „Rolnik”.
Szczegółowy wykaz komórek organizacyjnych i stanowisk pracy.
Podstawowe wskaźniki ekonomiczne za rok 2000 w porównaniu do roku 1999.
Wartość udzielonych darowizn w roku 2000.
Podsumowanie.
Dane do naszej pracy uzyskaliśmy od Zarządu przedstawionej przez nas Spółdzielni Handlowo - Produkcyjnej „Rolnik”. O historii Spółdzielni dowiedzieliśmy się z następujących pozycji książkowych: „Historia Starego Sącza” F. Kiryka oraz ze skryptu wydanego przez Zarząd i Radę Nadzorczą Gminnej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” pod tytułem „80 lat starosądeckiej spółdzielczości rolniczo - handlowej”.
Pozostałe dane pochodzą z materiałów analityczno - sprawozdawczych z działalności Spółdzielni z ostatnich kilku lat.
HISTORIA SPÓŁDZIELNI HANDLOWO - PRODUKCYJNEJ „ROLNIK” W STARYM SĄCZU.
Spółdzielczość rozwija się w miastach i na wsiach, występuje we wszystkich gałęziach gospodarki: w handlu, przemyśle, usługach a nawet w kulturze. W historii ludzkości jest z pewnością pierwszą organizacją społeczno - gospodarczą o tak masowym charakterze i ogromnej popularności.
Społeczeństwo ubogiego regionu starosądeckiego dostrzegło w rodzącej się spółdzielczości możliwość szybszego wyzwolenia się z przysłowiowej galicyjskiej nędzy. Już w roku 1876 zostaje założona w Starym Sączu jako pierwsza w Galicji spółdzielnia oszczędnościowo - pożyczkowa pod nazwą „Towarzystwo Zaliczkowe”, które działa do dnia dzisiejszego jako Bank Spółdzielczy.
Historia starosądeckiej spółdzielni jest bardzo bogata. Można powiedzieć, że jej początki sięgają początku XX - go wieku.
Działalność do 1945 roku.
W roku 1887 zostaje założone Kółko Rolnicze, które zapoczątkowało spółdzielczą działalność handlową zakładając w roku 1907 Składnicę Kółek Rolniczych. Składnica ta prowadziła sprzedaż towarów spożywczych, artykułów żelaznych, soli, wapna, cementu, nawozów sztucznych i maszyn rolniczych. Prowadziła swoją działalność przez długi okres czasu rozwijając się progresywnie i osiągając wysokie obroty. Jednak w latach 20 - tych Stary Sącz, jak i cały kraj, znajdowały się w bardzo ciężkiej sytuacji gospodarczej. Szalała inflacja i bezrobocie. Pod koniec lat 20 - tych do połowy 30 - tych kraj znalazł się w sytuacji ciężkiego kryzysu gospodarczego. W skutek tego i ogromnej konkurencji handlu prywatnego
Składnica popadła w długi i niewypłacalność; groziło jej bankructwo. Aby ją uratować przekształcono ją w filię Powiatowej SKR w Nowym Sączu.
Podczas okupacji hitlerowskiej w roku 1940 starosądeccy spółdzielcy przeorganizowali filię na samodzielną Spółdzielnię Rolniczo - Handlową „Rolnik” w Starym Sączu. Równocześnie zostają założone dwie nowe spółdzielnie: Powszechna Spółdzielnia Spożywców „Zgoda” w Barcicach oraz „Jedność” w Przysietnicy. Oprócz wyżej wymienionych spółdzielni w 1947 powołano w Starym Sączu Gminną Spółdzielnię „Samopomoc Chłopska”, której zakres działania był dość wąski.
Działalność od 1945 do 1960 roku.
Spółdzielnia Rolniczo - Handlowa „Rolnik” w czasie okupacji hitlerowskiej udzielała znacznej pomocy żywnościowej dla partyzantów AK. Po wyzwoleniu Spółdzielnia rozpoczęła swoją działalność niemal od zera, nie mając żadnego własnego budynku ani też zapasu towarów, które zostały zagrabione w końcowych działaniach wojennych. W roku 1945 spółdzielnia prowadziła sklep spożywczo - przemysłowy, sklep żelazny oraz magazyn artykułów do produkcji rolnej, jednak nie była silnym organizmem gospodarczym. Dlatego zaczęto planować stworzenie jednej uniwersalnej Spółdzielni, która byłaby silna i dawałaby gwarancję pełnej realizacji szerokich, statutowych zadań w zakresie: zaopatrzenia ludności i rolnictwa, rozwoju produkcji spożywczej, skupu płodów rolnych, gastronomii, usług oraz działalności społeczno - wychowawczej. W tym celu w dniu 10 lipca 1949 nastąpiło połączenie czterech spółdzielni rolniczych: Spółdzielni Rolniczo - Handlowej „Rolnik”, Spółdzielni Rolniczo - Handlowej „Jedność”, Spółdzielni Rolniczo - Handlowej „Zgoda” oraz Gminnej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” w jedną Gminną Spółdzielnię „Samopomoc Chłopska” z siedzibą w Starym Sączu.
