Koordynacja planu z profilem
Koordynacja geometryczna drogi jest procesem polegającym na odpowiednim zgraniu ze sobą elementów geometrycznych (proste, łuki kołowe i krzywe przejściowe) drogi w planie z jej profilem podłużnym.
Koordynacja ma na celu:
bezpieczeństwo pojazdów
wizualną płynność trasy
jasność kierunku jazdy
estetykę drogi
Elementem trasy nazywamy odcinek ukształtowany według jednej określonej zasady
Wzajemne kombinacje praktycznie stosowanych elementów planu i profilu dają 20 elementów trasy w przestrzeni.
Podział drogi na jednorodne elementy
Połączenia elementów geometrycznych trasy ze sobą
Prosta w planie może łączyć się z: |
Klotoida i łuk kołowy w planie mogą się łączyć z: |
|
|
Charakterystyka połączeń elementów drogi
Połączenia elementów drogi można scharakteryzować przez:
asymetrię
względną długość łuku pionowego
wzajemne przesunięcie początków i końców łuków
stosunek promieni
Asymetria jest scharakteryzowana przez wskaźnik asymetrii ka
Względna długość łuku pionowego jest scharakteryzowana przez wskaźnik ks
Wzajemny stosunek między promieniami łuków w planie i przekroju jest scharakteryzowany przez wskaźnik kr
dw - przesunięcie wierzchołka trasy w stosunku do załamania niwelety
Sp - długość łuku w planie
Sv - długość łuku w przekroju
Rp - promień łuku w planie
Rv - promień łuku w przekroju
Połączenia krzywizn poziomych i pionowych
Długie proste
Poprawienie widoku prostej przez zastosowanie niecki
Krótka wstawka prosta między dwoma łukami skierowanymi w tę samą stronę
Zbyt krótka wstawka prosta między dwoma łukami
Krótkie łuki o małych długościach stycznych między prostymi
Jezdnia z załomem i bez załomu
Krótkie proste odcinki niwelety między dwoma kolejno po sobie następującymi pionowymi łukami wklęsłymi
Jezdnia z optycznym wygięciem i spłaszczeniem na nieckach na krzywych i bez tych wad
Krótkie proste odcinki niwelety między dwoma pionowymi łukami wypukłymi
Jezdnia z optycznym spłaszczeniem na garbie na krzywej
Krótki łuk wklęsły na odcinku prostym w planie
Efekt załamania jezdni na niecce na prostej przy zastosowaniu małego promienia pionowego
Krótki łuk wklęsły na odcinku o krzywiźnie poziomej
Optyczne zapadnięcie jezdni na niecce na krzywej
Zbyt mały promień łuku wypukłego
Optyczny załom jezdni na garbie na prostej przy małym promieniu pionowym
Punkty zwrotu krzywizn poziomych leżą w tym samym miejscu co punkty zwrotu krzywych pionowych
Zgodność widoku optycznego drogi z jej planem sytuacyjnym
Trasa prostoliniowa przebiega przez krótkie wzniesienie
Wybrzuszenie jezdni
Kilka wybrzuszeń trasy w polu widzenia
Falowanie jezdni
Przebieg trasy przez małe wzniesienia, za którymi nie jest ona widoczna
Zanikanie jezdni na prostej i na łuku poziomym (trasa zanurza się)
Przebieg trasy przez małe wzniesienia, za którymi nie jest ona widoczna
Wielokrotne zanikanie jezdni na łuku poziomym (trasa zanurza się)
Duży skręt trasy poza wierzchołkiem wzniesienia
Optyczny skok trasy
Szczególny przypadek „zanurzenia” i „skoku”
Metody redukowania wad optycznych w projektowanej trasie
Wzajemne położenie punktów zwrotu planu z profilem
Zgrupowanie punktów zwrotu krzywych pionowych i poziomych
Wzajemne położenie punktów zwrotu
Koordynacja trasy w planie i profilu
Sposoby poprawy niewłaściwej koordynacji
Wybrane zalecenia odnośnie koordynacji drogi w planie z profilem:
starać się, aby długości odcinków prostych i krzywizn w planie były zbliżone do siebie•
między długie proste nie wstawiać krótkich łuków poziomych,
między długie pochylenia niwelety nie wstawiać krótkich pionowych wyokrąglających łuków wklęsłych
unikać załomów wypukłych niwelety na prostej
unikać falistego przebiegu niwelety na prostej
unikać falistego przebiegu niwelety w obrębie łagodnych łuków poziomych
unikać łączenia elementów niwelety o granicznych wartościach z granicznymi elementami drogi
stosować tym większych wartości w planie i przekroju podłużnym im z większej odległości są spostrzegane
tak wzajemnie powiązywać elementy krzywoliniowe w planie i profilu aby długość odcinków z możliwością wyprzedzania był jak największy:
nakładanie prostych w planie i profilu,
stosowanie łuków wklęsłych na odcinkach prostych,
nakładanie na siebie odcinków w planie i profilu uniemożliwiających wyprzedzanie;
nakładając odcinek krzywoliniowy w planie na łuk wypukły w profilu należy:
wzajemne przesunięcie wierzchołków w planie i profilu nie powinno być większe niż 1/4 długości krzywoliniowego odcinka w planie (łuk i krzywe przejściowe),
długość odcinka krzywoliniowego w planie powinna być większa od długości łuku wypukłego o około 10%,
zmiana kierunku trasy od początku krzywizny w planie do najwyższego punktu na łuku wypukłym była większa od 3o,
nie stosować załamań trasy (katów zwrotu) od 6o