2. Przeprowadź klasyfikację celów kształcenia ped. własnej specjalizacji w oparciu o kryterium struktury kompetencji zawodowych pedagoga. Uwaga: Na poziomie makrosystemu konstruowane są ogólne cele kształcenia chodzi o opis sylwetki absolwenta konstruowany w oparciu o opis kompetencji zawodowych i życiowych, co tworzy profil końcowy i jest jednocześnie założeniami programowymi. Na strukturę kompetencji składają się 3 elementy: umiejętności, wiedza, właściwości podmiotowe (patrz zagad. 3)
Sylwetka absolwenta: Absolwent studiów na kierunku pedagogika o specjalności pedagogika społeczno-opiekuńcza posiada podstawowe kwalifikacje zawodowe uprawniające do sprawowania profesjonalnej opieki wychowawczej nad dziećmi, młodzieżą i osobami dorosłymi. Absolwent powinien posiadać odpowiednie kompetencje niezbędne do pełnienia roli zawodowej pedagoga, a w szczególności: _podstawową wiedzą ogólnopedagogiczną, socjologiczną i psychologiczną umożliwiającą zrozumienie społeczno-kulturowego kontekstu wychowania i pracy opiekuńczej; _wiedzą specjalistyczną niezbędną do udzielania skutecznej pomocy jednostce, rodzinie oraz grupie społecznej w osiąganiu i utrzymaniu pełni możliwości fizycznych, psychicznych i społecznych w środowisku zamieszkania, placówce oświatowo-wychowawczej i opiekuńczo-wychowawczej oraz miejscu pracy; _praktycznymi umiejętnościami w zakresie komunikacji społecznej; _umiejętnością przeprowadzenia diagnozy pedagogicznej i projektowania działalności zaradczej i kompensacyjnej; _sprawnością w zakresie praktycznego działania. Pedagog o specjalności społeczno-opiekuńczej powinien być osobą odpowiedzialną, otwartą na potrzeby drugiego człowieka, zdolną do empatii oraz cechującą się życzliwym podejściem do problemów swoich wychowanków. Jego rzetelnemu przygotowaniu zawodowemu towarzyszyć powinny chęci i umiejętności pogłębiania swojej wiedzy oraz doskonalenia własnego warsztatu metodologicznego, jak również gotowość do systematycznego podnoszenia swoich kwalifikacji. Absolwent pedagogiki społeczno-opiekuńczej może podjąć pracę w placówkach, w których funkcja opiekuńcza jest pierwszoplanową - placówki wspierające rodzinę dysfunkcjonalną w środowisku lokalnym, interwencyjne, socjalizacyjne oraz rodzinne formy - gotowość do realizacji funkcji i zadań placówki, w której się pracuje Kompetencje pedagoga - cechy osobowości - opis ideału, sylwetki pedagoga 1stanowią podstawę do kształtowania celów kształcenia pedagogicznego
4. Podaj argumenty za i pzreciw tworzeniu kodeksów etycznych nauczycieli pzrdmietów pedagogicznych. Kodeks etyczny to katalog powinnosci regulujacy zachowanie jako dozwolone i niedozwolone, to zbiór nakazów etycznych o hierarchicznymn ukladzie na który skłądają sie nakazy warunkowe i bezwarunkowe. Funkcje kodeksu :reguluje zachowania, stanowi element prestiżu zawodowego, chroni przedstawicieli danego zawodu, jest punktem odniesienia do samostanowienia Za:1.Niesteyty istnieje niebezpieczeństwo pewnych zachowań i działań, których nie można zaakceptować. Jesteśmy świadkami odrzucania wszelkich autorytetów i deprecjacji uznanych wartości, co przy beztroskim traktowaniu przez lata spraw etyki doprowadziło do katastrofalnych wręcz skutków, zarówno w sferach życia prywatnego jak i publicznego Dlatego z szacunkiem należy się odnieść do wszelkich inicjatyw tworzenia kodeksów, które zobowiązują do respektowania określonych, jasno sprecyzowanych reguł etycznych, uznanych za konieczne, by można było mówić o etosie zawodu nauczyciela, w tym także nauczyciela przedmiotów pedagogicznych. 2.może obiektywnie oceniać pod względem etycznym postępowanie własne, koelgów, przełożonych 3.kodeks etyki zawodowej nauczyciela wpływa na postępowanie nauczycieli, a przez to na skuteczność ich zawodowej działalności i prestiż społeczny całej grupy zawodowej.Przeciw: 1.stać może się on wygodnym narzędziem wprowadzania reżimu światopoglądowego, politycznego czy ideologicznego. Niektórzy twierdzą, żę form kontroli pracy nauczyciela jest wystarczająco dużo, a do regulacji wewnętrznych struktur wystarczą uznawane powszechnie ogólnoludzkie wartości moralne. Jeszcze jedna forma sterowania pracą nauczyciela w tak ważnej sferze, jaką jest oświata, wypaczyłaby wypracowywaną przez lata sztukę wychowania.
ewaluacyjne 6.Obudowa programu - podręczniki, materiały, ćwiczenia, scenariusz zajęć 6.OPISZ ZAWARTOŚC PODSTAWOWYCH MODUŁÓW STRUKTÓRY PRGRAMU Z DOWOLNEGO PRZEDMIOTU PEDAGOGICZNEGO: 1.UWARUNKOWANIA WSTĘPNE - opis adresata programu, lokalizacja programu na tle innych form kształcenia, warunki wstępne: czas, miejsce, materiały, warunki zaliczenia przedmiotu , informacje o autorze, kompetencje 2.CELE KSZTAŁCENIA - cele ogólne formułowane w kategoriach postaw kompetencji, cech osobowych, sfer aktywności; cele szczegółowe opisane w trzech kategoriach wiedzy, umiejętności, właściwości podmiotowych (opisuje w jaki sposób słuchacz ziemni się po zajęciach); cele operacyjne konstruowane poprzez wskazania obserwowanych zachowań 3.MATERIAŁ DYDAKTYCZNY - obejmuje struktury wiadomości jakie sa przedmiotem zajęć 4.PROCEDURY REALIZACJI CELÓW KSZTAŁCENIA 5.EWALUACJA PROGRAMU - zestaw pytań skierowany do studentów dotyczących realizacji programu 6.PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ
7. Określ podobieństwa i różnice pomiędzy jawnym i ukrytym programem kształcenia Podobieństwa: - wywierają wpływ na przebieg procesu kształtowania uczniów/studentów - pomagają zorientować się co do wymagań stawianych przez nauczyciela i szkołę/uczelnię - oddziałują systematycznie - wpływa na relacje nauczyciel-uczeń - ważne wychowawczo - wpływa na ocenę osiągnięć ucznia - wpływa na zachowanie uczniów i życie szkoły i „sukces” Różnice: - jawny[j] program jest jasno określony (cele, metody formy), ukryty [u] program jest rozmyty i bardziej intuicyjny niż rozumowy - u: program jest niezaplanowany i trudno na niego wpływać - u: nie poddaje się analizie - u: nauczyciel nie wie o jego istnieniu - u: uczeń ma szeroki wachlarz zachowań w porównaniu z programem jawnym (strategie przyjmowane przez uczniów/studentów) - u: niejasne wymagania - u: wpływa na emocje i postawy - u: modyfikuje treści kształcenia -u: może się zmieniać w zależności od zajęć i prowadzącego
kojarzy się z władzą) - układ wewnątrz budynków często ogranicza uczenie się
indywidualne i w małych grupach lub wręcz je uniemożliwia (układ ten przeciwdziała stosunkom współpracy i demokracji oraz pracy w małych grupach. Również sposób rozmieszczenia ławek i krzeseł nadaje pomieszczeniu "przód" i "tył" - przesłanie tego układu jest następujące: "patrzeć na wprost", "siedzieć i słuchać". Sposób siedzenia jest wyrazem oczekiwanego kanału komunikacyjnego, postrzeganego jako skupiony przeważnie lub wyłącznie na nauczycielu. - podporządkowanie się określonym przez nauczyciela lub szkołę regułom i normom. - mogą wpływać na uczucia, postawy, potrzeby, wierzenia - powodują tworzeni się strategii funkcjonowania jako student (strategie zachowania się studentów, sposób na przetrwanie zajęć pedagogicznych grupy: -strategia kooperacji (podlizywanie się, podporządkowanie się optymistyczne, instrumentalizm, oportunizm) -strategie przetrwania (podporządkowanie się z dystansem, wyczekiwanie końca zajęć, obłaskawianie prowadzącego zajęcia, pozorowana aktywność) -strategie opozycyjne (zamaskowane nieposłuszeństwo, odmowa wykonywania zadań, sabotaż, zadawanie pytań na które prowadzący nie zna odpowiedzi, wycofywanie się) - wyniki nie zawsze są proporcjonalne do wiedzy (istnieją bowiem przynajmniej dwie inne podstawy oceniania wszechobecne w szkole. Jedna odnosi się do tego, jak uczeń przystosowuje się do oczekiwań instytucjonalnych, druga dotyczy posiadania pewnych swoistych cech charakteru) - powoduje, że program kształcenia jest nieadekwatny do rzeczywistej wiedzy studentów - uświadomienie sobie przez studenta funkcjonowania „ukrytego programu” może ułatwić mu późniejszą pracę zawodową 11. Jakie znaczenie dla a) nauczyciela akademickiego, b) studenta ma zjawisko programu ukrytego funkcjonującego w szkole wyższej?
Znaczenie dla nauczyciela akademickiego: - przekazywana wiedza może być inaczej interpretowana niż założył to sobie wykładowca, rozbieżność poznawcza - rozbieżność pomiędzy ustalonymi celami kształcenia a stanem faktycznym
dydaktyczno-wychowawcze, które wpływają na ludzi będących ich przedmiotami/podmiotami działania, poprzez ich wielopodmiotowość, intencjonalny charakter, niedookreśloność , dywergencyjność , społeczny charakter. Istnieją dwa rodzaje decyzji: podstawowa dotycząca wyboru działania jakie podejmują podmioty tej sytuacji (N, U) dla osiągnięcia założonych celów. Drugim rodzajem są decyzje pomocnicze, które odnoszą się do czynności orientacyjnych, których celem jest uzyskanie brakujących informacji o całej sytuacji dydaktyczno wychowawczej. FAZY PODEJMOWANIA DECYZJI:1.dostrzeżenie problemu 2.ustalenie zbioru możliwych działań i środków dydaktyczno-wychowawczych 3.okreslenie zbioru możliwych skutków działania 4.przeprowadzenie oceny użyteczności działań ze względu na przewidywane konsekwencje(ocena wieloaspektowa: aspekt pedał, psycholo, prakseol, moralny) 5. podjecie decyzji
Nauczyciel podejmuje decyzje w kontekście trzech grup warunków: podmiotowe(cechy N jako człowieka, pracownika , zdolność do myślenia alternatywnego, innowacyjnego itd.) przedmiotowe(cechy i elementy sytuacji d-w będące polem nauczycielskich postanowień) kontekstowe(uwzględniają kontekst społeczny sytuacji d-w)
Opierając się na podziale wyodrębnionym przez Jadwigę Krzyżewską wyróżnia ona mi. metody aktywizujące:
Przykłady: drzewko INDYWIDUALNOŚĆ JEDNOSTKI: Rozwój ma charakter indywidualny, postępuje według logiki stadiów, z uwzględnieniem prędkości przechodzenia przez nie i możliwością zatrzymania się w dowolnym miejscu. CZŁOWIEK ROZUMIANY JAKO OSOBA relacje interpersonalne, logiczny rozwój, zrozumiały i adekwatny do wieku, nauczyciel otwarty, wyrozumiały, pomocny, twórczy, liberalna koncepcja wychowania(bierze pod uwagę nowe koncepcje), uczenie poprzez rozwiązywanie problemów(aktywność)
Refleksja nauczyciela nad własnym działaniem: -Co i jak mam poznać? -Co i jak mam ocenić? (według jakich kryteriów?) -Co i jak mogę zmienić w swoim zachowaniu, postępowaniu? -Co muszę zaakceptować? REFLEKSJA NAUCZYCIELA NAD WŁASNYM ZADANIEM (wykład - pedeutologia 01.12.05): -refleksyjny człowiek -refleksyjny praktyk (kim jest?) -jakie miejsce powinna zajmować refleksja w pracy nauczyciela? -Jak prowadzić refleksję i jak ją doskonalić?
2 CELE refleksji: Kształtowanie, modyfikacja obrazu własnej osoby -Doskonalenie własnych działań JAKIE FUNKCJE PEŁNI -Czym jest i czemu służy? -Jak poprowadzić tą refleksję żeby miała sens?- Jakie odnosimy korzyści dzięki niej? D. Schön wyróżnia 2 typy ludzi: -Człowiek refleksyjny - wiedza NIEŚWIADOMA lub CICHA - wiedza w działaniu (jak?) * jest to ten typ wiedzy, która stanowi podstawę orientacyjną ludzkiego działania (działanie inteligentne) * gdy człowiek wie, co ma robić - działa spontanicznie * jest nieświadomy, że nauczył się tego, co robi * nie potrafi opisać umiejętności, które wykonuje * wiedza nabywana bezwiednie.
wyjaśniał przyczyny przebiegu i efektów działań: aspekt ORIENTACYJNY aspekt PRAKSEOLOGICZNY aspekt MOTYWACYJNY Dwa czynniki: jak postrzegamy przedmiot refleksji: charakter PROBLEMOWY/ NIEPROBLEMOWY -> czemu ta refleksja ma służyć? Zastanowienie się nad znaczeniem trudności, jaką opisuje problem (jaką wartość posiada wiedza? czego nie wie o przedmiocie problemu?) Przydatna technika: DRZEWA DECYZYJNEGO Wyjaśnienie przyczyn i efektów działań.JAK DOSKONALIĆ PROWADZENIE REFLEKSJI: Czytanie literatury, zapoznanie się z wynikami badań nad sytuacjami szkodliwymi. Szukanie rad u osób doświadczonych. Analizowanie czynników mogących wpłynąć na sytuacje stanowiące przedmiot refleksji. Wypróbowywanie w praktyce różnych strategii postępowania. Opisywanie własnych działań po to, by poddawać je refleksji. Ocenianie skutków działań pedagogicznych z etycznego punktu widzenia
19. Porównaj dwie dowolne koncepcje kierowania pracą studentów/słuchaczy na zajęciach z przedmiotów pedagogicznych.Występują trzy style/metody nauczania: styl kierowniczy - podkreśla, co robi uczeń, styl terapeutyczny - podkreśla kim jest uczeń i jaką przyszłość sobie wybiera, styl wyzwalający - nauczyciel dąży do tego, by uczeń przyswoił sobie określone wiadomości i umiejętności, wysuwa materiał na
7) wypróbowanie w praktyce różnych strategii postępowania, Wg. Frank Lyman jednym z najlepszych sposobów by pobudzić myślenie refleksyjne, jest prowadzenie dziennika
21. Omów schemat podejścia systemowego w projektowaniu zajęć z pedagogiki. Podejście systemowe jest szczególną strategią postępowania w analizie i projektowaniu okazji edukacyjnych oraz układów, jakie je tworzą. Ma ono na celu wykrywanie ich dysfunkcji oraz, w dalszej kolejności, modyfikację zmierzającą ku dostosowaniu ich do: - podmiotów pedagogicznego działania, - warunków instytucjonalnych, a także - społeczno - kulturowego kontekstu ich występowania. Podejście systemowe jest szczególną strategią projektowania pracy dydaktycznej, ponieważ u jego podstaw leży założenie mówiące o tym, że o istocie każdego systemu, o jego specyficznych właściwościach, które pozwalają go wyróżnić spośród innych, przede wszystkim decydują relacje łączące jego składniki. To właśnie one nadają zbiorowości owych elementów cechy systemu. Podstawowe elementy schematu podejścia systemowego: Problemy i punkty krytyczne - zdanie sobie sprawy w jaki sposób przedmiot, czy prowadzone zajęcia zostały usytuowane na tle całości działań dydaktycznych; dobór odpowiedniej koncepcji. Potrzeba - określenie znaczenia i funkcji przedmiotu; czy zajęcia postrzegane są jako ważne, czy towarzyszące innym - wpływa to później na kształt projektu i sposób jego realizacji.Cele - określenie zamiarów w sposób umożliwiający ich analizę i podjęcie konkretnych działań; uświadomienie sobie celów innych i na ich podstawie formułowanie własnych; wyróżnienie celów głównych i operacyjnych (konkretyzacja).Możliwości - określenie różnorodnych (alternatywnych) sposobów osiągnięcia celów; dzięki temu łatwiej radzimy sobie z sytuacjami nagłymi, nieoczekiwanymi.Analizy i wybór jednej z możliwości -
rozwiązywania problemów w toku współpracy i współdziałania; uczy uczestnictwa w procesach demokratyzacji podejmowania wspólnych decyzji, negocjacji. 26. Wymień najważniejsze właściwości modelu synektycznego autorstwa Gordona.