Po połączeniu pod koniec 1949 roku Gminna Spółdzielnia prowadziła dziesięć placówek detalicznych, magazyn artykułów do produkcji rolnej, magazyn skupu zbóż, dwie piekarnie, masarnię i gospodarstwo rolne. W latach 1950 - 1960 nastąpił dalszy wzrost sieci
detalicznej i skupu, zapoczątkowano również transport oraz wybudowano magazyn na materiały budowlane. Zysk Spółdzielni zwiększył się z 80 tyś. zł w roku 1950 do 1,5 mln zł w roku 1960, a załoga pracownicza z 72 do 147 osób, sieć placówek detalicznych wzrosła z 18 do 45.
Działalność w latach 1960 - 1980.
W latach 1960 - 1980 nastąpił intensywny i wszechstronny rozwój gminnej spółdzielni. Położono nacisk na budowę od podstaw lub zakup na własność bazy materialnej i modernizację placówek. Rozbudowano sieć gastronomiczną, wybudowano nową piekarnię z ciastkarnią, rozlewnię wód gazowych, rozbudowano masarnię, uruchomiono cztery zakłady usługowe oraz zbudowano bazę transportu z własnym warsztatem remontowym a ilość pojazdów mechanicznych zwiększono do 25.
W wyniku tych wszechstronnych działań w latach 1960 - 1980 Gminna Spółdzielnia osiągnęła dorobek materialny w postaci 65 własnych obiektów handlowych, produkcyjnych i usługowych o wartości 278 milionów złotych. Zysk Spółdzielni zwiększył się z 1,5 mln zł w roku 1960 do 20 mln zł w roku 1980, a liczba pracowników zwiększyła się z 140 do 430.
Działalność po 1980 roku.
W roku 1981 nastąpiła stagnacja w rozwoju Spółdzielni na skutek trudnych uwarunkowań gospodarczych związanych z okresem kryzysu. Nastąpiło zmniejszenie sieci handlowej i obsady pracowniczej.
W roku 1986 Spółdzielnia zrzeszała 2357 członków, prowadziła 71 placówek gospodarczych i kulturalnych. W ramach działalności społeczno - wychowawczej udzielała pomocy finansowej wielu organizacjom społecznym, charytatywnym i sportowym na łączną kwotę 920 tyś. zł. Spółdzielnia wydatkowała 46 milionów na remonty, modernizację oraz poprawę stanu BHP.
W roku 1991, 17 marca zmieniono nazwę spółdzielni z Gminnej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” na Spółdzielnię Handlowo - Produkcyjną „Rolnik”, aby zachować związek spółdzielni ze wsią i nawiązać do historii spółdzielni. Nazwa ta została zachowana do dnia dzisiejszego.
OBECNA SYTUACJA SPÓŁDZIELNI
HANDLOWO - PRODUKCYJNEJ „ROLNIK”
W STARYM SĄCZU.
Siedzibą Spółdzielni jest Stary Sącz, ul. Sobieskiego 13. Aktualnie organizacja zrzesza 525 członków. SHP prowadzi swoją działalność na terenie miasta i gminy Stary Sącz o łącznej liczbie 20000 mieszkańców oraz na terenie powiatu nowosądeckiego. Spółdzielnia prowadzi działalność handlową, produkcyjną i usługową w szczególności w zakresie:
Zaopatrywania ludności w towary i produkty służące do prowadzenia gospodarstwa domowego i użytku osobistego.
Zaopatrywania rolników indywidualnych oraz podmiotów gospodarczych w artykuły do produkcji rolnej oraz innej prowadzonej przez nich działalności.
Prowadzenia skupu produktów rolnych i zwierzęcych, skupu surowców wtórnych oraz organizowania i prowadzenia ich sprzedaży.
Prowadzenia działalności gospodarczej.
Prowadzenia działalności produkcyjnej.
Prowadzenia działalności usługowej stosownie do potrzeb mieszkańców i podmiotów gospodarczych.
