Ćwiczenie laboratoryjne nr 3 - Zdejmowanie charakterystyki wentylatora
Ćwiczenie ma na celu zdjęcie charakterystyk wentylatorów osiowego i promieniowego.
ZAKRES MATERIAŁU DO OPANOWANIA
Rodzaje wentylatorów, podziały,
Rozkład ciśnień w przewodach przed i za wentylatorem, spiętrzenie wentylatora,
Charakterystyka wentylatora, zależności do wyznaczenia charakterystyki, badania
wentylatorów
Współpraca wentylatora z siecią wentylacyjną, dobór wentylatora,
Współpraca szeregowa i równoległa wentylatorów, opór graniczny, stacje wentylatorów,
Stabilna i ekonomiczna praca wentylatorów,
Zależności między parametrami wentylatora.
WPROWADZENIE
Rozkład ciśnień w przewodzie wentylacyjnym po stronie ssącej i tłoczącej wentylatora przedstawiono na rysunku 1. Dla odróżnienia podciśnień i nadciśnień od ciśnień absolutnych te ostatnie oznaczono na rysunku literami z daszkiem.
Rys.1. Wykres ciśnień
W przekroju wlotowym "1" ciśnienie całkowite
równe jest ciśnieniu atmosferycznemu. Zgodnie z rysunkiem 1
Ciśnienie dynamiczne
w tym przekroju równe jest podciśnieniu statycznemu
W miarę przesuwania się wzdłuż lutniociągu w kierunku wentylatora maleje ciśnienie całkowite na skutek strat energii zużywanej na pokonanie oporów ruchu. Miarą tych strat jest podcienienie statyczne, w części ssącej zawsze większe od ciśnienia całkowitego.
W rurociągu tłoczącym, za wentylatorem, ciśnienie całkowite jest równe
Zadaniem wentylatora jest przekazanie powietrzu energii wystarczającej na pokonanie oporów ruchu w części ssawnej i tłocznej przewodu oraz nadanie powietrzu odpowiedniej energii kinetycznej.
Energię tę można wyznaczyć mierząc różnicę ciśnień całkowitych na ssaniu i tłoczeniu, czyli spiętrzenie całkowite
Całkowite spiętrzenie wentylatora ssącego wyniesie
gdzie:
- podciśnienie statyczne mierzone sondą statyczną,
w - średnia prędkość przepływu,
- gęstość powietrza.
Moc użyteczna wentylatora wyniesie
[W]
Moc na wale określi się według mocy silnika, elektrycznego napędzającego
wentylator z uwzględnieniem jego sprawności
[W]
Sprawność wentylatora wyniesie
Prędkość obrotową należy wyznaczyć przy użyciu stroboskopu.
Rys.2. Przykładowy schemat stanowiska
PRZEBIEG ĆWICZENIA
Dla uzyskania zależności depresji (spiętrzenia) wentylatora od strumienia objętości powietrza (wydatku) należy przeprowadzić pomiary wytwarzanego przez wentylator spiętrzenia przy różnych stopniach przysłonięcia przekroju przewodu. W miarę zamykania zasuwy zwiększać się będzie depresja wentylatora i zmniejszać ilość przepływającego powietrza. Wydatek należy mierzyć sposobami omówionymi w ćwiczeniu laboratoryjnym nr 2 (metodą punktową), spiętrzenie wentylatora za pomocą rurki spiętrzającej, pobieraną przez silnik moc elektryczną - watomierzem.