Synektyka jest przydatna w sytuacji, kiedy dotychczasowe sposoby rozwiązania problemów stają się zawodne. Intencją tego modelu jest „zaprowadzić nas do świata w jakiejś mierze nielogicznego”. Synektyka stwarza nam okazję do wymyślania nowych sposobów patrzenia na rzecz, wypowiadania naszych mysli, radzenia sobie z problemem.
Synektyka oparł Gordon na 4 założeniach: -Twórczość przydaje się w życiu codziennym. -W procesie twórczym nie kryje się żadna tajemnica. -Twórcza wynalazczość ma podobny charakter na każdym polu (w sztuce, technice, nauce) i na takich samych procesach umysłowych się opiera. -Myślenie twórcze przebiega podobnie u jednostki i w grupie.
Istotą modelu synektycznego jest produkowani i wykorzystywanie metafor, wskutek czego proces myślenia twórczego staje się świadomy. Posługując się Synektyka opieramy się na 3 rodzajach analogii: -Analogia osobista- wymaga wczucia się w porównywane obiekty, np. polecenie może brzmieć: „stań się silnikiem samochodowym. Jakie masz odczucia? Opowiedz co czujesz, kiedy z powodu wyczerpania akumulatora, nie mogłeś ruszyć na zielonym świetle na skrzyżowaniu.” analogia osobista wymaga odrzucenia siebie, obleczenia w inne kształty i przeniesienia gdzie indziej. -Analogia bezpośrednia- zwykłe porównanie 2 obiektów lub pojęć chodzi o przełożenie cech sytuacji problemowej na inną sytuację, co pozwoli odkryć nowe punkty widzenia. -Oksymorony- złożony z 2 słów pozostających w sprzeczności zapis obiektu, np. „blask ciemnieje”, „ubogi bogacz”, „obfity brak” pozwala spojrzeć na problem z najszerszej perspektywy
Struktura (fazy modelu): -Opis istniejących warunków- studenci opisują problem -Analogie bezpośrednie- wymyślenie analogii, wybór 1 i omówienie
siebie, kompetentnych, o spójnej osobowości. Dlatego też celem tych
modeli jest pomoc studentom (uczniom) w zapanowaniu nad własnym rozwojem, osiągnięciu wewnętrznej harmonii i poczucia własnej wartości. Modele te mają zapewnić rozwój oraz integrację emocjonalnych i intelektualnych stron osobowości. Stosując te modele, student, w toku nauczania, buduje realistyczny obraz siebie (swojej osoby), nabiera zaufania do samego siebie, rozwija twórcze myślenie, uczy się rozumienia i akceptowania innych, uczy się sposobów realizacji własnych potrzeb i oczekiwań, a z czasem podejmuje odpowiedzialność za swoją naukę. W efekcie stosowania tych modeli uczeń nabiera zdolności do porozumiewania się z innymi, ma sposobność zrozumienia siebie, zdobywa umiejętność podejmowania refleksji nad sobą i swoim zachowaniem, a samoocena staje się bardziej realistyczna. Modele rozwoju osobowości pozostawiają studentom swobodę w wyborze czego i jak chcą się uczyć. Sprzyjają wzmacnianiu wiary w siebie oraz umożliwiają kształtowanie partnerskich relacji z innymi, przełamując tym samym asymetryczność stosunków. Sprzyja to tworzeniu przyjaznych kontaktów, pozytywnej atmosfery oraz akceptacji siebie i innych. W jednostce rozwija się poczucie odpowiedzialności. Modele te mają jednak również pewne wady i ograniczenia. Przede wszystkim są lepsze do celów terapeutycznych, niż do systematycznego kształcenia. Unikają wszelkiego przymusu, co powoduje, że nie ma mobilizacji do uczenia się i opanowywania kolejnych partii materiału (wymagają dużej samodyscypliny). U niektórych uczniów mogą budzić poczucie dezorientacji, gdyż nie ma w nich konkretnych wytycznych i bezpośrednich wskazówek. Ponadto modele te można stosować tylko wobec indywidualnych przypadków lub niewielkich grup. Oznacza to, że są niemożliwe do wykorzystania w przeciętnej klasie szkolnej. 32. OPISZ CECHY I WALORY DYDAKTYCZNE MODELI BEHAWIORALNYCH Cechy:
- wymiana poglądów na określony temat; wykorzystuje się ją w wyższych klasach szkoły podstawowej, gimnazjum i liceum, gdyż wymaga ona specjalnego przygotowania 3.podsumowanie (zebranie wyników dyskusji) Konserwatorium- konservatorio czyste przebywanie, obcowanie ze sobą, rozmównica - organizacyjna forma zajęć na późniejszych latach studiów - służy: - rozwijaniu umiejętności komunikowania się - kształceniu umiejętności dyskutowania zagadnień - grupowemu rozwiązywaniu problemów intelektualnych - sztuka wymiany informacji, przedstawiania własnych poglądów, słuchania innych, modyfikowania swoich opinii, sądów, uzgadnianie ich z innymi - uczy dociekliwego i tolerancyjnego nastawienia na poszukiwanie informacji - metoda: dyskusja na równych prawach; przedmiot dyskusji: ważne problemy naukowe, decyzyjne, poznawcze, dywergencyjne (wiele poprawnych rozwiązań); dobrze poprowadzona ma charakter produktywny: kształtowanie postawy, że studiowanie ma sens; rozwijanie pewności siebie, umiejętności przedstawiania własnych poglądów, oceny sytuacji, operowania wiedzą, samodzielnego myślenia Struktura konwersatorium (fazy rozwiązywania problemów): 1. stworzenie sytuacji problemowej w której odczuwa się niepokój, że nie wszystko wiem, a różni uczeni mają różne poglądy 2. określenie problemu- sformułowanie pytania o obszar niewiedzy, sprzeczności, zaskoczenia 3. analiza problemu- ocena i interpretacja informacji, które się posiada ze względu na cel;
Mają służyć kształtowaniu umiejętności intelektualnych i praktycznych. Główny akcent na działania praktyczne. Umiejętności o charakterze: 1) algorytmicznym - rozw. sytuacji typowych, powtarzalnych, jasno zarysowanych, wyraźna struktura, dają poczucie sukcesu, 2) heurystycznych - pobudzają myślenie twórcze, sytuacje jednorazowe niemierzalne. Dwojaki charakter umiejętności: - przekazywane bezpośrednio (charakter reproduktywny, są elementem kulturowym), - konstruowane prze studentów. Materiał nauczania - zasady i cechy prakseologiczne. Charakter umiejętności w zależności od w/w - twórczy lub reproduktywny. Struktura:1) ustalenie wyraźnego i ściśle określonego celu działań i warunków stosowalności, 2) szczegółowy przegląd warunków i środków potrzebnych do osiągnięcia celu, uaktywnienie informacji o sytuacji, w której ta czynność będzie występować i o samej czynności, 3) skrupulatne wykonanie planu, 4) porównywanie osiągniętych wyników z założonym celem, 5) wprowadzenie korekty do realizacji planu. Poziom aktywności studentów jest tu różny. Powyższy schemat jest modyfikowany w zależności od ćwiczonej czynności i od postawy nauczyciela - inaczej, gdy czynność jest reprodukowana, inaczej, gdy konstruowana.
lokalnej, nadzoru pedagogicznego, opinii publicznej, -pogłębienie odpowiedzialności za program i szkołę wśród wszystkich zainteresowanych ich funkcjonowaniem,-wzmocnienie i ulepszenie organizacyjnego wymiaru funkcjonowania instytucji edukacyjnej, zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz, -wzmacnianie i ulepszanie procedur demokratycznych dialogu społecznego,
aktywności, podmiotowości itp. Wyjątkowa jest sytuacja, gdy dokonuje się autoewaluacji. Nauczyciel, dokonując ewaluacji dla samego siebie, z własnej inicjatywy zbiera informacje na temat prowadzonych przez siebie zajęć, aby ulepszyć swoje narzędzia pracy. 41 (A) PODAJ 10 PRZYKŁADOWYCH KRYTERIÓW EWALUACJI NAUCZYCIELA PRZEDMIOTÓW PEDAGOGICZNYCH -ze wzg na realizację celu -ze wzg na przygotowanie merytoryczne do zajęć -metodyczne -um utrzymania dyscypliny -um współpracy ze studentem -um przekazywania wiedzy -um sprawiedliwej (obiektywnej) pracy studentów -um rozwiązywania problemów w toku zajęć -um organizowania pracy studentów w toku zajęć -um własnej refleksji (autorefleksji) nad własnym działaniem
-wiedza w zakresie prowadzonego przedmiotu
12. umiejętność korzystania z różnych metod pracy 42. Przedstaw typologię sytuacji trudnych w nauczaniu przedmiotów pedagogicznych ilustrując poszczególne typy
metody miękkie - metody o charakterze jakościowym, sesje grupowe, wywiady pogłębione, ankiety z pytaniami otwartymi
ponadto: ewaluator i ewaluowani mają prawo do negocjacji czasu, miejsca, do własnej wizji ewaluacji, do wyrażania opinii o ewaluacji
48. Zaprojektuj: układ celów dla warsztatu z zakresu doskonalenia kompetencji nauczyciela przedmiotów pedagogicznych. Cel ogólny: zdobycie przez studentów kompetencji: prakseologicznych(1), w zakresie współdziałania(2), kreatywnych(3), informatycznych(4), etyczno-moralnych(5), oraz komunikacyjnych (6) (można rozpisać każdy z celów jako osobny ogólny). Cele szczegółowe (można rozpisać osobno jako szczegółowe do kolejnych poszczególnych ogólnych): nauczyciel: -planuje zajęcia profesjonalne, realizuje je w różnych warunkach przedmiotowych i podmiotowych, wartościuje przebieg procesów dydaktycznych i ich wyników, diagnozuje i opisuje sytuacje trudne, potrafi je rozwiązywać (1) -wyzwala i stymuluje działania o charakterze współpraca, stwarza warunki aby osoby współdziałające uczyły się od siebie, dostrzega właściwości podmiotowe ST i stwarza warunki do ich rozwoju (2) - wyzwala myślenie krytyczne innych i swoje, zna i stosuje techniki wyzwalania twórczego działania i kreatywności (3) - sprawnie korzysta z nowoczesnych źródeł informacji i posługuje się technologiami informatycznymi (4) - zna soje powinności wobec osób z którymi pracuje, postępuje mając na uwadze dobro wychowanków, stawia sobie pytania dotyczące etyczności swojego działania i granic odpowiedzialności swojego pedagogicznego sprawstwa, potrafi pobudzić refleksje nad własnym działaniem(5) - zna i rozumie język wychowanków, przestrzega zasad prawidłowego komunikowania, traktuje język jako narzędzie swojej pracy, potrafi dostosować kody językowe do możliwości wychowanków(6)
wystarczających informacji do podjęcia decyzji zagadnienie 52 Zaprojektuj po trzy cele operacyjne do podanych ogólnych celów kształcenia pedagogicznego: a.student zdobył wiedzę o modelach kształcenia: Cele operacyjne -student potrafi zdefiniować pojecie modelu kształcenia, opisać jego funkcje. -student potrafi wymieni i scharakteryzować 4 podstawowe grupy modeli kształcenia -student potrafi wyszczególnić elementy każdego z 4 modelów projektowania programów b.student zdobył wiedzę n/t celów kształcenia pedagogicznego: -student potrafi opisać czym jest cel kształcenia -student potrafi wymienić funkcje jaki spełniają cele kształcenia wg Kazimierza Denka -student potrafi zilustrować proces powstawania celów kształcenia
-Uczeń cieszy się z uczestniczenia w dyskusji -Uczeń docenia wartość współpracy w grupkach -Uczeń angażuje się w organizację lekcji, pomaga nauczycielowi w układaniu stołów do dyskusji -Uczeń akceptuje wybór lidera w grupce dyskusyjnej -Uczeń wybiera z listy chatów te, na które wchodzić nie powinien pomimo włączonej blokady -Uczeń wypisuje na tablicy zalety i wady korzystania z Internetu -Uczeń/uczniowie przygotowują scenkę dotyczącą korzystania z Internetu (np. spotkanie w rzeczywistości, czyli wielkie zagrożenie i rozczarowanie; stosowanie kamerek internetowych itp.) -Uczeń przygotowuje kodeks internetowego savoir-vivre'u -Uczeń tworzy kodeks bezpiecznego korzystania z Internetu -Uczeń tworzy kodeks podstawowych ostrzeżeń STRATEGIAproblemowa METODY:Metoda problemowa fORMA:Grupowa PRZEBIEG ZAJĘĆ -Stworzenie sytuacji problemowej/zadaniowej.