W celu wykonania powyższych zadań Spółdzielnia prowadzi następujące działalności:
• 17 placówek detalicznych, w tym sklepy branżowe:
mięsny
nabiałowy
cukierniczy
AGD
kosmetyczny
pasmanteryjny
kiosk z prasą
9 sklepów spożywczo - przemysłowych, w tym 2 markety.
12 placówek prowadzonych jest na terenie miasta, pozostałe 5 w okolicznych wsiach: Gołkowice. Skrudzina, Barcice, Przysietnica, Moszczenica.
• 3 placówki hurtowo - detaliczne:
Stary Sącz, ul. Jana Czecha
Stary Sącz, ul. Piłsudskiego
Barcice Górne.
• 4 zakłady produkcyjne:
zakład piekarski - pieczywo pszenne, mieszane, wyborowe
zakład ciastkarski - pieczywo półcukiernicze, wyroby ciastkarskie
zakład masarski - produkcja wędlin i wyrobów wędliniarskich
wyrób pierogów.
• zakłady usługowe:
szklarz
transport i stacja obsługi samochodów
ekipa remontowa (działająca tylko w okresie letnim)
Spółdzielnia prowadzi również produkcję lodów, które sprzedaje w znajdującym się w centrum Starego Sącza „Barze Kawowym”.
Ponadto Spółdzielnia dzierżawi osobom fizycznym i prawnym:
20 placówek handlowych,
7 zakładów gastronomicznych,
2 magazyny towarów masowych.
Pozostałe lokale oddane są na działalność usługową: fryzjer, zegarmistrz, naprawa rowerów, naprawa sprzętu AGD, a także pod potrzeby oświatowe oraz dla banku.
ORGANY SPÓŁDZIELNI
HANDLOWO - PRODUKCYJNEJ „ROLNIK”.
Organami Spółdzielni są:
Walne Zebranie Przedstawicieli,
Rada Nadzorcza,
Zarząd,
Zebranie Grup Członkowskich.
Członkami organów Spółdzielni mogą być tylko członkowie Spółdzielni oraz pełnomocnicy osób prawnych - członków Spółdzielni.
Walne Zebranie Przedstawicieli jest najwyższym organem Spółdzielni. Odbywa się co najmniej raz w roku w terminie ustalonym przez Zarząd. Do wyłącznej właściwości Walnego Zebrania Przedstawicieli należy między innymi uchwalanie kierunków rozwoju działalności gospodarczej.
Rada Nadzorcza sprawuje kontrolę i nadzór nad działalnością Spółdzielni. Podejmuje decyzje w zasadniczych sprawach określonych statutem i nadzoruje pracę Zarządu. Rada Nadzorcza składa się z 13 członków. Jej przewodniczącym od roku 1996 jest znany działacz Spółdzielczy Władysław Kania.
Zebrania Grup Członkowskich zwołuje Zarząd Spółdzielni przynajmniej raz w roku przed Zebraniem Przedstawicieli.
Informacje o Zarządzie Spółdzielni przedstawimy poniżej. Bardziej szczegółowe informacje dotyczące organów Spółdzielni znajdują się w Statucie Spółdzielni Handlowo - Produkcyjnej „Rolnik” w Starym Sączu.
ZARZĄD SPÓŁDZIELNI
HANDLOWO - PRODUKCYJNEJ „ROLNIK”.
Zarząd w obecnym składzie pracuje od roku 1991. Zarząd kieruje działalnością Spółdzielni i reprezentuje ją na zewnątrz. Pracami Zarządu kieruje Prezes.
Zarząd Spółdzielni stanowią:
Prezes zarządu
Mgr inż. Andrzej Czerpak
Wiceprezes ds. ekonomicznych
Mgr Lucyna Kawecka
Wiceprezes ds. obrotu towarowego i produkcji
Wawrzyniec Marczyk
Zarząd prowadzi politykę mającą na celu uporządkowanie spraw własnościowych majątku Spółdzielni, dostosowanie posiadanej bazy do aktualnych potrzeb, systematycznie modernizuje i unowocześnia posiadane obiekty. Mimo konkurencji Spółdzielnia jest liczącym się zakładem pracy na terenie Starego Sącza. Obecnie Spółdzielnia zatrudnia 152 osoby. Spółdzielnia przez cały czas swego istnienia wspiera działalność kulturowo - oświatową oraz organizacje społeczne i charytatywne.