Po zestawieniu układu pomiarowego np. według rysunku 9.10 dla wentylatora osiowego i promieniowego należy:
l) wykonać pomiary psychrometryczne
= ......... °C
= ........ °C
2) zmierzyć ciśnienie barometryczne
b = .......... mm Hg
3) wykonać pomiary ciśnienia dynamicznego w środku przekroju, spiętrzenia oraz mocy dla 6÷8 położeń zasuwy dławiącej
|
położenie zasuwy
|
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
|
ciśnienie dynamiczne |
|
Pa |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
spiętrzenie |
|
Pa
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
moc
|
|
W
|
|
|
|
|
|
|
|
|
4) obliczyć gęstość powietrza i następnie wyznaczyć:
|
położenie zasuwy |
|
|
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
5 |
prędkość maksymalną |
w |
m/s |
|
|
|
|
|
|
|
|
6 |
liczbę Reynoldsa |
Re |
-
|
|
|
|
|
|
|
|
|
7 |
|
- |
- |
|
|
|
|
|
|
|
|
8 |
prędkość średnią |
|
m/s |
|
|
|
|
|
|
|
|
9 |
strumień objętości powietrza |
|
m3/s
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
położenie zasuwy
|
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
10 |
depresja całkowita |
|
Pa |
|
|
|
|
|
|
|
|
11 |
moc użyteczna |
|
W
|
|
|
|
|
|
|
|
|
12 |
moc efektywna (na wale) |
|
W |
|
|
|
|
|
|
|
|
13 |
sprawność |
|
% |
|
|
|
|
|
|
|
|
14) wykreślić na podstawie pomiarów i obliczeń charakterystyki
,
oraz
(rys.3),
15. Zaznaczyć na charakterystyce zakres stabilnej i ekonomicznej pracy wentylatora
Rys.3. Charakterystyka wentylatora
16) wykreślić charakterystyki wypadkowe połączenia szeregowego oraz równoległego dwóch wentylatorów o identycznych jak badany wentylator charakterystykach (rys.4)
a) obliczyć wielkość graniczną oporu,
b) określić współrzędne punktów pracy przy szeregowej i równoległej współpracy wentylatorów, (punkty p2 i p3 (rys.4.)).
3. SPRAWOZDANIE
Powinno zawierać:
Wstęp teoretyczny
Dane techniczne stanowiska pomiarowego i jego schemat ideowy
Dane techniczne stosowanych przyrządów
Wyniki pomiarów
Tok obliczeń obejmujący wyznaczenie:
gęstości powietrza,
strumieni objętości powietrza (wydatku wentylatora)
i
spiętrzenia całkowitego
wentylatora
mocy użytecznej
wentylatora
mocy na zaciskach silnika wentylatora
sprawności wentylatora
Sporządzoną charakterystykę wentylatora z zaznaczonym zakresem stabilnej i ekonomicznej pracy
Charakterystyki wypadkowe połączenia szeregowego i równoległego dwóch wentylatorów wraz z wyznaczonym oporem granicznym sieci
Wnioski i dyskusję błędów
Protokół z pomiarów (wyniki pomiarów powinny być prowadzone na oddzielnej kartce). Protokół powinien zawierać:
listę osób realizujących ćwiczenie,
wyniki pomiarów zatwierdzone przez prowadzącego.
Uwaga:
Dodatkowe informacje na temat wentylatorów przemysłowych i kopalnianych są umieszczone w sieci !!!
Rys. 4. Badanie współpracy wentylatorów
Rys. 5. Nomogram do wyznaczania prędkości średniej wm na podstawie punktowego pomiaru prędkości maksymalnej w osi przewodu kołowego
Literatura
[1] Fortuna S.: Badania wentylatorów i sprężarek, AGH - Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne, Kraków 1999
[2] Praca zbiorowa: Pomiary cieplne, T1- podstawowe pomiary cieplne, T2 - badania cieplne maszyn i urządzeń, WNT, Warszawa 2001
[3] Fortuna S.: Wentylatory, TECHWENT, Kraków 1999
[4] Szolc T.: Pracownia cieplno-chłodnicza, WSiP, Warszawa 1979
[5] Roszczynialski W., Wacławik J.: Obliczenia i pomiary w aerologii górniczej, skrypt AGH, Kraków 1974
[6] Roszczynialski W., Trutwin W., Wacławik J.: Kopalniane pomiary wentylacyjne, Wyd. „Śląsk”, Katowice 1992
[7] Rosiek F.: Materiały pomocnicze do ćwiczeń.
6