-Podzielenie uczniów na 2 grupy - jedna reprezentuje zalety, druga wady korzystania -Wypisanie na tablicy przez każdą z grup wad i zalet korzystania z Internetu -Dyskusja z nauczycielem w tle -Podzielenie uczniów na grupki, dyskusja -W podzielonych grupkach przygotowanie przez uczniów scenek na zadane tematy -Przedstawienie scenek, dyskusja, komentarz nauczyciela -Dojście do wspólnych wniosków i wypisanie ich na tablicy -Na podstawie wniosków stworzenie kodeksów. Lekcja przeprowadzona zostaje metodą inaczej strategią problemową, czyli według modelu społecznego. Uzasadnienie: forma dyskusji na lekcji (czyli uczenie się poprzez dyskusję), którą wybrałem pozwoli
W praktyce należy sklasyfikować wszystkie czynniki mające wpływ na bieżącą i przyszłą pozycję organizacji. Istnieją dwa kryteria klasyfikacji: zewnętrzne w stosunku do organizacji i mające charakter uwarunkowań wewnętrznych oraz wywierające wpływ negatywny lub pozytywny na organizację. Ze skrzyżowania tych dwóch podziałów powstają 4 kategorie SWOT. Przeprowadzając analizę trzeba dokonać diagnozy - określić silne i słabe strony firmy oraz prognozy - opisać szanse i zagrożenia. MOCNE STRONY (czynniki wewnętrzne pozytywne) - atuty to walory organizacji, które w sposób pozytywny wyróżniają ją w otoczeniu i spośród konkurencji. SŁABE STRONY organizacji (wewnętrzne negatywne) - są konsekwencją ograniczeń zasobów i niedostatecznych kwalifikacji. Każda organizacja posiada aspekty funkcjonowania, które ograniczają jej sprawność, ale szybkie i obiektywne rozpoznanie oraz zdefiniowanie może łatwo ograniczyć ich negatywny wpływ. SZANSE (zewnętrzne pozytywne) - to zjawiska i tendencje w otoczeniu, które odpowiednio wykorzystane staną się impulsem do rozwoju oraz osłabią zagrożenia. ZAGROŻENIA (zewnętrzne negatywne) - to wszystkie czynniki zewnętrzne ,które postrzegamy jako bariery dla rozwoju firmy, utrudnienia, dodatkowe koszty działania. W efekcie analizy otrzymujemy cztery listy : silnych stron organizacji (które należy wzmacniać), słabych stron (które trzeba niwelować), szans (które należy wykorzystywać), oraz zagrożeń (których należy unikać). Kolejnym krokiem jest sporządzenie syntezy, która wytycza strategiczne cele organizacji. Dokonuje się jej sumując ilość szans i zagrożeń oraz mocnych i słabych stron. Na tej podstawie można określić zakres możliwych, dopuszczalnych i wykonalnych strategii
|
opieki nad dziećmi oraz w placówkach, którym prawnie przypisano funkcje opiekuńczą i wychowawczą, to jest: przedszkolach, szkołach, instytucjach organizujących czas wolny dzieciom i młodzieży. Może także pracować w instytucjach środowiska lokalnego prowadzących działalność na rzecz dziecka i rodziny. Ponadto w praktyce praca społeczno-opiekuńcza wiąże się z szeroko pojętą profilaktyką pedagogiczną. Absolwent studiów magisterskich na kierunku pedagogika o specjalności pedagogika społeczno-opiekuńcza posiada specjalistyczne przygotowanie do sprawowania profesjonalnej opieki wychowawczej nad dziećmi, młodzieżą i osobami dorosłymi, oparte na interdyscyplinarnej podbudowie teoretycznej. Ponadto posiada odpowiednie kompetencje do samodzielnego rozwiązywania problemów praktycznych zgodnie z zasadami etyki i holistycznego postrzegania człowieka oraz nastawienie na działalność prospołeczną. Dysponuje również wiedzą i umiejętnościami niezbędnymi do prowadzenia badań naukowych oraz dostrzegania i rozwiązywania problemów teoretycznych wykazując przy tym pełne zaangażowanie w systematycznym doskonaleniu swoich kwalifikacji.
3.PPRZEDSTAW ELEMENTY SKŁADAJĄCE SIĘ NA KOMPETENCJE NAUCZYCIELA PRZEDMIOTÓW PEDAGOGICZNYCH KOMPETENCJE - termin wieloznaczny - złożone struktury regulacyjne, determinujące poznawanie, przezywanie, przekształcanie dostępnej człowiekowi rzeczywistości Kompetencje profesjonalne. Cechy: - szczególnie ważne dla osiągnięcia celów profesjonalnego działania - powodują, że człowiek który je posiada jest cenniejszy dla pracodawcy - odgrywają istotną rolę w instytucjonalnym doskonaleniu zawodowym i kształceniu - rozbudzają kreatywność i samodzielność u osób, które je posiadają Na kompetencje składają się 3 elementy: 1.umiejętności (zorganizowany układ czynności, potencjalny stan gotowości do działania; ich świadome opanowanie i modyfikowanie wymaga wiedzy) 2.wiedza 3.właściwości podmiotowe Ad.1 Umiejętności - przybierają postać algorytmów lub heurystyk - umiejętności: -diagnostyczne (rozpoznawania rzeczywistości) -projektujące (projektowania i planowania działań własnych i potencjalnych działań innych) 2.moralności nikt nikomu nie może narzucić, a kodeks etyczny nie uczyni nauczyciela lepszym, niż jest 3.niewiara w moc kary wynikającej ze złamania normy, która ma mobilizować do lepszej pracy 4.Etyka i moralność są naturalną koleją losu wpisane w osobowość nauczyciela. Żaden szczególny zapis, wypunktowane normy, groźne zakazy i nakazy nie są w stanie wypełnić tej karty do końca. Tym bardziej określanie powinności moralno-zawodowych nie może zależeć od takich podmiotów jak państwo czy organizacje społeczne, polityczne i zawodowe. 5.w warunkach swobodnie podejmowanych decyzji nauczyciel może realizować przyjęte na siebie od społeczeństwa zobowiązania. Braków w stosowaniu powszechnie przyjętych zasad moralnych, nieumiejętności ponoszenia odpowiedzialności za powierzone dzieci nie wypełni żaden kodeks lub narzucona norma, jeśli nauczyciel sam nie jest w stanie dojść do tego. 6.Kodeks niewiele zmieni, jeśli nie ulegnie zmianie sytuacja moralna w całym społeczeństwie, a także - rekrutacja i sposób przygotowania młodzieży do zawodu nauczycielskiego. 7.Wychowanie , a tym bardziej wychowanie moralne , jest zbyt skomplikowanym procesem, by je można było zastąpić drogą „ produkowania” kodeksów moralnych. Kodeks zresztą może rodzić i pogłębiać pewne negatywne zjawiska, takie jak np. : samouspokojenie, rozdźwięk między słowem i czynem, zbytni formalizm w postępowaniu itp. 8.wysokiej kultury moralnej i wiedzy o zjawiskach moralnych nie zapewni kodeks 9.Nie można przy pomocy norm prawnych, regulaminów czy instrukcji określić z góry wszelkich możliwych sytuacji, z którymi zetknie się nauczyciel. Powinniśmy przyjąć, iż decyzje i oceny dokonywane w poszczególnych sytuacjach, których konsekwencje są zazwyczaj poważne, są podejmowane z pełną świadomością i konsekwencją
8.WSKAŻ I UZASADNIJ KONIECZNE WARUNKI PRZY KONSTRUOWANIU PROGRAMU ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH Konieczne warunki: Uwzględnienie definicji pojęcia „treści kształcenia”: -Uporządkowany zbiór wiadomości obiektywnych. Na program składają się: rejestr tematów zajęć lub zagadnień + literatura + wymagania końcowe -Ogół planowanych doświadczeń studenta zdobywanych w toku kształcenia. Program zawiera: opis celów kształcenia + układ inf., jakimi studenci będą operowali w toku zajęć + opis czynności studentów i nauczycieli akademickich + określenie ewaluacji -Ogół planowanych syt. ped. skierowanych na ogólne rozumienie i pożądane zmiany w wychowanku. Zawiera: cele pod postacią ogólnego opisu „sylwetki absolwenta” + zestawy syt., które sprzyjają nabywaniu zmian opisanych w celach edukacyjnych wraz z ich ogólną charakterystyką propozycje alternatywnych sposobów konstruowania i modyfikowania owych syt. w razie pojawiających się potrzeb + opis sposobów ewaluacji W zależności od tego, którą z def. Przyjmiemy za własną, taki będzie efekt, struktura materiałów dyd. skryptów dla studentów.
Uwzględnienie zasad doboru i układu treści kształcenia. Zasady ogólne: nowoczesności, operatywności wiedzy, strukturalizacji treści kształcenia, łączenia treści kierunkowych i instrumentalnych, włączanie studenta do podejmowania decyzji, autonomia studenta Zasady specyficzne: prakseologiczna, podmiotowych relacji, integracji, ponadwymiarowości wiedzy studentów, teleologiczna
Projektowanie projektów powinno mieć charakter systemowy (patrz: zagad. 9)
Wykonalny- zastosowanie najlepszych metodycznych rozw. -Racjonalny- zakotwiczony w wiedzy metodycznej -Giętki = elastyczny- dopuszczający w razie potrzeby modyfikacje metodyczne -Ponadwymiarowy- czynności i wiadomości konstruowane ponad miarę -Konsekwentny- spójny wewnętrznie -Złożony-zawierający rozwiązania alternatywne
- błędna ewaluacja a co za tym idzie powtarzanie błędów na kolejnych rocznikach - pozorne rozumienie przekazu przez studentów, przechodzenie do kolejnej partii materiału - nieświadome narzucanie studentom swoich przekonań, wpływanie na ich postawy - manipulowanie lub bycie manipulowanym
Znaczenie dla studenta: - przekazywane treści są interpretowane inaczej niż założył to wykładowca, błędne odczytanie intencji przekazu, niepełna wiedza - interpretowanie pewnych wykładów jako ważniejszych lub mniej ważnych ze względu na tytuł naukowy prowadzącego - student uczy się, że większe korzyści (lepsze stopnie) można odnieść mówiąc to, co „chce” usłyszeć nauczyciel niż to co on (student) faktycznie myśli - uczenie się pamięciowe (zakuć-zdać-zapomnieć) wpływa na lepsze oceny w indexie niż studiowanie - wpływa na relacje pomiędzy studentem a nauczycielem - poczucie niesymetryczności pomiędzy teorią i praktyką, np. mówi się o relacjach partnerskich lub podejściu indywidualnym a w praktyce ich nie ma, - może wpływać na poczucie niesprawiedliwości i krzywdy - utrwalenie stereotypów związanych z „właściwym” zachowaniem się nauczyciela i studenta
12.Omów podstawowe kategorie zadań stawianych przed studentami na zajęciach z przedmiotów pedagogicznych i podaj po dwa przykłady zadań z każdej kategorii I. ZADANIE DYDAKTYCZNE jest żądaniem uzyskania pewnego stanu rzeczy w sferze wiadomości i umiejętności skierowanym przez ucznia (tu studenta) przez nauczyciela. Za T. Tomaszewskim może być więc rozumiane jako antycypacja wyniku działania ucznia. Trafny wybór zadań przez nauczyciela oraz poprawne ich konstruowanie to jedne z najważniejszych czynności nauczyciela. Typy zadań: 1) pytanie, 2) polecenie Konstrukcja zadania: 1) operator zadania - informuje ucznia o czynnościach, jakie musi wykonać, aby rozwiązać postawione przed nim zadanie, np. a) operator poleceń: napisz, powiedz, skonstruuj, zaprojektuj, wykonaj, oblicz, rozwiąż, zdefiniuj, wyjaśnij, porównaj, sklasyfikuj, wskaż, znajdź, pomóż, oceń itp.
Jest to metoda graficznego procesu podejmowania decyzji. Dzięki niej możemy rozważać: jakie istnieją możliwości rozwiązania danego problemu, jakie mogą być konsekwencje przyjęcia określonego wariantu, jakie wartości uznaje osoba podejmująca decyzje. Metoda ta uczy, jak należy dokonywać wyboru, aby uświadomić jego skutki, które powinny być zgodne z akceptowanymi wartościami.
Schemat drzewka decyzyjnego:
Podjęcie decyzji najlepszej z możliwych oznacza wybór takiej strategii działania, która doprowadzi do największej z oczekiwanej wartości. Nie ma decyzji optymalnej!!! J
Kiedy zmieniają się WARUNKI: -> refleksja w trakcie AKCJI (trzeba zastanowić się jak coś zrobić) -> w ten sposób nabywamy wiedzę świadomą (prowadzi namysł przed, w trakcie działania oraz po jego zakończeniu i zawsze potrafi opisać wykonywane działanie). -Refleksyjny praktyk - określa problem i stawia sobie cele * analizuje problem w świetle celów i swego doświadczenia
* formułuje pomysły rozwiązań sytuacji REFLEKSYJNY PRAKTYK posługuje się wiedzą świadomą. * dokonuje analiz problemu * szuka rozwiązań. ZJAWISKO: zanik refleksji prowadzonej na zewnątrz (zanik dyskusji w pokojach nauczycielskich nt. problemów - boją się ujawniać swoją niekompetencję). Czym różni się zachowanie BADACZA od PRAKTYKA (refleksyjnego):-Badacz: * szuka tego, co powtarzalne * szuka uogólnień * chce zrozumieć rzeczywistość * dla badacza problem nie zawsze wynika z praktyki (posiada wyższy poziom ogólności) * musi zaplanować program działań * weryfikując hipotezy próbuje je sfalsyfikować (zgodnie z procedurami postępowania badawczego) * dystans do badanej przez siebie rzeczywistości (stara się być niezależnym obserwatorem) -Praktyk: * chce rozwiązać problem szczegółowy * to rozwiązanie niekoniecznie musi się dać zastosować w podobnych przypadkach * chce zmienić rzeczywistość (cel NACZELNY!) * podejmuje problemy szczegółowe (tkwią w rzeczywistości, w której on działa) * często nie ma programu działań, działa intuicyjnie * nie musi weryfikować swoich hipotez w tak restrykcyjny sposób (musi wykazać, że praktyka potwierdza jego rozwiązanie) * jest częścią sytuacji, którą stara się zmienić, jego niezależność ma ograniczony charakter * emocjonalny kontekst jego działań. REFLEKSYJNY PEDAGOG to taki, który postawiony wobec trudnej sytuacji pedagogicznej, posiadającej znamiona problemu, będzie podejmował próby jej rozwiązania dzięki uruchomieniu własnej wiedzy (świadomej) i doświadczenia pedagogicznego.-Będzie modyfikował swoją wiedzę, doświadczenie pod wpływem namysłu nad efektami własnego działania. WIEDZA jaką musi posiadać refleksyjny praktyk:-Wiedza prakseologiczna (typu:
pierwsze miejsce. STYL KIEROWNICZY -przypisuje się nauczycielowi rolę aktywnego szefa, którego obowiązkiem jest doprowadzić do nauczania się tego a tego, - nauczyciel jako osoba zarządzająca czasem lekcyjnym, jako menadżer, który podejmuje decyzje, jak uczniowie mają wykorzystywać czas w szkole, Styl kierowniczy - szczególnie istotne są starannie opracowane materiały programów oraz badania nad efektywnością nauczania, - jest narzędziem bezpośredniego i jasnego transportowania wiedzy ze źródła (np. książka, nauczyciel, film) do umysłu uczniów, - obejmuje głównie umiejętności dydaktyczne w wąskim rozumieniu, a więc niezależnie od treści, od sytuacji, w której przebiega nauczanie, od osoby nauczyciela i ucznia. Styl kierowniczy wpływa na osiągnięcia uczniów, dlatego że sprowadza się w pomieszczeniu o powierzchni 40metrów kwadratowych wypełnionym trzydziestką młodych ludzi, z których więcej niż dwie trzecie, gdyby pozostawić im wybór, najchętniej widziałoby się gdzie indziej. System ten jest skuteczny, bo jest dopasowany do współczesnych warunków nauczania. Styl terapeutyczny - nakierowany głównie na rozwój niezafałszowanej osobowości ucznia. Nastawiony jest na wszystkich uczniów, a nie tylko tych ze specjalnymi potrzebami. Styl wyzwalający - przedstawicieli tego stylu zajmuje nie tylko to, jakie są właściwe postacie wiedzy, lecz i to, jak ich nauczyć. STYL KIEROWNICZY Nauczyciel - w każdym stylu ma inne zadanie -przypisuje się nauczycielowi rolę aktywnego szefa, którego obowiązkiem jest doprowadzić do nauczania się tego a tego, - nauczyciel jako osoba zarządzająca czasem lekcyjnym, jako menadżer, który podejmuje decyzje, jak uczniowie mają wykorzystywać czas w szkole, Cel - w każdym stylu jest inny - przyswojenie określonej wiedzy, - uczeń ma opanować określoną, przekazywaną mu wiedze