Do najważniejszych przedsięwzięć w roku 2000, które wpłynęły pozytywnie na rozwój Spółdzielni, wyniki ekonomiczne oraz poprawę standardu obiektów można zaliczyć:
W zakresie gospodarowania majątkiem Spółdzielni:
przejęcie w wieczyste użytkowanie sześciu parcel mienia komunalnego, na których znajdowały się obiekty Spółdzielni,
przeprowadzenie aktualizacji środków trwałych,
modernizacja obiektów Spółdzielni.
W zakresie dzierżaw obiektów SHP:
wydzierżawienie niewykorzystanych lub nierentownych placówek.
W zakresie prowadzenia remontów, modernizacji i inwestycji:
remonty maszyn i urządzeń,
remonty zakładów produkcyjnych,
zakup sprzętu, urządzeń i wyposażeń do nowych sklepów.
Pozytywne wyniki finansowe wykorzystane zostały na podwyżki wynagrodzeń pracowników. Jednak biorąc pod uwagę średnią płacę w kraju, płaca w Spółdzielni nie jest wysoka. W związku z tym Zarząd wykorzystywał Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych na pomoc pracownikom w formie talonów. Talony wykorzystywane są przez Spółdzielnię przy okazji okolicznościowych świąt oraz jako pożyczki na remonty mieszkań. Spółdzielnia stara się pamiętać o wszystkich swoich pracownikach, dlatego talony dostają nie tylko obecni pracownicy, ale także emeryci i renciści, którzy byli pracownikami Spółdzielni.
SCHEMAT ORGANIZACYJNY SHP „ROLNIK”
W STARYM SĄCZU.
RADA NADZORCZA
ZARZĄD
Prezes zarządu
Sekcja ds. pracowniczych
Stanowisko ds. samorządowych
Stanowisko ds. bhp i p. pożarowych
Dział administracyjno - gospodarczy
Wiceprezes ds. ekonomicznych Wiceprezes ds. obrotu towarowego
i produkcji
Sekcja ekonomiczno - finansowa 1. Dział handlowy
Sekcja księgowości 2. Skup
Inwentaryzacja 3. Produkcja
4. Transport
SZCZEGÓŁOWY WYKAZ
KOMÓREK ORGANIZACYJNYCH I STANOWISK PRACY.
Obecnie Spółdzielnia zatrudnia 152 pracowników i szkoli 39 uczniów. Liczba zatrudnionych osób spada z roku na rok. Dla porównania, 2 lata temu w Spółdzielni zatrudnionych było około 400 osób.
Na dzień dzisiejszy wykaz komórek organizacyjnych i stanowisk pracy przedstawia się następująco:
Prezes zarządu
Sekcja ds. pracowniczych
kierownik
referent ds. pracowniczych
Stanowisko ds. samorządowych
Stanowisko ds. bhp i przeciw pożarowych
Dział administracyjno - gospodarczy
kierownik
referent administracji
dekorator
pracownicy ekipy remontowo - budowlanej
sprzątaczka
Wiceprezes ds. ekonomicznych
Dział księgowy:
zastępca głównego księgowego
Sekcja ekonomiczno - finansowa
kierownik sekcji
referent finansowy
referent ekonomiczny
kasjer
Sekcja księgowości
kierownik sekcji
samodzielna księgowa
starsza księgowa
Inwentaryzacja
kierownik inwentaryzacji
inwentaryzator
Wiceprezes ds. obrotu towarowego i produkcji
Dział handlowy
kierownik działu
referent ds. zaopatrzenia
Spółdzielnia posiada szereg placówek hurtowo - detalicznych i detalicznych. W każdej z placówek zatrudnionych jest kilka osób. Są to zazwyczaj: kierownik, zastępca kierownika i sprzedawcy.
Skup
Produkcja
Piekarnia - Ciastkarnia
kierownik
zastępca kierownika
magazynier
fakturzysta
pracownik gospodarczy
palacz
pracownicy produkcji
Masarnia
kierownik
fakturzysta
masarze - wędliniarze
Transport
kierownik
referent ds. transportu
kierowcy
mechanicy samochodowi
ekipa przeładunkowa
palacze.
Zakres czynności, obowiązków i odpowiedzialności poszczególnych komórek organizacyjnych i stanowisk pracy są określone przez regulamin organizacyjny SHP „Rolnik”.
PODSTAWOWE WSKAŹNIKI EKONOMICZNE
ZA ROK 2000
W PORÓWNANIU DO ROKU 1999.
W tyś. zł.