, wykorzystanie wybranych kryteriów w celu ustalenia optymalnego podejścia; Wstępny plan realizacji - szczegółowy opis wybranego podejścia i planowanych działań; składniki: Wytwór - oczekiwane rezultaty pracy dydaktycznej. 23. PRZEDSTAW ETAPY KONSTRUOWANIA PROJEKTU DYDAKTYCZNEGO -analiza kontekstu społeczno kulturowego, w którym odbywać się będą zajęcia, porządna sylwetka absolwenta, potrzeby osób biorących udział w zajęciach -uzasadnienie projektu -określenie celów edukacyjnych -dookreślenie procedur realizacji owych celów -dookreślenie strategii , metod, środków, warunków zajęć -zapis przebiegu działań realizacyjnych -opis funkcji i narzędzi ewakuacyjnych Uwagi wstępne : charakterystyka przedmiotu, jego lokalizacja na tle innych subdyscyplin pedagogicznych, adresat, warunki wstępne realizacji programu, ( osobowe, materialne), informacje o autorze, jego kompetencjach; Cele kształcenia: -ogólne (w kategoriach postaw, kompetencji, cech osobowościowych, sfer aktywności)-w zależności od przyjętych założeń teoretycznych; -szczegółowe ( pod postacią operacyjnych, w kategoriach wiedzy, umiejętności, i właściwości podmiotowych)-co absolwent powinien wiedzieć, umieć jakich powinien nabrać cech osobowych; 3. Materiał dydaktyczny: struktury wiadomości będące przedmiotem czynności umysłowych i praktycznych uczniów- studentów; elementami struktury mogą być: fakty, pojęcia, teorie, układy czynności praktycznych; układ programu może być zgodny ze strukturą dyscypliny naukowej, strukturą czynności praktycznych, obszarami działalności pedagoga-badacza, pedagoga-praktyka,
-Analogie osobiste- studenci „wcielają się” w analogię wybraną w fazie 2 -Oksymorony- tworzenie ich na podstawie fazy 2 i 3 -Analogie bezpośrednie- na podstawie 1 oksymoronu studenci zgłaszają nowe bezpośrednie analogie i wybierają 1 z nich -Powrót do głównego zadania
Zastosowanie synektyki w programie nauczania: -Nadaje się do zastosowania na wszystkich przedmiotach, korzysta się z niej prowadząc dyskusję i przygotowując materiały do zajęć -Przydatny dla uczniów w każdym wieku, sprawdza się w przypadku uczniów biernych -Służy rozwijaniu możliwości twórczych, pomaga stworzyć ducha zespołu
Efekty synektyki:
-spójność i produktywność grupy, -instrumenty myślenia metaforycznego, -zdolności rozwiązywania problemów
-wyższa samoocena śmiałość intelektualna -zapanowanie nad programem nauczania
27. OKREŚL NAJWAZNIEJSZE REGÓŁY, JAKIE MUSZĄ BYĆ PRZESTRZEGANE NA ZAJĘCIACH PROWADZONYCH WEDŁÓG MDELU UCZENIA SIĘ PRZEZ WSPÓLNE BADANIE -odpowiednio wyznaczać liczebność grup, gdyż praca w dużych grupach (powyżej 4/5 osób) wymaga wprawnego pokierowania nimi -podział pracy jest bardzo ważny, gdyż umacnia spójność grupy: zespół uczy się wiadomości i umiejętności w przekonaniu, że wszyscy jego członkowie ponoszą odpowiedzialność za przebieg i efekty nauki i że każdy ma do odegrania ważną dla grupy rolę (przez to szybkie postępy czynią dotąd słabi uczniowie) - efekt wychowawczy jaki możemy dzięki tej regule osiągnąć to wytworzenie ciepłych kontaktów między uczniami i poczucie przynależności do zespołu -reguła demokratyczności i partnerstwa tak by osiągnąć podstawowy cel/efekt wychowawczy jakim jest niezależność w wypełnianiu roli ucznia oraz szacunek dla innych -przyjęcie przez ucznia jednocześnie dwóch ról uczestnika i obserwatora (badać problem i obserwować siebie jako badacza) -nauczyciel odgrywa rolę doradcy, pomocnika, życzliwego krytyka - rola ta jest bardzo trudna i delikatna, gdyż nauczyciel musi: -wspomagać procesy grupowe -kierować energię grupy na potencjalnie wartościowe dydaktycznie działania -nadzorować przebieg tych działań tak aby uczniowie nadali swoim doświadczeniom i przeżyciom swoje osobiste znaczenie
-u podstaw leży teoria uczenia się społecznego ( człowiek modyfikuje swoje zachowanie w zależności od informacji zwrotnych w toku zadania) -są to modele uczenia się samo korygującego -najważniejsze są zachowania obserwowalne, jasno i precyzyjnie określone zadania, możliwość korekty Walory: -wyciąganie przez uczniów wniosków z sukcesów i porażek -metoda pozytywnego wzmacniania samokontrola sprzyja postępom i wyznaczaniu sobie nowych celów 33. SCHARAKTERYZUJ WALORY I ZAGROŻENIA DUŻEJ LICZBY WYKŁADU AKADEMICKIEGO NA STUDIACH AODOWYCH WALORY -DUŻA LICZBA ODBIORCÓW JEST WSTĘPEM DO POZOSTAŁYCH TYPÓW ZAJĘĆ ZAGROŻENIA -NIESPRZYJAJĄCE WARUNKI LOKALOWE -UTRUDNEINA WYNIKAJACE Z DUŻEJ LICZBY OSÓB NA WYKŁADZIE (duży poziom hałasu) -NIEDOSTOSOWANIE ELU WYKŁADU DO POZIOMU ODBIORCÓW -BRAK REDUNDANCJI WSPIERAJĄCYCH NIEDOSTOSOWANIE JĘZYKA DO ODBIORCÓW 4. PORÓWNAJ WYKĄŁD KONWERSATORYJNY I KONWERSATORIUM WYKAD KONWERSATORYJNY
-polega na przeplataniu fragmentów mówionych, wypowiedziami słuchaczy -słuchacze aktywni mogą zabierać głos w dyskusji kierowanej przez prowadzącego -duża liczba uczestników -ograniczony czas na dyskusje
KONWERSATORIUM
-polega na dyskusji -zawiera formułowanie hipotez -kształtuje umiejętność dostrzegania, analizy i rozwiązywania problemów, wymiany informacji, słuchania innych, um. Wygłaszania własnych poglądów -forma zajęć występującą pod koniec studiów -kształtuje postawy tolerancji
poszukiwanie i ocena informacji, które się posiada (3 kręgi: ważne z punktu widzenia celu i treści; nieistotne, przeszkadzające w rozwianiu problemy; informacje brakujące, których należy szukać) 4. formułowanie hipotez- proces heurystyczny (od pomysłów stereotypowych do twórczych, oryginalnych); metoda: burza mózgów 5. ustalenie planu weryfikacji hipotez (co może nam ją utrudnić a co pomóc) 6. teoretyczna weryfikacja hipotez- falsyfikacja na podstawie wiedzy z różnych źródeł (na konserwatorium tylko teoretyczna) 7. wnioski do dalszych rozmyślań i działań; dalsze problemy do rozważań 35.Przedstaw podstawowe komponenty konwersatorium Konserwatorium- konservatorio czyste przebywanie, obcowanie ze sobą, rozmównica - organizacyjna forma zajęć na późniejszych latach studiów - służy: - rozwijaniu umiejętności komunikowania się - kształceniu umiejętności dyskutowania zagadnień - grupowemu rozwiązywaniu problemów intelektualnych - sztuka wymiany informacji, przedstawiania własnych poglądów, słuchania innych, modyfikowania swoich opinii, sądów, uzgadnianie ich z innymi - uczy dociekliwego i tolerancyjnego nastawienia na poszukiwanie informacji - metoda: dyskusja na równych prawach; przedmiot dyskusji: ważne problemy naukowe, decyzyjne, poznawcze, dywergencyjne (wiele poprawnych rozwiązań); dobrze poprowadzona ma charakter produktywny: - kształtowanie postawy, że studiowanie ma sens
Ważne jest ustalenie postawy orientacyjnej kształtowania umiejętności. 38. OCEŃ WARSZTA JAKO FORMĘ PROWADZENIA ZAJĘC KTÓRYCH PRZEDMIOTEM SĄ TREŚCI PEDAGOGICZNE Warsztat jest odmianą ćwiczeń kształtującą umiejętności. Jest wartościową formą zajęć gdyż dominują w nim głównie metody aktywne w ramach, których wykorzystywane są następujące techniki:
Pozwalają one na zbliżenie doświadczeń studentów do dziedziny ich przyszłej pracy zawodowej. Doświadczenia zdobyte na warsztacie przez studenta (również w relacji mistrz - uczeń) pozwala przypuszczać, że w swojej pracy zawodowej będzie skłonny organizować pracę swoich uczniów i budować relacje z nimi w taki sposób jaki był jego udziałem podczas studiów. Zastosowanie metod aktywnych na zajęciach warsztatowych pozwala zachęcić do twórczego traktowania problemów wychowawczych. Dzięki warsztatom studenci zdobywają konkretne umiejętności praktyczne przydatne w pracy zawodowej. Uczą się projektować własne działania, ćwiczą własne umiejętności i je doskonalą, uczą się od siebie nawzajem. 39. OMÓW WŁĄŚCIWOSCI ZAJĘĆ PROWADZONYCH W MAŁYCH GRUPACH -aktywność uczestników -nastawienie na kreatywności współprace -dobra komunikacja w grupie -rozwiązywanie problemów praktycznych -nabywanie konkretnych umiejętności w toku zajęć
40) Przedstaw możliwości wykorzystania techniki metaplanu.
znanymi Ci z praktyki przykładami.
A) /Na podstawie: A. Sajdak „Szok i start zawodowy”/ Sytuacja dydaktyczno- wychowawcza- układ wzajemnie powiązanych elementów (uczeń, nauczyciel, metody, formy, warunki, treści…) i relacji miedzy nimi Typy sytuacji dyd.- wych.: optymalne, normalne i trudne Trudność- sytuacja, w której dochodzi do zaburzenia równowagi pomiędzy
potrzebami, zadaniami, przebiegiem ich realizacji i osiąganymi efektami -może, ale nie musi przerodzić się w niepowodzenie -sytuacja trudna musi być względnie stała -zaburzenie równowagi- intencjonalne, nieintencjonalne
Klasyfikacja sytuacji trudnych: - z punktu widzenia relacji przedmiotowo- podmiotowej- sytuacje obiektywne i subiektywne - z punktu widzenia cech właściwych pedagogice- trudności specyficzne i niespecyficzne
1. Sytuacje subiektywne
a) Subiektywne specyficzne: - teoria osobista na temat: czym jest pedagogika jako nauka, na czym polega studiowanie pedagogiki, jaka jest rola nauczyciela, kim jest student - stereotypy w działaniu pedagogicznym, brak umiejętności ich przełamywania
b) Subiektywne niespecyficzne: - wynikają z momentu rozwoju zawodowego (sytuacja trudna dla nauczającego i studentów) - stosunek do siebie jako człowieka, nauczyciela akademickiego (zależy od poczucia sukcesu lub porażki zawodowej, nie jest stały) - stosunek do studentów ( przyczyny trudności: dystans, liberalizm, skrajne zachowania) - poziom kompetencji profesjonalnych (strona merytoryczna, metodyczna i relacje między nimi)
2. Sytuacje obiektywne:
a) Obiektywne specyficzne: - stosunek społeczeństwa, studentów do teorii i praktyki pedagogicznej - trudności związane ze: statusem pedagogiki jako nauki (zmiana paradygmatu), cechami pedagogiki jako nauki (brak jednoznacznego języka), problemami metodologicznymi- technikami, metodami, ilością i jakością podręczników do pedagogiki, poradniki - treść minimum programowe (treść założeń programowych, standardy edukacyjne) - pedagogizacja rodziców - stosunek studentów do kierunku, przedmiotu - stereotypowość w myśleniu i działaniu studentów - rozbieżność między
biorąc pod uwagę fakt iż na kompetencje składa się także wiedza i umiejętności można by tę listę celów znacząco wydłużyć. W odniesieniu do formy zajęć warsztatowych ( a o takich tu mowa) cele powyższe, dotyczące jedynie kompetencji jako takich, wydają się być wystarczające. Wiedza dotyczy raczej wykładów, umiejętności ćwiczeń. Dla zainteresowanych jednak odsyłam do opracowania pyt nr 3 gdzie opisane są pozostałe komponenty kompetencji pedagogicznych agadnienie 51. Opisz proces podejmowania decyzji przez opiekuna roku wybraną techniką w sytuacji zgłoszenia przez studentów zarzutów pod adresem egzaminatora nieobiektywnie oceniającego prace pisemne. MOCNE STRONY: -Liczna populacja studentów zgłaszająca ten sam problem -Studenci, którzy osiągnęli wysoką średnią za wyniki w nauce w latach ubiegłych SŁABE STRONY: -Stronniczość studentów -Wyjątkowa niechęć do prowadzącego -Niekompletne przygotowanie studentów do egzaminu -Ściąganie od siebie Studenci, którzy osiągnęli przeciętną i niską średnią za wyniki w nauce w latach ubiegłych i z przedmiotu SZANSE, MOŻLIWOŚCI: -Poprawienie wyników egzaminacyjnych -Powtórzenie egzaminu w obecności osób bezstronnych np.: dziekana, prowadzących innych przedmiotów -Uzyskanie wyższych średnich końcoworocznych - wyższych stypendiów naukowych Zlikwidowanie nieobiektywnego oceniania u egzaminatora w przyszłości, czyli dla młodszych roczników ZAGROŻENIA
54. Skonstruuj dwie karty pracy dla studentów do tematu: Kodeks etyczny pedagoga / Refleksja w pracy nauczyciela przedmiotów pedagogicznych. Refleksja jest…………… Refleksja służy……… Typy ludzi: 1 2 Różnice między postępowaniem badacza, a postępowaniem praktyka: 1.Badacz szuka ..., a refleksyjny praktyk chce… 2.Badacz chce ……., a praktyk chce 3.Dla badacza….., a praktyk……. Badacz musi…., a praktyk nie ma… 4.Badacz odrzuca……...., a praktyk nie musi…… 5.Badacz zawsze………., a praktyk jest zawsze Refleksyjny nauczyciel przedmiotów pedagogicznych to taki, który…………… 3 momenty, w których prowadzona jest refleksja nad własnym działaniem nauczyciela (wg. R. Arends): Refleksja w pracy nauczyciela przedmiotów pedagogicznych pozwala na :
Etapy refleksji nad własnym działaniem (wg. R. Perry) : Kodeks etyczny opracowany przez Polskie Towarzystwo Nauczycieli (PTN) powstał Kodeks etyki nauczycielskiej służy Celem kodeksu etycznego jest Funkcje kodeksu etycznego: Składniki treści kodeksu etycznego:
zorientować się nauczycielowi - wychowawcy na temat umiejętności i wiedzy uczniów w zakresie korzystania z Internetu i w zależności od początku jej przebiegu pozwoli zastosować modyfikacje dalszej części lekcji. Ponadto strategia problemowa w modelu społecznym, pozwala na zweryfikowania tzw. mitów dotyczących Internetu. Przygotowanie scenek zaangażuje uczniów do wspólnej pracy i zdania sobie sprawy z zagrożeń wypływających z korzystania z sieci. Wymienianie argumentów |
- realizacyjne ( ułatwiające wprowadzanie tych planów w życie) - ewaluacyjne (wartościowania przebiegu pracy i jej rezultatów) - korektywne, doskonalące - umiejętności potrzebne pedagogowi przekazywane są jako gotowe wzorce, procedury, modele (element dziedzictwa kulturowego) lub konstruowane przez niego w toku przekształcania, doskonalenia zawodowego Ad.2 Wiedza potrzebna pedagogowi - ogólna- podstawa do porozumiewania się z innymi - kierunkowa- materiał, jakim operuje pedagog, wiedza psychologiczno- pedagogiczna pozwala zrozumieć prawidłowości rozwoju, przebieg procesów pedagogicznych i zakłóceń - metodyczna- o strategiach, metodach działania, warunkach oddziaływania na innych, konstruowaniu i przekształcaniu celów wiedza: elastyczna, otwarta (pedagog gotów jest ją uzupełniać, przekształcać), funkcjonalna Ad.3 Właściwości podmiotowe - warunkują jakość podejmowanych działań Cechy charakterystyczne pedagoga: - dążenie do dociekliwego poznania rzeczywistości - odpowiedzialność za przebieg własnych działań - poczucie współodpowiedzialności za działania podejmowane wspólnie z innymi - świadomość konieczności ciągłego doskonalenia siebie, swojej pracy - samoakceptacja siebie jako człowieka i profesjonalisty - akceptacja ucznia, wychowanka, współpracowników - dążenie do współpracy - przekonanie o tym, że praca jest wartością, stanowi element rozwoju człowieka - szacunek do innego i wytworów jego pracy, wobec poglądów, przekonań innych ludzi, dla wartości leżących u ich podstaw oraz oczekiwanie, że partnerzy będą akceptować, szanować nasze zdanie - gotowość do realizacji funkcji i zadań placówki, w której się pracuje Kompetencje pedagoga - cechy osobowości - opis ideału, sylwetki pedagoga _stanowią podstawę do kształtowania celów kształcenia pedagogicznego
3.PPRZEDSTAW ELEMENTY SKŁADAJĄCE SIĘ NA KOMPETENCJE NAUCZYCIELA PRZEDMIOTÓW PEDAGOGICZNYCH KOMPETENCJE - termin wieloznaczny - złożone struktury regulacyjne, determinujące poznawanie, przezywanie, przekształcanie dostępnej człowiekowi rzeczywistości Kompetencje profesjonalne. Cechy: - szczególnie ważne dla osiągnięcia celów profesjonalnego działania - powodują, że człowiek który je 10.Obowiązki zawodu nauczycielskiego winny być raczej określane w formie ogólnych kryteriów postępowania, odnoszonych zarówno do moralności ogólnospołecznej, jak i funkcji tego zawodu, jak wreszcie najogólniej rozumianych celów wychowawczych.
W rzeczywistości normy i standardy etyki nakładają jeszcze wyższe wymagania, aniżeli postanowienia kodeksu prawa cywilnego.Problemy etyki zawodowej nauczycieli są w praktyce niezwykle trudne do formułowania, a zwłaszcza do realizowania. Wynika to z dwoistości sytuacji nauczyciela, który jednocześnie reprezentuje siebie, jako osobowość, z drugiej zaś strony jest przedstawicielem społecznej instytucji oświaty. Ta złożoność sytuacji, w jakiej działa współczesny nauczyciel, nie oznacza jednak, że refleksja etyczna nie jest mu potrzebna. Wręcz przeciwnie, wydaje się, że rola jej rośnie. Etyka zawodowa staje się regulatorem decyzji i wyborów sposobów postępowania w najróżniejszych i często nietypowych sytuacjach, w jakich znajduje się nauczyciel. 5.SCHARAKTERYZUJ STRUKTURĘ PROGRAMU PRZEDMIOTÓW PEDAGOGICZNCH Struktura składa się z 2 podstawowych elementów: a)ze ścieżki podstawowej b)ze ścieżek tworzących, które wpływają na przebieg projektowania ELEMENTY -usytuowanie przedmiotu w danej koncepcji -określenie znaczenia oraz funkcji danego przedmiotu -formułowanie celów zajęć ( uwzględnianie celów głównych i operacyjnych) -projektowanie rozwiązań alternatywnych celów dydaktycznych -wybór najlepszej z możliwych strategii dydaktycznej i jej opis (w jej skład wchodzą zadania, materiały dydaktyczne, opis metod, czynności) -oczekiwane rezultaty pracy dydaktycznej Programy: Prosta struktura → typ zajęc, sposób zaliczenia, dookreślenie kompetencji wstępnych ( rzadko), materiał nauczania ( treści kształcenia): -zbiór tematów kolejnych zajęć -zbiór obszarów dyscypliny naukowej -struktura pojęć kluczowych
-Celowy- skierowany na zdobywanie kompetencji przez studentów -O optymalnym poziomie ogólności -Powinien posiadać pewne ramy czasowe
Uzasadnienie: Projektowanie programów jest zadaniem złożonym. Jest kilka argumentów, dla których warto sobie zdać sprawę, że owo projektowanie jest ważne: Mamy do czynienia z osobami dorosłymi posiadającymi status i kompetencje, co może utrudniać odbiór tego, co chcemy przekazać (zachowania tych osób) jest uwarunkowane również tym, czego nie zdajemy sobie sprawy) -Studenci/ słuchacze nie zawsze nastawieni są pozytywnie do danych zajęć. Motywy udziału w zajęciach z pedagogiki są często motywami zewnętrznymi (awans zawodowy, chęć zdania egzaminu, uzyskanie dyplomu itp.). Motywom zewnętrznym towarzyszy poczucie straty czasu. -Często działamy w sytuacji niedookreślonej (nie znamy wiedzy wejściowej ludzi, ich potrzeb, języka, ich intencji) Ponadto, konstruując projekt zajęć dydaktycznych osiągamy przy okazji kilka korzyści: -Przemyślenie koncepcji zajęć -Projektowanie programów o pełnej strukturze są impulsem do prowadzenia uzgodnień ze słuchaczami, co będzie się działo na zajęciach -Projektowanie z wyprzedzeniem skraca czas przygotowania do zajęć Posiadając pełny program łatwiej nam przekazać, co będzie się działo na zajęciach 9.OMÓW SCHEMAT PODEJŚCIA SYSTEMOWEGO W PROJEKTOWANIU ZAJĘĆ Z PEDAGOGIKI Schemat podejścia systemowego to pewna specyficzna strategia postępowania, która ma na celu modyfikowanie zamierzeń do dostosowaniu projektu do osób, zmiennych warunków czy kontekstu społeczno - kulturowego. To postępowanie modyfikujące może być prowadzone na różnych poziomach. U podstaw tej modyfikacji leży założenie, że u podstaw każdego systemu leżą relacje między składnikami, które nadają mu właściwy charakter. Podstawowe elementy zaliczane do schematu podejścia systemowego to: -USTUOWANIE PRZEDMIOTU ZAJĘĆ W DANEJ KONCEPCJI -OKREŚLENIE ZNACZENIA ORAZ FUNKCJI DANEGO PRZEDMIOTU. -FORMUOWANIE CELU ZAJĘĆ dookreślenie intencji, zamierzeń podmiotu edukacyjnego działania -PROJEKTOWANIE ROZWIĄZAŃ ALTERNATYWNYCH CELÓW DYDAKTYCZNYCH -WYBÓR NAJLEPRZEJ Z MOŻLIWYCH STARTEGII DYDAKTYCNYCH I JEJ OPIS -OCZEKIWANE REZULTATY PRACY DYDAKTYCZNEJ
b) operator pytań: kto, co, kogo, komu, dlaczego, jak, ile itp. 2) obiekt zadania - określa obszar informacji, na których uczń będzie wykonywał zadanie czynności opisane w operatorze. II. KATEGORIE ZADAŃ DYDAKTYCZNYCH 1. ZADANIA POZNAWCZE a) reproduktywne - takie, które wymagają od ucznia odtworzenia informacji i jej struktury decyzyjne b reproduktywno-produktywne - zawierają żądanie poszukiwania gotowych informacji i tworzenia z nich nowych układów c) produktywne - wymagają od ucznia kreowania nowych informacji i ich struktur. Przykłady: opisz model uczenia się pojęć (a), skonstruuj projekt sylwetki absolwenta pedagogiki (c) 2. ZADANIA DECYZYJNE a) podejmowanie decyzji w sytuacjach pewnych, w których uczeń dysponuje wystarczającymi informacjami do podjęcia jednej poprawnej decyzji, b) podejmowanie decyzji w sytuacjach niepewnych, czyli takich które odznaczają się niedookreślonością w sferze danych, ilości rozwiązań i wielością celów działania. Przykłady: wykonaj projekt drzewka decyzyjnego do problemu dwóch dziewcząt klasy trzeciej gimnazjalnej, które spożywały alkohol na ostatniej dyskotece szkolnej (b), wskaż, które z podanych przykładów zadań należą do modelu uczenia się z doradcą (a) 3. ZADANIA WYKONAWCZE a) algorytmicznewymagające od podmiotu odtwarzania istniejącej struktury działania, a struktury te odznaczają się wysokim poziomem niezawodności i skuteczności w warunkach pełni kontrolowanych przed ucznia, b) algorytmiczno-hermeneutyczne, w toku których uczeń tworzy nowe struktury działań ze znanych sobie czynności składowychc) hermeneutyczne wymagające od. 15.Przedstaw postępowanie dwóch nauczycieli akademickich: przyjmujących jedną z dwóch teorii kierowania studiowaniem studentów: teorię X i teorię Y wskazując zalety i wady każdego z nich. Dr Sajdak mówiła, że w przypadku teorii X i Y chodzi o teorię transmisji kulturowej i progresywną, że możemy też dodać w odpowiedzi na to pytanie teorie romantyczną i oznaczyć ją jako „z”. Ideologia Transmisji kulturowej (teoria X) - UCZENIE SIĘ JEST ROZWOJEM ZAŁOŻENIA: -Rozwojem studenta można sterować według społecznie pożądanych, zewnętrznie przyjętych wzorów -Standard oczekiwań ustalany jest przez „społeczeństwo i kulturę” KONSEKWENCJE DLA REALIZACJI: -Strategia „psychologii przemysłowej” lub „przewidywania sukcesu” -Cel: bądź tym kim powinieneś być ze względu na oczekiwania społeczne -Behawioralna koncepcja wychowania i kształcenia - system nagród i kar -Prezentowanie zadań konstruowanych wg wcześniej i zewnętrznie przyjętych norm -Rozliczenie za pomocą „społecznych faktur” - obiektywnych pomiarów i ocen szkolnych WOLNOŚĆ: Jest rozważana tylko jako przewidziana możliwość swobody w ramach obowiązującego systemu społecznego: -wolność studenta w ramach obowiązującego systemu szkoły wyższej -sprawowanie społecznej kontroli nad wyborami studenta WIEDZA : wiedzą jest to, co powtarzalne, sprawdzalne, „obiektywne”, co można wskazać przez zmysły i pomiary PROGRAM NAUCZANIA: Program to arbitralny dokument INDYWIDUALNOŚĆ JEDNOSTKI - rozwój jest wynikiem kierowanego
jak?) -Wiedza ewaluatywna (zawiera oceny i normy i odpowiada na pytanie: po co? Co jest to warte? Dlaczego?) -Wiedzę generatywną: będą dominować wyjaśnienia: dlaczego? (sens oceniający) Dobry nauczyciel, pedagog zawsze będzie refleksyjnym praktykiem (bo ma do czynienia z trudnym, zmieniającymi się sytuacjami). Richard Arends -> REFLEKSJA nad własnym działaniem jest nadawaniem sensu sytuacji postrzeganej jako wyjątkowa i problemowa. Prowadzona jest zazwyczaj w 3 MOMENTACH:-Przed podjęciem działania - służy projektowaniu i planowaniu własnej pracy dydaktyczno - wychowawczej oraz działań uczniów, skierowanych na realizację podjętych w tym działaniu celów. -W trakcie działania - jej funkcją, a zarazem treścią jest śledzenie, czy działanie przebiega zgodnie z planem rozwoju sytuacji dydaktyczno - wychowawczej aby, w razie potrzeby, modyfikować jej poszczególne elementy. -Po zakończeniu działania - tu refleksja służy ewaluacji celów, zadań i działań własnych i uczniów (zawsze w tej kolejności), modyfikacji założeń, projektów i planów. Refleksja służy wartościowaniu,Pod wpływem wyników namysłu służy zmianie (co się stało? dlaczego tak się stało? co można zrobić, aby było lepiej?)PUNKT WYJŚCIA: do wzbogacenia własnej wiedzy profesjonalnej. METODY refleksji: po zakończeniu działania (b. wiele) -> jedna z technik: METAPLAN (4 etapy):jak było/ jest?jak być powinno?dlaczego nie jest tak jak być powinno?co zrobić, aby było tak jak być powinno? WNIOSKI -> METAPLAN zawsze prowadzi do efektów końcowych (odp. na pytanie: co zrobić, aby było lepiej?)
NA CO POZWALA REFLEKSJA NAD WŁASNYM DZIAŁANIEM:
Materiał przeznaczony do opracowania - materiał to określone fakty, pojęcia, zagadnienia lub punkty widzenia, które należy umieścić w głowie ucznia, - jest drobiazgowo wyszczególniony, bo jest to warunkiem dobrego wywiązania się nauczyciela z rolo menadżera, STYL TERAPEUTYCZNY - nauczyciel charakteryzuje się empatią, - wspomaga rozwój osobniczy indywidualnych uczniów, -ułatwia uczniom osiągniecie wyższych szczebli samorealizacji, zrozumienia siebie i akceptacji, - zadanie nauczycieli polega na poprowadzeniu ucznia w głąb siebie, do własnego „ja” tak, aby uczeń potrafił, wchodząc do swojego „ja”, wybrać treść uczenia się i sposoby wykorzystania odpowiedniej treści, - ukształtowanie naturalnej osobowości, - wyposażenie ucznia w potencjał umożliwiający mu stanie się autentyczną jednostką ludzką, osobą zdolną z własnej chęci ponosić odpowiedzialność za własny rozwój, zdolną do samookreślenia poprzez świadomie dokonywanie wyboru - nauczanie jest czynnością prowadzenia ucznia i towarzyszenia mu podczas czynności dokonywania wyboru i opracowywania materiału, - akt nauczania w znacznie mniejszym stopniu obejmuje przygotowanie materiału do opanowania przez ucznia, a w znacznie wyższym przygotowanie ucznia do wywiązania się z zadania wyboru i opracowania materiału oraz oszacowania osiągnięć, STYL WYZWALAJĄCY - nauczyciel oswobodziciel, wyzwoliciel umysłu jednostki, - inżynier osobowości wszechstronnie rozwiniętej, rozumnej, racjonalnej i moralnej, - opiera się na przekonaniu, że umysł rozwija się i wyswabadza dzięki opanowaniu szerokich podstaw wiedzy połączonej z najlepiej pasującymi do niej intelektualnymi i moralnymi właściwościami charakteru, - rozciąga ścisłą kontrolę nad tym, co uznaje za wiedzę programową, - nauczyciel okazujący maniery człowieka o umyśle wyzwolonym,
następstwem czasowym omawianych tematów; 4. Procedury realizacji celów: Opis procedur realizacji celów zawiera elementy: ogólną charakterystykę pożądanych modeli kształcenia, metod nauczania-uczenia się, środków dydaktycznych, form organizacyjnych pracy; 5. Ewaluacja programu: ( przedmiot ewaluacji) określenie sposobu ewaluacji programu, przebiegu, ewaluacja osiągnięć, narzędzia ewaluacyjne, przykładowy zestaw pytań; 6. Obudowa programu - podręczniki, materiały, ćwiczenia, scenariusz zajęć.