Lp. |
Wyszczególnienie |
1999 |
2000 |
% wzrostu |
1. |
Majątek trwały brutto Umorzenie Majątek trwały netto |
6.674 3.270 3.404 |
6.300 3.206 3.094 |
94,4 98,0 90,9 |
2. |
Majątek obrotowy - zapasy *materiały *produkcja w toku *wyroby gotowe *towary - należności - środki pieniężne |
1.096 886 82 12 7 785 102 108 |
1.116 789 87 9 3 690 173 154 |
101,8 89,1 106,1 75,0 42,9 87,9 169,6 142,6 |
3.
4.
5. |
Fundusz udziałowy wpłacony Liczba członków - o pełnych udziałach - o niepełnych udziałach Fundusz zasobowy |
116 623 414 209 2.712 |
236 525 416 109 2.480 |
203,4 84,3 100,4 52,2 91,4 |
6. 7. 8. |
Kredyt obrotowy Zobowiązania Fundusz świadczeń socjal. |
250 1.655 67 |
- 1.464 87 |
- 88,5 129,9 |
9. 10. 11. |
Przychody Rotacja ogółem Wynik finansowy |
13.224 24 -231 |
12.952 24 8 |
97,9 100,0 x |
WARTOŚĆ UDZIELONYCH DAROWIZN W ROKU 2000.
Spółdzielnia ze swej strony wspomaga, w miarę swych możliwości, organizacje i instytucje. Na ten cel wydatkowano w ubiegłym roku kwotę 18. 981 złotych. Kwota ta jest wyższa od wartości darowizn w latach wcześniejszych, i kwota ta co roku wzrasta.
Wartość udzielonych darowizn 18.981,64 zł.
w tym:
1) na cele kultu religijnego i dobroczynne 3.046,03
Parafia Rzymsko - Katolicka 1.590,47
Klasztor SS Klarysek 659,52
Caritas 796,04
2) na zwiększenie bezpieczeństwa publicznego
( dofinansowanie monitoringu Rynku w Starym Sączu) 5.000,00
3) ochrona zdrowia 4.987,30
Szpital 4.636,76
Ośrodek Zdrowia w Starym Sączu 351,54
4) wypoczynek dzieci, organizacja konkursów, zawodów 1.993,31
Szkoły 549,92
MGOK 172,17
Salezjanie 1.271,22
5) dla Ochotniczych Straży Pożarnych 1.310.00
Gaboń 352,14
Przysietnica 475,53
Stary Sącz 482,33
6) pozostałe 2.645,00
otwarcie mostu w Barcicach 794,70
dofinansowanie Pomnika Martyrologii Narodu Polskiego 500,00
spotkanie emerytów i rencistów ZNP 1.350,30
PODSUMOWANIE.
Spółdzielnia Handlowo - Produkcyjna „Rolnik” w Starym Sączu jest organizacją silnie związaną z ziemią sądecką i Sądeczanami. Niemal wszystkie lokale znajdujące się w centrum Starego Sącza należą do SHP „Rolnik”. Mimo konkurencji Spółdzielnia jest liczącym się zakładem pracy na terenie Starego Sącza. Spółdzielnia nie jest organizacją w pełni nowoczesną, nie posiada nowoczesnych działów. Większość pracowników posiada wykształcenie średnie, techniczne czy zawodowe.
Organy zarządcze Spółdzielni dostrzegają potrzebę wprowadzania pewnych unowocześnień. Niedawno została powołana komórka analiz marketingowych a w najbliższym czasie planuje się utworzenie komórki ds. kontaktów z kontrahentami strategicznymi.
W związku z bardzo rozbudowaną konkurencją na terenie miasta Starego Sącza oraz Nowego Sącza Spółdzielnia w dalszym ciągu prowadzi ekspansję na terenie wiejskim w obszarze gminy. Część obiektów, dotychczas dzierżawionych, przekształca się na placówki, przede wszystkim handlowe. Decyzje o przejmowaniu obiektów poprzedzane są dokładną analizą nakładów koniecznych i zakładanych obrotów.
W celu poprawy płynności finansowej, a przede wszystkim w celu uniezależnienia się od drogich kredytów bankowych, należy dokonać upłynnienia zbędnego dla interesów SHP majątku.
Na terenie powiatu nowosądeckiego występuje bardzo duże bezrobocie, a stawki płacowe są bardzo niskie. Głównymi klientami Spółdzielni są właśnie mieszkańcy tego powiatu. To z pewnością jest przyczyną malejących obrotów i mniejszych przychodów Spółdzielni.
Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl
2