25. Wskaż podstawowe właściwości wykorzystywanego przez Ciebie w toku praktyki studenckiej modelu kształcenia. Model, który wykorzystałam w ramach swojej praktyki studenckiej, to model myślenia indukcyjnego czyli inaczej model klasyfikowania. Model ten wchodzi w skład strategii przetwarzania informacji. Stosowany on jest w celu kształtowania umiejętności zbierania, analizowania i klasyfikowania informacji; tworzenia i weryfikacji hipotez; przetwarzania posiadanej wiedzy oraz odkrywania struktury rzeczywistości. Istotą modelu jest działalność studentów, którzy gromadzą informacje, analizują je, próbują ją porządkować wg. z góry przyjętych kryteriów , nazywają te grupy informacji, posługują się nimi w różnych sytuacjach zadaniowych wykorzystując kod symboliczny: - zbierają i prezentują informacje mające związek z tematem, - badają dane i grupują wg. kryteriów, - opracowują nazwy dla kategorii,
28. WSKAŻ WALORY MODELU UCZENIA SIĘ PRZEZ SYMULACJE zalety modelu symulacyjnego z wykładu: -bazuje na rzeczywistości niedostępnej -służy kształtowaniu umiejętności -rozwija wyobraźnie i zdolności do przewidywania -uświadamia role przypadku -kształtuje empatię i te zalety które są z książki „Przykłady modeli uczenia się i nauczania”: -uwrażliwia uczniów na związki przyczynowo - skutkowe -podnosi wśród uczniów zaufanie do własnych procesów poznawczych inaczej mówiąc rozwija poczucie indywidualnej skuteczności -rozwija zdolność do samodzielnego uczenia się -uczy wykorzystywania informacji zwrotnych -rozwija zdolność współpracy i współzawodnictwa -kształtuje myślenie krytyczne i zdolność do podejmowania decyzji 29. OMÓW STRUKTÓRĘ SYMULACYJNEGO MODELU UCZENIA SIĘ I NAUCZANIA Model uczenia się przez symulację składa się z 4 faz -faza orientacyjna - nauczyciel przedstawia temat, pojęcia, które temat i symulacja obejmują, ewentualne objaśnienia ogólnych zasad symulacji jako metody. Faza ta nie powinna trwać zbyt długo -faza przygotowawcza - uczniowie wciągają się w symulację. Nauczyciel przedstawia scenariusz, zasady gry, role, procedury, reguły punktacji, charakter decyzji wymaganych przez grę i cele symulacji. Role zostają przydzielone, symulacja jest rozgrywana w wersji skróconej, żeby sprawdzić czy uczniowie rozumieją -Faza rozgrywanej symulacji - Nauczyciel jest kimś w rodzaju rozjemcy i opiekuna. Symulację można co pewien czas przerwać; w tym czasie uczniowie otrzymują informację zwrotną -Omówienie - najczęściej ma postać dyskusji 30. WSKAŻ ZASTOSOWANIA MODELU UCZENIA SIĘ Z DORADCĄ -w nauczaniu grupowym i indywidualnym -w profilaktyce -w terapii niepowodzeń szkolnych -przydatny jest w realizacji celów wychowawczych 31. OPISZ CECHY I WALORY DYDAKTYCZNE MODELI ROZWOJU OSOBOWOŚCI Osobowościowe modele uczenia się są modelami psychologicznymi. Wychodzą one od „ja” ucznia (studenta). Mają tak kształtować bieg nauki, aby umożliwić studentowi lepsze poznanie samego siebie, swoich możliwości oraz dać mu szansę do budowania poczucia własnej tożsamości. Ponadto są one ukierunkowane na rozwijanie w 34. Porównaj wykład konwersatoryjny i konwersatorium Wykład: -Jego treścią są wiadomości gotowe → zawierające układy informacji w faktach, zadaniach, pojęciach, prawidłowościach, prawach, teoriach, hipotezach. Są to układy gotowe do przyswojenia. -Student-może przyjąć, przetworzyć, odtworzyć na żądanie -Jest komunikatem dydaktycznym—celowa wiedza skierowana do konkretnych odbiorców. U podstaw leży intencja zmiany odbiorcy-zmiany w wiedzy, cechach osob., rzadziej w umysłach czy nawykach. Do przekazu istnieją różne kody → werbalny ( najczęściej) -język naukowy, potoczny Wykład akademicki jest formą, metodą transmisyjną. Relacje miedzy wykładem a innymi formami zajęć w małych grupach-określa wykładowca z osobami współpracującymi, z prowadzącymi zajęcia w małych grupach. Bierze pod uwagę ( kolejność może być dowolna):cele wykładu, charakter treści, preferencje własne, osób prowadzących, preferencje słuchaczy. Wykładowca musi dążyć do: 1.ukierunkowania na treści procesu spostrzegania 2.utrzymania tego procesu przez cały czas wykładu 3.manipulowania treścią i bodźcami 4.adekwatnego doboru treści do realizacji celów 5.czynnego badania stopnia przedwiedzy studentów 6.zdiagnozowania preferencji studentów w zakresie zapotrzebowania na określone treści kształcenia Cechy dobrego wykładu: -logiczny, zwięzły ( porządek treści)
- rozwijanie pewności siebie, umiejętności przedstawiania własnych poglądów, oceny sytuacji, operowania wiedzą, samodzielnego myślenia Struktura konwersatorium (fazy rozwiązywania problemów): 1. stworzenie sytuacji problemowej w której odczuwa się niepokój, że nie wszystko wiem, a różni uczeni mają różne poglądy 2. określenie problemu- sformułowanie pytania o obszar niewiedzy, sprzeczności, zaskoczenia 3. analiza problemu- ocena i interpretacja informacji, które się posiada ze względu na cel; poszukiwanie i ocena informacji, które się posiada (3 kręgi: ważne z punktu widzenia celu i treści; nieistotne, przeszkadzające w rozwianiu problemy; informacje brakujące, których należy szukać) 4. formułowanie hipotez- proces heurystyczny (od pomysłów stereotypowych do twórczych, oryginalnych); metoda: burza mózgów 5. ustalenie planu weryfikacji hipotez (co może nam ją utrudnić a co pomóc) 6. teoretyczna weryfikacja hipotez- falsyfikacja na podstawie wiedzy z różnych źródeł (na konserwatorium tylko teoretyczna) 7. wnioski do dalszych rozmyślań i działań; dalsze problemy do rozważań
36. PRZEDSTAW MODEL ĆWICZEŃ SŁUŻĄCYCH ZROZUMIENIU WIEDZY a)celem jest ułatwienie zrozumienia treści podanej podczas wykładu bądź lektury b) swobodne poruszanie się i operowanie wiedzą c) działania: przekładanie wiadomości z jednego kodu na inny (kody zróżnicowane: z werbalnego na obrazowy, z symbolicznego na…); sięganie, wnikanie w istotę zagadnienia; d) ćwiczenia służące zrozumieniu wiedzy wymagają szeregu działań intelektualnych: tłumaczenie i różnego typu wyjaśnianie: -* wyjaśnianie funkcjonalne (jak, po co, dlaczego) -*wyjaśnianie genetyczne (skąd pochodzi, co jest przyczyną)
podstawie wyselekcjonowanych i pogrupowanych informacji, oraz skoncentrowanie się na poszukiwaniu możliwych rozwiązań, formułowanie wniosków i przedstawienie działań, jakie można podjąć w danej sprawie Metoda ma swój układ graficzny: -Temat. -Jak jest ? -Dlaczego nie jest tak, jak powinno być? -Jak powinno być? -Wnioski. Metaplan stosowany może być zarówno jako element pracy w grupie jak i z całym zespołem klasowym najczęściej w celu oceny przyczyn lub skutków danych wydarzeń. Pozwala na postawienie diagnozy sytuacji, a następnie wskazanie możliwości rozwiązania trudnego (może konfliktowego) problemu np. można z niej skorzystać w celu wyłonienia i rozwiązania problemów w danej szkole. Metoda ta pozwala na spokojne, rozważne zbadanie omawianego zagadnienia i poszukiwanie wspólnego, optymalnego rozwiązania. Metaplan jest szczególnie polecany: -jako wprowadzenie do zajęć, -w celu określenia dotychczasowej wiedzy uczniów na dany temat, -jako wstępna faza planowania projektu dydaktycznego (ustalenia założeń). 41. Co nauczyciel przedmiotów pedagogicznych zyskuje dzięki systematycznie prowadzonej ewaluacji? Ewaluacja wg profesora B. Niemierko „jest systematycznym zbieraniem informacji o warunkach, przebiegu i wynikach działań dydaktycznych w celu ulepszenia tych działań lub podjęcia decyzji o ich prowadzeniu (...), jest pogłębionym sprawdzaniem i ocenianiem osiągnięć uczniów obejmującym analizę warunków przebiegu i wyników nauczania nastawionym na ulepszenie
rzeczywistością pedagogiczną a wiedzą o niej -liczba przedmiotów, tematów, dążenie do autonomizacji wiedzy b)Obiektywne niespecyficzne: - zbyt niskie/wysokie finansowanie - regulacje związane z poziomem autonomii - dążenie rady głównej do ujednolicenia planów i programów studiów - tam gdzie uczelnie mają tendencje o charakterze odśrodkowym, dążenie do autonomii - warunki na uczelni wyższej ( rozproszenie, skupienie) - poziom umiejętności studiowania studentów B) W zależności od rodzaju i genezy zakłóceń, Tadeusz Tomaszewski rozróżnia następujące sytuacje trudne: Sytuacja deprywacji, gdy dochodzi do braku podstawowych elementów do normalnego funkcjonowania człowieka. W sytuacji deprywacji obniża się jakość realizacji zamierzonych celów, przedłuża czas reakcji, wzrasta pobudzenie emocjonalne, a zawężenie pola świadomości może powodować nawet halucynacje i błędy w postrzeganiu. Deprawacje bardzo silne i długotrwałe to sytuacje krańcowe, przedłużające się mogą prowadzić nawet do śmierci. W sytuacjach ekstremalnych może dochodzić do zaniku wartości i związanej z nim utraty poczucia sensu życia, co może mieć wyraz w depresjach sytuacyjnych, np.: Sytuacja przeciążenia, gdy trudność zadania jest na granicy sił fizycznych lub umysłowych, ale ich nie przekracza, np.:Sytuacja utrudnienia, gdy możliwość wykonania zadania jest mniejsza z powodu pojawienia się elementów dodatkowych (zbędnych) lub nie pojawienia się elementów potrzebnych, np.: niemożność zmotywowania niektórych studentów do nauki, nierespektowanie zaleceń przez studentówSytuacja konfliktowa gdy człowiek znajduje się w polu działania sił przeciwstawnych (siły fizyczne, naciski społeczne, moralne); znajduje się jednocześnie wobec sprzecznych wartości pozytywnych lub negatywnych. np.:Sytuacja zagrożenia, gdy występuje prawdopodobieństwo naruszenia cenionej wartości. Im większe znaczenie człowiek przypisuje wartości, tym większe napięcie pojawia się w momencie jej zagrożenia. np.: kwestionowanie autorytetu wykładowcy, zwracanie uwagi na błędy merytoryczne przez studentów bardzo zdolnych Sytuacje trudne w oczach nauczycieli Z przeprowadzonego wśród nauczycieli sondażu wynika, że najczęściej wskazują oni następujące trudne sytuacje: -kwestionowanie autorytetu nauczyciela, -niegrzeczny (wulgarny) stosunek do nauczyciela, -nierespektowanie zaleceń przez -Narażenie reputacji opiekuna roku -Utrata reputacji egzaminatora -„Zemsta” na studentach Trudne sformułowanie pytań egzaminacyjnych na egzaminie powtarzanym -Opiekun roku po wykonaniu analizy techniką SWOT podejmuje decyzję. Najpierw jednak informacje uzyskane od studentów konfrontuje z rzeczywistością tzn. może zastosować anonimowe ankiety w środowisku studenckim bieżącego rocznika na temat jakości przebiegu zajęć, ilości odbytych ćwiczeń, wykładów, jakości przygotowania zagadnień egzaminacyjnych i ich zgodności z treściami programowymi na ćwiczeniach i wykładach. -Ponadto prosi o wgląd w pracę egzaminacyjne studentów - reakcja prowadzącego na taką prośbę może być bardzo znacząca. -Opiekun może dokonać też wywiadu lub ankiety w rocznikach starszych na temat obiektywności oceniania tego samego egzaminu rok, dwa lata wcześniej.
-Ponadto powinien przeprowadzić ankietę ze wszystkimi uczestnikami egzaminu -*Należy pamiętać, że podjęcie decyzji zależy od osobowości i priorytetów opiekuna roku.
Decyzja polega na wyborze jednego rozwiązania problemu spośród przynamniej dwóch dostępnych rozwiązań, np. pójście do szkoły lub pójście na wagary, decyzje musi podjąć uczeń, albo pójdzie do szkoły i czegoś się nauczy albo pójdzie na wagary i będzie dobrze się bawił. Problemem decyzyjnym nazywamy różnicę między stanem istniejącym a pożądanym.
Zasady ogólne etyki nauczycielskiej: Zasady szczegółowe etyki nauczycielskiej:
55. Mapy mentalne pomoc mała
Jest to metoda wizualnego opracowania problemów - z wykorzystaniem rysunków, obrazków, symboli, wycinków, ideogramów, słów, krótkich dynamicznych zwrotów i haseł. Przykład tej metody został wykorzystany w opisanej wyżej lekcji wychowawczej, w czasie której uczniowie rozpracowywali hasło wywoławcze "Ja". Uczniowie mieli możliwość rozszerzenia istniejącej już mapy o własne pomysły, dopisując dodatkowe skojarzenia lub opisy. Zastosowana metoda dała uczniom i wychowawcy możliwość lepszego poznania się i nawiązania bliższych kontaktów w grupie. Uczniowie zdobyli umiejętność prezentacji siebie i odwagi w "odkrywaniu się" przed innymi. Autoprezentacja uczniów dała jednocześnie wychowawcy informacje o cechach osobowych swoich podopiecznych.
w sieci, czy chociażby wspólne odrabianie zadań, poprzez pomoc właśnie przez Internet. Podsumowując: wydaje mi się, że żaden inny model i strategia nie pozwoliłyby na wydobycie wszystkich informacji 57. Naszkicuj program przedmiotu, którego Twoim zdaniem zabrakło w toku studiów.
Nazwa przedmiotu: EMISJA GŁOSU Typ przedmiotu: obligatoryjny Poziom przedmiotu: niestacjonarne studia pierwszego stopnia Rok: III Semestr: 6 (30 KW)
Wymagania wstepne:
Cele przedmiotu, efekt nauczania, uzyskane kompetencje: Wykształcenie nawyków powodujących sprawne, swiadome i higieniczne operowanie aparatem głosowym; studenci posiadaja odpowiednia wiedze, uswiadamiaja sobie potrzebe samokontroli w zakresie pracy narzadu mowy oraz znaja moAliwosci oddziaływania mowy; umiejetnosc efektywnego i zgodnego z zasadami higieny posługiwania sie narzadem mowy oraz wypowiadania sie w sposób poprawny i zrozumiały z zachowaniem zasad kultury jezyka.
Tresci merytoryczne przedmiotu: Budowa i funkcje krtani z wiezadłami głosowymi (dysfunkcje wiezadeł głosowych, patologie głosu, profilaktyka głosu); rezonatory dzwieku (na czym polega zjawisko rezonansu, podział rezonatorów i ich funkcja wzmacniania dzwieku, praktyczne cwiczenia rezonacyjnego wzmacniania dzwieku); podparcie oddechowe (na czym polega zjawisko mięśniowego podtrzymania dzwieku, praktyczne cwiczenia); tory oddechowe (tor przeponowo-brzuszny jako optymalny model oddychania, przepona i jej funkcje, praktyczne cwiczenia oddechu).
Spis zalecanych lektur: Tarasiewicz B., Mówie i spiewam swiadomie: podrecznik do nauki emisjigłosu, Kraków 2003; Toczyska B., Łamance z dedykacja, Gdansk 2003; Toczyska B., Sarabanda w chaszczach, Gdansk 1997; Wieczorkiewicz B., Sztuka mówienia, Warszawa 1998. Metody nauczania: wykład, praktyczne cwiczenia emisji głosu
Metody oceny: zaliczenie na podstawie obecnosci i aktywnosci na zajeciach Jezyk wykładowy: polski
|
posiada jest cenniejszy dla pracodawcy - odgrywają istotną rolę w instytucjonalnym doskonaleniu zawodowym i kształceniu - rozbudzają kreatywność i samodzielność u osób, które je posiadają Na kompetencje składają się 3 elementy: 1.umiejętności (zorganizowany układ czynności, potencjalny stan gotowości do działania; ich świadome opanowanie i modyfikowanie wymaga wiedzy) 2.wiedza 3.właściwości podmiotowe Ad.1 Umiejętności - przybierają postać algorytmów lub heurystyk - umiejętności: -diagnostyczne (rozpoznawania rzeczywistości) -projektujące (projektowania i planowania działań własnych i potencjalnych działań innych) - realizacyjne ( ułatwiające wprowadzanie tych planów w życie) - ewaluacyjne (wartościowania przebiegu pracy i jej rezultatów) - korektywne, doskonalące - umiejętności potrzebne pedagogowi przekazywane są jako gotowe wzorce, procedury, modele (element dziedzictwa kulturowego) lub konstruowane przez niego w toku przekształcania, doskonalenia zawodowego Ad.2 Wiedza potrzebna pedagogowi - ogólna- podstawa do porozumiewania się z innymi - kierunkowa- materiał, jakim operuje pedagog, wiedza psychologiczno- pedagogiczna pozwala zrozumieć prawidłowości rozwoju, przebieg procesów pedagogicznych i zakłóceń - metodyczna- o strategiach, metodach działania, warunkach oddziaływania na innych, konstruowaniu i przekształcaniu celów wiedza: elastyczna, otwarta (pedagog gotów jest ją uzupełniać, przekształcać), funkcjonalna Ad.3 Właściwości podmiotowe - warunkują jakość podejmowanych działań Cechy charakterystyczne pedagoga: - dążenie do dociekliwego poznania rzeczywistości - odpowiedzialność za przebieg własnych działań - poczucie współodpowiedzialności za działania podejmowane wspólnie z innymi - świadomość konieczności ciągłego doskonalenia siebie, swojej pracy - samoakceptacja siebie jako człowieka i profesjonalisty - akceptacja ucznia, wychowanka, współpracowników - dążenie do współpracy - przekonanie o tym, że praca jest wartością, stanowi element rozwoju człowieka - szacunek do innego i wytworów jego pracy, wobec poglądów, przekonań innych ludzi, dla wartości leżących u ich podstaw oraz oczekiwanie, że partnerzy będą akceptować, szanować nasze zdanie
-zaj. warsztatowe ( spis umiejętności praktycznych jakie się zdobędzie) -literatura przedmiotu -cele kształcenia -opis procedur realizacyjnych -opis sposobów ewaluacji programów, przebiegu, realizacji, osiągnięć Na uczelniach rzadziej-częściej dokształcanie, pedagogizacja Konieczne jest przemyślenie koncepcji tych zajęć, ze wzgl. na oczekiwane kompetencje ludzi, którzy wezmą udział w zajęciach. Pozwala dokonywać uzgodnienia co do zakresu ( rodzaju) przekazywanych treści, procedur metodycznych 2 rezultaty → eliminuje się treści powtarzające się , pozwala na stawianie wymagań uczestnikom—tworzy się struktura wiedzy, lepsze wykorzystanie materiałów, sprzętów, w świadomości uczestników tworzy się wyraźnie struktura wiedzy pozwala zmodyfikować oczekiwania wobec przedm. Pozwala na wybór prowadzącego Struktura programu ma char. blokowy i obejmuje 6 modułów 1.tzw. Uwagi wstępne ( adresat, gdzie będzie realizowany, war. wstępne ( osobowe, materialne)-także prowadzących, war. rzeczowe, war. zalicz., informacje o autorze, jego kompetencjach 2.Cele kształcenia- ogólne ( w kat postaw, kompetencji),Szczegółowe ( pod postacią operacyjnych)—co absolwent powinien wiedzieć, umieć jakich powinien nabrać cech osobowych 3.Materiał dydaktyczny- struktury wiadomości, kt uczestnicy będą operowali → fakty, pojęcia, teorie, ukł. Czynności praktycznych 4.Procedury realizacji celów- ogólnie charakter modeli kszt. nauczania -Strategii, metod nauczania, środków dydaktycznych 5.Ewaluacja programu- co będzie ewaluowane ( przedmiot ewaluacji) sposób ewaluacji przebiegu, ewaluacja osiągnięć, narzędzia
Możemy wyróżnić 4 rodzaje schematów podejścia systemowego ze względu na to co jest punktem centralnym danego schematu : Czynności nauczyciela projektującego jednostkę tematyczną w koncepcji kształcenia skoncentrowanej na uczeniu się Czynności nauczyciela projektującego jednostkę tematyczną w koncepcji, której ośrodkiem są stosunki interpersonalne Czynności nauczyciela projektującego jednostkę tematyczną, której punktem centralnym jest proces kształcenia Czynności nauczyciela projektującego jednostkę tematyczną, której punktem centralnym są treści kształcenia 10. Jakie konsekwencje dydaktyczno-wychowawcze posiada program ukryty kształcenia pedagogów?
Powszechnie uznaje się, że szkoła jest instytucją składającą się z trzech podstawowych elementów: nauczyciela, programu nauczania i ucznia. Badania nad procesem edukacji wykazały jednak, że obok tej niezbędnej triady istnieje wiele "niejawnych" wymiarów funkcjonowania szkoły, określanych jako "ukryty program". W znacznym stopniu wywierają one wpływ na przebieg procesu kształtowania uczniów/studentów, a niejednokrotnie oddziałują silniej niż ustalony i przyjęty program działania. Ich obecność można dostrzec w wielu różnych aspektach życia szkolnego ( m.in. w architekturze budynków szkolnych, podręcznikach, życiu codziennym w szkole, relacjach nauczyciel - uczeń). Ukryty program to pozadydaktyczne, lecz wychowawczo ważne, konsekwencje uczęszczania do szkoły, które pojawiają się systematycznie, ale nie są zawarte w żadnym zestawie celów i uzasadnieniu działań oświatowych.
Konsekwencje ukrytego programu; - w istotny sposób wpływają na przebieg i wyniki pracy szkoły, a jednocześnie nie poddają się systematycznemu opisowi i analizie (wykładowca nie uświadamia sobie procesów zachodzących w grupie, trudno mu dokonać właściwej ewaluacji i ewentualnie poprawnie zmodyfikować treści i metody kształcenia) - absolwenci mogą charakteryzować się zupełnie innymi właściwościami niż te, które zakładano w programach (sylwetka studenta zaplanowana przez organizatorów kursu nie pokrywa się z przeciętną sylwetka absolwenta tego kursu) - wpływa na relacje między nauczycielem a uczniem (mimo propagowanych relacji równorzędnych i partnerskich często jest to relacja nierówna, teoria jedno a praktyka drugie) - podział przestrzeni i urządzeń szkolnych jest niesymetryczny (nauczyciele mają większe biurka, wyściełane krzesła, dostęp do większego obszaru klasy, wpływa to na hierarchię ważności, pozycja uprzywilejowana nauczyciela, ucznia kreowania nowych czynności i ich struktur. Przykłady: skonstruuj plan studiów 3 letnich studiów licencjackich na kierunku pedagogika, specjalności resocjalizacja, skonstruuj program przedmiotu prawne podstawy resocjalizacji dla studentów II roku pedagogiki resocjalizacyjnej studiów licencjackich 13. Scharakteryzuj funkcje podstawowych nośników wiedzy w kształceniu pedagogicznym.
Teksty pedagogiczne, podręczniki akademickie, teksty źródłowe, instrukcję, karty zadaniowe itp. mają pełnić następujące funkcje: - funkcję komunikatywną (informacyjną). - funkcję ekspresywną lub jej odmianę jaką jest funkcja prezentatwyna - funkcję perswazyjna ( funkcja apelatwyna lub impresywna)- jej znaczneie polega na przekonaniu odbiorcy do stanowiska autora; odnaleźć ją można w poradnikach dla rodziców i nauczycieli; - funkcję dystoksywną ( zakłócającą) - pojawia się w recenzjach książek, artykułów, zwłaszcza polemicznych, w audycjach poświeconych tematom pedagogicznym; - funkcję magiczną, która znajduje się w upowszechnianiu stereotypów pedagogicznego myślenia , zwierają ją pedagogiczne utopie; cechą tej funkcji jest utożsamianie własnych przekonań z rzeczywistością.
Dodatkowo programy komputerowe w nauczaniu wspieranym lub kierowanym przez komputer mogą pełnić funkcję: sterującą, kontrolną i autokorektywną.
14. Omów model podejmowania decyzji pedagogicznych Decyzje są integralnym składnikiem ludzkiej egzystencji. Pedagog podejmuje i obserwuje skutki swoich wyborów w kilku wzajemnie przenikających się płaszczyznach: wzrastania ucznia, własnego rozwoju, kierowania przestrzenią pedagogiczną i wykorzystaniu elementów które są względnie niezależne od nauczyciela. Aby podjąć decyzje , pedagog musi ocenić konsekwencje swoich działań. Przyczyny które wpływają na podejmowanie decyzji niepoprawnych mają źródło w zakresie i rodzaju kompetencji nauczycielskich(wiedza, umiejętności, cechy osobowości),sposób społecznego odbioru roli( wielowymiarowość w spostrzeganiu roli N), obszar rzeczywistości w której koncentruje się działalność zawodowa N(pedagog podejmuje decyzje w sytuacjach niepewnych) Takimi trudnymi sytuacjami są sytuacje procesu nauczania i uczenia się
CZŁOWIEK PORÓWNYWANY DO MASZYNYprzekazywanie wiedzy, kultury, uczenie się poprzez dyscyplinę, dziecko jako tabula rasa, ocenianie na podst, testów, nauczyciel stereotypowy, encyklopedysta, bezwzględny, brak dobrego kontaktu z uczniem, stwarzanie idealnego środowiska. Nauczaniu przypisuje się główną rolę w wyznaczaniu kierunku i przebiegu rozwoju człowieka ZAŁOŻENIA: -rozwój można prowokować poprzez stawianie zadań wymagających rozumowania stadialnie wyższego, a będącego w zasięgu możliwości reorganizacji posiadanej struktury -Standard oczekiwań jest ustalany wg adekwatności poziomu indywidualnego rozwoju KONSEKWENCJE DLA REALIZACJI: -Strategia „logiki rozwojowej” -Cel - bądź tym, kogo możesz sobie wyobrazić jako siebie -Środowisko wychowawcze powinno być aktywnie stymulujące rozwój studenta -Stawianie studenta w konieczności rozwiązywania autentycznych i rozwiązywalnych problemów -Rozliczenie adekwatności osiągniętego poziomu organizacji struktur psychicznych WOLNOŚĆ: zasada wolności jest jedną z zasad etycznych wyznaczających cele i środki wychowania -Szacunek dla wolności jest moralnym celem wychowania -Wolność oznacza demokrację -Respektowanie przez nauczycieli praw studenta -Aktywne stymulowanie rozwoju szacunku dla wolności lub wolnego charakteru człowieka -Uznanie wolności studenta do podejmowania decyzji WIEDZA: Jest utożsamiana z posiadanymi kompetencjami - sposobami równoważniea relacji między jednostką a światem PROGRAM NAUCZANIA: elastyczny, negocjowany, demokratyczny
-jakiego języka użyć w sytuacji dydaktyczno - wychowawczej (na ile różnicowanie tego języka jest uzasadnione) -stawianie pytań i problemów przed poszczególnymi uczniami. 2. Pozwala na podjęcie decyzji opartej na racjonalnych działaniach: -udzielanie porad uczniom -podejmowanie decyzji w kwestii programu 3. Służy zrozumieniu własnych decyzji i działań oraz skutków jakie ze sobą niosą. Oderwanie się od teorii PŁASZCZYZNY OSOBISTEJ; nabranie dystansu do własnej działalności - b. trudne dla młodych pedagogów oraz tych, którzy kończą pracę zawodową; ci, którzy przeżywają wypalenie zawodowe)!!! 4. Służy stawianiu sobie pytań, które opisują problemy podważające sposób myślenia: warunek twórczego rozwoju zawodowego -> bez podważania takiego myślenia nie ma rozwoju zawodowego (szukanie błędów, luk). 5. Rozpatrywanie decyzji nauczycielskich z etycznego punktu widzenia. -decyzje mają wpływ na dalsze losy wychowanków/uczniów -wartości w decyzjach. JAK PROWADZIĆ REFLEKSJĘ NAD DZIAŁANIEM PROFESJONALNYM? -> ETAPY REFLEKSJI Rosemary Perry proponuje, by nauczyciel prowadzący refleksję nad własnym działaniem: stawiał pytania o przedmiot refleksji wnikliwie rozważał pojawiające się problemy szczegółowo opisywał możliwe, w rozpatrywanej sytuacji, działania oraz ich przewidywane konsekwencje
musi cechować się przymiotami ducha i umysłu i służyć klasie jako ich wzór, Cel - w każdym stylu jest inny - wyzwolenie umysłu Samo wydobycie na plan pierwszy materiału nie wystarczy, żeby przypisać się do stylu wyzwalającego; trzeba dążyć do celu-wyzwolenia umysłu ucznia z ograniczeń codziennych doświadczeń, z martwoty, banału konwencji i stereotypów, - materiał ma nauczyciel dobrać i uporządkować pod szczególnym kontem- wyswobodzenia umysłu ucznia, - musi mieć określoną postać. Trzeba go tak zaprojektować i zaprezentować, żeby uczeń uchwycił podstawową strukturę rozmaitych postaci wiedzy, dzięki czemu z kolei potrafi nauczać strukturę własnym doznaniom, yróżniono 3 czynniki wpływające na efektywn1 - wskazówki naprowadzające - mapy albo drogowskazy, 2 - korygująca informacja zwrotna - nauczyciel szybko poprawia błędy w czasie pisania i tłumaczenia, 3 - wzmocnienia - od lekkiego uśmiechu, poprzez stopnie na świadectwie, aż do materiału nagród w rodzaju słodyczy, Opiera się na - 2 pierwsze style czerpią z psychologii, ale te nurty są sprzeczne z sobą 20.Przedstaw alternatywne możliwości doskonalenia umiejętności refleksji nad własnym pedagogicznym działaniem. Umiejętność refleksji nad własnym działaniem można doskonalić poprzez: 1) czytanie literatury pedagogicznej, 2) zapoznawanie się z wynikami badań nad sytuacjami szkolnymi, 3) szukanie rad u osób doświadczonych, 4) analizowanie czynników mogących wpłynąć na sytuacje stanowiące przedmiot refleksji, 5) opisywanie własnych działań po to, by poddawać je refleksji, 6) ocenianie skutków działań pedagogicznych z etycznego punktu widzenia, - posługują się kategoriami za pomocą przedstawionych symboli (tabele, wykresy), - stosują opracowanie kategorii do formułowania i weryfikacji hipotez. Model ten kształtuje postawę analityczną, pozwala uświadomić sobie struktury wiedzy oraz kształtuje myślenie logiczne. Model myślenia indukcyjnego stosujemy przy: - uczeniu się pojęć, - gdy informacje mają być porządkowane, - gdy chcemy ustalić relacje między kategoriami, - w profilaktyce niepowodzeń dydaktycznych. Powyższy model ma wiele walorów, m.in.: - sprzyja wieloaspektowości spojrzenia, - sprzyja kształtowaniu procesów analizy, syntezy, porównywania, klasyfikacji, wnioskowania indukcyjnego, - uczy przetwarzania informacji, a nie tylko zapamiętywania, - ułatwia zrozumienie związków i zależności między faktami i pojęciami, - uczy wykorzystywania różnych źródeł informacji. Oprócz oczywistych zalet model ten posiada także pewne ograniczenia: - jest czasochłonny, - wymaga systematycznego działania poznawczego, - może ograniczać kreatywność, - może sprzyjać przyjęciu skrajnej postawy analitycznej, która utrudni dostrzeżenie ogólnych struktur rzeczowych. Drugim modelem, który wykorzystałam, był model badań grupowych. Jest to model społeczny, który służy rozwijaniu umiejętności .
jednostce twórczego działania i chęci wykraczania poza aktualny stan własnego istnienia, czyli sięgania dalej, poza to kim się jest. Modele te dążą również do tego, aby student przejął odpowiedzialność za siebie i swoją edukację. Tym samym stwarzają one możliwość uzyskania wsparcia dla własnego, indywidualnego rozwoju. W modelach rozwoju osobowości wielką wagę nadaje się perspektywie, z której jednostka postrzega świat. Dąży się do tego, aby uczeń uzyskał niezależność, by zwiększała się jego świadomość samego siebie oraz by w pełni zaczął odpowiadać za swój los. Praca nauczyciela nastawiona jest na udzielanie pomocy. Praca z wykorzystaniem tego modelu uczenia się jest najczęściej spotykana, gdy osoba prowadząca (nauczyciel) stosuje styl terapeutyczny. Do modelu rozwoju osobowości można zaliczyć: MODEL NAUCZANIA POŚREDNIEGONazywany Jest także modelem uczenia się z doradcą. Nastawiony jest na rozwój indywidualny, rozumienie siebie, kształtowanie niezależności i szacunku dla siebie. MODEL TRENINGU WRAŻLIWOŚCIModel nastawiony na rozwój indywidualny, rozumienie siebie, kształtowanie niezależności. Ponadto jego celem jest pobudzanie szacunku ucznia dla własnej osoby, ma kształtować empatię i wrażliwość społeczną oraz służyć rozwojowi możliwości badawczych o charakterze introspekcji. MODEL SESJI KLASOWYCH Jego celem jest rozwijanie rozumienia siebie i poczucia odpowiedzialności przed sobą i innymi.MODEL SAMOREALIZACJIJest skierowany na rozwój rozumienia siebie oraz wspierania i udzielania pomocy w samorozwoju i samorealizacji.MODEL SYSTEMÓW POJĘCIOWYCHJego celem jest rozwijanie cech osobistych ucznia i jego umiejętności, ważnych dla przetwarzania informacji i komunikowania się z innymi. W modelach rozwoju osobowości kładzie się ogromny nacisk na niepowtarzalność każdego człowieka. Dąży się do ukształtowania ludzi pewnych -przystępny, użyteczny i wygłaszany precyzyjnym językiem -wykładowca eksponuje istotę treści przez co jest łatwy do notowania -treści wykładu korelują z innymi przedmiotami i oparte są o najnowszą wiedzę -wykład obudowany jest multimediami, które eksponują istotę treści, ale nie zastępują wykładowcy -wykładowca posiada dobry kontakt z grupą słuchaczy Wykład konwersatoryjny : - to wykład, w którym studenci biorą udział poprzez dyskusje nad zagadnieniami ( monograf - ten typ wykładu wymaga wcześniejszego przygotowania słuchaczy w zakresie spraw metodologiczno-warsztatowych) -to połączenie tradycyjnego wykładu i luźnej rozmowy ze słuchaczami -polega na przeplataniu fragmentów mówionych wykładu z wypowiedziami słuchaczy lub z wykonaniem przez nich odpowiednich zadań teoretycznych lub praktycznych -to wykład będący przeplatanką słowa mówionego oraz działalności praktycznej, ten typ wykładu sprowadza się do nadania procesowi dydaktycznemu postaci zbliżonej do procesu badawczego, a więc do przekształcania tradycyjnego procesu przyswajania gotowej wiedzy w proces badawczo-odkrywczy, jest to typ wykładu, który posiada cechy interaktywne i jest odwrotnością do wykładu o charakterze teoretyczno- referatowym Struktura wykładu konwersatoryjnego: 1.wprowadzenie ( wysunięcie tez do dyskusji) 2.dyskusja : - wg Witnickiego „objaw życia zbiorowego, wzajemne, wolne, porządne wypowiadanie swoich własnych myśli w tym celu, żeby wspólnie znaleźć dobrą odpowiedź na jakieś pytanie
- *wyjaśnianie logiczne (poszukiwanie związków, współwystępowania, następstwa, wynikania) - *wyjaśnianie teleologiczno- funkcjonalne -* wyjaśnianie strukturalne (jak jest coś zbudowane) e)analiza i synteza wyników uzyskanych z różnych badań empirycznych, analiza i synteza poglądów, oparte na niej rozumowanie; punkt wyjścia: przedłużenie zjawiska lub ciągu zjawisk na inne sytuacje, cofanie się wstecz lub uzupełnianie luk, gdy próbujemy przewidzieć, poszukujemy przyczyn; interpolacje (szukanie luk), ekstrapolacje (wychodzenie poza) f) porównywanie poglądów g) klasyfikacja- budowanie typologii według kryterium narzuconego lub ustalonego przez grupę h) interpretacja- syntetyczne ujęcie struktur, wiadomości, formułowanie wniosków, porównywanie i) budowanie modeli teoretycznych i praktycznych struktura ćwiczeń: -podanie celu i tematu -wprowadzenie do tematu -stwarzanie sytuacji zadaniowych -rozwiązywanie przez studentów stawianych przed nimi zadań -omówienie wyników pracy j) rola: stawianie zadań, śledzenie poprawności realizacji, kontrola, korekta k) metody: rozmowa nauczająca, dyskusja klasyczna, metody problemowe, burza mózgów, syntaktyka, modelowanie; są to metody, które wymagają czasu, studenci powinni znać poprawną terminologię, mieć prawo i czas do stawiania pytań, dążyć do uzupełnienia wiedzy l) praca indywidualna i zespołowa ł) komunikacja wielokierunkowa, wymiana informacji między studentami m) pytania: co, jak, dlaczego, gdzie (Kiepling?)- uruchamiają wiedzę generatywną, podstawę nowej wiedzy
37. PRZEDSTAW MODEL ĆWICZEŃ SŁUŻĄCYCH NABYWANIU UMIEJĘTNOŚCI PEDAGOGICZNYCH Polega na kształtowaniu umiejętności intelektualnych i praktycznych przydatnych w pracy zawodowej. Ćwiczenia te pobudzają myślenie, kształtują działania twórcze. Struktura ćwiczeń: -ustalenie wyraźnego i ściśle określonego celu -dokładny oraz szczegółowy przegląd wszystkich warunków i środków służących osiągnięciu celów -ułożenie planu działań zmierzającego do celu -skrupulatne wykonanie planu -porównanie osiągniętych wyników z założonym celem -wprowadzeni korekty dot wszystkich celów sprawnego działania
procesu dydaktycznego”. Badania ewaluacyjne mogą dotyczyć jakości wyników nauczania w różnych fazach - mogą być próbą oszacowania przyszłych wyników, analizą wyników bieżących (ewaluacja formatywna), ale najczęściej syntezą wyników końcowych (ewaluacja konkluzywna, końcowa). Ewaluacja rzetelna (systematyczna i uczciwa) to ewaluacja: -sumująca, ustosunkowująca się do wyników końcowych projektów edukacyjnych; -kształtująca, bogatsza o szerokie ujęcie tła społecznego, działań innowacyjnych, odnosząca się do wyników bieżących projektów edukacyjnych.
Ewaluacja jest więc systematycznym i jawnym procesem gromadzenia i analizowania informacji na temat istoty, charakteru i wartości interesujących praktyka zjawisk. Ma ona dostarczyć danych ułatwiających podejmowanie decyzji na podstawie jawnych precyzyjnie sformułowanych kryteriów i wartości. -dotarcie do wartości, celów programu lub też całej instytucji edukacyjnej, -ustalenie wielorakich efektów programu lub działań instytucji edukacyjnej, -lepsze zaspokojenie oczekiwań (zarówno aktualnych, jak i tych, które z dużym prawdopodobieństwem pojawią się w przyszłości) odbiorców programu i innych zainteresowanych funkcjonowaniem instytucji edukacyjnej, -poprawę jakości nauczania, -profesjonalny rozwój, -dostarczanie informacji koniecznych dla podejmowania decyzji oraz oceny zewnętrznej ze strony instytucji nadzorujących, społeczności oraz opinii publicznej, -uzyskanie odpowiedzi na pytania i uczniów, -zwracanie uwagi na błędy merytoryczne przez uczniów bardzo zdolnych, -bezradność wobec tragicznej sytuacji domowej niektórych uczniów (alkoholizm rodziców, przemoc, skrajne ubóstwo), -przestępczość wśród młodzieży i subiektywne poczucie możliwości wpływania na zmianę jej zachowania, -brak podstawowej wiedzy na temat dysfunkcji rozwojowej dzieci, -bezradność wobec uzależnień wśród dzieci i młodzieży. Brak podstawowych informacji na temat uzależnień oraz oddziaływań profilaktycznych i zaradczych, -niemożność zmotywowania niektórych dzieci do nauki, -brak wystarczającej ilości czasu na dogłębne angażowanie się w problemy młodzieży, -brak ze strony szkoły propozycji rozwijających potencjał rozwojowy dzieci i młodzieży, -niemożność zgrania dużej grupy klasowej (zwykle około 30 osób) pod względem merytorycznym (znaczne różnice intelektualne i sprawnościowe), emocjonalnym (różne stopnie i rodzaje zaburzeń emocjonalnych) i społecznym, -znaczne zaniedbania środowiskowe i brak minimum zainteresowania ze strony rodziców. Żądania roszczeniowe rodziców dotyczące powinności wychowawczych szkoły wobec dzieci przy braku jakiejkolwiek współpracy z ich strony. Brak kontroli i pomocy w stosunku do dzieci ze strony domu, -podejmowanie decyzji dotyczącej oceny dziecka (wystawianie ocen), -szkodliwy wpływ mass mediów na psychikę dziecka (agresja, negatywne wzorce, nieumiejętność rozróżniania realiów od fikcji telewizyjnej itp.) powodujące spustoszenie w dziecku, wobec którego czują się bezradnie.
43. PODAJ ODSTAWOWE RÓŻNICE POMIĘDZY EWALUACJĄ A KONTROLĄ W KSZTAŁCENIU KOMPETENCJI PEDAGOGICZNYCH KONTROLA
ocena ilościowa (kwantytatywna)
podmiot: nauczyciel
metody o charakterze ilościowym - testy, ankiety z pytaniami zamkniętymi, arkusz obserwacji standaryzowany
EWALUACJA
ocena ilościowa (kwantytatywna) + ocena jakościowa + wskazanie kierunku zmian mających udoskonalić pracę |
stopniem pewności osiągnięcia rezultatu.
AGADNIENIE NR 56 Zaprojektuj lekcje wychowawczą n/t Internet - korzyści i zagrożenia stosując wybrany model kształcenia. Uzasadnij wybór modelu. Konspekt zajęć ZARYS PROJEKTU Temat: Internet - korzyści i zagrożenia Klasa: np V SP Czas trwania: 45 min - bo chyba lekcja wych. nie trwa dłużej no nie?? CELE ZAJĘĆ: Ogólne: Uczeń poznaje korzyści i zagrożenia korzystania z Internetu, a także samodzielne wnioskuje i podaje argumenty na w/w temat. Potrafi korzystać z programu antywirusowego i blokady internetowej Szczegółowe: -Uczeń potrafi zdefiniować lub opisać pojęcia: Internet, sieć, chat, blog, program antywirusowy, blokada witryn dla osób poniżej 18 lat, -Uczeń wymienia zalety i wady korzystania z Internetu -Uczeń formułuje argumenty wskazujące na słuszność korzystania z blokady -Uczeń wymienia zagrożenia związane z uczestnictwem w chatach z osobami nieznajomymi -Uczeń rozróżnia korzystanie z Internetu dla przyjemności, od uzależnienia od Internetu, ustala dzienny limit korzystania z komputera -Uczeń wymienia korzyści wypływające z surfowania po sieci i jednocześnie podaje zamienne elementy i czynności. (np. zamiast grać w sieci, pograć na podwórku w piłkę z kolegami, albo zamiast czytać książkę przez Internet, iść do biblioteki i wypożyczyć książkę lub poczytać ją w czytelni itp.) -Uczeń rozumie i rozróżnia wartość znajomości zawartych przez Internet i zawartych w tzw. Realu
Zagadnienie 58. Opisz dowolną sytuację trudną w jakiem możesz się znaleźć podejmując trud upowszechniania wiedzy pedagogicznej i posługując się techniką SWOT zaprojektuj 3 alternatywne jej rozwiązania Sytuacja trudna: Brak zaangażowania studentów w uczestnictwie w zajęciachAlternatywy: -Wprowadzenie nowych, innowacyjnych metod aktywizujących studentów -Zaangażowanie w pracę grupową, co przyczyni się do lepszej współpracy pomiędzy poszczególnymi jednostkami. Burza mózgów dotycząca refleksji nad przebiegiem zajęć i podanie pomysłów zm Mocne strony, siła
-Umiejętność wprowadzenia innowacyjnych metod aktywizujących studentów -Brak aktywności studentów na zajęciach -Nieumiejętne zrealizowanie założonych celów przy pomocy dotychczas stosowanych metod i środków dydaktycznych Szanse, możliwości -Wzbudzenie kreatywności w studentach -Lepsze rozpoznanie sytuacji
- Możliwość zrealizowania przez studentów swoich własnych pomysłów
-Brak zaangażowania stude Definicja Analiza SWOT jest jedną z podstawowych metod analizy strategicznej, może być także wykorzystywana w działalności doradczej (consulting) jako technika diagnozy organizacji. Można ją stosować w poszczególnych sferach funkcjonowania firmy, np. w marketingu, finansach, produkcji. Nazwa metody jest akronimem angielskich słów strenghts (mocne strony), weaknesses (słabe strony), opportunities (szanse potencjalne lub zaistniałe w otoczeniu), threats (zagrożenia prawdopodobne lub istniejące w otoczeniu).
Etapy
|
17